Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện hệ thống pháp...

Tài liệu Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện hệ thống pháp luật việt nam

.DOCX
107
133
97

Mô tả:

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA LUẬT – BỘ MÔN THƯƠNG MẠI LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP Khóa 30 (Niên khóa 2004 – 2008) Đề tài: CƠ CHẾ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ VÀ VIỆC HOÀN THIỆN HỆ THỐNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM Giáo viên hướng dẫn Phạm Mai Phương Sinh viên thực hiện Phan Trần Nguyên Huy MSSV: 5043970 Lớp: Luật thương mại – K30 Cần Thơ – 5/2008 Mục Lục Trang Lời nói đầu ..................................................................................................... 1 Chương I: TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ ............. 4 I. Khái quát về tranh chấp thương mại quốc tế....................................4 II. Nguồn luật áp dụng ............................................................................7 2.1. Điều ước quốc tế ................................................................................... 7 2.2. Luật quốc gia ......................................................................................... 11 2.3. Tập quán thương mại quốc tế ................................................................ 16 2.4. Tiền lệ pháp về thương mại (án lệ) ....................................................... 17 III. Một số vấn đề về hợp đồng mua bán ngoại thương .......................18 3.1. Chủ thể................................................................................................... 18 3.2. Điều kiện cơ bản của hợp đồng ............................................................. 18 3.3. Hình thức của hợp đồng ........................................................................ 18 3.4. Chào hàng, chấp nhận chào hàng .......................................................... 19 3.4.1. Chào hàng ........................................................................................ 19 3.4.2. Chấp nhận chào hàng....................................................................... 21 3.4.3. Vấn đề trách nhiệm trong thực hiện hợp đồng ................................ 22 CHƯƠNG II: CÁC PHƯƠNG THỨC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ ............................................... 24 I. Thương lượng ....................................................................................... 26 1.1. Khái niệm, ý nghĩa ................................................................................ 26 1.2. Một số loại khiếu nại phổ biến .............................................................. 28 1.2.1. Khiếu nại người bán hàng................................................................ 28 1.2.2. Khiếu nại người bảo hiểm hàng hóa................................................ 31 II. Hòa giải........................................................................................ 32 2.1. Khái niệm .............................................................................................. 32 2.2. Những ưu điểm và hạn chế của hòa giải ............................................... 36 2.3. Thủ tục tiến hành hòa giải ..................................................................... 37 2.3.1. Đề xuất hòa giải ............................................................................... 37 2.3.2. Quá trình hòa giải ............................................................................ 38 2.4. Giải quyết tranh chấp bằng hòa giải theo quy chế hòa giải của UNCITRAL ................................................................................... 39 III. Trọng tài thương mại ........................................................................ 40 3.1. Khái niệm, đặc điểm của trọng tài thương mại ..................................... 40 3.1.1. Khái niệm......................................................................................... 40 3.1.2. Đặc điểm.......................................................................................... 41 3.2. Các loại trọng tài thương mại ................................................................ 43 3.3. Thỏa thuận trọng tài .............................................................................. 46 3.3.1. Khái niệm......................................................................................... 46 3.3.2. Nội dung của thỏa thuận trọng tài ................................................... 49 3.4. Tố tụng trọng tài .................................................................................... 51 3.4.1. Thủ tục khởi kiện tại trọng tài ......................................................... 51 3.4.2. Thủ tục thành lập trọng tài............................................................... 53 3.4.3. Thủ tục xét xử .................................................................................. 58 IV. Tòa án ................................................................................................. 59 4.1. Tổ chức hệ thống Tòa án ....................................................................... 60 4.2. Thẩm quyền và thủ tục tố tụng.............................................................. 60 4.3. Giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tại Tòa án Việt Nam........... 63 4.3.1. Các nguyên tắc đặc thù.................................................................... 63 4.3.2. Thẩm quyền của Tòa án Việt Nam trong việc giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế ......................................................... 65 4.3.3. Thủ tục tố tụng kinh tế tại Tòa án Việt Việt Nam ........................... 69 CHƯƠNG III: PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VIỆT NAM TRONG TRONG HOẠT ĐỘNG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ BẰNG PHƯƠNG THỨC TRỌNG TÀI VÀ TÒA ÁN ............................................... 73 I. Việc áp dụng pháp lệnh trọng tài thương mại năm 2003 và phương hướng hoàn thiện trong thực tiễn giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tại việt nam bằng trọng tài ..................................................................73 1.1. Về trọng tài viên .................................................................................... 73 1.2. Về doanh nghiệp.................................................................................... 76 1.3. Về Tòa án .............................................................................................. 78 II. Một số vướng mắc trong hoạt động giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tại tòa án và phương hướng hoàn thiện ........................... 86 2.1. Một số vướng mắc................................................................................. 86 2.2. Phương hướng hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng Tòa án........................................................................ 92 2.2.1. Yêu cầu và định hướng chung của việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng Tòa án ................................ 92 2.2.2. Hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng Tòa án ........................................................................................... 98 Kết luận........................................................................................................... 104 Nhận Xét Của Giáo Viên Phản Biện ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Nhận Xét Của Giáo Viên Hướng Dẫn ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………….................................... ................................................................................................................................................................ Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam Lời Nói Đầu Lý do chọn đề tài: Nước Việt Nam vốn đi lên phát triển từ một nước nông nghiệp lạc hậu, cơ sở hạ tầng còn thiếu thốn và yếu kém rất nhiều. Sau hai cuộc kháng chiến, với những chủ trương, đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, Việt Nam đang dần dần thay da đổi thịt, vươn lên là một nước đang phát triển, chạy đua cùng các quốc gia khác. Đặc biệt, với chủ trương phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, đa dạng hóa các ngành nghề, mở rộng cửa đón nhận đầu tư nước ngoài, kinh tế Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, song song với những lợi ích đó, nước ta cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc trong công cuộc hội nhập ấy. Kinh tế phát triển, đa dạng hóa các ngành nghề, các doanh nhiệp mọc lên như nấm, quan hệ quốc tế mở rộng thì cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam cần phải có một hành lang pháp lý vững chắc, bao quát, nhằm điều tiết nền kinh tế, đặc biệt là các quy định về giải quyết tranh chấp kinh tế. Thực tế trong những năm qua, khi đối mặt với các cuộc tranh chấp kinh tế, đặc biệt là các tranh chấp có yếu tố nước ngoài, các doanh nghiệp tư nhân và kể cả các doanh nghiệp Nhà nước đều tỏ ra lúng túng. Phần thiệt thòi thường nghiêng về phía chúng ta khi mà kiến thức, kinh nghiệm của chúng ta trong vấn đề này còn quá ít. Nguyên do là các doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia vào các quan hệ thương mại quốc tế còn chưa hiểu nhiều, chưa tranh bị kiến thức đầy đủ, chưa lường trước hết tình thế khi xảy ra tranh chấp. Và khi thực tế tranh chấp đã xảy ra họ cũng không biết phải lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp nào cho thỏa đáng, đặc biệt là phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng trọng tài thương mại, một hình thức còn khá mới mẽ ở Việt Nam. Nói đến thương mại quốc tế không thể không đề cập đến tranh chấp thương mại quốc tế, tranh chấp thương mại quốc tế được xem như một kiến thức cơ bản mà bất cứ ai tham gia vào các quan hệ thương mại quốc tế đều phải trang bị cho mình. Đặc biệt, khi Việt Nam đã gia nhập “sân chơi lớn” – tổ chức thương mại thế giới WTO. GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -1- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam Vì những lí do ấy, người viết đã chọn đề tài: “Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam”. Giới hạn đề tài: Vì tranh chấp thương mại quốc tế là một vấn đề khá rộng lớn, nó bao gồm nhiều lĩnh vực như: độc quyền, kinh doanh không lành mạnh, sở hữu trí tuệ…, vi phạm nghĩa vụ trong quan hệ thương mại quốc tế cũng khá nhiều loại như: vi phạm nghĩa vụ trong các Hiệp định thương mại song phương, đa phương, vi phạm nghĩa vụ trong các hợp đồng thương mại cụ thể... Cho nên, vì thời gian không cho phép cũng như lượng kiến thức có hạn nên người viết chỉ tập trung vào bốn phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế cơ bản là: thương lượng, hòa giải, trọng tài thương mại và Tòa án dưới góc độ của các tranh chấp phát sinh trong hợp đồng thương mại cụ thể. Trong đó, người viết tập trung vào hai phương thức chủ yếu là trọng tài và Tòa án cũng như đề xuất hoàn thiện cho hai phương thức giải quyết tranh chấp này. Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình nghiên cứu, trình bày đề tài người viết đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu như so sánh, phân tích phát triển, phân tích tổng hợp, thống kê nhằm làm nổi bật nội dung chính của đề tài, giúp người đọc có một cách nhìn khái quát, toàn diện về các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế, cũng như đưa ra các đề xuất hoàn thiện pháp luật Việt Nam. Kết cấu luận văn: luận văn bao gồm 104 trang, với kết cấu gồm 3 chương: Chương 1: “Tranh chấp thương mại quốc tế”. Chương này giới thiệu khái quát về tranh chấp thương mại quốc tế, đề cập đến các khái niệm cũng như các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế cơ bản, đồng thời chương này cũng giới thiệu một cách khái quát về hợp đồng thương mại quốc tế. Chương 2: “Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế” Chương này giới thiệu một cách chi tiết về các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế cơ bản. Chương 3: “Phương hướng hoàn thiện pháp luật Việt Nam trong hoạt động giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại và Tòa án”. Chương này đưa ra một số đề xuất cho hoàn thiện pháp luật Việt Nam trong hoạt động giải GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -2- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng con đường trọng tài thương mại và Tòa án. Như đã nói ở trên, vì thời gian có hạn và kiến thức của người viết còn hạn chế nên trong quá trình nghiên cứu, trình bày luận văn, việc mắc phải những sai sót là không thể tránh khỏi. Rất mong bạn đọc thông cảm và cùng góp ý cho luận văn ngày càng hoàn chỉnh hơn. Cũng xin cảm ơn cô Phạm Mai Phương đã bỏ thời gian quý báo hướng dẫn, chỉ bảo tận tình, cảm ơn tập thể giảng viên Khoa luật, Trường đại học Cần Thơ đã cung cấp những tri thức, cũng như tạo điều kiện và hỗ trợ hết mình đề người viết có thể hoàn thành luận văn này một cách suôn sẽ. Chân thành càm ơn! Sinh viên thực hiện Phan Trần Nguyên Huy GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -3- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam CHƯƠNG 1 TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ I. Khái Quát Về Tranh Chấp Thương Mại Quốc Tế Thương mại quốc tế là hoạt động trao đổi, mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ thương mại giữa các thương nhân có quốc tịch khác nhau hoặc có trụ sở thương mại tại các nước khác nhau nhằm mục đích thu lợi nhuận. Thương mại quốc tế là tổng hòa các hoạt động mậu dịch đối ngoại của các nước. Hoạt động thương mại quốc tế là một hoạt động phức tạp, liên quan đến nhiều quốc gia, nhiều chủ thể ở nhiều quốc gia khác nhau. Do đó trong hoạt động thương mại quốc tế thường xuyên xáy ra tranh chấp. Theo từ điển luật học Black do West Pub Co xuất bản năm 1991 (Black’s Law Dictionary) tranh chấp được hiểu là sự mâu thuẫn hoặc bất đồng (tranh cãi), sự mâu thuẫn về các yêu cầu hay quyền, sự đòi hỏi về quyền, yêu cầu hay đòi hỏi từ một bên được đáp lại bởi một yêu cầu hay một lập luận trái ngược của bên kia. Trong thực tiễn ngoại giao, thuật ngữ “tranh chấp quốc tế” được hiểu theo nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Theo nghĩa rộng, tranh chấp quốc tế bao hàm không chỉ tranh chấp mà còn cả các tình thế (trạng thái xung đột giữa các quốc gia). Theo nghĩa hẹp, tranh chấp quốc tế chỉ bao gồm các quan hệ xung đột giữa các quốc gia được biểu hiện qua các bên tham gia cụ thể đối với các đối tượng tranh chấp cụ thể. Tóm lại, tranh chấp trong thương mại quốc tế là những bất đồng xảy ra trong quá trình thực hiện các hoạt động thương mại quốc tế mà chủ yếu là khi thực hiện các hợp đồng thương mại quốc tế. Tranh chấp là điều khó có thể tránh khỏi trong thương mại quốc tế vì các bên tham gia quan hệ thương mại quốc tế thường là những chủ thể có quốc tịch khác nhau, có sự xa cách về mặt địa lí, khác biệt về truyền thống pháp luật và tập quán thương mại, thiếu hiểu biết và tin cậy lẫn nhau giữa các bên... Mặt khác điều kiện ngoại cảnh ở mỗi nước đều có thể gây ra những khó khăn không thể lường trước, đôi khi là bất khả kháng cho mỗi bên khi thực hiện nghĩa vụ của mình theo hợp GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -4- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam đồng (chẳng hạn như khi nước có quan hệ mua bán bị cấm vận, bị bất ổn, biến động về chính trị…). Việc ý thức thực hiện hợp đồng của các bên cũng là một trong các yếu tố tác động đến các tranh chấp thương mại quốc tế. Điều này có thể xảy ra do bên bán (bên xuất khẩu) không thực hiện đúng nghĩa vụ (chẳng hạn như giao hàng thừa, thiếu), do sự không cẩn thận của người mua (bên nhập khẩu), do bên vận chuyển không thực hiện đúng những cam kết trong hợp đồng vận chuyển (xếp hàng không đúng quy định)… Chẳng hạn, tranh chấp phát sinh do chất lượng hàng hoá không bảo đảm, bên bán giao hàng không đúng phẩm chất. Tranh chấp cũng có thể phát sinh từ khâu thanh toán của các bên. Thực tiễn cho thấy có đến 60% vụ tranh chấp là phát sinh từ khâu thanh toán, một phần do khâu thanh toán ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của các bên, phần khác là do khâu thanh toán là khá phức tạp, có thể kéo dài và do đó có thể kéo theo sự chênh lệch giá. Hay sự không cẩn thận của người mua cũng có thể làm phát sinh tranh chấp. Điển hình nhất là vụ tranh chấp giữa công ty xuất nhập khẩu của Nam Phi với tổng công ty rau quả Việt Nam (Vegetexco). Tóm tắt vụ việc như sau: Công ty Nam Phi mua của Vegetexco 274 tấn chuối kho và lạc nhân. Trong quá trình vận chuyển, công ty của Nam Phi đã không tính đến việc bao bì đóng gói, dùng container không có cửa thông gió để vận chuyển. Khi tới cảng thì toàn bộ số chuối sấy khô và lạc nhân đã bị ẩm mốc và hư toàn bộ, phải tiến hành chế biến lại với chi phí là 420 triệu VND. Bên mua là công ty của Nam Phi đã yêu cầu Vegetexco chịu một nửa chi phí tái chế lại. Công ty Nam Phi đã lập luận rằng vì người mua mới nhập hàng lần đầu tiên và là bạn hàng mới nên Vegetexco phải chịu một nửa. Rõ ràng điều này là không thỏa đáng và Vegetexco chỉ chấp nhận trả 50 triệu cho phía Nam Phi và nói rõ rằng đây không phải là khoản tiền bồi thường mà là khoản hỗ trợ của Vegetexco cho sự thiệt hại này. Bên công ty Nam Phi cũng chấp nhận thỏa thuận này. Những yếu tố trên đã gây ra không ít tranh chấp, mặt khác các mối quan hệ trong tranh chấp thương mại quốc tế ngày càng trở nên phức tạp, rối rắm, các bên đều mong muốn đem lại nhiều lợi nhuận và ít chịu phí tổn nhất, và vì vậy các tranh chấp thương mại quốc tế ngày càng phức tạp hơn. GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -5- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam Hơn nữa, trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên còn gặp phải những khó khăn, mâu thuẫn, trong quá trình quản lí, hoạt động thương mại của các bên. Hệ thống pháp luật của các nước chính là trở ngại lớn nhất, bởi lẽ pháp luật của các nước khác nhau có những quy định rất khác nhau, khác nhau về hình thức hoạt động, nội dung hoạt động, khác nhau trong việc quy định địa vị pháp lí của các bên tham gia, thậm chí thẩm quyền xét xử cũng có sự khác nhau. Xung đột pháp luật là hiện tượng không thể tránh khỏi khi áp dụng pháp luật của hai hay nhiều quốc gia. Về mặt lí luận, một quan hệ pháp luật có liên quan đến bao nhiêu quốc gia thì có bấy nhiêu hệ thống pháp luật có thể được dẫn chiếu đến trong việc giải quyết quan hệ đó. Trên thực tế, nội dung pháp luật của các nước không bao giờ giống nhau, ngay cả khi các nước đó có cùng một chế độ kinh tế chính trị, hay cho dù cùng một hệ thống pháp luật. Có không ít các trường hợp các điều khoản trong các văn bản của một lĩnh vực pháp luật có nội dung giống nhau, thậm chí trùng lắp nhau. Ví dụ Bỉ áp dụng Bộ luật Dân sự 1804 của Pháp mà hầu như không thay đổi một điều khoản nào, nhưng do việc áp dụng và giải thích các điều khoản của Bộ luật không giống nhau nên việc áp dụng ở Bỉ và Pháp cũng khác nhau. Sự phức tạp trong việc áp dụng luật điều chỉnh cũng có thể gây trở ngại cho việc thực hiện các giao dịch dẫn đến tranh chấp. Chẳng hạn, hãy thử tưởng tượng tình huống của một hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế giữa hai công ty Anh và Đức được thiết lập ở Pháp, được xếp xuống tàu ở Aghentina để vận chuyển đến cảng Đan Mạch trên một chuyến tàu của Hà Lan. Vậy trong trường hợp này ta áp dụng luật của nước nào? Đây là vấn đề rất khó đánh giá. Luật pháp của các nước khác nhau có những quy định khác nhau về việc lựa chọn pháp luật. Chẳng hạn theo luật của Anh, ở đây có hai câu hỏi cần trả lời. Thứ nhất, liệu một Tòa án của Anh có thẩm quyền giải quyết vụ việc này hai không. Trong trường hợp này luật của Anh sẽ được áp dụng giải quyết nếu hợp đồng được thiết lập tại Anh. Hai là, nếu luật của Anh được áp dụng thì nó sẽ được áp dụng cho bất kì vụ việc nào ở Anh, nếu không thì các quy định của luật nước ngoài sẽ được áp dụng điều chỉnh. Từ những nguyên nhân nêu trên, có thể khẳng định rằng tranh chấp trong hợp đồng kinh doanh thương mại quốc tế là điều khó có thể tránh khỏi, là yếu tố GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -6- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam khách quan của nền kinh tế. Vì thế, yêu cầu đặt ra là phải giải quyết một cách nhanh chóng và thỏa đáng các tranh chấp, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của các bên. II. Nguồn luật áp dụng 2.1. Điều ước quốc tế: Điều 2 Pháp lệnh về kí kết và thực hiện điều ước quốc tế ngày 24/08/1998 của ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua ngày 20/08/1998 định nghĩa: “Điều ước quốc tế là thỏa thuận bằng văn bản được kí kết giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và một hoặc nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế hoặc chủ thể khác của luật quốc tế, không phụ thuộc vào tên gọi như: Công ước, Hiệp ước, Định ước, Công hàm thư, Nghị định thư…” Pháp lệnh này cũng đưa ra một số cách phân loại dựa vào: -Tên gọi và danh nghĩa điều ước quốc tế được các bên kí kết thỏa thuận xác định tùy thuộc vào tính chất nội dung của văn bản. - Điều ước quốc tế được kí kết với danh nghĩa Nhà nước là điều ước: + Về hòa bình, an ninh, biên giới, lãnh thổ, chủ quyền quốc gia + Về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, về tương trợ tư pháp + Về các tổ chức quốc tế phổ cập và tổ chức khu vực quan trọng + Do các bên kí kết thỏa thuận - Điều ước quốc tế được kí kết với danh nghĩa chính phủ: + Để thực hiện điều ước quốc tế đã kí kết với danh nghĩa Nhà nước + Về các lĩnh vực không quy định tại khoản 2, Điều 4 của Pháp lệnh + Về các tổ chức quốc tế và các tổ chức khu vực khác + Do các bên kí kết thỏa thuận nhưng không trái với khoàn 2, điều 4 Pháp lệnh GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -7- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam - Điều ước quốc tế do Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao kí kết là điều ước quốc tế về lĩnh vực hợp tác quốc tế thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sat nhân dân tối cao. - Điều ước quốc tế được kí kết với danh nghĩa Bộ, Ngành là điều ước: + Để thực hiện một điều ước quốc tế đã kí kết với danh nghĩa Nhà nước hay Chính phủ + Về lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lí Nhà nước của Bộ, Ngành trừ trường hợp lĩnh vực đó được quy định tại các khoàn 2, 3 điều 4 của Pháp lệnh Điều ước quốc tế về thương mại là sự thỏa thuận bằng văn bản được các quốc gia kí kết trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng, nhằm ấn định, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ đối với nhau trong quan hệ thương mại quốc tế. Điều ước quốc tế về thương mại có thể được chia thành nhiều loại khác nhau căn cứ trên các tiêu chí khác nhau: - Xét về chủ thể kí kết, điều ước quốc tế về thương mại có thể phân thành điều ước quốc tế song phương, đa phương. - Hoặc vào tính chất pháp luật của điều ước quốc tế về thương mại: điều ước quốc tế cụ thể và nguyên tắc. Điều ước quốc tế mang tính nguyên tắc là điều ước nêu ra những nguyên tắc pháp lí làm cở sở cho hợp đồng thương mại quốc tế. Ví dụ như Hiệp ước về thương mại và hàng hải (Merchant Nevigation Treaty). Điều ước này đưa ra nguyên tắc tối huệ quốc về thương mại và hàng hải (MFN), nguyên tắc có đi có lại, nguyên tắc đãi ngộ như công dân…Điều ước quốc tế cụ thể là điều ước trực tiếp điều chỉnh những vấn đề pháp lí cụ thể liên quan đến quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ thương mại quốc tế. Chẳng hạn như Công ước Viên (CISG) về mua bán hàng hoa quốc tế 1980. Trong lĩnh vực mua bán hàng hoá quốc tế có thể thấy một số điều ước quốc tế tiêu biểu như sau: + Điều kiện chung về giao hàng giữa các tổ chức kinh tế của các nước thành viên Hội đồng tương trợ kinh tế ( DKCGH SEV 1968/1988) điều chỉnh quyền lợi và nghĩa vụ của các bên kí kết hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế. GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -8- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam + Công ước Viên về mua bán hàng hóa quốc tế, được kí kết ngày 01/01/1980 với 11 quốc gia thành viên. Phạm vi áp dụng: * Công ước Viên chỉ áp dụng trong hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế. Công ước được áp dụng nếu hai nước tham gia kí kết hợp đồng đều là quốc gia thành viên công ước * Trong trường hợp chỉ có một bên thuộc nước phê chuẩn công ước, nhưng xung đột tranh chấp về luật điều chỉnh đã dẫn tới việc áp dụng luật của nước này * Áp dụng đối với hợp đồng đã kí kết giữa các bên không thuộc nước phê chuẩn nhưng lại thỏa thuận áp dụng nó * Công ước cũng quy định các bên có thể không áp dụng hoàn toàn hoặc bất kì một điều khoản nào của công ước, trên cơ sở nguyên tắc tự do hợp đồng * Công ước Viên không áp dụng đối với mua bán hàng hoá tiêu dùng, mua bán tàu thủy, máy bay điện năng… Việt Nam chưa phải là thành viên của Công ước Viên, nhưng công ước này có thể được các doanh nghiệp Việt Nam lựa chọn làm luật điều chỉnh mối quan hệ mua bán của mình với các nước ngoài nếu việc lựa chọn đó không trái với quy định của Việt Nam. + Quy tắc Lahay ngày 15/06/1955 về luật áp dụng vào hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế + Công ước Roma về luật áp dụng đối với các nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng kí kết vào ngày 19/06/1980 tại Roma + Công ước Liên Mỹ về luật áp dụng đối với hợp đồng quốc tế, được kí kết tại Mehico City ngày 17/05/1994 + Hiệp định mua bán hàng dệt may Việt Nam - liên minh châu Âu Hiệp định thương mại này chứa đựng những điều khoản liên quan đến xuất xứ hàng hóa, điều khoản liên quan đến hạn ngạch (quota) và danh mục mặt GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -9- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam hàng và hạn ngạch. Hiệp định này trực tiếp điều chỉnh hợp đồng xuất nhập khẩu hàng dệt may của các doanh nghiệp nước ta với các thương nhân châu Âu. Trước đây Việt Nam kí kết nhiều Hiệp định thương mại song phương với các nước trong khối như: Ba Lan (1968), Cuba (1970), Cộng hòa dân chủ Đức (1972), Liên Xô (1978) trong đó quy định Việt Nam sẽ được các nước này dành cho chế độ tối huệ quốc trong thương mại và hàng hải. Trong đó những quyền về tối huệ quốc được áp dụng cụ thể là: Các tổ chức của các bên được Nhà nước của mình công nhận là pháp nhân, nếu hoạt động ở nước bên kia thì cũng được công nhận là pháp nhân, được hoạt động theo pháp luật của nước bên kia và được hưởng những quyền lợi và ưu đãi ngang như bất kì một nước thứ ba nào. Các bên cam kết không hạn chế xuất nhập khẩu hàng hóa đối với nước bên kia nếu như nước mình không hạn chế đối với tất cả các nước khác, tức là chỉ được hạn chế đối với bên kia khi nào, mình hạn chế đối với tất cả các nước khác, chẳng hạn như hạn chế về xuất nhập khẩu để bảo vệ an ninh quốc gia duy trì trật tự xã hội. Cam kết dành cho nhau quyền lợi tối huệ quốc về thuế xuất nhập khẩu và các thứ thuế khác, về việc lưu kho với sự giám sát của hải quan, về các thể lệ và thủ tục hải quan đối với hàng nhập thẳng của nước bên kia hay nhập hoặc chở qua một hay nhiều nước khác, cũng như đối với hàng xuất khẩu của bên kia, cũng như thuế đánh vào hàng của một bên đi qua nước bên kia và chế độ thủ tục quá cảnh… Cam kết dành cho nhau chế độ tối huệ quốc trong vận tải hành khách và hành lý dường bộ, đường thủy, đường hàng không… Cam kết bảo đảm thi hành các phán quyết của bên kia về tranh chấp thương mại hay các tranh chấp khác nếu các phán quyết đó không trái với pháp luật nước mình. Tuy nhiên, quyền lợi tối huệ quốc này không áp dụng đối với quyền lợi và quyền ưu đãi dành cho các nước láng giềng về mậu dịch biên giới. + Hiệp định thương mại Việt - Mỹ GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -10- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam Ngày 13/07/2000, tại Washington, Hiệp định thương mại Việt - Mỹ đã chính thức được kí kết giữa Bộ trưởng thương mại Việt Nam và đại diện thương mại Hoa Kỳ, kết thúc 4 năm đàm phán. Hiệp định đã được Tổng thống Hoa Kỳ kí kết ngày 16/10/2001. Ngày 28/01/2001, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định. Ngày 11/12/2001 Bộ trưởng thương mại Việt Nam và Bộ trưởng thương mại Hoa Kỳ đã trao đổi công hàm thư phê chuẩn Hiệp định. Như vậy theo quy định tại khoản 1, điều 8, chương VII Hiệp định chính thức có hiệu lực vào ngày 10/12/2001. Cho đến nay đây là Hiệp định song phương mang tính tổng thể và bao quát nhất giữa việt Nam và Hoa Kỳ, nó không chỉ quy định về thương mại hàng hoá mà còn có những điều khoản về thương mại dịch vụ, đầu tư và sở hữu trí tuệ. Việc áp dụng điều ước quốc tế cần lưu ý một số vấn đề sau: Đối với điều ước quốc tế mà Nhà nước ta tham gia kí kết hoặc công nhận thì các quy phạm của điều ước quốc tế đó có giá trị pháp lý cao hơn các quy phạm pháp lý khác. Nếu hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế được ký kết dựa trên một điều ước quốc tế thì điều ước quốc tế đó có thể đảm bảo cho quan hệ hợp đồng được bảo đảm, duy trì thay đổi hợp đồng hoặc hủy bỏ một điều khoản nào đó của hợp đồng nếu trái với những quy định của điều ước quốc tế đó. Tuy nhiên, các điều ước quốc tế cũng có những quy phạm tùy ý và các bên đương sự được phép tự thỏa thuận trong khuôn khổ quy phạm tùy ý đó đề cập. Đối với những điều ước quốc tế mà chúng ta chưa chính thức tham gia (tiêu biểu là công ước Viên năm 1980 - CISG), nhưng khi kí hợp đồng mua bán các bên có dẫn chiếu đến thì theo nguyên tắc phải hiểu đây là nguyên tắc thỏa thuận tự chọn mà hai bên kí kết hợp đồng phải coi trọng và tuân thủ. Nhưng các bên không được áp dụng các quy phạm trái với pháp luật quốc gia. 2.2. Luật quốc gia: Trong thực tiễn kí kết và thực hiện hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, bên cạnh các điều ươc quốc tế thì luật quốc gia là một trong các nguồn luật quan trọng sử dụng cho việc giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế. Luật quốc gia trở thành luật áp dụng cho mua bán hàng hóa quốc tế trong các trường hợp: GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -11- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam - Trường hợp 1: Khi các bên kí kết hợp đồng thỏa thuận trong điều khoản luật áp dụng của hợp đồng về việc chọn luật của một bên để điều chỉnh hợp đồng hoặc do văn bản thỏa thuận của các bên đương sự quy định (gọi là văn bản bổ sung cho hợp đồng). Điều khoản này là đảm bảo cơ bản cho việc thực hiện các thương vụ quốc tế. Cần quy định điều khoản này thành điều khoản riêng, độc lập với điều khoản tranh chấp. Điều khoản này thường được quy định rất đơn giản. Ví dụ, trong một hợp đồng giữa Pháp và Nam Tư (cũ) quy định: “các hợp đồng này do luật của Pháp điều chỉnh trong chừng mực mà các điều khoản đó không vi phạm các quy phạm về trật tự công cộng của Nam tư”, hoặc “thỏa thuận này sẽ được chiếu theo luật của Bradin”, thậm chí “dịch vụ này do các quy phạm pháp luật và thể lệ hiện hành ở Angieri điều chỉnh”… Hoặc có thể lựa chọn luật của một nước thứ ba nhưng phải được các bên thỏa thuận. Ví dụ, các bên có thể lưa chọn luật Anh áp dụng trên lãnh thổ Hồng Kông làm luật điều chỉnh hợp đồng trong trường hợp một doanh nghiệp Việt Nam kí kết hợp đồng với một doanh nghiệp Pháp. - Trường hợp 2: Khi điều khoản về luật áp dụng cho hợp đồng mua bán quốc tế được quy định trong các điều ước quốc tế liên quan thì luật quốc gia đương nhiên trở thành luật áp dụng cho hợp đồng đó. Ví dụ như tại điều 42, điểm b Công ước Viên về mua bán hàng hoá quốc tế có đoạn ghi: “Chiếu theo luật của quốc gia có trụ sở thương mại của người mua”. Trong hợp đồng thương mại quốc tế, luật quốc gia áp dụng thông thường là luật của nước bên bán nhưng cũng có thể là luật của nước bên mua, có thể là luật của nước thứ ba, luật nơi kí kết hợp đồng, luật nơi thực hiện nghĩa vụ… a) Luật của nước bên bán (lexvenditoris): Trong thực tiễn thương mại quốc tế, các bên đương sự hợp đồng có xu hướng áp dụng luật nước ngoài để điều chỉnh các quan hệ phát sinh từ hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế. Tuy nhiên trong thực tiễn rất đa dạng: - Các bên có thể áp dụng luật của nước người bán. GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -12- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam - Các bên có thể áp dụng giải pháp hợp lí trong trường hợp cụ thể (dưới dạng thông lệ). Ở dây vấn đề kĩ thuật tố tụng được đặt ra. Nếu người mua hàng thấy rõ việc áp dụng luật của nước người bán có thể bất lợi thì có thể chọn trọng tài mà thường áp dụng giải pháp hợp lí, nhưng điều này phụ thuộc vào sự đồng ý của bên kia. b) Luật nơi thực hiện hành vi (lex loci actus): Theo nguyên tắc này, việc điều chỉnh pháp luật đối với quan hệ thương mại có yếu tố nước ngoài được giải quyết theo pháp luật nước nơi thực hiện hành vi. Nguyên tắc Lex loci actus được ghi nhận trong nhiều điều ước quốc tế và trong pháp luật của nhiều nước. Lex loci actus có ba dạng: Lex loci contratus hoặc Lex loci celebrationis - luật của nước nơi kí kết hợp đồng: Các luật gia quan điểm rằng khi cùng nhau kí kết hợp đồng ở đâu thì các bên đương sự hẳn nhiên phải có sự hiểu biết về pháp luật của nước đó và chấp nhận áp dụng pháp luật của nước đó nếu trong hợp đồng không có quy định khác. Áp dụng luật nơi kí kết hợp đồng, trước hết phải xác định được nơi kí kết hợp đồng. Việc xác định nơi kí kết hợp đồng trong một số trường hợp lại tỏ ra rất khó khăn vì hầu hết các hợp đồng mậu dịch thương mại quốc tế đều thông qua các hình thức gián tiếp như điện thoại, mail, fax…Hiện nay, trong thực tiễn thương mại quốc tế có hai học thuyết xác định nơi kí kết hợp đồng: Theo thuyết tống phát: Hợp đồng được kí kết vào lúc gửi đơn chấp nhận. Theo thuyết này thì khó có thể hủy được đơn chấp nhận, mặc dù nó chưa đến nơi. Anh, Hoa Kỳ là những nước theo học thuyết này. Theo thuyết tiếp thu: Hợp đồng được kí vào lúc nhận dược đơn chấp nhận, địa điểm kí là nước nơi chào hàng. Theo thuyết này thì có thể hủy được đơn chấp nhận nhưng với điều kiện thông báo hủy đơn chấp nhận tới trước hoặc cùng lúc với đơn chấp nhận. Pháp, Đức, Áo, Italia, Việt Nam là những nước theo học thuyết này. Luật nơi thực hiện nghĩa vụ (lex loci solutionis): GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -13- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam Trong một số trường hợp người ta còn chấp nhận áp dụng luật nơi thực hiện nghĩa vụ với quan niệm là các bên đương sự thực hiện nghĩa vụ ở đâu thì phải hiểu pháp luật nơi đó và chấp nhận áp dụng luật nước đó. Hình thức này được áp dụng phổ biến ở Cộng hòa liên bang Đức. Việc áp dụng quy phạm xung đột này rất phức tạp vì cùng một lúc có thể áp dụng luật của nhiều nước cho hợp đồng mua bán hàng hoá quốc tế. Ví dụ người bán giao hàng xấu thì phải chịu trách nhiệm thế nào do luật nước người bán quy định, người mua trả tiền chậm thì có trách nhiệm gì do luật nước người mua quy định. Luật nơi thực hiện hợp đồng (Lex loci regitactum): Nếu hợp đồng không xác định được nơi kí kết hợp đồng thì có thể áp dụng của nước nơi thực hiện hợp đồng để giải quyết vấn đề quyền và nghĩa vụ, nơi thực hiện hợp đồng tại Việt Nam thì áp dụng luật Việt Nam để giải quyết . c) Luật quốc tịch (Lex nationalist): Việc xác định năng lực pháp lí và năng lực hành vi của các thể nhân và pháp nhân ở các nước khác nhau là rất khác nhau. Điều quan trọng cần xác định là quốc tịch của pháp nhân. Đối với thể nhân, năng lực pháp luật của họ thông thường được xác định dựa trên pháp luật luật nơi cư trú. Còn năng lực hành vi thì mỗi nước lại có quy định khác nhau. Có nước quy định năng lực hành vi dựa vào pháp luật của nước nơi họ là công dân, bất kể họ có quốc tịch ở đâu (như Pháp, Balan, Italia..), nhưng có nước lại quy định phải áp dụng luật nước nơi cư trú của đương sự để xây dựng năng lực hành vi (Anh, Hồng Kông…) bất kể họ mang quốc tịch nào. Đối với pháp nhân thì pháp luật của các nước đều quy định nguyên tắc xây dựng quốc tịch của pháp nhân. Theo pháp luật của Pháp, Đức và một số nước khác, pháp nhân đặt trung tâm quản lí ở nước nào thì mang quốc tịch của nước đó, bất kể nơi đăng ký hoạt động ở đâu. Một số nước khác lại cho rằng quốc tịch của pháp nhân được xác định dựa vào nơi đăng ký điều lệ của pháp nhân khi thành lập…Tuy nhiên đối với pháp nhân xuyên quốc gia thì cách xác định quốc tịch có nét khác biệt. Trong trường hợp này có thể: - Căn cứ vào nơi đăng ký điều lệ mặc dù có trụ sở ở nơi khác. Công ước Lahay năm 1956 về việc công nhận quyền của pháp nhân nước ngoài để giải GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -14- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam quyết vấn đề quốc tịch của pháp nhân, quy định quốc tịch của pháp nhân căn cứ vào nơi đăng kí điều lệ. - Căn cứ vào mối quan hệ giữa công ty mẹ và công ty con và quốc tịch của công ty mẹ. Ví dụ khi công ty mẹ bị phá sản, công ty con cũng bị phá sản và bị buộc giải thể theo luật quốc tịch của công ty mẹ. d) Luật của nước có Tòa án (Lex fori): Thông thường nguyên tắc này được áp dụng giải quyết các vấn đề trong lĩnh vực tố tụng liên quan đến tranh chấp. Về nguyên tắc khi phát sinh tranh chấp thì phải xác định được cơ quan nào là cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Theo nguyên tắc này Tòa án có quyền áp dụng pháp luật của nước mình để giải quyết tranh chấp quốc tế. Nguyên tắc này cũng được ghi nhận trong nhiều điều ước quốc tế và pháp luật của các nước. Chẳng hạn trong hợp đồng tương trợ tư pháp và pháp lý về các vấn đề dân sự, gia đình và hình sự giữa Việt Nam và liên bang Nga tại điều 12, khoản 3 quy định: “trong các trường hợp ở khoản 1 và khoản 2, cơ quan tư pháp của các nước kí kết chỉ áp dụng pháp luật của nước mình. Tuy nhiên, nguyên tắc này có 2 ngoại lệ: - Các ủy thác tư pháp quốc tế: các ủy thác tư pháp quốc tế thường được tiến hành dưa trên cơ sở các điều ước quốc tế hữu quan. Tuy nhiên, không phải nước nào cũng kí kết điều ước quốc tế . Nhà nước Việt Nam đã thực hiện ủy thác quốc tế của nhiều nước, khi có ủy thác quốc tế, nước được yêu cầu sẽ tìm mọi cách thực hiện ủy thác theo cách thức mà cơ quan tư pháp nước ủy thác yêu cầu. - Thực hiện các hoạt động tố tụng trên cơ sở điều ước quốc tế: trường hợp điều ước quốc tế quy định thì các hoạt động tố tụng dược thực hiện theo những quy tắc trong điều ước quốc tế. e) Luật của nước nơi xảy ra hành vi vi phạm pháp luật (Lex loci delecti commiss): Loại hình quy phạm này thường được áp dụng trong quan hệ trái vụ ngoài hợp đồng có yếu tố nước ngoài người nhằm xác định trách nhiệm của các bên có hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại cho bên khác. Tuy nhiên, trên thực tế việc xác định nơi xảy ra thiệt hại rất phức tạp vì có trường hợp thiệt hại xảy ra có liên GVHD: Phạm Mai Phương SVTH: Phan Trần Nguyên Huy -15- Luận văn tốt nghiệp Cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và việc hoàn thiện pháp luật Việt Nam quan đến nhiều nước. Chẳng hạn như khi vận chuyển hàng từ một cảng nước này đến một cảng nước khác. Việc kiểm tra hàng hóa được tiến hành ở cảng nước bên kia cho thấy hàng hoá trong tình trạng tốt, nhưng khi kiểm tra hàng hoá ở cảng đến hàng hóa lại bị hư hỏng. Trong trường hợp này rất khó xác định nơi nào là nơi xảy ra tổn thất, bên nào là bên có lỗi. 2.3. Tập quán thương mại quốc tế: Các tập quán được hình thành lâu đời trong quan hệ thương mại quốc tế, khi được các chủ thể kí kết hợp đồng mua bán quốc tế công nhận, sẽ trở thành nguồn luật điều chỉnh đối với các hợp đồng giữa các chủ thể đó với nhau. Trong quan hệ mua bán hàng hóa quốc tế, thương mại quốc tế đóng một vai trò quan trọng, vì tuy có thể không được đề cập chính thức trong các văn bản giao dịch, nhưng trong thực tiễn mỗi khi có tranh chấp các tập quán thương mại quốc tế thường được dẫn chiếu để áp dụng. Tập quán thương mại phải là thói quen được công nhận. Thói quen thương mại được công nhận khi đáp ứng các điều kiện sau: - Là một thói quen thương mại phổ biến, được áp dụng thường xuyên, có tính ổn định - Về từng vấn đề và từng khu vực, đó là thói quen thương mại duy nhất - Là thói quen thương mại có nội dung rõ ràng, được các bên liên quan chấp nhận
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng