Tài liệu Chuẩn bị hoàn thành kiểm toán

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Trong qu¸ tr×nh ®æi míi hiÖn nay, §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh: Chñ nghÜa M¸c - Lªnin - phÐp biÖn chøng duy vËt lµ khoa häc vµ lµ mét trong nh÷ng ®Ønh cao cña trÝ tuÖ loµi ngêi. Kh«ng mét ai cã thÓ phñ nhËn r»ng khi lý luËn khoa häc ®ã ®îc qu¸n triÖt vµ vËn dung ®óng ®¾n th× nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi ®· lµm nªn nh÷ng biÕn cè lÞch sö vÜ ®¹i chñ nghÜa x· héi tõ chç cßn lµ “bãng ma” ®· biÕn thµnh hiÖn thùc vµ tån t¹i víi t thÕ mét hÖ thèng hïng hËu trong h¬n nöa thÕ kØ. Ngµy nay, cho dï chñ nghÜa x· héi cã bÞ tæn th¬ng, sôp ®æ mét m¶ng lín, song nã vÉn chøa ®ùng nh÷ng kh¶ n¨ng håi phôc, ph¸t triÓn vµ chiÕn th¾ng chñ nghÜa t b¶n cïng tÊt c¶ c¸c chÕ ®é cã ¸p bøc, bÊt c«ng trong t¬ng lai. Trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta hiÖn nay, §¶ng ta mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh nh÷ng gi¸ trÞ khoa häc bÒn v÷ng cña phÐp biÖn chøng duy vËt - chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®ång thêi lÊy nã lµm kim chØ nam cho mäi hµnh ®éng c¸ch m¹ng. Sù vËn dông s¸ng t¹o phÐp biÖn chøng duy vËt vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta còng lµ néi dung nghiªn cøu cña tiÓu luËn nµy. §Ó hoµn thµnh bµi viÕt nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o. Do tr×nh ®é cã h¹n, em mong r»ng tiÕp tôc ®îc thÇy gióp ®ì vµ uèn n¾n vµ em hy väng bµi viÕt sÏ tiÕn bé h¬n ë c¸c ®Ò tµi sau. Xin kÝnh c¶m ¬n thÇy ! 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 A-/ Giíi thiÖu ®Ò tµi Ngµy nay, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®ang t¸c ®éng lªn tÊt c¶ c¸c quèc gia. Cã thÓ nãi tÊt c¶ mäi quèc gia hoÆc lµ ®ang ë tr¹ng th¸i nµy, tr×nh ®é nµy hoÆc lµ ë tr¹ng th¸i kh¸c, tr×nh ®é kh¸c cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. §èi víi nh÷ng níc ph¸t triÓn, c«ng nghiÖp ho¸ tiÕp tôc ®µo t¹o ra vµ n©ng cao h¬n n÷a n¨ng suÊt lao ®éng, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ vµ ph¸t triÓn x· héi. §èi víi nh÷ng níc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ con ®êng tÊt yÕu ®Ó ®a ®Êt níc tho¸t khái ®ãi nghÌo, l¹c hËu, tõng bíc héi nhËp vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn chung cña nh©n lo¹i. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®ang lµ xu thÕ tÊt yÕu mang tÝnh toµn cÇu hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ kÕt qu¶ cña mêi n¨m ®æi míi, tõ nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ - x· héi ®· t¹o ra, §¶ng ta nhËn ®Þnh r»ng ®Êt níc ®· chuyÓn sang thêi k× ph¸t triÓn míi, thêi kú ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ta cã môc tiªu: “BiÕn níc ta thµnh mét níc c«ng nghiÖp cã c¬ së vËt chÊt - kü thuËt hiÖn ®¹i, cã c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ, quan hÖ s¶n xuÊt tiÕn bé, phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña søc s¶n xuÊt, møc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cao, quèc phßng - an ninh v÷ng ch¾c, d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh”. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã “®iÒu quyÕt ®Þnh lµ ë con ngêi, víi trÝ tuÖ vµ n¨ng lùc cao”, vµ ®Æc biÖt quan träng lµ ph¶i cã mét c¬ së khoa häc, mét c¬ së lÝ luËn v÷ng ch¾c, lÊy ®ã lµm c¬ së ph¬ng ph¸p luËn ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c quyÕt s¸ch chÝnh trÞ cña chóng ta. §iÒu nµy cã vai trß quyÕt ®Þnh cho th¾ng lîi cuèi cïng cña c«ng cuéc ®æi míi ë níc ta. Trong t×nh h×nh ®ã, §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ khoa häc cña phÐp biÖn chøng duy vËt - chñ nghÜa M¸c - Lªnin, ®ång thêi, lÊy nã lµm kim chØ nam cho mäi hµnh ®éng c¸ch m¹ng bëi: Chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng lµ khoa häc vµ lµ mét trong nh÷ng ®Ønh cao cña trÝ tuÖ loµi ngêi, kh«ng mét ai cã thÓ phñ nhËn r»ng khi lÝ luËn khoa häc ®ã ®îc qu¸n triÖt vµ vËn dông ®óng ®¾n th× nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi ®· lµm nªn nh÷ng biÕn cè lÞch sö vÜ ®¹i, chñ nghÜa x· héi tõ chç cßn lµ “bãng ma” ®· biÕn thµnh hiÖn thùc vµ tån t¹i víi t thÕ mét hÖ thèng hïng hËu trong h¬n nöa thÕ kû, ngµy nay, cho dï chñ nghÜa x· héi cã bÞ tæn th¬ng, sôp ®æ mét m¶ng lín, song nã vÉn chøa ®ùng nh÷ng kh¶ n¨ng håi phôc, ph¸t triÓn vµ chiÕn th¾ng chñ nghÜa t b¶n cïng tÊt c¶ c¸c chÕ ®é x· héi cã ¸p bøc, bÊt c«ng trong t¬ng lai. Bëi vËy, chóng ta cã n¾m v÷ng chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng, cã vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o vµo c«ng cuéc ®æi míi hiÖn nay th× thµnh c«ng míi cã thÓ n¾m trong tÇm tay. B-/ Néi dung nghiªn cøu I-/ Nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n: * Chñ nghÜa duy vËt: 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lµ chñ nghÜa thõa nhËn vËt chÊt lµ c¸i cã tríc so víi ý thøc, nã quyÕt ®Þnh vµ sinh ra ý thøc, cßn ý thøc lµ c¸i ph¶n ¸nh vËt chÊt. Chñ nghÜa duy vËt c¨n cø vµo hai yÕu tè c¬ b¶n: - B¶n thÓ cña thÕ giíi. - Thµnh tùu cña khoa häc. * PhÐp biÖn chøng: ta ph¶i cã kh¸i niÖm biÖn chøng lµ g×? Lµ ph¹m trï triÕt häc dïng ®Ó chØ tÝnh chÊt g¾n liÒn víi sù tån t¹i, vËn ®éng cña thÕ giíi. PhÐp biÖn chøng: lµ häc thuyÕt hay lÝ luËn nghiªn cøu vÒ tÝnh biÖn chøng vÒ thÕ giíi. * PhÐp biÖn chøng duy vËt: M¸c - ¡nghen: §øng trªn lËp trêng duy vËt, c¨n cø vµo c¸c thµnh tùu khoa häc vµ kü thuËt nªn nã lµ ®Ønh cao trong sù ph¸t triÓn cña phÐp biÖn chøng. * Lùc lîng s¶n xuÊt x· héi: Lùc lîng s¶n xuÊt ph¶n ¸nh tr×nh ®é chinh phôc tù nhiªn cña con ngêi nã thÓ hiÖn n¨ng lùc thùc tiÔn cña con ngêi trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i vËt chÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt bao gåm nh÷ng t liÖu s¶n xuÊt vµ ngêi lao ®éng víi nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt, kÜ n¨ng, kÜ x¶o vµ nh÷ng thãi quen lao ®éng cña hä. C¸c yÕu tè hîp thµnh lùc lîng lao ®éng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña c¸c yÕu tè hîp thµnh nã. * Quan hÖ s¶n xuÊt x· héi: Lµ quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi víi ngêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt x· héi. Nã bao gåm: quan hÖ kinh tÕ - x· héi vµ quan hÖ kinh tÕ - tæ chøc. * Nh©n tè kh¸ch quan: Lµ tæng hîp nh÷ng ®iÒu kiÖn, nh÷ng quan hÖ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi vµ tinh thÇn cña ®êi sèng x· héi. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ quan hÖ Êy tån t¹i kh«ng phô thuéc vµo ý thøc, ý chÝ cña chñ thÓ vµ ®îc béc lé ra trong ho¹t ®éng cña chñ thÓ. * Nh©n tè chñ quan: §ã lµ nh÷ng phÈm chÊt khoa häc, lý luËn, t tëng, chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, t©m lý, tæ chøc cña chñ thÓ ®îc béc lé ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Nh÷ng phÈm chÊt nµy bao giê còng cã tÝnh hai mÆt tÝnh cùc vµ tiªu cùc. * Néi dung cña quy luËt m©u thuÉn: Mäi sù vËt, hiÖn tîng ®Òu bao hµm m©u thuÉn. Trong m©u thuÉn, c¸c mÆt ®èi lËp thèng nhÊt vµ ®Êu tranh víi nhau, t¹o ra nguån gèc, ®éng lùc cho sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 II-/ PhÐp biÖn chøng duy vËt víi c«ng cuéc CNH-H§H ë níc ta hiÖn nay: 1-/ VËn dông triÖt ®Ó nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng lµ nh©n tè ®¶m b¶o tiÕp tôc hoµn thiÖn chñ tr¬ng CNH-H§H vµ tæ chøc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chñ tr¬ng ®ã trong thùc tÕ cuéc sèng. §ång thêi M¸c vµ ¡nghen ®· nhiÒu lÇn so¹n th¶o ra nh÷ng quyÕt s¸ch ®óng ®¾n cho giai cÊp v« s¶n ®Ó ®a phong trµo c«ng nh©n tõ tù ph¸t sang tù gi¸c, tõ th¾ng lîi trong ®Êu tranh kinh tÕ ®Õn th¾ng lîi trong ®Êu tranh chÝnh trÞ, t¹o tiÒn ®Ò cho cuéc chiÕn ®Êu cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh nh»m gi¶i phãng triÖt ®Ó giai cÊp c«ng nh©n vµ x· héi nãi chung. §¹t ®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ nhê c¸c «ng lu«n qu¸n triÖt ph¬ng ph¸p luËn duy vËt biÖn chøng vµo viÖc x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn quyÕt s¸ch cña giai cÊp v« s¶n. PhÐp biÖn chøng duy vËt ®ãng vai trß lµ c¬ së ph¬ng ph¸p luËt ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c quyÕt s¸ch chÝnh trÞ cña chóng ta v×: a-/ Nã gióp ta hiÓu ®îc nguyªn nh©n s©u xa cña c¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh x· héi, gióp chóng ta ph¸t hiÖn ra nh÷ng m©u thuÉn, nh÷ng ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn x· héi. Nhê ®ã cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc chiÒu híng chung cña sù ph¸t triÓn lÞch sö, x¸c ®Þnh ®îc vai trß vµ th¸i ®é cña lùc lîng x· héi chñ yÕu. TÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã t¹o thµnh c¬ së xuÊt ph¸t ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn quyÕt s¸ch chÝnh trÞ. Ho¹t ®éng cña con ngêi nãi chung, cña nh©n d©n ta nh»m ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc nãi riªng - nh triÕt häc Macxit ®· chØ ra - ®Òu nh»m theo ®uæi nh÷ng nhu cÇu vµ lîi Ých nhÊt ®Þnh. Trong ®ã nh÷ng nhu cÇu cña con ngêi lµ kh«ng cã giíi h¹n. MÆt kh¸c, trong x· héi níc ta hiÖn nay, viÖc ®¸p øng nhu cÇu mét c¸ch ®Çy ®ñ cho mäi tÇng líp nh©n d©n ë mäi vïng, mäi ®Þa ph¬ng lµ rÊt kh¸c nhau nÕu kh«ng muèn nãi lµ rÊt chªnh lÖch, nÕu kh«ng muèn so s¸nh víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. V× vËy chóng ta ph¶i nhËn râ tÇm quan träng vµ bíc thiÕt yÕu cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay ®îc ®Ó ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch ph¶i thËt thËn träng vµ ®óng ®¾n. Lîi Ých chiÕm vÞ trÝ quan träng nhÊt trong hÖ thèng tæng lùc thóc ®Èy ho¹t ®éng cña con ngêi. Trong x· héi ta hiÖn nay ®ang tån t¹i nhiÒu giai cÊp vµ tÇng líp kh¸c nhau víi nh÷ng lîi Ých kh«ng hoµn toµn nh nhau. Sù hoµ hîp thèng nhÊt ý chÝ, nç lùc chung cña c¶ quèc gia, d©n téc, c¸c tÇng líp x· héi lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng. ThiÕu nã, tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ sÏ ph¶i tr¶ gi¸ ®¾t, thËm chÝ bÞ ®Õn thÊt b¹i. NÕu tríc ®©y, hiÖn ®¹i ho¸ ë c¸c níc Ch©u ¢u ®· diÔn ra trong sù ph©n chia x· héi thµnh nh÷ng cùc ®èi kh¸ng nhau kÞch liÖt, th× ngµy nay, hiÖn ®¹i ho¸ t¨ng tèc, ®ßi hái sù thèng nhÊt cña ®a d¹ng vµ kh¸c biÖt trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng tiÖn cña ®êi sèng x· héi. ý chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc trë thµnh ý chÝ chung cña 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 toµn d©n vµ lµ ®éng lùc tinh thÇn, t tëng cña toµn x· héi. Thùc tÕ cho thÊy ë c¸c quèc gia cã tèc ®é c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nhanh ®Òu gi÷ ®îc sù hoµ hîp, thèng nhÊt ®oµn kÕt c¸c lùc lîng c¸c thµnh phÇn së h÷u, c¸c khu vùc kinh tÕ, c¸c ®¶ng ph¸i, c¸c vïng l·nh thæ trong mét ý chÝ vµ môc tiªu chung, d©n giÇu, níc m¹nh, quèc gia ph¸t triÓn nhanh ®Ó kÞp c¸c níc ®· ph¸t triÓn cao. B»ng c¸ch ®ã, níc ta cã thÓ ph¸t huy tiÒm lùc, sù s¸ng t¹o, tÝnh n¨ng ®éng cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn, c¸c khu vùc kinh tÕ, c¸c lùc lîng lao ®éng x· héi, t¹o thµnh søc m¹nh tæng hîp ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. ViÖc thùc hiÖn vµ gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ nh÷ng kh¸c biÖt vèn cã trong hÖ thèng ®éng lùc Êy lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ®a qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc tíi thµnh c«ng. b-/ PhÐp biÖn chøng duy vËt gióp cho giai cÊp v« s¶n c¸ch m¹ng gi¶i quyÕt mét c¸ch khoa häc mèi quan hÖ gi÷a môc tiªu vµ ph¬ng tiÖn. Trong khi kiªn tr× môc tiªu mµ quyÕt s¸ch ®· chän l¹i cã thÓ linh ho¹t thay ®æi ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn ho¹t ®éng tuú thuéc ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vèn lu«n lu«n thay ®æi. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¨n b¶n, toµn diÖn ®êi sèng kinh tÕ - x· héi tõ sö dông lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh s¸ch sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng trong vïng víi c«ng nghÖ, ph¬ng tiÖn vµ ph¬ng ph¸p tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao. Môc tiªu ®ã cã thÓ ®¹t ®îc b»ng nhiÒu ph¬ng thøc, con ®êng kh¸c nhau tuú thuéc vµo møc ®é tiÕn triÓn cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, tuú thuéc vµo nh÷ng diÔn biÕn thùc tÕ trong níc còng nh t×nh h×nh quèc tÕ ë giai ®o¹n t¬ng øng. Trong khi xem träng søc m¹nh cã ®îc tõ nguån lùc Nhµ níc, tõ kinh tÕ quèc doanh, chóng ta ®·, ®ang vµ sÏ ph¶i khai th¸c tèi ®a nguån lùc cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c; trong khi híng träng t©m vµo viÖc khai th¸c nh÷ng nguån lùc trong níc chóng ta còng tranh thñ mäi c¬ héi ®i khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån lùc quèc tÕ. Sù quèc tÕ ho¸ cña lùc lîng s¶n xuÊt do c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ mang l¹i ®· lµm t¨ng cêng xu híng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng quèc tÕ nãi chung. Tõ ®ã ®· h×nh thµnh mét tÝnh quy luËt míi: trong thêi ®¹i ngµy nay, mäi quèc gia, d©n téc chØ tån t¹i vµ ph¸t triÓn khi tù ®Æt m×nh lµ mét nh©n tè cña céng ®ång thÕ giíi. Mét níc nghÌo nµn, l¹c hËu cã thÓ bá qua mét vµi giai ®o¹n ph¸t triÓn ®Ó ®i ®Õn mét x· héi v¨n minh, nÕu ë ®ã cã ®êng lèi ®óng ®Ó kh«ng chØ tËn dông ®îc thµnh qu¶ do c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ mang l¹i mµ cßn t¹o ra mÆt b»ng vÒ c¬ chÕ, vÒ chÝnh s¸ch, vÒ con ngêi,... ®Ó cho cuéc c¸ch m¹ng ®îc triÓn khai ngay trªn quª h¬ng m×nh. Trong trêng hîp ngîc l¹i, níc ®ã sÏ bÞ bá r¬i ë cuèi ®oµn tÇu lÞch sö; kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c níc ®ã víi c¸c níc v¨n minh ngµy cµng më réng, sù tôt hËu vÒ kinh tÕ - x· héi lµ kh«ng tr¸nh khái. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Bëi vËy, trong khi nhÊn m¹nh viÖc chèng nguy c¬ chÖch híng qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, §¶ng ta còng rÊt nhÊn m¹nh viÖc më réng hîp t¸c liªn doanh víi níc ngoµi. §ã kh«ng chØ lµ ph¬ng thøc ®Ó thu hót vèn ®Çu t, nã “cßn lµ con ®êng thÝch hîp ®Ó tiÕp nhËn c«ng nghÖ, kü n¨ng, kinh nghiÖm qu¶n lÝ tiÕn bé, më ®êng lèi ®i vµo thÞ trêng khu vùc vµ thÞ trêng thÕ giíi,... ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng lîi thÕ so s¸nh trong tõng thêi kú ph¸t triÓn”. c-/ PhÐp biÖn chøng duy vËt cho phÐp nhËn ®Þnh râ rµng ranh giíi gi÷a tÝnh nguyªn t¾c víi chñ nghÜa gi¸o ®iÒu, bÖnh dËp khu«n m¸y mãc, gi÷a tÝnh linh ho¹t mang tÝnh c¸ch m¹ng víi chñ nghÜa c¬ héi, xÐt l¹i. ë mäi níc, c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®Òu nh»m chuyÓn lao ®éng thñ c«ng lµ chÝnh sang sö dông mét c¸ch phæ biÕn søc lao ®éng cïng víi c«ng nghÖ, ph¬ng tiÖn vµ ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i, t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng x· héi cao. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã, bªn c¹nh nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh quy luËt chung, tuú thuéc nh÷ng thêi k× lÞch sö kh¸c nhau. C«ng nghiÖp ho¸ trong thêi k× ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t b¶n ®îc tiÕn hµnh b»ng nh÷ng biÖn ph¸p phi nh©n tÝnh, thÊm ®Çy m¸u vµ níc m¾t cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng. HiÖn ®¹i ho¸ trong chñ nghÜa t b¶n hiÖn ®¹i ®«i khi còng ®îc thùc hiÖn b»ng viÖc ®Èy nh÷ng ngµnh s¶n xuÊt cÇn nhiÒu lao ®éng nÆng nhäc hay g©y « nhiÔm m«i trêng nÆng nÒ sang c¸c níc thÕ giíi thø ba, khai th¸c tèi ®a nguån nh©n c«ng rÎ m¹t vµ nguån tµi nguyªn phong phó cña c¸c níc ®ã,... Ph¶i thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ trong ®iÒu kiÖn cha cã tiÒn lÖ trong lÞch sö, phÇn lín c¸c níc t b¶n chñ nghÜa ph¶i tr¶i qua qu¸ tr×nh t×m tßi, thö nghiÖm l©u dµi vµ trªn ®êng ®¹t tíi ®Ých míi ph¶i tr¶ nh÷ng gi¸ kh«ng rÎ. Chóng ta thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó n©ng cao møc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho nh©n d©n, thùc hiÖn môc tiªu “d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh”. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®îc xem lµ mét trong nh÷ng con ®êng ®Ó gi¶i phãng con ngêi. Tríc hÕt lµ ngêi lao ®éng. Môc tiªu nh©n b¶n ®ã kh«ng thÓ ®¹t ®îc b»ng nh÷ng ph¬ng tiÖn phi nh©n tÝnh. Chóng ta kh«ng phñ nhËn r»ng cã nh÷ng tÝnh quy luËt chung cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Nhng ngay c¶ víi nh÷ng vÊn ®Ò ®ã, khi vËn dông, chóng ta ph¶i chó ý tíi hoµn c¶nh ®Æc thï cña thêi ®¹i vµ cña ®Êt níc còng nh ®Þnh híng chÝnh trÞ x· héi chñ nghÜa cña viÖc vËn dông nh÷ng tÝnh quy luËt chung. C¸i chung chØ tån t¹i trong c¸i riªng vµ th«ng qua c¸i riªng. Khi ®ã, c¸i chung sÏ biÓu hiÖn ra c¸i ®Æc thï. Ngoµi ra, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta hiÖn nay cßn bÞ chi phèi bëi nh÷ng quy luËt ®Æc thï cña mét níc bá qua chÕ ®é t b¶n chñ nghÜa ®Ó tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi mµ mét trong nh÷ng nh©n tè mang tÝnh thêi ®¹i cho phÐp sù bá qua ®ã - ngoµi nh©n tè chÝnh trÞ lµ tÝnh chÊt cña thêi ®¹i (thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t b¶n lªn chñ nghÜa x· héi) - lµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ang triÓn khai trªn quy m« toµn thÕ giíi. Khi x¸c ®Þnh ph¬ng híng, con ®êng ®Ó thùc 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, chóng ta cÇn tËn dung lîi thÕ cña níc ®i sau, kh«ng gi¸o ®iÒu lÆp l¹i mäi qu¸ tr×nh (kÓ c¶ thµnh c«ng vµ thÊt b¹i) mµ c¸c níc kh¸c ®· tr¶i qua lµ níc ®i sau, chóng ta cßn cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn sù ph¸t triÓn “rót ng¾n” ngay trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. 2-/ N¾m v÷ng triÕt häc Macxit sÏ cho phÐp gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a kh¸ch quan vµ chñ quan, gi÷a khoa häc vµ c¸ch m¹ng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Cuéc sèng ®· x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n trong lêi tiªn ®o¸n sau ®©y cña Lªnin “ChØ §¶ng nµo ®îc mét lÝ luËn tiªn phong híng dÉn th× míi cã kh¶ n¨ng lµm trßn vai trß chiÕn sÜ tiªn phong”. “Lý luËn tiªng phong” mµ Lªnin nãi ë ®©y kh«ng cã g× kh¸c h¬n chÝnh lµ chñ nghÜa M¸c mµ chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng lµ c¬ së triÕt häc cña nã. N¾m v÷ng triÕt häc cña chñ nghÜa M¸c, lÊy nã lµm c¬ së, ph¬ng ph¸p luËn xuÊt ph¸t cho viÖc x©y dùng quyÕt s¸ch chÝnh trÞ lµ c¸i b¶o ®¶m cho th¾ng lîi c¸ch m¹ng. §iÒu ®ã gi¶i thÝch sao trong khi kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng cña chñ nghÜa M¸c trong c¸ch m¹ng v« s¶n, Lªnin l¹i kh¼ng ®Þnh r»ng: nh÷ng ngêi Macxit ch¾c ch¾n lµ chØ mîn cña häc thuyÕt M¸c nh÷ng ph¬ng ph¸p quý b¸u mµ nÕu kh«ng cã th× kh«ng thÓ thiÕu ®îc nh÷ng quan hÖ x· héi. §¬ng thêi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh còng cho r»ng, chóng ta n¾m v÷ng chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ n¾m c¸i ph¬ng ph¸p xö lÝ mäi viÖc vµ c¸ch thøc ®èi xö víi mäi ngêi. Trong sè “nh÷ng ph¬ng ph¸p quý b¸u” do triÕt häc duy vËt biÖn chøng ®em l¹i, c¸i cã ý nghÜa bao chïm lµ phÐp biÖn chøng duy vËt gi÷a kh¸ch quan vµ chñ quan; gi÷a khoa häc vµ c¸ch m¹ng. Mèi quan hÖ ®ã ph¶i trë thµnh c¬ së ph¬ng ph¸p luËn ®Çu tiªn ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a “nh©n tè kh¸ch quan” vµ “nh©n tè chñ quan” lu«n lµ c¬ së cho ho¹t ®éng cña con ngêi. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng muèn ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt th× tÊt yÕu ph¶i t«n träng nguyªn t¾c kh¸ch quan trong viÖc xem xÐt vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ®ång thêi ph¸t huy cao ®é tÝnh tÝch cùc cña nh©n tè chñ quan. H¬n n÷a, ®èi víi níc ta, ®©y lµ vÊn ®Ò võa cã ý nghÜa lÝ luËn, võa cã ý nghÜa thùc tiÔn. Tríc thêi k× ®æi míi, do kh«ng nhËn thøc ®îc ®Çy ®ñ mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a nh©n tè kh¸ch quan vµ nh©n tè chñ quan, chóng ta ®· m¾c ph¶i c¨n bÖnh chñ quan duy ý chÝ, thiÕu t«n träng quy luËt kh¸ch quan, thËm chÝ cã lóc cßn hµnh ®éng kh«ng theo quy luËt kh¸ch quan. §iÒu ®ã ®· g©y ¶nh hëng lín ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi trong níc vµ ®· ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng. Trong nh÷ng n¨m tiÕn hµnh ®æi míi ®Êt níc, c¨n bÖnh ®ã ®· ®îc kh¾c phôc vÒ c¨n b¶n. Chóng ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ trong nhiÒu lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi nhê nhËn râ vµ vËn dông ®óng ®¾n mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a nh©n tè chñ quan vµ nh©n 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tè kh¸ch quan vµ ngay c¶ trong bèi c¶nh ®ã, nh÷ng th¾ng lîi ®· giµnh ®îc chØ trë nªn bÒn v÷ng trªn c¬ së tiÕp tôc nhËn thøc vµ vËn dông ®óng quy luËt kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi (®Æc biÖt lµ c¸c quy luËt kinh tÕ) cã thÓ ta míi n¾m v÷ng ®îc quy luËt ®Ó vËn dông quy luËt vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc hiÖn nay, ®ång thêi ph¸t huy cao ®é cña nh©n tè chñ quan. §iÒu ®ã cho thÊy chÝnh thùc tiÔn cña c«ng cuéc ®æi míi ®ang ®ßi hái chóng ta ph¶i nhËn râ mèi quan hÖ gi÷a “nh©n tè kh¸ch quan” vµ “nh©n tè chñ quan”, gi÷a khoa häc vµ c¸ch m¹ng, lµm râ tÝnh tÝch cùc cña nh©n tè chñ quan vµ t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ph¸t huy tÝnh tÝch cùc ®ã. Chñ tr¬ng ®ã biÓu hiÖn ý chÝ cña §¶ng vµ nh©n d©n trong viÖc thay ®æi tù nhiªn vµ x· héi. ViÖc tæ chøc thùc hiÖn nã biÓu hiÖn ý chÝ kh¶ n¨ng cña c¸c cÊp l·nh ®¹o hiÖn thùc ho¸ chñ tr¬ng ®ã trong thùc tiÔn cuéc sèng. TÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã thuéc ph¹m trï nh©n tè chñ quan cña qu¸ tr×nh l·nh ®¹o c¸ch m¹ng. Song sù ph¸t triÓn cña x· héi nãi chung, cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nãi riªng bao giê còng lµ sù thèng nhÊt gi÷a chñ quan vµ kh¸ch quan, trong ®ã kh¸ch quan lu«n lµ tÝnh thø nhÊt so víi nh©n tè chñ quan. C¸c quyÕt s¸ch cña bÊt k× cÊp nµo cã tiÕn hµnh thùc hiÖn hay kh«ng, møc ®é hiÖu qu¶ cña viÖc tæ chøc thùc hiÖn c¸c quyÕt s¸ch ®ã ra sao... tÊt c¶ ®Òu tuú thuéc mét c¸ch quyÕt ®Þnh vµ sù phï hîp cña chóng víi ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, quy luËt kh¸ch quan cña sù thay ®æi x· héi. Bëi vËy, trong khi kh«ng mét chót coi nhÑ vai trß cña t×nh c¶m trong qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng mµ ®Þnh ra mét s¸ch lîc c¸ch m¹ng ®îc. Khi ®Þnh ra s¸ch lîc, ph¶i trÇm tÜnh, ph¶i hÕt søc kh¸ch quan. Qu¸n triÖt t tëng ®ã, trong c¬ng lÜnh cña §¶ng ta còng kh¼ng ®Þnh “Mäi ®êng lèi chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng ph¶i xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ, t«n träng quy luËt kh¸ch quan”. Trong t×nh h×nh ®Êt níc ta hiÖn nay, níc ta ®ang trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi mµ níc ta l¹i lµ mét níc nghÌo trªn thÕ giíi. D©n sè ®«ng, mÆt b»ng d©n trÝ thÊp, diÖn tÝch nhá hÑp, t tëng b¶o thñ cßn tån t¹i lµ rµo c¶n lín cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay. Kh«ng nh÷ng thÕ, c¬ së vËt chÊt cña ta cßn nghÌo nµn, l¹c hËu, khoa häc ph¸t triÓn chËm, kh«ng b¾t kÞp víi thÕ giíi t¹o ra nh÷ng khã kh¨n chång chÊt cho níc nhµ. ChÝnh nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i chÊp nhËn sù thùc, nhËn ra thùc tr¹ng cña ®Êt níc, huy ®éng tiÒm lùc s½n cã, vËn dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµo qu¸ tr×nh ®æi míi. §©y lµ lóc cÇn nhÊt sù ph¸t huy tÝch cùc cña nh©n tè chñ quan. Ph¶i khoa häc vµ mang tÝnh c¸ch m¹ng. Xø m¹ng lÞch sö ®· ®Æt tr¸ch nhiÖm lªn giai cÊp c«ng nh©n vµ n«ng d©n ViÖt Nam, hai giai cÊp lu«n lu«n d¬ng cao ngän cê c¸ch m¹ng, cã ®ñ phÈm chÊt vµ sù nhiÖt t×nh c¸ch m¹ng. §iÒu quan träng lµ chóng ta ph¶i tõng bíc tuyªn truyÒn, phæ cËp nh÷ng kiÕn thøc, sù ham hiÓu, tri thøc míi vµo mäi tÇng líp nh©n d©n, cã nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp liªn kÕt ®îc c¸c tång líp nh©n 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 d©n trong x· héi, nhËn râ ra vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña hä víi c«ng cuéc ®æi míi cña ®Êt níc hiÖn nay. HiÖn t¹i, nhu cÇu bøc thiÕt ph¸t huy t¸c dông cña nh©n tè chñ quan, ®ã lµ nh÷ng phÈm chÊt khoa häc, lÝ luËn t tëng, chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, t©m lÝ tæ chøc cña chñ thÓ - nh©n d©n lao ®éng, quÇn chóng c¸ch m¹ng lµ con ®êng ng¾n nhÊt ®Ó ®a ®Êt níc ®i lªn. Trong sè nh÷ng c¬ së kh¸ch quan ®Ó ®Ò ra quyÕt s¸ch chÝnh trÞ còng nh ph¬ng thøc tæ chøc thùc hiÖn, Lªnin lµm næi bËt vai trß hµng ®Çu cña mèi quan hÖ giai cÊp. ¤ng cho r»ng, chØ cã nghiªn cøu mét c¸ch kh¸ch quan toµn bé nh÷ng mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c giai cÊp trong mét x· héi nhÊt ®Þnh, kh«ng trõ mét giai cÊp nµo vµ do ®ã, liªn kÕt ®îc tr×nh ®é ph¸t triÓn chung cña x· héi Êy vµ mèi liªn hÖ qua l¹i gi÷a x· héi Êy víi c¸c x· héi kh¸c th× míi cã c¬ së cho mét s¸ch lîc ®óng ®¾n cña giai cÊp tiªn phong ®îc. Bëi v× ®øng trªn quan ®iÓm duy vËt biÖn chøng mét cuéc c¸ch m¹ng thùc sù Macxit ph¶i lµ cuéc ®Êu tranh gi÷a c¸c lùc lîng x· héi sinh ®éng, nh÷ng lùc lîng Êy ®îc ®Æt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan nhÊt ®Þnh. Chñ tr¬ng c«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ta ®îc ®Æt trong hoµn c¶nh gÊp rót trªn ph¹m vi quèc gia, giai cÊp c¸ch m¹ng ®øng ë thÕ ¸p ®¶o toµn diÖn tõ kinh tÕ ®Õn chÝnh trÞ, t tëng - tinh thÇn; nhng trªn quy m« quèc tÐ l¹i cha hoµn toµn nh vËy. Søc m¹nh kinh tÕ, tiÒm n¨ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ang tËp trung trong tay giai cÊp t s¶n ®éng quyÒn. Hoµn c¶nh kh¸ch quan ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i cã chÝnh s¸ch mÒm dÎo ®ñ møc cÇn thiÕt ®Ó chuyÓn nh÷ng nh©n tè “ngo¹i sinh” ®ã thµnh yÕu tè “néi sinh” cho viÖc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Khi chuyÓn sang chÝnh s¸ch t« nhîng vµ kh«i phôc thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n, Lªnin ®· nãi r»ng giê ®©y giai cÊp v« s¶n ph¶i biÕt sö dông bµn tay cña giai cÊp t s¶n ®Ó b¾t nã cµy trªn miÕng ®Êt mµ trªn ®ã chñ nghÜa t b¶n kh«ng thÓ n¶y sinh vµ tån t¹i ®îc. Trong hoµn c¶nh cô thÓ ë níc ta hiÖn nay, viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ di huÊn ®ã cña Lªnin ®· trë thµnh mét ®ßi hái bøc b¸ch ®Ó ®a qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó th¾ng lîi hoµn toµn. Muèn vËy, chñ thÓ cña qu¸ tr×nh c¸ch m¹ng §¶ng vµ nh©n d©n lao ®éng níc ta - ph¶i cã sù trëng thµnh vît bËc vÒ n¨ng lùc trÝ tuÖ ®Ó lu«n ë thÕ chñ ®éng, lµm chñ ®îc qu¸ tr×nh sö dông søc m¹nh cña chñ nghÜa t b¶n, cña thµnh phÇn t b¶n t nh©n. V× lîi Ých cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Cïng víi viÖc xuÊt ph¸t tõ nh÷ng quan hÖ giai cÊp cô thÓ, c¬ së kh¸ch quan ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn quyÕt s¸ch chÝnh trÞ cßn lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, quy luËt kh¸ch quan cña chÝnh s¸ch c¸c qu¸ tr×nh mµ quyÕt s¸ch sÏ t¸c ®éng nh»m biÕn ®æi nã. QuyÕt s¸ch chÝnh trÞ kh«ng chØ ®Ò ra môc tiªu thay ®æi hiÖn thùc, mµ cßn ®Ò cËp tíi nh÷ng ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó thùc hiÖn nh÷ng sù thay ®æi ®ã. Ph¬ng ph¸p hµnh ®éng ®Ó thùc hiÖn ho¸ quyÕt s¸ch thuéc ph¹m trï nh©n tè chñ 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 quan. Nhng mäi ph¬ng ph¸p, c¸ch thøc tæ chøc thùc hiÖn quyÕt s¸ch chÝnh trÞ chØ cã hiÖu qu¶ khi phï hîp víi b¶n chÊt kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh. Mäi quyÕt s¸ch vµ c¸ch tæ chøc thùc hiÖn nã, nh vËy, ph¶i xuÊt ph¸t tõ kh¸ch quan. §Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu ®ã, ph¶i cã t duy lý luËn, ph¶i n¾m ch¾c phÐp biÖn chøng duy vËt - chñ nghÜa M¸c - Lªnin khoa häc lµm c¸ch m¹ng cña giai cÊp v« s¶n. 3-/ §Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, cÇn qu¸n triÖt luËn ®iÓm “Ch©n lÝ lµ cô thÓ” - mét quan ®iÓm c¬ b¶n cña phÐp biÖn chøng duy vËt - triÕt häc Macxit. Mäi quyÕt s¸ch chÝnh trÞ (trong ®ã cã chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc) ®Òu nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ do thùc tiÔn ®Ò ra. Nh÷ng vÊn ®Ò nh vËy kh¸c nhau vÒ cÊp ®é bao qu¸t, vÒ ph¹m vi t¸c ®éng, vÒ môc tiªu, vÒ ý nghÜa cña nã ®èi víi sù ph¸t triÓn x· héi. H¬n n÷a, nh÷ng vÊn ®Ò cßn kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn n¶y sinh còng nh thêi ®iÓm gi¶i quyÕt. TÝnh ®a d¹ng cña vÊn ®Ò quyÕt ®Þnh tÝnh ®a d¹ng, phong phó cña c¸c quyÕt s¸ch vµ sù kh¸c nhau trong ph¬ng thøc tæ chøc thùc hiÖn chóng. TÝnh cô thÓ cña chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ ph¬ng thøc hiÖn thùc chØ ®¹t ®îc, khi chñ thÓ c¸ch m¹ng cã tinh thÇn s¸ng t¹o c¶i t¹o thµnh b¶n chÊt cña giai cÊp c«ng nh©n c¸ch m¹ng cña c¸ch m¹ng v« s¶n nãi chung. B¶n chÊt s¸ng t¹o ®ã thÓ hiÖn tËp trung ë chç: trªn c¬ së ph©n tÝch t×nh h×nh cô thÓ cña ®Êt níc trong kh«ng gian - thêi gian nhÊt ®Þnh, biÕt ®Ò ra nh÷ng h×nh thøc vµ bíc ®i ®óng ®¾n cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Trong ®ã, mét mÆt, b¶o ®¶m sù chi phèi cña nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh quy luËt chung, mÆt kh¸c, thÓ hiÖn ®îc tÝnh ®Æc thï cña ®Êt níc. Nh vËy, b¶n chÊt s¸ng t¹o rÊt xa l¹ víi chñ nghÜa gi¸o ®iÒu (bao gåm gi¸o ®iÒu lÝ luËn lÉn gi¸o ®iÒu vÒ kinh nghiÖm). Sù s¸ng t¹o ch©n chÝnh kh«ng lo¹i trõ, mµ cßn ®ßi hái ph¶i thËn träng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng luËn ®iÓm lÝ luËn chung, nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u do lÞch sö ®Ó l¹i nh lµ mét trong nh÷ng c¬ së quan träng ®Ó x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. Mét quan niÖm kh¸ phæ biÕn tríc ®©y cho r»ng ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc th× c«ng nghiÖp nÆng ph¶i u tiªn ph¸t triÓn vµ ph¶i ®i tríc mét bíc. Nhng trong t×nh h×nh cô thÓ cña níc ta hiÖn nay víi nÒn kinh tÕ non trÎ vµ ®ang ph¸t triÓn th× viÖc dån hÕt lùc vµo c«ng nghiÖp nÆng lµ ph¬ng ¸n kh«ng tèi u. Bëi v× c«ng nghiÖp nÆng ®ßi hái nhiÒu vèn, ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, c¸n bé khoa häc, kÜ thuËt bËc cao... mµ nh÷ng c¸i mµ níc ta hiÖn nay cßn rÊt thiÕu. Do vËy, níc ta nªn b¾t ®Çu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ b»ng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu råi sau ®ã míi ph¸t triÓn 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 c«ng nghiÖp nÆng. §Þnh híng ®ã phï hîp víi tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ, víi tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt, tr×nh ®é qu¶n lý vµ kinh doanh cña níc ta hiÖn nay. NÕu nh ngµy tõ ®Çu tËp trung vµo c«ng nghiÖp nÆng th× nÒn kinh tÕ sÏ kh«ng ®ñ søc nu«i dìng chóng vµ b¶n th©n chóng còng kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®îc. Lùa chän ®Þnh híng ph¸t triÓn u tiªn c«ng nghiÖp nhÑ vµ s¶n xuÊt cho xuÊt khÈu, níc ta cã thÓ tõng bíc n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ c¶ “cøng” lÉn “mÒm” (§Æc biÖt lµ c«ng nghÖ mÒm, thø mµ níc ta ®ang rÊt thiÕu vµ rÊt cÇn, trong nh÷ng chõng mùc nhÊt ®Þnh cßn cÇn h¬n c¶ vèn, v× thiÕu nã nh thùc tÕ ®· chØ ra, vèn nhiÒu còng sÏ bÞ tiªu phÝ kh«ng hiÖu qu¶), cã kh¶ n¨ng thu hót, tiÕp nhËn vµ lùa chän c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt phï hîp víi hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn cña ®Êt níc, cã thÓ tËn dông ®îc nguån lùc nguyªn vËt liÖu,... ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, t¹o nguån luü vèn. Trong t×nh h×nh ®Êt níc ta hiÖn nay, nÒn kinh tÕ trong tõng bíc ph¸t triÓn, ®a d¹ng vµ nhiÒu thµnh phÇn. §ã lµ mét tÝn hiÖu ®¸ng mõng, nhng ngay träng nã cßn tån t¹i nhiÒu m©u thuÉn, mµ muèn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc nhanh chãng th× cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay nh÷ng m©u thuÉn tríc m¾t, b»ng nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ nh phÐp biÖn chøng duy vËt ®îc chØ ra. Ph¶i nhËn râ níc ta cßn lµ mét níc nghÌo, l¹c hËu vµ cã d©n sè ®«ng víi 7,8 triÖu ngêi. V× vËy cÇn ph¶i gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. Nªn ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô, võa huy ®éng Ýt vèn, lu chuyÓn nhanh mµ gi¶i quyÕt ®îc nhu cÇu cña nh©n d©n trong níc. C¸c ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn, kÐo theo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ ph¸t triÓn theo. Vµ nhu cÇu tríc m¾t cña níc ta lµ Nhµ níc thùc hiÖn ®iÒu chØnh kinh tÕ vÜ m« b»ng viÖc t¹o ra m«i trêng ph¸p lÝ thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ trêng cã ®iÒu tiÕt, t¹o c¬ së h¹ tÇng cho s¶n xuÊt ®¶m b¶o æn ®Þnh x· héi vµ kh¶ n¨ng quèc phßng,... M« h×nh kinh tÕ më, híng ngo¹i sÏ t¹o cho nÒn kinh tÕ ®ang mang nÆng nh÷ng yÕu tè cña x· héi truyÒn thèng n«ng nghiÖp cã c¬ héi tiÕp xóc víi thÞ trêng, t¹o nªn søc m¹nh ®Èy míi cho nÒn kinh tÕ. Trong hoµn c¶nh níc ta, chóng ta chñ tr¬ng “tõ nay ®Õn cuèi thËp kØ, ph¶i quan t©m ®Õn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n,...”. §iÒu ®ã xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ lµ, chóng ta thùc hiÖn c«ng nghiÖp míi chØ chiÕm 20% tæng s¶n phÈm trong níc vµ 11% lùc lîng lao ®éng, mµ 80% d©n sè lµ n«ng d©n. Trong hoµn c¶nh ®ã, kh«ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ tõ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n th× kh«ng thÓ cã vèn ®Çu t cho c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸, kh«ng rót ®îc lao ®éng tõ n«ng nghiÖp ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp.... §ång thêi víi ph¬ng híng ®ã, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®i tíi th¾ng lîi, chóng ta còng chñ tr¬ng ph¶i sö dông søc m¹nh cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã ph¸t huy vai trß c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc lµ chñ ®¹o. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 4-/ TriÕt häc Macxit cßn gãp phÇn chØ ra nh÷ng m©u thuÉn mµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ph¶i gi¶i quyÕt ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých cña m×nh. Trong khi kh¼ng ®Þnh “ë tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn trong tõng lóc, s¸ch lîc cña giai cÊp v« s¶n ph¶i tÝnh ®Õn biÖn chøng kh¸ch quan” cña x· héi Lªnin còng chØ ra r»ng, tÝnh biÖn chøng cña sù ph¸t triÓn x· héi “diÔn ra trong m©u thuÉn vµ th«ng qua c¸c m©u thuÉn”. Khi x©y dùng quyÕt s¸ch chÝnh trÞ ph¶i xuÊt ph¸t tõ biÖn chøng kh¸ch quan, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ph¶i xuÊt ph¸t tõ m©u thuÉn cña nã. Môc tiªu cña mäi quyÕt s¸ch chÝnh trÞ kh«ng g× kh¸c h¬n lµ nh»m thay ®æi b¶n chÊt cña x· héi theo híng tiÕn bé. §iÒu ®ã kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc nÕu kh«ng ph¸t hiÖn ®óng nh÷ng m©u thuÉn kh¸ch quan hiÖn ®ang tån t¹i, x¸c ®Þnh khuynh híng ph¸t triÓn, nh÷ng lùc lîng nh÷ng biÖn ph¸p vµ ph¬ng tiÖn c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt ®óng. Toµn bé nghÖ thuËn l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ nh Lªnin ®· nãi, lµ ë chç ph¶i biÕt kÞp thêi tÝnh to¸n vµ nh×n râ ®©u lµ n¬i cÇn tËp trung nh÷ng lùc lîng chñ yÕu vµ sù chó ý cña m×nh. §Ó x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng kh©u trung t©m nh thÕ, cÇn ph¸t hiÖn ra nh÷ng m©u thuÉn chñ yÕu trong tõng thêi k×, ë tõng ngµnh, tõng ®Þa ph¬ng. TÊt c¶ nh÷ng quyÕt s¸ch cô thÓ ë tõng cÊp lµ nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng m©u thuÉn nh vËy. §Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc mµ Héi nghÞ lÇn thø VII Ban chÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ VII ®· nªu ra, chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu m©u thuÉn kh¸c nhau ®ã lµ m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt; nh÷ng m©u thuÉn tiÒm n¨ng ngay trong lßng quan hÖ s¶n xuÊt ë níc ta, cô thÓ lµ: Do m©u thuÉn cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt ®ang t¸c ®éng hiÖn nay ë ViÖt Nam ®· ph¸t sinh m©u thuÉn yªu cÇu t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh víi nhiÒu lùc lîng s¶n xuÊt ®ang bÞ k×m h·m, cha ®îc gi¶i phãng do cha cã ®îc nh÷ng h×nh thøc biÓu hiÖn vµ thùc hiÖn cña së h÷u thÝch hîp, nhÊt lµ m©u thuÉn néi t¹i cña hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt ®· lµm xuÊt hiÖn tÝnh kh«ng æn ®Þnh vµ thiÕu v÷ng ch¾c cña hÖ thèng ®ã: nhÊt lµ quan hÖ s¶n xuÊt theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. M©u thuÉn gi÷a sù lùa chän gi÷a kh¶ n¨ng cña sù ph¸t triÓn vµ c¸c ph¬ng ¸n kh¶ thi hay hiÖn thùc ho¸. §ã chÝnh lµ m©u thuÉn gi÷a kÕ ho¹ch vµ hiÖn thùc. Sù ®an xen vµo nhau gi÷a tÝnh kh¸ch quan trong sù lùa chän kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ tÝnh chñ quan trong viÖc ®a ra c¸c ph¬ng ¸n cô thÓ ®Ó triÓn khai thùc hiÖn, mét sù thiÕu thËn träng trong ho¹t ®éng nµy sÏ lµm cho hÖ thèng kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt vèn ®· m©u thuÉn l¹i cµng m©u thuÉn h¬n. TÝnh Ýt biÕn ®æi hay søc ú cña quan hÖ s¶n xuÊt so víi sù biÕn ®æi nhanh chãng cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ mét kh¸ch quan cÇn ph¶i ®îc nhËn thøc, trong 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 qu¸ tr×nh ®a ra c¬ chÕ gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a lùc lîng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt trong nÒn kinh tÕ, nh»m lµm cho hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt lu«n lu«n t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ æn ®Þnh x· héi. Sù xuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c h×nh thøc kinh tÕ qua ®ã lµ sù ph¶n ¸nh mäi quan hÖ gi÷a tÝnh thèng nhÊt trong m©u thuÉn cña hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt trong mèi t¸c ®éng víi lùc lîng s¶n xuÊt trong thêi k× qu¸ ®é ë ViÖt Nam. §iÒu nµy ph¶i ®îc nhËn thøc ®Ó ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc kinh tÕ tæ chøc. M©u thuÉn gi÷a c¸c yªu cÇu gi¶i phãng c¸c tiÒm n¨ng, nguån lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt lîng s¶n phÈm, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi lao ®éng víi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ®¸p øng, tho¶ m·n yªu cÇu ®ã cña c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ kinh tÕ vµ cña nÒn s¶n xuÊt. M©u thuÉn trong quan hÖ ph©n phèi tæng s¶n phÈm quèc d©n, x· héi h¹n hÑp víi nhu cÇu n©ng cao lîi Ých c¸c bé phËn cña toµn x· héi, tËp thÓ doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n, ngêi lao ®éng. M©u thuÉn trong thùc hiÖn ®ång thêi hai môc tiªu t¨ng trëng kinh tÕ vµ c«ng b»ng tiÕn bé x· héi. M©u thuÉn nµy b¾t nguån tõ yªu cÇu x©y dùng, vµ hoµn thiÖn b¶n chÊt tèt ®Ñp cña nh÷ng quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa lµ kh«ng ngõng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao møc ®é tho¶ m·n lîi Ých cho nh©n d©n (t¨ng trëng) ®ång thêi ®¶m b¶o sù hµi hoµ, hîp lÝ trong ph©n phèi nguån lîi Ých ®ã (c«ng b»ng, tiÕn bé x· héi). §©y còng lµ m©u thuÉn gi÷a hai mÆt quan hÖ biÖn chøng víi nhau cña cïng mét qu¸ tr×nh lµ n©ng cao ®êi sèng x· héi trªn c¶ hai mÆt ®êi sèng kinh tÕ vµ ®êi sèng v¨n ho¸. M©u thuÉn gi÷a hai khuynh híng vËn ®éng, ph¸t triÓn trong hÖ thèng quan hÖ s¶n xuÊt ë níc ta, ®ã lµ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ theo khuynh híng kh¸c. M©u thuÉn nµy sinh ra trong viÖc thÓ chÕ ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ thµnh nh÷ng v¨n b¶n ph¸p lý luËt ph¸p, ph¸p lÖnh, nghÞ ®Þnh, cha kÞp thêi vµ ®ång bé. Trong ®ã chóng ta ph¶i cÇn chó ý ®Æc biÖt tíi hai m©u thuÉn næi cém sau ®©y: Mét lµ, m©u thuÉn gi÷a yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ víi tr×nh ®é thÊp kÐm vÒ n¨ng lùc trÝ tuÖ (c¶ trªn lÜnh vùc khoa häc qu¶n lÝ, khoa häc c«ng nghÖ, khoa häc x· héi,...) cña ®¹i ®a sè c¸n bé, ®¶ng viªn vµ nh©n d©n ta nãi chung, cña nh÷ng nhµ l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ, cña nh÷ng c¸n bé khoa häc, c¸n bé lý luËn nãi riªng. Hai lµ m©u thuÉn gi÷a c¸c c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ víi t×nh tr¹ng cha thËt trëng thµnh vÒ sè lîng vµ chÊt lîng, vÒ tr×nh ®é tæ chøc, vÒ kiÕn thøc vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp.... cña giai cÊp c«ng nh©n - giai cÊp cã sø mÖnh l·nh ®¹o qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta hiÖn nay. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc chØ ®¹t ®îc kÕt qu¶ khi khoa häc vµ c«ng nghÖ thùc sù ®ãng vai trß trùc tiÕp. §éng lùc ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ l¹i n»m ngay trong “lîi Ých cña nh÷ng ngêi nghiªn cøu, ph¸t minh vµ sö dông cã hiÖu qu¶ khoa häc vµ c«ng nghÖ. ViÖc quan t©m ®óng møc tíi lîi Ých vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi nghiªn cøu lµ ®éng lùc trùc tiÕp kÝch thÝch hä v¬n lªn tÇm cao cña khoa häc vµ nh vËy gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ nh÷ng vÊn ®Ò mµ qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Æt ra. Ngoµi viÖc t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt cÇn thiÕt cho nghiªn cøu khoa häc còng nh ®¶m b¶o lîi Ých vËt chÊt tho¶ ®¸ng cho ngêi nghiªn cøu, viÖc “khuyÕn khÝch, tr©n träng nh÷ng t×m tßi khoa häc, kh«ng ®Þnh kiÕn, hÑp hßi, lµm thui chét nhiÖt t×nh s¸ng t¹o cña ngêi nghiªn cøu,...” còng nh t¹o ra ®éng lùc to lín thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. ViÖc gi¶i quyÕt m©u thuÉn thø hai ®ßi hái ph¶i x©y dùng giai cÊp c«ng nh©n trªn mäi ph¬ng diÖn - ph¸t triÓn vÒ sè lîng, n©ng cao vÒ chÊt lîng, lµm cho giai cÊp c«ng nh©n thÝch øng víi c¬ chÕ míi, ®ñ n¨ng lùc lµm chñ c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. §éng lùc trùc tiÕp ®Ó ph¸t triÓn giai cÊp c«ng nh©n trªn tÊt c¶ c¸c ph¬ng diÖn ®ã lµ viÖc b¶o ®¶m nh÷ng lîi Ých thiÕt th©n vÒ viÖc thu thËp nh÷ng nhu cÇu vÒ v¨n ho¸ - x· héi. Tõ mét sè ®iÓm tr×nh bµy trªn ®©y cho ta thÊy viÖc n¾m v÷ng triÕt häc Macxit - phÐp duy vËt biÖn chøng cho phÐp n©ng cao n¨ng lùc trÝ tuÖ, kh¾c phôc bÖnh duy t©m chñ quan duy ý chÝ ®Ó ®a ra chñ tr¬ng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®óng ®¾n, x¸c ®Þnh ®óng hÖ thèng ®éng lùc, nh÷ng ph¬ng thøc, con ®êng ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi chñ tr¬ng ®ã ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh ®Êt níc vµ ®¸p øng ®îc xu thÕ cña thêi ®¹i. 5-/ PhÐp biÖn chøng duy vËt chØ ra cho chóng ta vai trß rÊt quan träng cña nguån lùc con ngêi trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay: LÞch sö ph¸t triÓn chÊn chÝnh cña x· héi lo¹i ngêi lµ lÞch sö ph¸t triÓn cña con ngêi, do con ngêi vµ v× con ngêi. Con ngêi lµm ra lÞch sö cña chÝnh b¶n th©n m×nh vµ lµ ®éng lùc cña lÞch sö ®ã. Khi kh¼ng ®Þnh ch©n lÝ vÜnh h»ng Êy, c¸c nhµ s¸ng lËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin ®· ®ång thêi chØ râ, xu híng chung cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö ®îc quy ®Þnh bëi sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, bao gåm con ngêi vµ nh÷ng c«ng cô do con ngêi s¸ng t¹o ra. Sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn cña x· héi qua viÖc con ngêi khai th¸c vµ sö dông nguån lùc tù nhiªn ®Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho ho¹t ®éng sinh tån, ph¸t triÓn cña chÝnh s¸ch con ngêi vµ quyÕt ®Þnh quan hÖ cña con ngêi víi con ngêi trong s¶n xuÊt. Khi nÒn s¶n xuÊt x· héi cµng ph¸t triÓn, khi tÝnh chÊt x· héi ho¸ cña nÒn s¶n xuÊt ®ã cµng cao, th× qu¸ tr×nh tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ kinh doanh b»ng lùc lîng cña toµn x· héi vµ sù 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ph¸t triÓn h¬n n÷a cña nÒn s¶n xuÊt x· héi do qu¸ tr×nh ®ã mang l¹i l¹i cµng cÇn ®Õn nh÷ng con ngêi cã kh¶ n¨ng vµ phÈm chÊt t¬ng øng víi tr×nh ®é ph¸t triÓn Êy - “nh÷ng con ngêi cã n¨ng lùc ph¸t triÓn toµn diÖn, ®ñ søc tinh th«ng” vµ “n¾m v÷ng nhanh chãng toµn bé hÖ thèng s¶n xuÊt trong thùc tiÔn ®¸p øng ®îc nhu cÇu khai th¸c vµ sö dông c¸c nguån lùc tù nhiªn cho sù ph¸t triÓn x· héi. Theo ®ã, con ngêi ph¸t triÓn toµn diÖn kh«ng chØ lµ môc tiªu tù th©n cña ph¸t triÓn, mµ cßn lµ ®éng lùc cña ph¸t triÓn. Mét x· héi chØ ®îc coi lµ ph¸t triÓn khi lùc lîng s¶n xuÊt cña nã ®· ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é cao nhÊt ®Þnh, mµ trong ®ã c¸c yÕu tè cÊu thµnh lùc lîng s¶n xuÊt ®ã, ngêi lao ®éng l¹i lµ yÕu tè quan träng nhÊt, lµ “lùc lîng s¶n xuÊt hµng ®Çu” cña toµn thÓ nh©n lo¹i”. Nãi c¸ch kh¸c, mét x· héi chØ cã thÓ ph¸t triÓn khi nã tù t¹o ra cho m×nh mét ®éi ngò nh÷ng ngêi lao ®éng cã ®ñ n¨ng lùc vµ phÈm chÊt ®Ó khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc tù nhiªn cho môc tiªu ph¸t triÓn cña m×nh. XuÊt ph¸t tõ t tëng nÒn t¶ng ®ã cña c¸c nhµ s¸ng lËp chñ nghÜa M¸c Lªnin, tõ t tëng “v× lîi Ých tr¨m n¨m trång c©y, v× lîi Ých tr¨m n¨m trång ngêi. “Muèn x©y dùng chñ nghÜa x· héi, tríc hÕt ph¶i cÇn cã nh÷ng con ngêi x· héi chñ nghÜa” cña Hå ChÝ Minh, níc ta ®· rÊt coi träng viÖc ph¸t triÓn con ngêi ViÖt Nam hoµn chØnh. Chóng ta ph¶i nhËn râ r»ng nguån lùc con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt cho sù thµnh c«ng cña sù c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay. Trong lÞch sö kinh tÕ häc, mét sè nhµ kinh tÕ häc tríc M¸c ch¼ng h¹n nh Alam Smit, ®· cho r»ng nguån lùc con ngêi lµ nguån gèc cña mäi cña c¶i vËt chÊt. Trong t¸c phÈm “BiÖn chøng cña tù nhiªn”, F.Enghen kh¼ng ®Þnh r»ng lao ®éng ®óng lµ nh vËy, nhng mét m×nh lao ®éng kh«ng còng cha thÓ sinh ra mäi cña c¶i vËt chÊt. Lao ®éng trong sù kÕt hîp víi giíi tù nhiªn, c¸i cung cÊp vËt liÖu trong lao ®éng, míi t¹o ra mäi cña c¶i vËt chÊt. V× vËy khi nãi r»ng nguån lùc con ngêi cã vai trß quyÕt ®Þnh th× ®iÒu ®ã hoµn toµn kh«ng cã nghÜa lµ t¸ch nguån lùc con ngêi mét c¸ch biÖt lËp víi nguån lùc tù nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c. Mµ tr¸i l¹i, khi kh¼ng ®Þnh nguån lùc con ngêi ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh th× ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ ®· ®Æt nguån lùc con ngêi trªn c¬ së, trªn tiÒn ®Ò lµ c¸c nguån lùc hiÖn cã. Trªn c¬ së vµ tiÒn ®Ò nh vËy, vai trß cña nguån lùc con ngêi ®îc thÓ hiÖn võa víi t c¸ch lµ chñ thÓ võa víi t c¸ch lµ kh¸ch thÓ cña c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ x· héi. Trong quan hÖ víi nguån lùc tù nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c th× nguån lùc con ngêi thÓ hiÖn víi t c¸ch lµ chñ thÓ cña sù khai th¸c, sö dông. B¶n th©n nguån lùc tù nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c tù nã kh«ng thÓ tham gia vµo c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ, x· héi, do ®ã cha thÓ trë thµnh ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Vai trß, ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lu«n thuéc vÒ 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 con ngêi. ChÝnh con ngêi víi søc lùc vµ trÝ tuÖ cña m×nh míi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña viÖc khai th¸c nguån lùc tù nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c. Thùc tÕ cho thÊy, nhê cã lîi thÕ vÒ vÞ trÝ ®Þa lý, nhê nguån lùc tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, ®ång thêi do biÕt c¸ch khai th¸c thÕ m¹nh ®ã mµ mét sè níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi ®· trë thµnh nh÷ng níc giµu cã vµ cã nÒn kinh tÕ tÕ t¨ng trëng víi tèc ®é cao. Ngîc l¹i, chóng ta cã thÓ dÉn ra nhiÒu vÝ dô vÒ viÖc khai th¸c c¸c nguån lùc tù nhiªn mét c¸ch bõa b·i vµ v« ý thøc v× môc ®Ých kinh tÕ ®¬n thuÇn ®· ®em l¹i cho con ngêi nh÷ng th¶m ho¹ vÒ m«i sinh vµ nh÷ng th¶m ho¹ kh¸c kh«ng thÓ lêng tríc ®îc. Nh÷ng nguån lùc con ngêi kh«ng chØ quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ cña viÖc khai th¸c sö dông nguån lùc tù nhiªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c hiÖn cã mµ cßn gãp phÇn t¹o ra c¸c nguån lùc míi. §iÒu ®ã cã liªn quan ®Õn sù kÕ thõa c¸c thÕ hÖ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi. Mçi thÕ hÖ ®Òu ®îc hëng c¸c nguån lùc cña thÕ hÖ tríc ®Ó l¹i, ®ång thêi t¹o ra c¸c nguån lùc míi cho thÕ hÖ con ch¸u mai sau. Víi t c¸ch lµ kh¸ch thÓ, nguån lùc con ngêi trë thµnh ®èi tîng cña sù khai th¸c, sö dông ®Çu t vµ ph¸t triÓn. Khi nãi ®Õn vai trß cña nguån lùc con ngêi víi t c¸ch lµ ®èi tîng cña sù khai th¸c, sö dông, ngêi ta thêng nãi ®Õn tÝnh chÊt kh«ng bÞ c¹n kiÖt cña nguån lùc con ngêi. Cho tíi vµi thËp kØ gÇn ®©y c¸c nhµ khoa häc vµ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chiÕn lîc cña tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu nhËn ra r»ng nguån lùc tù nhiªn dï cã phong phó ®Õn mÊy vµ giµu cã ®Õn mÊy th× còng sÏ bÞ c¹n kiÖt tríc sù khai th¸c cña con ngêi vµ chØ cã nguån lùc con ngêi míi lµ nguån tµi nguyªn v« tËn vµ khai th¸c kh«ng bao giê hÕt. Ph¸t triÓn ®Êt níc, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ph¶i híng tíi môc tiªu c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt lÉn tinh thÇn cho mäi ngêi d©n trong níc ®Ó trªn c¬ së ®ã t¹o ra mét ®éi ngò lao ®éng cã chÊt lîng, mét nguån nh©n lùc dåi dµo. Chóng ta chØ cã thÓ ®¹t ®îc môc tiªu ®ã kho cã sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a t¨ng trëng kinh tÕ nhanh víi viÖc n©ng cao chÊt lîng sèng cho ngêi lao ®éng, viÖc n©ng cao chÊt lîng sèng cho ngêi lao ®éng, “tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc vµ ®êi sèng x· héi”, n©ng cao tr×nh ®é häc vÊn vµ v¨n ho¸ cho ngêi lao ®éng, ch¨m sãc vµ b¶o vÖ søc khoÎ cho mäi ngêi. T¹i Héi nghÞ lÇn thø t Ban chÊp hµnh Trung ¬ng kho¸ VII, ®¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh trong bèi c¶nh hiÖn nay cña ®Êt níc, chóng ta “chØ cã thÓ t¨ng trëng nguån lùc con ngêi khi qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ngµnh gi¸o dôc, v¨n ho¸, v¨n nghÖ, b¶o vÖ søc khoÎ, d©n sè vµ kª ho¹ch ho¸ gia ®×nh g¾n liÒn víi viÖc kÕ thõa vµ ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ truyÒn thèng vµ b¶n s¾c d©n téc”. Theo ®ã, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ph¶i ®îc ®Æt trong mèi quan hÖ víi kÕ ho¹ch ®Çu t cho chÝnh sù ph¸t triÓn vÒ nh©n c¸ch, trÝ lùc, thÓ lùc, t×nh c¶m, niÒm vui vµ h¹nh phóc cña mçi ngêi, mçi gia ®×nh vµ c¶ céng ®ång d©n téc ViÖt Nam. ViÖc 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 kh«ng ngõng gia t¨ng tÝnh tù gi¸c, n¨ng lùc lµm chñ, s¸ng t¹o cña mçi con ngêi, viÖc ph¸t huy søc m¹nh bªn trong cña mçi c¸ nh©n, kÕt hîp víi søc m¹nh cña tËp thÓ lao ®éng, cña c¶ céng ®ång d©n téc trªn c¬ së mét nÒn t¶ng tinh thÇn v÷ng ch¾c ph¶i ®îc coi lµ ®Þnh híng chiÕn lîc cho viÖc båi dìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ngêi ViÖt Nam trong giai ®o¹n ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Thªm vµo ®ã, híng båi dìng vµ ph¸t huy nh©n tè con ngêi ViÖt Nam kh«ng thÓ kh«ng g¾n liÒn víi sù nghiÖp ph¸t triÓn v¨n ho¸. Bëi lÏ, v¨n ho¸ lµ c¸i g¾n liÒn víi lao ®éng s¶n xuÊt, víi ho¹t ®éng vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o cña quÇn chóng nh©n d©n. V¨n ho¸ lµ nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi, võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, vµ h¬n n÷a, lµ “nguån lùc néi sinh quan träng nhÊt cña ph¸t triÓn”. Víi t c¸ch ®ã, “v¨n ho¸ thÊm s©u vµo toµn bé ®êi sèng vµ ho¹t ®éng x· héi, vµo tõng ngêi, tõng gia ®×nh, tõng tËp thÓ vµ céng ®ång, tõng ®Þa bµn d©n c, vµo mäi lÜnh vùc sinh ho¹t vµ quan hÖ con ngêi”. Ch¨m lo v¨n ho¸ lµ ch¨m lo cñng cè nÒn t¶ng tinh thÇn cña x· héi. ThiÕu nÒn t¶ng tinh thÇn tiÕn bé vµ lµnh m¹nh, kh«ng quan t©m gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, chóng ta kh«ng hy väng cã ®îc sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi bÒn v÷ng. Bëi thÕ, “x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ph¶i nh»m môc tiªu v¨n ho¸, v× v¨n x· héi c«ng b»ng, v¨n minh, con ngêi ph¸t triÓn toµn diÖn”. Nãi kh¸c ®i, ®Ó ph¸t triÓn con ngêi, t¹o nguån nh©n lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, chóng ta kh«ng thÓ kh«ng ph¸t triÓn v¨n ho¸, kÕt hîp t¨ng trëng kinh tÕ víi ph¸t triÓn v¨n ho¸. Con ngêi ViÖt Nam lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam. Vµ do vËy, qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn lîc con ngêi, x©y dùng vµ ph¸t huy nguån lùc con ngêi ViÖt Nam. §Çu t cho v¨n ho¸ lµ ®Çu t cho ph¸t triÓn l©u bÒn, cho c¶ sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi lÉn ph¸t triÓn con ngêi, t¹o nguån nh©n lùc cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Nãi tãm l¹i, trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, ®Ó chiÕn lîc ph¸t triÓn theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®i ®Õn th¾ng lîi, chóng ta ph¶i lÊy nguån lùc con ngêi ViÖt Nam - “nguån lùc quan träng nhÊt” trong c¸c nguån lùc, nguån lùc néi sinh - lµm ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn l©u bÒn. §Ó båi dìng vµ ph¸t huy nguån lùc con ngêi ViÖt Nam víi t c¸ch ®ã, chóng ta cÇn ph¶i t¹o ra mèi quan hÖ hµi hoµ gi÷a t¨ng trëng kinh tÕ nhanh víi tiÕn bé x· héi, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi, thiÕp lËp sù b×nh ®¶ng vÒ nghÜa vô vµ quyÒn lîi c«ng d©n, c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng cho ngêi lao ®éng c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn; gi¶i quyÕt hîp lý mèi quan hÖ gi÷a lîi Ých l©u dµi vµ lîi Ých tríc m¾t, lîi Ých quèc gia, d©n téc vµ lîi Ých tËp thÓ, lîi Ých c¸ nh©n; kh«ng ngõng n©ng cao 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tr×nh ®é häc vÊn, v¨n ho¸ cho hä trªn c¬ së x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam tiªn tiÕn, ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. III-/ Ph¬ng híng gi¶i quyÕt trªn c¬ së vËn dông phÐp biÖn chøng duy vËt: Nh trªn ta ®· thÊy, phÐp biÖn chøng duy vËt lµ c¬ së khoa häc, lµ ph¬ng híng chØ ®¹o cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta hiÖn nay. Muèn ®i ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng, chóng ta ph¶i gi¶i quyÕt mét c¸ch triÖt ®Ó m©u thuÉn gi÷a quan hÖ s¶n xuÊt vµ lùc lîng s¶n xuÊt ë níc ta hiÖn nay, ®ã lµ hai nh©n tè quyÕt ®Þnh, hai ®éng lùc ph¸t triÓn cña thÕ giíi nãi chung vµ níc ta nãi riªng. 1-/ Nh chóng ta ®· biÕt lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt: Lùc lîng s¶n xuÊt lµ néi dung cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ h×nh thøc, lùc lîng s¶n xuÊt lµ c¸c yÕu tè vËt chÊt, cßn quan hÖ s¶n xuÊt lµ c¸c mèi quan hÖ vËt chÊt, do vËy lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh quan hÖ s¶n xuÊt. Lùc lîng s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù thay thÕ c¸c lo¹i h×nh quan hÖ s¶n xuÊt mang yÕu tè t¸c ®éng c¸ch m¹ng, cßn quan hÖ s¶n xuÊt mang tÝnh æn ®Þnh thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®Õn mét tr×nh ®é nµo ®Êy th× quan hÖ s¶n xuÊt trë nªn l¹c hËu, lçi thêi k×m h·m sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, tÊy yÕu ph¶i thay thÕ mét quan hÖ s¶n xuÊt míi phï hîp víi lùc lîng s¶n xuÊt míi. V× vËy muèn quan hÖ s¶n xuÊt ph¸t triÓn, chóng ta ph¶i thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn tøc lµ thóc ®Èy hai yÕu tè t liÖu s¶n xuÊt vµ con ngêi lao ®éng ph¸t triÓn. a-/ Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña t liÖu s¶n xuÊt: B»ng c¸ch ®Èy m¹nh cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®i ®«i víi tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ míi tõ níc ngoµi. Cho tíi nay, trªn thÕ giíi ®· hai lÇn tr¶i qua c¸ch m¹ng vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ, lÇn thø nhÊt víi tªn gäi lµ cuéc c¸ch m¹ng kü thuËt diÔn ra vµo cuèi thÕ kØ XVIII, ®îc thùc hiÖn ®Çu tiªn ë Anh mµ néi dung chñ yÕu lµ thay thÕ lao ®éng thñ c«ng b»ng lao ®éng c¬ khÝ ho¸; lÇn thø hai víi tªn gäi lµ cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®îc b¾t ®Çu tõ gi÷a thÕ kØ 20 mµ néi dung cña nã kh«ng chØ dõng l¹i ë tÝnh chÊt hiÖn ®¹i cña c¸c yÕu tè t liÖu s¶n xuÊt mµ ë kü thuËt c«ng nghÖ s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt tiªn tiÕn,... HiÖn nay cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ cã nhiÒu néi dung phong phó, trong ®ã cã thÓ chØ ra nh÷ng néi dung næi bËt sau ®©y: 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Mét lµ, c¸ch m¹ng vÒ ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt: ®ã lµ tù ®éng ho¸. Ngoµi ph¹m vi tù ®éng tríc ®©y, hiÖn nay tù ®éng ho¸ cßn bao gåm c¶ viÖc sö dông réng r·i ngêi m¸y thay thÕ cho con ngêi ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh vËn hµnh s¶n xuÊt. Hai lµ, c¸ch m¹ng vÒ n¨ng lîng: bªn c¹nh nh÷ng n¨ng lîng truyÒn thèng mµ con ngêi ®· sö dông tríc kia nh nhiÖt ®iÖn, thuû ®iÖn, th× ngµy nay con ngêi ngµy cµng kh¸m ph¸ ra nhiÒu n¨ng lîng míi vµ sö dông chóng réng r·i trong s¶n xuÊt nh n¨ng lîng nguyªn tö, n¨ng lîng mÆt trêi, søc giã,... Ba lµ, c¸ch m¹ng vÒ vËt liÖu míi: ngµy nay ngoµi viÖc sö dông c¸c vËt liÖu tù nhiªn, con ngêi ngµy cµng t¹o ra nhiÒu vËt liÖu nh©n t¹o míi thay thÕ cã hiÖu qu¶ cho c¸c vËt liÖu tù nhiªn khi mµ c¸c vËt liÖu tù nhiªn ®ang cã xu híng ngµy cµng c¹n kiÖt dÇn. Bèn lµ, c¸ch m¹ng vÒ c«ng nghÖ, sinh häc: c¸c thµnh tùu cña c¸ch m¹ng nµy ®ang ®îc ¸p dông réng r·i trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, y tÕ, ho¸ chÊt, b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i,... N¨m lµ, c¸ch m¹ng vÒ ®iÖn tö vµ tin häc: ®©y lµ mét lÜnh vùc mµ hiÖn nay loµi ngêi ®ang ®Æc biÖt quan t©m, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn lÜnh vùc m¸y tÝnh ®iÖn tö. Nh vËy, kh¸i niÖm c«ng nghÖ ngµy nay bao gåm mét ph¹m vi réng, nã kh«ng chØ lµ c¸c ph¬ng tiÖn, thiÕt bÞ do con ngêi s¸ng t¹o ra mµ cßn lµ c¸c bÝ quyÕt biÕn c¸c nguån lùc s½n cã thµnh s¶n phÈm. Víi ý nghÜa ®ã khi nãi ®Õn c«ng nghÖ th× còng bao hµm c¶ kÜ thuËt. §Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay khoa häc vµ c«ng nghÖ lu«n lu«n g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, khoa häc lµ tiÒn ®Ò trùc tiÕp cña c«ng nghÖ vµ c«ng nghÖ l¹i lµ kÕt qu¶ trùc tiÕp cña khoa häc. Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang ®ãng vai trß rÊt to lín ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ trong tÊt c¶ c¸c níc, nhÊt lµ c¸c níc cã nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn nh níc ta. Tuy nhiªn, c¸ch thøc tiÕn hµnh ë nh÷ng níc kh¸c nhau l¹i kh«ng gièng nhau, cã níc tiÕn hµnh b»ng c¸ch tù nghiªn cøu, tù trang bÞ c«ng nghÖ míi cho c¸c ngµnh kinh tÕ trong níc, cã níc tiÕn hµnh th«ng qua chuyÓn giao c«ng nghÖ, còng cã níc tiÕn hµnh b»ng c¸ch kÕt hîp gi÷a tù nghiªn cøu vµ chuyÓn giao. ThËt ra viÖc kÕt hîp gi÷a tù nghiªn cøu víi chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ cÇn thiÕt ®èi víi bÊt cø mét quèc gia nµo, nÕu nh muèn ®¹t ®Õn tr×nh ®é kinh tÕ ph¸t triÓn cao. Song kinh nghiÖm cña NhËt B¶n vµ c¸c níc NICs ë thêi k× c«ng nghiÖp ho¸, x©y dùng vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®· chøng minh r»ng chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ c¸ch lµm rÎ nhÊt, cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó cã ®îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Thùc chÊt cña chuyÓn giao c«ng nghÖ lµ ®a c«ng nghÖ bao gåm c¶ phÇn cøng (m¸y mãc thiÕt bÞ) vµ phÇn mÒm (quy tr×nh, ph¬ng ph¸p c«ng nghÖ,...) tõ níc nµy sang níc kh¸c, lµm thay ®æi quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông c«ng nghÖ ®îc chuyÓn giao. Thùc tÕ cho thÊy viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ chØ ph¸t 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 huy ®îc hiÖu qu¶ trong m« h×nh chiÕn lîc c«ng nghiÖp ho¸ híng ngo¹i, “híng vÒ xuÊt khÈu”. Song song víi qu¸ tr×nh tiÕp nhËn, chuyÓn giao c«ng nghÖ, ViÖt Nam cßn ph¶i x©y dùng cho m×nh chiÕn lîc ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ quèc gia mang tÝnh tæng thÓ l©u dµi, bao gåm c¶ nghiªn cøu, chuyÓn giao thö nghiÖm vµ øng dông, bëi v× ®©y lµ n¨ng lùc néi sinh ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c vµ l©u bÒn cña ®Êt níc. §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh vai trß quan träng cña khoa häc vµ c«ng nghÖ: “Ph¸t triÓn khoa häc vµ c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc néi sinh, coi ®ã lµ nh©n tè quan träng ®Ó thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸”. b-/ Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña yÕu tè con ngêi lao ®éng: Khoa häc vµ c«ng nghÖ cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nã cã thÓ ®a níc ta tõ mét níc nghÌo nµn l¹c hËu trë thµnh mét níc giÇu m¹nh, v¨n minh. Do vËy, viÖc ®a khoa häc vµ c«ng nghÖ, tríc hÕt lµ phæ cËp nh÷ng tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ cÇn thiÕt vµo s¶n xuÊt vµ ®êi sèng x· héi lµ mét nhu cÇu cÊp thiÕt cña x· héi ta hiÖn nay. NghÞ quyÕt Trung ¬ng hai ®· nhÊn m¹nh ph¶i thùc sù coi träng “sù ph¸t triÓn cña khoa häc vµ c«ng nghÖ lµ sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña toµn d©n, ph¸t huy cao ®é kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña quÇn chóng,...” Bëi lÏ, cho dï chóng ta cã tiÒn hµnh cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ, cã ®a trang thiÕt bÞ kü thuËt t©n tiÕn nhÊt, nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt vµo níc ta th× còng kh«ng cã g× ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o ®Èy m¹nh ®îc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nÕu nh trong thùc tÕ chóng ta cha cã ®îc ®Çy ®ñ nh÷ng con ngêi am hiÓu vµ sö dông chóng. Do vËy viÖc x· héi ho¸ tri thøc, n©ng cao chÊt lîng cña ngêi lao ®éng lµ mét trong nh÷ng nhu cÇu thiÕt thùc vµ cÊp b¸ch nhÊt ®Ó ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. X· héi ho¸ tri thøc, n©ng cao chÊt lîng cña ngêi lao ®éng vÒ tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ theo nghÜa chung nhÊt lµ sù phæ cËp tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ cho toµn x· héi, ®Õn tËn tõng ngêi d©n, biÕn nã thµnh tµi s¶n, thµnh ph¬ng tiÖn h÷u hiÖu cho mçi ngêi trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn, lµm giÇu cho b¶n th©n vµ gãp phÇn lµm giÇu cho x· héi. Trong ®ã, quan träng vµ tríc tiªn lµ ph¶i trang bÞ nh÷ng tri thøc vÒ nghÒ nghiÖp kÕt hîp víi tay nghÒ cao cña nh÷ng ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt; trang bÞ nh÷ng tri thøc tæng hîp kÕt hîp víi nghÖ thuËt ®iÒu hµnh cña nh÷ng ngêi ®ang gi÷ chøc vÞ l·nh ®¹o vµ qu¶n lÝ ë c¸c cÊp. §iÒu tríc hÕt lµ chóng ta ph¶i t¹o mét mÆt hµng d©n trÝ cao lµm c¬ së, mÆt b»ng d©n trÝ cao lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt. Mét mÆt, mÆt b»ng d©n trÝ cao lµ ®iÒu kiÖn vµ c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó mäi ngêi cã thÓ tiÕp thu vµ vËn dông tèi ®a nh÷ng tri thøc khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· ®îc trang bÞ vµo ®êi sèng s¶n xuÊt, mÆt kh¸c tr×nh ®é d©n trÝ cao sÏ lµ nÒn t¶ng ®Ó 20