Tài liệu Cơ sở lý luận về năng lực của cán bộ công chức làm công tác kế hoạch.

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu §¹i héi §¶ng V nhËn thøc ®-îc vÊn ®Ò chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang kinh tÕ thÞ tr-êng lµ ®-êng lèi ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× vÊn ®Ò qu¶n lý nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p. §Ó thÝch øng víi t×nh h×nh míi bé m¸y hµnh chÝnh nhµ n-íc cÇn ph¶i cã nh÷ng c¶i c¸ch nhÊt ®Þnh. Mét trong nh÷ng néi dung cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh lµ t¹o ra ph¶i n©ng cao n¨ng l-c c¸n bé c«ng chøc cu¶ bé kÕ ho¹ch CHDCND Lµo ®ñ kh¶ n¨ng qu¶n lý kinh tÕ vµ qu¶n lý x· héi. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña ®Êt n-íc nÒn kinh tÕ th× n¶y sinh nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p mµ tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ x· héi cña ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc ë n-íc Lµo hiÖn nay cßn rÊt yÕu kÐm do c¸n bé c«ng chøc chØ ®-îc thuyªn chuyÓn, ®Ò b¹t tõ c¬ quan nµy sang c¬ quan kh¸c, kh«ng ®-îc ®µo t¹o mét c¸ch chÝnh quy. C«ng chøc trong bé m¸y hµnh chÝnh nhµ n-íc lµ mét m¾t xÝch quan träng nèi liÒn nhµ n-íc víi c«ng d©n, lµ ng-êi tæ chøc thùc hiÖn chñ tr-¬ng chÝnh s¸ch cña nhµ n-íc gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña quèc gia vµ hä còng lµ ng-êi ®Ò ra c¸c khiÕn nghÞ, c¸c chÝnh s¸ch cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. N©ng cao n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng chøc bé kÕ ho¹ch thùc chÊt lµ thùc hiÖn chiÕn l-îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña quèc gia mét c¸ch cô thÓ nh»m t¹o ra ®éi ngò c«ng chøc cã ®ñ n¨ng lùc lµm viÖc trªn mäi lÜnh vùc, theo c¸c nguyªn t¾c cña thÞ tr-êng võa ph¶i quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò trªn c¬ së hÖ thèng mµ nh©n d©n giao cho. Tõ nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña c¸n bé c«ng chøc bé kÕ ho¹ch vµ qu¸n triÖt nghÞ quyÕt cña ®¹i héi ®¶ng IX em ®· m¹nh d¹n chän ®Ò tµi nµy nh»m ®-a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng chøc nhµ n-íc ë n-íc CHDCND Lµo hiÖn nay . §Ò tµi cña em ®-a ra chØ mang tÝnh chÊt tham kh¶o vÒ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé c«ng chøc bé kÕ ho¹ch ë n-íc CHDCND Lµo hiÖn nay. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PTS. NguyÔn thÞ ngäc HuyÒn ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I C¬ së lý luËn vÒ n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng chøc lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch. I . C¸n bé c«ng chøc vµ c¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch 1. kh¸i niÖm 1.1. kh¸i niÖm chung vÒ c¸n bé, c«ng chøc. X-a nay trong nhiÒu t¹p chÝ, s¸ch b¸o cã nh¾c nhiÒu ®Õn c¸n bé c«ng chøc nh-ng thùc chÊt kh¸i niÖm vÒ c¸n bé c«ng chøc kh«ng hoµn toµn ®ång nhÊt g÷a c¸c quèc gia. Mét sè quèc gia giíi h¹n trong ph¹m vi qu¶n lý nhµ n-íc, thi hµnh ph¸p luËt. Mét sè quèc gia kh¸c kh¸i niÖm c«ng chøc bao gåm tÊt c¶ nh÷ng ng-êi lµm viÖc trong c¸c c¬ quan sù nghiÖp, thùc hiÖn dÞch vô c«ng. Nh-ng nh×n chung th× ®a sè c¸c n-íc ®Òu giíi h¹n nghiªn cøu c¸n bé c«ng chøc trong ph¹m vi bé m¸y hµnh chÝnh nhµ n-íc (chÝnh phñ vµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph-¬ng), nh÷ng nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ do bÇu cö hay trong c¸c c¬ quan sù nghiÖp vµ c¬ së kinh doanh cña nhµ n-íc kh«ng ph¶i lµ c«ng chøc. Kh¸i niÖm c¸n bé c«ng chøc dùa theo ph¸p lÖnh c¸n bé c«ng chøc vµ c¸c v¨n b¶n kh¸c cña chÝnh phñ th× c¸n bé c«ng chøc lµ c«ng d©n Lµo trong biªn chÕ ®-îc h-ëng l-¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n-íc bao gåm: - Nh÷ng ng-êi ®-îc bÇu cö ®Ó ®¶m nhËn chøc vô theo nhiÖm kú trong c¸c c¬ quan nhµ n-íc, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi. - Nh÷ng ng-êi lµm viÖc trong c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi vµ mét sè tæ chøc chÝnh trÞ nghÒ nghiÖp ®-îc tuyÓn dông, bæ nhiÖm hoÆc ph©n c«ng lµm nhiÖm vô th-êng xuyªn trong biªn chÕ, h-ëng l-¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n-íc. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Nh÷ng ng-êi lµm viÖc trong c¬ quan nhµ n-íc ®¬n vÞ sù nghiÖp, ®-îc tuyÓn dông bæ nhiÖm, hoÆc giao gi÷ mét c«ng vô th-êng xuyªn trong biªn chÕ, h-ëng l-¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n-íc, ®-îc ph©n lo¹i theo tr×nh ®é ®µo t¹o, ngµnh chuyªn m«n vµ ®-îc xÕp vµo mét ng¹ch. - C¸c thÈm ph¸n, kiÓm s¸t viªn ®-îc bæ nhiÖm theo luËt tæ chøc toµ ¸n nh©n d©n, ph¸p lÖnh vÒ thÈm ph¸n vµ héi thÈm toµ ¸n, luËt tæ chøc ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n vµ ph¸p lÖnh vÒ kiÓm s¸t viªn viÖn kiÓm s¸t nh©n d©n. - Nh÷ng ng-êi lµm viÖc trong c¬ quan thuéc qu©n ®éi, c«ng an nh©n d©n mµ kh«ng ph¶i lµ sü quan, qu©n nh©n chuyªn nghiÖp, h¹ sü quan, binh sü ®-îc tuyÓn dông bæ nhiÖm hoÆc giao lµm nhiÖm vô th-êng xuyªn trong biªn chÕ h-ëng l-¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n-íc. - Thµnh viªn cña héi ®ång qu¶n trÞ, tæng gi¸m ®èc phã tæng gi¸m ®èc, gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr-ëng trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc. C¸c chØ tiªu ®Ó x¸c ®Þnh c¸n bé c«ng chøc ë lµo hiÖn nay bao gåm: a) Lµ c«ng d©n Lµo . b) §-îc tuyÓn dông, bæ nhiÖm hoÆc bÇu cö vµo lµm viÖc trong biªn chÕ chÝnh thøc cña bé m¸y nhµ n-íc, tæ chøc chÝnh trÞ x· héi. c) §-îc xÕp vµo mét ng¹ch trong hÖ thèng ng¹ch bËc cña c«ng chøc do nhµ n-íc quy ®Þnh. d) §-îc h-ëng l-¬ng tõ ng©n s¸ch. Nh- vËy, kh¸i niÖm c¸n bé c«ng chøc cña Lµo bao hµm mét ph¹m vi réng h¬n so víi kh¸i niÖm c«ng chøc hµnh chÝnh cña c¸c quèc gia kh¸c. Ph¹m trï c«ng chøc cña Lµo kh«ng giíi h¹n trong ph¹m vi nÒn hµnh chÝnh nhµ n-íc, mµ bao hµm c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ. §ã lµ ®Æc thï xuÊt ph¸t tõ chÕ ®é chÝnh trÞ cña n-íc céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2. kh¸i niÖm vÒ c¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch. “ C²n bé c«ng chøc l¯m kÕ ho³ch” l¯ mét kh²i niÖm trªn thùc tÕ rÊt khã x¸c ®Þnh hoÆc ph©n biÖt víi c¸c lo¹i c¸n bé, c«ng chøc kh¸c. ChÝnh v× vËy kh¸i niÖm c¸n bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch Ýt ®-îc dïng vµ nã chØ mang tÝnh côc bé ®ång thêi nã còng ch-a lµ ®èi t-îng ®iÒu chØnh cô thÓ cña mét v¨n b¶n ph¸p luËt nµo cña Nhµ n-íc, mµ hiÖn nay vÉn ®-îc ®iÒu chØnh bëi c¸c v¨n b¶n chung vÒ c¸n bé, c«ng chøc cña Nhµ n-íc céng hoµ d©n chñ nh©n d©n Lµo. §iÒu nµy còng lµ ®-¬ng nhiªn khi mµ ph¸p luËt cña Lµo ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn, mét lóc kh«ng thÓ cã ®-îc mäi quy ph¹m cho tõng nhãm ®èi t-îng cô thÓ. Víi môc ®Ých nghiªn cøu s©u vÒ ®éi ngò c¸c bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch ( gäi t¾t lµ c¸n bé kÕ ho¹ch), chóng ta cã thÓ ®-a ra kh¸i niÖm nh- sau: C¸n bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch lµ mét bé phËn ®Æc biÖt quan träng trong c¸n bé, c«ng chøc nãi chung. Hä gåm nh÷ng ng-êi lµm c¸c c«ng viÖc liªn quan ®Õn c¸c kÕ ho¹ch qu¶n lý kÕ ho¹ch, ®-îc bè trÝ trong hÖ thèng c¸c c¬ quan Nhµ N-íc. Nh- vËy hiÓu theo nghÜa réng, cã thÓ hiÓu c¸n bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch kh«ng chØ lµ nh÷ng c¸n bé ë cÊp trung -¬ng nh- trong bé kÕ ho¹ch mµ cßn bao gåm c¶ c¸c c¸n bé lµm viÖc t¹i c¸c phßng ban kÕ ho¹ch hoÆc cã liªn quan ®Õn viÖc lËp kÕ ho¹ch tõ trung -¬ng cho ®Õn ®Þa ph-¬ng. Theo nghÜa hÑp, c¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch lµ bé phËn c¸n bé kÕ ho¹ch trong c¸c c¬ quan trung -¬ng. 2. Chøc n¨ng ng-êi cña c¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch . C¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng, c¬ b¶n quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n-íc. §éi ngò c¸n bé, c«ng chøc ®-îc xem nh- mét nguån lùc quan träng lµ c¬ së khai th«ng vµ sö dông mäi nguån lùc kh¸c trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n-íc. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trªn thùc tÕ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr-êng cña c¸c quèc gia ®· cho thÊy, ë quèc gia nµo cã ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc cã n¨ng lùc trong qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n ký nÒn kinh tÕ vµ cã ®¹o ®øc trong s¹ch th× bé m¸y nhµ n-íc ho¹t ®éng hiÖu lùc vµ can thiÖp cã hiÖu qu¶ vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, trë thµnh nh÷ng lùc l-îng quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña mét hÖ thèng qu¶n lý còng nh- toµn bé nÒn kinh tÕ. C¸n bé, c«ng chøc cã chøc n¨ng quan träng nh- vËy v× hä cã vÞ trÝ l·nh ®¹o, lµ ng-êi trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh c¸c ®-êng lèi chÝnh s¸ch kinh tÕ, c¸c thÓ chÕ vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ x· héi cña ®Êt n-íc. Hä lµ nh÷ng ng-êi cã kh¶ n¨ng ®-a ra ph-¬ng ¸n tèi -u nh»m sö dông cã hiÖu qu¶ nguån lùc cña x· héi. C¸n bé c«ng chøc lµ ng-êi thùc thi c«ng vô. Kh¸c víi c¸c ho¹t ®éng th«ng th-êng kh¸c, c«ng vô lµ ho¹t ®éng dùa trªn c¬ së sö dông nguån lùc nhµ n-íc, nã ®-îc ®¶m b¶o b»ng quyÒn lùc nhµ n-íc vµ sö dông quyÒn lùc ®ã ®Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô qu¶n lý nhµ n-íc. Ho¹t ®éng c«ng vô do c¸c c¸n bé, c«ng chøc cña bé m¸y nhµ n-íc thùc hiÖn, cho nªn khi nãi ®Õn c«ng vô, yÕu tè tr-íc tiªn ®-îc ®Ò cËp lµ ®éi ngò c«ng chøc. Nh- vËy lµ mét lo¹i lao ®éng ®Æc thï mang tÝnh quyÒn lùc vµ ph¸p lý ®-îc thùc thùc thi bëi ®éi ngò c«ng chøc nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña nhµ n-íc trong qu¸ tr×nh qu¶n lý toµn diÖn c¸c mÆt cña ®êi sèng x· héi. C¸n bé c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch lµ ng-êi ®¹i diÖn nhµ n-íc, lµ cÇu nèi gi÷a nhµ n-íc víi nh©n d©n vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch quyÕt ®Þnh hiÖu lùc vµ hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n-íc. C¸n bé c«ng chøc lµm kÕ häch lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Trong thêi ®¹i ngµy nay chøc n¨ng cña c¸n bé, c«ng chøc ngµy cµng t¨ng do: 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  M«i tr-êng trong n-íc vµ quèc tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng, kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u vµ cã sù c¹nh tranh quyÕt liÖt trªn thÞ tr-êng, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c quèc gia. §iÒu ®ã lµm t¨ng sè l-îng c¸c ph-¬ng ¸n chÝnh s¸ch vµ viÖc quyÕt ®Þnh lùa chän ph-¬ng ¸n tèi -u trë nªn phøc t¹p h¬n.  T¸c ®éng cña c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý kinh tÕ ®èi víi ®êi sèng kinh tÕ x· héi lµ s©u réng vµ mang l¹i hiÖu qu¶ lín h¬n hoÆc hËu qu¶ nghiªm träng ®ßi hái tr¸ch nhiÖm cao cña c¸c c¸n bé vÒ chÊt l-îng vµ tÝnh khoa häc cña c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý.  Sù t¨ng nhanh khèi l-îng tri thøc vµ ®é phøc t¹p cña c¬ cÊu tri thøc, sù xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng th«ng tin ®· vµ ®ang ®ßi hái c¸n bé qu¶n lý ph¶i cã kh¶ n¨ng xö lý, chän läc ®Ó cã quyÕt ®Þnh qu¶n lý ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶. 3. Yªu cÇu vÒ n¨ng lùc cña c¸n bé, c«ng chøc. 3.1. yªu cÇu chung. a. Nh÷ng yªu cÇu vÒ kü n¨ng qu¶n lý. Kü n¨ng qu¶n lý lµ kh¶ n¨ng cña con ng-êi cã thÓ ®-a kiÕn thøc vµo thùc tÕ nh»m ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ mong muèn víi hiÖu qu¶ cao. Bao gåm nh÷ng kü n¨ng sau: - kü n¨ng kü thuËt Kü n¨ng kü thuËt lµ kh¶ n¨ng cña nhµ qu¶n lý thÓ hiÖn ®-îc kiÕn thøc vµ tµi n¨ng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng thuéc lÜnh vùc chuyªn m«n cña m×nh. Nã bao gåm kü n¨ng thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng chuyªn m«n vµ kü n¨ng thùc hiÖn c¸c quy tr×nh qu¶n lý. - kü n¨ng thùc hiÖn c¸c mèi quan hÖ con ng-êi Kü n¨ng thùc hiÖn c¸c mèi quan hÖ con ng-êi lµ kh¶ n¨ng cña mét ng-êi cã thÓ lµm viÖc ®-îc víi nh÷ng ng-êi kh¸c, bao hµm nh÷ng kü n¨ng cô thÓ sau: 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + ®¸nh gÝa ®óng con ng-êi, cã kh¶ n¨ng thÊu hiÓu vµ th«ng c¶m víi nh÷ng t©m t-, t×nh c¶m, nguyÖn väng cña con ng-êi + cã kh¶ n¨ng dµnh quyÒn lùc vµ t¹o ¶nh h-ëng + mÒm dÎo trong hµnh vi, cã kü n¨ng giao tiÕp vµ ®µm ph¸n + cã kh¶ n¨ng chñ tr× c¸c cuéc häp Nhµ qu¶n lý cã kü n¨ng lµm viÖc víi con ng-êi sÏ tham gia tÝch cùc vµo c«ng viÖc cña tËp thÓ, t¹o ra ®-îc mét m«i tr-êng trong ®ã mäi ng-êi c¶m thÊy an toµn, dÔ dµng béc b¹ch ý kiÕn vµ cã thÓ ph¸t huy triÖt ®Ó tÝnh s¸ng t¹o cña m×nh. b. kü n¨ng nhËn thøc. Kü n¨ng nhËn thøc lµ kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn, ph©n tÝch vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p. Nhµ qu¶n lý ph¶i cã kh¶ n¨ng thÊy ®-îc bøc tranh toµn c¶nh vÒ thùc tr¹ng vµ xu thÕ biÕn ®éng cña ®¬n vÞ do m×nh phô tr¸ch, cña toµn tæ chøc vµ m«i tr-êng; nhËn thøc ®-îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn tö, bé phËn trong tæ chøc vµ mèi quan hÖ cña tæ chøc víi m«i tr-êng. b. yªu cÇu vÒ phÈm chÊt c¸ nh©n. §Ó lµm viÖc hiÖu qu¶, bªn c¹nh kü n¨ng, nhµ qu¶n lý cßn cÇn mang nh÷ng ®Æc tÝnh c¸ nh©n nhÊt ®Þnh. Nh÷ng ®ßi hái vÒ ®Æc tÝnh c¸ nh©n ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý bao gåm: - -íc muèn lµm c«ng viÖc qu¶n lý - nhµ qu¶n lý ph¶i lµ ng-êi cã v¨n ho¸ - nhµ qu¶n lý ph¶i lµ ng-êi cã ý chÝ. C¸c yªu cÇu nãi trªn cÇn ®-îc tiªu chuÈn ho¸ vµ thÓ chÕ ho¸ ®Ó lµm c¨n cø cho qu¸ tr×nh tuyÓn chän, sö dông, ®¸nh gi¸ vµ ®µo t¹o, båi d-ìng c¸n bé qu¶n lý tæ chøc. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 3.2. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¸n bé, c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch. a. C¸c lo¹i kÕ ho¹ch cÇn ®-îc lËp. Theo h×nh thøc thÓ hiÖn bao gåm. - chiÕn l-îc: lµ viÖc x¸c ®Þnh nh÷ng ®Þnh h-íng vµ môc tiªu dµi h¹n c¬ b¶n cña tæ chøc vµ ®-a ra ph-¬ng ¸n hµnh ®éng vµ sù ph©n bæ c¸c nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó ®¹t ®-îc nh÷ng ®Þnh h-íng môc tiªu ®ã. - chÝnh s¸ch: lµ quan ®iÓm ph-¬ng h-íng vµ c¸ch thøc chung ®Ó ra quyÕt ®Þnh trong tæ chøc. - thñ tôc: lµ c¸c kÕ ho¹ch thiÕt lËp mét ph-¬ng ph¸p cÇn thiÕt cho viÖc ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng trong t-¬ng lai. - quy t¾c: gi¶i thÝch râ rµng nh÷ng hµnh ®éng nµo cã thÓ lµm, nh÷ng hµnh ®éng nµo kh«ng ®-îc lµm. - c¸c ch-¬ng tr×nh: ®ã lµ c¸c b¶n kÕ ho¹ch chi tiÕt nh»m cô thÓ hãa qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch. b. Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch. Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch bao gåm c¸c b-íc c¬ b¶n sau: B-íc 1 : Nghiªn cøu vµ dù b¸o Nghiªn cøu vµ dù b¸o lµ ®iÓm b¾t ®Çu cña viÖc lËp kÕ ho¹ch . §Ó nh©n thøc ®-îc c¬ héi cÇn ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ m«i tr-êng, thÞ tr-êng, vÕ sù c¹nh tranh, vÒ ®iÖm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña m×nh so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh . Chóng ta ph¶i dù ®o¸n ®-îc c¸c yÕu tè kh«ng ch¾c ch¾n vµ ®-a ra ph-¬ng ¸n ®èi phã .ViÖc lËp kÕ ho¹ch ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng dù ®o¸n thùc tÕ vÒ c¬ héi . B-íc 2 : ThiÕt lËp c¸c môc tiªu C¸c môc tiªu ®-a ra cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ thêi h¹n thùc hiÖn vµ ®-îc l-îng ho¸ ®Õn møc cao nhÊt cã thÓ . MÆc dï tæ chùc th-êng cã c¶ hai lo¹i, môc tiªu ®Þnh tÝnh vµ môc tiªu ®Þnh l-îng, nh-ng nh÷ng lo¹i môc tiªu ®Þnh l-îng cã vÎ râ rµng vµ dÔ thùc hiÖn h¬n.Ngo¶i ra, môc tiªu còng cÇn ®-îc ph©n nhãm theo c¸c 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 thø tù -u tiªn kh¸c nhau . Mét tæ chøc cã thÓ cã hai lo¹i môc tiªu lµ môc tiªu hµng ®Çu vµ môc tiªu hµng thø hai . Nh÷ng môc tiªu hµng ®Çu liªn quan ®Õn sù s«ng cßn vµ thµnh ®¹t cña tæ chøc . §èi víi mét c«ng ty, ®ã lµ nh÷ng môc tiªu vÒ lîi nhuËn, danh sè hay thÞ phÇn . Kh«ng ®¹t ®-îc mét møc lîi nhuËn, møc doanh sè hay møc thÞ phÇn nhÊt ®Þnh trong mét thêi kú nµo ®ã, c«ng ty cã thÓ bÞ ph¸ s¶n . Môc tiªu hµng thø hai l¹i liªn quan ®Õn tÝnh hiªu qu¶ cña tæ chøc . Chóng còng rÊt quan träng ®èi víi sù thµnh c«ng cña tæ chøc, nh-ng kh«nng ph¶i lóc nµo còng ¶nh h-ëng ®Õn sù sèng cßn . C¸c môc tiªu nµy cã thÓ thÓ hiÖn møc ®ä quan t©m c¶u kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm cña tæ chøc, sù ph¸t triÓn s¶n phÈm míi hay tÝnh hiÖu qña cña c«ng t¸c ng-êi lµm kÕ ho¹ch v.v …Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c tæ chøc ë c¶ khu vùc nhµ n-íc vµ t- nh©n d-êng nh- ®Òu chó träng tíi c¸c môc tiªu hµng thø hai ®Ó thu hót kh¸ch hµng ®-îc coi lµ ¶nh h-ëng vÒ mÆt l©u dµi ®Õn sù sèng cßn cña tæ chøc vµ c¸c môc tiªu hµng thø nhÊt víi sù ¶nh h-ëng trùc tiÕp vµ tr-íc m¾t h¬n cho dï cã chó träng tíi môc tiªu nµo h¬nn ch¨ng n÷a, ®iÒu quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu thËt râ rµng, cã thÓ ®o l-êng ®-îc vµ tõ ®ã mang tÝnh kh¶ thi. Ngoµi ra, còng x¶n x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu vµ thêi h¹n ph¶i hoµn thµnh . B-íc 3 : Ph¸t triÓn c¸c tiÒn ®Ò . ë n-íc thø ba nµy lµo cÇn l-u ý tíi viÖc ph¸t triÓn c¸c tiÒn ®Ò . TiÒn ®Ò lËp kÕ ho¹ch lµ c¸c dù b¸o, c¸c chÝnh s¸ch c¬ b¶n cã thÓ ¸p dông . Chóng lµ gi¶ thiÕt cho viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch . §ã cã thÓ lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng, quy m« ho¹t ®éng, møc gi¸, s¶n phÈm g×, triÓn khai c«ng nghÖ g×, møc chi phÝ møc l-¬ng, møc cæ tøc vµ c¸c khÝa c¹nh tµi chÝnh, x· héi, chÝnh trÞ kh¸c. Mét sè tiÒn ®Ò lµ nh÷ng dù b¸o,c¸c chÝnh s¸ch cßn ch-a tuyÓn dông c¸n bé nghiªn cøu (cÇn cã b»ng cÊp tõ th¹ch sÜ trë lªn hay chØ cÇn tèt nghiÖp ®¹i häc lo¹i giái, tæ chøc thi tuyÓn ra sao v.v …) khi lËp kÕ ho¹ch nh©n sù, ng-êi ta ph¶i ®-a ra c¸c tiÒn ®Ò lµ c¸c dù ®o¸n xem c¸c chÝnh s¸ch ®ã sÏ ®-îc ban hµnh hay kh«ng vµ nÕu cã, nã sÏ gåm nh÷ng g× . LÊy mét vÝ dô kh¸c, khi x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ cña mét thµnh phè, ng-êi ta cã thÓ dùa trªn mét tiÒn ®Ò lµ 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 m¹ng l-íi xe buýt vµ c¸c ph-¬ng tiÖn ®i l¹i c«ng céng kh¸c sÏ ®Þnh h×nh ra sao sau 5 n¨m . C¸c tiÒn ®Ò ®-îc giíi h¹n theo c¸c gi¶ thiÕt cã tÝnh chÊt chiÕn l-îc hoÆc cÊp thiÕt ®Ó dÉn ®Õn mét kÕ ho¹ch . C¸c tiÒn ®Ò nay cã ¶nh h-ëng nhiÒu nhÊt ®Õn sù ho¹t ®éng cña kÕ ho¹ch ®ã. Sù nhÊt trÝ vÒ c¸c tiÒn ®Ò lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó lËp kÕ ho¹ch phèi hîp . V× vËy kh«ng nªn hái nh÷ng kÕ ho¹ch vµ ng©n quü tõ cÊp d-íi khi ch-a cã, tr-íc hÕt, nh÷ng chØ dÉn cho nh÷ng ng-êi ®øng ®Çu c¸c bé phËn cña m×nh . B-íc 4 : X©y dùng c¸c ph-¬ng ¸n. T×m ra vµ nghiªn cøu c¸c ph-¬ng ¸n hµnh ®éng ®Ó lùa chän . CÇn gi¶m bít c¸c ph-¬ng ¸n lùa chän, chØ co nh÷ng ph-¬ng ¸n cã triÓn väng nh¾t ®-îc ®-a ra ph©n tÝch. B-íc 5 : §¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n . §¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n lµ theo c¸c tiªu chuÈn phï hîp víi môc tiªu vµ trung thµnh cao nhÊt víi c¸c tiÒn ®Ò ®· c¸c ®Þnh . Bø¬c 6 : Lùa chän ph-¬ng ¸n vµ ra quyÕt ®Þnh Sau qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n, mét vµi ph-¬ng ¸n sÏ ®-îc lùa chän . Lóc nµy, cÇn ra quyÕt ®Þnh ®Ó ph©n bæ con ng-êi vµ c¸c nguån lùc kh¸c cña tæ chøc cho viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch . B-íc tiÕp theo ®©y sÏ lµ viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch phô trî vµ l-îng ho¸ c¸c kÕ ho¹ch b»ng ng©n quü ii. Nh÷ng yªu tè ¶nh h-ëng ®Õn n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng chøc lµm c«ng t¸c kÕ hoach. 1 .tr×nh ®é ®-îc ®µo t¹o. §µo t¹o, båi d-ìng c¸n bé c«ng chøc lµ c¸c ho¹t ®éng nh»m n©ng cao n¨ng lùc cho c¸n bé c«ng chøc trong viÖc ®ãng gãp vµo c¸c ho¹t ®éng cña bé m¸y nhµ n-íc. Môc tiªu cña c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d-ìng c¸n bé 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c«ng chøc lµm kÕ ho¹ch chñ yÕu nh»m cung cÊp cho hä kiÕn thøc vµ kü n¨ng cô thÓ hoÆc gióp hä bï ®¾p nh÷ng thiÕu hôt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng vô. Trong c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn chÊt l-îng ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc nhãm nh©n tè vÒ ®µo t¹o, båi d-ìng lµ nh©n tè c¬ b¶n trùc tiÕp. §µo t¹o, båi d-ìng cho c¸n bé, c«ng chøc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nhµ n-íc vµ ph¸p luËt, vÒ khoa häc tæ chøc vµ qu¶n lý, vÒ chuyªn m«n, vÒ ngo¹i ng÷, tin häc mµ c¸n bé ch-a cã ch-a ®ñ hoÆc ch-a cËp nhËt ®-îc kiÕn thøc míi. Nh÷ng kiÕn thøc nµy cÇn ®-îc lùa chän phï hîp víi tõng ®èi t-îng: (vÒ tr×nh ®é, vÒ vÞ trÝ c«ng t¸c, vÒ yªu cÇu c«ng viÖc), tr¸nh t×nh tr¹ng néi dung qu¸ nÆng vÒ lý luËn liÒu l-îng ch-a thÝch hîp víi ®èi t-îng vµ môc tiªu ®µo t¹o. VÝ dô: C¸n bé c«ng chøc Lµo phÇn nhiÒu sÏ ®-a sang ViÖt Nam ®µo t¹o v× chÕ ®é x· héi cña Lµo víi ViÖt Nam lµ t-¬ng tù nhau v× vËy muèn ®µo t¹o c¸n bé, Nhµ n-íc sÏ ®-a c¸n bé sang ViÖt Nam, ®µo t¹o theo tõng ngµnh, tõng nghÒ, theo th-êng lÖ c¸n bé c«ng chøc Lµo ®-îc ®µo t¹o 3 th¸ng, 6 th¸ng , 1 n¨m . nh-ng phÇn nhiÒu ng-êi ta ®-îc ®-a sang ®µo t¹o ë Häc ViÖn ChÝnh TrÞ Quèc gia Hµ Néi . Ngµy nay xu h-íng d©n chñ hãa vµ ph¸t triÓn con ng-êi toµn diÖn nªn môc tiªu cña xu h-íng ®µo t¹o, thø nhÊt lµ: ®µo t¹o tæng hîp nhiÒu chøc n¨ng, tøc lµ cung cÊp cho hä kh¶ n¨ng thùc hiÖn nhiÒu c«ng viÖc trong tæ chøc hoÆc trong c¸c c¬ quan kh¸c nhau cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n-íc. Nh»m ®¸p øng h-íng thay ®æi hiÖn nay lµ nh©n lùc cÇn ph¶i thµnh th¹o vµ linh ho¹t nhiÒu h¬n lµ chØ chuyªn m«n hãa ë mét lÜnh vùc cô thÓ, néi dung ®µo t¹o nµy gióp c¸n bé c«ng chøc cã kh¶ n¨ng thay ®æi nhanh tr-íc sù thay ®æi cña m«i tr-êng vÜ m« còng nh- sù thay ®æi c«ng viÖc vµ ®iÒu kiÖn trong tæ chøc. Thø hai lµ: ®µo t¹o cho c¸n bé c«ng chøc cã kh¶ 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 n¨ng lµm viÖc theo nhãm cã hiÖu qu¶ nhÊt bao chøc lu«n ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®-îc nhu cÇu nh©n lùc trong t-¬ng lai cña tæ chøc. Nh- vËy cã thÓ nãi tr×nh ®é c¸n bé c«ng chøc ®-îc ®µo t¹o cã ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn n¨ng lùc lµm viÖc cña hä. §Ó cã mét ®éi ngò c«ng chøc giái vÒ chuyªn m«n vµ nghiÖp vô ®ßi hái Nhµ n-íc cÇn cã mét tÇm nh×n chiÕn l-îc l©u dµi víi môc tiªu chuyªn nghiÖp ho¸ ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc trong c¸c c¬ quan Nhµ n-íc hiÖn nay. 2. PhÈm chÊt ®¹o ®øc c¸n bé c«ng chøc PhÈm chÊt ®¹o ®øc cña ng-êi c¸n bé c«ng chøc ®-îc ®¸nh gi¸ qua c¸c tiªu chÝ nh-: Trung thùc, cÇn mÉn, liªm khiÕt, nh©n hËu, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi c«ng viÖc, vµ c¸ch øng xö ®èi víi mäi ng-êi . Mét c¸n bé cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt lµ ng-êi cã t- chÊt trung thùc, liªm khiÕt, cã tinh thÇn tr¸ch nhiªm cao ®èi víi c«ng viÖc, ®èi xö tèt víi mäi ng-êi vµ cã cèng hiÕn, ®ãng gãp v× lîi Ých x· héi . V× vËy, ®iÒu ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng mét ®Êt n-íc m¹nh lµ x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc, trong s¹ch liªm khiÕt . §¹o ®øc c«ng chøc, quy ®Þnh mang tÝnh b¾t buéc cña c«ng chøc khi thi hµnh c«ng vô ®-îc x©y dùng dùa trªn c¸c gi¸ trÞ cña nÒn c«ng vô mang tÝnh v¨n hãa cña ho¹t ®éng qu¶n lý hµnh chÝnh nhµ n-íc nãi riªng vµ c¸c bé m¸y nhµ n-íc nãi chung. C¸c gi¸ trÞ cèt lâi thÓ hiÖn v¨n hãa cña nÒn c«ng vô kh«ng gièng nhau gi÷a c¸c n-íc. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cèt lâi cña v¨n hãa c«ng vô lµ b-íc quan träng nh»m t¹o ra mét sù hiÓu biÕt chung vÒ hµnh vi øng xö (®¹o ®øc c«ng chøc) kh«ng chØ cho c¸c c«ng chøc thõa hµnh mµ cho c¶ c«ng chøc cao cÊp cña nÒn c«ng vô. Gi¸ trÞ v¨n hãa hay c¸ch øng xö c«ng vô lµ ®iÒu mµ tÊt c¶ c«ng chøc ph¶i v-¬n ®Õn lµ ph¶i th-êng xuyªn sö dông nã ®Ó rÌn luyÖn m×nh mµ ®ã còng lµ ®iÒu mµ c«ng chóng mong tõ nÒn c«ng vô. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trªn nguyªn t¾c chung tÊt c¶ c¸c c¬ quan c«ng quyÒn ®Òu ph¶i x©y dùng vµ ph¸p luËt hãa hÖ thèng chuÈn mùc hµnh vi øng sö cña c«ng chøc trong khi thi hµnh c«ng vô. §iÒu ®ã kh«ng chØ cÇn thiÕt lµm ®Þnh h-íng ®Ó c«ng chøc cã thÓ kiÓm so¸t m×nh mµ còng lµ c«ng cô cÇn thiÕt ®Ó c«ng d©n cã quyÒn ®ßi hái c¸n bé, c«ng chøc ph¶i tu©n thñ. HÖ thèng chuÈn mùc hµnh vi øng sö ®Ó hoµn thiÖn nÒn c«ng vô vµ t¹o sù g¾n bã gi÷a nÒn c«ng vô víi c«ng d©n. 3. C«ng cô vµ ph-¬ng tiÖn lµm viÖc C«ng cô lµm viÖc lu«n lu«n lµ mét yÕu tè quan träng gióp cho viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, kÓ c¶ lao ®éng qu¶n lý. ChÊt l-îng ho¹t ®éng kh«ng chØ phô thuéc vµo tr×nh ®é, n¨ng lùc mµ cßn c¶ ph-¬ng tiÖn kü thuËt. V× vËy trang bÞ ®ñ vµ ®óng ph-¬ng tiÖn lµm viÖc cho c¸n bé qu¶n lý lµ mét ®ßi hái ®Ó n©ng cao chÊt l-îng cña bé m¸y qu¶n lý vµ lµ mét nhiÖm vô cña c¸c c¬ quan Nhµ n-íc. Mçi c-¬ng vÞ c«ng vô cÇn ®-îc trang bÞ mét hÖ thèng ph-¬ng tiÒn vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¸c nhau. HÖ thèng th«ng tin nèi m¹ng, c¸c v¨n b¶n qu¶n lý, c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng lµ nh-ng ph-¬ng tiÖn cÇn thiÕt ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng c«ng vô. §iÒu nµy kh«ng chØ ®Æt ra yªu cÇu trang bÞ ph-¬ng tiÖn lµm viÖc mµ cßn yªu cÇu kh¶ n¨ng sö dông chóng. 3.1 C«ng cô vËt chÊt . Tr-íc xu thÕ héi nhËp toµn cÇu ho¸ mçi mét quèc gia mçi mét d©n téc cÇn ph¶i chuÈn bÞ cho m×nh nh÷ng hµnh trang v÷ng ch¾c ®Ó héi nhËp. Trong xu thÕ ®ã yÕu tè con ng-êi ®ãng vai trß hÕt søc quan träng bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i nãi ®Õn c«ng cô lµm viÖc cña hä ®ã lµ nh÷ng ph-¬ng tiÖn gióp c¸c c¸n bé c«ng chøc hoµn thµnh tèt h¬n nhiªm vô cña m×nh nh- c¸c ph-¬ng tiÖn vÒ c«ng nghÖ th«ng tin ( vi tÝnh, ®iÖn tho¹i, c¸c lo¹i m¸y vi tÝnh kh¸c…) ph-¬ng tiÖn sinh ho¹t vµ c¸c ph-¬ng tiÖn kh¸c. §ã lµ nh÷ng c«ng cô mang ý nghÜa vËt chÊt ®Ó sö dông chÝnh v× vËy mµ ®ßi hái cÇn ph¶i cã sù ®Çu t- thÝch ®¸ng nh»m t¹o ra mét m«i tr-êng lµm viÖc thuËn lîi nhÊt cho c¸n bé c«ng chøc ®¹t môc tiªu hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 3.2 Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch . §©y còng lµ mét trong nh÷ng c«ng cô mang tÝnh chÊt ®Þnh tÝnh cu¶ nhµ qu¶n lý trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch nã gióp nhµ qu¶n lý nh÷ng c¸n bé c«ng chøc cã ®-îc mét b¶n kÕ ho¹ch thËt chÝnh x¸c vµ khoa häc. Qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch bao gåm c¸c b-íc c¬ b¶n sau: B-íc 1 : Nghiªn cøu vµ dù b¸o Nghiªn cøu vµ dù b¸o lµ ®iÓm b¾t ®Çu cña viÖc lËp kÕ ho¹ch . §Ó nh©n thøc ®-îc c¬ héi cÇn ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ m«i tr-êng, thÞ tr-êng, vÕ sù c¹nh tranh, vÒ ®iÖm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña m×nh so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh . Chóng ta ph¶i dù ®o¸n ®-îc c¸c yÕu tè kh«ng ch¾c ch¾n vµ ®-a ra ph-¬ng ¸n ®èi phã .ViÖc lËp kÕ ho¹ch ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng dù ®o¸n thùc tÕ vÒ c¬ héi . B-íc 2 : ThiÕt lËp c¸c môc tiªu C¸c môc tiªu ®-a ra cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ thêi h¹n thùc hiÖn vµ ®-îc l-îng ho¸ ®Õn møc cao nhÊt cã thÓ . MÆc dï tæ chùc th-êng cã c¶ hai lo¹i, môc tiªu ®Þnh tÝnh vµ môc tiªu ®Þnh l-îng, nh-ng nh÷ng lo¹i môc tiªu ®Þnh l-îng cã vÎ râ rµng vµ dÔ thùc hiÖn h¬n.Ngo¶i ra, môc tiªu còng cÇn ®-îc ph©n nhãm theo c¸c thø tù -u tiªn kh¸c nhau . Mét tæ chøc cã thÓ cã hai lo¹i môc tiªu lµ môc tiªu hµng ®Çu vµ môc tiªu hµng thø hai . Nh÷ng môc tiªu hµng ®Çu liªn quan ®Õn sù s«ng cßn vµ thµnh ®¹t cña tæ chøc . §èi víi mét c«ng ty, ®ã lµ nh÷ng môc tiªu vÒ lîi nhuËn, danh sè hay thÞ phÇn . Kh«ng ®¹t ®-îc mét møc lîi nhuËn, møc doanh sè hay møc thÞ phÇn nhÊt ®Þnh trong mét thêi kú nµo ®ã, c«ng ty cã thÓ bÞ ph¸ s¶n . Môc tiªu hµng thø hai l¹i liªn quan ®Õn tÝnh hiªu qu¶ cña tæ chøc . Chóng còng rÊt quan träng ®èi víi sù thµnh c«ng cña tæ chøc, nh-ng kh«nng ph¶i lóc nµo còng ¶nh h-ëng ®Õn sù sèng cßn . C¸c môc tiªu nµy cã thÓ thÓ hiÖn møc ®ä quan t©m c¶u kh¸ch hµng ®èi víi s¶n phÈm cña tæ chøc, sù ph¸t triÓn s¶n phÈm míi hay tÝnh hiÖu qña cña c«ng t¸c ng-êi lµm kÕ ho¹ch v.v …Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c tæ chøc ë c¶ khu vùc nhµ n-íc vµ t- nh©n d-êng nh- ®Òu chó träng tíi c¸c môc tiªu hµng thø hai ®Ó thu hót kh¸ch hµng ®-îc coi lµ ¶nh h-ëng vÒ 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 mÆt l©u dµi ®Õn sù sèng cßn cña tæ chøc vµ c¸c môc tiªu hµng thø nhÊt víi sù ¶nh h-ëng trùc tiÕp vµ tr-íc m¾t h¬n cho dï cã chó träng tíi môc tiªu nµo h¬nn ch¨ng n÷a, ®iÒu quan träng lµ ph¶i x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu thËt râ rµng, cã thÓ ®o l-êng ®-îc vµ tõ ®ã mang tÝnh kh¶ thi. Ngoµi ra, còng x¶n x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu vµ thêi h¹n ph¶i hoµn thµnh . B-íc 3 : Ph¸t triÓn c¸c tiÒn ®Ò . ë n-íc thø ba nµy lµo cÇn l-u ý tíi viÖc ph¸t triÓn c¸c tiÒn ®Ò . TiÒn ®Ò lËp kÕ ho¹ch lµ c¸c dù b¸o, c¸c chÝnh s¸ch c¬ b¶n cã thÓ ¸p dông . Chóng lµ gi¶ thiÕt cho viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch . §ã cã thÓ lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng, quy m« ho¹t ®éng, møc gi¸, s¶n phÈm g×, triÓn khai c«ng nghÖ g×, møc chi phÝ møc l-¬ng, møc cæ tøc vµ c¸c khÝa c¹nh tµi chÝnh, x· héi, chÝnh trÞ kh¸c. Mét sè tiÒn ®Ò lµ nh÷ng dù b¸o,c¸c chÝnh s¸ch cßn ch-a tuyÓn dông c¸n bé nghiªn cøu (cÇn cã b»ng cÊp tõ th¹ch sÜ trë lªn hay chØ cÇn tèt nghiÖp ®¹i häc lo¹i giái, tæ chøc thi tuyÓn ra sao v.v …) khi lËp kÕ ho¹ch nh©n sù, ng-êi ta ph¶i ®-a ra c¸c tiÒn ®Ò lµ c¸c dù ®o¸n xem c¸c chÝnh s¸ch ®ã sÏ ®-îc ban hµnh hay kh«ng vµ nÕu cã, nã sÏ gåm nh÷ng g× . LÊy mét vÝ dô kh¸c, khi x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ cña mét thµnh phè, ng-êi ta cã thÓ dùa trªn mét tiÒn ®Ò lµ m¹ng l-íi xe buýt vµ c¸c ph-¬ng tiÖn ®i l¹i c«ng céng kh¸c sÏ ®Þnh h×nh ra sao sau 5 n¨m . C¸c tiÒn ®Ò ®-îc giíi h¹n theo c¸c gi¶ thiÕt cã tÝnh chÊt chiÕn l-îc hoÆc cÊp thiÕt ®Ó dÉn ®Õn mét kÕ ho¹ch . C¸c tiÒn ®Ò nay cã ¶nh h-ëng nhiÒu nhÊt ®Õn sù ho¹t ®éng cña kÕ ho¹ch ®ã. Sù nhÊt trÝ vÒ c¸c tiÒn ®Ò lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó lËp kÕ ho¹ch phèi hîp . V× vËy kh«ng nªn hái nh÷ng kÕ ho¹ch vµ ng©n quü tõ cÊp d-íi khi ch-a cã, tr-íc hÕt, nh÷ng chØ dÉn cho nh÷ng ng-êi ®øng ®Çu c¸c bé phËn cña m×nh . B-íc 4 : X©y dùng c¸c ph-¬ng ¸n. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 T×m ra vµ nghiªn cøu c¸c ph-¬ng ¸n hµnh ®éng ®Ó lùa chän . CÇn gi¶m bít c¸c ph-¬ng ¸n lùa chän, chØ co nh÷ng ph-¬ng ¸n cã triÓn väng nh¾t ®-îc ®-a ra ph©n tÝch. B-íc 5 : §¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n . §¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n lµ theo c¸c tiªu chuÈn phï hîp víi môc tiªu vµ trung thµnh cao nhÊt víi c¸c tiÒn ®Ò ®· c¸c ®Þnh . Bø¬c 6 : Lùa chän ph-¬ng ¸n vµ ra quyÕt ®Þnh Sau qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ c¸c ph-¬ng ¸n, mét vµi ph-¬ng ¸n sÏ ®-îc lùa chän . Lóc nµy, cÇn ra quyÕt ®Þnh ®Ó ph©n bæ con ng-êi vµ c¸c nguån lùc kh¸c cña tæ chøc cho viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch . Sau ®©y lµ mét sè m« h×nh, mét sè häc thuyÕt ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña c¸c c¸n bé c«ng chøc. *** C¸c lý thuyÕt sau: §-îc ¸p dông c¸c lý thuyÕt cña Harrod – Domar. B¶n chÊt cña lý thuyÕt nµy lµ lµ nãi vÒ toµn bé nÒn kinh tÕ d-íi d¹ng c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« rÊt quan träng nhÊt cã liªn quan ®Õn x¸c ®Þnh møc vµ tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ cña quèc gia nh- : TiÕt kiÖm, tÝch luü, xuÊt, nhËp khÈu v . v … Harrod – Domar cho r»ng : - NÒn kinh tÕ lu«n c©n ®èi ë d-íi møc s¶n l-îng, tiÒm n¨ng viÖc lµm thÕ nµo ®Ó huy ®éng ®-îc c¸c yÕu tè d- thõa nguån lùc sÏ quyÕt ®Þnh møc ®é gia t¨ng s¶n l-îng cña nÒn kinh tÕ . - §Ó cã thÓ huy ®éng c¸c yÕu tè nguån lùc d- thõa, c¸c lý thuyÕt Harrod – Domar ®Æc biÖt quan t©m ®Õn vai trß quyÕt ®Þnh c¶u ®Çu t- d-íi d¹ng tÝch tô tb¶n lµ nh- lµ mét thµnh phÇn trong tæng cÇu, mµ tiÕt kiÖm mµ nguån gèc cña ®Çu t- Trong g¾n h¹n, sù kÕt hîp gi÷a vèn vµ lao ®éng trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n l-îng ®Çu ra lµ cè ®Þnh ( K/L ) . Do ®ã møc t¨ng tr-ëng kinh tÕ mµ møc ®Çu t16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 vèn cã mèi quan hÖ víi nhau theo tû lÖ ®Çu t- t- b¶n kh«ng ®æi lµ gäi lµ hÖ sè ICOR- HÖ sè gia t¨ng vèn – s¶n l-îng ®Çu ra Nh- vËy, gi÷a tè ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ ( g ) vµ tØ lÖ tiÕt kiÖm kh«ng ®æi cña thu nhËp thùc tÕ (s) cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau theo c«ng thøc ®¬n gi¶n : g= s k K: HÖ sè t¨ng vèn – s¶n l-îng ®Çu ra ( ICOR) *** LËp kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi theo M« h×nh t¨ng tr-ëng tæng qu¸t . M« h×nh t¨ng trö¬ng tæn qu¸t cã thÓ sö dông ®Ó lËp kÕ ho¹ch t¨ng tr-ëng kinh tÕ kh¸ ®¬n gi¶n vµ chÝnh x¸c trong kho¶ng thëi gian 3-5 n¨m ( kÕ ho¹ch trung h¹n ) vµ tõ ®ã cã thÓ lËp kÕ ho¹ch ph©n bæ nguån lùc ( vèn vµ lao ®éng tõ m« h×nh tæng qu¸t n¸y . Khi sö dông m« h×nh t¨ng tr-ëng tæng qu¸t ®Ó lËp kÕ ho¹ch, c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÏ thùc hiÖn c¸c b-íc sau : - Thø nhÊt dù b¸o hÖ sè ICOR trong thêi kú kÕ häch cho toµn bé nÒn kinh tÕ vµ cho tõng ngµnh cô thÓ. §©y ®-îc coi lµ b-íc quyÕt ®Þnh ®Õn toµn bé c¸c con sè kÕ ho¹ch sÏ tÝnh to¸n trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn . HÖ sè ICOR ®-îc tÝnh theo c«ng thøc : K=  Y trong ®ã :  : Y : Møc s¶n l-îng gia t¨ng . Møc s¶n l-îng gia t¨ng. - Thø hai, ph©n tÝch tæng hîp toµn bé c¸c nguån tÝch luü x· héi vµ kh¶ n¨ng huy ®éng vµo ®Çu t- trong nÒn kinh tÕ cña thêi kú kÕ ho¹ch . 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Thø ba, tÝnh to¸n c¸c môc tiªu kÕ ho¹ch t¨ng tr-ëng kinh tÕ, møc t¨ng tr-ëng kinh tÕ vµ c¸c c©n ®èi nguån lùc vèn vµ lao ®éng theo môc tiªu t¨ng tr-ëng . c¸c nhµ kÕ ho¹ch cã thÓ ph¶i ®øng tr-íc môc tiªu t¨ng tr-ëng kinh tÕ ®· cã ( theo yªu cÇu cña ®-êng lèi ph¸t triÓn ) . trong tr-êng hîp nµy m« h×nh t¨ng tr-ëng tæng qu¸t sÏ ®-îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ c¸c yÕu tè nguån lùc ( vèn, lao ®éng ) c©n ®èi vµ ph©n bæ c¸c yÕu tè nguån lùc nh»m ®¶m b¶o môc tiªu t¨ng tr-ëng . VÝ dô : NÕu chÝnh phñ ®· x¸c ®Þnh môc tiªu t¨ng tr-ëng thëi kû kÕ ho¹ch g=7% . c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÔ c¨n cø vµo hÖ sè ICOR (k) dù b¸o cua thêi kú nµy ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng nhu cÇu ph¶i cã cña tÝch luü (s) theo c«ng thøc : s=gxk NÕu k=5, ta sÏ cã : s = 7%x 5 = 35% chÝnh lµ nhu cÇu vÒ quy m« tÝch luü so víi GDP cña nªn kinh tÕ . Dùa vµo con sè nµy c¸c nhµ kÕ ho¹ch sÏ x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p, chÝnh s¸ch ®Ó thu hót vµ sö dông vèn ®Çu t- . §èi víi c¸c n-íc thiÕu hôt dù tr÷ ngo¹i héi ®-îc xem nh- lµ trî ng¹i chÝnh ng¨n c¶n t¨ng tr-ëng kinh tÕ th× m« h×nh tæng hîp cã thÓ tËp trung nhiÒu h¬n vµ xuÊt khÈu, nhËp khÈu, nh÷ng biÕn ®éng vÒ tû gi¸ vµ c¸c ngån biÖn trî tµi chÝnh n-íc ngoµi . Nh- vËy, lËp kÕ ho¹ch theo gi¶i ph¸p t¨ng tr-ëng tæng qu¸t lµ mét h-íng tiÕp cËn kh¸ râ rµng vµ ®¸ng tin cËy . Nã cho phÐp tËp hîp ®-îc c¸c con sè kÕ ho¹ch ®-îc x©y dùng dùa trªn nh÷ng yÕu tè träng yÕu quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®ã lµ tiÕt kiÖm ®Çu t- . Tuy vËy, nh-îc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c tiÕp cËn nµy lµ th-êng chØ ®-a ra mét -íc l-îng s¬ bé ®Çu tiªn vÒ nh÷ng ph-¬ng h-íng chung cña mét nÒn kinh tÕ, nã kh«ng t¹o nªn ®-îc mét kÕ ho¹ch ph¸t triÓn t¸c nghiÖp, kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ v.v…KÕ ho¹ch ho¸ theo ph-¬ng ph¸p t¨ng tr-ëng tæng qu¸t cã t¸c dông cung cÊp mét khu«n mÉu tæng thÓ chung hay ¸p dông trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn toµn diÖn, nh»m x©y dùng c¸c sè liÖu kinh tÕ vÜ m« chÝnh, thÓ hiÖn tÝnh chÊt h-íng dÉn cña kÕ ho¹ch . Tuy vËy, m« h×nh c©n b»ng tæng qu¸t nµy cßn béc lé nhiÒu thiÕu sãt . Nã chØ cho phÐp x¸c ®Þnh ®-îc 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tæng qu¸t môc tiªu t¨ng tr-ëng vµ c©n ®èi vèn ®Çu t- . M« h×nh nµy thiÕu nhiÒu c¸c th«ng tin chi tiÕt vÒ c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô lµ nh÷ng bé phËn cÊu thµnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ, sù t¸c ®éng qua l¹i, hay mèi quan hÖ gi÷a c¸c ngµnh lµ rÊt cÇn thiÕt cho c¸c nhµ kÕ ho¹ch , nh÷ng ng-êi ph¶i gi÷ sù c©n ®èi tæng thÓ kinh tÕ vÜ m« nh»m b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn . 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng II Thùc tr¹ng n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng chøc lµm c«ng t¸c kÕ ho¹ch cña bé KÕ ho¹ch I . THùC TR¹NG hÖ thèng KÕ HO¹CH §¦îc lËp hoÆc ®-îc x©y dùng bëi c¸n bé c«ng chøc. 1. C¸c lo¹i kÕ ho¹ch ®-îc x©y dùng bëi bé . Lo¹i kÕ ho¹ch ®-îc x©y dùng bëi bé cã nh÷ng 3 lo¹i kÕ ho¹ch : - ChiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . - Quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . - KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . 1.1 ChiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . a. Kh¸i niÖm chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ChiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lµ s¶n phÈm cña nhµ n-íc x· héi chñ nghÜa . Nhµ n-íc trªn c¬ së nhËn thøc c¸c quy luËt ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi kh¸ch quan, c¸c mèi quan hÖ néi t¹i trong qua tr×nh ph¸t triÓn dùa vµo ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh bªn trong ®Êt n-íc vµ ®iÒu kiÖn quèc tÕ ë mçi thêi kú nhÊt ®Þnh ®-a ra nh÷ng kÕ s¸ch chung, cã tÝnh toµn côc vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi trong mét th¬i gian t-¬ng ®èi dµi thêi gian cña chiÕn l-îc cã thÓ lµ 10-15, 20 n¨m hoÆc l©u h¬n . ChiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi chÝnh lµ c¨n cø cho viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch 5 n¨m, kÕ ho¹ch hµng n¨m nh¨m ®¹t ®-îc môc tiªu kinh tÕ x· héi – trong tõng thêi kú. Lµ v¨n kiÖn thÓ hiÖn nh÷ng quan ®iÓm, môc tiªu, ®Þnh h-íng chÝnh s¸ch c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, cña ®Êt n-íc, ngµnh lÜnh vùc, vµ vïng trong thêi kú dµi h¹n ( Ýt nhÊt lµ 10 n¨m ) nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng c-¬ng lÜnh vµ ®-êng lèi ph¸t triÓn cña §¶ng vµ nhµ n-íc . 20