Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 1 . C¬ së lÝ luËn cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸
trong doanh nghiÖp .
1.1. Vai trß cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp .
1.1.1. Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp .
Kh¸i niÖm vÒ dù tr÷ hµng ho¸ :
Hµng ho¸ lµ mét s¶n phÈm ®-îc s¶n xuÊt ra , tr-íc hÕt nã ph¶i cã c«ng
dông tho¶ m·n
mét nhu cÇu nµo ®ã cña x· héi ( s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng ) vµ nã ph¶i ®-îc
b¸n ra cho ng-êi kh¸c chø kh«ng ph¶i tù tiªu dïng . Nh- vËy , hµng ho¸ cña
doanh nghiÖp nµy còng cã thÓ vËt t- ®Çu vµo cña mét doanh nghiÖp kh¸c .
S¶n phÈm hµng ho¸ dù tr÷ trong doanh nghiÖp cã thÓ lµ vËt t- ®Çu vµo
phôc vô cho s¶n xuÊt , vµ cã thÓ lµ s¶n phÈm hµng ho¸ tõ khi s¶n xuÊt ®Õn khi
®-îc ®em tiªu dïng ( sö dông ).
Dù tr÷ hµng ho¸ lµ tr¹ng th¸i s¶n phÈm hµng ho¸ ch-a ®-îc sö dông ( tiªu
dïng) theo c«ng dông, môc ®Ých cña nã. Lµ s¶n phÈm hµng ho¸, nã lu«n lu«n
ph¶i tu©n theo mét qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ n¬i s¶n xuÊt ®Õn n¬i tiªu dïng. §ã
chÝnh lµ qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸, l-u th«ng hµng ho¸. S¶n xuÊt ra hµng ho¸ lµ
®Ó tiªu dïng, chØ khi b-íc vµo tiªu dïng s¶n phÈm trë l¹i thµnh s¶n phÈm ®Ých
thùc. Dù tr÷ hµng ho¸ chÝnh lµ sù tån t¹i cña s¶n phÈm d-íi d¹ng hµng ho¸, lµ sù
ng-ng ®äng cña s¶n phÈm hµng ho¸, ®ã lµ tr¹ng th¸i s¶n phÈm hµng ho¸ ®ang
trong qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ lÜnh vùc s¶n xuÊt ®Õn lÜnh vùc tiªu dïng s¶n xuÊt
hoÆc tiªu dïng c¸ nh©n.
Kh¸i niÖm vÒ qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ :
Qu¶n trÞ dù tr÷ theo c¸ch tiÕp cËn qu¸ tr×nh: Gåm c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ
liªn quan ®Õn
viÖc ho¹ch ®Þnh, tæ chøc, kiÓm so¸t hµng ho¸ dù tr÷ trong doanh nghiÖp
nh»m ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh.
Qu¶n trÞ dù tr÷ theo c¸ch tiÕp cËn néi dung: Qu¶n trÞ hµng ho¸ ®-îc tiÕn
hµnh trªn ba ph-¬ng diÖn chÝnh lµ qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt, qu¶n
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ vµ qu¶n trÞ kinh tÕ dù tr÷ hµng ho¸. Nh»m ®¹t
®-îc c¸c môc tiªu x¸c ®Þnh.
Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ :
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th«ng qua
viÖc x©y dùng vµ
thùc hiÖn kÕ ho¹ch dù tr÷ mét c¸ch hîp lý. §¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch
s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o an toµn cho ho¹t ®éng b¸n ra cña doanh nghiÖp, ®ång thêi
®Èy nhanh vßng quay cña vèn hµng ho¸ cña doanh nghiÖp.
Tèi thiÓu ho¸ chi phÝ dù tr÷ b»ng c¸ch gi÷ g×n hµng ho¸ vµ mÆt gi¸ trÞ vµ
gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸. Tr¸nh lµm thÊt tho¸t h- hao hµng ho¸.
1.1.2. TÇm quan träng cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh
nghiÖp:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ ®¶m b¶o cho hµng ho¸ trong kho ®ñ vÒ sè l-îng,
®¸p øng
®-îc nhu cÇu cña s¶n xuÊt, c¬ cÊu b¸n ra cña doanh nghiÖp, kh«ng lµm cho
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh b¸n ra bÞ gi¸n ®o¹n tr¸nh ø ®äng hµng ho¸.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ ®¶m b¶o cho l-îng vèn hµng ho¸ tån t¹i d-íi
h×nh th¸i vËt
chÊt ë møc tèi -u.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ gãp phÇn tr¸nh g©y tæn thÊt tµi s¶n cña doanh
nghiÖp.
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ tèt sÏ gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ b¶o qu¶n hµng
ho¸ cña
doanh nghiÖp.
1.1.3. Nh÷ng nguyªn t¾c cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh
nghiÖp:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ lµ qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý n¾m v÷ng lùc l-îng
hµng ho¸ dù tr÷ trong kho. Dù tr÷, b¶o qu¶n vµ b¶o vÖ tèt hµng ho¸ dù tr÷ , còng
nh- xö lý c¸c hiÖn t-îng ¶nh h-ëng xÊu ®Õn sè l-îng vµ chÊt l-îng hµng ho¸
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nhËp, xuÊt, dù tr÷, b¶o qu¶n ë trong kho nh»m phôc vô tèt nhÊt viÖc s¶n xuÊt, l-u
th«ng hµng ho¸ cña doanh nghiÖp.
Nh- vËy, qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®óng
mét sè c¸c nguyªn t¾c sau:
Nguyªn t¾c 1: X©y dùng ®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸ tèi -u cho doanh
nghiÖp. Chóng ta cÇn ®¶m b¶o ®-îc nguyªn t¾c nµy do:
§Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸ lµ sù quy ®Þnh ®¹i l-îng tèi thiÓu ph¶I cã theo kÕ
ho¹ch cña doanh nghiÖp nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp ®-îc tiÕn hµnh b×nh th-êng, liªn tôc vµ ®Òu ®Æn.
Qua kh¸I niÖm trªn cho thÊy hµng ho¸ kh«ng ®ñ møc cÇn thiÕt nã sÏ lµm
cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã nguy c¬ bÞ gi¸n ®o¹n vµ
ng-îc l¹i nÕu dù tr÷ v-ît møc cÇn thiÕt sÏ dÉn ®Õn ø ®äng hµng ho¸, ø ®äng vèn
g©y ra l·ng phÝ cho doanh nghiÖp, bëi vËy ®Ó cã ®ñ hµng ho¸ cho ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, tr¸nh t×nh tr¹ng dù tr÷ qu¸ Ýt hoÆc qu¸ nhiÒu cÇn ph¶I tiÕn hµnh
®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸.
Khi tiÕn hµnh ®Þnh møc dù tr÷ hµng ho¸, cÇn ph¶I tu©n theo c¸c quy t¾c
sau:
Qui t¾c 1: Ph¶i x¸c ®Þnh ®¹i l-îng dù tr÷ tèi thiÓu, tèi ®a vµ b×nh qu©n
nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®-îc duy
tr× b×nh th-êng trong mäi t×nh huèng.
Qui t¾c 2: Ph¶i x¸c ®Þnh ®¹i l-îng dù tr÷ trªn c¬ së tÝnh to¸n tÊt c¶ c¸c nh©n
tè ¶nh h-ëng trong kú kÕ ho¹ch liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng cung øng vµ kh¶ n¨ng
thùc tÕ tiªu dïng cña kú b¸o c¸o còng nh- quan t©m tíi hÖ thèng giao th«ng
m¹ng l-íi th-¬ng m¹i, t×nh h×nh thÞ tr-êng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh.
Qui t¾c 3: Ph¶i tiÕn hµnh ®Þnh møc dù tr÷ tõ cô thÓ ®Õn tæng hîp ®Ó tÝnh
to¸n mét c¸ch ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cung øng víi ho¹t ®éng kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
Nguyªn t¾c 2: Thùc hiÖn ®óng c¸c nguyªn t¾c, nhiÖm vô, néi dung cña c¸c
nghiÖp vô nhËp, xuÊt hµng ho¸ ë kho vµ nhiÖm vô, néi dung cña nghiÖp vô b¶o
qu¶n hµng ho¸ ë kho.
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nguyªn t¾c 3: X©y dùng vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é sæ s¸ch cña kho, ®Æc
biÖt lµ thÎ kho. H¹ch to¸n cËp nhËp, kÞp thêi nghiÖp vô nhËp, xuÊt hµng ho¸ vµo
thÎ kho.
Nguyªn t¾c 4: Ph©n bè hµng ho¸ trong kho theo s¬ ®å quy ho¹ch chi tiÕt
cña kho. Tæ chøc chÊt xÕp hµng ho¸ khoa häc. Th-êng xuyªn kiÓm tra, ch¨m sãc
hµng ho¸ trong kho nh»m ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng nguyªn nh©n g©y h¹i ®Õn
hµng ho¸ dù tr÷ ®Ó kh¾c phôc kÞp thêi.
Nguyªn t¾c 5: CÇn x©y dùng vµ cã chÕ ®é ®·i ngé thÝch ®¸ng ®èi víi tr×nh
®é kü thuËt, nghiÖp vô, còng nh- tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ®éi ngò nh©n lùc
tham gia vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸, mµ ë ®©y ph¶i ®Æc biÖt quan t©m
®Õn bé phËn trùc tiÕp nh- bé phËn kho, nhÊt lµ thñ kho.
1.2. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong
doanh nghiÖp:
1.2.1. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt:
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt hiÖn vËt nh»m môc ®Ých gi÷ g×n hµng ho¸
vÒ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông, tr¸nh lµm thÊt tho¸t, h- háng hµngho¸ trong kho.
MÆt kh¸c qu¶n trÞ dù tr÷ vÒ mÆt hiÖn vËt cßn gióp cho viÖc chÊt xÕp, xuÊt, nhËp
hµng trong kho ®-îc dÔ dµng, c¸c nhµ qu¶n trÞ lu«n n¾m ®-îc sè l-îng tõng lo¹i
hµng trong kho ®Ó kÞp thêi ®-a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n vÒ cung øng hµng
ho¸.
Qu¶n trÞ dù tr÷ vÒ mÆt hiÖn vËt gåm nh÷ng néi dung chÝnh nh- sau:
Tr-íc khi chÊt xÕp hµng ho¸ trong kho, th× chóng ta cÇn ph©n lo¹i hµng
ho¸ dù tr÷ trong kho theo c¸c tiªu chÝ nh-:
- C¨n cø vµo gi¸ trÞ hµng ho¸ dù tr÷ : Theo nguyªn lý Pareto, nguyªn lý
ABC (80% ®Õn 20%) , hµng ho¸ dù tr÷ th-êng ®-îc chia thµnh 3 nhãm:
Nhãm A : ChiÕm tû lÖ nhá vÒ sè l-îng hay chñng lo¹i nh-ng thùc hiÖn gi¸
trÞ lín vÒ dù tr÷ (chiÕm tõ 70% ®Õn 80%), tõ ®ã t¹o ra mét dù tr÷ lín. Nhãm nµy
cÇn ®-îc sù quan t©m ®Æc biÖt cña nhµ qu¶n trÞ cÊp cao trong doanh nghiÖp, cÇn
cã kÕ ho¹ch cô thÓ thËn träng vµ cÇn ®-îc theo dâi th-êng xuyªn.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nhãm B: ChiÕm 10% ®Õn 20% gi¸ trÞ dù tr÷, lµ nhãm hµng ho¸ Ýt quan
träng h¬n. CÇn ®-îc theo dâi vµ ch¨m sãc ®Þnh kú, nã thuéc tÇm kiÓm so¸t cña
nhµ qu¶n trÞ cÊp trung gian.
Nhãm C : ChiÕm 50% ®Õn 60% vÒ sè l-îng dù tr÷ , nh-ng chØ thùc hiÖn tõ
5% ®Õn 10% gi¸ trÞ dù tr÷ nªn ¶nh h-ëng Ýt ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Do ®ã nh÷ng mÆt hµng nµy ®-îc giao theo dâi cho c¸c nhµ qu¶n trÞ cÊp
c¬ së.
- Ph©n lo¹i hµng ho¸ c¨n cø theo c«ng dông vµ tÝnh chÊt lÝ ho¸ cña s¶n
phÈm hµng ho¸.
§¶m b¶o hÖ thèng kho tµng phï hîp víi viÖc b¶o qu¶n vµ b¶o
vÖ hµng ho¸:
Hµng ho¸ trong kho thuéc nhiÒu lo¹i, cã tÝnh chÊt lÝ – ho¸ kh¸c nhau vµ
yªu cÇu b¶o
qu¶n kh¸c nhau. VÝ dô :
Hµng n«ng s¶n cÇn tr¸nh m-a n¾ng, Èm, cÇn ®-îc b¶o vÖ tr-íc sù ph¸ ho¹i
cña s©u
bä, c«n trïng, chuét,…..V× vËy kho ph¶I th«ng tho¸ng, cao r¸o, tr¸nh ®-îc
m-a, n¾ng, cã ph-¬ng tiÖn phßng chèng sinh vËt ph¸ ho¹i.
C¸c hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao cÇn ®-îc b¶o vÖ nghiªm ngÆt.
C¸c lo¹i hµng ho¸ dÔ ch¸y cÇn ph¶i ®-îc b¶o qu¶n trong c¸c kho cã kh¶
n¨ng chèng ch¸y vµ cã thiÕt bÞ, ph-¬ng tiÖn phßng, ch÷a ch¸y.
C¸c hµng ho¸ dÔ l©y mïi ph¶I ®-îc b¶o qu¶n riªng….
Ph-¬ng ph¸p vµ ph-¬ng tiÖn chÊt xÕp hµng trong kho khoa häc:
Ph-¬ng ph¸p, ph-¬ng tiÖn chÊt xÕp khoa häc võa ®¶m b¶o kh«ng h- háng
hµng ho¸,
võa ®¶m b¶o dÔ dµng, thuËn tiÖn trong viÖc xuÊt hµng. CÇn cã s¬ ®å s¾p xÕp
hµng trong kho mét c¸ch hîp lý.
Thùc hiÖn chÕ ®é theo dâi hµng trong kho vÒ mÆt hiÖn vËt:
§Ó theo dâi l-îng hµng ho¸ dù tr÷ cã thÓ tiÕn hµnh kiÓm kª hµng b»ng c¸ch
¸p dông
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
mét trong hai ph-¬ng ph¸p kiÓm kª:
Ph-¬ng ph¸p 1: Ngõng toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ho¹t ®éng b¸n hµng ®Ó
tiÕn hµnh sè hµng thùc tÕ cßn l¹i trong c¸c lo¹i kho cña doanh nghiÖp. Ph-¬ng
ph¸p nµy cã thÓ g©y ¶nh h-ëng ®Õn tÝnh liªn tôc cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh.
Ph-¬ng ph¸p 2: Thùc hiÖn kiÓm kª liªn tôc, nghÜa lµ sè c¸c mÆt hµng
thuéc diÖn kiÓm kª ®-îc ®Õm hµng ngµy hay hµng tuÇn, råi c¨n cø vµo ®ã ®iÒu
chØnh c¸c sè liÖu kiÓm kª th-êng xuyªn.
Theo dâi l-îng hµng ho¸ dù tr÷ b»ng c¸c ph-¬ng ph¸p kiÓm kª cho kÕt
qu¶ chÝnh x¸c nh-ng mÊt nhiÒu thêi gian vµ tèn kÐm nhiÒu chi phÝ. V× vËy cã thÓ
sö dông ph-¬ng ph¸p theo dâi dù tr÷ liªn tôc th«ng qua thÎ kho. L-îng hµng ho¸
dù tr÷ cã thÓ n¾m ®-îc b»ng c¸ch trõ lïi. Nã cho phÐp x¸c ®Þnh chÝnh x¸c l-îng
hµng ho¸ thùc cã trªn sæ s¸ch nÕu thñ kho thùc hiÖn ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban
®Çu trong kho.
Ngµy nay, viÖc theo dâi hµng dù tr÷ ®-îc thùc hiÖn nhê sù trî gióp cña
m¸y tÝnh. Ng-êi ta th-êng n¹p vµo m¸y tÝnh nh÷ng d÷ liÖu liªn quan ®Õn mua
hµng, ®Õn b¸n hµng, víi nh÷ng ch-¬ng tr×nh cã s½n, m¸y tÝnh sÏ ®-a ra nh÷ng
th«ng sè vÒ hµng ho¸ dù tr÷, nÕu cÇn nã cã thÓ ®-a ra nh÷ng ®iÒu chØnh cÇn
thiÕt.
1.2.2. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ :
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ (h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ ) nh»m
môc ®Ých kiÓm so¸t ®-îc l-îng vèn hµng ho¸ cßn tån t¹i d-íi h×nh th¸i hiÖn vËt,
lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c tµi s¶n cña doanh nghiÖp vµ hiÖu qu¶ sö
dông vèn hµng ho¸. §ång thêi c¸c nhµ qu¶n trÞ cã c¬ së ®-a ra gi¸ b¸n hîp lý
(trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× ®©y còng lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh) vµ tÝnh to¸n
møc l·i thu ®-îc thu ®-îc do b¸n hµng.
Cã hai ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ :
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ th× cã hai c¸ch tÝnh nh- sau:
TÝnh theo gi¸ mua thùc tÕ :
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Hµng ho¸ dù tr÷ sÏ ®-îc h¹ch to¸n theo gi¸ mua vµo thùc tÕ, Ph-¬ng ph¸p
nµy cho
phÐp tÝnh chÝnh x¸c sè vèn hµng ho¸ cßn ®äng l¹i trong kho, nh-ng còng lµ
ph-¬ng ph¸p rÊt khã thùc hiÖn trªn thùc tÕ bëi v× kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã thÓ
ph©n ®Þnh chÝnh x¸c hµng ho¸ dù tr÷ nµo ®-îc mua víi gi¸ nµo.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ mua b×nh qu©n gia quyÒn:
§©y lµ ph-¬ng ph¸p t-¬ng ®èi dÔ thùc hiÖn nªn th-êng ®-îc ¸p dông trong
thùc tÕ, bëi
v× dùa vµo sæ s¸ch nhËp kho ng-êi ta dÔ dµng tÝnh ®-îc gi¸ mua b×nh qu©n
gia quyÒn vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ dù tr÷ sÏ b»ng l-îng hµng ho¸ dù tr÷ nh©n víi gi¸
b×nh qu©n gia quyÒn ( v× vËy ®¹i l-îng gi¸ trÞ nµy chØ lµ sè gÇn ®óng). Gi¸ b×nh
qu©n gia quyÒn cã thÓ tÝnh b»ng c«ng thøc sau:
Gi¸ b×nh qu©n gia truyÒn = Lỗi!
Vµ mçi lÇn xuÊt hµng ph¶i gi¸ hµng ho¸ theo ph-¬ng ph¸p b×nh qu©n gia
quyÒn.
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo l« :
Theo l«, cã hai ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ :
Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc xuÊt tr-íc :
Theo ph-¬ng ph¸p nµy ng-êi ta gi¶ ®Þnh c¸c l« hµng ®-îc xuÊt theo tr×nh tù
l« nµo
nhËp tr-íc sÏ ®-îc xuÊt tr-íc, hÕt l« nä sÏ ®Õn l« tiÕp theo. Nh- vËy hµng
ho¸ dù tr÷ sÏ thuéc l« nhËp sau cïng vµ ®-îc tÝnh theo gi¸ mua vµo cña l« ®ã.
Ph-¬ng ph¸p “ nhËp sau xuÊt tr-íc” :
Ph-¬ng ph¸p nµy l¹i ng-îc l¹i víi ph-¬ng ph¸p “ nhËp tr-íc xuÊt tr-íc” ,
theo
ph-¬ng ph¸p nµy th× hµng ho¸ xuÊt ra sÏ theo tr×nh tù tõ l« nhËp vµo sau
cïng dÇn cho ®Õn l« nhËp vµo ®Çu tiªn. Nh- vËy hµng ho¸ dù tr÷ thuéc (nh÷ng)
l« nhËp ®Çu tiªn vµ ph¶i ®-îc h¹ch to¸n theo gi¸ cña (nh÷ng) l« ®ã.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
§Ó hiÓu râ h¬n vÒ hai ph-¬ng ph¸p trªn, ta ®i ph©n tÝch vÝ dô sau : Trong
n¨m 2006, cã c¸c sè liÖu sau ®©y vÒ t×nh h×nh kinh doanh mÆt hµng X cña c«ng
ty A:
T×nh h×nh nhËp hµng:
Sè l-îng
§¬n gi¸
Gi¸ trÞ mua
(®¬n vÞ)
(ng. ®ång)
(ng. ®ång)
1
10000
10,00
100000
2
8000
12,00
96000
3
12000
13,00
156000
Tæng céng
30000
L« thø
352000
T×nh h×nh xuÊt hµng :
Tæng sè hµng b¸n ra
§¬n gi¸
Thµnh tiÒn
(®¬n vÞ )
(ng. ®ång )
(ng. ®ång )
22000
15,00
330000
Tån kho: 30000 – 22000 = 8000 ( ®¬n vÞ )
H¹ch to¸n b»ng c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c nhau, chóng ta sÏ cã kÕt qu¶ nh- sau:
PP h¹ch to¸n
Gi¸ b/q gia quyÒn
Gi¸ nhËp tr-íc
xuÊt tr-íc
Gi¸ nhËp sau
xuÊt tr-íc
TrÞ gi¸ mua
Gi¸ h¹ch to¸n
TrÞ gi¸ hµng
hµng tån kho
tån kho
11,73
93840
258060
71940
13,00
104000
248000
82000
10,00
80000
272000
58000
vµo cña hµng
L·i gép
b¸n ra
Nh- vËy c¸c ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n kh¸c nhau sÏ cho gi¸ trÞ hµng ho¸ dù
tr÷ kh«ng gièng nhau vµ c¸c trÞ gi¸ mua vµo cña hµng b¸n ra kh¸c nhau, dÉn ®Õn
l·i gép kh«ng gièng nhau. V× vËy, c¸c nhµ qu¶n trÞ cã thÓ sö dông c¸c ph-¬ng
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ph¸p h¹ch to¸n kh¸c nhau ®Ó cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¸ b¸n ra cã lîi nhÊt vµ lµm thay
®æi møc lîi nhuËn trªn sæ s¸ch.
C¸c ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ chØ liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®Þnh
gi¸ chø kh«ng liªn quan ®Õn mÆt hiÖn vËt. C¸c chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp sÏ
chi phèi mÆt hµng nµo sÏ ®-îc dïng ®-îc tiªu thô tr-íc ngay khi cã yªu cÇu. Vµ
lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®-îc t¹o ra do gi¸ b¸n cao h¬n tæng chi phÝ ®Ó cã
®-îc hµng ho¸. H¹ch to¸n hµng ho¸ dù tr÷ lµ nh»m tÝnh to¸n chÝnh x¸c h¬n chi
phÝ ®ã.
C¸c ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n “ NhËp tr-íc – xuÊt tr-íc” vµ “ NhËp sau xuÊt
tr-íc” ®-îc ¸p dông nhiÒu h¬n ë doanh nghiÖp cã dù tr÷ hµng ho¸ lín vµ thêi
gian l-u kho l©u. VÒ nguyªn t¾c nªn sö dông ph-¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr-íc
trong thêi kú l¹m ph¸t vµ ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc xuÊt tr-íc trong thêi kú gi¶m
ph¸t. §èi víi nh÷ng mÆt hµng mµ dù tr÷ ®-îc xuÊt hÕt trong kú kinh doanh hoÆc
Ýt bÞ ¶nh h-ëng bëi sù thay ®æi cña gi¸ c¶ th× ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n theo gi¸
b×nh qu©n gia quyÒn lµ ®¸p øng ®-îc yªu cÇu vµ t-¬ng ®èi tiÖn lîi, mÆc dï cã
chót khã kh¨n lµ mçi khi nhËp mét l« hµng míi l¹i ph¶i tÝnh to¸n l¹i.
Nh×n chung tr-íc khi lùa chän ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n gi¸ trÞ hµng ho¸ dù
trù tèi -u cho doanh nghiÖp, c¸c nhµ qu¶n trÞ cña doanh nghiÖp ®· tÝnh to¸n kü
vµ xem xÐt tíi nhiÒu vÊn ®Ò liªn quan nh- t×nh h×nh l¹m ph¸p, c¸c chÝnh s¸ch
cña nhµ n-íc víi doanh nghiÖp, ®Æc ®iÓm c¸c ngµnh hµng cña doanh
nghiÖp,….vµ ®-a ra quyÕt ®Þnh lùa chän ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n phï hîp vµ cã lîi
nhÊt cho doanh nghiÖp.
1.2.3. Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ:
Môc ®Ých cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ lµ gi¶i quyÕt m©u
thuÉn dù tr÷ hµng ho¸ víi nhu cÇu cña s¶n xuÊt , cña l-u th«ng hµng ho¸ vµ tèi
thiÓu ho¸ chi phÝ dù tr÷ hµng ho¸ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn hµng ho¸
cña doanh nghiÖp. V× vËy thùc chÊt cña c«ng t¸c nµy lµ tæ chøc x©y dùng vµ thùc
hiÖn kÕ ho¹ch dù tr÷ hµng ho¸ sao cho hîp lý, võa ®¶m b¶o an toµn cho b¸n
ra,®¶m b¶o an toµn cho viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, võa thóc ®Èy ®-îc
vßng quay cña vèn hµng ho¸.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ vÒ mÆt kinh tÕ, gåm nh÷ng néi dung chÝnh sau:
Chóng ta ph¶i ®i x¸c ®Þnh nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn dù tr÷:
- Chi phÝ kho hµng, bÕn b·i nh- : Chi phÝ khÊu hao nhµ kho, bÕn b·i, khÊu
hao
c¸c trang thiÕt bÞ sö dông trong kho; chi phÝ vÒ nh©n lùc cña bé phËn kho;…
-
Chi phÝ khi mua hµng : §©y chi phÝ mét phÇn ®-îc h¹ch to¸n tõ chi phÝ
mua hµng, mét phÇn ®-îc h¹ch to¸n tõ chi phÝ nhËp kho,…
-
Chi phÝ ph¸t sinh : §©y lµ nh÷ng chi phÝ cã thÓ lµ nh×n thÊy ®-îc hoÆc
còng cã thÓ lµ nh÷ng chi phÝ mµ chóng ta kh«ng nh×n thÊy ®-îc.
-
Chi phÝ vèn ®Çu t- : CÇn ph¶i h¹ch to¸n ®-îc chi phÝ nµy bëi th-êng th×
trÞ gi¸ hµng ho¸ tån kho sÏ chiÕm tû träng lín trong tæng vèn l-u ®éng cña
doanh nghiÖp.
-
Chi phÝ do gi¸n ®o¹n hµng ho¸ dù tr÷ khi thiÕu hµng ho¸ phôc vô cho
s¶n xuÊt, thiÕu hµng ho¸ b¸n ra thÞ tr-êng cña doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n
®-îc chi phÝ gióp chóng ta nhËn thÊy ®-îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c qu¶n trÞ
kinh tÕ dù tr÷ hµng ho¸.
Qu¶n trÞ kinh tÕ dù tr÷ hµng ho¸, tøc lµ chóng ta ph¶i ®i x©y dùng
x¸c ®Þnh ®-îc c¸c chØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ nh-:
-
ChØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ cao nhÊt: §©y lµ chØ tiªu dù tr÷ ®-îc x¸c ®Þnh
trªn c¬ së l-îng dù tr÷ thÊp nhÊt céng víi l-îng hµng nhËp mçi lÇn. ChØ tiªu nµy
cã hai c¸ch ®Ó x¸c ®Þnh nh- sau:
X¸c ®Þnh theo l-îng hµng ho¸: Dù tr÷ thÊp nhÊt + l-îng hµng ho¸ nhËp/lÇn.
X¸c ®Þnh theo sè ngµy: Dù tr÷ thÊp nhÊt (ngµy) vµ kho¶ng c¸ch gi÷a 2lÇn
nhËp hµng.
-
ChØ tiªu dù tr÷ hµng ho¸ thÊp nhÊt: ChØ tiªu nµy ®-îc x¸c ®Þnh dùa trªn
nh÷ng c¨n
cø sau : + L-îng hµng ho¸ b¸n ra b×nh qu©n trong ngµy.
+ L-îng hµng ho¸ b¶o hiÓm tr¸nh rñi ro hµng ho¸ vÒ nhËp.
+ L-îng hµng ho¸ b¸n t¹i quÇy .
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
+ C¸c l-îng hµng ho¸ cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ cho c¸c kh©u chuÈn bÞ s¶n
xuÊt, chuÈn bÞ b¸n hµng.
-
ChØ tiªu dù tr÷ b×nh qu©n : §©y lµ chØ tiªu ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau:
Dù tr÷ thÊp nhÊt + Dù tr÷ cao nhÊt
X¸c ®Þnh theo l-îng hµng: Dù tr÷ b×nh qu©n = 2
X¸c ®Þnh theo sè ngµy: Dù tr÷ b×nh qu©n = Dù tr÷ thÊp nhÊt + 1/2 kho¶ng
c¸ch gi÷a 2 lÇn nhËp hµng.
Trong thùc tÕ kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét sè c¸c m«
h×nh qu¶n trÞ kinh tÕ hµng ho¸ dù tr÷ sau ®©y:
M« h×nh dù tr÷ theo l-îng ®Æt hµng kinh tÕ EOQ (economic order
quantity)
C¸c quan hÖ trong s¬ ®å 1 cho thÊy r»ng, dù tr÷ b×nh qu©n kh«ng chØ phô
thuéc vµo
dù tr÷ thÊp nhÊt, mµ cßn phô thuéc vµo l-îng hµng nhËp mçi lÇn. VÊn ®Ò
®Æt ra lµ cÇn tÝnh l-îng hµng nhËp ®ã nh- thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o ®-îc c¸c môc tiªu
cña cung øng hµng ho¸. M« h×nh dù tr÷ theo l-îng ®Æt hµng kinh tÕ cho phÐp
x¸c ®Þnh l-îng hµng nhËp tèi -u mçi lÇn ®Ó cã ®-îc chi phÝ nhËp hµng vµ b¶o
qu¶n lµ thÊp nhÊt mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn trong cung øng. M« h×nh nµy ®-îc ¸p
dông trong nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh sau:
L-îng hµng cÇn nhËp trong toµn bé kú kinh doanh biÕt tr-íc vµ lµ mét ®¹i
l-îng kh«ng ®æi.
BiÕt tr-íc thêi gian kÓ tõ khi ®Æt hµng cho ®Õn khi nhËn ®-îc hµng vµ thêi
gian ®ã kh«ng ®æi.
L-îng hµng cña mçi ®¬n ®Æt hµng ®-îc thùc hiÖn trong mét lÇn nhËp vµ ë
mét thêi ®iÓm ®Þnh tr-íc.
ChØ cã hai lo¹i chi phÝ duy nhÊt lµ chi phÝ ®Æt hµng vµ chi phÝ b¶o qu¶n.
Kh«ng x¶y ra sù thiÕu hôt trong kho nÕu nh- ®¬n ®Æt hµng ®-îc thùc hiÖn
®óng thêi gian.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
C«ng thøc tÝnh :
Lỗi!
EOQ =
Trong ®ã:
-
EOQ lµ l-îng hµng nhËp mçi lÇn (l-îng hµng ®Æt hµng kinh tÕ);
-
Q : Lµ tæng l-îng hµng cÇn nhËp trong kú kinh doanh;
-
C§H : Chi phÝ ®Æt hµng tÝnh cho mét ®¬n hµng;
-
CBQ : Chi phÝ b¶o qu¶n trung b×nh tÝnh cho mét ®¬n vÞ hµng ho¸ trong
n¨m.
M« h×nh dù tr÷ thêi ®iÓm (JIT):
Trong ph-¬ng thøc kinh doanh JIT ng-êi c«ng nh©n ë c«ng ®o¹n s¶n xuÊt
sau khi
nhËn ®-îc s¶n phÈm cña c«ng ®o¹n s¶n xuÊt tr-íc nÕu ®¹t yªu cÇu hä sÏ ®Ó
l¹i 1 thÎ Kamban x¸c nhËn chÊt l-îng s¶n phÈm, cã nghÜa lµ hä ®Æt s¶n xuÊt
thªm s¶n phÈm nh- vËy tiÕp theo. §iÒu nµy chøng tá Kamban lµ c«ng cô quan
träng trong hÖ thèng s¶n xuÊt kinh doanh cña JIT.
C¸c doanh nghiÖp NhËt B¶n lµ ng-êi ®Çu tiªn sö dông m« h×nh dù tr÷ nµy.
Môc tiªu cña JIT lµ võa ®ñ.
¦u ®iÓm:
Hµng ho¸ sÏ ®-îc ®-a ®Õn n¬i s¶n xuÊt, n¬i b¸n ®óng lóc cÇn ®Õn nã, l-îng
dù tr÷
®óng thêi ®iÓm lµ l-îng dù tr÷ tèi thiÓu lóc cÇn thiÕt gi÷ cho ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp ®-îc diÔn ra b×nh th-êng. Víi ph-¬ng thøc cung øng vµ
dù tr÷ ®óng thêi ®iÓm doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c l-îng tõng lo¹i
hµng ho¸ ®Ó ®¶m b¶o tõng lo¹i hµng ho¸ ®-îc ®-a ®Õn n¬I cã nhu cÇu ®óng lóc,
kh«ng sím qu¸ cung kh«ng muén qu¸.
Cho phÐp gi¶m thiÓu chi phÝ cã liªn quan ®Õn cung øng hµng ho¸, ®Æc biÖt
lµm cho vèn hµng ho¸ quay vßng nhanh h¬n. Tuy nhiªn ®Ó tr¸nh rñi ro cÇn cã sù
hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a doanh nghiÖp víi nhµ cung cÊp v× trªn thùc tÕ nhµ cung cÊp
ph¶I g¸nh v¸c viÖc dù tr÷ hµng ho¸ cho c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nh-îc ®iÓm:
C¸c ®¬n vÞ b¸n hµng chØ ®-îc vµ cÇn ph¶i b¸n hÕt mét l-îng hµng nhÊt
®Þnh trong kho¶ng thêi gian ®Þnh tr-íc, ®iÒu nµy cã thÓ lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng
linh ho¹t trong kinh doanh.
M« h×nh dù tr÷ “ nhËp tr-íc xuÊt tr-íc” (FIFO) vµ “ nhËp sau xuÊt
tr-íc” (LIFO) :
M« h×nh nµy gåm cã c¸c ph-¬ng ph¸p sau:
Ph-¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn:
Ph-¬ng ph¸p nµy th-êng ¸p dông trong thùc tÕ dùa vµo sè nhËp kho, nhê ®ã
ng-êi ta dÔ
dµng tÝnh ®-îc gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn gi¸ trÞ hµng dù tr÷ sÏ b»ng gi¸ trÞ
l-îng hµng ho¸ dù tr÷ nh©n víi gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn.
Gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn sÏ b»ng tæng gi¸ thµnh c¸c lÇn nhËp chia cho tæng
träng l-îng c¸c lÇn nhËp.
Gi¸ nµy dïng ®Ó ®¸nh gi¸ hµng nhËp kho vµ hµng cßn trong kho.
¦u ®iÓm : Ph-¬ng ph¸p nµy xo¸ khái nh÷ng chªnh lÖch cña gi¸ mua trong
mét thêi kú, do vËy nã lµm cho gi¸ thµnh æn ®Þnh h¬n.
Nh-îc ®iÓm : Ph¶i tÝnh l¹i gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn mçi khi cã hµng nhËp
kho víi mét gi¸ kh¸c.
Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc xuÊt tr-íc (FIFO) :
Víi ph-¬ng ph¸p nµy th× hµng ho¸ xuÊt ra theo tr×nh tù tõ l« hµng ®-îc
nhËp vµo ®Çu tiªn sÏ ®-îc xuÊt kho tr-íc, hÕt l« nä sÏ ®Õn l« tiÕp theo. Nh- vËy,
hµng ho¸ dù tr÷ sÏ thuéc l« nhËp sau cïng vµ ®-îc tÝnh gi¸ mua vµo cña l« hµng
®ã.
Ph-¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tr-íc (LIFO) :
Víi ph-¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ xuÊt kho theo tr×nh tù tõ l« nhËp sau cïng
cho ®Õn l« nhËp ®Çu tiªn. Nh- vËy, hµng ho¸ tån kho sÏ thuéc l« hµng nhËp ®Çu
tiªn vµ ph¶I ®-îc h¹ch to¸n theo gi¸ cña l« ®ã.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp,
mµ chóng ta ®· t×m hiÓu vµ ph©n tÝch ë trªn lµ c¬ së lÝ luËn quan träng cho nh÷ng
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng ho¸ trong doanh nghiÖp.
1.3.Nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n trÞ dù tr÷ hµng
ho¸ trong doanh nghiÖp:
Dù tr÷ hµng ho¸ lµ sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu kh¸ch quan ®èi víi ho¹t ®éng
kinh doanh cña
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, nh-ng sù h×nh thµnh, duy tr× vµ ph©n bè dù tr÷
còng nh- quyÕt ®Þnh khèi l-îng dù tr÷, c¸c lo¹i dù tr÷,… l¹i tuú thuéc vµo c¸c
nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi kh¸c nhau cña mçi doanh nghiÖp.
Cã thÓ h×nh dung theo s¬ ®å (s¬ ®å 2) sau:
Nh©n
tè s¶n
xuÊt
Nh©n
tè tiªu
dïng
Giao
th«ng
vËn t¶i
C¸c nhãm nh©n tè
§iÒu
kiÖn tù TiÕn
nhiªn
bé
ChÝnh
vµ ®Æc khoa
trÞ vµ
®iÓm
häc
ph¸p
cña
c«ng
luËt
hµng
nghÖ
ho¸
XuÊt
nhËp
khÈu
Tr×nh
V¨n
®é
ho¸ x·
qu¶n
héi tËp
lý kinh
qu¸n
tÕ
¶nh h-ëng ®Õn dù tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i
Khèi l-îng
Thêi gian
Gi¸ trÞ
- Quy m« nhu cÇu trung
- Gi¸ b¸n hµng vµ hµng
- TÝnh ®Òu ®Æn th-êng
b×nh mét ngµy ®ªm.
thay thÕ.
xuyªn cña nhu cÇu.
- §é tin cËy cña nhu cÇu.
- ThuÕ, l·i suÊt tiÒn vay
- Thêi gian ®Æt hµng.
- TÝnh æn ®Þnh cña nguån
ng©n hµng.
- Thêi gian s¶n xuÊt.
cung øng.
- Chi phÝ kinh doanh vµ
- §é dµi cña kªnh b¸n
-C«ng suÊt thiÕt kÕ hÖ
chi phÝ l-u th«ng.
hµng kh¸c nhau.
thèng kho b·i…
- B¶o hiÓm.
§Æc ®iÓm cña hµng ho¸,
Tr×nh ®é qu¶n trÞ vµ kinh
Vèn vµ nguån nh©n lùc
gi¸ trÞ hµng ho¸ vµ nhu
nghiÖm kinh doanh.
cÇu.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
C¸c nhãm nh©n tè kh¸ch quan bªn ngoµi doanh nghiÖp:
- C¸c nh©n tè s¶n xuÊt: bao gåm tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt mÆt
hµng,
quy m« cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt, c«ng nghÖ ¸p dông trong s¶n xuÊt, chu
kú s¶n xuÊt, c¸c c¬ së hiÖn cã cña s¶n xuÊt cïng mÆt hµng vµ mèi quan hÖ cña
doanh nghiÖp.
-
C¸c nh©n tè tiªu dïng: bao gåm quy m«, khèi l-îng vµ c¬ cÊu tiªu
dïng
mÆt hµng; sù thay ®æi cña nhu cÇu tiªu dïng, tÝnh chÊt thêi vô, c¸c khu vùc
vµ kh¸ch hµng tiªu dïng chñ yÕu cã quan hÖ víi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
-
Giao th«ng vËn t¶i: Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c tuyÕn ®-êng
giao
th«ng vµ kh¶ n¨ng vËn t¶I cña tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn giao th«ng, tèc ®é vËn
chuyÓn trung b×nh . Kh¶ n¨ng th«ng qua cña c¸c c¶ng, ga ®Çu mèi vµ c¬ chÕ tæ
chøc qu¶n lý vËn t¶I hµng ho¸. Mèi quan hÖ trong vËn t¶i hµng ho¸ cña doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i.
-
§iÒu kiÖn tù nhiªn vµ ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸:
C¸c yÕu tè thuéc vÒ khÝ hËu, thêi tiÕt, c¸c mïa,…Kh«ng chØ liªn quan ®Õn
®iÒu kiÖn kinh doanh mµ cßn liªn quan ®Õn dù tr÷, b¶o qu¶n, b¶o vÖ hµng
ho¸ dù tr÷.
§Æc ®iÓm cña hµng ho¸ lµ tÝnh chÊt c¬ lý, ho¸ häc cña hµng ho¸ quyÕt
®Þnh ®iÒu kiÖn dù tr÷, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn, giao nhËn, b¸n hµng cña doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i.
-
TiÕn ®é khoa häc – c«ng nghÖ: TiÕn ®é khoa häc c«ng nghÖ míi ¶nh
h-ëng tíi viÖc dù tr÷, b¶o qu¶n, sö dông c¸c lo¹i hµng ho¸. Sù xuÊt hiÖn c¸c
lo¹i hµng ho¸ míi, tiÕn tiÕn, hiÖn ®¹i, còng nh- viÖc xuÊt hiÖn cña c¸c ph-¬ng
thøc kinh doanh míi, c¸c ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn míi, c¸c th«ng tin míi còng
¶nh h-ëng tíi quy m« vµ thêi gian dù tr÷ hµng ho¸.
-
ChÝnh trÞ vµ ph¸p luËt: Møc ®é d©n chñ trong kinh tÕ nh- tù do gia
nhËp
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
thÞ tr-êng, tù do c¹nh tranh, quyÒn ®-îc tham gia thÞ tr-êng khu vùc vµ
quèc tÕ. Sù hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p luËt vµ sù nghiªm minh tu©n thñ ph¸p
luËt. M©u thuÉn x· héi, t×nh h×nh æn ®Þnh cña ®Êt n-íc còng ¶nh h-ëng tíi khèi
l-îng, c¬ cÊu vµ thêi gian dù tr÷ cña hµng ho¸.
-
XuÊt nhËp khÈu: C¬ chÕ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp hµng ho¸, trong ®ã thuÕ,
h¶i
quan,…cã ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn l-îng hµng ho¸ nhËp khÈu vµ dù tr÷ hµng
ho¸ cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. ChÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp vÒ kinh tÕ quèc
tÕ,…®· ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cña ®Êt n-íc.
- Tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ: Tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i trong ®iÒu kiÖn chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr-êng ®ang lµ
kh©u träng yÕu ®ßi hái ph¶i cã sù nç lùc v-ît bËc. Tr×nh ®é qu¶n lý kinh tÕ cã
¶nh h-ëng ®Õn khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ cña ®Êt n-íc vµ kh¶ n¨ng sö dông nã
®Ó t¸I thiÕt ®Êt n-íc; sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n-íc; møc ®é l¹m ph¸t vµ kh¶
n¨ng kh¾c phôc; sù hoµn thiÖn cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®Æc biÖt lµ c¸c v¨n b¶n
quy ®Þnh mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a ng-êi cung øng víi ng-êi sö dông, ng-êi mua
vµ ng-êi b¸n. VÒ tæ chøc l-u th«ng , trao ®æi hµng ho¸ vµ tæ chøc kÕ ho¹ch ho¸
qu¸ tr×nh l-u th«ng hµng ho¸. Sù nhËn thøc lÝ luËn vÒ dù tr÷ hµng ho¸ vµ vÊn ®Ò
tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng dù tr÷ ë mçi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
- VÒ v¨n ho¸ x· héi vµ phong tôc tËp qu¸n: Nh÷ng nh©n tè nµy còng ¶nh
h-íng tíi ho¹t ®éng dù tr÷ hµng ho¸.
Tãm l¹i, c¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cã ¶nh h-ëng
®Õn dù tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, ®Õn khèi l-îng, thêi gian vµ
gi¸ trÞ cña hµng ho¸ dù tr÷. Tuy nhiªn , th× cßn cÇn ph¶i xÐt c¶ ®Õn c¸c nh©n tè
bªn trong doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
C¸c nh©n tè chñ quan bªn trong cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i:
Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i lµ ng-êi quyÕt ®Þnh lÜnh vùc kinh doanh, thÞ
tr-êng
môc tiªu, nguån cung øng vµ ®-¬ng nhiªn còng lµ ng-êi quyÕt ®Þnh viÖc dù
tr÷ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp theo yªu cÇu cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh,
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
lµ ®¶m b¶o hµng ho¸ phôc vô cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, cho kh¸ch hµng mét c¸ch
liªn tôc, thuËn lîi, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, Nh÷ng nh©n tè sau cã ¶nh h-ëng lín ®Õn
dù tr÷ hµng ho¸ ë doanh nghiÖp th-¬ng m¹i.
-
Vèn kinh doanh vµ nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i:
Doanh
nghiÖp cã vèn kinh doanh lín sÏ cã ®iÒu kiÖn trong cïng mét thêi ®iÓm
nhËp ®-îc nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau vµ víi khèi l-îng lín. “ Bu«n tµi kh«ng
b»ng dµi vèn” . Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cã ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã
tr×nh ®é chuyªn m«n cao, chuyªn nghiÖp cã nghÒ, ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn kinh
doanh cã kinh nghiÖm trªn th-¬ng tr-êng sÏ gióp cho doanh nghiÖp th-¬ng m¹i
khai th¸c ®-îc nguån hµng phong phó vµ më réng ®-îc thÞ tr-êng cña doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i.
- Tr×nh ®é qu¶n trÞ vµ kinh nghiÖm kinh doanh lµ nh©n tè quan träng quyÕt
®Þnh chiÕn l-îc kinh doanh, c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cã tÝnh kh¶ thi vµ
cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Tr×nh ®é qu¶n trÞ cao vµ ®-îc thùc tÕ th-¬ng tr-êng tr¶I
nghiÖm gióp cho doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sö dông c¸c yÕu tè nguån lùc cña
m×nh cã c©n nh¾c, tÝnh to¸n vµ tiÕt kiÖm ®-îc c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh,
rót ng¾n ®-îc thêi gian lu©n chuyÓn hµng ho¸, h¹n chÕ ®-îc rñi ro, thiÖt h¹i
trong s¶n xuÊt kinh doanh.
- §Æc ®iÓm cña hµng ho¸, gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vµ nhu cÇu: Dù tr÷ hµng
ho¸ ph¶i dùa trªn ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸. §Æc ®iÓm cña nguån hµng s¶n xuÊt,
thu mua, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n, s¶n xuÊt , b¸n hµng. Víi gi¸ trÞ cña hµng ho¸
cao thÊp kh¸c nhau, viÖc ®¶m b¶o b¸n ®-îc hµng dù tr÷ cã c¬ cÊu gi¸ trÞ cao sÏ
quyÕt ®Þnh doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, ng-îc l¹i
nh÷ng hµng ho¸ cã gi¸ trÞ thÊp, viÖc dù tr÷ kh«ng ¶nh h-ëng nhiÒu ®Õn doanh
thu. CÇn chó träng dù tr÷ nh÷ng hµng ho¸ cho nh÷ng thÞ tr-êng cã nhu cÇu lín
vµ kh«i phôc l¹i dù tr÷ Êy mÊt nhiÒu chi phÝ vÒ thêi gian vµ tiÒn b¹c nh- ph¶I ®Æt
hµng, ph¶i giao nhËn, vËn chuyÓn tõ nh÷ng n¬i xa x«i hoÆc ph¶i nhËp khÈu tõ
n-íc ngoµi…
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ngoµi nh÷ng nh©n tè trªn cßn kh¸ nhiÒu c¸c nh©n tè chñ quan kh¸c bªn
trong
c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, tuú thuéc vµo c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i
cô thÓ kinh doanh mÆt hµng vµ ë nh÷ng vïng cô thÓ cÇn ph¶I tÝnh ®Õn.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 2. Kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ dù
tr÷ hµng ho¸ ë c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù.
2.1.
Tæng quan vÒ c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù:
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty:
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c«ng ty:
TiÒn th©n cña c«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù (NGT) lµ h·ng Aviat do tªn chñ tb¶n ng-êi Ph¸p thµnh lËp vµo n¨m 1920 t¹i Hµng V«i ( nay lµ phè T«n §¶n),sau
1 thêi gian ®-îc chuyÓn vÒ 16 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm, Hµ Néi.
Ngµy 13/7/1968, nhµ m¸y « t« Ng« Gia Tù(NGT) ®-îc thµnh lËp theo quyÕt
®Þnh sè 8081/Q§/TCCB cña Bé giao th«ng vËn t¶I, nh»m môc ®Ých thÝch øng víi
nh÷ng ®æi míi cña ®Êt n-íc, cña ngµnh giao th«ng vËn t¶i.
Sau 40n¨m x©y dùng vµ tr-ëng thµnh, c«ng ty ®· 4 lÇn ®æi tªn:
Ngµy ®Çu thµnh lËp, c«ng ty cã tªn gäi lµ nhµ m¸y ¤ t« Ng« Gia Tù.
§Õn ngµy 15/12/1984 theo quyÕt sè 2386/Q§/TCCB cña Bé giao th«ng
vËn t¶i, c«ng ty ®-îc ®æi tªn thµnh Nhµ m¸y s¶n xuÊt phô tïng Ng« Gia Tù.
Sau ®ã theo quyÕt ®Þnh sè 598/Q§/TCCB ngµy 4/5/1993 víi tªn gäi Nhµ
m¸y Ng« Gia Tù vµ giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh sè 108516 ngµy 14/6/1993,
víi c¸c ngµnh nghÒ c¬ khÝ s¶n xuÊt phô tïng, phô kiÖn cña ngµnh giao th«ng ,
l¾p r¸p xe g¾n m¸y.
Vµ ®Õn th¸ng 6/1996, Nhµ m¸y Ng« Gia Tù ®-îc ®æi tªn thµnh: C«ng ty c¬
khÝ Ng« Gia Tù, thuéc Tæng c«ng ty c¬ khÝ giao th«ng vËn t¶i.
Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty:
Lóc ®Çu thµnh lËp, ®ã chØ lµ 1 x-ëng nhá, sau bao th¨m trÇm cïng bao tæ
chøc qu¶n lý kh¸c nhau, nã ®-îc më réng vµ ph¸t triÓn dÇn lªn thµnh 1 doanh
nghiÖp nhµ n-íc cã qui m« lín nh- ngµy nay.
HiÖn t¹i, c«ng ty cã nh÷ng trô së vµ c¸c ph©n x-ëng s¶n xuÊt nh- sau:
Trô së giao dÞch vµ x-ëng söa ch÷a « t«: 16 Phan Chu Trinh, Hoµn KiÕm,
Hµ Néi.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Trô së chÝnh gåm nh÷ng phßng ban ®Çu n·o cña c«ng ty vµ ph©n x-ëng
Neo, ph©n x-ëng B¹c Bimªtal, ph©n x-ëng c¬ khÝ thiÕt bÞ c«ng tr×nh: Thuéc khu
c«ng nghÖ Ngäc Håi, CN2.
XÝ nghiÖp taxi G vµ c¸c dÞch vô vËn t¹i kh¸c: Cã trô së ë 126 Xu©n Thuû,
CÇu GiÊy, Hµ Néi.
Nhµ m¸y l¾p r¸p « t«, ë khu c«ng nghiÖp Phè Lèi H-ng Yªn, ®ang trong
qu¸ tr×nh ®-îc x©y dùng.
T¹m thêi trong mÊy n¨m qua, ph©n x-ëng l¾p r¸p « t« kh¸ch vÉn ®-îc
ho¹t ®éng ë ®Þa ®iÓm thuª cña c«ng ty V26.
Qua nhiÒu n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, c«ng ty kh«ng ngõng ph¸t triÓn lín
m¹nh,lµ 1 Doanh nghiÖp lín ph¸t triÓn bÒn v÷ng, æn ®Þnh, më réng vµ ph¸t triÓn
vÒ s¶n xuÊt, còng nh- c«ng t¸c t×m kiÕm më réng thÞ tr-êng, n©ng cao ®-îc vÞ
thÕ, uy tÝn dÇn dÇn h×nh thµnh th-¬ng hiÖu c«ng ty.
Song song víi ®ã lµ sù quan t©m tíi ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n
viªn(CBCNV).
KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®-îc duy tr× th-êng xuyªn n¨m
sau cao h¬n n¨m tr-íc ®ã. Thu nhËp cña CBCNV ngµy cµng ®-îc n©ng lªn, ®êi
sèng ngµy cµng ®-îc c¶i thiÖn.
B»ng sù nç lùc phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña tËp thÓ l·nh ®¹o vµ cña toµn
thÓ CBCNV c«ng ty, trong nh÷ng n¨m qua, ®· mang l¹i cho c«ng ty nhiÒu thµnh
tÝch ®¸ng khÝch lÖ.
2.1.2.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty:
Chøc n¨ng cña c«ng ty:
C«ng ty c¬ khÝ Ng« Gia Tù thuéc Tæng c«ng ty c¬ khÝ giao th«ng vËn t¶i
víi chøc n¨ng chñ yÕu:
S¶n xuÊt phô tïng, phô kiÖn cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i nh- Neo,
t«n sãng, bulong ®-êng s¾t, nan can cÇu, b¹c Bimªtal, chi tiÕt xe m¸y, chi tiÕt «
t«,…Vµ më réng ph¸t triÓn kinh doanh c¸c mÆt hµng ®ã.
NhËn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng x-ëng kÕt cÊu thÐp.
L¾p r¸p « t« kh¸ch, kinh doanh « t« kh¸ch.
20