Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của tập đoàn dầu khí vi...

Tài liệu Chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của tập đoàn dầu khí việt nam

.PDF
146
381
87

Mô tả:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- VŨ TRẦN GIANG NAM CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC DỰ ÁN NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN CỦA TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP Hà Nội - 2017 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o--------- VŨ TRẦN GIANG NAM CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC DỰ ÁN NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN CỦA TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM Chuyên ngành: Quản trị Công nghệ và Phát triển doanh nghiệp Mã số: Chuyên ngành thí điểm LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ CÔNG NGHỆ VÀ PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐỖ XUÂN TRƢỜNG XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƢỚNG DẪN XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam” là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện. Các thông tin và kết quả nghiên cứu trong luận văn là do tôi tự tìm hiểu, đúc kết và phân tích một cách trung thực, phù hợp với tình hình thực tế. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình./. Tác giả luận văn Vũ Trần Giang Nam LỜI CẢM ƠN Trƣớc hết tôi xin trân trọng cảm ơn Tiến sỹ Đỗ Xuân Trƣờng, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn tôi để hoàn thành bản luận văn này. Xin cảm ơn các Thầy Cô giáo khoa Quản trị Kinh doanh trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc Gia Hà Nội đã đóng góp những ý kiến xác đáng và giúp đỡ tôi tận tình trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp công tác tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam về sự giúp đỡ đầy nhiệt huyết và những ý kiến đóng góp để giúp tôi hoàn thành việc nghiên cứu luận văn của mình. Xin trân trọng cảm ơn! MỤC LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT .............................................................................I DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ......................................................................................... II DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................................................. III DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .............................................................................................IV PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1 CHƢƠNG 1 – TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC NHÀ MÁY, CÔNG TRÌNH QUY MÔ LỚN ....................................................................................................................................... 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ..........................................................................5 1.2 Cơ sở lý luận về chuẩn bị nguồn nhân lực cho các nhà máy, công trình quy mô lớn ................................................................................................................................8 1.2.1 Các khái niệm về nguồn nhân lực và chuẩn bị nguồn nhân lực ....................8 1.2.2. Vai trò của công tác chuẩn bị nguồn nhân lực ...........................................11 1.2.3. Quy trình chuẩn bị nguồn nhân lực ............................................................11 1.3. Kinh nghiệm quốc tế về tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện tại một số Quốc gia ....................................................................19 1.3.1. Tập đoàn năng lượng AES (Mỹ): ................................................................19 1.3.2. Cơ quan điện lực EGAT (Thái Lan): ..........................................................21 1.3.3. Tập đoàn Điện lực KEPCO (Hàn Quốc) ....................................................22 CHƢƠNG 2 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ............ 24 2.1. Quy trình nghiên cứu .........................................................................................24 2.1.1. Bước 1 - Xác định vấn đề nghiên cứu .........................................................25 2.1.2. Bước 2 - Nghiên cứu các lý thuyết liên quan và các mô hình nghiên cứu .25 2.1.3. Bước 3- Lựa chọn các phương pháp và kỹ thuật nghiên cứu .....................25 2.1.4 Bước 4 - Thu thập dữ liệu ............................................................................27 2.1.5 Bước 5 - Phân tích dữ liệu ...........................................................................27 2.1.6 Bước 6 - Kết quả nghiên cứu và các đề xuất ...............................................27 2.2. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu: ...........................................................................27 2.3. PHƢƠNG PHÁP Xử LÝ Số LIệU: .............................................................................. 29 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG YÊU CẦU VỀ CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC DỰ ÁN NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN CỦA PVN ....................................... 31 3.1. Tổng quan về Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam và các dự án nhà máy nhiệt điện ..............................................................31 3.1.1. Khái quát về Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam................................................................................................................31 3.1.2. Dự án nhà máy nhiệt điện của PVN ...........................................................36 3.1.3 Nguồn nhân lực cho vận hành và bảo dưỡng các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN ................................................................................................................42 3.2. Công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN hiện nay .....................................................................................................................47 3.2.1 Công tác lập kế hoạch, tuyển dụng và đào tạo ............................................47 3.2.2. Đánh giá chung về công tác chuẩn bị nguồn nhân lực nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN............................................................................53 3.3. Những hạn chế và bất cập trong công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện tại PVN .................................................................................56 3.4 Những yêu cầu về công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án Nhà máy nhiệt điện của PVN ...................................................................................................59 CHƢƠNG 4 –GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC DỰ ÁN NHÀ MÁY NHIỆT ĐIỆN CỦA PVN. ................................................... 61 4.1. Chiến lƣợc phát triển về lĩnh vực điện của PVN và yêu cầu của công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện ...............................................61 4.1.1. Chiến lược phát triển về công nghiệp điện của PVN .................................61 4.1.2 Chiến lược phát triển của PV Power ...........................................................62 4.1.3. Mục tiêu cơ bản trong công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN.................................................................................69 4.2. Một số giải pháp chủ yếu để hoàn thiện công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện ....................................................................................71 4.2.1. Giải pháp hoàn thiện công tác lập kế hoạch chuẩn bị nguồn nhân lực: ....71 4.2.2. Giải pháp về thực hiện đào tạo dự nguồn cho các Nhà máy nhiệt điện: ...72 4.2.3. Giải pháp hoàn thiện phương án tuyển dụng và đào tạo mới theo nhu cầu của dự án: .............................................................................................................78 4.2.4. Giải pháp về xây dựng đội ngũ chuyên gia và đào tạo chuyên sâu trong các lĩnh vực vận hành, bảo dưỡng nhà máy điện .................................................81 4.2.5. Giải pháp về đào tạo chuỗi cung ứng than: ...............................................83 4.2.6. Giải pháp về hoàn thiện chính sách tuyển dụng và thu hút nguồn nhân lực ...............................................................................................................................83 KẾT LUẬN.......................................................................................................................... 85 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 86 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT TT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BDĐK Bảo dƣỡng định kỳ 2 BDSC Bảo dƣỡng sửa chữa 3 BDTX Bảo dƣỡng thƣờng xuyên 4 CBCNV Cán bộ, Công nhân viên 5 CNKT Công nhân kỹ thuật 6 EPC Thiết kế, Mua sắm và Thi công xây dựng 7 EPCM Thiết kế, Mua sắm, Thi công xây dựng và Quản lý dự án 8 EPRI Viện Nghiên cứu năng lƣợng điện 9 O&M Vận hành và bảo dƣỡng 10 OEM Nhà cung cấp thiết bị gốc 11 PMC Tƣ vấn Quản lý Dự án 12 PV Power Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam 13 PVMTC Trƣờng Cao đẳng Nghề Dầu khí 14 PVN Tập đoàn Dầu khí Việt Nam 15 QLDA Quản lý Dự án i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT Bảng 1 Bảng 3.1 2 Bảng 3.2 3 Bảng 3.3 4 Bảng 3.4 5 Bảng 3.5 6 Bảng 3.6 Nội dung Các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN Cơ cấu tuyển dụng và đào tạo nhân lực cho Nhà máy nhiệt điện (khối Kỹ sƣ) Cơ cấu tuyển dụng và đào tạo nhân lực cho Nhà máy nhiệt điện (khối Công nhân) Tổng số lao động kỹ thuật vận hành tại các Nhà máy nhiệt điện của PVN Thống kê vùng miền lao động kỹ thuật các nhà máy nhiệt điện của PVN Các khóa đào tạo nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN đã thực hiện Trang 40 43 45 46 47 48 Một số chỉ tiêu chủ yếu kế hoạch hoạt động 7 Bảng 4.1 SXKD 5 năm 2016 – 2020 và Chiến lƣợc đến năm 68 2025, định hƣớng đến năm 2035 của PV Power 8 Bảng 4.2 Dự báo nhu cầu nhân lực cho các Nhà máy nhiệt điện ii 70 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ TT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Quy trình chuẩn bị nguồn nhân lực 12 2 Hình 1.2 Cơ cấu tổ chức nhà máy nhiệt điện của PVN 13 3 Hình 2.1 Quy trình nghiên cứu 24 4 Hình 2.2 Các bƣớc xử lý dữ liệu 29 5 Hình 3.1 Sơ đồ bộ máy tổ chức của PVN 33 6 Hình 3.2 Sơ đồ bộ máy tổ chức của PV Power 35 7 Hình 3.3 8 Hình 3.4 9 Hình 3.5 10 Hình 4.1 Sơ đồ tổ chức thực hiện các dự án Nhà máy nhiệt điện của PVN Lƣu đồ tuyển dụng và đào tạo nhân lực vận hành nhà máy nhiệt điện của PVN Bảng tiến độ tuyển dụng và đào tạo cho dự án Nhà máy nhiệt điện Than của PVN Sơ đồ tổ chức thực hiện đào tạo dự nguồn của PVN 42 51 52 73 Lƣu đồ thực hiện công tác tuyển dụng và đào 11 Hình 4.2 tạo nhân lực vận hành và bảo dƣỡng cho các nhà máy nhiệt điện iii 79 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ TT Biểu 1 Biểu đồ 3.1 2 Biểu đồ 3.2 3 Biểu đồ 3.3 Nội dung Cơ cấu nguồn công suất của Hệ thống điện Việt Nam năm 2015 Tỷ lệ sản lƣợng điện các năm của PVN so với toàn quốc Thống kê số lần sự cố các nhà máy điện PVN từ năm 2012 đến tháng 10/2016 iv Trang 38 39 56 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Về tính cấp thiết của đề tài Công nghiệp điện là một trong 5 lĩnh vực sản xuất kinh doanh chính của PVN. Kể từ khi triển khai đầu tƣ dự án nhiệt điện đầu tiên (Nhà máy Điện Cà Mau) vào năm 2001, đến nay PVN đang sở hữu và quản lý vận hành 4 nhà máy nhiệt điện tuabin khí chu trình hỗn hợp tổng công suất khoảng 2.700MW sử dụng khí thiên nhiên (Cà Mau 1, Cà Mau 2, Nhơn Trạch 1, Nhơn Trạch 2) và gần đây nhất năm 2015 bắt đầu vận hành thƣơng mại Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 công suất 1200MW là nhà máy điện có công suất tổ máy lớn nhất Việt Nam đầu tiên đi vào hoạt động. PVN đƣợc Chính phủ giao tiếp tục làm chủ đầu tƣ các dự án nhiệt điện mới tại danh mục các dự án nguồn điện thuộc Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia hiệu chỉnh giai đoạn 2011 - 2020 có xét đến năm 2030 (gọi tắt là Quy hoạch điện VII HC) với tổng công suất gần 6000MW. Các dự án nhà máy nhiệt điện do PVN triển khai với tổng mức đầu tƣ cao, quy mô các hạng mục xây dựng lớn và công nghệ phức tạp, thời gian triển khai dài, sau khi hoàn thành đầu tƣ xây dựng các dự án, cần thiết phải xây dựng đƣợc đội ngũ quản lý vận hành và bảo dƣỡng có thể làm chủ đƣợc công nghệ, đảm bảo vận hành an toàn, tin cậy và kinh tế các nhà máy điện. Vì vậy nguồn nhân lực đóng vai trò rất quan trọng trong việc triển khai thành công các dự án nhiệt điện. Vì các lý do trên cần thiết phải chú trọng đến công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, trong đó bao gồm việc lập kế hoạch, thực hiện tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho các dự án nhà máy nhiệt điện đảm bảo thực hiện tổ chức tiếp nhận để quản lý vận hành an toàn hiệu quả nhà máy trong dài hạn. Mặt khác các công trình nghiên cứu ở Việt Nam có phân tích về nguồn nhân lực nhƣng chƣa có đề tài nào tập trung phân tích công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các nhà máy nhiệt điện, đặc biệt cho các nhà máy nhiệt điện của PVN có những đặc thù riêng. 1 Dựa trên các khoảng trống nghiên cứu, tôi lựa chọn đề tài “Chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam” nhằm giải quyết các vấn đề liên quan việc thiết lập mục tiêu, triển khai công tác chuẩn bị nguồn nhân lực tập trung vào tuyển dụng và đào tạo nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành và sản xuất các nhà máy nhiệt điện của PVN. Để đảm bảo mục đích và nhiệm vụ, nghiên cứu phải giải quyết đƣợc các câu hỏi sau: Công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, tập trung vào tuyển dụng và đào tạo nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành và sản xuất các nhà máy nhiệt điện bao gồm những nội dung gì? Công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, cụ thể là lập kế hoạch, công tác tuyển dụng và đào tạo nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành và sản xuất các nhà máy nhiệt điện của PVN đã và đang đƣợc thực hiện nhƣ thế nào? Làm thế nào để công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN đƣợc thực hiện tốt hơn? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu: a. Mục đích nghiên cứu: Đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, tập trung vào công tác lập kế hoạch, tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành và sản xuất các nhà máy nhiệt điện của PVN. b. Nhiệm vụ nghiên cứu: Nhiệm vụ thứ nhất: Nghiên cứu cơ sở lý thuyết về chuẩn bị nguồn nhân lực, tập trung vào công tác lập kế hoạch, tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành khai thác, nghiên cứu một số kinh nghiệm về mô hình quản lý vận hành bảo trì các nhà máy điện tiên tiến đang áp dụng hiện nay trên thế giới và Việt Nam, quy trình chuẩn bị nhân lực cho các công trình, nhà máy quy mô lớn. Nhiệm vụ thứ hai: Xác định phƣơng pháp nghiên cứu; xác định hƣớng tiếp cận, cách thức tiến hành nghiên cứu; phƣơng pháp thu thập, xử lý dữ liệu. 2 Nhiệm vụ thứ ba: Phân tích, đánh giá kết quả của công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, tập trung vào lập kế hoạch, tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực trƣớc khi đƣa vào vận hành và sản xuất các nhà máy nhiệt điện của PVN đã thực hiện. Trên cơ sở lý thuyết và kết quả đạt đƣợc đánh giá về mặt tích cực và hạn chế của công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN trong thời gian qua. Nhiệm vụ thứ tƣ: Đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu: a. Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung vào đối tƣợng nghiên cứu là công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN bao gồm công tác lập kế hoạch, thực hiện tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực để tổ chức tiếp nhận và quản lý vận hành, bảo dƣỡng dài hạn nhà máy sau khi đã hoàn thành đầu tƣ xây dựng công trình. b. Khách thể nghiên cứu: Khách thể nghiên cứu là những cán bộ học viên đƣợc tuyển dụng và đào tạo để chuẩn bị cho công việc quản lý vận hành và bảo dƣỡng sửa chữa các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN. c. Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu công tác lập kế hoạch, thực hiện tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN qua các năm từ 2005 đến 2016. Tác giả thực hiện nghiên cứu tại Công ty Mẹ - PVN, Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam và các Ban Quản lý dự án nhà máy nhiệt điện trực thuộc PVN, các nhà máy nhiệt điện và Công ty sửa chữa thuộc quản lý điều hành của PV Power: Công ty Điện lực Dầu khí Cà Mau, Công ty Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch, Công ty Điện lực Dầu khí Hà Tĩnh, Công ty Cổ phần Dịch vụ Sửa chữa Điện lực Dầu khí. 4. Những đóng góp của luận văn nghiên cứu: 3 - Luận văn làm rõ thực trạng, chỉ ra những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân và những vấn đề đặt ra cần phải giải quyết trong công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN. - Đƣa ra một số giải pháp để hoàn thiện công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN. 5. Kết cấu của luận văn: Phần mở đầu Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về chuẩn bị nguồn nhân lực cho các nhà máy, công trình quy mô lớn; Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu và thiết kế nghiên cứu; Chƣơng 3: Thực trạng và những yêu cầu về chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN; Chƣơng 4: Giải pháp hoàn thiện công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của PVN. 4 Chƣơng 1 – TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC CHO CÁC NHÀ MÁY, CÔNG TRÌNH QUY MÔ LỚN 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Xây dựng và phát triển nguồn nhân lực từ lâu đã đƣợc nhiều nhà nghiên cứu trong và ngoài nƣớc quan tâm với nhiều công trình, đề tài đƣợc công bố. Với nhận thức về tầm quan trọng ngày càng cao của nguồn lực con ngƣời, các nghiên cứu đang tập trung vào nguồn nhân lực và xem nguồn nhân lực đóng góp quan trọng cho quá trình phát triển nhanh và bền vững từ phạm vi một tổ chức, công ty cho đến các tập đoàn, quốc gia. Trên thế giới, có nhiều công trình liên quan đến vấn đề nghiên cứu nhân lực và quản trị, đào tạo phát triển nguồn nhân lực đã công bố nhƣ: Công trình “Human resource planning: Approach needs assessments and priorities in manpower planning” (Kế hoạch nhân sự: Phƣơng pháp tiếp cận cần thiết để đánh giá và ƣu tiên trong kế hoạch nguồn nhân lực) của tác giả Stivastava M/P; NXB Manak New Delhi 1997 chỉ ra những lợi ích lớn của đầu tƣ vào nguồn lực con ngƣời, cụ thể: - Đầu tƣ vào nguồn lực con ngƣời có tỷ lệ thu hồi vốn cao; - Đầu tƣ vào vốn nhân lực không gây áp lực về khối lƣợng vốn lớn cần huy động trong khoảng thời gian ngắn; - Hiệu ứng lan tỏa của đầu tƣ vào nguồn vốn nhân lực là rất lớn, tạo ra những đột biến không lƣờng trƣớc đƣợc đối với phát triển kinh tế. Công trình “Handbook of Research in International Human Resource Management” (Sổ tay nghiên cứu quản trị nguồn nhân lực quốc tế), của Michael M. Harris, Nxb Taylor & Francis Group, NY, USA, 2008; Công trình“Human Resource Mangement, a contemporary approach” (Quản trị nguồn nhân lực, phƣơng pháp tiếp cận đƣơng đại) của nhóm tác giả Ian Beardwell, Len Holden và Tim Claydon, FT Prentice Hall phát hành lần thứ 6, các tác giả có chung quan điểm 5 về vai trò quan trọng và quyết định cũng nhƣ khẳng định sự cần thiết của nguồn nhân lực và những khả năng của nó theo các cấp độ tổ chức và quốc gia. Các tác giả phân tích mối liên hệ giữa cá nhân, hệ thống nguồn nhân lực và tổ chức; giữa cá nhân với môi trƣờng gia đình và xã hội; các gợi ý về cách thức đào tạo phát triển nguồn nhân lực hiện nay trên phạm vi thế giới. Các hình thức thực hiện đào tạo phát triển nguồn nhân lực thông qua nhiều hình thức phát triển kỹ năng, giáo dục, đào tạo, làm việc nhóm, tính chuyên nghiệp, ... Đối với công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện, trong bộ “Qualification Standard for Power Plant Operator - Final Report 200” (Tiêu chuẩn chất lƣợng cho vận hành viên nhà máy điện) tổ chức EPRI đã đƣa tiêu chuẩn để đào tạo vận hành viên cho một nhà máy nhiệt điện theo chuẩn quốc tế, từ đó hƣớng dẫn các bƣớc từ lập kế hoạch tuyển dụng, thiết kế chƣơng trình đào tạo đến cách thức đánh giá kết quả đào tạo nguồn nhân lực vận hành để đảm bảo xây dựng đƣợc đội ngũ vận hành đáp ứng tiêu chí về an toàn, tin cậy và kinh tế cho các nhà máy nhiệt điện của các Công ty, tổ chức.. Trong nước, trong giai đoạn hiện nay, vấn đề đào tạo phát triển nguồn nhân lực và nguồn nhân lực đã và đang đƣợc nhiều tác giả, nhiều nhà khoa học nghiên cứu khi đặt vấn đề nghiên cứu đề tài này, tác giả đã đƣợc tiếp cận với một số công trình khoa học của các nhà khoa học có liên quan đến đề tài ở những góc độ khác nhau, tiêu biểu là một số công trình sau: Công trình “Vấn đề con người trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa” GS. TS KH. Phạm Minh Hạc, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Hà Nội, 1996, đã nêu lên vai trò to lớn của nguồn lực con ngƣời trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc. Công trình “Quản lý nguồn nhân lực xã hội”, chủ biên: GS. TS. Bùi Văn Nhơn, NXB Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, 2008. Giáo trình này có mục đích cung cấp kiến thức cơ bản về nguồn nhân lực xã hội và quản lý nguồn nhân lực xã hội, làm cơ sở phƣơng pháp luận cho việc tham gia hoạch định và phân tích các chính sách về nguồn nhân lực xã hội. 6 Công trình “Một số định hướng chuẩn bị nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu từng bước phát triển kinh tế tri thức ở Việt Nam những thập niên đầu thế kỷ 21” của tác giả Hoàng Thị Thành đã xác định một số quan điểm định hƣớng và giải pháp trong việc chuẩn bị nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu từng bƣớc phát triển kinh tế tri thức của Việt Nam trong những thập niên đầu thế kỷ 21. Đối với nghiên cứu liên quan vấn đề phát triển nguồn nhân lực liên quan đến lĩnh vực công nghiệp điện, trong luận án tiến sỹ năm 2010, tác giả Đinh Văn Toàn đã nghiên cứu vấn đề “Phát triển nguồn nhân lực của Tập đoàn Điện lực Việt Nam đến năm 2015”, tác giả nhấn mạnh “nguồn nhân lực có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, vừa là nguồn lực, vừa là mục tiêu của sự phát triển. Phát triển nguồn nhân lực là tổng thể các hoạt động có kế hoạch, có tính hệ thống nhằm nâng cao năng lực thực hiện, đáp ứng tốt nhất yêu cầu của nhiệm vụ trong hiện tại và trong tƣơng lai của tổ chức”. Đồng thời tác giả đã hệ thống hóa lý luận cơ bản về phát triển nguồn nhân lực; phân tích đánh giá thực trạng công tác phát triển nguồn nhân lực và tác động của nó đến kết quả kinh doanh sản xuất điện, làm rõ các mặt tồn tại trong phát triển nguồn nhân lực của Tập đoàn điện lực Việt Nam từ đó đƣa ra phƣơng hƣớng và giải pháp trong thực tiễn nhằm phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển giai đoạn đến năm 2015 và hoàn thiện công tác này ở Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Bài viết “Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam thực hiện chiến lược đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao” của tác giả Lê Minh Hồng, Tạp chí Cộng sản, số 59 tháng 11 năm 2011, từ thực tiễn phát triển, tác giả khẳng định là “ … hiệu quả, chất lƣợng hoạt động của PVN phụ thuộc vào chất lƣợng nguồn nhân lực. Để tiếp tục thực hiện mục tiêu hiện đại, hội nhập quốc tế nhằm tăng tốc phát triển, nhiệm vụ to lớn có ý nghĩa thành bại đối với PVN là xây dựng và thực hiện chiến lƣợc phát triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao ngang tầm với tƣơng lai phát triển”. Các tác giả với sự hiểu biết sâu sắc của mình trong thực tiễn sản xuất kinh doanh và triển khai các dự án đã góp phần khẳng định vai trò quan trọng của nguồn 7 nhân lực, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế với sự giới hạn của nguồn vốn vật chất, trong khi nguồn vốn con ngƣời là vô hạn với sức sáng tạo làm nên lợi thế cạnh tranh giữa các tổ chức, các doanh nghiệp, các tác giả đã trình bày một số giải pháp định hƣớng để các doanh nghiệp có thể đảm bảo chủ động cung ứng nguồn nhân lực có trình độ ngang tầm khu vực và thế giới, đủ năng lực điều hành hiệu quả các hoạt động kinh doanh, triển khai các dự án trong và ngoài nƣớc. Theo sự tìm hiểu của tác giả, hiện tại các công trình nghiên cứu ở Việt Nam chƣa có đề tài nào tập trung phân tích đầy đủ công tác chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện, đặc biệt cho các nhà máy nhiệt điện của PVN có những đặc thù riêng. Dựa trên các khoảng trống nghiên cứu, việc thực hiện đề tài về “Chuẩn bị nguồn nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam” nhằm giải quyết các vấn đề liên quan việc thiết lập mục tiêu, triển khai công tác chuẩn bị nguồn nhân lực bao gồm tuyển dụng và đào tạo nhân lực cho các dự án nhà máy nhiệt điện. 1.2 Cơ sở lý luận về chuẩn bị nguồn nhân lực cho các nhà máy, công trình quy mô lớn 1.2.1 Các khái niệm về nguồn nhân lực và chuẩn bị nguồn nhân lực - Các quan điểm về nguồn nhân lực: Nhân lực đƣợc hiểu là nguồn lực của mỗi con ngƣời mà nguồn lực này bao gồm thể lực, trí lực và gồm cả tinh thần, phẩm chất đạo đức. Nhiều tổ chức mô tả nguồn nhân lực nhƣ là sự kết hợp của các chức năng quản lý con ngƣời truyền thống với hiệu quả quản lý, mối quan hệ giữa ngƣời lao động và quy hoạch nguồn lực. Có các quan điểm khác nhau về nguồn nhân lực phụ thuộc vào các hoàn cảnh khác nhau, một quan điểm thực tế phổ biến hơn trong các doanh nghiệp và kinh doanh đề cập đến các cá nhân mà các doanh nghiệp và trong một số tổ chức đang xử lý về tuyển dụng, sa thải, đào tạo và các vấn đề về con ngƣời khác. Mục đích chính của nguồn nhân lực là tối đa hóa lợi nhuận đầu tƣ từ nguồn vốn của các tổ chức và giảm thiểu rủi ro tài chính. 8 „„Nhân lực là nguồn lực trong mỗi con ngƣời nó bao gồm cả thể lực và trí lực. Nó thể hiện ra bên ngoài bởi khả năng làm việc. Nó bao gồm cả sức khỏe, trí lực, tâm lý, lòng đam mê ‟‟ (Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Khánh, 2008, trang 8). Từ những quan niệm trên, tiếp cận dƣới góc độ của luận văn có thể hiểu nguồn nhân lực là toàn bộ khả năng lao động hiện có và tiềm năng lao động có thể huy động của những ngƣời đang làm việc đƣợc thể hiện qua số lƣợng và chất lƣợng nhằm thực hiện công việc của tổ chức. - Các quan điểm về chuẩn bị nguồn nhân lực Theo Từ điển tiếng Việt: “Chuẩn bị là làm cho có sẵn cái cần thiết để làm việc gì”. Theo Nguyễn Thanh Bình (2012, trang 34 ), quan niệm về “chuẩn bị” là nêu lên vai trò quan trọng của chủ thể chủ động thực hiện những công việc cần thiết để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu của tƣơng lai khi nó xảy ra. Do đó, chuẩn bị nguồn nhân lực tính đến việc bố trí, sử dụng nguồn nhân lực hiện tại và tƣơng lai của quá trình tái sản xuất sao cho hợp l‎ý, bảo đảm cho quá trình sản xuất hiện tại đƣợc vận hành trôi chảy và sẵn sàng đáp ứng nhu cầu mở rộng sản xuất trong tƣơng lai. Chuẩn bị nguồn nhân lực đƣợc xem nhƣ chuẩn bị yếu tố trung tâm của quá trình sản xuất, để phát triển kinh tế - xã hội bởi vì so với các nguồn lực khác, tiềm năng sức lao động của xã hội sẽ không bị cạn kiệt nếu biết bồi dƣỡng, khai thác, sử dụng hợp l‎ý, hiệu quả. Mục đích chuẩn bị nguồn nhân lực là để giải quyết hài hoà quan hệ cung - cầu về sức lao động cho thực hiện chiến lƣợc xây dựng và phát triển của các doanh nghiệp. Nội dung chuẩn bị tập trung vào: Chuẩn bị về chính sách đãi ngộ, quy hoạch, kế hoạch nguồn nhân lực; Chuẩn bị về số lƣợng và cơ cấu nguồn nhân lực; Chuẩn bị chất lƣợng nguồn nhân lực; Chuẩn bị các giải pháp và dự phòng về nguồn nhân lực; Định kỳ tổng kết, đánh giá, rút ra những vấn đề có tính quy luật để cho giai đoạn chuẩn bị nguồn nhân lực tiếp theo. Nhƣ vậy, công tác chuẩn bị nguồn nhân lực đƣợc hiểu là một quá trình triển khai, thực hiện các kế hoạch và các chƣơng trình nhằm đảm bảo rằng một tổ chức sẽ có đúng số ngƣời với đầy đủ kỹ năng theo đúng yêu cầu trong tƣơng lai. 9
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan