LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Lêi më ®Çu
Mét trong nh÷ng ph¸t minh vÜ ®¹i nhÊt cña con ngêi lµ tiÒn tÖ. Sù ra
®êi cña tiÒn tÖ ®· ®¸nh dÊu mét bíc ph¸t triÓn vît bËc trong nhiÒu lÜnh vùc
cña cuéc sèng mµ ®iÓn h×nh nhÊt lµ trong ho¹t ®éng thanh to¸n trao ®æi
hµng ho¸ dÞch vô.
Ng©n hµng lµ trung t©m tiÒn tÖ, tÝn dông, thanh to¸n trong ®ã nghiÖp
vô thanh to¸n rÊt quan träng vµ lµ ho¹t ®éng truyÒn thèng cña ng©n hµng.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ thanh to¸n tõ chç mang tÝnh
chÊt gi¶n ®¬n tíi nay ®· ë tr×nh ®é cao h¬n. Ngêi ta kh«ng cßn ph¶i mang
mét khèi lîng lín tiÒn mÆt ®Ó thanh to¸n mµ thay vµo ®ã lµ viÖc thùc hiÖn
qua ng©n hµng víi rÊt nhiÒu dÞch vô kh¸c nhau phï hîp víi nhu cÇu cô thÓ
cña tõng kh¸ch hµng. ThÎ lµ mét dÞch vô nh vËy.
So víi c¸c dÞch vô thanh to¸n kh¸c thÎ lµ mét dÞch vô t¬ng ®èi míi.
Tuy nhiªn, cho ®Õn nay trªn thÕ giíi dÞch vô thÎ ®· trë thµnh mét phÇn hÕt
søc quan träng cña dÞch vô ng©n hµng nãi chung vµ dÞch vô ng©n hµng b¸n
lÎ nãi riªng. C¸c chØ tiªu vÒ kinh doanh thÎ liªn tôc t¨ng ë møc hai con sè
hµng n¨m. DÞch vô kinh doanh thÎ lµ mét m¶ng ph¸t triÓn nhanh vµ cã
nhiÒu tiÒm n¨ng cña thÞ trêng tµi chÝnh.
ViÖt Nam còng lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi ho¹t ®éng thÎ
víi d©n sè 80 triÖu ngêi trong ®ã cã gÇn 20 triÖu d©n sèng t¹i c¸c thµnh thÞ.
Cã thÓ nãi chØ cÇn bao qu¸t ®îc 10% sè lîng nµy lµ ng©n hµng ®· cã mét
thÞ trêng thÎ réng lín ®ång thêi gãp phÇn lµm gi¶m ®¸ng kÓ c¸c chi phÝ x·
héi cho viÖc ph¸t hµnh vµ lu th«ng tiÒn mÆt trªn thÞ trêng.
Tuy nhiªn, sau 10 n¨m ph¸t triÓn t¹i ViÖt Nam, thÎ vÉn cha cã ®îc
vÞ trÝ mµ nã ®¸ng ph¶i cã trªn thÞ trêng. Cã thÓ kÓ ra rÊt nhiÒu nguyªn nh©n
cho t×nh tr¹ng nµy song mét phÇn quan träng lµ do c«ng t¸c marketing ®èi
víi dÞch vô thÎ cßn cha hiÖu qu¶.
NhËn thøc ®îc ®iÒu nµy, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i NHNT VN ®îc sù chØ dÉn vµ ®Þnh híng nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ c¸n bé cña phßng
qu¶n lý thÎ vµ thanh to¸n thÎ t¹i NHNT TW vµ SGD, cïng sù híng dÉn tËn
t×nh cña thÇy gi¸o Gi¸o s_TiÕn sü Cao Cù Béi, em xin m¹nh d¹n chän ®Ò tµi
“C«ng cô marketing nh»m n©ng cao doanh sè tõ dÞch vô thÎ t¹i NHNT VN”
®Ó thùc hiÖn chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò bao gåm:
Ch¬ng 1: Kh¸i qu¸t chung vÒ thÞ trêng thÎ hiÖn nay t¹i ViÖt Nam
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
1
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Ch¬ng 2: T×nh h×nh ho¹t ®éng marketing ®èi víi dÞch vô thÎ t¹i
Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam
Ch¬ng 3: C¸c gi¶i ph¸p vÒ marketing nh»m n©ng cao doanh sè tõ
dÞch vô thÎ.
Tuy vËy víi tr×nh ®é còng nh vèn hiÓu biÕt cã h¹n cña m×nh th× ®èi
víi em ®©y lµ mét ®Ò tµi khã vµ kh¸ míi mÎ do ®ã trong qu¸ tr×nh nghiªn
cøu em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt tÊt yÕu vÒ c¸ch nh×n nhËn vÊn ®Ò
còng nh gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Em rÊt mong ®îc c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c« chó
c¸n bé trong Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng gãp ý ®Ó bµi viÕt ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
2
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Ch¬ng 1
Kh¸i qu¸t chung vÒ thÞ trêng
thÎ hiÖn nay ë ViÖt Nam
1.1 Nh÷ng nhËn thøc c¬ b¶n vÒ dÞch vô thÎ
1.1.1 Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i
1.1.1.1 Kh¸i niÖm
* VÒ mÆt sö dông
ThÎ lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt do ng©n hµng ph¸t
hµnh. ThÎ ®îc cÊp cho kh¸ch hµng ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô
hoÆc ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng hay t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i
lý trong ph¹m vi sè d cña tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc theo h¹n møc tÝn dông ®îc
kÝ kÕt gi÷a ng©n hµng ph¸t hµnh vµ chñ thÎ. Ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ chÝnh
lµ giÊy nhËn nî cña chñ thÎ ®èi víi c¬ së chÊp nhËn thÎ. §¬n vÞ chÊp nhËn
thÎ vµ ®¬n vÞ cung øng dÞch vô rót tiÒn mÆt ®ßi tiÒn chñ thÎ qua ng©n hµng
ph¸t hµnh thÎ vµ ng©n hµng thanh to¸n thÎ.
C¸c chñ thÓ tham gia vµo giao dÞch thÎ bao gåm:
Ng©n hµng ph¸t hµnh
Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc thÎ
quèc tÕ ( ®èi víi c¸c ng©n hµng níc ngoµi) vµ ®îc NHNNVN cho phÐp thùc
hiÖn nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ (®èi víi c¸c ng©n hµng trong níc). §©y lµ
ng©n hµng chuÈn bÞ thÎ cho kh¸ch hµng, ng©n hµng ph¸t hµnh cã tr¸ch
nhiÖm: xem xÐt viÖc ph¸t hµnh thÎ, híng dÉn chñ thÎ sö dông thÎ vµ ban
hµnh c¸c quy ®Þnh cÇn thiÕt khi sö dông thÎ, thanh to¸n sè tiÒn trªn ho¸
®¬n cña kh¸ch hµng do ng©n hµng ®¹i lý chuyÓn ®Õn, cÊp phÐp c¸c th¬ng vô
thanh to¸n vît h¹n møc.
Ng©n hµng thanh to¸n
Ng©n hµng thanh to¸n thÎ lµ thµnh viªn chÝnh thøc hoÆc thµnh viªn
liªn kÕt cña tæ chøc thÎ quèc tÕ hoÆc c¸c ng©n hµng ®îc ng©n hµng ph¸t
hµnh thÎ uû quyÒn thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n thÎ.
Ng©n hµng thanh to¸n lµ ng©n hµng trùc tiÕp ký hîp ®ång víi c¸c c¬
së chÊp nhËn thÎ vµ thanh to¸n c¸c chøng tõ giao fÞch do c¬ së chÊp nhËn
thÎ xuÊt tr×nh. Mét ng©n hµng võa cã thÓ ®ãng vai trß lµ ng©n hµng thanh
to¸n võa ®ãng vai trß lµ ng©n hµng ph¸t hµnh.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
3
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Chñ thÎ
Chñ thÎ lµ ngêi cã tªn ghi trªn thÎ, ®îc ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ cho
phÐp sö dông thÎ ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô thay tiÒn mÆt theo
h¹n møc tÝn dông ®îc cÊp. Ngoµi ra chñ thÎ cã thÓ sö dông thÎ ®Ó rót tiÒn
mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng hoÆc c¸c ng©n hµng ®¹i lý.
Chñ thÎ bao gåm chñ thÎ chÝnh vµ chñ thÎ phô. Chñ thÎ chÝnh vµ chñ
thÎ phô cïng sö dông chung mét tµi kho¶n thÎ víi h¹n møc tÝn dông mµ
ng©n hµng cÊp cho chñ thÎ chÝnh. Giao dÞch cña chñ thÎ chÝnh vµ chñ thÎ
phô ®îc thÓ hiÖn trªn cïng mét sao kª vµ ®îc göi cho chñ thÎ chÝnh ®Ó
thanh to¸n. chñ thÎ chÝnh lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm cuèi cïng vÒ thanh to¸n
c¸ kho¶n chi tiªu cña c¶ chñ thÎ chÝnh vµ chñ thÎ phô.
§¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (§VCNT)
§VCNT lµ c¸c tæ chøc hay c¸ nh©n cung øng hµng ho¸, dÞch vô chÊp
nhËn thÎ lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n. C¸c ®¬n vÞ nµy th«ng thêng ®îc ng©n
hµng trang bÞ m¸y mãc, kü thuËt ®Ó chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸,
dÞch vô b»ng thÎ.
Ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n
Lµ ng©n hµng ®îc ng©n hµng thanh to¸n thÎ uû quyÒn thùc hiÖn mét sè dÞch
vô chÊp nhËn thanh to¸n thÎ th«ng qua hîp ®ång ng©n hµng ®¹i lý.
Tæ chøc thÎ quèc tÕ
Lµ hiÖp héi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông, tham gia ph¸t hµnh vµ
thanh to¸n thÎ quèc tÕ. Tæ chøc vµ lµm trung t©m xö lý cÊp phÐp, th«ng tin
giao dÞch, thanh to¸n cña c¸c ng©n hµng thµnh viªn trªn toµn thÕ giíi. Mçi
tæ chøc thÎ quèc tÕ ®Òu cã tªn s¶n phÈm cña m×nh. Kh¸c víi ng©n hµng
thµnh viªn, tæ chøc thÎ quèc tÕ kh«ng cã quan hÖ trùc tiÕp víi chñ thÎ hay
CSCNT mµ chØ cung cÊp mét m¹ng líi viÔn th«ng toµn cÇu phôc vô cho quy
tr×nh thanh to¸n, cÊp phÐp cho ng©n hµng thµnh viªn mét c¸ch nhanh
chãng. HIÖn nay trªn thÕ giíi cã c¸c tæ chøc thÎ: VISA, MASTERCARD,
C«ng ty thÎ AMEX, C«ng ty thÎ JCB.
Ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n
Lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé c¸c kho¶n chi tiªu ph¸t sinh tõ viÖc
sö dông thÎ vµ lµ chñ thÎ chÝnh (nÕu lµ thÎ c¸ nh©n) hoÆc tæ chøc, c«ng ty
xin cÊp thÎ (nÕu lµ thÎ do c«ng ty uû quyÒn cho c¸ nh©n sö dông).
* VÒ mÆt cÊu t¹o:
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
4
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Dï lµ bÊt cø lo¹i thÎ g×, thÎ bao giê còng cã mét ®Æc ®iÓm chung
nhÊt: Nã ®îc lµm b»ng Plastic, cã kÝch thíc tiªu chuÈn quèc tÕ lµ 5,5cm x
8,5cm. Trªn thÎ cã in ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè nh: nh·n hiÖu th¬ng m¹i cña thÎ, sè
thÎ, tªn chñ thÎ ,ngµy hiÖu lùc ( ngµy cuèi cïng cã hiÖu lùc) vµ mét sè c¸
yÕu tè kh¸c tuú theo quy ®Þnh cña c¸c Tæ chøc thÎ quèc tÕ hoÆc hiÖp héi
ph¸t hµnh thÎ.
MÆt tríc cña thÎ:
BiÓu tîng: Mçi lo¹i thÎ cã mét biÓu tîng riªng, mang tÝnh ®Æc trng
cña tæ chøc ph¸t hµnh thÎ. §©y ®îc xem nh mét yÕu tè an ninh chèng l¹i sù
gi¶ m¹o.
VISA: H×nh ch÷ nhËt 3 mÇu: xanh, tr¾ng, vµng cã ch÷ VISA ch¹y
ngang gi÷a mµu tr¾ng, trªn h×nh ch÷ nhËt 3 mµu lµ h×nh chim bß
c©u ®ang bay in ch×m.
MASTERCARD: Cã 2 h×nh trßn lång nhau n»m ë gãc díi bªn
ph¶i (mét h×nh mµu da cam, mét h×nh mµu ®á) vµ dßng ch÷
MASTERCARD mµu tr¾ng ch¹y ë gi÷a; trªn 2 h×nh trßn lång
nhau lµ 2 nöa qu¶ cÇu lång nhau in ch×m.
JCB: BiÓu tîng 3 mµu: xanh c«ng nh©n, ®á, xanh l¸ c©y, cã ch÷
JCB ch¹y ngang ë gi÷a.
AMEX: BiÓu tîng h×nh ®Çu ngêi chiÕn binh.
Sè thÎ: Sè nµy dµnh riªng cho mçi chñ thÎ, ®îc dËp næi trªn thÎ vµ ®îc in l¹i trªn ho¸ ®¬n khi chñ thÎ thanh to¸n b»ng thÎ. Tuú theo tõng lo¹i
thÎ mµ sè c¸c ch÷ sè, ch÷ sè vµ c¸ch cÊu tróc theo nhãm còng kh¸c nhau.
Thêi gian cã hiÖu lùc cña thÎ: Lµ thêi h¹n mµ thÎ ®îc phÐp lu hµnh.
Tuú theo tõng lo¹i thÎ mµ cã thÓ ghi ngµy hiÖu lùc cuèi cïng cña thÎ hay
ngµy ®Çu tiªn ®Õn ngµy cuèi cïng ®îc sö dông thÎ.
Hä vµ tªn chñ thÎ: §îc in b»ng ch÷ næi, lµ tªn c¸ nh©n nÕu lµ thÎ c¸
nh©n, tªn cña ngêi ®îc uû quyÒn sö dông nÕu lµ thÎ c«ng ty. Ngoµi ra, cã
thÎ cßn cã c¶ ¶nh cña chñ thÎ.
Ký tù an ninh trªn thÎ, sè mËt m· cña ®ît ph¸t hµnh: Mçi lo¹i thÎ
lu«n cã ký tù an ninh kÌm theo, in phÝa sau ngµy hiÖu lùc. VD: thÎ VISA cã
ch÷ V( hoÆc CV, PV, RV, GV), thÎ MASTER cã ch÷ M vµ ch÷ C lång vµo
nhau. Ngoµi ra, thÎ AMEX cßn in thªm mËt m· cho tõng ®ît ph¸t hµnh.
MÆt sau cña thÎ:
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
5
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
D¶i b¨ng tõ: d¶i b¨ng nµy cã kh¶ n¨ng lu tr÷ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt nh: sè
thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ, ng©n hµng ph¸t hµnh…
D¶i b¨ng ch÷ ký: Trªn d¶i b¨ng nµy ph¶i ch÷ ký cña chñ thÎ ®Ó CSCNT cã
thÓ ®èi chiÕu ch÷ ký khi thùc hiÖn thanh to¸n.
1.1.1.2 Ph©n lo¹i
Trªn mçi gi¸c ®é kh¸c nhau th× thÎ còng ®îc chia thµnh nh÷ng lo¹i
kh¸c nhau. Chóng ta sÏ xem xÐt thÎ trªn nh÷ng ph¬ng diÖn c¬ b¶n nh sau:
* Theo chñ thÓ ph¸t hµnh
ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh
gióp cho kh¸ch hµng sö dông sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông.
§©y lµ lo¹i thÎ ®îc sö dông réng r·i nhÊt hiÖn nay, kh«ng chØ
trong ph¹m vi quèc gia mµ cßn trªn ph¹m vi toµn cÇu. VÝ dô nh:
VISA, MASTERCARD, JCB…
ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng: ®©y cã thÓ lµ c¸c lo¹i thÎ du
lÞch gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín hoÆc còng cã thÓ lµ
thÎ do c¸c c«ng ty x¨ng dÇu, c¸c cöa hiÖu lín ph¸t hµnh. VÝ dô:
Diners Club, Amex…
* Theo tÝnh chÊt thanh to¸n cña thÎ
ThÎ tÝn dông (credit card):
Lµ lo¹i thÎ ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt, theo ®ã ngêi chñ thÎ ®îc
sö dông mét h¹n møc tÝn dông tuÇn hoµn ®Ó mua s¾m hµng ho¸,
dÞch vô t¹i c¸c CSCNT.
ThÎ tÝn dông thêng do ng©n hµng ph¸t hµnh vµ thêng ®îc qui
®Þnh mét h¹n møc tÝn dông nhÊt ®Þnh trªn c¬ së kh¶ n¨ng tµi
chÝnh, tµi s¶n thÕ chÊp cña chñ thÎ. Chñ thÎ chØ ®îc phÐp chi tiªu
trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®· cho. Chñ thÎ ph¶i thanh to¸n
cho ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ theo kú hµng th¸ng. L·i suÊt tÝn
dôngtuú thuéc vµo qui ®Þnh cña mçi ng©n hµng ph¸t hµnh.
TÝnh chÊt tÝn dông cña thÎ cßn thÓ hiÖn ë viÖc chñ thÎ ®îc øng tríc mét h¹n møc tiªu dïng mµ kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn ngay, chØ thanh
to¸n sau mét k× h¹n nhÊt ®Þnh. ThÎ tÝn dông ®îc coi lµ mét c«ng
cô tÝn dông trong lÜnh vùc cho vay tiªu dïng.
ThÎ ghi nî (debit card):
Víi lo¹i thÎ nµy, chñ thÎ cã thÓ chi tr¶ tiÒn hµng ho¸, dÞch vô dùa
trªn sè d tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
6
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
m×nh t¹i ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. ThÎ thanh to¸n kh«ng cã h¹n
møc tÝn dông v× nã phô thuéc vµo sè d hiÖn h÷u trªn tµi kho¶n
cña chñ thÎ. Sè tiÒn chñ thÎ chi tiªu sÏ ®îc khÊu trõ ngay vµo tµi
kho¶n cña chñ thÎ th«ng qua nh÷ng thiÕt bÞ ®iÖn tö ®Æt t¹i
CSCNT.
Ngoµi 2 lo¹i thÎ phæ biÕn nhÊt lµ thÎ tÝn dông vµ thÎ ghi nî ®· nªu ë
trªn th× còng cã mét sè lo¹i thÎ kh¸c ®îc sö dông cho cho mét sè
môc ®Ých nhÊt ®Þnh nh:
ThÎ rót tiÒn mÆt (cash card) dïng ®Ó rót tiÒn mÆt tõ tµi kho¶n
cña chñ thÎ t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM hoÆc t¹i ng©n
hµng vµ sö dông c¸c dÞch vô kh¸c do m¸y ATM cung cÊp ( vd:
kiÓm tra sè d, chuyÓn kho¶n chi tr¶ c¸c kho¶n vay…). Víi chøc
n¨ng chuyªn dïng ®Ó rót tiÒn, yªu cÇu ®Æt ra víi chñ thÎ lµ ph¶i
ký quü tiÒn vµo tµi kho¶n hoÆc ®îc ng©n hµng cÊp tÝn dông thÊu
chi.
ThÎ lu gi÷ gi¸ trÞ (storedb value card) ®îc ph¸t hµnh b»ng c¸ch
nép mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó mua thÎ, mçi lÇn sö dông th× sè
tiÒn trªn thÎ bÞ trõ dÇn. ThÎ nµy ®îc sö dông dÓ mua b¸n hµng
ho¸ cã gi¸ trÞ t¬ng ®èi nhá nh x¨ng dÇu ë c¸c ®iÓm b¸n x¨ng tù
®éng, gäi ®iÖn tho¹i…(thÎ ®iÖn tho¹i vµ thÎ internet ë ViÖt Nam
lµ ®iÓn h×nh).
* Theo ph¹m vi l·nh thæ:
ThÎ néi ®Þa lµ thÎ ®îc giíi h¹n sö dông trong ph¹m vi mét quèc
gia do vËy ®ång tiÒn giao dÞch ph¶i lµ ®ång b¶n tÖ níc ®ã. Ho¹t
®éng cña lo¹i thÎ nµy rÊt ®¬n gi¶n, chØ do mét ng©n hµng hoÆc
mét tæ chøc ®iÒu hµnh viÖc ph¸t hµnh, xö lý trung gian cho ®Õn
viÖc thanh to¸n. ThÎ cã nhîc ®iÓm lµ viÖc sö dông chØ giíi h¹n
trong ph¹m vi mét quèc gia v× vËy viÖc kinh doanh sÏ kh«ng thËt
hiÖu qu¶ nÕu m¹ng líi c¸c CSCNT cßn Ýt.
ThÎ quèc tÕ sö dông c¸c lo¹i ngo¹i tÖ m¹nh ®Ó thanh to¸n, ®îc
chÊp nhËn trªn ph¹m vi toµn cÇu. ThÎ ®îc hç trî, qu¶n lÝ trªn
toµn thÕ giíi bëi c¸c tæ chøc tµi chÝnh lín nh MasterCard, Visa…
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
7
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
ho¹t ®éng thèng nhÊt, ®ång bé. ThÎ quèc tÕ rÊt ®îc a chuéng v×
tÝnh an toµn, tiÖn lîi cña m×nh.
* Theo h¹n møc cña thÎ:
ThÎ vµng (Gold card): lµ lo¹i thÎ u h¹ng phï hîp víi møc sèng vµ
nhu cÇu tµi chÝnh cña kh¸ch hµng cã thu nhËp cao. ThÎ ®îc ph¸t
hµnh cho nh÷ng ®èi tîng cã uy tÝn, cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh
m¹nh, cã nhu cÇu chi tiªu lín. §iÓm kh¸c biÖt cña thÎ vµng so
víi thÎ thêng lµ h¹n møc tÝn dông lín.
ThÎ thêng hay cßn gäi lµ thÎ chuÈn (Standard card):lµ mét lo¹i
thÎ tÝn dông nhng mang tÝnh phæ th«ng, phæ biÕn, ®îc sö dông
réng r·i trªn toµn thÕ giíi, cã h¹n møc tÝn dông thÊp h¬n thÎ
vµng.
1.1.2 Vai trß vµ tÝnh tiÖn Ých cña thÎ thanh to¸n
1.1.2.1 §èi víi chñ thÎ
Còng nh c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c, thÎ sÏ
kh«ng thÓ tån t¹i nÕu nã kh«ng ®em l¹i nh÷ng lîi Ých cô thÓ cho ngêi sö
dông nã. ThËt vËy:
Nhanh chãng vµ thuËn tiÖn:
Thø nhÊt, víi kÝch thíc gän nhÑ, chñ thÎ cã thÓ dÔ dµng mang thÎ
theo ngêi vµ sö dông thÎ ®Ó thanh to¸n tiÒn c¸c lo¹i hµng ho¸- dÞch vô
th«ng qua mét m¹ng líi réng r·i c¸c §VCNT trong vµ ngoµi níc. ChØ cÇn
mét ®éng t¸c xuÊt tr×nh thÎ vµ kÝ vµo ho¸ ®¬n th× coi nh viÖc mua b¸n ®·
hoµn tÊt vµ chñ thÎ cã thÓ nhËn ®îc nh÷ng thø m×nh cÇn.
Thø hai, tÝnh linh ho¹t vµ thuËn tiÖn cña thÎ cßn thÓ hiÖn râ rµng
khi chñ thÎ ®i du lÞch hay c«ng t¸c níc ngoµi. Víi thÎ thanh to¸n, chñ thÎ ®îc mua hµng ho¸ tríc tr¶ tiÒn sau vµ tµi kho¶n cña chñ thÎ chØ bÞ ghi nî khi
nµo chñ thÎ thùc sù chi tiªu b»ng thÎ. Ngoµi ra, chñ thÎ sÏ yªn t©m h¬n
trong thêi gian ë níc ngoµi khi ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ triÓn khai c¸c dÞch
vô kÌm theo nh: dÞch vô kh¸ch hµng 24/24, dÞch vô trî gióp toµn cÇu, dÞch
vô b¶o hiÓm l÷ hµnh…
Thø ba, víi mét tÊm thÎ thanh to¸n trong tay, chñ thÎ sÏ cã thÓ dÔ
dµng rót tiÒn mÆt bÊt cø lóc nµo t¹i c¸c m¸y ATM ®îc trang bÞ ë nh÷ng n¬i
c«ng céng trong vµ ngoµi níc. M¸y ATM cßn cung cÊp cho chñ thÎ nh÷ng
dÞch vô kh¸c nh: tr¶ nî vay, chuyÓn kho¶n, xem sè d tµi kho¶n…qua c¸c
thiÕt bÞ ®iÖn tö cña m¸y.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
8
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
Thø t, sö dông thÎ tÝn dông cã nghÜa lµ chñ thÎ ®ang ®îc nhËn mét
kho¶n tÝn dông tiªu dïng tù ®éng, tøc thêi. Víi h¹n møc tÝn dông mµ ng©n
hµng cung cÊp, chñ thÎ cã ®iÒu kiÖn më réng c¸c giao dÞch tµi chÝnh trong
kh¶ n¨ng thu nhËp cã h¹n. §èi víi thÎ nî, chñ thÎ thËm chÝ cßn ®îc hëng
mét møc thÊu chi nhÊt ®Þnh trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh t¹i ng©n hµng.
TiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶
Thø nhÊt, víi viÖc sö dông thÎ, mét c¸ch gi¸n tiÕp chñ thÎ ®· tiÕt
kiÖm ®îc thêi gian vµ chi phÝ vËn chuyÓn, kiÓm ®Õm tiÒn. Giao dÞch b»ng
thÎ diÔn ra nhanh gän còng lµm gi¶m thêi gian ph¶i bá ra cho viÖc mua s¾m
hµng ho¸ dÞch vô, hay thêi gian ®Õn ng©n hµng ®Ó lµm c¸c thñ tôc víi sÐc
du lÞch hoÆc c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c.
Thø hai, víi sao kª hµng th¸ng do ng©n hµng göi ®Õn, chñ thÎ cã thÓ
kiÓm so¸t ®îc c¸c giao dÞch tµi chÝnh cña m×nh trong kú. NÕu chñ thÎ thanh
to¸n ®Çy ®ñ c¸c kho¶n ®· chi tiªu khi cã th«ng b¸o th× kh«ng ph¶i tr¶ l·i
ngoa× kho¶n phÝ thêng niªn quy ®Þnh. Còng cã thÓ chñ thÎ chÊp nhËn thanh
to¸n mét kho¶n võa ®ñ ®Ó duy tr× h¹n møc mµ ng©n hµng cho phÐp, phÇn
cßn l¹i hä s½n sµng tr¶ l·i ®Ó ®îc sö dông sè tiÒn cßn nî vµo nh÷ng môc
®Ých kh¸c cã chi phÝ c¬ héi cao h¬n.
Thø ba, ®èi víi nh÷ng gia ®×nh cã con em ®i du häc th× thÎ thanh
to¸n thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ trong viÖc chu cÊp tiÒn hµng th¸ng mµ kh«ng
cÇn ph¶i tèn nhiÒu thêi gian vµ thñ tôc nh c¸c h×nh thøc kh¸c. Víi thÎ kinh
doanh, c«ng ty cã thÓ qu¶n lý vµ kiÓm so¸t hiÖu qu¶ chi tiªu cña nh©n viªn,
gi¶m c¸c kho¶n t¹m øng c«ng t¸c phÝ, thËm chÝ c«ng ty cßn ®îc cÊp ngay
mét nguån vèn ng¾n h¹n mµ kh«ng cÇn thñ tôc vay vèn.
An toµn vµ ®îc b¶o vÖ
ThÎ ®îc chÕ t¹o hÕt søc tinh vi, hiÖn ®¹i vµ khã lµm gi¶ nªn tÝnh an
toµn cña thÎ rÊt cao. ViÖc so s¸nh ch÷ kÝ mÉu trªn thÎ víi ch÷ kÝ chñ thÎ kÕt
hîp víi c¸c th«ng tin ®îc m· ho¸ lu ë ®»ng sau thÎ t¹o nªn mét bøc têng
v÷ng ch¾c tríc nguy c¬ bÞ ngêi kh¸c l¹m dông. Khi mÊt thÎ hay lé sè PIN,
chñ thÎ cã thÓ th«ng b¸o ngay cho ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ ®Ó kÞp thêi
phong to¶ tµi kho¶n thÎ. Víi sù ph¸t triÓn cña c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra hiÖn ®¹i
còng nh sù ra ®êi cña thÎ th«ng minh, tÝnh an toµn cña thÎ thanh to¸n sÏ
cßn tiÕp tôc ®îc n©ng cao.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
9
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
1.1.2.2 §èi víi §VCNT
C¸c §VCNT lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi sù ph¸t triÓn thanh
to¸n thÎ. ThÎ sÏ trë nªn v« dông nÕu kh«ng cã c¸c chñ thÓ nµy. Khi tham
gia thanh to¸n thÎ, lîi Ých mµ c¸c §VCNT nhËn ®îc sÏ lín h¬n nhiÒu so víi
c¸c chi phÝ mµ hä bá ra.
T¨ng doanh sè b¸n hµng vµ thu hót thªm kh¸ch hµng
Khi ®êi sèng cña ngêi d©n ®îc t¨ng cao th× ®Çu t níc ngoµi, du lÞch
quèc tÕ sÏ ngµy cµng ph¸t triÓn. ChÊp nhËn thanh to¸n thÎ lµ cung cÊp cho
kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t vµ kh¸ch du lÞch mét ph¬ng tiÖn chi
tr¶ nhanh chãng tiÖn lîi. Do vËy, kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng sÏ t¨ng lªn,
nhê ®ã doanh sè cung øng hµng ho¸ dÞch vô cña ®¬n vÞ còng t¨ng lªn. Nh
vËy thÎ thanh to¸n t¹o cho §VCNT kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n so víi c¸c
®¬n vÞ kh¸c.
§¶m b¶o chi tr¶, t¨ng vßng quay cña vèn, gi¶m chi phÝ
ViÖc chÊp nhËn thÎ sÏ gióp cho c¸c c¬ së ®a d¹ng ho¸ c¸c ph¬ng
thøc thanh to¸n, gi¶m t×nh tr¹ng chËm tr¶ cña kh¸ch hµng. Víi thÎ thanh
to¸n, tµi kho¶n cña §VCNT lËp tøc ghi cã ngay sau khi th«ng tin truyÒn
qua hÖ thèng m¸y mãc ®iÖn tö ®ªn ng©n hµng thanh to¸n. Sè tiÒn nµy
§VCNT cã thÓ sö dông ngay vµo môc ®Ých quay vßng vèn, gi¶m c¸c chi
phÝ c¬ héi. §ång thêi viÖc chÊp nhËn thÎ thanh to¸n gióp cho ®¬n vÞ tiÕt
kiÖm thêi gian kiÓm ®Õm, thu gi÷ tiÒn mÆt còng nh thêi gian giao dÞch víi
kh¸ch hµng; tr¸nh ®îc rñi ro mÊt c¾p hay thu ph¶i tiÒn gi¶, qua ®ã gi¶m ®îc
c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt.
Hëng u ®·i tõ ng©n hµng
Khi chÊp nhËn thanh to¸n thÎ, §VCNT sÏ nhËn ®îc nhiÒu lîi Ých tõ
chÝnh s¸ch kh¸ch hµng cña ng©n hµng. Hä kh«ng ph¶i bá vèn ®Çu t mµ ®îc
ng©n hµng cung cÊp c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt kh¸c cho
h×nh thøc thanh to¸n nµy. Mèi quan hÖ mËt thiÕt víi ng©n hµng cßn gióp c¸c
§VCNT nhËn ®îc nh÷ng kho¶n u ®·i trong c¸c giao dÞch kh¸c, ®Æc biÖt lµ
trong quan hÖ tÝn dông, vay vèn tõ ng©n hµng.
T¨ng uy tÝn
Víi viÖc chÊp nhËn thÎ, sù sang träng còng nh uy tÝn cña §VCNT
sÏ t¨ng lªn v× thÎ lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n hiÖn ®¹i, nã thÓ hiÖn sù v¨n
minh, tiÕn bé còng nh ho¹t ®éng kinh doanh ®Çy triÓn väng cña ®¬n vÞ.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
10
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
1.1.2.3 §èi víi ng©n hµng
H¬n ai hÕt, ng©n hµng chÝnh lµ ngêi ®îc hëng lîi tõ ho¹t ®éng ph¸t
hµnh vµ thanh to¸n thÎ. Ta cã thÓ thÊy nh÷ng ®iÒu nµy qua c¸c mÆt sau:
T¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn ng©n hµng
Thø nhÊt, th«ng qua ho¹t ®éng kinh doanh thÎ, doanh thu tõ
nghiÖp vô trung gian cña ng©n hµng ph¸t hµnh vµ ng©n hµng thanh to¸n
còng nh gia t¨ng nhê c¸c kho¶n phÝ nh: phÝ chiÕt khÊu ®¹i lý chÊp nhËn
thanh to¸n thÎ, phÝ sö dông thÎ hay phÝ thêng niªn, phÝ thu tõ c¸c dÞch vô
ng©n hµng vµ ®Çu t kÌm theo…Tuy r»ng sè phÝ thu ®îc trªn mçi giao dÞch
lµ kh«ng ®¸ng kÓ nhng lîng giao dÞch b»ng thÎ hµng ngµy cã thÓ lªn ®Õn
hµng tr¨m, hµng ngh×n giao dÞch, do vËy lîi nhuËn thu ®îc tõ ho¹t ®éng nµy
kh«ng ph¶i lµ nhá.
Thø hai, nhê thÎ thanh to¸n, sè lîng tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó
thanh to¸n thÎ vµ sè lîng tµi kho¶n cña c¸c §VCNT còng t¨ng lªn. Bªn
c¹nh ®ã, trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh thÎ tÝn dông, tuú theo qui ®Þnh cña ng©n
hµng, kh¸ch hµng ph¶i kÝ quü mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh hay kÝ quü sæ tiÕt
kiÖm tiÒn göi t¹i ng©n hµng. Víi lîng giao dÞch thÎ t¬ng ®èi lín, c¸c tµi
kho¶n nµy sÏ t¹o ra cho ng©n hµng mét lîng vèn ®¸ng kÓ. MÆt kh¸c, víi ý
nghÜa mét h×nh thøc tÝn dông tiªu dïng, th«ng qua viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn
dông, ng©n hµng cã thÓ thu nh÷ng kho¶n l·i hµng th¸ng nÕu kh¸ch hµng chØ
tr¶ mét phÇn võa ®ñ theo qui ®Þnh ®Ó duy tr× h¹n møc mµ ng©n hµng cho
phÐp, phÇn cßn l¹i hä s½n sµng tr¶ l·i. §©y cã thÓ coi lµ mét h×nh thøc cho
vay kh¸ an toµn, nhanh chãng vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao.
§a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, t¨ng cêng c¸c mèi quan hÖ
trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng
Thø nhÊt, thÎ thanh to¸n ra ®êi lµm phong phó thªm c¸c dÞch vô
ng©n hµng, mang ®Õn cho ng©n hµng mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®a tiÖn Ých,
tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. MÆt kh¸c, kinh doanh thÎ t¹o c¬
héi cho ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c dÞch vô song song nh: ®Çu t, b¶o hiÓm cho
c¸c s¶n phÈm hay c¸c dÞch vô liªn quan nh kinh doanh ngo¹i tÖ, nhËn tiÒn
göi…
Thø hai, th«ng qua ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, ng©n
hµng võa thu hót ®îc kh¸ch hµng míi lµm quen víi dÞch vô thÎ vµ c¸c dÞch
vô kh¸c do ng©n hµng cung cÊp, võa gi÷ ®îc nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn
thèng. Mèi quan hÖ víi c¸c §VCNT còng lµ mét thuËn lîi gióp cho ng©n
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
11
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
hµng më réng ho¹t ®éng cung cÊp tÝn dông cho ®èi tîng lµ c¸c ®¬n vÞ kinh
doanh.
Thø ba, víi viÖc gia nhËp c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ nh Visa, Master
Card hay trë thµnh thµnh viªn cña c¸c hiÖp héi c¸c ng©n hµng thanh to¸n
thÎ…ng©n hµng cã ®îc mèi quan hÖ lµm ¨n víi nhiÒu ng©n hµng vµ c¸c tæ
chøc tµi chÝnh trong vµ ngoµi níc. §iÒu nµy gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
ng©n hµng t¨ng cêng ho¹t ®éng kinh doanh, ®ång thêi tham gia vµo qu¸
tr×nh toµn cÇu ho¸, héi nhËp víi céng ®éng quèc tÕ.
HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng
Lo¹i h×nh thanh to¸n hiÖn nay buéc ng©n hµng ph¶i kh«ng ngõng
hoµn thiÖn: n©ng cao tr×nh ®é, trang bÞ thªm c¸c thiÕt bÞ kÜ thuËt c«ng nghÖ
cao ®Ó cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng ®iÒu kiÖn tèt nhÊt trong thanh to¸n,
®¶m b¶o uy tÝn, sù an toµn, hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
T¨ng uy tÝn vµ danh tiÕng ng©n hµng
Cã thÓ nãi lîi Ých mµ ng©n hµng nhËn ®îc cßn lµ uy tÝn, danh
tiÕng cña ng©n hµng. Trong ho¹t ®éng kinh doanh, mµ ®Æc biÖt lµ kinh
doanh tiÒn tÖ th× uy tÝn lµ ®iÒu tèi quan träng. Nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i, ph¸t
triÓn còng nh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng trong t¬ng lai.
1.1.2.4 §èi víi nÒn kinh tÕ x· héi
N©ng cao vai trß cña hÖ thèng ng©n hµng, gi¶m khèi lîng tiÒn
mÆt trong lu th«ng
ViÖc thanh to¸n thÎ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thanh to¸n tiÒn hµng
ho¸ dÞch vô mét c¸ch an toµn, hiÖu qu¶, tin cËy vµ tiÕt kiÖm nhiÒu thêi gian,
qua ®ã t¹o lËp niÒm tin cña d©n chóng vµo ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n
hµng. §Æc biÖt, viÖc thanh to¸n thÎ gióp gi¶m nhu cÇu gi÷ tiÒn mÆt vµ gi¶m
khèi lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng, qua ®ã gi¶m c¸c chi phÝ b¶o qu¶n, vËn
chuyÓn, ph¸t hµnh tiÒn còng nh chi phÝ chèng viÖc sö dông tiÒn gi¶ trong
nÒn kinh tÕ.
T¨ng khèi lîng chu chuyÓn, thanh to¸n trong nÒn kinh tÕ
HÇu hÕt c¸c giao dÞch thÎ trong ph¹m vi quèc gia hay toµn cÇu ®Òu
®îc thùc hiÖn vµ thanh to¸n trùc tuyÕn (online) nªn tèc ®é chu chuyÓn,
thanh to¸n nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh¸c. Do
vËy, thÎ thanh to¸n gãp phÇn t¨ng cêng ho¹t ®éng lu th«ng tiÒn tÖ, t¨ng cêng vßng quay cña ®ång tiÒn, kh¬i th«ng c¸c luång vèn kh¸c nhau, gióp
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
12
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
kiÓm so¸t khèi lîng giao dÞch thanh to¸n cña d©n c vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ.
§iÒu nµy t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc tÝnh to¸n lîng tiÒn cung øng vµ viÖc ®iÒu
hµnh, thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña ng©n hµng nhµ níc ®¹t hiÖu qu¶.
Thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc
Trong thanh to¸n thÎ c¸c giao dÞch ®Òu n»m díi sù kiÓm so¸t cña
ng©n hµng, nhê ®ã cã thÓ h¹n chÕ vµ gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc
cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm, t¨ng cêng vai trß chñ ®¹o cña nhµ níc
trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ tµi chÝnh quèc gia.
T¹o m«i trêng th¬ng m¹i v¨n minh, më réng héi nhËp
Thanh to¸n b»ng thÎ sö dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt hiÖn
®¹i, do ®ã sÏ t¹o ra mét m«i trêng th¬ng m¹i v¨n minh, hiÖn ®¹i h¬n. §©y
còng chÝnh lµ mét yÕu tè thu hót kh¸ch du lÞch vµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi,
t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho viÖc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ
khu vùc mµ tríc hÕt lµ trong lÜnh vùc tµi chÝnh – ng©n hµng.
1.1.3 Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña dÞch vô thÎ
1.1.3.1 Trªn thÕ giíi
Vµo nh÷ng n¨m cuèi thÕ kØ IXX ®Çu thÕ kØ XX cïng víi sù ph¸t triÓn
kh«ng ngõng vÒ kinh tÕ cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi, viÖc trao ®æi hµng
ho¸ ®· kh«ng cßn giíi h¹n trong l·nh thæ cña mét níc mµ ®îc më réng trªn
ph¹m vi quèc tÕ. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c ng©n hµng, trung t©m thùc hiÖn c¸c
giao dÞch thanh to¸n, ph¶i ®a ra ®îc c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n phï hîp víi
t×nh h×nh, ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu míi ®a d¹ng cña kh¸ch hµng. Còng
trong thêi gian nµy, song song víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ lµ nh÷ng thµnh tùu
vît bËc trong lÜnh vùc viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin. §Æc biÖt sù ra ®êi
cña tin häc, m¸y tÝnh ®iÖn tö ®· ®¸nh dÊu mét bíc tiÕn lín trong nÒn kinh tÕ
nãi chungvµ trong ngµnh ng©n hµng nãi riªng _ Ng©n hµng ®iÖn tö. ThËt
vËy, chÝnh nh÷ng thµnh tùu trªn ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ng©n hµng hoµn
thiÖn c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n cña m×nh nh uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi,
giÊy nhËn nî, sÐc, th tÝn dông…mµ ®¸ng chó ý lµ sù ra ®êi cña h×nh thøc
thanh to¸n b»ng thÎ, ®Æc biÖt lµ thÎ tÝn dông.
Ngµy nay, thÎ - tiÒn ®iÖn tö ®· trë thµnh mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n
hiÖn ®¹i vµ tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi. Sè thÎ ph¸t hµnh kho¶ng h¬n 2 tû thÎ
víi h¬n 36 tû giao dÞch ®a doanh sè thanh to¸n thÎ lªn tíi h¬n 3000 tû USD
mçi n¨m. ThÎ chñ yÕu ®îc ph¸t hµnh bëi c¸c ng©n hµng nhng sù ra ®êi cña
nã l¹i kh«ng xuÊt ph¸t tõ ng©n hµng.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
13
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
LÞch sö h×nh thµnh ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng thÎ nãi chung ®îc ghi
nhËn vµo n¨m 1914. Khi ®ã, mét c«ng ty cña Mü lµ Western Union ®· cung
cÊp mét dÞch vô thanh to¸n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, theo ®ã c«ng ty
nµy ph¸t hµnh mét tÊm thÎ b»ng kim lo¹i víi mét sè th«ng tin ®îc in næi
lªn trªn ®Ó ®¶m b¶o 2 chøc n¨ng c¬ b¶n:
- NhËn d¹ng ®îc kh¸ch hµng.
- Cã thÓ lu gi÷ l¹i c¸c th«ng tin ®îc in næi trªn tÊm kim lo¹i
ChÝnh v× thÊy ®îc sù tiÖn lîi tõ thÎ Western Union, c«ng ty General
Petroleum cña Mü còng ®· ph¸t hµnh thÎ x¨ng dÇu ®Çu tiªn vµo n¨m 1924,
theo ®ã cho phÐp c¸c kh¸ch hµng cña c«ng ty nµy cã thÓ mua x¨ng dÇu t¹i
c¸c cöa hµng b¸n x¨ng dÇu cña cña c«ng ty trªn níc Mü. Nh vËy, cã thÓ nãi
nh÷ng tÊm thÎ kim lo¹i nµy lµ nÒn t¶ng cho viÖc ra ®êi nh÷ng tÊm thÎ nhùa
sau nµy.
TÊm thÎ nhùa ®Çu tiªn ®îc ph¸t hµnh lµ vµo n¨m 1950 bëi c«ng ty
Diners Club. Khi ®ã, «ng Frank McNamara, ngêi s¸ng lËp ra c«ng ty Diners
Club, ®· hÕt søc bèi rèi sau khi tham dù mét buæi tiÖc t¹i mét nhµ hµng ®·
ph¸t hiÖn ra m×nh quªn mang theo vÝ tiÒn. ChÝnh v× vËy, «ng ®· cã ý nghÜ lµ
ph¸t hµnh nh÷ng tÊm thÎ nhùa ®Ó cho phÐp kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n
sau.
Trong hÖ thèng ng©n hµng, h×nh thøc s¬ khai cña thÎ lµ charge-it, mét
h×nh thøc mua b¸n chÞu do ng©n hµng Flatbush National lËp ra. HÖ thèng
nµy më ®êng cho sù ra ®êi cña thÎ vµo n¨m 1951 do ng©n hµng Franklin
National ph¸t hµnh. T¹i ®©y, c¸c kh¸ch hµng ®Ö tr×nh ®¬n xin vay vµ ®îc
thÈm ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n. NÕu kh¸ch hµng ®ñ tiªu chuÈn sÏ ®îc cÊp
thÎ, dïng ®Ó thanh to¸n cho c¸c th¬ng vô b¸n lÎ hµng ho¸ dÞch vô. C¸c c¬
së nµy, khi nhËn ®îc giao dÞch sÏ liªn hÖ víi ng©n hµng, nÕu ®îc phÐp
chuÈn chi hä sÏ thùc hiÖn giao dÞch vµ ®ßi tiÒn sau ®èi víi kh¸ch hµng.
Víi nh÷ng lîi Ých cña viÖc thanh to¸n nµy, cµng ngµy cµng cã nhiÒu
tæ chøc tÝn dông tham gia thanh to¸n. N¨m 1955, hµng lo¹t thÎ míi nh Trip
charge, Golden Key, Guornet Club råi ®Õn Carte Blanche vµ American
express ra ®êi vµ thèng lÜnh thÞ trêng. Tuy nhiªn, ®Ó h×nh thøc thanh to¸n
thÎ cã thÓ thu hót ®îc kh¸ch hµng cÇn ph¶i cã mét m¹ng líi thanh to¸n lín ,
kh«ng chØ trong ph¹m vi mét ®Þa ph¬ng, mét quèc gia mµ trªn ph¹m vi toµn
cÇu. §øng tríc ®ßi hái ®ã, Interbank (MasterCharge) vµ Bank of American
(Bank Americard) ®· x©y dùng mét hÖ thèng c¸c quy t¾c, tiªu chuÈn trong
xö lý, thanh to¸n thÎ toµn cÇu. N¨m 1977, Bank Americard trë thµnh VISA
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
14
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
USA vµ sau ®ã trë thµnh tæ chøc thÎ quèc tÕ VISA. N¨m 1979,
MasterCharge còng trë thµnh mét tæ chøc thÎ quèc tÕ lín kh¸c lµ
MASTERCARD.
Ngµy nay, MASTERCARD vµ VISACARD lµ hai lo¹i thÎ lu hµnh
phæ biÕn nhÊt. §Õn cuèi n¨m 1990, cã kho¶ng 257 triÖu thÎ VISACARD ®îc lu hµnh víi doanh thu kho¶ng 354 tû USD. Nhng chØ trong vßng 3 n¨m,
cuèi n¨m 1993, doanh thu cña VISACARD ®· t¨ng lªn m¹nh mÏ ®Õn 543 tû
USD. HÖ thèng m¸y rót tiÒn tù ®éng cña VISACARD kho¶ng 164000 m¸y
ë 65 níc trªn thÕ giíi. Trong khi ®ã, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1993, tæng doanh
thu cña MASTERCARD ®Õn 325 tû USD vµ cã kho¶ng 215,8 triÖu thÎ ®ang
lu hµnh ë 22 níc. HÖ thèng m¸y rót tiÒn tù ®éng cña MASTERCARD còng
ph¸t triÓn kho¶ng 162000 m¸y ë 120 níc trªn thÕ giíi. Cho ®Õn nay sè lîng
thµnh viªn tham gia hiÖp héi MASTERCARD ®· lªn tíi 29000 thµnh viªn,
m¹ng líi rót tiÒn mÆt ®· triÓn khai ë 191000 chi nh¸nh ng©n hµng trªn thÕ
giíi.
Do thÎ ngµy nay®îc sö dông réng r·i, c¸c c«ng ty vµ c¸c ng©n hµng
liªn kÕt víi nhau ®Ó khai th¸c lÜnh vùc thu hót nhiÒu lîi nhuËn nµy. ThÎ dÇn
dÇn ®îc xem nh mét c«ng cô v¨n minh, thuËn lîi trong c¸c cuéc giao dÞch
mua b¸n. Bªn c¹nh c¸c lo¹i thÎ nh MasterCard, Visa, thÎ Amex ra ®êi n¨m
1958, JCB xuÊt ph¸t tõ NhËt còng v¬n lªn m¹nh mÏ, ®îc sö dông réng r·i
trªn toµn cÇu, vµ cïng chia nh÷ng thÞ phÇn réng lín.
Víi sù ph¸t triÓn cña thÎ thanh to¸n, c¸c hiÖp héi thÎ ®ang c¹nh tranh
nhau quyÕt liÖt nh»m giµnh thÞ phÇn lín cho m×nh. Sù c¹nh tranh nµy t¹o
®iÒu kiÖn cho thÎ thanh to¸n cã c¬ héi ph¸t triÓn nhanh chãng trªn ph¹m vi
toµn cÇu.
1.1.3.2 T¹i ViÖt Nam
Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn ®æi míi theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý
cña nhµ níc nÒn kinh tÕ ViÖt nam ®· vµ ®ang tõng bíc b¾t nhÞp ®îc víi sù
s«i ®éng vµ linh ho¹t cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Ngµy nay, xu thÕ toµn cÇu
ho¸ ®· trë thµnh mét xu thÕ tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi bÊt kú
quèc gia nµo vµ ViÖt Nam còng kh«ng ph¶i lµ mét ngo¹i lÖ. §©y ®ang thùc
sù lµ thêi c¬ nhng còng chÝnh lµ th¸ch thøc lín ®èi víi c¸c níc ®ang ph¸t
triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam ®Ó tiÕn kÞp víi tr×nh ®é cña khu vùc. Tríc ¸p lùc
cña c¹nh tranh quèc tÕ ®Æc biÖt trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng khi ViÖt
Nam ®ang cam kÕt lé tr×nh gia nhËp AFTA vµ thùc hiÖn HiÖp ®Þnh Th¬ng
m¹i ViÖt - Mü, th× ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ trêng tµi chÝnh kh«ng cßn chØ
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
15
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
lµ c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tµi chÝnh trong níc mµ cßn lµ c¸c ng©n hµng vµ
c¸c tæ chøc tµi chÝnh lín níc ngoµi c¬ bÒ dµy hµng tr¨m n¨m kinh nghiÖm,
m¹nh vÒ tµi chÝnh, tiªn tiÕn vÒ c«ng nghÖ. §Ó thÝch øng víi t×nh h×nh míi,
c¸c NHTM VN cÇn ph¶i c¶i c¸ch m¹nh mÏ vÒ mäi mÆt ®Æc biÖt lµ vÒ c«ng
nghÖ còng nh sè lîng vµ chÊt lîng cña c¸c dÞch vô ng©n hµng cung øng.
HiÖn nay, ë ViÖt Nam, phÇn lín c¸c NHTM cã qui m« trung b×nh vµ
kh¸ ®Òu ®ang tËp trung cho ph¸t triÓn c¸c dÞch vô b¸n bu«n mµ dêng nh bá
ngá thÞ trêng ng©n hµng b¸n lÎ, mét m¶ng mang l¹i cho ng©n hµng nguån
thu nhËp bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh. §iÒu nµy ®· phÇn nµo lµm cho dÞch vô ng©n
hµng b¸n lÎ rÊt nghÌo nµn, s¶n phÈm thiÕu thèn vµ kÐm thuËn tiÖn cho ngêi
sö dông. §©y thùc sù lµ mét bÊt cËp lín trong ng©n hµng níc ta bëi lÏ theo
quan ®iÓm cña nhiÒu nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng th× m¶ng dÞch vô b¸n bu«n lµ
m¶ng c¹nh tranh lín vµ trong nh÷ng n¨m s¾p tíi sÏ kh«ng thÓ chiÕm tû
träng lín trong nguån thu nhËp cña c¸c NHTM. Do vËy, c¸c NHTM níc ta
cÇn ph¶i kÞp thêi quan t©m chó träng ®Õn thÞ trêng nµy kh«ng chØ ®Ó t¨ng
lîi nhuËn cho b¶n th©n ng©n hµng mµ cßn ph¶i gi÷ ®îc thÞ trêng kh«ng ®Ó
r¬i vµo c¸c ng©n hµng níc ngoµi dµy dÆn kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy.
NhËn thøc s©u s¾c ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò, trong nh÷ng n¨m qua
mét sè NHTM ®· bíc ®Çu cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô míi trong ®ã
cã dÞch vô thÎ.
Nh chóng ta ®· biÕt, dÞch vô thÎ cã lÞch sö ph¸t triÓn gÇn 50 n¨m vµ
trë thµnh mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n tiªn tiÕn phæ biÕn nhÊt trªn thÕ giíi
ngµy nay.
Víi nh÷ng tiÖn Ých ®¸ng kÓ cña m×nh, thÎ ®· b¾t ®Çu ®îc du nhËp vµ
ViÖt Nam tõ n¨m 1990 b»ng viÖc NHNN chÊp thuËn cho NHNT thùc hiÖn
lµm ®¹i lý thanh to¸n cho c¸c ng©n hµng vµ tæ chøc tµi chÝnh níc ngoµi.
Ba n¨m sau, n¨m 1993, NHNT ®îc phÐp ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc
tÕ ®Çu tiªn, ®a c«ng nghÖ thÎ th«ng minh vµ thÞ trêng ViÖt Nam, vµ ®Õn n¨m
1995 ph¸t hµnh thÝ ®iÓm thÎ ATM.
Th¸ng 4 n¨m 1995, cïng víi NHNT VN, ba ng©n hµng th¬ng m¹i
kh¸c: ng©n hµng ¸ Ch©u (ACB), First VinaBank, ng©n hµng th¬ng m¹i cæ
phÇn xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc
thÎ quèc tÕ MasterCard. Tuy nhiªn chØ cã NHNT sau ®ã lµ ng©n hµng ACB
triÓn khai c«ng viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông quèc tÕ vµ thùc hiÖn thanh to¸n
trùc tiÕp (online) víi tæ chøc thÎ quèc tÕ MasterCard.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
16
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
§Õn th¸ng 8 n¨m 1996, NHNT vµ tiÕp theo sau ®ã lµ ACB, ng©n hµng
C«ng th¬ng ViÖt Nam, ng©n hµng Sµi gßn C«ng th¬ng còng lÇn lît trë thµnh
thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc thÎ tÝn dông quèc tÕ VISA. Trong ®ã,
NHNT vµ ACB thùc hiÖn thanh to¸n trùc tiÕp víi tæ chøc thÎ tÝn dông quèc
tÕ VISA. Còng tõ n¨m 1996, thÞ trêng thÎ ViÖt Nam s«i ®éng h¼n lªn khi cã
sù tham gia thanh to¸n vµ ph¸t hµnh thÎ cña mét sè chi nh¸nh ng©n hµng níc ngoµi nh ANZ, HongKong Bank. Vµo cuèi n¨m 1997, lo¹i thÎ tÝn dông
quèc tÕ thø 2 _ thÎ Visa_ ®îc ph¸t hµnh t¹i ViÖt Nam.
Ngµy 10/10/1999 QuyÕt ®Þnh sè 371/1000/Q§-NHNN1 cña Thèng
®èc NHNN vÒ qui chÕ ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ ng©n hµng ®îc
ban hµnh. §©y cã thÓ nãi lµ mét bíc ngoÆt cho viÖc ph¸t triÓn dÞch vô thÎ v×
nã lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý ®Ó c¸c NHTM cã c¬ së ph¸t hµnh vµ thanh to¸n
thÎ. Sau quyÕt ®Þnh nµy sè lîng c¸c ng©n hµng tham gia triÓn khai dÞch vô
thÎ sÏ nhiÒu h¬n, ®ã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè lµm cho viÖc ph¸t hµnh, sö
dông vµ thanh to¸n thÎ ®îc phæ biÕn réng r·i ë ViÖt Nam.
§Õn ngµy 20/12/2000, ACB ®· ph¸t hµnh thÎ tÝn dông néi ®Þa ®Çu
tiªn ë níc ta víi m« h×nh míi vµ s¸ng t¹o, thÎ liªn kÕt SAIGON TOURIST ACB, SAIGON CO-OP-ACB, hiÖn cã h¬n 2000 ®¹i lý thanh to¸n.
Ngµy 2/4/2002, NHNT VN ®· kÝ kÕt hîp ®ång ®¹i lý chÊp nhËn
thanh to¸n thÎ víi Diners Club International. Víi viÖc kÝ kÕt nµy, NHNT
VN ®· trë thµnh ng©n hµng duy nhÊt t¹i ViÖt Nam thùc hiÖn thanh to¸n ®èi
víi tÊt c¶ 5 lo¹i thÎ th«ng dông nhÊt trªn thÕ giíi, ®ã lµ Visa, MasterCard,
Amex, JCB vµ Diners Club .
Ngµy 15/5/2002, NHNT ®· ®a s¶n phÈm thÎ Connect 24 vµo sö dông
dùa trªn nÒn t¶ng cña hÖ thèng dÞch vô ng©n hµng trùc tuyÕn VCB - Online.
Ngµy 18/3/2003, NHNT ®· chÝnh thøc trë thµnh ng©n hµng ®éc
quyÒn ph¸t hµnh thÎ Amex kh¼ng ®Þnh vai trß chñ ®¹o cña NHNT trªn thÞ
trêng thÎ ViÖt Nam.
Qua ®©y cã thÓ thÊy dÞch vô thÎ ®· ®îc du nhËp vµo níc ta tõ kh¸
sím song cho tíi nay thÎ vÉn cßn lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n míi mÎ vµ xa l¹
®èi víi ®a sè ngêi d©n ViÖt Nam. Râ rµng ®©y sÏ lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm
n¨ng høa hÑn lîi nhuËn lín trong t¬ng lai. §©y còng sÏ lµ mét th¸ch thøc
lín ®èi víi c¸c NHTM VN: triÓn khai nhanh chãng n¾m b¾t thÞ trêng hay
®Ó c¸c ng©n hµng níc ngoµi n¾m lÊy. C©u tr¶ lêi sÏ cã trong mét t¬ng lai
gÇn.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
17
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
1.2 Vai trß cña Marketing trong ho¹t ®éng thÎ
1.2.1 Sù cÇn thiÕt cña Marketing trong ho¹t ®éng ng©n hµng nãi
chung
Héi nhËp quèc tÕ ®· vµ ®ang trë thµnh yªu cÇu bøc xóc, tÊt yÕu ®èi
víi mçi quèc gia trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ mäi ho¹t ®éng th¬ng m¹i, dÞch
vô. Lµm thÕ nµo ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong méi trêng c¹nh tranh ngµy
cµng gay g¾t víi nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh ®Çy tiÒm lùc vµ giµu kinh
nghiÖm ®ang lµ c©u hái lín ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. C©u tr¶
lêi kh¸ ®¬n gi¶n nhng l¹i kh«ng dÔ thùc hiÖn cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp
ViÖt Nam dï lµ ng©n hµng hay ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ ph¶i nç lùc
n©ng cao søc c¹nh tranh, t¨ng cêng hîp t¸c ®Ó cã thÓ héi nhËp th¾ng lîi. Cã
rÊt nhiÒu ph¬ng c¸ch kh¸c nhau ®Ó n©ng cao søc m¹nh c¹nh tranh tuy nhiªn
trong ph¹m vi cña chuyªn ®Ò nµy em chØ xin ®Ò cËp ®Õn Marketing _ c«ng
cô h÷u hiÖu n©ng cao søc m¹nh c¹nh tranh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ
cña c¸c NHTM nãi riªng. Tuy nhiªn cho ®Õn nay nhng dêng nh c«ng t¸c
marketing vÉn cha cã ®îc sù quan t©m thÝch ®¸ng tõ c¸c nhµ qu¶n lÝ.
Cã rÊt nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ Marketing ng©n hµng nhng tùu
chung l¹i th× ta cã hiÓu mét c¸ch c¨n b¶n nh sau: " Marketing ng©n hµng lµ
mét hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý cña mét ng©n hµng ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®Æt ra
cña ng©n hµng lµ tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn, còng nh c¸c dÞch vô
kh¸c cña ng©n hµng ®èi víi nhãm kh¸ch hµng lùa chän b»ng c¸c chÝnh
s¸ch, c¸c biÖn ph¸p híng tíi môc tiªu cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn".
Nh vËy, cã thÓ thÊy marketing ng©n hµng còng dùa trªn c¬ së chung
cña marketing c¨n b¶n vµ dÜ nhiªn nã còng cã vai trß to lín ®èi víi sù thµnh
b¹i cña mçi ng©n hµng trong c¬ chÕ thÞ trêng. C¸c nghiªn cøu ®Òu cho thÊy
r»ng c¸c NHTM ho¹t ®éng kinh doanh trªn c¬ së c¸c ho¹t ®éng ®· ®îc
chiÕn lîc hãa lu«n thµnh c«ng h¬n c¸c NHTM kinh doanh tuú tiÖn theo
kiÓu ®èi phã, kh«ng biÕt tríc ®îc c¸c thay ®æi m«i trêng bªn ngoµi còng
nh c¸c bªn trong, kh«ng x¸c ®Þnh tríc c¸c lîi thÕ còng nh yÕu thÕ cña ng©n
hµng trong m«i trêng míi v× vËy lu«n r¬i vµo thÕ bÞ ®éng vµ dÔ gÆp thÊt b¹i
tríc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cã kinh nghiÖm h¬n. Víi c¸i ®Ých cuèi cïng lµ
lîi nhuËn, c¸c NHTM ®Òu ph¶i thõa nhËn r»ng marketing lµ c«ng cô kinh
doanh hiÖn ®¹i kh«ng thÓ thiÕu ®îc nÕu muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ThËt
vËy:
Marketing lµ c«ng cô kÕt nèi ho¹t ®éng cña c¸c NHTM víi thÞ trêng
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
18
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
§Þnh híng thÞ trêng ®· trë thµnh ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt trong ho¹t
®éng cña c¸c NHTM ngµy nay. Cã g¾n víi thÞ trêng hiÓu ®îc sù vËn ®éng
cña thÞ trêng, n¾m b¾t ®îc sù biÕn ®æi liªn tôc cña nhu cÇu kh¸ch hµng trªn
thÞ trêng còng nh kh¶ n¨ng tham gia cña b¶n th©n ng©n hµng m×nh th× míi
cã thÓ cã nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý nh»m ph¸t huy tèi ®a néi lùc giµnh lÊy
thÞ phÇn. Nh vËy NHTM nµo cã ®é g¾n kÕt víi thÞ trêng cµng cao, kh¶ n¨ng
thµnh c«ng cña ng©n hµng ®ã cµng lín vµ ngîc l¹i. B¶n chÊt cña marketing
lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh c¸c kh¶ n¨ng tiÒm lùc cña ng©n hµng còng nh t×m hiÓu
nhu cÇu cña thÞ trêng trªn c¬ së ®ã x¸c lËp c¸c chiÕn lîc vµ triÓn khai c¸c
c¸c gi¶i ph¸p marketing cô thÓ. Nãi c¸ch kh¸c, toµn bé c¸c ho¹t ®éng g¾n
kÕt gi÷a ng©n hµng vµ thÞ trêng nh ®· nªu ë trªn ®Òu thuéc ph¹m vi cña ho¹t
®éng marketing. V× vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh marketing lµ c«ng cô kÕt nèi
ho¹t ®éng cña NHTM víi thÞ trêng.
Marketing lµ c«ng cô h÷u hiÖu thu hót kh¸ch hµng
§Æc ®iÓm cña dÞch vô ng©n hµng lµ rÊt dÔ b¾t chíc vµ b¾t chíc
mét c¸ch hîp ph¸p do vËy rÊt khã gi÷ b¶n quyÒn. MÆt kh¸c, so víi c¸c ng©n
hµng th¬ng m¹i trªn thÕ giíi, nh×n chung c¸c dÞch vô ng©n hµng t¹i ViÖt
Nam hiÖn nay ®Òu thuéc lo¹i dÞch vô truyÒn thèng vµ kh¸ gièng nhau gi÷a
c¸c NHTM. Nh»m thu hót vµ gi÷ ch©n kh¸ch hµng, c¸c NHTM ®· chó ý
h¬n ®Õn viÖc thiÕt kÕ vµ triÓn khai dÞch vô míi phï hîp h¬n víi nhu cÇu cña
kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c dÞch vô míi nµy thêng
kh«ng cao, chñ yÕu míi ë møc ®é thö nghiÖm vµ thËm chÝ cã mét sè dÞch
vô thÊt b¹i kh«ng thÓ triÓn khai tiÕp. DÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ do hÇu hÕt
c¸c dÞch vô míi ra ®êi ®Òu theo ý kiÕn chñ quan cña c¸c nhµ ng©n hµng. ThÞ
trêng th©m nhËp kh«ng ®îc ®o lêng tríc, tiÖn Ých cña dÞch vô míi kh«ng
phï hîp víi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, chÊt lîng dÞch vô kh«ng æn ®Þnh…
Kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ c¸c ng©n hµng ph¶i
x©y dùng mét chiÕn lîc marketing hîp lÝ, ®îc ch¬ng tr×nh ho¸ tõ khi t×m
hiÓu nhu cÇu kh¸ch hµng cho ®Õn khi s¶n phÈm dÞch vô ®Õn tay kh¸ch
hµng, tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña hä. ChØ cã b»ng c¸ch ®ã ng©n hµng míi
cã thÓ ®a ®Õn cho kh¸ch hµng nh÷ng dÞch vô phï hîp nhÊt, nhanh nhÊt, víi
gi¸ c¶ hîp lý nhÊt, t¹o cho kh¸ch hµng c¶m gi¸c tho¶i m¸i nhÊt vµ thuËn
tiÖn trong giao dÞch. Lµm ®îc nh vËy th× kh«ng cã lý do nµo mµ kh¸ch hµng
l¹i kh«ng ®Õn víi ng©n hµng. H¬n n÷a, s¶n phÈm cña ng©n hµng cßn cã tÝnh
c«ng céng vµ x· héi ho¸ cao tøc lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ cña c¸c kh¸ch hµng ®·
sö dông dÞch vô cã ¶nh hëng rÊt lín kh«ng nh÷ng ®Õn quyÕt ®Þnh cña b¶n
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
19
LuËn v¨n tèt nghiÖp
C«ng cô Marketing…
th©n kh¸ch hµng ®ã vÒ viÖc cã tiÕp tôc duy tr× quan hÖ víi ng©n hµng kh«ng
mµ cßn ®Õn c¶ quyÕt ®Þnh cña nhãm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. ChÝnh v× vËy, ta
cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng nhê cã c¸c ho¹t ®éng marketing mµ ng©n hµng míi
cã thÓ gi÷ ch©n kh¸ch hµng cò vµ thu hót thªm kh¸ch hµng míi mét c¸ch
hiÖu qu¶ nhÊt.
Marketing lµ c«ng cô n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh
C¬ chÕ thÞ trêng chÝnh lµ c¬ chÕ c¹nh tranh. H¬n n÷a, víi sù ph¸t
triÓn kh«ng ngõng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi còng nh trong níc th× c¸c ®èi
thñ c¹nh tranh kh«ng chØ lµ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng
trong níc mµ cßn lµ c¸c ®èi thñ m¹nh trªn trêng quèc tÕ. Do vËy, lµm thÕ
nµo ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña
c¸c NHTM.
Chóng ta biÕt r»ng thÞ trêng ng©n hµng lµ mét thÞ trêng hÕt søc
®¬n ®iÖu c¶ vÒ ®èi tîng kh¸ch hµng còng nh c¸c lo¹i s¶n phÈm. Do vËy viÖc
®a ra mét s¶n phÈm míi lµ mét viÖc lµm khã kh¨n vµ ®ßi hái nhiÒu thêi
gian c«ng søc. H¬n n÷a, ng©n hµng l¹i lµ ®¬n vÞ duy nhÊt kh«ng thÓ ®éc
quyÒn vÒ mét s¶n phÈm míi ( viÖc b¾t chíc c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n
hµng lµ rÊt dÔ dµng l¹i kh«ng ph¹m ph¸p). V× thÕ c¸c NHTM ph¶i cã nh÷ng
chiÕn lîc marketing nh»m t¹o ra sù kh¸c biÖt ho¸ trong dÞch vô cña m×nh
nh»m thu hót kh¸ch hµng. H¬n n÷a, ngay khi chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng c¸c
NHTM còng cÇn ph¶i tiÕn hµnh ngay c¸c chiÕn lîc b¶o vÖ còng nh chiÕn lîc cñng cè thÞ trêng nh»m ®¶m b¶o ®èi thñ c¹nh tranh kh«ng thÓ nhanh
chãng sao chÐp m« pháng, tiÕn tíi chiÕm lÜnh thÞ trêng míi më cña ng©n
hµng m×nh.
Tuy nhiªn, thùc tÕ cho thÊy nh÷ng nç lùc nh»m tho¶ m·n nhu cÇu
cña kh¸ch hµng, chiÕm lÜnh thÞ trêng cña chóng ta chØ cã hiÖu qu¶ khi mµ
®èi thñ c¹nh tranh cña ta cha cã nh÷ng hµnh ®éng t¬ng tù hoÆc ®· cã nhng
møc ®é tho¶ m·n thÊp h¬n. ChÝnh v× thÕ, marketing kh«ng chØ nghiªn cøu
vÒ kh¸ch hµng mµ cßn nghiªn cøu ph©n tÝch c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. Trªn c¬
së hiÓu râ vÒ tiÒm lùc cña ®èi thñ c¸c nhµ qu¶n trÞ marketing sÏ cã ®îc
nh÷ng dù ®o¸n vÒ ph¶n øng còng nh c¸c chiÕn lîc mµ ®èi thñ ®Þnh tiÕn
hµnh vµ cã gi¶i ph¸p ®èi phã. Nh vËy, chÝnh nhê viÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t
®éng marketing theo t duy chiÕn lîc trªn c¬ së cã tÝnh to¸n tríc ®Õn søc
m¹nh cña ®èi thñ c¹nh tranh nªn c¸c NHTM lu«n ë thÕ chñ ®éng, kh«ng bÞ
r¬i vµo t×nh thÕ lóng tóng khi bÞ ®èi thñ c¹nh tranh ph¶n kh¸ng hay tÊn
c«ng, vµ do vËy kh¶ n¨ng thµnh c«ng cao h¬n.
Lª Thuú Linh - Líp Ng©n hµng 41D
20
- Xem thêm -