Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
Tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu s¶n xuÊt kh«ng ®ñ tiªu dïng, qua h¬n 10
n¨m ®æi míi ViÖt Nam ®· vµ ®ang tõng bíc v¬n lªn bíc ®Çu kh¼ng ®Þnh ®îc uy
tÝn, chinh phôc ®ù¬c kh¸ch hµng chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng lín, æn ®Þnh gãp phÇn
n©ng cao vÞ thÕ cña m×nh trªn chÝnh trêng quèc tÕ. HiÖn nay víi c¬ chÕ më cöa,
c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng mét c¸ch b×nh ®¼ng theo hiÕn ph¸p vµ ph¸p
luËt. NhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp ra ®êi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Cïng víi nã lµ
sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc còng nh níc ngoµi ®ßi hái
c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n ®æi míi c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ vµ më réng
s¶n xuÊt do ®ã cÇn thiÕt ph¶i cã mét lîng vèn lín mµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i lµ
n¬i cung cÊp vèn cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ mét c¸ch cã hiÖu
qu¶.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi hÖ thèng ng©n hµng hai cÊp: Ng©n
hµng Nhµ níc thùc hiÖn qu¶n lý nhµ níc vµ cÊp kinh doanh lµ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. Cïng víi viÖc triÓn khai thùc hiÖn ph¸p lÖnh ng©n hµng ë níc ta trong
thêi gian qua ®· t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn râ nÐt c¶ vÒ tæ chøc, ho¹t ®éng vµ tr×nh
®é nghiÖp vô cña hÖ thèng ng©n hµng gãp phÇn t¨ng trëng kinh tÕ, æn ®Þnh gi¸ trÞ
®ång tiÒn... C¸c tæ chøc tÝn dông h×nh thµnh m¹ng líi trªn hÇu kh¾p c¸c ®Þa bµn
c¶ níc. Ngoµi hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh cßn cã c¸c ng©n hµng
th¬ng m¹i cæ phÇn, ng©n hµng liªn doanh... NghiÖp vô ng©n hµng còng ®îc ®æi
míi vµ tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸, tiÕp cËn víi c«ng nghÖ vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Víi
ho¹t ®éng tÝn dông vµ c¸c dÞch vô ®a d¹ng ng©n hµng ®· ®¸p øng ®îc phÇn lín
nhu cÇu cña kh¸ch hµng, gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. Ngµy nay ng©n hµng ®· trë thµnh mét m¾t xÝch quan träng cÊu thµnh nªn sù
vËn ®éng nhÞp nhµng cña nÒn kinh tÕ. Cïng víi c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ng©n hµng
cã nhiÖm vô tham gia b×nh æn thÞ trêng tiÒn tÖ, kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t, t¹o
m«i trêng ®Çu t thuËn lîi, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, ph¸t triÓn thÞ
trêng ngo¹i hèi.
Tuy nhiªn trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ ®ang trong thêi kú míi chuyÓn ®æi
sang c¬ chÕ thÞ trêng, m«i trêng kinh tÕ cha æn ®Þnh, m«i trêng ph¸p lý ®ang dÇn
®îc hoµn thiÖn nªn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®ang gÆp
nhiÒu khã kh¨n nhÊt lµ chÊt lîng tÝn dông cha cao mµ biÓu hiÖn lµ nî qu¸ h¹n, nî
khã ®ßi lín. ViÖc ph©n tÝch mét c¸ch chÝnh x¸c, khoa häc c¸c nguyªn nh©n ph¸t
sinh rñi ro tÝn dông, tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông lµ mét nhiÖm vô c¬ b¶n, thêng xuyªn cña ngµnh ng©n hµng. VÊn ®Ò
cµng trë nªn bøc xóc vµ cÇn thiÕt ®èi víi hÖ thèng Ng©n Hµng N«ng NghiÖp vµ
Ph¸t TriÓn N«ng Th«n cã thÞ trêng tÝn dông chñ yÕu lµ khu vùc n«ng th«n.
Tríc t×nh h×nh trªn, lµ mét sinh viªn khoa ng©n hµng - tµi chÝnh ®ang thùc
tËp t¹i Së Giao DÞch - Ng©n Hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n, em ®·
quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp lµ: “Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
dông t¹i Së Giao DÞch - Ng©n Hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n
ViÖt Nam”.
Em hy väng r»ng bµi viÕt cña m×nh sÏ gãp phÇn ®Èy lïi nh÷ng khã kh¨n c¶n
trë trong c«ng t¸c tÝn dông, ®a hiÖu qu¶ tÝn dông ngµy cµng tèt h¬n, t¹o ®µ cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Së ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Bµi viÕt cña em ®îc chia lµm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: TÝn dông vµ chÊt lîng tÝn dông cña Ng©n Hµng Th¬ng M¹i.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông t¹i Së Giao DÞch - Ng©n Hµng
N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n ViÖt Nam.
Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông t¹i Së Giao DÞch - Ng©n Hµng
N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n ViÖt Nam.
Do tr×nh ®é lý luËn còng nh kinh nghiÖm thùc tiÔn cßn h¹n chÕ vµ thêi gian
nghiªn cøu cã h¹n nªn ®Ò tµi kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. Em rÊt
mong nhËn ®îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Ó ®Ò tµi ®îc hoµn thiÖn
h¬n.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng I: TÝn dông ng©n hµng vµ chÊt lîng tÝn dông cña
ng©n hµng th¬ng m¹i
I - TÝn dông vµ c¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng
1. TÝn dông - Sù cÇn thiÕt cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n :
TÝn dông ®îc coi lµ mèi quan hÖ vay mîn lÉn nhau gi÷a ngêi cho vay vµ ngêi ®i vay trong ®iÒu kiÖn cã hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh.
Hay nãi mét c¸ch kh¸c tÝn dông lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh mèi quan hÖ
kinh tÕ mµ trong ®ã mçi c¸ nh©n hay mét tæ chøc nhêng quyÒn sö dông mét khèi
lîng gi¸ trÞ hoÆc hiÖn vËt cho mét c¸ nh©n hay mét tæ chøc kh¸c víi nh÷ng rµng
buéc nhÊt ®Þnh vÒ thêi gian hoµn tr¶, l·i suÊt, c¸ch thøc vay mîn vµ thu håi.
Tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®· cã nhiÒu h×nh thøc tÝn dông kh¸c nhau. §Çu
tiªn lµ tÝn dông nÆng l·i xuÊt hiÖn ë thêi kú tan r· cña chÕ ®é c«ng x· nguyªn
thuû. Trong thêi kú nµy do lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ph©n c«ng lao ®éng x·
héi më réng, x· héi ®· cã sù ph©n chia giai cÊp kÎ giµu ngêi nghÌo. Trong qu¸
tr×nh ®Çu tiªn chñ yÕu lµ cho vay b»ng hiÖn vËt, vÒ sau chñ yÕu cho vay b»ng tiÒn.
§©y lµ h×nh thøc cho vay nÆng l·i víi l·i suÊt rÊt cao, kh«ng cã giíi h¹n vµ lµ
h×nh thøc tÝn dông tiªu dïng, chñ yÕu ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu sinh ho¹t hµng ngµy.
Sù ra ®êi cña ph¬ng thøc s¶n xuÊt t b¶n cho thÊy tÝn dông nÆng l·i kh«ng cßn
phï hîp n÷a, nã c¶n trë sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ bëi c¸c nhµ t b¶n kinh doanh
víi môc ®Ých lîi nhuËn kh«ng thÓ vay víi møc l·i suÊt cao h¬n tû suÊt lîi nhuËn.
V× vËy ho¹t ®éng cña nã ngµy cµng thu hÑp vµ tÝn dông th¬ng m¹i xuÊt hiÖn. §©y
lµ h×nh thøc tÝn dông gi÷a c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh víi nhau do ®ã chñ thÓ
tham gia qu¸ tr×nh vay mîn nµy còng lµ c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh.
Trong quan hÖ mua b¸n chÞu, th«ng thêng gi¸ b¸n chÞu hµng ho¸ cao h¬n gi¸
b¸n b»ng tiÒn mÆt, phÇn chªnh lÖch nµy chÝnh lµ l·i cña hµng ho¸ ®em b¸n chÞu.
Quan hÖ mua b¸n chÞu chØ diÔn ra gi÷a c¸c ®¬n vÞ liªn quan trùc tiÕp víi nhau. V×
vËy nã kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu vay mîn ngµy cµng t¨ng cña nÒn s¶n xuÊt
hµng ho¸ vµ tÝn dông ng©n hµng ra ®êi.
MÆt kh¸c do ®Æc ®iÓm tuÇn hoµn vèn trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, x· héi thêng xuyªn xuÊt hiÖn hiÖn tîng thõa vèn t¹m thêi ë c¸c tæ chøc c¸ nh©n nµy vµ
nhu cÇu thiÕu vèn ë c¸c tæ chøc c¸ nh©n kh¸c. HiÖn tîng thõa, thiÕu vèn ph¸t sinh
do cã sù chªnh lÖch vÒ thêi gian. Trong khi ®ã sè lîng c¸c kho¶n thu nhËp vµ chi
tiªu ë c¸c tæ chøc c¸ nh©n trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i ®îc tiÕn hµnh
mét c¸ch liªn tôc. VËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy th× chØ cã ng©n hµng - mét tæ
chøc chuyªn kinh doanh tiÒn tÖ míi cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng m©u thuÉn
®ã.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
VËy tÝn dông ng©n hµng lµ g× ?.
"TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông b»ng tiÒn tÖ mµ mét bªn lµ
ng©n hµng - mét tæ chøc chuyªn kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ víi mét bªn
lµ tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong x· héi trong ®ã ng©n hµng gi÷ vai trß võa
lµ ngêi ®i vay, võa lµ ngêi cho vay "
§©y lµ h×nh thøc tÝn dông chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, nã lu«n lu«n
®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho nÒn kinh tÕ mét c¸ch linh ho¹t ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi.
ThËt vËy, chóng ta xem xÐt trêng hîp sau:
Gi¶ sö: §· vµo ®Çu mïa hÌ, nhu cÇu vÒ níc gi¶i kh¸t rÊt lín vµ nÕu t«i biÕt
tËn dông c¬ héi nµy th× viÖc s¶n xuÊt ra níc gi¶i kh¸t phôc vô trong hÌ kh«ng
nh÷ng ®em l¹i lîi nhuËn cho t«i mµ cßn ®em l¹i sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ.
Song ®Ó mua ®îc mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt níc gi¶i kh¸t th× ph¶i cÇn mét lîng
vèn rÊt lín mµ nÕu mét m×nh t«i sÏ kh«ng ®ñ vèn. Trong khi ®ã cã mét sè ngêi
kh¸c cã mét mãn tiÕt kiÖm do tÝch luü ®îc trong nhiÒu n¨m. NÕu t«i, nh÷ng ngêi
®ã gÆp nhau vµ nh÷ng ngêi ®ã cung cÊp vèn cho t«i th× kÕ ho¹ch cña t«i sÏ trë
thµnh hiÖn thùc.
Nhng mét vÊn ®Ò ®îc ®Æt ra lµ liÖu t«i - ngêi thiÕu vèn vµ nh÷ng ngêi thõa
vèn ®ã cã gÆp nhau kh«ng? Vµ trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hµng ngµy hµng giê
diÔn ra kh«ng biÕt bao nhiªu mèi quan hÖ nh vËy? Nã ®· h×nh thµnh nªn: mét bªn
lµ nh÷ng ngêi cã tiÒn tÝch luü, cã kh¶ n¨ng cung cÊp vµ phÝa bªn kia lµ nh÷ng ngßi cã nhu cÇu vay cho ®Çu t ph¸t triÓn. Nh vËy n¶y sinh vÊn ®Ò lµ lµm thÕ nµo ®Ó
hä cã thÓ t×m gÆp ®îc nhau vµ lµm thÕ nµo ®Ó cïng mét lóc tho¶ m·n ®îc nhu cÇu
vèn ®a d¹ng vµ to lín trong khi c¸c nguån tiÕt kiÖm cßn ®ang n»m ph©n t¸n trong
x· héi. Kh«ng ph¶i bÊt kú ai còng cã kh¶ n¨ng ®Çu t hoÆc vay vèn trªn thÞ trêng
tµi chÝnh, ngoµi ra khi giao dÞch trªn thÞ trêng tµi chÝnh ®ßi hái chi phÝ vÒ tiÒn b¹c
vµ thêi gian rÊt lín. Do ®ã c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i víi chøc n¨ng c¬ b¶n lµ
trung gian tµi chÝnh, ho¹t ®éng nh mét chiÕc cÇu nèi liÒn gi÷a kh¶ n¨ng cung øng
vµ nhu cÇu vÒ vèn tiÒn tÖ trong x· héi ®· c¬ b¶n gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò nÈy
sinh trªn. §ång thêi víi t c¸ch lµ mét trung gian tÝn dông ng©n hµng ®ãng vai trß
lµ ngêi m«i giíi gi÷a mét bªn lµ ngêi cã tiÒn cho vay vµ mét bªn lµ ngêi cã nhu
cÇu vay vèn. Th«ng qua c¬ chÕ thÞ trêng b»ng nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ n¨ng ®éng
vµ ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p kü thuËt theo híng hiÖn ®¹i tiªn tiÕn ng©n hµng cã
kh¶ n¨ng thu hót hÇu hÕt nh÷ng nguån vèn tiÒn tÖ tiÕt kiÖm dù tr÷ trong x· héi ®Ó
chuyÓn giao ®óng n¬i, ®óng lóc phï hîp víi nhu cÇu vèn trong s¶n xuÊt kinh
doanh. ChÝnh nhê cã tÝn dông ng©n hµng mµ nh÷ng ®ång tiÒn t¹m thêi nhµn rçi
®· trë thµnh tiÒn ho¹t ®éng, biÕn nh÷ng ®ång tiÒn ph©n t¸n thµnh nguån vèn tËp
trung phôc vô cho nhu cÇu kinh doanh. Qua ®ã thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh gióp cho nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2. C¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng :
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ víi xu híng tù do ho¸, c¸c ng©n hµng
ph¶i lu«n lu«n nghiªn cøu vµ ®a ra c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c nhau ®Ó cã thÓ
®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, tõ ®ã ®a d¹ng hãa
danh môc ®Çu t ®Ó më réng tÝn dông, thu hót kh¸ch hµng, t¨ng lîi nhuËn vµ thùc
hiÖn ph©n t¸n rñi ro.
Dùa vµo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau mµ chóng ta tiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c h×nh
thøc tÝn dông ng©n hµng:
- C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông cã c¸c h×nh thøc tÝn dông sau:
+ Cho vay bÊt ®éng s¶n: Lµ lo¹i cho vay liªn quan ®Õn viÖc mua s¾m vµ x©y
dùng bÊt ®éng s¶n nhµ ë ®Êt ®ai, bÊt ®éng s¶n trong lÜnh vùc th¬ng m¹i dÞch vô.
+ Cho vay c«ng nghiÖp vµ th¬ng m¹i: Lµ lo¹i cho vay ng¾n h¹n ®Ó bæ sung
vèn lu ®éng cho c¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc c«ng nghÖp, th¬ng m¹i, dÞch vô.
+ Cho vay n«ng nghiÖp: Lµ lo¹i cho vay ®Ó trang tr¶i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt nh:
ph©n bãn, thuèc trõ s©u, gièng c©y trång, thøc ¨n gia sóc, lao ®éng...
+ Cho vay tiªu dïng c¸ nh©n: Lµ lo¹i cho vay ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu tiªu
dïng nh mua s¾m c¸c vËt dông ®¾t tiÒn. Ngµy nay ng©n hµng cßn thùc hiÖn cho
vay ®Ó trang tr¶i chi phÝ th«ng thêng cña ®êi sèng th«ng qua ph¸t hµnh thÎ tÝn
dông.
- C¨n cø vµo tµi s¶n thÕ chÊp cã c¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng sau:
+ Cho vay cã tµi s¶n thÕ chÊp: Ng©n hµng c¨n cø vµo tµi s¶n cña kh¸ch hµng
®Ó ®¶m b¶o cho viÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng.
. Cho vay cÇm cè: Lµ viÖc ng©n hµng c¨n cø vµo tµi s¶n kh¸ch hµng
mang ®Õn cÇm cè t¹i ng©n hµng. Tµi s¶n cña kh¸ch hµng do ng©n hµng b¶o qu¶n,
trong suèt thêi gian cÇm cè kh¸ch hµng kh«ng ®îc sö dông nhîng b¸n, cho thuª...
. Cho vay thÕ chÊp: Lµ viÖc ng©n hµng c¨n cø vµo tµi s¶n cña kh¸ch
hµng ®Ó ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Tµi s¶n kh«ng cÇn mang
®Õn ng©n hµng, kh¸ch hµng cã quyÒn sö dông nhng kh«ng cã quyÒn b¸n vµ cho
thuª.
+ Cho vay kh«ng cã tµi s¶n thÕ chÊp (TÝn chÊp): Ng©n hµng cho vay trªn c¬
së tin tëng kh¸ch hµng, tµi s¶n thÕ chÊp lµ uy tÝn, danh dù cña kh¸ch hµng. Ngoµi
ra cßn cã h×nh thøc cho vay th«ng qua viÖc b¶o l·nh b»ng tÝn chÊp cña tæ chøc
®oµn thÓ chÝnh trÞ - x· héi cho c¸ nh©n, hé gia ®×nh nghÌo vay vèn.
VÝ dô: Héi n«ng d©n ViÖt Nam, Héi Phô n÷ ViÖt Nam.
- C¨n cø vµo h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tÝn dông cã c¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n
hµng sau:
+ Cho vay b»ng tiÒn: Lµ lo¹i cho vay mµ h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tÝn dông ®îc
cung cÊp b»ng tiÒn nh: ThÊu chi, tÝn dông thêi vô, tÝn dông tr¶ gãp...
+ Cho vay b»ng tµi s¶n: Phæ biÕn lµ tµi trî thuª mua.
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
- C¨n cø vµo xuÊt xø tÝn dông cã c¸c h×nh thøc tÝn dông sau:
+ Cho vay trùc tiÕp: Ng©n hµng trùc tiÕp cÊp vèn cho kh¸ch hµng vµ kh¸ch
hµng trùc tiÕp tr¶ l·i vµ gèc cho ng©n hµng.
+ Cho vay gi¸n tiÕp: Lµ kho¶n cho vay ®îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc mua l¹i
c¸c khÕ íc hoÆc c¸c chøng tõ nî ®· ph¸t sinh vµ cßn l¹i trong thêi h¹n thanh to¸n
gåm c¸c h×nh thøc:
ChiÕt khÊu th¬ng m¹i.
Mua c¸c kho¶n nî cña c¸c doanh nghiÖp ( factoring): Lµ dÞch vô mua c¸c yªu
cÇu ( giÊy ®ßi nî) cña c¸c c«ng ty sau ®ã nhËn tiÒn thanh to¸n vÒ c¸c yªu cÇu
nµy. C¸c yªu cÇu ë ®©y thêng lµ c¸c giÊy ®ßi nî ng¾n h¹n ph¸t sinh do cung
cÊp hµng ho¸.
TÝn dông chøng tõ...
- C¨n cø vµo thêi h¹n cho vay cã c¸c h×nh thøc tÝn dông sau:
+ TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ c¸c kho¶n tÝn dông cã thêi h¹n kh«ng qu¸ 12 th¸ng
(1 n¨m). §îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn lu ®éng ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸
nh©n...
+ TÝn dông trung h¹n: Lµ nh÷ng kho¶n tÝn dông cã thêi h¹n tõ trªn 12 th¸ng
®Õn 60 th¸ng (5 n¨m). Môc ®Ých lµ vay vèn ®Ó söa ch÷a, kh«i phôc, thay thÕ tµi
s¶n cè ®Þnh hoÆc c¶i tiÕn kü thuËt hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, ®æi míi quy tr×nh c«ng
nghÖ vµ x©y dùng míi nh÷ng c«ng tr×nh lo¹i nhá, thêi h¹n thu håi vèn nhanh.
+ TÝn dông dµi h¹n: Lµ nh÷ng kho¶n tÝn dông cã thêi h¹n tõ 60 th¸ng trë lªn.
Môc ®Ých sö dông lµ ®Ó söa ch÷a, kh«i phôc, thay thÕ tµi s¶n cè ®Þnh, ®æi míi
c«ng nghÖ vµ x©y dùng míi ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh míi... thêi h¹n thu håi vèn
l©u.
II - Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ :
Cho ®Õn hiÖn nay, mäi ngêi ®Òu thèng nhÊt ý kiÕn cho r»ng kinh tÕ hµng ho¸
nhiÒu thµnh phÇn t¹o ra ®éng lùc lín, ®Èy nhanh sù t¨ng trëng kinh tÕ, t¨ng thu
nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, ®a l¹i sù phån vinh kinh tÕ cho níc ta trong
nh÷ng n¨m qua. Vµ ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nh vËy th× ph¶i kÓ ®Õn mét nh©n tè
gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc ®ã chÝnh lµ tÝn dông ng©n
hµng. Kh¸c so víi tÝn dông tríc ®©y, trong thêi kú bao cÊp tÝn dông ®îc coi nh lµ
mét c«ng cô cÊp ph¸t thay ng©n s¸ch, v× lÏ ®ã mµ ®· x¶y ra t×nh tr¹ng cã n¬i cÇn
vèn s¶n xuÊt th× kh«ng cã hoÆc kh«ng kÞp thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt trong
khi ®ã vÉn cã n¬i l¹i cã mét lîng vèn ø ®äng t¬ng ®èi lín trong x· héi. Ngµy nay
khi chóng ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc th× tÝn
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
dông ng©n hµng ®îc sö dông nh mét ®ßn bÈy kinh tÕ, ®iÒu hoµ vèn tõ n¬i thõa
®Õn n¬i thiÕu mét c¸ch hiÖu qu¶, gióp cho nÒn kinh tÕ ngµy mét ph¸t triÓn.
BiÓu hiÖn:
1. TÝn dông ng©n hµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô tËp trung vèn nhµn rçi
trong x· héi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn :
Sù ra ®êi cña tÝn dông ng©n hµng ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp ph¸t
triÓn kinh tÕ trong nh÷ng thËp kû qua. Víi chøc n¨ng lµ trung gian tµi chÝnh ®øng
gi÷a ngêi göi tiÒn vµ ngêi ®i vay ng©n hµng ®· biÕn mäi nguån ngo¹i tÖ ph©n t¸n
trong x· héi thµnh nguån vèn tËp trung, qua ®ã ®iÒu hoµ quan hÖ cung cÇu vÒ tiÒn
tÖ trong x· héi, tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ víi môc ®Ých lîi nhuËn, c¸c
ng©n hµng th¬ng m¹i lu«n t×m c¸ch ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña m×nh. Lîi tøc thu
®îc cña c¸c ng©n hµng ®îc h×nh thµnh tõ hai ho¹t ®éng ®ã lµ: Ho¹t ®éng tÝn dông
vµ c¸c dÞch vô cña ng©n hµng trong ®ã thu tõ ho¹t ®éng tÝn dông lµ chñ yÕu. TÝn
dông ë ®©y chóng ta hiÓu lµ ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng. VËy ng©n hµng lÊy
vèn ë ®©u ra ®Ó cho vay? Ph¶i ch¨ng lµ vèn tù cã cña ng©n hµng. ¥ ®©y c¸c ng©n
hµng ph¶i huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n vµ c¸c tÇng líp d©n c
trong x· héi sau ®ã ph©n phèi vèn trë l¹i mét c¸ch hîp lý. ChÝnh nhê cã tÝn dông
ng©n hµng mµ c¸c chñ thÓ “thõa“ vèn cã c¬ héi kh«ng nh÷ng b¶o tån vèn mµ cßn
t¹o thu nhËp (thu l·i), cßn ®èi víi chñ thÓ thiÕu vèn tÝn dông ng©n hµng gióp hä
bæ sung vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc ®êi sèng. Trong c«ng
t¸c huy ®éng vèn mét mÆt c¸c ng©n hµng ph¶i cè g¾ng ®a ra nh÷ng møc l·i suÊt
hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng mÆt kh¸c ph¶i ®em l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng.
Nguån vèn nhµn rçi mµ ng©n hµng huy ®éng bao gåm:
+ Vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ: §ã lµ thu nhËp b»ng tiÒn
cña xÝ nghiÖp ®Ó bï ®¾p hao phÝ vËt chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, thu nhËp thuÇn
tuý s¸ng t¹o tõ c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt...
+ Vèn t¹m thêi nhµn rçi trong c¸c tÇng líp d©n c...
B»ng c¸c h×nh thøc kh¸c nhau ng©n hµng ®· ®éng viªn, tËp trung c¸c nguån
vèn ®ã vÒ mét mèi. Trªn c¬ së c¸c nguån tµi chÝnh t¹m thêi ng©n hµng sÏ tiÕn
hµnh khai th¸c vµ sö dông mét c¸ch triÖt ®Ó nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao
tr¸nh t×nh tr¹ng vèn chÕt, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc.
Th«ng qua c«ng t¸c tÝn dông, ng©n hµng ®· ®¸p øng ®îc hÇu hÕt c¸c nhu cÇu
vÒ vèn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong x· héi, gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc
liªn tôc, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. §ång thêi viÖc tËp trung vµ ph©n phèi
vèn tÝn dông ®· gãp phÇn ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n tõ n¬i thõa ®Õn
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
n¬i thiÕu. Bªn c¹nh viÖc ®¸p øng vèn kÞp thêi ®Çy ®ñ cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c
ng©n hµng cßn cã nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cho ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, lùa
chän ®èi t¸c th«ng qua qu¸ tr×nh sö dông vèn cña doanh nghiÖp...
Ngoµi ra khi sö dông vèn vay ng©n hµng c¸c doanh nghiÖp bÞ rµng buéc bëi
tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vèn gèc + l·i trong thêi gian nhÊt ®Þnh khi ký kÕt hîp ®ång
tÝn dông. Do ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc nç lùc, tËn dông hÕt kh¶
n¨ng cña m×nh ®Ó sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nguån vèn tÝn dông b»ng
c¸ch ®éng viªn vËt t hµng ho¸, thóc ®Èy qu¸ tr×nh øng dông khoa häc kü thuËt ®Ó
®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp vµ
®¶m b¶o nghÜa vô víi ng©n hµng. Nh vËy ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng gãp
phÇn ®Èy lïi l¹m ph¸t,thóc ®Èy sù t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
2. TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng,
®Èy m¹nh ®Çu t ph¸t triÓn :
Thùc tÕ cho thÊy bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn ho¹t ®éng vµ s¶n xuÊt
kinh doanh còng ph¶i cÇn cã mét lîng vèn nhÊt ®Þnh, trong trêng hîp muèn më
réng s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn ph¶i cã mét lîng vèn lín h¬n. HiÖn nay trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp
®ßi hái c¸c doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®æi míi vµ më réng s¶n xuÊt. VËy lÊy
vèn ë ®©u ra? Vµ tÝn dông ng©n hµng lµ nguån vèn c¬ b¶n h×nh thµnh nªn vèn cè
®Þnh vµ vèn lu ®éng cña doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc ®Çu t tÝn dông tÝn dông
ng©n hµng sÏ gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu vèn hîp lý cho c¸c doanh nghiÖp.¥ níc
ta hiÖn nay c¬ cÊu kinh tÕ ®ang chuyÓn dÞch theo híng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i
ho¸, më cöa th«ng th¬ng víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi do vËy nhu cÇu vÒ vèn ngµy
cµng cao, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®ang rÊt cÇn vèn ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, më réng
s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi ®ßi hái c¸c ng©n hµng
cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng lín cña c¸c doanh
nghiÖp. Muèn vËy c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹m
thêi nhµn rçi vµ x©y dùng cho m×nh nh÷ng chiÕn lîc kinh doanh hîp lý, phï hîp
víi xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Cã nh vËy c¸c ng©n hµng míi cã
thÓ ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn cho doanh nghiÖp, gãp phÇn ®Èy
nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®a nÒn kinh tÕ níc nhµ ngµy cµng ph¸t triÓn.
3. TÝn dông ng©n hµng cã vai trß quan träng trong tæ chøc ®iÒu hoµ lu
th«ng tiÒn tÖ :
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô tÝn dông cña m×nh, c¸c ng©n hµng ®·
huy ®éng vµ tËp trung lîng vèn nhµn rçi trong x· héi, ®ång thêi rót ra khái lu
th«ng mét bé phËn tiÒn tÖ kh«ng cÇn thiÕt gãp phÇn gi¶m l¹m ph¸t. Bëi viÖc Ng©n
hµng Nhµ níc ph¸t hµnh tiÒn ®Ó t¹o ra nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn sÏ lµm t¨ng
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
khèi lîng tiÒn tÖ trong lu th«ng, g©y mÊt c©n ®èi trong quan hÖ tiÒn hµng dÉn ®Õn
l¹m ph¸t cho nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c, dùa vµo quy luËt cña lu th«ng tiÒn tÖ trong
qu¸ tr×nh c©n ®èi nguån vèn tÝn dông víi nhu cÇu vay mµ Ng©n hµng Nhµ níc
Trung ¬ng thùc hiÖn ph¸p lÖnh ®a tiÒn vµo lu th«ng. Do ®ã sù vËn ®éng cña vèn
tÝn dông lµ dùa trªn nguyªn t¾c ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ ®Ó tæ chøc ®iÒu hoµ lu
th«ng tiÒn tÖ.
H¬n n÷a qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng g¾n liÒn víi viÖc thanh to¸n
kh«ng dïng tiÒn mÆt gãp phÇn gi¶m bít lîng tiÒn mÆt lu th«ng tr«i næi trªn thÞ trêng mµ kh«ng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc nh»m môc ®Ých æn ®Þnh lu th«ng tiÒn tÖ.
§iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc lµm gi¶m l¹m ph¸t - mét vÊn ®Ò mµ nÒn kinh tÕ
ph¶i ®¬ng ®Çu khi cã tèc ®é t¨ng trëng gia t¨ng nhanh.
Nh vËy tÝn dông ng©n hµng ®îc coi lµ mét c«ng cô cã thÓ ®iÒu hoµ vèn trªn
ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n.
4. TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn t¨ng cêng viÖc chÊp hµnh chÕ ®é h¹ch to¸n
trong c¸c doanh nghiÖp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn :
Trong qu¸ tr×nh nghiÖp vô tÝn dông cña ng©n hµng tríc khi cho vay ng©n
hµng cã nghiÖp vô gióp ®ì c¸c ®¬n vÞ vay vèn x©y dùng kÕ ho¹ch vay vèn dùa
trªn c¬ së c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kü thuËt, tµi chÝnh. Khi xÐt duyÖt cho vay ng©n
hµng cßn c¨n cø vµo t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÕ ®é tÝn
dông ng©n hµng, t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô hîp ®ång kinh tÕ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ
b¹n còng nh t«n träng c¸c quy chÕ thñ tôc cho vay. §Æc biÖt cÇn ph¶i cã c¸c b¸o
c¸o tµi chÝnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã nªu râ môc ®Ých vµ kh¼ng
®Þnh tÝnh kh¶ thi vµ møc sinh lîi cña dù ¸n. Nh vËy muèn vay ®îc vèn c¸c doanh
nghiÖp cÇn ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n thËt tèt. TÊt c¶ nh÷ng c«ng t¸c trªn
gióp cho doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu qu¶, ng©n hµng cã kh¶ n¨ng thu håi
®îc vèn.
§Æc trng c¬ b¶n cña tÝn dông ng©n hµng lµ sù vËn ®éng trªn c¬ së hoµn tr¶ c¶
gèc lÉn l·i cña c¸c con nî ®èi víi ng©n hµng. C¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸ nh©n khi vay
vèn ng©n hµng ®Òu ph¶i cam kÕt thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn mµ ng©n hµng ®a
ra nh»m ®¶m b¶o sö dông vèn ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶, phï hîp víi ®iÒu kiÖn
s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ hoµn tr¶ vèn + l·i ®óng thêi h¹n. Trong trêng
hîp c¸c ®¬n vÞ vay vèn kh«ng thùc hiÖn ®óng cam kÕt th× ng©n hµng sÏ dïng ®Õn
c¸c biÖn ph¸p chÕ tµi tÝn dông. Do vËy c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lu«n lu«n
t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn nh: §Èy nhanh vßng quay vèn,
t¨ng n¨ng xuÊt, gi¶m gi¸ thµnh nh»m t¹o ra nhiÒu lîi nhuËn, ®Ó cã thÓ hoµn tr¶
gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n. §iÒu nµy ®· thóc ®Èy ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng cêng kh©u h¹ch to¸n kÕ to¸n mét c¸ch chÆt chÏ ®¶m b¶o doanh lîi ngµy cµng cao,
t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn tÝn dông.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
5. TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó ®Çu t, tµi trî cho c¸c ngµnh
kinh tÕ then chèt vµ c¸c ngµnh, vïng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn :
Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lµ tËp trung lîng vèn nhµn rçi trong x·
héi cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®Ó cho c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ vay. Nhng kh«ng ph¶i tÊt
c¶ c¸c chñ thÓ cã nhu cÇu vay ®Òu ®îc ng©n hµng ®¸p øng, bëi ®Ó tr¸nh rñi ro tÝn
dông c¸c ng©n hµng chØ thùc hiÖn ®Çu t tËp trung vµo mét c¸c ®¬n vÞ cã triÓn
väng s¶n xuÊt kinh doanh.
Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn ®Êt níc ta hiÖn nay mét bé phËn lín d©n c ®ang
sèng b»ng nghÒ n«ng. ¥ hÇu hÕt c¸c tØnh miÒn nói vÊn ®Ò ®a m¸y mãc vµo n«ng
nghiÖp cßn rÊt h¹n chÕ nguyªn nh©n ë ®©y lµ do thiÕu vèn. V× vËy trong giai ®o¹n
tríc m¾t th«ng qua c«ng t¸c tÝn dông Nhµ níc cÇn tËp trung vµo ph¸t triÓn n«ng
nghiÖp ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu cña x· héi ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn
ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c.
Bªn c¹nh ®ã níc ta ®ang trªn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ tham
gia vµo c¸c quan hÖ kinh tÕ mang tÝnh chÊt quèc tÕ. Bëi vËy chóng ta cÇn ph¶i tËp
trung vµo viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän nh: c«ng nghiÖp chÕ biÕn, dÇu khÝ...
vµ tÝn dông ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n gãp phÇn quan träng vµo
viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh nµy ®iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn qua viÖc cÊp tÝn dông cho c¸c
dù ¸n, c¸c ch¬ng tr×nh träng ®iÓm ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó nguån lùc, ®Èy nhanh tèc
®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp - n«ng nghiÖp - dÞch vô.
Víi mét chÝnh s¸ch tÝn dông vµ møc l·i suÊt hîp lý sö dông trong viÖc khuyÕn
khÝch ph¸t triÓn mét sè ngµnh kinh tÕ mòi nhän sÏ lµ mét c«ng cô linh ho¹t tÝch
cùc trong viÖc ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ, gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng
nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc mét c¸ch v÷ng ch¾c.
7. TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi :
Trong nh÷ng n¨m qua víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ níc
cïng víi sù cè g¾ng cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong x· héi níc ta ®· vµ ®ang tõng
bíc ®i lªn vµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ nh: Tèc ®é t¨ng trëng t¬ng ®èi
cao, t¨ng thu nhËp, ®êi sèng nh©n d©n ®îc c¶i thiÖn... Nhng cïng víi sù ph¸t triÓn
cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc ®· nÈy sinh c¸c vÊn ®Ò x· héi lín: Sù ph©n ho¸ giµu
nghÌo ngµy cµng râ rÖt, chªnh lÖch gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ nµy cµng do·ng
réng, tham nhòng cã dÊu hiÖu gia t¨ng c¶ vÒ quy m« vµ sè vô, thÊt nghiÖp ë tû lÖ
cao... NhËn thøc s©u s¾c thùc tr¹ng nµy, c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng lu«n lu«n nhÊn
m¹nh yªu cÇu ph¶i kÕt hîp t¨ng trëng víi c«ng b»ng, gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu vÒ
c«ng b»ng vµ tiÕn bé x· héi ngay trong tõng bíc t¨ng trëng vµ tÝn dông ng©n
hµng ®îc sö dông nh mét c«ng cô ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy.
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Th«ng qua c¬ chÕ tÝn dông u tiªn vµ u ®·i chóng ta ®ang dÇn dÇn kh¾c phôc
®îc c¸c vÊn ®Ò x· héi. TÝn dông u tiªn lµ h×nh thøc tËp trung nguån vèn cho mét
vïng, giíi, ngµnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m ®¹t tíi mét môc tiªu nµo
®ã. TÝn dông u ®·i lµ cho vay c¸c ®èi tîng cÇn u ®·i víi l·i suÊt thÊp h¬n l·i suÊt
thÞ trêng gäi lµ l·i suÊt u ®·i.
B»ng c¸ch c¸c ng©n hµng cung cÊp nguån vèn víi l·i suÊt u ®·i cho ngêi
nghÌo, ngêi khã kh¨n ®Ó hä cã ®iÒu kiÖn më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh,
¸p dông kü thuËt míi, më réng thÞ trêng tõ ®ã t¨ng thu nhËp. Víi møc l·i suÊt u
®·i, tÝn dông ng©n hµng cã vai trß to lín trong viÖc gióp ngêi nghÌo tù v¬n lªn, tù
gi¶i quyÕt ®îc t×nh tr¹ng nghÌo ®ãi cña m×nh. §ång thêi chóng ta ph¶i kh¼ng
®Þnh r»ng gióp ngêi nghÌo b»ng tÝn dông lµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c«ng b»ng theo
quan ®iÓm hiÖn ®¹i, coi träng sù nç lùc vµ tham gia cña b¶n th©n ngêi nghÌo. §ã
lµ sù gióp ®ì tÝch cùc “Cho cÇn c©u chø kh«ng cho x©u c¸”. Song ®Ó ®¹t ®îc môc
®Ých trªn c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ gi¸m s¸t chÆt chÏ bëi thùc tÕ cho
thÊy do l·i suÊt u ®·i thÊp h¬n l·i suÊt thÞ trêng c¸n bé tÝn dông cã c¬ héi l¹m
dông quyÒn h¹n ®Ó cho vay víi nh÷ng ®ßi hái ngoµi l·i suÊt lµm cho ngêi nghÌo
khã lßng ®¸p øng.
Ngoµi ra c¸c c¸n bé tÝn dông ng©n hµng cÇn ph¶i quan t©m ®Õn vÊn ®Ò lµm
sao ®Ó vèn ®îc sö dông ®óng môc ®Ých lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, c¶i tiÕn kü thuËt ®Ó
t¨ng thu nhËp, tr¸nh rñi ro cho ng©n hµng kh«ng thu håi ®îc vèn...
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay chóng ta hy väng r»ng tÝn dông ng©n hµng sÏ ph¸t
huy tèt vai trß to lín cña m×nh trong viÖc cung cÊp nguån lùc ®Ó gi¶i quyÕt c¸c
vÊn ®Ò x· héi theo híng chñ ®éng, tÝch cùc, phï hîp víi kinh tÕ thÞ trêng.
8. TÝn dông ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn quan hÖ ®èi ngo¹i :
Ngµy nay khi tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu cã xu híng chuyÓn tõ ®èi
®Çu sang ®èi tho¹i th× viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng chØ bã hÑp trong ph¹m vi ®Êt
níc m×nh mµ ph¶i hoµ vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¸c quèc gia trong khu vùc vµ
trªn thÕ giíi.
TÝn dông ng©n hµng ®· trë thµnh mét ph¬ng tiÖn nèi liÒn nÒn kinh tÕ c¸c níc
víi nhau. §Æc biÖt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng.
TÝn dông ®ãng vai trß quan träng trong viÖc xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ hiÖn ®¹i
ho¸ nÒn kinh tÕ. Së dÜ nã cã mét tÇm quan träng nh vËy lµ bëi c¸c ho¹t ®éng nµy
®ßi hái ph¶i cã mét lîng vèn lín ®Æc biÖt lµ vèn ngo¹i tÖ mµ chÝnh b¶n th©n mét
tæ chøc hay mét c¸ nh©n kh«ng thÓ cã ®îc. V× vËy mµ tÝn dông ng©n hµng sÏ lµ
nguån vèn tµi trî ®¾c lùc cho c¸c nhµ ®Çu t, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸,
dÞch vô. H¬n n÷a nÕu ng©n hµng cã mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n th× nã sÏ
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông u ®·i
®èi víi c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu sÏ lµm t¨ng søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ nµy trªn
thÞ trêng quèc tÕ, n©ng cao vÞ thÕ cña quèc gia.
Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng tÝn dông gi÷a c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, c¸c
quü tiÒn tÖ quèc tÕ vµ c¸c ng©n hµng níc ngoµi víi chÝnh phñ ViÖt Nam ®· gãp
phÇn to lín trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ níc ta cã nh÷ng bíc tiÕn vît bËc ®Ó cã
thÓ cã kh¶ n¨ng héi nhËp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.
III - ChÊt lîng tÝn dông ng©n hµng :
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng :
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn
®ùoc th× ph¶i th¾ng trong c¹nh tranh. Khi nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ ngµy cµng ph¸t
triÓn th× c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t. C¹nh tranh diÔn ra trªn 3 ph¬ng diÖn: Sè lîng, chÊt lîng, gi¸ c¶ trong ®ã chÊt lîng ®ãng vai trß quan träng hµng ®Çu, t¹o
®iÒu kiÖn n©ng cao tû lÖ chiÕm lÜnh thÞ trêng.
Ng©n hµng lµ mét doanh nghiÖp ®Æc biÖt kinh doanh trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ vµ
cã t¸c ®éng rÊt lín tíi toµn bé nÒn kinh tÕ bëi thùc tÕ cho thÊy nguyªn nh©n cña
hÇu hÕt c¸c cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh x¶y ra ®Òu b¾t nguån tõ ng©n hµng. Do
®ã vÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng tÝn dông cña ng©n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt, vËy ta hiÓu
chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng lµ nh thÕ nµo?
" ChÊt lîng tÝn dông ng©n hµng lµ sù ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt yªu cÇu
cña kh¸ch hµng (ngêi göi tiÒn vµ ngêi vay tiÒn) trong quan hÖ tÝn dông, ®¶m
b¶o an toµn hay h¹n chÕ rñi ro vÒ vèn, t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng phï hîp
vµ phôc vô sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi "
ViÖt Nam trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay víi sù bung ra cña c¬ chÕ míi ngoµi c¸c
ng©n hµng quèc doanh ®· xuÊt hiÖn hµng lo¹t c¸c lo¹i h×nh ng©n hµng kh¸c nhau
nh: C¸c ng©n hµng liªn doanh, c¸c ng©n hµng cæ phÇn, c¸c chi nh¸nh ng©n hµng
níc ngoµi. ChÝnh sù xuÊt hiÖn nµy ®· lµm cho møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ trêng
ng©n hµng ngµy cµng t¨ng. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i lu«n lu«n t×m ra
nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m th¾ng trong c¹nh tranh, n©ng cao uy tÝn vÞ thÕ cña m×nh
trªn thÞ trêng. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®ã chÝnh lµ ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông. ChÊt lîng tÝn dông ®îc thÓ hiÖn cô thÓ qua c¸c chØ tiªu cã thÓ tÝnh to¸n ®îc
nh kÕt qu¶ kinh doanh, d nî, nî qu¸ h¹n..., ®ång thêi nã còng ®îc thÓ hiÖn qua
kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng vµ møc ®é t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ. §Ó cã ®îc chÊt
lîng tÝn dông th× ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i cã hiÖu qu¶ vµ quan hÖ tÝn dông ph¶i ®îc thiÕt lËp trªn c¬ së tin cËy vµ uy tÝn. HiÓu ®óng b¶n chÊt cña tÝn dông hiÖn t¹i
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
còng nh x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i vÒ chÊt lîng sÏ
gióp cho ng©n hµng t×m ®îc nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Cïng víi sù ph¸t triÓn m·nh mÏ cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸, tÝn dông
ng©n hµng còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn nh»m cung cÊp thªm c¸c ph¬ng tiÖn ®Ó
®¸p øng nhu cÇu giao dÞch ngµy cµng t¨ng cña x· héi ®ßi hái chÊt lîng tÝn dông
cÇn ph¶i ®îc quan t©m h¬n. H¬n n÷a viÖc ®¶m b¶o chÊt lîng tÝn dông lµ ®iÒu kiÖn
®Ó ng©n hµng lµm tèt vai trß trung t©m thanh to¸n cña m×nh. ChÊt lîng ®¶m b¶o
sÏ t¨ng vßng quay cña vèn tÝn dông ®Ó cã thÓ t¹o ra ®îc sè lÇn giao dÞch lín h¬n,
lµm gi¶m lîng tiÒn trong lu th«ng, më réng ph¹m vi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn
mÆt tõ ®ã gi¶m chi phÝ lu th«ng cho x· héi. Nh vËy nghiÖp vô tÝn dông cña ng©n
hµng th¬ng m¹i cã quan hÖ chÆt chÏ víi sè lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng - nguyªn
nh©n tiÒm Èn cña l¹m ph¸t. Lµm tèt c«ng t¸c tÝn dông sÏ gi¶m bít lîng tiÒn trong
lu th«ng, gãp phÇn kiÒm chÕ l¹m ph¸t, ®iÒu hoµ vµ æn ®Þnh lu th«ng tiÒn tÖ.
MÆt kh¸c chóng ta thÊy r»ng víi mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n vµ ®îc
thùc hiÖn cã chÊt lîng kh«ng nh÷ng hç trî cho c¸c ngµnh kÐm ph¸t triÓn, thóc
®Èy c¸c ngµnh mòi nhän mµ cßn gãp phÇn vµo viÖc t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh tÕ
x· héi, ®¶m b¶o sù c©n ®èi gi÷a c¸c vïng, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh x·
héi... t¹o ®iÒu kiÖn ®a ®Êt níc ta tiÕn nhanh trªn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn
®¹i ho¸.
Th«ng qua kh©u ph©n tÝch kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ®èi tîng ®Þnh ®Çu t ®Ó
®¸nh gi¸ chÊt lîng kho¶n tÝn dông tõ ®ã ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t ®óng ®¾n sÏ
khai th¸c tèt tiÒm n¨ng vÒ tµi nguyªn, lao ®éng... t¨ng cêng n¨ng lùc s¶n xuÊt,
cung cÊp ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng
thu nhËp cho ngêi lao ®éng. ViÖc thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c tÝn dông sÏ gãp phÇn
cho vay ®óng ®èi tîng, h¹n chÕ vµ xo¸ bá n¹n cho vay nÆng l·i ë c¸c vïng n«ng
th«n xa x«i hÎo l¸nh.
Mét lý do quan träng mµ ta ph¶i ®Ò cËp ®Õn lµ viÖc n©ng cao chÊt lîng tÝn
dông cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng. Bëi chÊt
l¬ng tÝn dông cã tèt míi t¨ng kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô do t¹o thªm ®îc nguån
vèn tõ viÖc quay vßng vèn tÝn dông, thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng bëi c¸c h×nh
thøc s¶n phÈm dÞch vô ®a d¹ng. ChÊt lîng tÝn dông ng©n hµng tèt sÏ lµm t¨ng kh¶
n¨ng sinh lêi do gi¶m ®îc sù chËm chÔ, gi¶m chi phÝ nghiÖp vô, chi phÝ qu¶n lý,
c¸c chi phÝ thiÖt h¹i do kh«ng thu håi ®îc vèn ®· cho vay. Tõ ®ã t¹o ra thÕ m¹nh
vµ n©ng cao uy tÝn cho ngµnh ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ cña
m×nh. ChÝnh nhê ®ã mµ t¹o ra ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi cña
ng©n hµng. V× vËy c¸c ng©n hµng lu«n lu«n ph¶i quan t©m tíi viÖc n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông.
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
2. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng :
2.1 Tæng vèn huy ®éng :
Tæng vèn huy ®éng cho biÕt tæng nguån tiÒn mµ ng©n hµng huy ®éng ®îc
trong nÒn kinh tÕ. ChØ tiªu nµy cho thÊy ng©n hµng cã ho¹t ®éng uy tÝn, cã ®îc
ngêi göi tin tëng kh«ng, møc gi¸ mµ ng©n hµng ®a ra cã phï hîp kh«ng,cã
khuyÕn khÝch ®îc nh©n d©n göi tiÒn vµo kh«ng? ®ång thêi cho thÊy ng©n hµng ®·
tham gia vµo c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn vµ c¸c dÞch vô ng©n hµng nh thÕ nµo?
2.2 Tû träng tõng lo¹i tiÒn göi trªn tæng nguån vèn huy ®éng :
Th«ng thêng nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng bao gåm c¸c lo¹i tiÒn göi
nh : TiÒn göi cña c¸c doanh nghiÖp (tiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã thÓ ph¸t
hµnh sÐc...) ,tiÒn göi tiÕt kiÖm (kh«ng kú h¹n, cã kú h¹n). Mçi lo¹i tiÒn göi kh¸c
nhau cã c¸c møc l·i suÊt kh¸c nhau. ChØ tiªu nµy x¸c ®Þnh kÕt cÊu cña nguån vèn
huy ®éng, ®Ó ph¸t hiÖn ra mÆt m¹nh, mÆt yÕu cña ng©n hµng trong kinh doanh tõ
®ã ®Ó ®a ra c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vay cña kh¸ch hµng mét c¸ch phï
hîp.Trong trêng hîp ng©n hµng cã tû träng tiÒn göi kh«ng kú h¹n cao ng©n hµng
®ã sÏ cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc t¹o ra lîi nhuËn bëi l·i suÊt cña lo¹i h×nh tiÒn
göi nµy t¬ng ®èi thÊp. Ngîc l¹i nÕu tû lÖ tiÒn göi víi l·i suÊt cao chiÕm tû träng
lín th× ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc gi¶i quyÕt ®Çu ra cña nguån vèn.
Song ®©y míi chØ xÐt vÒ mét khÝa c¹nh lµ l·i suÊt, cßn viÖc ®em l¹i lîi nhuËn cao
hay thÊp vµ ®é rñi ro ra sao th× cßn phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè.
2.3 Tæng d nî :
ChØ tiªu nµy cho biÕt ng©n hµng cho vay ®îc nhiÒu hay Ýt, mèi quan hÖ gi÷a
ng©n hµng víi kh¸ch hµng nh thÕ nµo? ChØ tiªu nµy cao cho thÊy ng©n hµng ®·
t¹o ®îc uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng, cung cÊp nhiÒu dÞch vô ®a d¹ng phong phó thu
hót ®îc kh¸ch hµng.
2.4 HiÖu suÊt sö dông vèn vay :
Tæng d nî
HiÖu suÊt sö dông vèn vay =
Tæng vèn huy ®éng
ChØ tiªu nµy gióp c¸c nhµ ph©n tÝch so s¸nh kh¶ n¨ng cho vay cña ng©n hµng
víi kh¶ n¨ng huy ®éng vèn, ®ång thêi x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña mét ®ång vèn huy
®éng. VËy tû lÖ nµy lín lµ tèt hay nhá lµ tèt? Chóng ta cha thÓ kh¼ng ®Þnh ®îc
bëi: NÕu tiÒn göi Ýt h¬n tiÒn cho vay th× ng©n hµng ph¶i t×m kiÕm nguån vèn cã
chi phÝ cao h¬n, cßn nÕu tiÒn göi nhiÒu h¬n tiÒn cho vay th× ng©n hµng sÏ r¬i vµo
t×nh tr¹ng thõa vèn.
2.5 Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn tæng d nî :
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChØ tiªu nµy ®îc tÝnh nh sau:
Nî qu¸ h¹n
Tû lÖ nî qu¸ h¹n =
Tæng d nî
ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn chÊt lîng cña nh÷ng kho¶n vay. Khi tØ lÖ nµy vît qu¸
mét giíi h¹n cho phÐp th× nã thÓ hiÖn sù yÕu kÐm cña ho¹t ®éng tÝn dông( Møc
giíi h¹n cña mçi níc lµ kh¸c nhau, ë ViÖt Nam hiÖn nay chÊp nhËn tû lÖ nµy lµ
5%).
Theo thêi gian, tû lÖ nµy cã thÓ ph©n lµm 2 trêng hîp:
Nî qu¸ h¹n b×nh thêng + Nî qu¸ h¹n cã vÊn ®Ò
Tû lÖ nî qu¸ h¹n díi 12 th¸ng=
Tæng d nî
Nî qu¸ h¹n khã thu håi
Tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn 12 th¸ng=
Tæng d nî
Qua viÖc ph©n lo¹i nî qu¸ h¹n, ta cã thÓ biÕt râ c¸c kho¶n nî ®ang gÆp khã
kh¨n hay nh÷ng kho¶n nî kh«ng thÓ thu håi ®îc tõ ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p hîp lý
rñi ro tíi møc thÊp nhÊt.
2.7 ChØ tiªu lîi nhuËn :
Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tÝn dông
ChØ tiªu lîi nhuËn =
Tæng d nî tÝn dông
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña tÝn dông. Lîi nhuËn ë ®©y ph¶n
¸nh chªnh lÖch gi÷a chi phÝ ®Çu vµo (l·i suÊt huy ®éng) vµ thu l·i ®Çu ra.
3. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng :
HiÖn nay vÊn ®Ò chÊt lîng tÝn dông ®ang ®îc c¸c ng©n hµng rÊt quan t©m vµ
®ang t×m mäi c¸ch ®Ó cã thÓ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông mét c¸ch tèt nhÊt. §Ó
qu¶n lý vµ ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông mét c¸ch cã hiÖu
qu¶ ®ßi hái chóng ta ph¶i cã mét sù hiÓu biÕt s©u s¾c c¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nã. Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng nhng chóng
ta cã thÓ ph©n thµnh c¸c nhãm nh©n tè nh :
3.1 Nhãm nh©n tè thuéc vÒ m«i trêng kinh tÕ :
ë ®©y chóng ta xÐt ®Õn c¶ m«i trêng kinh tÕ trong níc vµ quèc tÕ:
Khi nÒn kinh tÕ æn ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho tÝn dông ng©n hµng
ph¸t triÓn, lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®îc tiÕn
hµnh mét c¸ch b×nh thêng, kh«ng bÞ ¶nh hëng bëi l¹m ph¸t, khñng ho¶ng tµi
chÝnh dÉn ®Õn kh¶ n¨ng cho vay vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî vay kh«ng cã biÕn ®éng lín.
Tuy nhiªn ®Ó x· héi ph¸t triÓn ®i lªn ®ßi hái nÒn kinh tÕ ph¶i cã sù t¨ng trëng mµ
t¨ng trëng th× dÉn ®Õn l¹m ph¸t. NÕu chóng ta kh«ng qu¶n lý tèt ®Ó l¹m ph¸t ë
con sè cao th× c¸c ng©n hµng sÏ lµ ngêi chÞu thiÖt thßi nhÊt do ®ång tiÒn mÊt gi¸
vµ nh vËy chÊt lîng tÝn dông sÏ bÞ gi¶m sót nghiªm träng. Ngoµi ra do chÝnh s¸ch
vÜ m« cña nhµ níc u tiªn hay h¹n chÕ ph¸t triÓn mét sè ngµnh nghÒ kinh tÕ ®¶m
b¶o cho sù æn ®Þnh ph¸t triÓn chung cho nÒn kinh tÕ còng cã ¶nh hëng kh«ng nhá
tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng.
HiÖn nay víi chñ tr¬ng chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i níc ta ®· cã quan
hÖ víi nhiÒu níc trªn thÕ giíi vµ ®em l¹i nhiÒu thuËn lîi. Song viÖc ®Çu t níc
ngoµi vµo trong níc mét c¸ch å ¹t sÏ lµm mÊt c©n b»ng cung cÇu tiÒn tÖ g©y ra
l¹m ph¸t lµm ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông mét c¸ch s©u s¾c. Do vËy víi hÖ
thèng ng©n hµng níc ta hiÖn nay cha thùc sù ph¸t triÓn, chóng ta cÇn ph¶i cè g¾ng
h¬n n÷a trong vÊn ®Ò kiÓm so¸t luång tiÒn tõ níc ngoµi vµo trong níc bëi luång
tiÒn nµy sÏ lµm t¨ng khèi lîng tiÒn trong lu th«ng g©y ra l¹m ph¸t ¶nh hëng tíi
chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng.
Chu kú ph¸t triÓn kinh tÕ còng cã t¸c ®éng kh«ng nhá tíi chÊt lîng tÝn dông.
Trong thêi kú s¶n xuÊt kinh doanh ®×nh trÖ, nhu cÇu vèn tÝn dông gi¶m g©y nªn
t×nh tr¹ng ø ®äng vèn vµ c¸c kho¶n tÝn dông ®· ®îc thùc hiÖn còng khã hoµn tr¶.
Ngîc l¹i trong thêi kú hng thÞnh cña nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp ®ua nhau më
réng s¶n xuÊt kinh doanh dÉn ®Õn nhu cÇu vay vèn ngµy cµng lín. Trong mét vµi
trêng hîp do sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ ®· g©y ra nh÷ng bÊt lîi cho
doanh nghiÖp lµm cho kh¶ n¨ng tr¶ c¸c kho¶n nî sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n.
Mét yÕu tè mµ chóng ta cÇn ph¶i ®Ò c¹p ®Õn ë ®©y ®ã chÝnh lµ l·i suÊt tÝn
dông còng ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng. Víi ph¬ng ch©m “§i vay
®Ó cho vay” c¸c ng©n hµng lu«n lu«n ph¶i cè g¾ng ®Ó cã thÓ ®a ra mét møc l·i
suÊt hîp lý sao cho võa thu hót ®îc vèn nhµn rçi võa ®em l¹i lîi nhuËn.Bëi nÕu
l·i suÊt huy ®éng tiÒn nhµn rçi qu¸ thÊp sÏ kh«ng khuyÕn khÝch ®îc c¸c tæ chøc,
c¸ nh©n göi tiÒn vµo ng©n hµng dÉn ®Õn ng©n hµng kh«ng ®ñ vèn ®Ó ®¸p øng nhu
cÇu cña kh¸ch hµng.Ngîc l¹i nÕu l·i suÊt huy ®éng ®Æt ra cao sÏ ¶nh hëng trùc
tiÕp ®Õn lîi Ých cña ng©n hµng, ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong vÊn ®Ò cho vay.
20
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Vµ ®èi víi l·i suÊt cho vay còng vËy trêng hîp ®a ra møc l·i suÊt cao sÏ dÉn ®Õn
t×nh tr¹ng kh«ng cho vay ®îc, ø ®äng vèn hoÆc cã cho vay ®îc nhng khã thu håi
bëi kh¸ch hµng cña ng©n hµng kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu lµm ¨n cã hiÖu qu¶ mµ cã
nh÷ng kh¸ch hµng lµm ¨n kh«ng cã l·i hoÆc l·i thÊp sÏ khã cã thÓ tr¶ ®îc nh÷ng
kho¶n nî lín cña ng©n hµng g©y rñi ro cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
3.2 Nhãm nh©n tè thuéc vÒ m«i trêng ph¸p lý :
Ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng nãi riªng còng nh ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ
nãi chung muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qña th× cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng ph¸p luËt
®ång bé, thèng nhÊt, ®Çy ®ñ ®i kÌm hç trî. Ph¸p luËt ®· trë thµnh mét bé phËn
kh«ng thÓ thiÕu trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, kh«ng cã ph¸p
luËt hoÆc mét hÖ thèng ph¸p luËt kh«ng ®Çy ®ñ, kh«ng phï hîp víi nh÷ng yªu
cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ th× mäi ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ sÏ trë nªn hçn
®én, kh«ng thÓ tiÕn hµnh tr«i ch¶y. Ph¸p luËt ®· t¹o lËp hµnh lang ph¸p lý gióp
cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh thuËn tiÖn vµ ®¹t kÕt qu¶ cao.
ChØ trong trêng hîp c¸c chñ thÓ tham gia quan hÖ tÝn dông chÊp hµnh luËt ph¸p
mét c¸ch nghiªm minh th× quan hÖ tÝn dông míi ®¹t kÕt qu¶ mong muèn ®em l¹i
chÊt lîng cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng.
Trong ®iÒu kiÖn níc ta hÖ thèng v¨n b¶n cha ®îc hoµn thiÖn ®· g©y khã kh¨n
cho ng©n hµng trong ho¹t ®éng cña m×nh nh: HiÖn nay v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ biÖn
ph¸p ®¶m b¶o tiÒn vay ®èi víi c¸c tæ chøc §¶ng cha ®îc ban hµnh trong khi ®ã
c¸c tæ chøc nµy ®ang cã nhu cÇu vay vèn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp. V× vËy
Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c ban ngµnh cã liªn cÇn sím ban hµnh thªm c¸c v¨n b¶n
cÇn thiÕt nh»m hoµn thiÖn dÇn hÖ thèng c¸c v¨n b¶n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho
c¸c ng©n hµng trong ho¹t ®éng cña m×nh,gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
3.3 Nhãm nh©n tè vÒ phÝa ng©n hµng :
§©y lµ nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ b¶n th©n néi t¹i cña ng©n hµng cã liªn quan,
¶nh hëng tíi ho¹t ®éng tÝn dông bao gåm:
- ChÝnh s¸ch tÝn dông:
ChÝnh s¸ch tÝn dông cã mét ý nghÜa to lín quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay
thÊt b¹i cña c¶ hÖ thèng ng©n hµng. Do vËy khi x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cÇn
ph¶i ®¶m b¶o sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a quyÒn lîi cña ngêi göi tiÒn, cña ng©n hµng
vµ cña ngêi sö dông vèn vay. §ång thêi chÝnh s¸ch tÝn dông ph¶i phï hîp víi ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng, Nhµ níc vµ cÇn ®îc dùa trªn nh÷ng c¬ së
thùc tiÔn vµ khoa häc nhÊt ®Þnh.
§èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n ph¶i
®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi cña ho¹t ®éng tÝn dông trªn c¬ së ph©n t¸n rñi ro, tu©n
21
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thñ ph¸p luËt vµ ®êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc ®¶m b¶o c«ng b»ng x·
héi.
- C«ng t¸c tæ chøc cña ng©n hµng:
Tæ chøc cña ng©n hµng cÇn ®îc cô thÓ ho¸ vµ s¾p xÕp mét c¸ch cã khoa häc,
cã tÝnh linh ho¹t trªn c¬ së t«n träng c¸c nguyªn t¾c tÝn dông ®· ®îc quy ®Þnh c¶
vÒ huy ®éng vèn còng nh cho vay, qu¶n lý ®ù¬c c¬ cÊu tµi s¶n nî, tµi s¶n cã cña
ng©n hµng. §©y lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô tÝn dông lµnh m¹nh. Do ho¹t
®éng tÝn dông lµ lo¹i h×nh kinh doanh tiÒn tÖ cã rñi ro rÊt lín nªn cÇn cã sù phèi
hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban, bé phËn trong tõng ng©n hµng
trong toµn hÖ thèng ng©n hµng, gi÷a ng©n hµng víi c¸c c¬ quan kh¸c nh tµi chÝnh,
ph¸p lý... ViÖc thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc qu¶n lý cã hiÖu
qu¶ c¸c kho¶n vèn tÝn dông, ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c vÊn ®Ò cã liªn
quan ®Õn tÝn dông khi cÇn thiÕt.
- ChÊt lîng nh©n sù:
Con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong qu¶n lý vèn tÝn dông
nãi riªng vµ trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung. HiÖn nay khi nghiÖp vô
ho¹t ®éng ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn th× ®ßi hái chÊt lîng nh©n sù ngµy cµng
cao ®Ó cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng tiÖn lµm viÖc hiÖn ®¹i, phï hîp víi sù ph¸t triÓn
nghiÖp vô kh«ng ngõng. Do vËy viÖc tuyÓn chän nh©n sù cÇn ph¶i ®îc tiÕn hµnh
kü lìng, c¸n bé tÝn dông ph¶i lµ ngêi cã tr¸ch nhiÖm cao, cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp
tèt, ph¶i cã chuyªn m«n giái th× míi cã thÓ ng¨n ngõa nh÷ng sai ph¹m khi thùc
hiÖn chu kú khÐp kÝn cu¶ mét kho¶n tÝn dông, ®ång thêi t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh
cña ng©n hµng m×nh trªn thÞ trêng vµ ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt nhu cÇu ®a d¹ng
cña mét x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn.
- Quy tr×nh tÝn dông:
§©y lµ nh÷ng giai ®o¹n, c«ng viÖc cÇn ph¶i thùc hiÖn theo mét thñ tôc nhÊt
®Þnh trong viÖc cho vay, thu nî b¾t ®Çu tõ viÖc xÐt ®¬n xin vay cña kh¸ch hµng
cho ®Õn khi thu nî nh»m ®¶m b¶o an toµn vèn tÝn dông. ChÊt lîng tÝn dông phô
thuéc vµo viÖc lËp ra mét quy tr×nh tÝn dông cã ®¶m b¶o tÝnh khoa häc kh«ng vµ
viÖc thùc hiÖn c¸c giai ®o¹n trong quy tr×nh tÝn dông còng nh sù phèi hîp nhÞp
nhµng gi÷a c¸c giai ®o¹n nh thÕ nµo?
Quy tr×nh tÝn dông gåm 3 giai ®o¹n chÝnh:
+ XÐt ®Ò nghÞ vay cña kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn cho vay: §©y lµ giai ®o¹n rÊt
quan träng trong quy tr×nh tÝn dông, nã quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng tÝn dông cña
22
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kho¶n tÝn dông sÏ ®îc thùc hiÖn vµ lµ c¬ së ®Þnh lîng rñi ro trong khi cho vay.
Trong giai ®o¹n nµy chÊt lîng tÝn dông phô thuéc nhiÒu vµo c«ng t¸c thÈm ®Þnh
kh¸ch hµng vµ viÖc chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn, thñ tôc cho vay cña
ng©n hµng.
+ KiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh sö dông vèn vay vµ theo dâi rñi ro: ViÖc thiÕt
lËp hÖ thèng kiÓm tra h÷u hiÖu ¸p dông cã hiÖu qu¶ c¸c h×nh thøc, biÖn ph¸p sÏ
gióp cho ng©n hµng kÞp thêi n¾m b¾t nh÷ng th«ng tin vÒ c¸c kho¶n tÝn dông ®·
cung cÊp ®Ó cã thÓ ®a ra kÞp thêi nh÷ng quyÕt ®Þnh can thiÖp khi cÇn thiÕt, sím
ng¨n ngõa nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
+ Thu nî vµ thanh lý: §©y lµ giai ®o¹n mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån
t¹i cña ng©n hµng bëi nÕu kh«ng thu ®îc nî ®Õn h¹n, ng©n hµng sÏ mÊt vèn kinh
doanh, chÊt lîng tÝn dông bÞ ¶nh hëng xÊu nghiªm träng, khñng ho¶ng cã thÓ x¶y
ra mµ ®iÒu tåi tÖ h¬n c¶ lµ khi hÖ thèng ng©n hµng l©m vµo t×nh tr¹ng ®ã sÏ dÉn
®Õn t×nh tr¹ng khñng ho¶ng toµn bé nÒn kinh tÕ. ChÝnh v× vËy mµ ng©n hµng cÇn
ph¶i tÝch cùc trong c«ng t¸c thu nî. Sù linh ho¹t cña ng©n hµng trong viÖc ph¸t
hiÖn kÞp thêi ®iÒu kiÖn bÊt lîi x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng cïng nh÷ng biÖn ph¸p xö
lý chÝnh x¸c, kÞp thêi sÏ gióp ng©n hµng gi¶m thiÓu ®îc nh÷ng rñi ro, h¹n chÕ
nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n, b¶o toµn vèn, n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
- Th«ng tin tÝn dông:
Th«ng tin tÝn dông cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh cho vay, gióp cho
c¸c c¸n bé tÝn dông cã c©u tr¶ lêi ®óng: Cho vay hay kh«ng cho vay? XÐt trªn
tÇm vÜ m« th«ng tin tÝn dông lµ c¬ së ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông vµ ®a ra c¸c dù
b¸o ph¸t triÓn kinh tÕ. Th«ng tin tÝn dông cã thÓ thu ®îc nhiÒu nguån: Hå s¬ vay
vèn, th«ng tin gi÷a c¸c tæ chøc tÝn dông, th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh ... th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi th× kh¶ n¨ng ng¨n ngõa
rñi ro cµng lín, chÊt lîng tÝn dông cµng cao.
- KiÓm so¸t néi bé:
Th«ng qua c«ng t¸c nµy c¸c nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng sÏ n¾m ®îc t×nh h×nh
ho¹t ®éng kinh doanh ®ang diÔn ra, nh÷ng khã kh¨n, thuËn lîi trong viÖc chÊp
hµnh c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt, néi quy, quy chÕ, chÝnh s¸ch kinh doanh, thñ tôc tÝn
dông tõ ®ã gióp c¸c nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng ®a ra nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch
phï hîp nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vµ ph¸t huy nh÷ng nh©n tè thuËn lîi
nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. ChÊt lîng tÝn dông phô thuéc vµo viÖc chÊp
hµnh c¸c quy ®Þnh, thÓ lÖ... vµ møc ®é kÞp thêi ph¸t hiÖn sai sãt còng nh nguyªn
nh©n dÉn dÕn sai sãt trong qóa tr×nh thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông.
- Trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng tÝn dông:
23
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Trang thiÕt bÞ gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc n©ng cao chÊt lîng tÝn dông
cña ng©n hµng. Nã lµ c«ng cô, ph¬ng tiÖn thùc hiÖn tæ chøc qu¶n lý ng©n hµng,
kiÓm tra qu¸ tr×nh sö dông vèn vay vµ thùc hiÖn nghiÖp vô giao dÞch víi kh¸ch
hµng. §Æc biÖt víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay, c¸c
trang thiÕt bÞ tin häc ®· gióp cho ng©n hµng cËp nhËt ®îc th«ng tin nhanh chãng,
kÞp thêi, chÝnh x¸c. Trªn c¬ së ®ã ®a ra quyÕt ®Þnh tÝn dông ®óng ®¾n, kh«ng bá
lì thêi c¬ trong kinh doanh, gióp cho qu¸ tr×nh qu¶n lý tiÒn vay vµ thanh to¸n ®îc
thuËn tiÖn, nhanh chãng vµ chÝnh x¸c.
3.4 Nhãm nh©n tè thuéc vÒ kh¸ch hµng:
§Ó ®¶m b¶o kho¶n tÝn dông ®ùoc sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶,
mang l¹i lîi Ých cho ng©n hµng gãp phÇn vµo sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi th× kh¸ch hµng cã vai trß hÕt søc quan träng. Mét kh¸ch hµng cã t c¸ch
®Ëo ®øc tèt, cã t×nh h×nh tµi chÝnh v÷ng vµng, cã thu nhËp sÏ s½n sµng hoµn tr¶
®Çy ®ñ nh÷ng kho¶n vay vèn cña ng©n hµng khi ®Õn h¹n qua ®ã ®¶m b¶o an toµn
vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
Nh÷ng nh©n tè nµy bao gåm:
Tr×nh ®é qu¶n lý ®iÒu hµnh cña c¸n bé doanh nghiÖp cã ®¸p øng ®îc trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng hay kh«ng, n¨ng lùc vÒ vèn vµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp cã
®ñ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hay kh«ng, chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt
kinh doanh t«t hay xÊu, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao hay thÊp, t¬ng lai ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp nh thÕ nµo? ý thøc tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp trong
c«ng t¸c tr¶ nî ng©n hµng.
Nh÷ng yÕu tè trªn ®Æt ra cho SGD cÇn ph¶i chän kh¸ch hµng ®Ó ®Çu t, thÈm
®Þnh kü lìng vµ cÇn ph¶i gi¸m s¸t mét c¸ch chÆt chÏ qu¸ tr×nh tríc, trong, sau khi
cho vay, cã nh vËy míi ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng tÝn dông.
3.5 C¸c yÕu tè tù nhiªn :
§©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n bÊt kh¶ kh¸ng nh thiªn tai, ho¶ ho¹n, dÞch
bÖnh...Khi xÈy ra thêng g©y ra hËu qu¶ lín t¸c ®éng ®Õn c¶ ng©n hµng vµ kh¸ch
hµng, ng©n hµng khã cã kh¶ n¨ng thu håi ®îc vèn ®iÒu ®ã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng
tÝn dông. Tríc sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè nµy ng©n hµng khi tiÕn hµnh ®Çu t cÇn
ph¶i c©n nh¾c, b¸o c¸o mét c¸ch cô thÓ, chñ ®éng phßng ngõa nh»m gi¶m thiÓu
rñi ro.
Nh vËy viÖc n¾m v÷ng c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n
hµng vµ biÕt tËn dông c¸c nh©n tè nµy trong hoµn c¶nh thùc tÕ cña ng©n hµng
m×nh sÏ t¹o ra mét chÊt lîng tÝn dông tèt, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn v÷ng m¹nh
cña ng©n hµng vµ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
24
.DOC 
64 
60 
107 
