Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước việt nam thực trạng và giải pháp...

Tài liệu Cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước việt nam thực trạng và giải pháp

.PDF
29
86
116

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu  ë n-íc ta, còng gièng nh- c¸c n-íc x· héi chñ nghÜa tr-íc ®©y thùc hiÖn m« h×nh kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, lÊy viÖc më réng vµ ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ Nhµ n-íc bao trïm toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n lµm môc tiªu cho c«ng cuéc c¶i t¹o vµ x©y dùng CNXH. Nh-ng thùc tÕ cho thÊy chóng ta ®· ®¹t ®-îc kÕt qu¶ nh- mong muèn. Sau chñ tr-¬ng ®æi míi cña §¶ng vµo n¨m 1986 nÒn kinh tÕ n-íc ta ®· cã sù ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, ®êi sèng nh©n d©n ®· ®-îc n©ng cao c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn, tèc ®é t¨ng tr-ëng t¨ng, vµ dÇn dÇn ®i vµo æn ®Þnh. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®-îc chóng ta cßn cã nh÷ng khã kh¨n cÇn gi¶i quyÕt mµ trong ®ã lµ sù ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ nh-ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr-êng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®· béc lé nhiÒu yÕu kÐm vµ tá ra kh«ng cßn phï hîp n÷a. §Ó kh¾c phôc vÊn ®Ò nµy §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· cã chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa (CPH) mét bé phËn c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. §©y lµ biÖn ph¸p quan träng vµ cÇn thiÕt nh»m thu hót thªm nguån vèn ®Çu t- cho s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò së h÷u vµ viÖc lµm trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. HiÖn nay, CPH kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò qu¸ míi mÎ, nh-ng thµnh c«ng cña nã míi b¾t ®Çu ®-îc chuÈn bÞ. ChÝnh v× nh÷ng lý do trªn em ®· chän ®Ò t¯i “Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc ViÖt Nam thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” ®Ó mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh CPH c²c doanh nghiÖp Nh¯ n­íc l¯ mét chñ tr-¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng vµ Nhµ n-íc. Trong ®Ò tµi ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, rÊt mong sù gióp ®ì vµ ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy gi¸o vµ c¸c b¹n. 1 I- Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ cæ phÇn ho¸. 1. TÝnh chÊt tÊt yÕu cña cæ phÇn ho¸. §Ó hiÓu t¹i sao cæ phÇn ho¸ l¹i mang tÝnh tÊt yÕu tr-íc hÕt ta ®i xÐt xem thùc chÊt cña c«ng ty cæ phÇn ho¸ phÇn lµ g× vµ vai trß cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ. C«ng ty cæ phÇn ra ®êi tõ cuèi thÕ kû XVI ë c¸c n-íc ph¸t triÓn ®Õn nay ®· cã lÞch sö ph¸t triÓn mÊy tr¨m n¨m. C«ng ty cæ phÇn lµ sù h×nh thµnh mét kiÓu tæ chøc doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Nã ra ®êi kh«ng n»m trong ý muèn chñ quan cña bÊt cø lùc l-îng nµo mµ lµ mét qu¸ tr×nh kinh tÕ kh¸ch quan cã thÓ nãi c«ng ty cæ phÇn lµ doanh nghiÖp trong ®ã c¸c cæ ®«ng gãp vèn kinh doanh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm trong ph¹m vi phÇn gãp vèn cña m×nh trªn c¬ së tù nguyÖn ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m thu lîi nhuËn. C«ng ty cæ phÇn ra ®êi lµ mét tÊt yÕu bëi v× qu¸ tr×nh ho¸ t- b¶n t¨ng c-êng tÝch tô vµ tËp trung t- b¶n ngµy cµng cao. Nã diÔn ra mét c¸ch m¹nh mÏ cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn ®¹i c«ng nghiÖp c¬ khÝ vµ sù tù do c¹nh tranh d-íi chñ nghÜa t- b¶n. Tõ ®ã c«ng ty cæ phÇn trë thµnh m« h×nh tæ chøc s¶n xuÊt phæ biÕn ë hÇu hÕt c¸c n-íc trªn thÕ giíi vµ cã vai trß to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, gãp phÇn hoµn thiÖn c¬ chÕ thÞ tr-êng. C«ng ty cæ phÇn lµ s¶n phÈm cña x· héi ho¸ së h÷u ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung t- b¶n, c«ng ty cæ phÇn ra ®êi ®· gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh nµy vÒ tèc ®é vµ qui m« vµ lµm xuÊt hiÖn nh÷ng xÝ nghiÖp mµ víi t- b¶n riªng lÎ kh«ng thÓ nµo thiÕt lËp ®-îc. C«ng ty cæ phÇn cßn lµ kÕt qu¶ cña sù vËn ®éng t¸ch biÖt hai mÆt cña së h÷u thÓ hiÖn ë mèi quan hÖ së h÷u vµ quyÒn kinh doanh ,nã cho phÐp më réng qui m« s¶n xuÊt nhanh chãng mµ kh«ng bÞ giíi h¹n bëi tÝch luü cña tõng t- b¶n riªng biÖt t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh x· héi ho¸ s¶n xuÊt vµ ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu ph¸t triÓn cña nã, hÖ thèng ng©n hµng, thÞ tr-êng chøng kho¸n vµ Nhµ n-íc trë thµnh bé m¸y kinh tÕ ho¹t ®éng vµ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng qu¶n lý mµ l©u nay vÉn n»m trong tay c¸c nhµ tb¶n c¸ biÖt. 2 C«ng ty cæ phÇn ngoµi ra cßn cã vai trß trong viÖc gi¶m bít tæn thÊt khi bÞ ph¸ s¶n, më réng sù tham gia cña c¸c cæ ®«ng ®Æc biÖt lµ ng-êi lao ®éng... Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm ®-îc tr×nh bµy ë trªn, c«ng ty cæ phÇn ®· thùc sù ®ãng vai trß tæ chøc trong nÒn kinh tÕ theo nh÷ng yªu cÇu cña thÞ tr-êng. §iÒu ®ã cho phÐp kh¼ng ®Þnh xu h-íng ph¸t triÓn tÊt yÕu cña lo¹i h×nh c«ng ty cæ phÇn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ë ViÖt Nam. §iÒu nµy lµ c¬ së cÇn thiÕt ®Ó x¸c lËp viÖc x©y dùng c¸c luËn cø khoa häc nh»m ph©n tÝch vµ thùc hiÖn viÖc chuyÓn mét sè doanh nghiÖp Nhµ n-íc sang c«ng ty cæ phÇn. H¬n n÷a xu h-íng ph¸t triÓn hiÖn nay cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng ®ã lµ gi¶m bít møc ®é kiÓm so¸t trùc tiÕp cña Nhµ n-íc, giµnh sù ®iÒu tiÕt m¹nh cho c¬ chÕ thÞ tr-êng. Sù kh¾c phôc nh÷ng hiÖn t-îng tr× trÖ trong nÒn kinh tÕ do ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n-íc, th©m hôt ng©n s¸ch kÐo dµi vµ g¸nh nÆng nî cña Nhµ n-íc ngµy cµng t¨ng ®· buéc thÇu hÕt c¸c ChÝnh phñ cã khu vùc kinh tÕ Nhµ n-íc chiÕm tû träng lín trong tæng t- b¶n x· héi ®Òu ph¶i t×m c¸ch gi¶m bít xuèng mét tû träng nhÊt ®Þnh trong nÒn kinh tÕ. §ång thêi ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng th× ph¶i thùc hiÖn t- nh©n ho¸ vµ cæ phÇn ho¸. §èi víi n-íc ta qua h¬n 10 n¨m ®æi míi kinh tÕ theo chñ tr-¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n-íc, khu vùc kinh tÕ quèc doanh ®· ®-îc s¾p xÕp l¹i mét b-íc. Tuy nhiªn, sè l-îng doanh nghiÖp Nhµ n-íc cßn qu¸ nhiÒu, l¹i ph©n bè dµn tr¶i trªn nhiÒu lÜnh vùc, ®¹i bé phËn lµ thiÕu vèn do nguån vèn ng©n s¸ch cã h¹n. MÆt kh¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong c¸c doanh nghiÖp nµy l¹i l¹c hËu, kh«ng ®ång bé, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp... chÝnh v× vËy tiÕn tr×nh ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam kh«ng thÓ kh«ng cã néi dung c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã vÊn ®Ò thu hÑp së h÷u Nhµ n-íc mµ h¹n chÕ sù can thiÖt trùc tiÕp cña Nhµ n-íc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn víi së h÷u t- nh©n vµ së h÷u hçn hîp, coi träng vai trß ®iÒu tiÕt cña c¬ chÕ thÞ tr-êng. Do ®ã tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ë ViÖt Nam lµ mét vÊn ®Ò kh«ng thÓ bá qua, mét néi dung quan träng cña c«ng cuéc ®æi míi vµ còng lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan ®Ó chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng dùa trªn c¸c ®éng lùc cña thÞ tr-êng vµ vai trß ®Þnh h-íng cña Nhµ n-íc. 3 2. Thùc chÊt cña cæ phÇn ho¸. VÊn ®Ò t-ëng nh- dÔ thèng nhÊt nh-ng l¹i cã nh÷ng nhËn thøc kh¸c nhau, hiÖn nay cã 3 ý kiÕn kh¸c nhau. Lo¹i ý kiÕn thø nhÊt th× cho r»ng cæ phÇn ho¸ thùc chÊt lµ t- nh©n ho¸. Lo¹i ý kiÕn thø hai cho r»ng cæ phÇn ho¸ lµ nh»m x¸c ®Þnh chñ së h÷u cô thÓ ®èi víi doanh nghiÖp. Cßn lo¹i ý kiÕn thø ba cho r»ng thùc chÊt cña cæ phÇn lµ qu¸ tr×nh x· héi ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Tr-íc hÕt ta xem xÐt cæ phÇn ho¸ ph¶i ch¨ng lµ t- nh©n ho¸. T- nh©n ho¸ lµ qu¸ tr×nh chñ së h÷u Nhµ n-íc sang së h÷u t- nh©n b»ng c¸ch b¸n cho t- nh©n, cho kh«ng c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc hoÆc toµn d©n, gi¶i thÓ vµ b¸n ®Çu gi¸ tµi s¶n, cæ phÇn ho¸v.v... Cæ phÇn ho¸ lµ huy ®éng nhiÒu chñ thÓ ®Çu t- thuéc c¸c thµnh phÇn kh¸c nhau vµ còng cã thÓ lµ c¸c chñ thÓ trong cïng mét thµnh phÇn kinh tÕ cïng gãp vèn ®Ó chuyÓn ®æi tõ chñ së h÷u sang ®a së h÷u. Do ®ã cæ phÇn ho¸ ch-a h¼n vµ kh«ng thÓ ®ång nhÊt víi t- nh©n ho¸ mµ cæ phÇn ho¸ chØ lµ mét trong nhiÒu c¸ch ®Ó tnh©n ho¸ mét phÇn tµi s¶n cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Kh¸i niÖm tnh©n ho¸ më réng h¬n vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn khã kh¨n, phøc t¹p h¬n cæ phÇn ho¸. ý kiÕn thø hai còng kh«ng hoµn toµn chÝnh x¸c. CPH kh«ng ph¶i chØ cã nh»m ®a d¹ng ho¸ quyÒn së h÷u vµ cô thÓ ho¸ chñ së h÷u, mµ nã cßn cã rÊt nhiÒu chøc n¨ng kh¸c. Cßn vÒ ý kiÕn thø 3 còng chØ ®óng mét phÇn. X· héi hãa theo nghÜa truyÒn thèng lµ biÕn tµi s¶n së h÷u t- nh©n thµnh së h÷u tËp thÓ vµ së h÷u toµn d©n. Nh- vËy, qu¸ tr×nh x· héi ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc kh«ng thÓ lµ CPH. Nh- vËy ®Ó hiÓu râ ®-îc thùc chÊt cña CPH mét sè DNNN cÇn ph¶i xem xÐt c¶ 2 phÝa kh¸ch quan vµ chñ quan. VÒ kh¸ch quan: CPH mét sè DNNN lµ do ®ßi hái kh¸ch quan cña qui luËt quan hÖ s¶n xuÊt ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l-îng s¶n xuÊt trong sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng-êi. Kinh tÕ thÞ tr-êng víi nhiÒu chñ së h÷u kh¸c nhau ®øng ®èi diÖn t-¬i c-êi nh-ng còng s½n sµng biÕn th-¬ng tr-êng thµnh chiÕn tr-êng. §a së h÷u thuéc ®a thµnh phÇn lµ quan hÖ s¶n xuÊt ®ang thóc ®Èy lùc l-îng s¶n xuÊt hiÖn nay. Mét ng-êi 4 chñ së h÷u kh«ng thÓ tù s¶n xuÊt råi tù b¸n ®Ó thµnh thÞ tr-êng ®-îc. Bªn c¹nh qui luËt trªn c¸c qui luËt thÞ tr-êng ®ang lµm vì tung mét sè DNNN ®-îc dùng nªn mµ ®¸ng ra ch-a nªn cã, buéc chóng ta ph¶i nhËn thøc l¹i vµ hµnh ®éng l¹i. - VÒ chñ quan: Nhµ n-íc ta kh«ng kham næi, kh«ng g¸nh m·i ®-îc c¸c DNNN b»ng c¸ch nµo ®ã cho nã sèng lay l¾t. G¸nh nÆng bao cÊp tÝn dông bao cÊp ®Ó duy tr× nh÷ng xÝ nghiÖp mµ ®¸ng ra kh«ng nªn cã ®· bøc b¸ch chóng ta ph¶i CPH nã b»ng c¸ch chuyÓn thÓ h×nh thøc së h÷u cña nã. C¹nh tranh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng nã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn hoÆc ph¸ s¶n ®Ó Nhµ n-íc tËp trung tiÒn cña vµo viÖc kh¸c xem r© cã hiÖu qu¶ h¬n. Nh- vËy thùc chÊt cña qu¸ tr×nh CPH lµ nh»m gi¶i quyÕt 4 vÊn ®Ò c¬ b¶n: - VÒ së h÷u: Nh»m ®a d¹ng ho¸ quyÒn s¬ h÷u vµ cô thÓ ho¸ chñ së h÷u. - VÒ ho¹t ®éng: Nh»m th-¬ng m¹i ho¸ mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp chø kh«ng ph¶i theo mÖnh lÖnh hµnh chÝnh, c¾t bá sù can thiÖp cña Nhµ n-íc vµo ho¹t ®éng doanh nghiÖp. - VÒ qu¶n lý: Ph¸p luËt ho¸ tæ chøc qu¶n lý theo luËt c«ng ty ®· ban hµnh vµ c¸c luËt kh¸c. - VÒ hiÖu qu¶: Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®©y chÝnh lµ môc tiªu cuèi cïng cña gi¶i ph¸p cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ang trë nªn phæ biÕn, ®em l¹i hiÖu qu¶ râ rÖt ë hÇu hÕt c¸c n-íc vµ ®ang ph¸t triÓn trªn thÕ giíi. Cßn ë n-íc ta CPH c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ mét trong nh÷ng quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p quan träng cña §¶ng vµ Nhµ n-íc nh»m ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Tuy vËy hiÖn nay vÉn cßn kh«ng Ýt nh÷ng ý kiÕn cho r»ng nh÷ng doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn chÕ ®é cæ phÇn ho¸ kh«ng cßn lµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc n÷a mµ trë thµnh lo¹i h×nh kinh doanh hçn hîp thuéc thµnh phÇn kinh tÕ t- b¶n Nhµ n-íc. Vµ viÖc CPH mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n-íc liÖu cã ®i chÖch h-íng chñ nghÜa x· héi kh«ng? Vµ vÒ l©u dµi nã cã t¸c dông xÊu vÒ mÆt chÝnh trÞ ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng víi ®Þnh h-íng XHCN ë n-íc ta kh«ng. §©y lµ vÊn ®Ò t- t-ëng cÇn ®-îc gi¶i quyÕt ®Ó h-ëng øng chñ 5 tr-¬ng CPH còng nh- gãp phÇn trùc tiÕp vµo ch-¬ng tr×nh CPH cña ChÝnh phñ. Thùc ra viÖc chuyÓn mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n-íc ho¹t ®éng v× môc tiªu lîi nhuËn sang c«ng ty cæ phÇn chØ lµ sù thay ®æi vÒ h×nh thøc tæ chøc qu¶n lý nh»m huy ®éng thªm vèn ®Ó trang bÞ kü thuËt ®æi míi c«ng nghÖ, tõ ®ã t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Trªn thùc tÕ, tuy c¸c c«ng ty cæ phÇn cña Nhµ n-íc võa ph¶i ho¹t ®éng theo luËt c«ng ty, võa ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp Nhµ n-íc, nh-ng nh÷ng doanh nghiÖp Êy do Nhµ n-íc thµnh lËp vµ quan träng h¬n Nhµ n-íc lµ chñ së h÷u c¬ b¶n nhÊt nªn Nhµ n-íc n¾m quyÒn quyÕt ®Þng trong héi ®ång qu¶n trÞ. Nh- vËy lîi Ých cña Nhµ n-íc sÏ ®-îc ®¶m b¶o, tµi s¶n vèn liÕng trong doanh nghiÖp Nhµ n-íc kh«ng ngõng t¨ng lªn c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ hiÖn vËt, -u thÕ vÒ vèn, c«ng nghÖ ®-îc ph¸t huy - ®iÒu mµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc truyÒn thèng vµ doanh nghiÖp t- nh©n khã cã ®-îc. H¬n n÷a doanh nghiÖp Nhµ n-íc CPH cã thÓ tån t¹i d-íi nhiÒu h×nh thøc vÉn ®¶m b¶o ®-îc kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ b¶o vÖ ®-îc lîi Ých cña cæ ®«ng Nhµ n-íc. Cuèi cïng cã thÓ kh¼ng ®Þnh c¸c c«ng ty cæ phÇn trong ®ã Nhµ n-íc n¾m cæ phÇn khèng chÕ vÉn lµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc. MÆt kh¸c mét sè ý kiÕn ngé nh©n, ®em ®ång ho¸ chÕ ®é CPH víi chñ nghÜa t- b¶n lµ kh«ng ®óng. ChÕ ®é CPH lµ mét ph-¬ng thøc tæ chøc s¶n xuÊt, mét h×nh thøc tæ chøc kinh doanh. MÆc dï kinh tÕ cæ phÇn ra ®êi trong CNTB nh-ng nã ra ®êi cïng víi sù ph¸t triÓn cña nªn s¶n xuÊt lín x· héi ho¸ vµ cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸. KÕt qu¶ tÝch cùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ sù ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt x· héi. §èi víi n-íc ta chÕ ®é cæ phÇn vÉn ®¶m b¶o ®i ®óng h-¬ng XHCN phôc vô d©n giµu, n-íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh. V× vËy, CPH mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, nh»m gi¶m g¸nh nÆng ®Çu t- bao cÊp trµn lan kÐm hiÖu qu¶, tËp trung vèn vµo c¸c ngµnh träng ®iÓm chiÕn l-îc, phôc vô s¶n xuÊt lín. Do ®ã cã thÓ kÕt luËn r»ng CPH mét bé phËn doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ phï hîp víi ®Þnh h-íng XHCN víi môc tiªu d©n giµu n-íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng v¨n minh mµ §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· v¹ch ra cho nhu cÇu x©y dùng nÒn kinh tÕ ë n-íc ta hiÖn nay. 3. Môc tiªu cña cæ phÇn ho¸. 6 Cæ phÇn ho¸ nÕu thùc hiÖn thµnh c«ng sÏ lµm t¨ng nguån tµi chÝnh, ®ång thêi cßn trë thµnh ph-¬ng tiÖn ®Ó thay ®æi bé mÆt kinh tÕ vÜ m« vµ x· héi. §Ó ®¹t ®-îc ®iÒu ®ã tr-íc hÕt ph¶i ®Æt môc tiªu cho qu¸ tr×nh nµy. XuÊt ph¸t tõ thùc chÊt CPH ë n-íc ta (kh¸c h¼n víi CPH mµ c¸c n-íc trªn thÕ giíi ®· tiÕn hµnh) lµ nh»m c¬ cÊu l¹i doanh nghiÖp Nhµ n-íc cho hîp lý vµ hiÖu qu¶ mµ ta cÇn ph¶i nghiªn cøu kü ®Æc ®iÓm chung cña nÒn kinh tÕ quèc doanh vµ ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®Ó ®Þnh ra môc tiªu chung vµ môc tiªu cô thÓ ®Ó CPH. Vµ trong tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cã thÓ ®iÒu chØnh thø tù -u tiªn cña c¸c môc tiªu cho phï hîp víi yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. ë n-íc ta xuÊt ph¸t tõ ®-êng lèi kinh tÕ vµ ®Æc ®iÓm kinh tÕ x· héi cña n-íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay: X©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n-íc, theo ®Þnh h-íng XHCN, ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 44/98-N§-CP ngµy 28/06/1998 thay thÕ cho NghÞ ®Þnh 28/CP vÒ viÖc chuyÓn doanh nghiÖp Nhµ n-íc thµnh c«ng ty cæ phÇn víi hai môc tiªu. Mét lµ: Huy ®éng vèn trong toµn x· héi cña c¸ nh©n, c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi trong n-íc vµ ngoµi n-íc ®Ó ®Çu t- ®æi míi c«ng nghÖ, t¹o thªm viÖc lµm, ph¸t triÓn doanh nghiÖp, n©ng cao søc c¹nh tranh, thay ®æi c¬ cÊu doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Huy ®éng vèn vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng hµng ®Çu ®Ó ®Èy nhanh c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc, ®ã còng lµ ®iÒu kiÖn tèi quan träng ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ang thiÕu vèn nghiªm träng ®Ó ®Çu t- ph¸t triÓn. Nh-ng lÊy ë ®©u? Nhµ n-íc (ng©n s¸ch + ng©n hµng) kh«ng thÓ vµ kh«ng nªn tiÕp tôc cÊp vèn cho mét khu vùc lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶. D©n chóng sÏ kh«ng bao giê cho doanh nghiÖp Nhµ n-íc vay nÕu doanh nghiÖp Nhµ n-íc kh«ng ®¹t ®-îc c¶i tæ vµ cã ph-¬ng ¸n lµm ¨n tèt, cã søc thuyÕt phôc. Cßn n-íc ngoµi th× kh«ng bao giê cho doanh nghiÖp Nhµ n-íc vay nÕu gi÷ nguyªn tr¹ng. Hä chØ cã thÓ lµm ¨n víi doanh nghiÖp Nhµ n-íc th«ng qua c¸c h×nh thøc mua, thuª, liªn doanh, mua cæ phÇn. VËy muèn cã vèn ®Ó ®Çu t- cho ph¸t triÓn doanh nghiÖp Nhµ n-íc chØ cã thÓ huy ®éng ®-îc th«ng qua h×nh thøc b¸n cæ phÇn. ViÖc b¸n cæ 7 phÇn cho bªn n-íc ngoµi lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã thÓ lµm ®-îc bëi v×: Chóng ta ®ang thiÕu vèn mµ hä l¹i ®ang thõa vèn, ®ang cÇn thÞ tr-êng ®Ó ®Çu t-. Ta ®ang thiÕu kü thuËt v¯ thiÕt bÞ hiÖn ®³i, cßn hä th× cã “thõa”, tuy nhiªn ta ph¶i lùa chän cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng lo¹i doanh nghiÖp tr²nh viÖc nhËp ®å “b±i r²c”. Ta ®ang thiÕu kiÕn thøc v¯ kinh nghiÖm qu¶n lý ®èi víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, ßn hä th× kh«ng thiÕu vµ s½n sµng truyÒn l¹i cho ta. Nh-ng còng cÇn ph¶i nhÊn m¹nh r»ng kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm cña ng-êi kh¸c bao giê còng cÇn, còng quý nh-ng kh«ng thÓ bª “nguyªn xi” v¯o ²p dông ë ViÖt Nam, c¯ng kh«ng thÓ thay thÕ sù s¸ng t¹o cña chóng ta. Song viÖc b¸n cæ phÇn cho ng-êi n-íc ngoµi kh«ng hoµn toµn lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt bëi sù rµng buéc luËt ë ViÖt Nam, c¶ hai luËt luËt c«ng ty vµ luËt ®Çu t- cña n-íc ngoµi ch-a ®ñ ®Ó ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng cña ng-êi n-íc ngoµi trong c«ng ty cæ phÇn, nhÊt lµ vÒ mÆt tµi chÝnh. Kinh nghiÖm thùc tÕ nh÷ng n¨m qua cho chóng ta thÊy tiÒm n¨ng vèn trong d©n lµ kh¸ phong phó. Do ®ã bªn c¹nh viÖc b¸n cæ phÇn cho n-íc ngoµi chóng ta cßn ®Çy m¹nh viÖc b¸n cæ phÇn trong n-íc. ViÖc thu hót vèn ®Çu t- trong d©n lµ rÊt quan träng võa bæ sung nguån vèn ho¹t ®éng cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, ®-a vèn nhµ rçi cã tÝnh bÊt ®éng cña nh©n d©n vµo vßng quay cña c¶ nÒn kinh tÕ ®Ó “tiÒn ®Î ra tiÒn” t¨ng l­îng tiÒn l­u th«ng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng khan hiÕm tiÒn mÆt gi¶ t¹o, ®ång thêi t¹o søc m¹nh vÒ vèn cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c tËp ®oµn kinh tÕ trong viÖc hîp t¸c vµ c¹nh tranh víi c¸c tËp ®oµn kinh tÕ thÕ giíi. Hai lµ: T¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cã cæ phÇn vµ nh÷ng ng-êi ®· gãp vèn ®-îc lµm chñ thùc sù; thay ®æi ph-¬ng thøc qu¶n lý t¹o ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶, t¨ng tµi s¶n Nhµ n-íc, n©ng cao thu nhËp cña ng-êi lao ®éng, gãp phÇn t¨ng tr-ëng kinh tÕ ®Êt n-íc. Chóng ta ®· tr¶i qua mét thêi kú t×m kiÕm l©u dµi vµ cø loay hoay m·i mµ ch-a ®-a l¹i cho ng-êi lao ®éng mét sù lµm chñ thùc sù: Trong khi ®ã ng-êi lao ®éng ®· gi¸c ngé ra r»ng nÕu kh«ng lµm chñ ®-îc vÒ kinh tÕ th× mäi sù lµm chñ kh¸c ®Òu v« nghÜa, chØ lµ h×nh thøc. Vµ chØ khi cã vèn ®Ó mua cæ phiÕu, tham gia chän c¸c thµnh viªn trong héi ®ång quan trÞ (lµ c¬ quan thay mÆt m×nh ®Ó qu¶n lý doanh nghiÖp) th× lóc ®ã ng-êi lao ®éng míi cã quyÒn thùc sù kh«ng bÞ 8 mét sù o Ðp nµo. Nh-ng khi ®ã l¹i n¶y sinh vÊn ®Ò kh¸c, ®ã lµ quyÒn lµm chñ cña mçi ng-êi kh«ng gièng nhau, ng-êi giµu (mua nhiÒu cæ phiÕu) cã quyÒn h¬n ng-êi nghÌo (mua Ýt cæ phiÕu). NÕu nh- theo quan niÖm cò th× ®©y lµ ®iÒu kh«ng thÓ chÊp nhËn ®-îc, lµ sù kh«ng c«ng b»ng, lµ phi XHCN ... Nh-ng thùc ra ch-a cã mét chÕ ®é nµo, thËm chÝ c¶ CNXH, cã c«ng b»ng tuyÖt ®èi. Nhµ n-íc ta chØ cã thÓ vµ cÇn ph¶i lµm cho mét bé phËn d©n chóng giµu lªn tr-íc, ®ång thêi cã biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ ng-êi nghÌo, thu hÑp kho¶ng c¸ch gi÷a ng¬õi giµu vµ ng-êi nghÌo. ChØ cã c¸ch ®ã d©n ta míi giµu cã lªn ®-îc, n-íc ta míi cã phån vinh ®-îc. Ngoµi hai môc tiªu trªn, CPH cßn cã thÓ nh»m vµo môc tiªu thøba lµ t¹o mèi d©y liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn lîi chung th«ng qua sù tham gia ®ång së h÷u cæ phÇn trong mét doanh nghiÖp. 4. §iÒu kiÖn vµ qui tr×nh tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸. CPH lµ mét néi dung cña ®a d¹ng ho¸ së h÷u , x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi së h÷u mét ®¬n vÞ kinh tÕ quèc d©n nh»m ®¹t tíi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. CPH kinh tÕ quèc doanh hiÖn nay ®ang trë thµnh bøc thiÕt vµ Nhµ n-íc ta coi ®ã lµ chñ tr-¬ng lín trong chÝnh s¸ch c¶i c¸ch kinh tÕ ®Êt n-íc. VÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay lµ c¶i c¸ch doanh nghiÖp nµo? C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn kinh tÕ n-íc ta hiÖn nay víi môc tiªu trªn ®Ó mét doanh nghiÖp CPH thµnh c«ng th× ph¶i tho¶ m·n 3 ®iÒu kiÖn sau: Thø nhÊt: chØ lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã qui m« võa vµ nhá trõ nh÷ng doanh nghiÖp gi÷ nguyªn gi¸ trÞ hiÖn cã cña doanh nghiÖp, ph¸t hµnh cæ phiÕu theo qui ®Þnh chØ nh»m thu hót thªm ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Tuy nhiªn mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ thÕ nµo lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu nµy rÊt quan träng bëi v× nÕu doanh nghiÖp cã qui m« qu¸ lín th× rÊt khã t×m cæ ®«ng, cßn nÕu qu¸ nhá th× hiÖu qu¶ khã cã thÓ cao ®-îc. VËn dông kinh nghiÖm cña c¸c n-íc vµo n-íc ta cho thÊy ®Ó tiÕn hµnh CPH cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cÇn b¶o ®¶m dùa trªn sè vèn thùc cã cña Nhµ n-íc t¹i doanh nghiÖp ®-îc x¸c ®Þnh b»ng sè vèn Nhµ n-íc giao céng lîi nhuËn ®Ó l¹i doanh nghiÖp, trõ sè thua lç, mÊt vèn ®ang treo nî, ®Ó tõ ®ã ®¸nh gi¸ qui m« g× lµ hîp lý h¬n c¶. Cã thÓ coi mét doanh nghiÖp Nhµ 9 n-íc cã sè vèn tõ 10 tû ®ång trë xuèng lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« võa vµ nhá. Thø hai: C¸c doanh nghiÖp kh«ng thuéc diÖn Nhµ n-íc cÇn ®Çu t100% vèn. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc thuéc ®èi t-îng CPH, Nhµ n-íc ph©n lo¹i ra theo nh÷ng tiªu thøc nhÊt ®Þnh. Doanh nghiÖp Nhµ n-íc mµ giai ®o¹n tr-íc mÆt, Nhµ n-íc vÉn n¾m gi÷ 100%. §ã lµ c¸c doanh nghiÖp cã qui m« lín, cã vÞ trÝ quan träng ch¼ng h¹n nh- c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng nh»m phôc vô cho c«ng t¸c an ninh vµ quèc phßng, c¸c doanh nghiÖp ®ãng vai trß then chèt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n (ngµnh n¨ng l-îng, dÇu khÝ, khai th¸c vµng vµ ®¸ quÝ, x©y dùng s©n bay, bÕn c¶ng, ®-êng s¾t...), c¸c doanh nghiÖp cÇn thiÕt cho nhu cÇu cho quèc kÕ d©n sinh. TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trªn kh«ng ®-îc CPH trong ®iÒu kiÖn n-íc ta hiÖn nay. Thø ba: C¸c doanh nghiÖp ®ang lµm ¨n cã l·i hay nãi c¸ch kh¸c doanh nghiÖp cã ph-¬ng ¸n kinh doanh hiÖu qu¶. VÒ vÊn ®Ò nµy ®· cã rÊt nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau. Cã ng-êi cho r»ng Nhµ n-íc cÇn b¸n nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç chø sao l¹i b¸n nh÷ng doanh nghiÖp ®ang lµm ¨n cã l·i. ThËt vËy, chóng ta ®Òu biÕt r»ng, lîi nhuËn lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tæng qu¸t nhÊt vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. NÕu doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç th× kh«ng ph¶i chØ cã mét nguyªn nh©n nµo mµ th-êng do nhiÒu nguyªn nh©n, bao gåm c¶ tr×nh ®é qu¶n lý vµ c¬ chÕ qu¶n lý cña gi¸m ®èc, tay nghÒ cña c«ng nh©n... kh¶ n¨ng thÝch nghi ®èi víi thÞ tr-êng cña doanh nghiÖp v× vËy mét doanh nghiÖp ®· cã truyÒn thèng lµm ¨n thua lç, sÏ g©y Ên t-îng kh«ng tèt ®èi víi c¸c cæ ®«ng, do ®ã c¸c doanh nghiÖp nµy rÊt khã hoÆc kh«ng thÓ cæ phÇn ho¸. Theo nh- ®· ph©n tÝch ë trªn vÒ thùc chÊt cña CPH, vÒ môc tiªu cña CPH vµ ®Æc biÖt CPH c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc hiÖn nay lµ tÊt yÕu ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi riªng trong giai ®o¹n hiÖn nay. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ chóng ta kh«ng thÓ nãi lµ chóng ta kh«ng thùc hiÖn CPH c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. MÆt kh¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ang lµm ¨n thua lç kh«ng thÓ b¸n mµ chØ cã doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ang lµm ¨n cã l·i míi cÇnb¸n bëi v× cho dï doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ã l©u nay lµm ¨n cã l·i ®i ch¨ng n÷a, th× mét lóc nµo ®ã víi ®iÒu kiÖn kh¸ch quan biÕn ®æi, doanh nghiÖp Nhµ n-íc khã cã thÓ cø 10 tiÕp tôc gi÷ ®-îc møc ®é ®ã. Mét doanh nghiÖp ph¸t triÓn ph¶i lu«n lu«n thÝch øng ®-îc c¸c biÕn ®æi cña x· héi vµ phï hîp víi qui luËt kh¸ch quan cña thÞ tr-êng. Vµ xÐt vµ ®iÒu kiÖn thiÕt thùc cña chóng ta hiÖn nay, doanh nghiÖp Nhµ n-íc nhÊt thiÕt ph¶i CPH ®Ó n©ng cao ®-îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh h¬n n÷a. §ång thêi ®Ó Nhµ n-íc cã thÓ thu håi vèn nh»m ®Çu t- cho nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu kh¸c. Tõ ®ã thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Ngoµi ra cÇn ph¶i xem xÐt kü: Doanh nghiÖp ®em cæ phÇn cã ph¶i lµ doanh nghiÖp Nhµ n-íc thuÇn tuý hay kh«ng. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc nh-ng l¹i cã liªn doanh víi c¸c ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n trong n-íc, ngoµi n-íc hoÆc lµ cã b¸n cæ phÇn mét sè bé phËn nµo ®ã kh«ng thuéc diÖn CPH. Nh- vËy ®Ó lùa chän ®-îc ®óng ®èi t-îng phï hîp víi m« h×nh CPH ph¶i kÕt hîp c¶ 3 ®iÒu kiÖn trªn vµ tr×nh tù néi dung cña c¸c b-íc tiÕn hµnh CPH mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc theo tiÕn ®é sau ®©y: - Héi ®ång qu¶n trÞ tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh thµnh lËp ban cæ phÇn ho¸ c«ng ty. Riªng vÒ ban CPH cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc chän CPH, th× tæng c«ng ty, hoÆc c«ng ty ®éc lËp b¸o c¸o bé quyÕt ®Þnh. Thµnh phÇn cña ban CPH - DNNN bao gåm: Gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr-ëng: Uû viªn th-êng trùc, tr-ëng phßng tæ chøc - lao ®éng: Uû viªn, bÝ th- §¶ng uû (hoÆc phã bÝ th-), chñ tÞch (hoÆc phã chñ tÞch), c«ng ®oµn: Uû viªn Ban nµy cã nhiÖm vô chuÈn bÞ ph-¬ng ¸n CPH, x©y dùng luËn chøng s¬ bé vÒ CPH. - C¨n cø vµo c¸c ®iÒu kiÖn CPH- DNNN ®· ®-îc qui ®Þnh vµ sau khi cã sù nhÊt trÝ cña §¶ng uû, Tæng c«ng ty, hoÆc c«ng ty ®éc lËp trùc thuéc bé, lùa chän DNNN cæ phÇn ho¸ theo 4 h×nh thøc. + Gi÷ nguyªn gi¸ trÞ thuéc vèn Nhµ n-íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp ph¸t hµnh cæ phiÕu thu thót thªm vèn ®Ó ph¸t triÓn doanh nghiÖp. + B¸n mét phÇn gi¸ trÞ thuéc vèn Nhµ n-íc hiÖn cã t¹i doanh nghiÖp. + T¸ch mét bé phËn cña doanh nghiÖp ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó CPH. + B¸n toµn bé gi¸ trÞ hiÖn cã thuéc vèn Nhµ n-íc t¹i doanh nghiÖp ®Ó chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. 11 - Tæ chøc tËp huÊn cho ban CPH vµ c¸n bé, c«ng nh©n viªn chøc cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc CPH vÒ môc tiªu, ®èi t-îng, nguyªn t¾c, ®iÒu kiÖn, h×nh thøc CPH, vÒ ph-¬ng ph¸p CPH. - Xö lý c¸c tån t¹i vÒ tµi chÝnh cña DNNN tr-íc khi cæ phÇn ho¸. VÒ tµi s¶n cè ®Þnh, tµi s¶n l-u ®éng ph¶i ph©n tÝch mét c¸ch cô thÓ chÝnh x¸c ®Ó cã ph-¬ng ph¸p xö lý phï hîp. - Gi¶i quyÕt c¸c v¨n b¶n ph¸p lý vÒ b¶n ®å ®Þa chÝnh, giÊy cÊp ®Êt, giÊy phÐp x©y dùng c¸c c«ng tr×nh ®· cã, diÖn tÝch khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh.... - LËp dù to¸n chi phÝ thùc hiÖn CPH bao gåm chi in Ên tµi liÖu chi thuª c¬ quan kiÓm to¸n, chi thuª lËp ph-¬ng ¸n CPH... Toµn bé chi phÝ thùc hiÖn CPH ®-îc tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp CPH. Riªng chi mua tê cæ phiÕu do ng-êi mua cæ phÇn chÞu. - Doanh nghiÖp CPH ph¶i tiÕn hµnh kho¸ sæ kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp CPH. - Ban cæ phÇn ho¸ - doanh nghiÖp Nhµ n-íc thµnh lËp ban kiÓm kª ®¸nh gi¸ trÞ doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) CPH, ®èi chiÕu víi sè liÖu sæ kÕ to¸n tÝnh ®Õn thêi ®iÓm CPH doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) vµ xö lý sè liÖu chªnh lÖch kiÓm kª tµi s¶n theo ®óng qui ®Þnh hiÖn hµnh, sau ®ã tÝnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp CPH theo c«ng thøc. Gi¸ trÞ doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) sau kiÓm kª ®¸nh gi¸ l¹i = (gi¸ trÞ TSC§ + gi¸ trÞ TSL§ + gi¸ trÞ XDCBDD + vèn liªn doanh, liªn kÕt) (nî ph¶i tr¶ + nî ph¶i tr¶ kh«ng cã chñ tr¶ + lç + quÜ PL,KT + vèn nhËn liªn doanh). - §èi víi doanh nghiÖp lín, phøc t¹p nÕu cÇn thiÕt ph¶i kiÓm to¸n th× ký hîp ®ång thuª kiÓm to¸n. - Ban CPH t¹i doanh nghiÖp thµnh lËp héi ®ång doanh nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp. Gi¸ trÞ DN = Gi¸ trÞ DN sau khi kiÓm kª ®¸nh gi¸ l¹i + (hoÆc -) gi¸ trÞ lîi thÕ + chi phÝ tiÕn hµnh CPH. - Thèng kª danh s¸ch lao ®éng cña doanh nghiÖp. 12 - Xem xÐt c¸c nguån tån quÜ phóc lîi, quü khen th-ëng vµ dù kiÕn ph-¬ng ¸n ph©n chia cho c¸n bé, c«ng nh©n lµm nguån vèn mua cæ phiÕu. - LËp dù ¸n ®Çu t- ph¸t triÓn doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn ho¸. - X©y dùng ph-¬ng ¸n CPH theo mÉu h-íng dÉn cña ban chØ ®¹o CPH Trung -¬ng vµ cña bé. - Dù kiÕn ph-¬ng ¸n sè l-îng cæ phiÕu b¸n chÞu, cæ phiÕu cÊp vµ cæ phiÕu th«ng th-êng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña doanh nghiÖp cho thÓ nh©n, ph¸p nh©n ngoµi doanh nghiÖp theo møc khèng chÕ cña Nhµ n-íc. - B¸o c¸o Bé vÒ kÕt qu¶ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) CPH ®Ó héi ®ång th©m tra gi¸ trÞ doanh nghiÖp thÈm tra. - Tæ chøc ®¹i héi (bÊt th-êng) c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) CPH ®Ó gãp ý kiÕn dù th¶o ph-¬ng ¸n CPH doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn). - Tr×nh ban chØ ®¹o CPH cña bé ®Ó th«ng qua ph-¬ng ¸n CPH cña DN (hoÆc bé phËn) sau ®ã tr×nh ban c¸n sù vµ l·nh ®¹o Bé quyÕt ®Þnh. - TiÕn hµnh c«ng viÖc qu¶ng c¸o tiÕp thÞ vÒ b¸n cæ phÇn DN (hoÆc bé phËn theo néi dung h-íng dÉn cña ban chØ ®¹o CPH cña bé. - §¨ng ký c¸c cæ ®«ng mua cæ phÇn vµ më sæ theo dâi. - Hoµn chØnh b¶n dù th¶o ®iÒu lÖ c«ng ty cæ phÇn theo mÉu h-íng dÉn cña ban chØ ®¹o CPH Bé vµ tr×nh bé duyÖt - Khi c¸c cæ ®«ng mua ®-îc 2/3 sè l-îng cæ phÇn th× ban CPH cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc b¸o c¸o ban chØ ®¹o CPH cña Bé ®Ó tiÕn hµnh ®¹i héi c« ®«ng bÇu héi ®ång qu¶n trÞ ban kiÓm so¸t, cö gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr-ëng. - Ban CPH doanh nghiÖp mua cæ phiÕu t¹i công kho b¹c Nhµ n-íc vµ viÕt chÝnh thøc cæ phiÕu cho c¸c cæ ®«ng lµ ph¸p nh©n vµ thÓ nh©n. - Ban CPH doanh nghiÖp tæ chøc bµn giao tµi s¶n, vèn doanh nghiÖp (hoÆc bé phËn) CPH tõ DNNN sang c«ng ty cæ phÇn. 13 - Ban CPH DN b¸o c¸o ban chØ ®¹o CPH cña Bé vÒ biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n, vèn cña DN (hoÆc bé phËn) thµnh c«ng ty cæ phÇn vµ tiÕn hµnh tr-íc bé së h÷u tµi s¶n, vèn c«ng ty cæ phÇn. - Ban chØ ®¹o CPH cña Bé göi c«ng v¨n ®Ò nghÞ c¬ quan c«ng an cho phÐp kh¾c dÊu c«ng ty cæ phÇn vµ thu håi dÊu cña DNNN (nÕu cã) ®· chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn, - Ban chØ ®¹o CPH cña Bé cã v¨n b¶n göi Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t- n¬i c«ng ty cæ phÇn ®Æt trô së ®Ó kinh doanh. - Khai tr-¬ng ho¹t ®éng c«ng ty cæ phÇn theo luËt c«ng ty vµ ®iÒu lÖ ph-¬ng ¸n cña c«ng ty cæ phÇn ®· ®-îc ®¹i héi cæ ®«ng nhÊt trÝ vµ Bé duyÖt. C¸c b-íc c«ng viÖc trªn ®©y cã mèi liªn hÖ h÷u c¬, nh-ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh mµ cã mét sè b-íc cã thÓ tiÕn hµnh song song ®Ó rót ng¾n tiÕn tr×nh CPH DNNN. MÆt kh¸c, qui tr×nh nµy ®-îc x©y dùng trªn c¬ së DNNN thuéc Bé qu¶n lý, do vËy c¸c DNNN thuéc ®Þa ph-¬ng qu¶n lý th× trong qui tr×nh nµy cÊp bé ®-îc thay thÕ b¨ng UBND tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung -¬ng. II- Thùc tr¹ng CPH doanh nghiÖp Nhµ n-íc ë ViÖt Nam. 1. Qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn chñ tr-¬ng CPH DNNN tõ n¨m 1992 ®Õn nay. §Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc, cÇn ph¸t triÓn m¹nh mÏ c«ng nghiÖp, x©y dùng vµ dÞch vô, §¶ng vµ Nhµ n-íc ta ®· ®Ò ra nhiÒu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®èi víi khu vùc nµy, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch s¾p xÕp DNNN, lµm cho khu vùc nµy ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ gi÷ v÷ng vai trß chñ ®¹o, trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. CPH doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ mét néi dung quan träng trong chÝnh s¸ch s¾p xÕp, c¬ cÊu l¹i doanh nghiÖp Nhµ n-íc thuéc tæng thÓ c¸c gi¶i ph¸p c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ quèc d©n. Thùc hiÖn quyÕt ®Þnh sè 202/CT c¸c bé ngµnh ®· h-íng dÉn doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®¨ng ký thùc hiÖn thÝ ®iÓm chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn trªn c¬ së sè l-îng doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®· ®¨ng ký. Chñ tÞch héi ®ång Bé tr-ëng nay lµ htñ t-íng chÝnh phñ ®· ra quyÕt ®Þnh sè 203/C«NG TY ngµy 8-6-1992 14 chän 7 DNNN do chÝnh phñ chØ ®¹o thÝ ®iÓm chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ®ã lµ: - Nhµ m¸y xµ phßng ViÖt nam ( Bé c«ng nghiÖp) - Nhµ m¸y diªm thèng nhÊt ( Bé c«ng nghiÖp) - XÝ nghiÖp nguyªn vËt liÖu chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc Hµ néi ( Bé n«ng nghiÖp) - XÝ nghiÖp chÕ biÕn gç Long b×nh ( Bé n«ng nghiÖp) - XÝ nghiÑp s¶n xuÊt bao b× ( Thµnh phè Hµ néi) -XÝ nghiÖp dÖt may Legamex ( Thµnh phè Hå chÝ Minh) Sau mét thêi gian dµi lµm thö 7 DNNN ®-îc chÝnh phñ chän thÝ ®iÓm dÒu xin rót lui hoÆc kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh CPH. H¬n 3 doanh nghiÖp xin chuyÓn thµnh c«ng ty tr·ch nhiÖm h÷u h¹n vµ h¬n 30 doanh nghiÖp d· ®¨ng ký víi bé tµi chÝnh ®Ó thÝ ®iÓm thùc hiÖnCPH. Sau 4 n¨m thùc hiÖn quyÕt ®Þnh 202/CT cã 5 doanh nghiÖp chuyÓn ®-îc sang c«ng ty cæ phÇn. - C«ng ty cæ phÇn ®¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn (thuéc bé giao th«ng). - C«ng ty cæ phÇn c¬ ®iÖn l¹nh (thµnh phè HCM). - C«ng ty cæ phÇn giµy HiÖp An (Bé c«ng nghÖ). - C«ng ty cæ phÇn chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu Long An. - C«ng ty cæ phÇn chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc (Bé n«ng nghiÖp). Sau 4 n¨m thùc hiÖn ®· ®óc rót ra ®-îc kinh nghiÖm bæ sung cho chÕ ®é CPH, ngµy 7/5/1996 ChÝnh phñ ®· ra quyÕt ®Þnh 28/CP thay cho quyÕt ®Þnh sè 202/CT víi nh÷ng qui ®Þnh cô thÓ râ rµng h¬n. NghÞ ®Þnh 28/CP ®· x¸c ®Þnh râ môc tiªu, ®èi t-îng CPH, nguyªn t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp, chÕ ®é -u ®·i ®èi víi ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp CPH vµ thµnh lËp ban chØ ®¹o Trung -¬ng CPH gióp Thñ t-íng ChÝnh phñ chØ ®¹o c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ DNNN. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 1997, chóng ta míi cæ phÇn ®-îc 18 DNNN víi tæng sè vèn lµ 121.348 triÖu ®ång gåm: * Ph©n theo ngµnh: Ngµnh GTVT : 4 doanh nghiÖp (DN) Ngµnh c«ng nghiÖp : 7 doanh nghiÖp. 15 Ngµnh x©y dùng : 1 doanh nghiÖp Ngµnh chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n : 3 doanh nghiÖp Ngµnh dÞch vô :3 doanh nghiÖp * Ph©n theo l·nh thæ: Thµnh phè HCM : 10 doanh nghiÖp Thµnh phè Hµ Néi : 1doanh nghiÖp Thµnh phè H¶i phßng : 1 doanh nghiÖp TØnh Long An : 1 doanh nghiÖp TØnh Ninh B×nh : 1doanh nghiÖp TØnh B×nh §Þnh : 1 doanh nghiÖp TØnh Cµ Mau : 1 doanh nghiÖp Thµnh phè §µ N½ng : 1 doanh nghiÖp TØnh An Giang : 1 doanh nghiÖp Trong sè 18 DN nãi trªn cã 1 DNNN b¸n toµn bé cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp mµ kh«ng gi÷ l¹i cæ phÇn nµo, sè cßn l¹i Nhµ n-íc n¾m gi÷ Ýt nhÊt lµ 18%, cao nhÊt lµ 61% cæ phÇn cña c«ng ty. B×nh qu©n cña 18 doanh nghiÖp lµ 34,2%. Cßn l¹i lµ do c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi x· héi héi gi÷. Trong sè 18 DNNN ®· chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn cã 2 doanh nghiÖp kh¸c khi chän lµm thÝ ®iÓm CPH cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi, ho¹t ®éng cã l·i cao c«ng ty cæ phÇn c¬ ®iÖn l¹nh vµ c«ng ty cæ phÇn ®¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn. NhiÒu doanh nghiÖp tr-íc CPH kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ lîi nhuËn thÊp vµ gi¶m dÇn nh- xÝ nghiÖp VIFOXO, xÝ nghiÖp chÕ biÕn xuÊt khÈu Long An, xÝ nghiÖp söa ch÷a vµ ®ãng tµu thuyÒn B×nh §Þnh... Tõ khi chuyÓn sang ho¹t ®éng d-íi h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn th× s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn cã tiÕn ®é vÒ nhiÒu mÆt, cô thÓ ®èi víi 18 doanh nghiÖp. Vèn t¨ng b×nh qu©n : 45%/n¨m Doanh thu t¨ng b×nh qu©n : 56,9%/n¨m Lîi nhuËn t¨ng b×nh qu©n : 70,2%/n¨m Nép ng©n s¸ch t¨ng b×nh qu©n : 98%/n¨m Thu nhËp cña ng-êi lao ®éng t¨ng b×nh qu©n : 20%/n¨m Tû suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu : 19,1%/n¨m Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn : 74,6%/n¨m 16 §èi víi Nhµ n-íc. Do s¶n xuÊt ph¸t triÓn, doanh thu t¨ng, lîi nhuËn t¨ng nªn tiÒn thuÕ cña c¸c c«ng ty cæ phÇn n«pä cao h¬n khi lµ DNNN. Ngoµi ra Nhµ n-íc cßn thu ®-îc 37.724 triÖu ®ång tõ c¸c nguån. TiÒn thu vÒ b¸n cæ phÇn : 30.207 triÖu ®ång. PhÇn lîi tøc cña Nhµ n-íc tõ c«ng ty cæ phÇn : 6.995 triÖu ®ång L·i tiÒn vay mua chÞu cæ phÇn cña CBCNV : 522 triÖu ®ång Ngoµi ra sè tiÒn c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¸c c«ng ty cæ phÇn mua chÞu cæ phiÕu lµ 14.749 triÖu ®ång. Sau 5 n¨m ph¶i tr¶ Nhµ n-íc, ®èi víi ng-êi lao ®éng x· héi: Thu nhËp cña ng-êi lao ®éng cao h¬n khi cßn lµ quèc doanh tõ 1,5 ®Õn 2 lÇn ch-a kÓ nguån thu tõ loÞ tøc cæ phÇn kho¶ng 22-24%/n¨m. Ngoµi sè lao ®éng cña c¸c c«ng ty ®· thu hót thªm h¬n 1000 lao ®éng ngoµi x· héi vµo lµm viÖc. Bªn c¹nh ®ã do ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ cã hiÖu qu¶ nªn lîi tøc cña c¸c cæ ®«ng th-êng cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi, tiÒn tiÕt kiÖm, ®ång thêi tèc ®é tÝch luü vèn cña doanh nghiÖp còng kh¸ nhanh, gi¸ trÞ cæ phiÕu th-êng t¨ng tõ 1,5 ®Õn 2 lÇn (sau 1 ®Õn 2 n¨m ho¹t ®éng)vÝ dô nh- c«ng ty cæ phÇn ®¹i lýu liªn hiÖp vËn chuyÓn sau 4 n¨m ho¹t ®éng gi¸ trÞ cæ phiÕu t¨ng 7 lÇn, cßn c«ng ty c¬ ®iÖn l¹nh còng sau 4 n¨m ho¹t ®éng gi¸ trÞ cæ phiÕu t¨ng h¬n 6 lÇn. Qua con sè thèng kª cho ta thÊy ®-îc tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña CPH, ®iÒu ®ã cho phÐp kh¼ng ®Þnh ®-îc ®-êng lèi chñ tr-¬ng ®óng ®¾n cña §¶ng. Sè l-îng c¸c DNNN trong 2 n¨m trë l¹i ®©y kh«ng ngõng t¨ng lªn, ®Õn ngµy 1/9/1998 c¶ n-íc ®· cã 38 doanh nghiÖp chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn trong ®ã cã 12 c«ng ty ®· ®i vµo ho¹t ®éng h¬n 1 n¨m, cã thÓ thÊy vèn ®iÒu lÖ cña c¸c doanh nghiÖp nµy t¨ng b×nh qu©n 19,06% doanh thu t¨ng b×nh qu©n 46%/n¨m. Lîi nhuËn t¨ng b×nh qu©n 44%/n¨m, c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch t¨ng b×nh qu©n 82%/n¨m. Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn së h÷u n¨m 1997 lµ 44%, sè lao ®éng lµm viÖc t¹i c«ng ty cæ phÇn t¨ng 30%/n¨m, thu nhËp cña ng-êi lao ®éng t¨ng b×nh qu©n 14,3%/n¨m. NhvËy ta thÊy r»ng CPH ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ b-íc ®Çu kh¸ kh¶ quan nhê hiÖu qu¶ ®-îc n©ng cao nªn t¨ng thªm ®-îc viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho cæ ®«ng, võa ®-îc h-ëng cæ tøc ë møc cao, võa t¨ng gi¸ trÞ gãp vèn t¹i c«ng 17 ty. Nhµ n-íc ngoµi viÖc t¨ng tr-ëng vèn gãp, ®-îc chia cæ tøc ,c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n-íc còng t¨ng nhanh. Chñ tr-¬ng cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN ®· ®-îc chøng minh lµ mét chñ tr-¬ng ®óng ®¾n, ®-îc nh©n d©n ñng hé, d¹n ®-êng cho ChÝnh phñ ban hµnh c¸c quyÕt ®Þnh vÒ CPH nh»m ®-a NghÞ quyÕt cña §¶ng vµo cuéc sèng víi môc tiªu thay ®æi vÒ chÊt cña c¸c DNNN t¹o nªn nh÷ng ®éng lùc míi cho nÒn kinh tÕ. Tõ ®iÒu 22 cña quyÕt ®Þnh 217 ngµy 14/11/1987, quyÕt ®Þnh 145/H§BT ngµy 10/5/1990 ®Õn Q§ 202/CT ngµy 8/6/1992, N§ 28/CP ngµy 7/5/1996 ®Òu ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, thay ®æi, bæ sung vÒ tiÕn tr×nh CPH. NghÞ quyÕt §³i héi 9 tiÕp tôc chØ râ “TriÓn khai tÝch cùc v¯ v÷ng ch¾c viÖc CPH doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®Ó huy ®éng vèn, t¹o thªm ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ lµm cho tµi s¶n Nhµ n-íc ngµy c¯ng t¨ng lªn chø kh«ng ph°i t­ nh©n ho²”. §Ó thùc hiÖn chñ tr-¬ng nµy ngµy 29/6/1998, NghÞ ®Þnh 44/1998/N§-CP cña ChÝnh phñ ra ®êi, qui ®Þnh vÒ chuyÓn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn thay thÕ cho nghÞ ®Þnh 28/CP. NghÞ ®Þnh nµy x¸c ®Þnh râ vµ gi¶m thiÓu danh môc ngµnh nghÒ Nhµ n-íc cÇn n¾m gi÷ 100% vèn, Nhµ n-íc n¾m gi÷ cæ phÇn ®Æc biÖt cæ phÇn chi phèi, kh«ng h¹n chÕ qui m« doanh nghiÖp, më réng diÖn b¸n cæ phÇn cho ng-êi ViÖt Nam ®Þnh c- ë n-íc ngoµi vµ ng-êi n-íc ngoµi ®Þnh c- ë l©u ViÖt Nam, c¶i tiÕn vÒ thñ tôc ®Þnh gi¸ vµ qui tr×nh CPH, vÒ thÈm quyÒn, bé tr-ëng c¸c bé qu¶n lý ngµnh,chñ tÞch uû ban nh©n d©n c¸c tØnh thµnh phè, chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ c¸c tæng c«ng ty 91 lµ ng-êi cã thÈm quyÒn vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh, lùa chän c¸c tæ chøc CPH ë c¸c ®¬n vÞ quèc doanh. Do ®ã chØ trong 6 th¸ng ®Õn 31/12/1998 ®· CPH ®-îc 86 doanh nghiÖp. Theo b¸o c¸o cña ban ®æi míi qu¶n lý doanh nghiÖp Trung -¬ng ®Õn ngµy 19/3/1999 trong c¶ n-íc ®· cã 150 DNNN ®· CPH xong. TÝnh tõ ngµy 01/01/1999 ®Õn 19/03/1999, tøc lµ ch-a ®Çy 1 quÝ, trong c¶ n-íc cã 30 DNNN ®-îc cæ phÇn ho¸, tèc ®é nhanh nhÊt tõ tr-íc tíi nay. 30 DNNN ®ã lµ: (xem trang sau). 18 Ngµy ra TT Tªn c«ng ty §V. chñ qu¶n tr-íc CPH Ngµnh nghÒ quyÕt ®Þnh Gi¸ trÞ thùc tÕ vèn NN (tr.®) Vèn ®iÒu lÖ C¬ cÊu vèn §L (%) Nhµ n-íc CBCNV Cæ ®«ng ngoµi 1. CTCP xe kh¸ch Hµ giang Hµ Giang GTVT 31/12/98 1.927 3.337 27,58 72,24 0 2. CTCP thiÕt bÞ th-¬ng m¹i Bé TM DVTM 28/12/98 2.498 2.498 0 70 30 3. CTCP Bao b× BØm S¬n TCT xi m¨ng CN&XD 08/11/99 41.477 38.000 50 8 42 4. CTCP XD miÒn Trung §µ N½ng CN&XD 06/01/99 2.019 2.091 40 60 0 5. CTCP may Nói Thµnh Qu¶ng Nam CN&XD 31/12/98 1.605 1.605 0 100 0 6. CTCP x©y l¾p ®iÖn TCT ®iÖn lùc CN&XD 31/12/98 4.603 6.000 20 70 10 7. CTCP vËn t¶i l¹nh An Giang An Giang Thuû s¶n 16/12/98 1.020 1.020 0 80 20 8. CTCP C¬ ®iÖn TCT ®iÖn lùc CN&XD 31/12/98 8.294 25.000 20 70 10 9. CTCP Thùc phÈm B×nh T©y Bé CN CN&XD 31/12/98 7.860 7.900 0 51 49 10. CTCP ®ång quª HCM DVTM 12/01/99 1.219 1.219 25 30 45 11. CTCP Du lÞch Th¾ng Lîi Kh¸nh Hoµ DVTM 12/01/99 2.131 2.131 0 100 0 12. CTCP KS.Ph-¬ng §«ng TCDL DVTM 11/01/99 3.948 3.908 0 70 30 13. CTCP Xe kh¸ch B¾c Giang B¾c Giang GTVT 07/01/99 1.725 2.750 45 51 4 14. CTCP hîp t¸c lao ®éng NN TCTHH DVTM 07/01/99 2.373 3.500 30 60 10 15. CTCP x©y dùng GT sè 1 BGT CN&XD 11/01/99 377 2.000 21,7 60 18,3 16. CTCP SX vËt liÖu XD BGT CN&XD 12/01/99 1.552 720 13,41 26,84 59,75 17. CTCP ho¸ phÈm S«ng CÈm H¶i Phßng CN&XD 19/01/99 6.399 6.399 0 92 8 18. CK-XDNN&PTNT TP HuÕ TT HuÕ CN&XD 21/01/99 2.700 30 37 33 19. CTCP Cao su Sµi Gßn HCM CN&XD 25/01/99 7.743 7.500 10 70 30 20. CTCP Ba Lan TCTLTMB DVTM 18/01/99 3.220 3.220 0 70 30 21. CTCP vËn t¶i ®-êng bé B¾c Ninh GTVN 28/01/99 22. CTCP XNK T©n B×nh HCM DVTM 30/01/99 4.396 10.000 25 35 40 23. CTCP méc vµ XD HN Hµ Néi CN&XD 01/02/99 909 100 0 24. CTCP v«i TÞnh Khª Qu¶ng Ng·i CN&XD 30/01/99 600 0 70 30 25. CTCP Bao b× Hoµng Th¹ch TCTXMVN CN&XD 22/02/99 6.000 0 37 63 26. CTCP thuû s¶n Hoµi Nh¬n B×nh §Þnh Thuû s¶n 12/02/99 1.000 27. CTCP in vµ bao b× B×nh §Þnh Thuû s¶n 12/02/99 1.000 28. CTCP Thuû s¶n B×nh §Þnh B×nh §Þnh Thuû s¶n 10/02/99 2.252 29. CTCP KS.Ph-¬ng §«ng B×nh §Þnh DVTM 27/02/99 1.500 56,9 10,3 22,8 30. C«ng ty ong mËt §ång Nai §ång Nai NN 12/02/99 3.900 30 50 20 19 2.Thùc tr¹ng CPH DNNN ë ViÖt Nam. MÆc dï CPH ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ t-¬ng ®èi cao song cho ®Õn nay tèc ®é CPH vÉn chËm so víi kÕ ho¹ch dù kiÕn cña Bé tµi chÝnh. N¨m 1998 lµ 150 DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn vµ n¨m 1999 lµ 400 DNNN chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Nguyªn nh©n lµm cho CPH c¸c DNNN chËm lµ do: Mét lµ: C¬ chÕ chÝnh s¸ch CPH chËm ®-îc ban hµnh ®ång bé thiÕu cô thÓ, qui tr×nh x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp qu¸ phøc t¹, cßn nhiÒu mÆt ch-a phï hîp. Trong thêi gian dµi chËm qui ®Þnh ph¹m vi doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc phÐp cæ phÇn ho¸ ch-a ®Ò ra môc tiªu CPH hµng n¨m ®Ó phÊn ®Êu thùc hiÖn. Hai lµ: Tr-íc yªu cÇu míi, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu bë ngì, lóng tóng, ®Þnh gi¸ tµi s¶n thÕ nµo? X¸c ®Þnh vèn ®ã cña Nhµ n-íc hay tËp thÓ xÝ nghiÖp? ViÖc ph©n chia vµ b¸n cæ phiÕu nh- thÕ nµo? Tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn nh- thÕ nµo.... Trong khi ®ã phÇn lín c¸n bé trong ban chØ ®¹o c«ng t¸c nµy ®Òu kiªm nhiÖm nªn Ýt cã ®iÒu kiÖn ®Ó th-êng xuyªn ®«n ®èc h-íng dÉn, th¸o gì kÞp thêi nh÷ng v-íng m¾c cho doanh nghiÖp. Ba lµ: Mét sè Bé vµ ®Þa ph-¬ng, Tæng c«ng ty Nhµ n-íc ch-a nhËn thøc ®Èy ®ñ ý nghÜa chñ tr-¬ng CPH mét bé phËn DNNN lµ nh»m huy ®éng vèn, t¹o thªm viÖc lµm, ph¸t triÓn s¶n xuÊt n©ng cao søc c¹nh tranh, ®æi míi c¬ cÊu doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cho ng-êi lao ®éng trong DN cã cæ phÇn vµ nh÷ng ng-êi gãp vèn ®-îc lµm chñ thùc sù, thay ®æi ph-¬ng thøc qu¶n lý, t¹o ®éng lùc thóc ®Èy kinh doanh cã hiÖu qu¶, t¨ng tµi s¶n cña Nhµ n-íc, n©ng cao thu nhËp cña ng-êi lao ®éng vµ gãp phÇn t¨ng tr-ëng toµn nÒn kinh tÕ quèc d©n. Do ®ã thiÕu chñ ®éng vµ ch-a kiªn quyÕt tæ chøc triÓn khai thùc tÕ ®· cho thÊy cïng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn t-¬ng tù, n¬i nµo ®-îc cÊp ñy chÝnh quyÒn quan t©m chØ ®¹o th× n¬i ®ã triÓn khai tèt, ng-îc l¹i nh÷ng Bé, ®Þa ph-¬ng, Tæng c«ng ty tuy cã ®iÒu kiÖn kh¸ thuËn lîi nh-ng nÕn ®-îc chñ ch-¬ng c¬ quan quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p tÝch cùc vËn ®éng thuyÕt phôc th× hä sÏ cã chuyÓn biÕn. cã n¬i khi ®Ò xuÊt chñ ch-¬ng ban ®Çu chØ cã 25% c«ng nh©n viªn ®¨ng ký mua cæ phÇn nh-ng nhê Gi¸m ®èc doanh 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan