Tài liệu Công đoàn xí nghiệp vận dụng toa xe khách hà nội thuộc công ty vận tải hành khách đường sắt hà nội với việc tham gia tổ chức, sắp xếp lại lao động nhằm nâng cao

Lêi c¶m ¬n Sau h¬n hai th¸ng lµm viÖc khÈn tr¬ng, Kho¸ luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi thuéc C«ng ty vËn t¶i hµnh kh¸ch §êng s¾t Hµ Néi víi viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh” ®· ®îc hoµn thµnh b»ng sù cè g¾ng cña b¶n th©n cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy, c« gi¸o vµ b¹n bÌ ®ång nghiÖp. Tríc tiªn, t¸c gi¶ xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c cña m×nh ®Õn c¸c B¸c, c¸c Chó trong v¨n phßng C«ng ®oµn XÝ nghiÖp. §Æc biÖt ®Ó hoµn thµnh Kho¸ luËn ®óng thêi h¹n, em xin tr©n träng c¶m ¬n thÇy gi¸o T¨ng QuyÕt Th¾ngngêi ®· tËn t×nh híng dÉn, gióp ®ì vµ cung cÊp cho em nh÷ng lêi khuyªn, lêi chØ gi¸o quý b¸u trong suèt thêi gian nghiªn cøu ®Ò tµi. §ång thêi em còng ch©n thµnh c¶m ¬n tíi c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa X· héi häc- Trêng §¹i häc C«ng ®oµn vµ c¸c b¹n cïng líp XH3A. Lµ mét sinh viªn Khoa X· héi häc nhng t¸c gi¶ ®· m¹nh d¹n chon ®Ò tµi Kho¸ luËn vÒ C«ng ®oµn- ®©y lµ lÜnh vùc cha tr¶i qua thùc tÕ ho¹t ®éng vµ thêi gian thùc hiÖn còng nh tr×nh ®é cã h¹n nªn khã tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt nhÊt ®Þnh. KÝnh mong c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n ®ãng gãp ý kiÕn. Em xin tr©n träng c¶m ¬n nh÷ng ®ãng gãp quý b¸u ®ã! Hµ néi, th¸ng 5 n¨m 2004 NguyÔn ThÞ Thu HiÒn Lêi nãi ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi nghiªn cøu 1 Sù nghiÖp ®æi míi cña §¶ng ta ®Ò ra t¹i §¹i héi VI (1986) ®· vµ ®ang ®i vµo cuéc sèng vµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®a ®Êt níc ®i vµo thêi kú ®Èy m¹nh sù nghiÖp CNH- H§H. Ngµy nay, cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi, kinh tÕ ViÖt Nam còng ®ang tõng bíc ®i lªn nhê nh÷ng thÕ m¹nh c¨n b¶n cña m×nh, nhê sù t×m tßi s¸ng t¹o vµ kh¶ n¨ng tiÕp nhËn thµnh tùu tiªn tiÕn cña thÕ giíi. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc theo ®Þnh híng XHCN, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ muèn tån t¹i vµ ®øng v÷ng th× ph¶i ph¸t huy mét c¸ch tèi ®a tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o, nh¹y bÐn kÞp thêi cho thÝch øng víi ®iÒu kiÖn míi cña nÒn kinh tÕ. Do ®ã, Nhµ níc ta ®· chñ tr¬ng giao cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ quyÒn ®îc tù h¹ch to¸n kinh doanh ®Ó ph¸t huy tÝnh tù chñ cña m×nh. V× vËy, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng tÝnh to¸n thËt chÝnh x¸c, thËt khoa häc trong viÖc c©n ®èi, s¾p xÕp, bè trÝ c¸c lo¹i lao ®éng cho phï hîp víi c«ng nghÖ s¶n xuÊt nh»m kh«ng ngõng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. Còng cÇn ph¶i thÊy r»ng bªn c¹nh c¸c chñ tr¬ng, ®êng lèi l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng, sù qu¶n lý ®iÒu hµnh nh¹y bÐn vµ kiªn quyÕt cña ChÝnh phñ lµ sù nç lùc phÊn ®Êu kiªn cêng cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi, trong ®ã cã sù ®ãng gãp to lín cña tæ chøc C«ng ®oµn ViÖt Nam. Tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp còng nh ®èi víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng thÝch øng cña mçi ngêi lao ®éng. §ã chÝnh lµ nhiÖm vô cña c¸c cÊp qu¶n lý trong c¬ quan, ®¬n vÞ, nhng gi÷a c¸c cÊp qu¶n lý vµ tæ chøc c«ng ®oµn lu«n cã mèi quan hÖ g¾n bã, hîp t¸c gióp ®ì nhau. §Æc biÖt, c¬ chÕ thÞ trêng ®· thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ®Æt môc tiªu lîi nhuËn lªn trªn hÕt. V× vËy, cã mét sè doanh nghiÖp v« t×nh hay cè ý ®· vi ph¹m ®Õn quyÒn vµ lîi Ých cña ngêi lao ®éng nh nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tranh chÊp lao ®éng, quan hÖ chñ thî, ®iÒu kiÖn lao ®éng, nhu cÇu lîi Ých cña ngêi lao ®éng, c¬ héi viÖc lµm cho ngêi lao ®éng…ngµy cµng diÔn ra phøc t¹p, tÕ nhÞ nhng còng rÊt gay g¾t vµ quyÕt liÖt. Tõ nh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn ®Æt ra cho tæ chøc C«ng ®oµn trong ph¹m vi chøc n¨ng, quyÒn h¹n cña m×nh cÇn ph¶i tham gia cïng víi c¸c bé phËn qu¶n lý cña c¬ quan, ®¬n vÞ ë mét sè néi dung c¬ b¶n. Trong ®ã, viÖc tham 2 gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh lµ tr¸ch nhiÖm cña tæ chøc C«ng ®oµn. Tríc t×nh h×nh chung cña ®Êt níc nh vËy, viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng ë XÝ nghiÖp vËn dông toa xe kh¸ch Hµ Néi thuéc C«ng ty vËn t¶i hµnh kh¸ch §êng s¾t Hµ Néi ®· ®îc l·nh ®¹o XÝ nghiÖp vµ tæ chøc C«ng ®oµn ®Æc biÖt quan t©m. Bëi v× nã kh«ng nh÷ng gãp phÇn n©ng cao hiÖu ¶u s¶n xuÊt, kinh doanh mµ cßn t¹o ra mét m«i trêng lµm viÖc thÝch øng, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong toµn thÓ c¸n bé, c«ng nh©n, viªn chøc vµ lao ®éng. C«ng ®oµn tham gia vµo c«ng t¸c tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng tøc lµ C«ng ®oµn ®· thù hiÖn chøc n¨ng tham gia qu¶n lý cña m×nh. Thùc hiÖn ®îc chøc n¨ng nµy lµ C«ng ®oµn ®· gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh cña XÝ nghiÖp. §ã còng chÝnh lµ c¬ së, nh÷ng c¨n cø vµ ®iÒu kiÖn ®Ó C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi thÓ hiÖn ®îc vai trß, t¸c dông cña tæ chøc C«ng ®oµn. Lµ mét sinh viªn Khoa X· héi häc ®· ®îc tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ X· héi häc qu¶n lý, tæ chøc vµ kinh tÕ lao ®éng. Nghiªn cøu vai trß cña C«ng ®oµn trong viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng kh«ng chØ cã ý nghÜa quan träng vÒ mÆt lý luËn, thùc tiÔn mµ c¶ vÒ mÆt t tëng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn cÊp b¸ch trªn, t¸c gi¶ quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “C«ng ®oµn XÝ nghiÖp vËn dông toa xe kh¸ch Hµ Néi thuéc C«ng ty vËn t¶i hµnh kh¸ch §êng s¾t Hµ Néi víi viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh”. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu - T×m hiÓu ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi trong viÖc tham gia víi chuyªn m«n trong c«ng t¸c tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. Qua ®ã, chóng ta thÊy ®îc nh÷ng mÆt m¹nh, nh÷ng ®iÓm h¹n chÕ vµ rót ra bµi häc kinh nghiÖm trong viÖc tæ chøc vµ chØ ®¹o ho¹t ®éng cña XÝ nghiÖp. - §Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p, khuyÕn nghÞ nh»m gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng C«ng ®oµn XÝ nghiÖp trong viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh ch¨m lo b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng. 3. Néi dung nghiªn cøu 3 - §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp. - Nghiªn cøu m« h×nh tæ chøc vµ bè trÝ sö dông lao ®éng cña XNVDTXK Hµ Néi, thÊy ®îc nh÷ng thµnh tÝch, nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña nã. - Lµm râ ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi trong viÖc tham gia phèi hîp víi chuyªn m«n trong c«ng t¸c tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh, ch¨m lo b¶o vÖ lîi Ých hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong ho¹t ®éng C«ng ®oµn còng nh trong viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong XÝ nghiÖp. 4. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 4.1 §èi tîng nghiªn cøu Ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi trong viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. Trong ®ã: +Chñ thÓ nghiªn cøu: C¸n bé C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi. +Kh¸ch thÓ nghiªn cøu: C¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp vµ c«ng nh©n, lao ®éng lµm viÖc ë XÝ nghiÖp. 4.2 Ph¹m vi nghiªn cøu + Kh«ng gian nghiªn cøu: XÝ nghiÖp vËn dông toa xe kh¸ch Hµ NéiSè 1 TrÇn Quý C¸p. + Thêi gian: Do thêi gian cã h¹n nªn ®Ò tµi chØ giíi h¹n nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò C«ng ®oµn víi c«ng t¸c tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cña XNVDTXK Hµ Néi trong kho¶ng thêi gian tõ n¨m 2000 trë l¹i ®©y. 5. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng yªu cÇu néi dung cña ®Ò tµi, trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, Kho¸ luËn ®· dùa trªn lý luËn kinh tÕ häc M¸c- Lªnin, lÊy chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng vµ chñ nghÜa duy vËt lÞch sö lµm luËn cø khoa häc. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, c¸c hiÖn tîng lu«n ®îc ®Æt trong mèi quan hÖ t¬ng t¸c víi nhau víi nh÷ng mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi m«i trêng tù nhiªn- lÞch sö- x· héi cô thÓ. 4 Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, Kho¸ luËn còng lu«n dùa vµo lËp trêng t tëng Hå ChÝ Minh, ®Æt con ngêi vµo vÞ trÝ trung t©m, coi gi¸ trÞ con ngêi lµ cao nhÊt. §Ó tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi mét c¸ch kh¸ch quan, khoa häc vµ mang tÝnh ®Æc thï cña ngµnh X· héi häc, Kho¸ luËn cßn sö dông mét sè ph¬ng ph¸p x· héi häc cô thÓ sau ®©y ®Ó lµm râ vÊn ®Ò nghiªn cøu: 5.1 Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi liÖu C¨n cø vµo c¸c V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng toµn quèc, c¸c NghÞ quyÕt cña Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam, C«ng ®oµn ngµnh §êng s¾t. §ång thêi, kho¸ luËn cßn c¨n cø vµo c¸c b¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m cña XNVDTXK Hµ Néi, c¸c sè liÖu thèng kª vÒ ®éi ngò CNVC vµ lao ®éng cña XÝ nghiÖp vµ mét sè thèng kª kh¸c cã liªn quan ®Ó t×m ra c¸c mèi liªn hÖ vµ c¸c mèi t¬ng quan x· héi. KÕ thõa cã chän läc c¸c th«ng tin cña nh÷ng c«ng tr×nh, nh÷ng ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cña mét sè t¸c gi¶ ®i tríc. Qua nh÷ng th«ng tin thu thËp ®îc, tiÕn hµnh ph©n tÝch ®¸nh gi¸ vÊn ®Ò phôc vô cho ®Ò tµi nghiªn cøu. 5.2 Ph¬ng ph¸p pháng vÊn s©u Pháng vÊn trùc tiÕp ®èi víi mét sè ®èi tîng lµ c¸n bé c«ng ®oµn, c¸n bé qu¶n lý, c«ng nh©n, viªn chøc vµ lao ®éng cña XÝ nghiÖp nh»m khai th¸c nh÷ng th«ng tin chi tiÕt cÇn thiÕt gãp phÇn ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña vÊn ®Ò nghiªn cøu. (Xem phô lôc) Ngoµi c¸c ph¬ng ph¸p cô thÓ nªu trªn, kho¸ luËn cßn sö dông mét sè ph¬ng ph¸p nghiªn cøu kh¸c nh: Ph¬ng ph¸p quan s¸t, thèng kª, so s¸nh… 6- Gi¶ thuyÕt nghiªn cøu C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi ®· ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc trong viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. Gi¶ thuyÕt nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®îc tr×nh bµy ë m« h×nh sau ®©y: Tham gia x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kinh doanh Tham gia x©y dùng tiªu chuÈn lao ®éng vµ ph©n lo¹i lao ®éng Tham Tham Tham gia Tham gia gia x©y gia x©y tæ chøc lµm tèt C«ng , s¾p xÕpc«ng l¹i lao dùng ®oµn tham dùng tægia tæ chøc ®µo t¹o, t¸c ®éng t t®Þnh chøc sö ®µo t¹o ëng, tuyªn møc lao dông lao l¹i, n©ng truyÒn ®éng ®éng hîp cao tr×nh nh»m n©ng lý ®é chuyªn cao ý thøc m«n cho tr¸ch nhiÖm ngêi lao cña ngêi lao ®éng ®éng 5 Tham gia c«ng t¸c an toµn lao ®éng, vÖ sinh lao ®éng Tæ chøc thi ®ua gãp phÇn hoang thiÖn tæ chøc lao ®éng 7- C¸c lý thuyÕt liªn quan §Ó gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu néi dung cña ®Ò tµi mét c¸ch khoa häc, ®óng ®¾n, t¸c gi¶ ®· vËn dông c¸c lý thuyÕt x· héi häc cã liªn quan sau ®©y. 7.1 Lý thuyÕt cÊu tróc chøc n¨ng LÞch sö cña lý thuyÕt nµy g¾n liÒn víi tªn tuæi cña c¸c nhµ x· héi häc nh August Comte, Herbert Spencer, Emile Durkheim, Tolcolt Parsons. VÒ mÆt thuËt ng÷, thuyÕt chøc n¨ng cßn ®îc gäi lµ thuyÕt chøc n¨ng- cÊu tróc hay thuyÕt cÊu tróc- chøc n¨ng. Dï víi tªn gäi nµo, c¸c t¸c gi¶ cña lý thuyÕt nµy ®Òu nhÊn m¹nh tÝnh liªn kÕt chÆt chÏ cña c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn mét chØnh thÓ mµ mçi bé phËn ®Òu cã chøc n¨ng nhÊt ®Þnh gãp phÇn ®¶m b¶o sù tån t¹i cña chØnh thÓ ®ã víi t c¸ch lµ mét cÊu tróc t¬ng ®èi æn ®Þnh, bÒn v÷ng. C¸c luËn ®iÓm gèc cña thuyÕt cÊu tróc- chøc n¨ng ®Òu nhÊn m¹nh tÝnh c©n b»ng, æn ®Þnh vµ kh¶ n¨ng thÝch nghi cña nã ho¹t ®éng nhÞp nhµng víi nhau ®Ó ®¶m b¶o sù c©n b»ng chung cña c¶ cÊu tróc, bÊt kú sù thay ®æi nµo ë thµnh phÇn nµo còng kÐo theo sù thay ®æi ë c¸c thµnh phÇn kh¸c. §èi víi cÊu tróc x· héi hiÖn ®¹i cña chñ thuyÕt chøc n¨ng, ®¹i diÖn lµ T. Parson- nhµ X· héi häc ngêi Mü (1920- 1979), võa nhÊn m¹nh tÝnh hÖ thèng cña nã, võa ®Ò cao vai trß quan träng cña hÖ gi¸ trÞ, chuÈn mùc x· héi trong viÖc t¹o dùng sù thèng nhÊt, æn ®Þnh trËt tù x· héi. T.Parsons ®· lý luËn r»ng: bÊt kú mét hÖ thèng hµnh ®éng nµo ®Òu cã nh÷ng nÐt næi bËt chung vµ ph¶i n»m trong mét hÖ thèng nhÊt ®Þnh. «ng ®· tr×nh bµy ph©n tÝch chøc n¨ng- cÊu tróc víi t c¸ch lµ mét ph¬ng ph¸p, «ng cho r»ng: Ph©n tÝch cÊu tróc ®iÒu tra chøc n¨ng tøc lµ ®ãng gãp tõng phÇn viÖc cho viÖc gi÷ g×n æn ®Þnh cña mét cÊu tróc. Tuú theo ®iÒu kiÖn lµ ®· hoµn 6 thµnh ®ãng gãp hay cha mµ cÊu tróc ®îc gi÷ æn ®Þnh hay thay ®æi khi ta xem xÐt nã vµo mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. LËp luËn cña «ng ®a ra r»ng: Gi÷a cÊu tróc vµ chøc n¨ng cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau, trong ®ã cÊu tróc gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh. Sù thay ®æi vÒ mÆt chøc n¨ng sÏ lµm cÊu tróc cña nã. CÊu tróc x· héi ®¶m b¶o tÝnh c©n b»ng cho x· héi vÒ mÆt chøc n¨ng. ThuyÕt chøc n¨ng híng vµo gi¶i quyÕt b¶n chÊt cña cÊu tróc x· héi vµ hÖ qu¶ cña cÊu tróc x· héi. §èi víi bÊt kú sù kiÖn, hiÖn tîng x· héi nµo, nh÷ng ngêi theo lý thuyÕt chøc n¨ng ®Òu híng vµo viÖc ph©n tÝch c¸c thµnh phÇn cÊu t¹o nªn cÊu tróc cña chóng, xem c¸c thµnh phÇn ®ã cã mèi liªn hÖ víi nhau nh thÕ nµo vµ ®Æc biÖt xÐt quan hÖ cña chóng víi nhu cÇu chung cña sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn sù kiÖn, hiÖn tîng ®ã. MÆt kh¸c, thuyÕt nµy ®ßi hái ph¶i t×m hiÓu c¬ chÕ ho¹t ®éng cña tõng thµnh phÇn ®Ó biÕt chóng cã chøc n¨ng, t¸c dông g× ®èi víi sù tån t¹i mét c¸ch c©n b»ng, æn ®Þnh cña cÊu tróc x· héi. VËn dông lý thuyÕt nµy vµo ®Ò tµi cho thÊy ho¹t ®éng C«ng ®oµn ngµnh §êng s¾t còng nh C«ng ®oµn ViÖt Nam nãi chung vµ C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi nãi riªng ®Òu ph¶i n»m trong mét hÖ thèng nhÊt ®Þnh. Trong mçi thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, tuú theo nh÷ng yªu cÇu cô thÓ mµ tæ chøc c«ng ®oµn ph¶i cã nh÷ng chøc n¨ng riªng nh»m ®¶m b¶o hÖ thèng lu«n ®îc thèng nhÊt, æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng. 7.2 Lý thuyÕt vai trß §©y lµ lý thuyÕt ®îc dïng rÊt nhiÒu trong X· héi häc. Trong lÞch sö X· héi häc cã nhiÒu quan niÖm, ®Þnh nghÜa vÒ vai trß vµ ngêi ta cho r»ng: “danh s¸ch c¸c ®Þnh nghÜa vai trß dêng nh muèn dµi v« tËn”- Claessens. Tuy nhiªn, vÒ c¬ b¶n ngêi ta cã thÓ chia lµm ba ph¬ng diÖn cña kh¸i niÖm vai trß: Thø nhÊt vai trß nh lµ ph¬ng diÖn ®éng lùc cña vÞ thÕ/ ®Þa vÞ (g¾n víi ®Þa vÞ); Thø hai vai trß nh lµ mÉu hµnh vi (g¾n víi hµnh vi); Thø ba vai trß nh lµ tæ hîp kú väng híng vµo chñ nh©n cña ®Þa vÞ (g¾n víi c¸ nh©n). Theo tõ ®iÓn X· héi häc: Vai trß lµ “tËp hîp nh÷ng kú väng ë trong x· héi g¾n víi hµnh vi cña nh÷ng ngêi mang c¸c ®Þa vÞ…ë møc ®é nµy th× mçi vai trß riªng lµ mét tæ hîp hay nhãm c¸c kú väng hµnh vi”- Dahrendorf. Lý thuyÕt vÒ vai trß thùc ra lµ nãi ®Õn c¸c nhãm kh¸i niÖm trùc thuéc víi nhau vµ sau ®ã t¹o thµnh lý thuyÕt vai trß nh lµ hÖ thèng kh¸i niÖm: Vai trß, 7 ®Þa vÞ (th©n thÓ), kú väng (kú väng- cã thÓ- nªn- ph¶i), h×nh thøc thëng ph¹t (tÝch cùc, tiªu cùc), nhãm quy chiÕu, hµnh vi (®îc kú väng vµ thùc tÕ). XÐt ë gãc ®é x· héi, vai trß x· héi lµ m« h×nh hµnh vi x· héi ®îc x¸c lËp mét c¸ch kh¸ch quan c¨n cø vµo ®ßi hái cña x· héi ®èi víi tõng vÞ trÝ, vÞ thÕ nhÊt ®Þnh, ®Ó thùc hiÖn quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm t¬ng øng víi c¸c vÞ trÝ, vÞ thÕ ®ã…Nh vËy, vai trß x· héi thÓ hiÖn nh÷ng ®ßi hái cña x· héi ®èi víi c¸c vÞ thÕ x· héi. Nh÷ng ®ßi hái nµy ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo c¸c chuÈn mùc gi¸ trÞ x· héi trong c¸c x· héi kh¸c nhau; c¸c chuÈn mùc vµ gi¸ trÞ x· héi kh«ng ®ång nhÊt, v× vËy vai trß x· héi còng kh«ng ®ång nhÊt. Trong “thuyÕt hµnh ®éng” cña Parsons xuÊt ph¸t tõ nhËn ®Þnh cho r»ng trong mäi hoµn c¶nh ®Òu cã nh÷ng ®ßi hái mong ®îi ®èi víi tõng chñ thÓ hµnh ®éng, b¶n th©n chñ thÓ biÕt vµ tù híng theo nh÷ng ®ßi hái nµy. Sù liªn kÕt nh÷ng ®ßi hái vÒ hµnh ®éng chuÈn mùc nµy ®îc Parsons g¾n cho kh¸i niÖm lµ vai trß. Nh vËy, vai trß lµ nh÷ng ®ßi hái ®èi víi tÝnh quy luËt vµ bÒn v÷ng cña hµnh ®éng x· héi. §ã lµ khu«n mÉu ®Þnh híng chung ®îc t¹o ra gi÷a x· héi vµ c¸c c¸ thÓ hoÆc nãi mét c¸ch kh¸c, nh÷ng ®ßi hái cña hÖ thèng x· héi ®îc chuyÓn tíi hÖ c¸ nh©n th«ng qua vai trß. Mçi vai trß ®Òu chøa ®ùng mét khu«n mÉu chuÈn mùc chñ chèt ®èi víi mét vÞ trÝ cô thÓ trong mét x· héi cô thÓ. ViÖc thùc hiÖn vai trß ®îc gi¸m s¸t bëi nh÷ng nhãm chuÈn mùc c¬ b¶n. ViÖc vËn dông lý thuyÕt nµy vµo ®Ò tµi nghiªn cøu cho thÊy vai trß cña C«ng ®oµn thùc chÊt lµ nh÷ng ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn ®îc x¸c lËp c¨n cø vµo sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ yªu cÇu ®ßi hái cña c«ng nh©n, viªn chøc, lao ®éng ®èi víi tæ chøc nµy. Thùc tÕ, C«ng ®oµn ®· cã mét vÞ thÕ nhÊt ®Þnh trong x· héi nªn C«ng ®oµn ph¶i thùc hiÖn quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm t¬ng øng víi c¸c vÞ thÕ ®ã. §Ó cã thÓ ®¶m b¶o vµ n©ng cao vai trß cña m×nh, C«ng ®oµn tæ chøc vµ thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng ®ång thêi còng lµ c¸c chøc n¨ng cña C«ng ®oµn: tham gia qu¶n lý, b¶o vÖ lîi Ých vµ gi¸o dôc CNVC vµ lao ®éng. Khi xem xÐt vai trß cña C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi ta cÇn ph¶i c¨n cø vµo c¸c kú väng mµ CBCNV chøc lao ®éng cña XÝ nghiÖp ®èi víi C«ng ®oµn XÝ nghiÖp th«ng qua c¸c ho¹t ®éng ®· ®îc C«ng ®oµn thùc hiÖn nh thÕ nµo? C«ng ®oµn cã ®øng ra b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng hay kh«ng? C«ng ®oµn cã tham gia víi Ban gi¸m ®èc, c¸c phßng, ban 8 chuyªn m«n ®Ó qu¶n lý, trong ®ã cã qu¶n lý vÒ mÆt tæ chøc lao ®éng hay kh«ng…, tõ ®ã ®¸nh gi¸ vai trß cña C«ng ®oµn XÝ nghiÖp. 7.3 Lý thuyÕt hÖ thèng ThuyÕt cÊu tróc chøc n¨ng cña Parsons ®· bao hµm c¶ thuyÕt hÖ thèng, tuy nhiªn cha cã kh¸i niÖm ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng x· héi. Trong khi ®ã, ®iÓm xuÊt ph¸t quan träng cña viÖc nghiªn cøu x· héi häc chÝnh lµ nghiªn cøu ca nh©n con ngêi trong t¬ng t¸c nhãm céng ®ång x· héi víi tÊt c¶ tÝnh hÖ thèng vµ hoµn chØnh cña nã. V× vËy, cÊu tróc x· héi lµ vÊn ®Ò träng t©m mµ khoa häc X· héi häc quan t©m. Lý thuyÕt hÖ thèng cña T.Parsons cho r»ng kh«ng cã hÖ thèng x· héi nhÊt ®Þnh thµnh bÊt biÕn. Mäi hÖ thèng x· héi ®Òu biÕn ®æi vµ thùc chÊt cña qu¸ tr×nh biÕn ®æi ®ã lµ sù thay ®æi h×nh th¸i æn ®Þnh c©n b»ng x· héi nµy b»ng h×nh th¸i æn ®Þnh c©n b»ng x· héi kh¸c. Do ®ã, cÊu tróc x· héi nãi chung còng nh c¬ cÊu ®éi ngò CNVC nãi riªng bao giê còng chØ mang tÝnh æn ®Þnh t¬ng ®èi. Theo T. Parsons cho r»ng tÊt c¶ c¸c hÖ thèng bao gåm c¸c hÖ thèng x· héi ph¶i thÝch nghi víi nhau, vÒ mÆt néi bé ph¶i liªn kÕt víi nhau, cã nghÜa lµ nãi ®Õn c¸c mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng hÖ thèng víi nhau. Sù liªn kÕt cña hÖ thèng lµ quan hÖ, cÊu kÕt cña c¸c hÖ thèng vµ c¸c hÖ thèng con ph¶i phèi hîp ¨n ý víi nhau nhng ph¶i x¸c ®Þnh ®îc ranh giíi gi÷a chóng. Ranh giíi gi÷a c¸c hÖ thèng kh«ng nh÷ng chØ lµm râ sù kh¸c nhau gi÷a chóng, mµ cßn t¹o ra kh¶ n¨ng biÕn ®æi c¸c hÖ thèng ®ã khi cã ®iÒu kiÖn vµ cã thÓ thÝch nghi ®îc, tuy nhiªn gi÷a c¸c hÖ thèng cßn ph¶i cã sù c©n b»ng. §èi víi quan hÖ bªn trong hÖ thèng, th× trong mét x· héi c¸c hÖ thèng cßn cÇn ph¶i duy tr× mét tr¹ng th¸i c©n b»ng vµ ph¶i c¬ ®éng ®Ó gãp phÇn vµo sù tån t¹i chung cña hÖ thèng. VËn dông lý thuyÕt nµy vµo ®Ò tµi cho thÊy XNVDTXK Hµ Néi ®îc xem nh lµ mét hÖ thèng, trong ®ã hÖ thèng con cña nã lµ c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn XÝ nghiÖp. Gi÷a c¸c hÖ thèng con nµy cã sù liªn kÕt hîp t¸c, thÝch øng víi nhau. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ gi÷a tæ chøc C«ng ®oµn vµ c¸c phßng ban chuyªn m«n cña XÝ nghiÖp lu«n cã sù phèi hîp víi nhau nh»m t¹o nªn mét hÖ thèng c©n b»ng, ph¸t triÓn v× môc tiªu chung cña tæ chøc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh. Song gi÷a chóng còng cã ranh giíi. 8. KÕt cÊu cña kho¸ luËn: Gåm 3 ch¬ng 9 - Ch¬ng 1: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ vai trß cña C«ng ®oµn trong viÖc tham gia c«ng t¸c nµy. - Ch¬ng 2: Ho¹t ®éng cña C«ng ®oµn XNVDTXK Hµ Néi trong viÖc tham gia tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh, ch¨m lo b¶o vÖ quyÒn lîi hîp ph¸p, chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng. - Ch¬ng 3: KÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ. 10 Ch¬ng 1 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng vµ vai trß cña c«ng ®oµn trong viÖc tham gia c«ng t¸c nµy. 1.1 Kh¸i niÖm, ý nghÜa cña viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp. 1.1.1 Kh¸i niÖm “tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng“. 11 - Tæ chøc, theo tõ ®iÓn TiÕng ViÖt, lµ nh÷ng c«ng viÖc s¾p xÕp bè trÝ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c bé phËn cña c¬ chÕ “lµm cho thµnh mét chØnh thÓ, cã mét cÊu t¹o, mét cÊu tróc vµ nh÷ng chøc n¨ng chung nhÊt ®Þnh” [3]. Kh¸i niÖm tæ chøc dïng ë ®©y ®îc xem xÐt nh mét qu¸ tr×nh nh»m t¸c ®éng mét c¸ch cã môc tiªu tíi ®èi tîng. - S¾p xÕp lµ “xÕp theo mét trËt tù coi lµ hîp lý nhÊt” [4]. - Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ngêi, lµ mét hµnh ®éng diÔn ra gi÷a ngêi víi giíi tù nhiªn. Con ngêi vËn dông søc lùc tiÒm tµng trong th©n thÓ, sö dông c«ng cô lao ®éng ®Ó t¸c ®éng vµo thÕ giíi tù nhiªn, chiÕm lÊy nh÷ng vËt chÊt cña tù nhiªn, biÕn nh÷ng vËt chÊt ®ã lµm cho chóng trë lªn cã Ých cho ®êi sèng cña m×nh. V× thÕ lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu cña ®êi sèng con ngêi; lµ mét tÊt yÕu vÜnh viÔn, lµ kÎ m«i giíi trong sù trao ®æi chÊt gi÷a tù nhiªn vµ con ngêi; lao ®éng chÝnh lµ viÖc sö dông søc lao ®éng. LuËt lao ®éng níc CH XHCN ViÖt Nam kh¼ng ®Þnh: “Lao ®éng lµ ho¹t ®éng quan träng nhÊt cña con ngê t¹o ra cña c¶i, vËt chÊt vµ c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn x· héi”. [5] Tõ ®ã cho thÊy tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng trong doanh nghiÖp lµ tæng thÓ c¸c biÖn ph¸p, thñ thuËt nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh lao ®éng víi môc ®Ých n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo, c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tæ chøc lao ®éng lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ba nhãm yÕu tè chñ yÕu t¹o ra s¶n phÈm hµng ho¸ dÞch vô, ®ã lµ: søc lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng. §©y lµ qu¸ tr×nh ph¸t sinh ra c¸c mèi qun hÖ, trong ®ã quan hÖ gi÷a ngêi víi ngêi lµ quan träng nhÊt, v× nã kh«ng chØ lµ quan hÖ hîp t¸c hay phèi hîp mµ cßn lµ quan hÖ chia sÎ lîi Ých. ViÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng còng chÝnh lµ viÖc qu¶n lý nguån nh©n lùc nh»m ®¸p øng c¸c yªi cÇu s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc qu¶n lý con ngêi nh vËy bao gåm nhiÒu chøc n¨ng phøc t¹p. Bëi v× con ngêi chÞu ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè: sinh lý, t©m lý, x· héi. C¸c yÕu tè nµy t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau t¹o thµnh nh©n c¸ch tõng con ngêi. Do ®ã, muèn qu¶n lý con ngêi ph¶i võa lµ nhµ tæ chøc, võa lµ nhµ t©m lý, võa lµ nhµ x· héi häc vµ võa ph¶i lµ nhµ chiÕn lîc. 12 Nh vËy, môc ®Ých cña tæ chøc lao ®éng khoa häc lµ nh»m ®¹t hiÖu qu¶ lao ®éng cao ®ång thêi b¶o ®¶m søc khoÎ, an toµn vµ ph¸t triÓn toµn diÖn cho ngêi lao ®éng; gãp phÇn cñng cè c¸c mèi qun hÖ x· héi gi÷a nh÷ng ngêi lao ®éng vµ ph¸t triÓn c¸c tËp thÓ lao ®éng giái. Môc ®Ých ®ã ®îc x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ sù ®¸nh gi¸ cao vai trß cña con ngêi trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. 1.1.2 ý nghÜa cña viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp §Ó kh«ng ngõng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng tÝch luü cho x· héi, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c qu¶n lý, tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cho phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh nh»m cã thÓ khai th¸c ®îc mäi tiÒm n¨ng s½n cã, sö dông tèi ®a c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc. §©y lµ biÖn ph¸p nh»m sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt søc lao ®éng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Tæ chøc lao ®éng mét c¸ch khoa häc lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt. Hå Chñ TÞch ®· d¹y: “… muèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt th× tríc hÕt ph¶i n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ muèn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng th× ph¶i tæ chøc lao ®éng tèt”. [8] §èi víi c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp sau khi cã ph¬ng híng nhiÖm vô s¶n xuÊt th× tæ chøc lao ®éng lµ c«ng t¸c cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu, lµ nh©n tè ®¶m b¶o tiÕt kiÖm tèi ®a lao ®éng sèng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c t liÖu s¶n xuÊt. Bè trÝ sö dông lao ®éng hîp lý liªn quan ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Õn sù sèng cßn cña doanh nghiÖp, cña CNVC vµ lao ®éng, ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng t¸c nµy nh»m ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. ë níc ta, nguån lao ®éng rÊt dåi dµo, kh¶ n¨ng tiÒm tanggf vÒ søc lao ®éng rÊt to lín, nhng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn thÊp, t×nh h×nh tæ chøc s¶n xuÊt, sö dông lao ®éng cßn nhiÒu mÆt tån t¹i. Trong thêi kú ®æi míi, ®Êt níc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng, nhÊt lµ quy luËt cung- cÇu, quy luËt c¹nh tranh ®· g©y nªn mét søc Ðp ®èi víi nÒn s¶n xuÊt x· héi. C¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp ®· t¹o ra mét søc ú lín trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, khu vùc kinh tÕ quèc doanh ®îc u tiªn ph¸t triÓn quy m« thu hót nhiÒu lao ®éng nhng ho¹t ®éng l¹i kÐm hiÖu qu¶. HoÆc nguån nh©n lùc dåi dµo nhng l¹i thiÕu nghiªm träng nh÷ng 13 ®iÒu kiÖn vËt chÊt nh vèn ®Çu t, c¬ së h¹ tÇng…®Ó sö dông tèi ®a tiÒm n¨ng lao ®éng, do ®ã kh«ng ph¸t huy ®îc n¨ng lùc s¶n xuÊt. Tõ thùc tÕ ®ã ®Æt ra mét tÊt yÕu kh¸ch quan lµ ph¶i ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh doanh trong ®¬n vÞ cßn cÇn ph¶i thùc hiÖn tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng, c©n ®èi n¨ng lùc s¶n xuÊt vµo nguån lao ®éng. ViÖc quan träng trong c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i s¾p xÕp l¹i lao ®éng, ph¶i ®¶m b¶o cho ngêi lao ®éng lu«n cã ®ñ viÖc lµm víi n¨ng suÊt cao, ®©y lµ m©u thuÉn gay g¾t trong giai ®o¹n hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ®ang t×m biÖn ph¸p ®Ó xö lý vÊn ®Ò nµy. Trong c¸c doanh nghiÖp, dùa trªn c¬ së cña trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, c«ng suÊt m¸y mãc còng nh môc tiªu cña doanh nghiÖp mµ tõ ®ã bè trÝ, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cho phï hîp víi yªu cÇu cña s¶n xuÊt, kinh doanh t¹o ra n¨ng suÊt, chÊt lîng hiÖu qu¶ cao. §©y còng chÝnh lµ yªu cÇu quan träng nhÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Ó tõ ®ã cã thÓ më réng s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn thu hót ®îc nhiÒu lao ®éng. Tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng hîp lý cßn gãp phÇn tiÕt kiÖm nguån nh©n lùc cho x· héi, tõ ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o c¬ héi c¹nh tranh chiÕm lÜnh vµ më réng thÞ trêng. MÆt kh¸c, viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cßn gãp phÇn t¹o ra mét c¬ cÊu lao ®éng hîp lý. C¬ cÊu lao ®éng ®îc coi lµ tèi u khi lùc lîng lao ®éng ®¶m b¶o ®ñ sè lîng, ngµnh nghÒ, chÊt lîng, giíi tÝnh, løa tuæi. §ång thêi ph¶i ®îc ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, mèi quan hÖ c«ng t¸c gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸c c¸ nh©n víi nhau, b¶o ®¶m mäi ngêi ®Òu cã viÖc lµm, mäi kh©u, bé phËn ®Òu cã ngêi phô tr¸ch vµ sù ¨n khíp, ®ång bé trong tõng ®¬n vÞ vµ trªn ph¹m vi toµn doanh nghiÖp. Tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó mçi c¸ nh©n ngêi lao ®éng ph¸t huy ®îc nh÷ng kh¶ n¨ng lµm viÖc cña m×nh cho phï hîp. Nhµ qu¶n lý sÏ dùa trªn c¬ së tr×nh ®é n¨ng lùc, kh¶ n¨ng lµm viÖc cña mçi ngêi lao ®éng mµ bã trÝ c¸c c«ng viÖc cho phï hîp nh»m ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng, kÝch thÝch s¶n xuÊt, kinh doanh ph¸t triÓn, ®Èy m¹nh viÖc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng. Tõ ®ã cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn kh¸t väng chÝnh ®¸ng cña con ngêi. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm søc lao ®éng lµ vèn quý nhÊt cña x· héi XHCN, nªn tæ chøc lao ®éng ngoµi viÖc lµ nh©n tè quan träng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nã cßn cã 14 t¸c dông kh«ng ngõng ®iÒu kiÖn lao ®éng cho ngêi lao ®éng. Lµm tèt viÖc ®ã lµ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng ®îc lµm viÖc liªn tôc, nhÞp nhµng, tho¶i m¸i, Ýt tèn n¨ng lîng trong qu¸ tr×nh lao ®éng, ®a l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. ViÖc bè trÝ, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ngêi lao ®éng lu«n ®îc ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt, ®Æc biÖt lµ tr×nh ®é v¨n ho¸, nghÒ nghiÖp, khoa häc kü thuËt. Sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña hä lµ c¬ së ®Ò xuÊt ý kiÕn, s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt- c«ng nghÖ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Nh vËy, tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh ®îc c©n ®èi, nhÞp nhµng, liªn tôc. §ã lµ c¬ së ®¶m b¶o n©gn cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, gióp cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn. MÆt kh¸c, s¾p xÕp lao ®éng mét c¸ch tèi u cßn lµ c¬ së cho viÖc ph©n c«ng, bè trÝ lao ®éng, c¬ së cho c«ng t¸c ®µo t¹o vµ quy ho¹ch c¸n bé, lµ c¬ së ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån kh¶ n¨ng tiÒm tµng rong doanh nghiÖp. Ngoµi ra, nã cßn t¹o ra mét m«i trêng, mét ®éng lùc ®Ó kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn, tiÕt kiÖm nguån nh©n lùc cho x· héi, ®¶m b¶o søc khoÎ vµ an toµn cho ngêi lao ®éng, kÝch thÝch hä n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, gãp phÇn cñng cè c¸c mèi quan hÖ x· héi gi÷a ngêi lao ®éng víi nhau vµ víi ngêi sö dông lao ®éng. Víi ý nghÜa to lín ®ã, hiÖn nay trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp dï ë bÊt kú quy m« nµo còng ®Òu ph¶i tÝnh ®Õn ph¬ng ¸n tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng cho phï hîp víi ph¬ng ¸n s¶n xuÊt, kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh. 1.1.3 Mét sè yªu cÇu ®èi víi doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng. Trong bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo, viÖc sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm søc lao ®éng lµ biÖn ph¸p quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh. Muèn vËy, cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng mét c¸ch khoa häc. NhiÖm vô tæng qu¸t cña c«ng t¸c nµy lµ ph©n bæ, sö dông vµ båi dìng tèt søc lao ®éng nh»m t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ tiÕt kiÖm søc lao ®éng. Tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay lµ mét vÊn ®Ò kinh tÕ- x· héi phøc t¹p. Do vËy, c¸c ngµnh, c¸c cÊp ph¶i lµm tèt c«ng t¸c t tëng ®Õn tõng CBCNVC vµ lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh chØ ®¹o thùc hiÖn cÇn cã sù phèi hîp víi c¸c tæ chøc §¶ng chÝnh quyÒn, c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng, nhÊt lµ c¬ së. 15 Trong c¸c doanh nghiÖp ®iÒu quan träng nhÊt cña viÖc s¾p xÕp l¹i lao ®éng lµ ph¶i trªn c¬ së tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, kinh doanh trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña doanh nghiÖp, tõ c¸c biÖn ph¸p xö lý vÜ m« cña Nhµ níc, yªu cÇu thùc tÕ cña thÞ trêng mµ c¸c doanh nghiÖp bè trÝ d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Çu t kü thuËt, c«ng nghÖ vµ tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng cã kü thuËt, cã tay nghÒ ®óng víi yªu cÇu cña s¶n xuÊt, kinh doanh, t¹o ra n¨ng suÊt, chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cao. §iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ ph¶i tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng sao cho tr¸nh ®îc sù trïng lÆp, chång chÐo vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô gi÷a c¸c bé phËn, phßng ban, ph©n xëng. S¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp lµ nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. V× vËy, cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c tuyÓn chän vµ sö dông nh©n viªn, lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i nh©n viªn ®Ó hä lu«n thÝch øng víi c«ng viÖc ngµy cµng cao, lµm tèt c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ lao ®éng ®Ó doanh nghiÖp lu«n chñ ®éng vÒ lao ®éng; theo dâi, tham gia gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong quan hÖ lao ®éng, ®iÒu chØnh thêng xuyªn møc tiÒn c«ng cho phï hîp vµ kÝch thÝch kh¶ n¨ng lao ®éng, s¸ng t¹o cña ngêi lao ®éng. Bè trÝ, s¾p xÕp lao ®éng trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o ®óng ngêi, ®óng viÖc, ®óng n¨ng lùc, së trêng, chuyªn m«n nghiÖp vô mµ hä ®· ®îc ®µo t¹o, ®¶m b¶o sö dông tèi ®a thêi gian vµ thiÕt bÞ, híng ngêi lao ®éng ®Õn môc ®Ých c«ng viÖc, tu©n thñ quy tr×nh c«ng nghÖ, kû luËt lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, viÖc tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng cßn ph¶i ®¶m b¶o tÝnh an toµn vµ h¹n chÕ tÝnh ®¬n ®iÖu cña c«ng viÖc, t¹o ra m«i trêng lµm viÖc tho¶i m¸i, phï hîp víi t©m sinh lý, t¹o bÇu kh«ng khÝ lao ®éng lµnh m¹nh. §èi víi sè lao ®éng d«i d do qu¸ tr×nh s¾p xÕp l¹i lao ®éng th× sÏ tæ chøc c¸c h×nh thøc t¹o chç lµm viÖc míi phong phó vµ ®a d¹ng h¬n nh: chuyÓn ra lµm viÖc ë c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c th«ng qua chÝnh s¸ch th«i viÖc trî cÊp mét lÇn, nghØ lu©n phiªn hoÆc dµi h¹n khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn th× thu hót trë l¹i lµm viÖc. 1.1.4 Néi dung cña viÖc tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong doanh nghiÖp Lùc lîng lao ®éng cña doanh nghiÖp bao gåm mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp ®ang qu¶n lý, sö dông mang tÝnh chÊt æn ®Þnh, l©u dµi. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp 16 ph¶i ®îc hiÓu theo nghÜa réng bao gåm c¶ nh÷ng ngêi kh«ng thuéc diÖn doanh nghiÖp qu¶n lý nhng cã tham gia vµo gi¶i quyÕt nh÷ng c«ng viÖc cña tæ chøc, doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, lao ®éng lµ nguån lùc quan träng nhÊt, lµ nguån lùc cña mäi nguån lùc, th«ng qua nguån lùc nµy th× c¸c nguån lùc kh¸c míi ph¸t huy t¸c dông, v× vËy viÖc tæ chøc nguån lùc lµ nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tèi thiÓu ho¸ chi phÝ vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn lµm cho con ngêi ngµy cµng tho¶ m·n trong lao ®éng. §èi víi c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng nãi chung, c¸c nhµ qu¶n lý trong doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n tÝch c¸c lo¹i c«ng viÖc, tõ ®ã ®Þnh ra cÇn bao nhiÒu ngêi, cÇn c¸c ®iÒu kiÖn, kü n¨ng kiÕn thøc g× ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò: CÇn thùc hiÖn nh÷ng c«ng t¸c g×? T¹i sao ph¶i thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã? Khi nµo c«ng viÖc ®îc hoµn tÊt? C«ng viÖc ®îc thùc hiÖn ë ®©u? Vµ thùc hiÖn b»ng biÖn ph¸p nµo? §Ó thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã cÇn ph¶i héi ®ñ nh÷ng tiªu chuÈn, tr×nh ®é nµo? §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tèi u ho¸ nguån lao ®éng, thÓ hiÖn ë viÖc tuyÓn dông, lùa chä vµ bè trÝ s¾p xÕp nh©n sù sao cho ®óng ngêi, ®óng viÖc, ®óng lóc, ®óng chç, ®óng môc ®Ých, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong sö dông nguån lao ®éng, ngêi c¸n bé qu¶n lý cÇn cè g¾ng ®¶m b¶o cho ngêi lao ®éng ®îc sö dông ®óng chuyªn m«n, nghiÖp vô, tay nghÒ; ®ång thêi quan t©m ®Õn së thÝch, së trêng, ®Æc ®iÓm nh©n c¸ch vµ ®¹o ®øc c¸ nh©n cña hä. ViÖc sö dông ph¶i ®i ®«i víi viÖc ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®Æt ra. ¤ng cha ta ®· tõng nãi: “Thiªn thêi , ®Þa lîi, nh©n hoµ”. Nhng thiªn thêi kh«ng b»ng ®Þa lîi, ®Þa lîi kh«ng b»ng nh©n hoµ. Muèn cho yÕu tè “nh©n” ®îc “hoµ” th× ta ph¶i biÕt “thuËt chän ngêi” vµ “thuËt dïng ngêi” kÕt hîp víi chÝnh s¸ch tiÒn l¬ng, tiÒn thëng sÏ cã t¸c dông ®éng viªn tinh thÇn ngêi lao ®éng, kÝch thÝch hä h¨ng h¸i lµm viÖc, h¨ng h¸i cèng hiÕn cho doanh nghiÖp, do vËy mµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng, trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Nh vËy, muèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao cµn ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu lao ®éng tèi u trong c¸c doanh nghiÖp. §Ó ®¶m b¶o kÞp thêi, ®Çy ®ñ, c©n ®èi, liªn tôc sè lîng vµ chÊt lîng c¸c lo¹i lao ®éng, ®¸p øng mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong m«i trêng kinh 17 doanh lu«n biÕn ®éng, c«ng t¸c tæ chøc, s¾p xÕp lao ®éng cÇn thùc hiÖn nh÷ng néi dung sau: a. Ph©n c«ng lao ®éng vµ hiÖp t¸c lao ®éng Ph©n c«ng lao ®éng vµ hiÖp t¸c lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. §©y chÝnh lµ nh÷ng h×nh thøc nhÊt ®Þnh cña mèi quan hÖ gi÷a con ngêi.  Ph©n c«ng lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh lao ®éng, ph©n c«ng lao ®éng lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña tæ chøc s¶n xuÊt khi tiÕn bé khoa häc kü thuËt ngµy cµng ph¸t triÓn vµ lao ®éng (mang tÝnh x· héi) ngµy cµng cao. Thùc chÊt cña ph©n c«ng lao ®éng lµ chia nhá qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh lao ®éng ra tõng bé phËn vµ ph©n c«ng cho c¸c bé phËn hay tËp thÓ cho ®Õn khi c¸c c¸ nh©n trong tËp thÓ cã mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Ph©n c«ng lao ®éng chÝnh lµ qu¸ tr×nh g¾n tõng ngêi lao ®éng víi nh÷ng nhiÖm vô phï hîp theo kh¶ n¨ng lao ®éng cña hä. Ph©n c«ng lao ®éng lµ sù song song tån t¹i cña c¸c h×nh thøc lao ®éng kh¸c nhau. Ph©n c«ng lao ®éng sÏ gióp cho viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng yªu cÇu kü thuËt cña c«ng viÖc mµ con ngêi ph¶i ®¸p øng trë nªn cã c¨n cø khoa häc, ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a c«ng viÖc ®îc ph©n c«ng víi ®Æc ®iÓm vµ kh¨ n¨ng cña tõng ngêi. Ph©n c«ng lao ®éng dÉn ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc chuyªn m«n ho¸ cao, nªn sÏ ¸p dông ®îc tiÕn bé kü thuËt vµo s¶n xuÊt, sö dông ®îc c¸c trang thiÕt bÞ chuyªn dïng, m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cã n¨ng xuÊt lao ®éng cao, ®ång thêi ¸p dông ®îc c¸c m« h×nh tæ chøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn, tæ chøc lao ®éng khoa häc, tiÕn tíi lao ®éng tù gi¸c trong s¶n xuÊt, thóc ®Èy qu¸ tr×nh x· héi ho¸ vÒ lao ®éng. Ph©n c«ng lao ®éng sÏ chuyªn m«n ho¸ ®îc nh©n c«ng, c«ng cô lao ®éng. Nhê chuyªn m«n ho¸ nh©n c«ng sÏ giíi h¹n ®îc ph¹m vi ho¹t ®éng cña nh©n viªn, c«ng nh©n nhanh chãng quen víi c«ng viÖc, cã ®îc nh÷ng kü n¨ng, kü x¶o, gi¶m ®îc thêi gian vµ chi phÝ ®µo t¹o, ®ång thêi sö dông vµ khai th¸c triÖt ®Ó kh¶ n¨ng riªng cña mçi con ngêi.  HiÖp t¸c lao ®éng. 18 HiÖp t¸c lao ®éng lµ sù phèi hîp c«ng t¸c gi÷a nh÷ng ngêi tham gia lao ®éng, gi÷a c¸c bé phËn trong cïng mét qu¸ tr×nh hay c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c«ng t¸c kh¸c nhau nhng cã quan hÖ víi nhau vÒ kh«ng gian vµ thêi gian. HiÖp t¸c lao ®éng lµ ph¬ng tiÖn m¹nh mÏ nhÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. HiÖp t¸c lao ®éng dùa trªn mèi quan hÖ ®ång chÝ, t¬ng trî, gióp ®ì nhau trong qu¸ tr×nh lao ®éng, nhiÒu c«ng viÖc ®¬n gi¶n nhng trong qu¸ tr×nh lao ®éng kh«ng cã sù hiÖp t¸c chÆt chÏ th× kh«ng thÓ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Qu¸ tr×nh hiÖp t¸c thóc ®Èy quan hÖ trong lao ®éng, nã võa mang tÝnh c¹nh tranh l¹i võa mang tÝnh hiÖp t¸c, t¨ng “søc sèng” cña tõng ngêi do tiÕp xóc x· héi lµm xuÊt hiÖn nh÷ng ®éng c¬, nh÷ng kÝch thÝch míi trong quan hÖ qua l¹i gi÷a con ngêi víi nhau trong qu¸ tr×nh lao ®éng, c«ng t¸c, t¹o bÇu kh«ng khÝ t©m lý tèt ®Ñp trong tËp thÓ lao ®éng. §iÒu kiÖn lao ®éng nh nhau, tr×nh ®é tæ chøc hiÖp t¸c lao ®éng tèt th× n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ lao ®éng còng t¨ng cao, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng lo¹i lao ®éng thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p, ®ßi hái cã sù tham gia cña nhiÒu ngêi. Qua hiÖp t¸c sÏ thªm qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng, nã kh¾c phôc thiÕu sãt do b¶n th©n ph©n c«ng lao ®éng g©y ra. HiÖp t¸c lao ®éng trë thµnh sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ®èi víi c«ng t¸c tæ chøc, s¾p xÕp l¹i lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp. HiÖp t¸c lao ®éng lµ mét qu¸ tr×nh x¶y ra ®ång thêi cïng víi ph©n c«ng lao ®éng, gi÷a chóng tuy cã nh÷ng néi dung cô thÓ kh¸c nhau nhng vÉn cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau, phô thuéc lÉn nhau, t¸c ®éng thóc ®Èy nhau. B¶n th©n sù ph©n c«ng lao ®éng ®· bao hµm sù hiÖp t¸c, ngîc l¹i sù hiÖp t¸c tù nã ®· bao hµm sù ph©n c«ng. Ph©n c«ng lao ®éng th× t¹o ra c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt, bé m¸y qu¶n lý, hiÖp t¸c lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cho bé m¸y Êy ho¹t ®éng ®îc. Ph©n c«ng lao ®éng hîp lý lµ tiÒn ®Ò ®Ó hiÖp t¸c lao ®éng chÆt chÏ, ngîc l¹i hiÖp t¸c lao ®éng chÆt chÏ lµ sù kÕ tôc vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ cña ph©n c«ng lao ®éng, nã thóc ®Èy viÖc ph©n c«ng lao ®éng s©u s¾c h¬n vµ h¬n. Ph©n c«ng lao ®éng cµng s©u th× hiÖp t¸c lao ®éng cµng réng vµ nh÷ng ngêi thùc hiÖn cµng ph¶i hîp nhÊt sù cè g¾ng cña m×nh nhiÒu h¬n ®Ó ®¹t môc ®Ých chung mét c¸ch cã kÕ ho¹ch. Ngµy nay, s¶n xuÊt dùa trªn c¬ së m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®· t¹o ra c¸c h×nh thøc hiÖp t¸c vµ ph©n c«ng lao ®éng míi, ®ßi hái nhiÒu lo¹i c«ng nh©n lµnh nghÒ kh¸c nhau, nhiÒu lo¹i c¸n bé kü thuËt, kü s theo c¸c chuyªn m«n kh¸c nhau ®Ó ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Do ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù ph©n 19 c«ng lao ®éng tØ mØ, chÆt chÏ, chÝnh x¸c, cã tÝnh to¸n ®Õn tû lÖ kh¸c nhau, tr×nh ®é lµnh nghÒ kh¸c nhau, ®Õn viÖc ®µo t¹o c¸c lo¹i lao ®éng cho phï hîp víi nhu cÇu vµ biÕn ®éng vÒ lao ®éng trong doanh nghiÖp. Trong ph©n c«ng lao ®éng còng cÇn ph¶i ®Æc biÖt chó ý ®Õn cêng ®é lao ®éng, tÝnh ®¬n ®iÖu cña c«ng viÖc. §Ó sù hiÖp t¸c lao ®éng cã hiÖu qu¶, cÇn ph¶i: - Cã sù qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh c¸c tû lÖ lao ®éng theo kh«ng gian, thêi gian, ®Ó tæ chøc sù phèi hîp gi÷a c¸c chøc n¨ng lao ®éng, ®¶m b¶o sù thèng nhÊt ¨n khíp trong qu¸ tr×nh lao ®éng nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu cña s¶n xuÊt. - Ph¶i thiÕt lËp ®îc kü luËt lao ®éng trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cµng hiÖn ®¹i th× yªu cÇu kû luËt lao ®éng cµng cao, nÕu kh«ng cã kû luËt lao ®éng th× qu¸ tr×nh hiÖp t¸c lao ®éng dÔ bÞ ph¸ vì dÉn ®Õn sù thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ. b. KÕ ho¹ch ho¸ nguån lao ®éng, tuyÓn chän vµ bè trÝ lao ®éng.  KÕ ho¹ch ho¸ nguån lao ®éng: KÕ ho¹ch ho¸ nguån lao ®éng lµ c«ng viÖc cña bé phËn qu¶n lý lao ®éng nh»m ®¶m b¶o thêng xuyªn, liªn tôc, ®Çy ®ñ, c©n ®èi vµ kÞp thêi vÒ sè lîng vµ chÊt lîng con ngêi ®¸p øng mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong m«i trêng kinh doanh lu«n biÕn ®éng. X©y dùng kÕ ho¹ch nguån lao ®éng cã tÝnh to¸n khoa häc kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o nhu cÇu lao ®éng cho tríc m¾t mµ cßn t¹o nguån lùc cho t¬ng lai, dùa trªn ho¹t ®éng cña tæ chøc vµ c¸c yÕu tè m«i trêng, ®ång thêi ph¶i dùa vµo c¸c dù b¸o vÒ mäi yÕu tè m«i trêng t¸c ®éng ®Õn tæ chøc nh thÕ nµo ®Ó cã sù chuÈn bÞ nh©n sù cho phï hîp. NhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ nguån lao ®éng lµ: - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc, thµnh tÝch c«ng t¸c cña lao ®éng, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông nguån lao ®éng cña kú ®· qua. ChuÈn bÞ ®Çu vµo vÒ lao ®éng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®¸p øng khèi lîng c«ng viÖc cña tõng bé phËn vµ c¶ doanh nghiÖp khi ®· cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kinh doanh. - X¸c ®Þnh sù mÊt c©n ®èi vÒ lao ®éng gi÷a nhu cÇu cña kÕ ho¹ch ®èi víi sè lao ®éng hiÖn cã cßn tiÕp tôc lµm viÖc sang n¨m sau (kÓ c¶ vÒ sè l îng 20