Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Cho vay tiêu dùng tại techcombank...

Tài liệu Cho vay tiêu dùng tại techcombank

.DOC
59
150
60

Mô tả:

Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Môc lôc Lêi nãi ®Çu....................................................................................................1 Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü Th¬ng.................................................................................5 1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng....................................................................................................5 1.1.1. Kh¸i niÖm cho vay.........................................................................5 1.1.2. §Æc ®iÓm.......................................................................................5 1.1.3. Vai trß cña ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng................................................................................................5 1.1.4. C¸c h×nh thøc cho vay cña NHTM................................................6 1.2. Tæng quan vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng cña NHTM.....................9 1.2.1. Lý do h×nh thµnh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng.............................9 1.2.2. Kh¸i niÖm cho vay tiªu dïng.......................................................12 1.2.3. §Æc ®iÓm cña cho vay tiªu dïng.................................................12 1.2.4. Ph©n lo¹i cho vay tiªu dïng.........................................................13 1.2.5. Lîi Ých cña cho vay tiªu dïng.....................................................16 1.2.6. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng më réng cho vay tiªu dïng cña NHTM...........................................................................................18 Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng th¬ng m¹i Cæ phÇn kü th¬ng ViÖt Nam..............................................21 2.1. Tæng quan vÒ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam Techcombank...........................................................................................21 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Techcombank...........................21 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Héi së chÝnh Techcombank..........................23 2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Techcombank....................24 2.1.3. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Techcombank....................25 2.2. Ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng ë ViÖt Nam......................................27 2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.................................................29 2.3.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam.................................................29 2.3.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Techcombank.......................................................................................35 2.4. §¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Techcombank.......................................................................................38 Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn kü th¬ng......................................................................44 3.1. §Þnh híng ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam........................................44 3.2. Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng......................................................................46 3.2.1. T¨ng cêng chiÕn lîc marketing ng©n hµng..................................46 NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 1 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 3.2.2. Më réng m¹ng líi cña Ng©n hµng...............................................57 3.3. ¸p dông hÖ thèng tÝnh ®iÓm tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng...............57 3.4. Kh«ng ngõng ph¸t triÓn c«ng nghÖ Ng©n hµng................................58 3.5. N©ng cao sè lîng còng nh chÊt lîng nguån nh©n lùc.......................60 3.6. Mét sè kiÕn nghÞ...............................................................................62 3.6.1. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ níc..........................................................62 3.6.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ níc........................................63 KÕt luËn.......................................................................................................65 Tµi liÖu tham kh¶o.......................................................................................67 NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 2 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu Ng©n hµng lµ mét trung gian tµi chÝnh, lµ mét kªnh dÉn vèn quan träng cho toµn bé nÒn kinh tÕ. Trong m«i trêng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, viÖc hoµn thiÖn vµ më réng c¸c ho¹t ®éng lµ híng ®i vµ ph¬ng ch©m cho c¸c ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Trong c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng cã ho¹t ®éng cho vay, tuy nhiªn tõ xa tíi nay, c¸c ng©n hµng chØ quan t©m tíi cho vay c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh mµ cha quan t©m tíi giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ tiªu dïng. NÕu chØ cho vay s¶n xuÊt nhiÒu mµ kh¸ch hµng kh«ng tiªu thô ®îc do ngêi d©n kh«ng cã nhu cÇu vÒ hµng hãa ®ã hoÆc cã nhu cÇu nhng l¹i kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n th× tÊt yÕu sÏ dÉn tíi cung vît qu¸ cÇu, hµng hãa bÞ tån kho vµ ø ®äng vèn. Tõ thùc tÕ ®ã cho thÊy khi x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, kh«ng chØ cã c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp lµ cÇn vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh, më réng thÞ trêng mµ hiÖn nay, c¸c c¸ nh©n còng lµ nh÷ng ngêi cÇn vèn h¬n bao giê hÕt. Cuéc sèng ngµy cµng hiÖn ®¹i, møc sèng cña ngêi d©n còng ®îc n©ng cao, cuéc sèng giê ®©y kh«ng chØ bã hÑp trong “¨n no, mÆc Êm” mµ ®· dÇn chuyÓn sang “¨n ngon, mÆc ®Ñp” vµ còng cßn biÕt bao nhu cÇu kh¸c cÇn ph¶i ®îc ®¸p øng. Giê d©y, t©m lý cña ngêi d©n coi viÖc ®i vay lµ muèn sö dông hµng hãa tríc khi cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. §¸p øng lßng mong mái cña ngêi d©n, c¸c ng©n hµng ®· ph¸t triÓn mét ho¹t ®éng cho vay míi, ®ã lµ cho vay tiªu dïng, mét mÆt võa t¹o thªm thu nhËp cho chÝnh ng©n hµng, mÆt kh¸c gióp ®ì cho c¸c c¸ nh©n cã ®îc nguån vèn ®Ó c¶i thiÖn cuéc sèng cña m×nh. Sau mét thêi gian thùc tËp, t×m tßi vµ häc hái t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam – Techcombank, em nhËn thÊy Ng©n hµng ®· b¾t ®Çu quan t©m tíi ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng nhng ho¹t ®éng nµy vÉn cha thùc sù trë thµnh ho¹t ®éng lín cña Ng©n hµng. ChÝnh v× vËy, viÖc tiÕp tôc nghiªn cøu vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô cho vay tiªu dïng sÏ cã ý nghÜa vÒ ph¬ng diÖn lý luËn vµ thùc tiÔn ®èi víi sù ®a d¹ng hãa ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Do ®ã, em ®· lùa chän ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh. Néi dung ®Ò tµi bao gåm ba ch¬ng: Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 3 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. Ph¹m vi cña ®Ò tµi lµ nghiªn cøu ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam tõ n¨m 2001 tíi n¨m 2004. Trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn, bµi viÕt ®a ra mét sè ý kiÕn nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy t¹i ng©n hµng. §Ó hoµn thiÖn ®Ò tµi nµy, em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì v« cïng nhiÖt t×nh vµ quý b¸u cña c« gi¸o Th.S. Ph¹m Hång V©n. Bªn c¹nh ®ã, trong thêi gian thùc tËp, em còng ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c anh chÞ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ mong tiÕp tôc nhËn ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« vµ c¸c anh chÞ ng©n hµng. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 4 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho vay tiªu dïng cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü Th¬ng 1.1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng. 1.1.1. Kh¸i niÖm cho vay Cho vay lµ ph¬ng thøc tµi trî cã tÝnh truyÒn thèng cña nghÒ Ng©n hµng. H×nh thøc biÓu hiÖn cô thÓ lµ: Ng©n hµng chuyÓn tiÒn trùc tiÕp cho kh¸ch hµng sö dông theo yªu cÇu hoÆc môc ®Ých tiªu dïng cña kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña Ng©n hµng ®Æt ra. 1.1.2. §Æc ®iÓm Ng©n hµng ®¸p øng cho tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng sö dông vèn nhng kh¸ch hµng ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn cña Ng©n hµng ®Æt ra. - Qui m« cña c¸c hîp ®ång cho vay tõ nhá ®Õn lín, víi nhu cÇu vay nhá ®Õn c¸c dù ¸n lín møc rñi ro cao hay thÊp, møc thu håi vèn nh thÕ nµo, tµi s¶n thÕ chÊp vµ uy tÝn cña kh¸ch hµng ra sao sÏ ¶nh hëng ®Õn møc l·i suÊt ng©n hµng qui ®Þnh cô thÓ. Ngoµi ra víi thêi gian sö dông vèn kh¸c nhau th× l·i suÊt còng sÏ kh¸c nhau. 1.1.3. Vai trß cña ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng. - §èi víi ng©n hµng Cho vay lµ ho¹t ®éng chÝnh cña Ng©n hµng, ®©y lµ ho¹t ®éng mang l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng. Cho vay cña Ng©n hµng lín mµ møc d nî thÊp chøng tá Ng©n hµng lµm ¨n cã hiÖu qu¶, uy tÝn cña Ng©n hµng rÊt lín. Cho vay cña Ng©n hµng cµng ngµy chøng tá nhiÒu ngêi ®· biÕt ®Õn Ng©n hµng. Nh vËy vÊn ®Ò huy ®éng vèn, hoÆc huy ®éng c¸c nguån tiÒn nhµn rçi trong d©n c göi vµo ng©n hµng nhiÒu h¬n. Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn më réng m¹ng líi cña Ng©n hµng nhê ®ã ngµy cµng ph¸t triÓn vµ sÏ cµng ngµy cµng ®a d¹ng hãa c¸c h×nh thøc cho vay tõ ®ã mµ n©ng cao thu nhËp cho ng©n hµng. - §èi víi kh¸ch hµng. Nhê cã Ng©n hµng cho vay mµ kh¸ch hµng sÏ cã thÓ thùc hiÖn ®îc nh÷ng dù ®Þnh, dù ¸n cña m×nh. Do vËy mang l¹i lîi nhuËn cho kh¸ch hµng hay gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn ®Ò mµ kh¸ch hµng gÆp ph¶i trong vÊn ®Ò ®ét xuÊt, cÊp b¸ch. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 5 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Tuy vËt kh¸ch hµng cÇn ph¶i tÝnh to¸n ®Õn kh¶ n¨ng chi tr¶ ®Ó viÖc chi tiªu sÏ hîp lý. - §èi víi nÒn kinh tÕ Cho vay cña Ng©n hµng sÏ lµm cho kh¸ch hµng thùc hiÖn ®îc c¸c dù ¸n cña m×nh, nh vËy rÊt tèt trong viÖc thóc ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô hµng hãa, t¹o thªm c©y ¨n viÖc lµm cho x· héi t¹o kh¶ n¨ng lu th«ng vèn nhanh, tõ ®ã thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ t¨ng trëng. 1.1.4. C¸c h×nh thøc cho vay cña NHTM. Ph©n lo¹i cho vay lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay theo tõng nhãm dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n lo¹i cho vay cã c¬ së khoa häc lµ tiÒn ®Ò ®Ó thiÕt lËp c¸c quy tr×nh cho vay thÝch hîp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông. Ph©n lo¹i cho vay dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®©y: 1.1.4.1. Theo thêi h¹n cho vay - Cho vay ng¾n h¹n: Lo¹i cho vay nµy cã thêi h¹n díi 12 th¸ng vµ ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu chi tiªu ng¾n h¹n cña c¸ nh©n. - Cho vay trung h¹n: Lµ c¸c kho¶n vay cã thêi h¹n tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m. Cho vay trung h¹n chñ yÕu ®îc sö dông ®Ó ®Çu t mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¸c dù ¸n míi cã quy m« nhá vµ thêi gian thu håi vèn nhanh. Bªn c¹nh ®Çu t cho tµi s¶n cè ®Þnh, cho vay trugn h¹n cßn lµ nguån h×nh thøc vèn lu ®éng thêng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp míi thµnh lËp. - Cho vay dµi h¹n: lµ lo¹i cho vay cã thêi h¹n trªn n¨m n¨m. §©y lµ lo¹i h×nh ®îc cung cÊp ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu dµi h¹n nh x©y dùng nhµ ë, c¸c thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i cã quy m« lín, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi. 1.1.4.2. Theo môc ®Ých vay - Cho vay kinh doanh: lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp, c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ lu ®éng hµng hãa. - Cho vay tiªu dïng: lµ lo¹i cho vay ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng cña c¸c c¸ nh©n nh mua s¾m nhµ cöa, xe cé… 1.1.4.3. Cho vay ®èi víi ngêi tiªu dïng Cho vay tiªu dïng ®îc b¾t ®Çu tõ c¸c h·ng b¸n lÎ do nhu cÇu ®Èy m¹nh tiªu thô hµng ho¸, h×nh thøc cho vay tiªu dïng cña c¸c h·ng lµ b¸n tr¶ gãp. - C¬ së cho vay tiªu dïng NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 6 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nhu cÇu vay tiªu dïng gia t¨ng m¹nh mÏ g¾n liÒn víi nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng l©u bÒn nh nhµ, xe, ®å gç sang träng, nhu cÇu du lÞch… §èi víi lùc lîng kh¸ch hµng réng lín. - NhiÒu h·ng lín tù tµi trî chñ yÕu b»ng ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu. NhiÒu c«ng ty tµi chÝnh c¹nh tranh víi ng©n hµng trong cho vay lµm thÞ phÇn cho vay c¸c doanh nghiÖp cña ng©n hµng bÞ gi¶m sót buéc ng©n hµng ph¶i më réng thÞ trêng cho vay tiªu dïng ®Ó gia t¨ng thu nhËp. - Ngêi tiªu dïng cã thu nhËp ®Òu ®Æn ®Ó tr¶ nî ng©n hµng mét sè trêng hîp ngêi tiªu dïng cã thu nhËp kh¸ hoÆc cao, thu nhËp t¬ng ®èi æn ®Þnh. Vay tiªu dïng gióp hä n©ng cao møc sèng, t×m kiÕm c«ng viÖc cã møc thu nhËp cao h¬n. 1.1.4.4. Theo møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng. - Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i cho vay kh«ng cã tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp hoÆc b¶o l·nh cña ngêi thø ba, mµ viÖc cho vay chØ dùa vµo uy tÝn cña b¶n th©n kh¸ch hµng ®ã. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng tèt, trung thùc trong kinh doanh, cã kh¶ tµi chÝnh m¹nh, qu¶n trÞ hiÖu qu¶ th× ng©n hµng cã thÓ cÊp tÝn dông dùa vµo uy tÝn cña b¶n th©n kü thuËt mµ kh«ng cÇn mét nguån thu nî bæ sung thø hai. - Cho vay cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i cho vay dùa trªn c¬ së c¸c b¶o ®¶m nh thÕ chÊp hoÆc cÇm cè, hoÆc ph¶i cã sù b¶o l·nh cña ngêi thø ba. Sù b¶o ®¶m nµy lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó ng©n hµng cã thªm mét nguån thø hai, bæ sung cho nguån thu nî thø nhÊt thiÕu ch¾c ch¾n. 1.1.4.5. Theo ®èi tîng tham gia quy tr×nh cho vay - Cho vay trùc tiÕp: Ng©n hµng cÊp vèn trùc tiÕp cho ngêi cã nhu cÇu, ®ång thêi ngêi ®i vay trùc tiÕp hoµn tr¶ nî vay cho ng©n hµng. - Cho vay gi¸n tiÕp: lµ h×nh thøc cho vay th«ng qua c¸c tæ chøc trung gian. Ng©n hµng cho vay qua c¸c tæ, ®éi, héi, nhãm nh nhã s¶n xuÊt, Héi n«ng d©n, Héi cùu chiÕn binh, Héi phô n÷… C¸c tæ chøc nµy thêng liªn kÕt c¸c thµnh viªn theo mét môc ®Ých riªng, song chñ yÕu ®Òu hç trî lÉn nhau, b¶o vÖ quyÒn lîi cho mç thµnh viªn. Ng©n hµng cã thÓ chuyÓn mét vµi kh©u cña ho¹t ®éng cho vay sang c¸c tæ chøc trung gian nh thu nî, ph¸t tiÒn vay… Tæ chøc trung gian còng cã thÓ ®øng ra b¶o ®¶m cho c¸c thµnh viªn vay, hoÆc c¸c thµnh viªn trong nhãm b¶o l·nh cho mét thµnh viªn vay. §iÒu nµy rÊt thuËn tiÖn khi ngêi vay kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ tµi s¶n thÕ chÊp. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 7 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ng©n hµng còng cã thÓ cho vay th«ng qua ngêi b¸n lÎ c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc cho vay theo c¸ch nµy sÏ h¹n chÕ ngêi vay sö dông tiÒn sai môc ®Ých. 1.1.4.6. Theo ph¬ng thøc cho vay - Cho vay tõng lÇn: Cho vay tõng lÇn lµ h×nh thøc cho vay t¬ng ®èi phæ biÕn cña ng©n hµng ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh«ng cã nhu cÇu vay thêng xuyªn, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®îc cÊp h¹n møc thÊu chi. Mét sè kh¸ch hµng sö dông vèn chñ së h÷u vµ tÝn dông th¬ng m¹i lµ chñ yÕu, chØ khi cã nhu cÇu thêi vô, hay më réng s¶n xuÊt ®Æc biÖt míi vay ng©n hµng, tøc lµ vèn tõ ng©n hµng chØ tham gia vµo mét sè giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña chu kú s¶n xuÊt kinh doanh. - Cho vay theo h¹n møc: §©y lµ nghiÖp vô tÝn dông theo ®ã ng©n hµng tháa thuËn cÊp cho kh¸ch hµng h¹n møc tÝn dông. H¹n møc tÝn dông cã thÓ tÝnh cho c¶ kú hoÆc cuèi kú. §ã lµ sè d tèi ®a t¹i thêi ®iÓm tÝnh. H¹n møc tÝn dông ®îc cÊp trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, nhu cÇu vèn vµ nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng. Trong kú kh¸ch hµng cã thÓ vay tr¶ nhiÒu lÇn, song d nî kh«ng ®îc vît qu¸ h¹n møc tÝn dông. Mét sè trêng hîp ng©n hµng quy ®Þnh h¹n møc cuèi kú. D nî trong kú cã thÓ lín h¬n h¹n møc. Tuy nhiªn ®Õn cuèi kú, kh¸ch hµng ph¶i tr¶ nî ®Ó gi¶m d nî sao cho d nî cuèi kú kh«ng ®îc vît qu¸ h¹n møc. - Cho vay thÊu chi: lµ nghiÖp vô cho vay qua ®ã ng©n hµng cho phÐp ngêi vay ®îc chi tréi trªn sè d tiÒn göi thanh to¸n cña m×nh ®Õn mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh vµ trong kho¶ng thêi gian x¸c ®Þnh. Giíi h¹n nµy ®îc gäi lµ h¹n møc thÊu chi. 1.2. Tæng quan vÒ ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng cña NHTM 1.2.1. Lý do h×nh thµnh ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng Cho vay lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Tuy nhiªn, tõ xa tíi nay, c¸c ng©n hµng míi chØ quan t©m ®Õn cho vay c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa mµ cha thùc sù chó ý tíi nhu cÇu vay tiªu dïng cña ngêi d©n. Cuéc sèng ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu vay tiªu dïng gia t¨ng m¹nh mÏ g¾n liÒn víi nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng l©u bÒn nh nhµ, xe, ®å gç sang träng, nhu cÇu du lÞch… ®èi víi lùc l îng kü thuËt réng lín. NÕu ta lËp mét b¶ng thèng kª nh÷ng nhu cÇu cña mét ®êi ngêi th× ®ã lµ mét con sè v« h¹n, ®ã lµ nh÷ng nhu cÇu tõ ®¬n gi¶n nh ®îc ¨n, mÆc, häc hµnh ®Õn nh÷ng nhu cÇu phøc t¹p h¬n nh du lÞch, vui ch¬i gi¶i trÝ, nhu cÇu ®îc tén träng… NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 8 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Tuy nhiªn, ®Ó nhu cÇu ®îc ®¸p øng ®óng lóc, ®óng thêi ®iÓm kh«ng ph¶i lóc nµo còng dÔ dµng thùc hiÖn ®îc bëi nã cßn phô thuéc vµo mét nh©n tè rÊt quan träng, ®ã lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n. §«i khi chØ v× kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n muèn cã mét chiÕc xe m¸y ®Ó mua s¾m th× nhu cÇu ®i l¹i b»ng xe m¸y l¹i kh«ng nhiÒu n÷a. hoÆc nh chóng ta cÇn tiÒn ®Ó ®Çu t ®i häc, khi ra trêng ta cã thÓ dÔ dµng t×m viÖc vµ kiÕm tiÒn. Nhng hiÖn t¹i ta l¹i kh«ng cã tiÒn th× íc m¬ ®îc ®i häc hay cã viÖc lµm tèt còng bay xa. VËy t¹i sao chóng ta l¹i kh«ng thÓ cã ®îc xe m¸y, chiÕc nhµ míi ®Ó ë hay lµ ®i häc tríc khi chóng ta cã thÓ cã ®ñ tiÒn trong t¬ng lai. §©y thùc sù lµ mét vÊn ®Ò quan träng, lµm thÕ nµo ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a nhu cÇu tiªu dïng vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n nµy. Trªn thùc tÕ cã hai c¸ch gi¶i quyÕt. C¸ch thø nhÊt lµ mu b¸n chÞu. Tuy nhiªn c¸ch nµy chØ cã lîi ®èi víi ngêi mua, cßn bÊt lîi ®èi víi ngêi b¸n. Ngêi mua sÏ ®îc sö dông hµng hãa tríc khi cã ®ñ sè tiÒn cÇn thiÕt, nhng ngêi b¸n sÏ thu håi vèn chËm hoÆc thËm chÝ bÞ ngêi mua quþt tiÒn. Khi cÇn tiÒn ®Ó nhËp hµng hoÆc më réng s¶n xuÊt kinh doanh th× ®Õn lît ngêi b¸n dÔ r¬i vµo t×nh tr¹ng thiÕu ph¬ng tiÖn thanh to¸n. V× vËy, c¸ch mua b¸n chÞu kh«ng phæ biÕn vµ kh¶ thi, l¹i gÆp nhiÒu rñi ro. C¸ch thø hai lµ ngêi mua vay ®i vay tiÒn, hä sÏ c¶m gi¸c lµ ®· ®ñ ph¬ng tiÖn thanh to¸n. C¸ch nµy võa tháa m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng vµ nhµ s¶n xuÊt còng b¸n ®îc hµng. Nh vËy lµ cÇn ®Õn mét tæ chøc thøc ba hç trî c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n ®Ó hä lu«n lu«n cã ph¬ng tiÖn thanh to¸n ®èi víi c¸c nhu cÇu cña hä. Kh«ng mét tæ chøc nµo ®¶m nhiÖm ®îc vÞ trÝ nµy tèt b»ng c¸c trung gian tµi chÝnh, mµ quan träng nhÊt lµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Ng©n hµng ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng còng lµ c¸ch ®Ó Ng©n hµng gia t¨ng lîi nhuËn, ®Æc biÖt lµ trong m«i trêng c¹nh tranh khèc liÖt ngµy nay. NhiÒu h·ng lín khi thiÕu vèn ®· kh«ng t×m ®Õn ng©n hµng ®Ó vay tiÒn mµ thay v× ®ã hä tù tµi trî chñ yÕu b»ng ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu. Thªm vµo ®ã nhiÒu C«ng ty tµi chÝnh hoÆc gi÷a c¸c ng©n hµng c¹nh tranh víi nhau trong cho vay lµm cho thÞ phÇn cho vay c¸c doanh nghiÖp cña ng©n hµng bÞ gi¶m sót buéc ng©n hµng ph¶i më réng thÞ trêng cho vay tiªu dïng, híng tíi ngêi tiªu dïng nh lµ mét kh¸ch hµng trung thµnh tiÒm n¨ng. Ng©n hµng cho vay iªu dïng mét mÆt t¨ng thu nhËp cho b¶n th©n ng©n hµng, mÆt kh¸c t¹o ra uy tÝn cho ng©n hµng. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 9 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Mét lý do kh¸c gãp phÇn vµo sù h×nh thµnh cho vay tiªu dïng ®ã lµ ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn hµng hãa tiªu dïng. Ng©n hµng cho vay ®èi víi doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n lµ mét m¶ng ho¹t ®éng quan träng cña ng©n hµng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng hãa nÕu nh kh«ng cã tiªu dïng th× tÊt yÕu sÏ bÞ t¾c nghÏn, hµng hãa kh«ng tiªu thô ®îc dÉn tíi doanh nghiÖp bÞ ø ®äng vèn vµ ®¬ng nhiªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng thÓ tiÕp tôc. Vai trß cña ng©n hµng lóc nµy trë lªn quan träng h¬n bao giê hÕt. Ng©n hµng cho ngêi tiªu dïng vay vèn ®· t¹o ra kh¶ n¨ng thanh to¸n cho hä tríc khi hä tÝch lòy ®ñ sè tiÒn cÇn thiÕt. Kh¸ch hµng cã tiÒn sÏ t×m ®Õn doanh nghiÖp mua hµng vµ doanh nghiÖp tiªu thô ®îc hµng hãa. Tõ ®ã doanh nghiÖp cã tiÒn sÏ tr¶ ®îc nî cho ng©n hµng. Khi ®· tiªu thô ®îc hµng hãa, doanh nghiÖp sÏ më réng s¶n xuÊt vµ sÏ t×m tíi ng©n hµng ®Ó tiÕp tôc vay vèn. Nh vËy, ng©n hµng cho vay tiªu dïng sÏ cã lîi cho c¶ ba bªn: ngêi tiªu dïng, doanh nghiÖp vµ ng©n hµng. Ngêi tiªu dïng cã thu nhËp ®Òu ®Æn (tiÒn c«ng) ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. Mét sè tÇng líp ngêi tiªu dïng cã thu nhËp kh¸ hoÆc cao, thu nhËp t¬ng ®èi æn ®Þnh. Vay tiªu dïng gióp hä n©ng cao møc sèng, t¨ng kh¶ n¨ng ®îc ®µo t¹o… gióp hä nhiÒu c¬ héi t×m kiÕm c«ng viÖc cã møc thu nhËp cao h¬n. Trong cuéc sèng hµng ngµy cµng hiÖn ®¹i, vay tiªu dïng ®· trë nªn cÇn thiÕt h¬n bao giê hÕt vµ sù h×nh thµnh cho vay tiªu dïng ®· trë thµnh ®iÒu tÊt yÕu. 1.2.2. Kh¸i niÖm cho vay tiªu dïng. Cho vay tiªu dïng lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô cña ng©n hµng. Cho vay tiªu dïng lµ mét kh¸i niÖm chØ mèi quan hÖ vÒ kinh tÕ trong ®ã ng©n hµng chuyÓn cho kh¸ch hµng quyÒn sö dông mét lîng gi¸ trÞ (tiÒn) víi nh÷ng ®iÒu kiÖn mµ hai bªn ®· tháa thuËn nh»m gióp ngêi tiªu dïng cã thÓ sö dông hµng hãa, dÞch vô tríc khi hä cã kh¶ n¨ng chi tr¶, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä cã thÓ hëng mét møc sèng cao h¬n. 1.2.3. §Æc ®iÓm cña cho vay tiªu dïng. - Quy m« cña tõng hîp ®ång cho vay thêng nhá, dÉn ®Õn chi phÝ tæ chøc cho vay cao, v× vËy l·i suÊt cho vay tiªu dïng thêng cao h¬n so víi l·i suÊt cña c¸c lo¹i cho vay trong lÜnh vùc th¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp. - Nhu cÇu vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng thêng ph¶i phô thuéc vµo chu kú kinh tÕ. Khi nÒn kinh tÕ thÞnh vîng, ®êi sèng cña ngêi d©n ®îc n©ng cao th× nhu cÇu vay tiªu dïng l¹i cµng cao. Vµo c¸c dÞp lÔ tÕt, nhu cÇu mua s¾m nhiÒu th× c¸c sè lîng c¸c kho¶n vay còng t¨ng lªn. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 10 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - Nhu cÇu vay tiªu dïng cña kh¸ch hµng phô thuéc chÆt chÏ vµo møc thu nhËp vµ tr×nh ®é häc vÊn. Nh÷ng ngêi cã thu nhËp kh¸ vµ t¬ng ®èi ®Òu sÏ t×m tíi cho vay tiªu dïng bëi hä cã kh¶ n¨ng tr¶ ®îc nî. - Kh¸ch hµng vay tiªu dïng thêng lµ c¸c c¸ nh©n nªn viÖc chøng minh tµi chÝnh thêng khã. NÕu nh c¸c doanh nghiÖp cã b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó chøng minh nguån thu nhËp vµ chi tiªu cña m×nh th× c¸c c¸ nh©n vay tiªu dïng muèn chøng minh tµi chÝnh cïa m×nh thêng ph¶i dùa vµo tiÒn l¬ng, sù suy ®o¸n chø kh«ng cã b»ng chøng râ rµng. - Cho vay tiªu dïng cã ®é rñi ro cao bëi nguån tr¶ nî cña ngêi vay cã thÓ biÕn ®éng lín, nã phô thuéc vµo qu¸ tr×nh lµm viÖc, kinh nghiÖm, tµi n¨ng vµ søc kháe cña ngêi vay… NÕu ngêi vay bÞ chÕt, èm hoÆc mÊt viÖc lµm ng©n hµng sÏ rÊt kho thu l¹i ®îc nî. Do ®ã, c¸c ng©n hµng thêng yªu cÇu l·i suÊt cao, yªu cÇu ngêi vay ph¶i mua b¶o hiÓm thÊt nghiÖp, b¶o hiÓm nh©n thä, b¶o hiÓm hµng hãa ®· mua… - T c¸ch, phÈm chÊt cña kh¸ch hµng vay thêng rÊt khã x¸c ®Þnh, chñ yÕu dùa vµo c¸ch ®¸nh gi¸, c¶m nhËn vµ kinh nghiÖm cña c¸n bé tÝn dông. §©y lµ ®iÓu rÊt quan träng quyÕt ®Þnh sù hoµn tr¶ cña kho¶n vay. 1.2.4. Ph©n lo¹i cho vay tiªu dïng 1.2.4.1. C¨n cø vµo ph¬ng thøc hoµn tr¶ * Cho vay tiªu dïng tr¶ gãp §©y lµ h×nh thøc cho vay tiªu dïng trong ®ã ®i vay tr¶ nî (gåm sè tiÒn gèc vµ l·i) cho ng©n hµng nhiÒu lÇn, theo nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh cã gi¸ trÞ lín hoÆc vµ thu nhËp tõng ®Þnh kú cña ngêi ®i vay kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n hÕt mét lÇn sè nî vay. §èi víi lo¹i cho vay tiªu dïng nµy, ng©n hµng thêng chó ý tíi mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n cã tÝnh nguyªn t¾c sau: + Lo¹i tµi s¶n ®îc tµi trî Ng©n hµng thêng chØ muèn tµi trî cho nh÷ng kho¶n vay mua s¾m c¸c ®å dïng cã gi¸ trÞ vµ tÝnh sö dông l©u bÒn, víi nh÷ng tµi s¶n nh vËy, ngêi tiªu dïng sÏ ®îc hëng nh÷ng tiÖn Ých tõ chóng trong mét thêi gian dµi. + Sè tiÒn ph¶i tr¶ tríc Th«ng thêng ng©n hµng yªu cÇu ngêi ®i vay ph¶i thanh to¸n tríc mét phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n cÇn mua s¾m, sè cßn l¹i ng©n hµng sÏ cho vay. §iÒu nµy mét phÇn gióp ng©n hµng h¹n chÕ rñi ro, mÆt kh¸c t¹o cho ngêi ®i vay cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi tµi s¶n m×nh ®Þnh mua bëi hä còng ®· ®ãng gãp mét phÇn sè tiÒn cña m×nh vµo trong ®ã. Khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®îc nî, NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 11 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp trong nhiÒu trêng hîp ng©n hµng sÏ ph¶i ph¸t m·i tµi s¶n ®Ó thu håi nî. HÇu hÕt c¸c tµi s¶n ®· qua sö dông ®Òu bÞ gi¶m gi¸ trÞ cho nªn sè tiÒn tr¶ tríc cã vai trß v« cïng quan träng gióp ng©n hµng h¹n chÕ rñi ro. Sè tiÒn tr¶ tríc nhiÒu hay Ýt phô thuéc: - Lo¹i tµi s¶n: §èi víi c¸c lo¹i tµi s¶n cã møc ®é gi¶m gi¸ nhanh th× sè tiÒn tr¶ tríc nhiÒu vµ ngîc l¹i, ®èi víi c¸c lo¹i tµi s¶n cã møc ®é gi¶m gi¸ chËm th× sè tiÒn tr¶ tríc Ýt h¬n. - ThÞ trêng tiªu thô tµi s¶n sau khi sö dông: yÕu tè nµy rÊt quan träng. NÕu ®ã lµ tµi s¶n thuéc lo¹i dÔ b¸n th× sè tiÒn tr¶ tríc sÏ Ýt h¬n lo¹i tµi s¶n khã b¸n sau khi sö dông. - M«i trêng kinh tÕ - N¨ng lùc tµi chÝnh cña ngêi ®i vay + Chi phÝ tµi trî Chi phÝ tµi trî lµ chi phÝ mµ ngêi ®i vay ph¶i tr¶ cho ng©n hµng trong viÖc sö dông vèn. Chi phÝ tµi trî chñ yÕu lµ tiÒn l·i vµ mét sè kho¶n chi phÝ kh¸c. Chi phÝ tµi trî ph¶i trang tr¶i ®îc chi phÝ vèn tµi trî, chi phÝ ho¹t ®éng, rñi ro vµ mang l¹i mét phÇn lîi nhuËn tháa ®¸ng cho ng©n hµng. + §iÒu kho¶n thanh to¸n - Sè tiÒn thanh to¸n mçi ®Þnh kú phï hîp vÒ kh¶ n¨ng thu nhËp, chi tiªu cña kh¸ch hµng. - Gi¸ trÞ cña tµi s¶n tµi trî kh«ng ®îc thÊp h¬n sè tiÒn tµi trî cha ®îc thu håi. - Kú h¹n tr¶ nî ph¶i thuËn lîi cho viÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng nhng kh«ng nªn qu¸ dµi v× nÕu qu¸ dµi, gi¸ trÞ cña tµi s¶n tµi trî sÏ bÞ gi¶m m¹nh vµ viÖc thu håi nî cã thÓ gÆp r¾c rèi. * Cho vay tiªu dïng phi tr¶ gãp Theo ph¬ng thøc nµy, tiÒn vay ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n cho ng©n hµng mét lÇn khi ®Õn h¹n, ¸p dông víi c¸c kho¶n vay cã gi¸ trÞ nhá, thêi h¹n ng¾n. * Cho vay tiªu dïng tuÇn hoµn. Lµ c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng trong ®ã ng©n hµng cho phÐp kh¸ch hµng sö dông thÎ tÝn dông hoÆc ph¸t hµnh lo¹i sec ®îc phÐp thÊu chi dùa trªn tµi kho¶n v·ng lai. Theo ph¬ng thøc nµy, trong thêi h¹n ®îc tháa thuËn tríc, c¨n cø vµo nhu cÇu chi tiªu vµ thu nhËp kiÕm ®îc tõng kú, kh¸ch hµng ®îc Ng©n hµng cho phÐp vay vµ tr¶ nî nhiÒu kú mét c¸ch tuÇn hoµn, theo mét h¹n møc tÝn dông. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 12 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 1.2.4.2. C¨n cø vµo môc ®Ých vay C¨n cø vµo môc ®Ých vay, ng©n hµng sÏ xÕp kho¶n vay ®ã lµ vay « t« hay mua nhµ, chi phÝ häc hµnh, mua s¾m ®å dïng gia ®×nh… 1.2.4.3. C¨n cø vµo nguån gèc cña kho¶n nî * Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp. Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp lµ h×nh thøc cho vay trong ®ã ng©n hµng mu nh÷ng kho¶n nî ph¸t sinh do nh÷ng C«ng ty b¸n lÎ ®· b¸n chÞu hµng hãa hay dÞch vô cho ngêi tiªu dïng. Trong trêng hîp nµy C«ng ty b¸n lÎ vµ Ng©n hµng ký kÕt hîp ®ång mua b¸n nî. Trong hîp ®ång, ngan hµng thêng ®a ra c¸c ®iÒu kiÖn vÒ ®èi tîng kü thuËt ®îc b¸n chÞu, sè tiÒn b¸n chÞu tèi ®a vµ loiaj tµi s¶n b¸n chÞu. Sau ®ã C«ng ty b¸n lÎ vµ ngêi diªu dïng ký kÕt hîp ®ång mua b¸n chÞu hµng hãa. Th«ng thêng ngêi tiªu dïng ph¶i tr¶ tríc mét phÇn gi¸ trÞ tµi s¶n. C«ng ty b¸n lÎ sÏ giao tµi s¶n cho ngêi tiªu dïng vµ b¸n bé chøng tõ b¸n chÞu hµng hãa cho ng©n hµng. Ng©n hµng dùa trªn bé chøng tõ ®ã sÏ thanh to¸n tiÒn cho vay c«ng ty b¸n lÎ. Cuèi cïng ngêi tiªu dïng thanh to¸n tiÒn tr¶ gãp cho ng©n hµng. Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã mét sè u ®iÓm sau: - Cho phÐp ng©n hµng dÔ dµng t¨ng doanh sè cho vay tiªu dïng. - Gi¶m ®îc chi phÝ trong cho vay - Më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng kh¸c - Vay vèn ®óng môc ®Ých Cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã mét sè nhîc ®iÓm sau: - Ng©n hµng kh«ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi ngêi tiªu dïng ®· ®îc b¸n chÞu, do ®ã th«ng tin vÒ kh¸ch hµng ®«i khi kh«ng chÝnh x¸c, kh«ng t×m hiÓu kü ®îc kh¸ch hµng cã thÓ dÉn tíi rñi ro cho ng©n hµng. - ThiÕu sù kiÓm so¸t cña ng©n hµng khi c«ng ty b¸n lÎ thùc hiÖn viÖc b¸n chÞu hµng hãa. - Kü thuËt nghiÖp vô cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp cã tÝnh phøc t¹p cao. * Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp Lµ c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng trong ®ã ng©n hµng trùc tiÕp tiÕp xóc vµ cho kh¸ch hµng vay còng nh trùc tiÕp thu nî tõ ngêi nµy. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 13 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp So víi cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp, cho vay tiªu dïng trùc tiÕp cã nh÷ng u ®iÓm sau: - Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp cña ng©n hµng thêng cã chÊt lîng cao h¬n bái nã ®îc quyÕt ®Þnh bëi ®éi ngò nh©n viªn tÝn dông giµu kinh nghiÖm vµ ®îc ®µo t¹o chuyªn m«n tèt cña ng©n hµng chø kh«ng ph¶i lµ nh÷ng nh©n viªn cña c«ng ty b¸n lÎ. Nh©n viªn tÝn dông ng©n hµng cã xu híng chó träng ®Õn viÖc t¹o ra c¸c kho¶n cho vay cã chÊt lîng tèt cho khi ®ã nh©n viªn cña c«ng ty b¸n lÎ thêng chó träng ®Õn viÖc b¸n cho ®îc nhiÒu hµng nªn dÔ dÉn tíi c¸c quyÕt ®Þnh tÝn dông véi vµng vµ cã thÓ cã nhiÒu kho¶n tÝn dông ®îc cÊp ra kh«ng chÝnh ®¸ng. - Cho vay tiªu dïng trùc tiÕp linh ho¹t h¬n so víi cho vay tiªu dïng gi¸n tiÕp, ng©n hµng tiÕp xóc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng nªn hiÓu râ kh¸ch hµng. - Khi kh¸ch hµng cã quan hÖ trùc tiÕp víi n©ng hµng, cã rÊt nhiÒu lîi thÕ cã thÓ ph¸t sinh, cã kh¶ n¨ng lµm tháa m·n quyÒn lîi cho c¶ hai phÝa kh¸ch hµng lÉn ng©n hµng. 1.2.5. Lîi Ých cña cho vay tiªu dïng. 1.2.5.1. §èi víi ng©n hµng §èi víi ng©n hµng ngoµi nh÷ng nhîc ®iÓm chÝnh lµ rñi ro vµ chi phÝ cao, cho vay tiªu dïng cã nh÷ng lîi Ých sau: Cho vay tiªu dïng gióp t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng víi c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, thu hót ®îc ®èi tîng kh¸ch hµng míi, tõ ®ã mµ më réng quan hÖ víi kh¸ch hµng. B»ng c¸ch n©ng cao vµ më réng m¹ng líi, ®a d¹ng hãa s¶n phÈm, n©ng cao chÊt lîng dÞch vô cho vay tiªu dïng, sè lîng kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng sÏ ngµy cµng nhiÒu h¬n vµ h×nh c¶nh cña ng©n hµng sÏ cµng ®Ñp h¬n trong con m¾t kh¸ch hµng. Trong ý nghÜ cña c«ng chóng, ng©n hµng kh«ng chØ lµ tæ chøc chØ biÕt quan t©m ®Õn c¸c c«ng ty vµ doanh nghiÖp mµ ng©n hµng cßn rÊt quan t©m tíi nh÷ng nhu cÇu nhá bÐ, cÇn thiÕt cña ngêi tiªu dïng, ®¸p øng nguyÖn väng c¶i thiÖn cuéc sèng cña ngêi tiªu dïng. Tõ ®ã mµ uy tÝn cña ng©n hµng t¨ng lªn rÊt nhiÒu. Cho vay tiªu dïng còng lµ mét c«ng cô marketing rÊt hiÖu qu¶, nhiÒu ngêi sÏ biÕt tíi ng©n hµng h¬n. Ng©n hµng còng sÏ huy ®éng ®îc nhiÒu nguån tiÒn göi cña d©n c bëi d©n c sÏ göi tiÒn nhiÒu vµo ng©n hµng khi hä thÊy r»ng m×nh cã triÓn väng vay l¹i tiÒn tõ chÝnh ng©n hµng ®ã. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 14 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp T¹o ®iÒu kiÖn më réng vµ ®a d¹ng hãa kinh doanh, tõ ®ã mµ n©ng cao thu nhËp vµ ph©n t¸n rñi ro cho ng©n hµng. 1.2.5.2. §èi víi ngêi tiªu dïng Nhê cã vai trß tiªu dïng, ngêi tiªu dïng sÏ ®îc hëng nh÷ng ®iÒu kiÖn sèng tèt h¬n, ®îc hëng nh÷ng tiÖn Ých tríc khi tÝch lòy ®ñ tiÒn vµ ®Æc biÖt quan träng h¬n nã rÊt cÇn cho nh÷ng trêng hîp khi c¸c c¸ nh©n cã chi tiªu cã tÝnh ®ét xuÊt, cÊp b¸ch nh nhu cÇu chi tiªu cho gi¸o dôc vµ y tÕ. Tuy vËy ngêi tiªu dïng cÇn tÝnh to¸n ®Ó viÖc chi tiªu ®îc hîp lý, kh«ng vît qu¸ møc cho phÐp vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng chi tr¶. 1.2.5.3. §èi víi nÒn kinh tÕ Cho vay tiªu dïng ®îc dïng ®Ó tµi trî cho c¸c chi tiªu vÒ hµng hãa vµ dÞch vô trong níc, cã t¸c dông rÊt tèt trong viÖc kÝch cÇu. Nhê cho vay tiªu dïng c¸c doanh nghiÖp ®· ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô hµng hãa, ng©n hµng rót ng¾n kho¶ng thêi gian lu th«ng, t¨ng kh¶ n¨ng tr¶ nî cho ng©n hµng, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ. 1.2.6. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi kh¶ n¨ng më réng cho vy tiªu dïng cña NHTM. 1.2.6.1. C¸c nh©n tè thuéc vÒ ng©n hµng Quy m« vµ uy tÝn cña ng©n hµng cã ¶nh hëng tíi lîng cho vay tiªu dïng. Ng©n hµng cã lîng vèn tù cã cao hay thÊp, cã nhiÒu m¹ng líi chi nh¸nh ®Ó thuËn tiÖn giao dÞch víi kh¸ch hµng hay kh«ng. Uy tÝn cña ng©n hµng cao hay thÊp còng sÏ ¶nh hëng tíi lîng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch víi ng©n hµng. YÕu tè gãp phÇn nhá tíi thµnh c«ng cña cho vay tiÒu dïng lµ c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña ng©n hµng. §ã lµ chÝnh s¸ch ch¨m sãc kh¸ch hµng tríc vµ sau khi cho vay cã chu ®¸o hay kh«ng, ®ã lµ c¸c quy ®Þnh vÒ l·i suÊt vµ phÝ tÝn dông cao hay thÊp, cã linh ho¹t vµ phï hîp víi thu nhËp hiÖn cã cña ngêi d©n hay kh«ng, c¸c quy ®Þnh vÒ thêi h¹n tÝn dông vµ kú h¹n nî, tµi s¶n ®¶m b¶o, ph¬ng thøc gi¶i ng©n vµ thanh to¸n. Thñ tôc xin vay vèn cã phøc t¹p hay ®¬n gi¶n, thêi gian thÈm ®Þnh hå s¬ vay vèn kÐo dµi bao l©u, nÕu thêi gian thÈm ®Þnh qu¸ dµi th× kh¸ch hµng sÏ kh«ng muèn chê ®îi vµ t×m tíi c¸c ng©n hµng kh¸c. Tr×nh ®é, th¸i ®é c¸n bé tÝn dông cña ng©n hµng còng mang tÝnh quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña cho vay tiªu dïng. C¸n bé tÝn dông cÇn cã tr×nh ®é chuyªn m«n tèt th× míi thÈm ®Þnh chÝnh x¸c kh¸ch hµng vµ dù ¸n vèn, NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 15 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp tõ ®ã ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. C¸n bé tÝn dông còng cÇn cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, tËn t©m víi c«ng viÖc, nhiÖt t×nh gióp ®ì, chi b¶o kh¸ch hµng c¸c thñ tôc cÇn thiÕt. Muèn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng ®îc nhiÒu kh¸ch hµng biÕt tíi th× ng©n hµng cÇn cã chÝnh s¸ch marketing phï hîp. Ng©n hµng cÇn t¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng th«ng tin qu¶ng c¸o trªn b¸o ®µi, tê r¬i, qu¶ng b¸ h×nh ¶nh cña c¸c ho¹t ®éng th«ng tin qu¶ng c¸o trªn b¸o ®µi, tê r¬i, qu¶ng b¸ h×nh ¶nh cña Ng©n hµng nãi chung còng nh lîi Ých, chÝnh s¸ch vÒ cho vay tiªu dïng nãi riªng. C«ng nghÖ ng©n hµng vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý cã t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng. NÕu ng©n hµng cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i sÏ dÊn tíi viÖc gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc ®îc nhanh chãng, chÝnh x¸c, gi¶m bít c¸c thñ tôc rêm rµ cho kh¸ch hµng vµ viÖc qu¶n lý hå s¬ kh¸ch hµng còng ®îc thuËn tiÖn h¬n. Bªn c¹nh vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ, ng©n hµng cÇn cã c¸c quy ®Þnh, néi quy lµm viÖc thëng ph¹t nghiªm minh, qu¶n lý tèt ®Ó t¹o ®éng lùc lµm viÖc cho c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng, t¸c ®éng ®Õn phong c¸ch lµm viÖc cña nh©n viªn. TÊt c¶ c¸c nh©n tè vi m« nãi trªn ®Òu lµ nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ néi t¹i ng©n hµng cã t¸c ®éng tíi cho vay tiªu dïng. Ngoµi nh÷ng nh©n tè ®ã cßn ph¶i kÓ tíi nh©n tè kh¸ch quan bªn ngoµi ng©n hµng còng ¶nh hëng tíi cho vay tiªu dïng, ®ã lµ ®¹o ®øc kh¸ch hµng còng nh rñi ra cña ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng. NÕu nh kh¸ch hµng lµ ngêi cã ®¹o ®øc tèt, ý thøc tr¶ nî tèt, rñi ra cho vay tiªu dïng thÊp th× sÏ kÝch thÝch ng©n hµng tiÕn hµnh më réng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng, c¸c quy ®Þnh cho vay còng sÏ kh«ng qu¸ kh¾t khe. Ngîc l¹i nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ nî ®Òu, nî qu¸ h¹n qu¸ nhiÒu th× tÊt yÕu sÏ k×m h·m ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng. Mét ng©n hµng muèn ph¸t triÓn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng th× cÇn tÝnh tíi tÊt c¶ c¸c nh©n tè vÜ m« vµ vi m« kÓ trªn. 1.2.6.2. Nh©n tè ngoµi ng©n hµng Mét sè nh©n tè vÜ m« cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng nh m«i trêng kinh tÕ x· héi, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ níc, sù c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng, m«i trêng ph¸p lÞch sö, yÕu tè v¨n hãa. Tríc hÕt cÇn ph¶i kÓ tíi ®Æc ®iÓm thÞ trêng n¬i Ng©n hµng ho¹t ®éng. Neues ®ã lµ thµnh thÞ hoÆc n¬i tËp trung ®«ng d©n c, cã møc thu nhËp kh¸, tr×nh ®é häc vÊn cao th× nhu cÇu vay tiªu dïng sÏ t¨ng cao h¬n so víi vïng n«ng th«n, hÎo l¸nh n¬i mµ nh÷ng ngêi n«ng d©n chØ quanh n¨m ngµy NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 16 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp th¸ng biÕt tíi ruéng vên, thËm chÝ cßn kh«ng biÕt tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng. KÓ ®Õn lµ c¸c thãi quen, phong tôc tËp qu¸n, t©m lý cã ¶nh hëng tíi nhu cÇu vay tiªu dïng. Ngêi d©n ViÖt Nam thêng cã thãi quen tiÕt kiÖm råi khi tÝch lòy ®ñ tiÒn míi mua s¾m, tiªu dïng, hä kh«ng nghÜ tíi viÖc ®i vay, nî nÇn ®Ó mua s¾m céng víi t©m lý ng¹i tiÕp xóc víi ng©n hµng, sî c¸c thñ tôc hµnh chÝnh rêm ra. ChÝnh v× thÕ nhu cÇu vay cña ngêi d©n cßn thÊp. M«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ cã ¶nh hëng tíi cho vay tiªu dïng. NÕu nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tèt, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi cao vµ m«i trêng chÝnh trÞ æn ®Þnh th× ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng còng sÏ diÔn ra th«ng suèt, ph¸t triÓn v÷ng ch¾c vµ h¹n chÕ nh÷ng r¾c rèi cã thÓ x¶y ra. NÕu m«i trêng cã sù c¹nh tranh khèc liÖt gi÷a c¸c ng©n hµng ®Ó giµnh giËt kh¸ch hµng th× cho vay tiªu dïng cña c¸c ng©n hµng còng sÏ gÆp khã kh¨n. C¸c quy ®Þnh ph¸p lý cña ng©n hµng Nhµ níc vµ chÝnh phñ cã thÓ khuyÕn khÝch vµ còng cã thÓ h¹n chÕ cho vay nãi chung vµ cho vay tiªu dïng nãi riªng. §ã lµ c¸c quy ®Þnh nh quy ®Þnh cña Ng©n hµng nhµ níc khèng chÕ c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong viÖc huy ®éng theo tû lÖ vèn tù cã, quy ®Þnh tû lÖ cho vay tèi ®a ®èi víi mét kh¸ch hµng trªn vèn tù cã… NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 17 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cho vay tiªu dïng t¹i Héi së chÝnh Ng©n hµng th¬ng m¹i Cæ phÇn kü th¬ng ViÖt Nam 2.1. Tæng quan vÒ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam Techcombank. 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Techcombank Theo giÊy phÐp ho¹t ®éng sè 0400/NH-GP do Thèng ®èc ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam cÊp ngµy 06/08/1993, giÊy phÐp thµnh lËp sè 1534/Q§UB do UBND thµnh phè Hµ Néi cÊp 04/09/1993, giÊy phÐp kinh doanh sè 055697 do Träng tµi kinh tÕ Hµ Néi (nay lµ Së kÕ ho¹ch vµ §Çu t Hµ Néi) cÊp 07/09/1993, ngµy 27/09/1993 Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam – Techcombank ®îc chÝnh thøc thµnh lËp. §©y lµ mét trong nh÷ng Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn ®Çu tiªn cña ViÖt Nam ®îc thµnh lËp trong bèi c¶nh ®Êt níc ®ang chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 20 tû ®ång vµ trô së chÝnh ban ®Çu ®îc ®Æt t¹i sè 24 Lý Thêng KiÖt, Hoµn KiÕm, Hµ Néi. Kh«ng ngõng lín m¹nh cïng víi thêi gian, tíi n¨m 1995 TCB ®· t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 51,495 tû ®ång. Trong thêi gian nµy TCB còng ®· thµnh lËp Chi nh¸nh TCB Hå ChÝ Minh, khëi ®Çu cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nhanh chãng cña TCB t¹i c¸c ®« thÞ lín. N¨m 1996, TCB thµnh lËp tiÕp chi nh¸nh TCB Th¨ng Long cïng Phßng giao dÞch NguyÔn ChÝ Thanh t¹i Hµ Néi, thµnh lËp Phßng giao dÞch Th¾ng Lîi trùc thuéc TCB Hå ChÝ Minh vµ tiÕp tôc t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 70 tû ®ång. N¨m 1998, trô së chÝnh cña TCB ®îc chuyÓn sang Tßa nhµ TCB – 15 §µo Duy Tõ, Hµ Néi vµ thµnh lËp Chi nh¸nh TCB t¹i §µ N½ng. Nh vËy chØ sau n¨m n¨m ho¹t ®éng, TCB ®· nhanh chãng më réng thÞ trêng vµ cã mÆt t¹i ba thµnh phè lín cña c¶ níc, ®ã lµ Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ §µ N½ng. Sè vèn ®iÒu lÖ cña TCB ®· t¨ng lªn 80,020 tû ®ång vµo n¨m 1999 vµ tiÕp tôc t¨ng lªn 102,345 tû ®ång vµo n¨m 2001. §©y còng lµ n¨m ®¸ng nhí cña TCB khi ng©n hµng triÓn khai hÖ thèng phÇn mÒm Ng©n hµng Globus cho toµn bé hÖ thèng TCB nh»m ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña kh¸ch hµng. NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 18 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Quan t©m tíi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ch¨m lo tíi kh¸ch hµng lu«n lµ ph¬ng ch©m kinh doanh hµng ®Çu cña TCB. Víi nh÷ng nç lùc kh«ng biÕt mÖt mái cña tËp thÓ Ban l·nh ®¹o vµ cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, TCB ®· dÇn chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng ng©n hµng vèn rÊt s«i ®éng vµ ®Çy th¸ch thøc, thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng trong vµ ngoµi níc. §Ó më réng thÞ trêng vµ thuËn lîi cho nhu cÇu giao dÞch cña kh¸ch hµng, n¨m 2002, TCB ®· thµnh lËp mét lo¹t c¸c chi nh¸nh t¹i c¸c tØnh vµ thµnh phè trong c¶ níc. §ã lµ chi nh¸nh Ch¬ng D¬ng vµ Chi nh¸nh Hoµn KiÕm t¹i Hµ Néi, Chi nh¸nh H¶i Phßng t¹i H¶i Phßng, Chi nh¸nh Thanh Khª t¹i §µ N½ng, Chi nh¸nh T©n B×nh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. TCB còng lµ Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn cã m¹ng líi giao dÞch réng nhÊt t¹i Thñ ®« Hµ Néi. M¹ng líi bao gåm Héi së chÝnh vµ t¸m chi nh¸nh cïng bèn phßng giao dÞch t¹i c¸c thµnh phè lín trong c¶ níc. Còng trong n¨m 2002, vèn ®iÒu lÖ Ng©n hµng t¨ng lªn 104,435 tû ®ång. N¨m 2003, TCB ®a chi nh¸nh TCD Chî lín vµo ho¹t ®éng vµ t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 180 tû ®ång. N¨m 2004 ®¸nh dÊu bíc chuyÓn m×nh vµ ph¸t triÓn vît bËc cña TCB khi ng©n hµng liªn tôc t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 234 tû ®ång, lªn 252,255 tû ®ång vµ lªn 412 tû ®ång vµo 26/11/2004. Sè vèn ®iÒu lÖ nµy kh¸ nhá nÕu so víi c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i Nhµ níc, tuy nhiªn nã ®· thÓ hiÖn sù quyÕt t©m kh«ng ngõng v¬n lªn cña ®éi ngò c¸n bé Ng©n hµng Kü th¬ng ViÖt Nam trong xu thÕ c¹nh tranh vµ héi nhËp vÒ kinh tÕ. Qua n¨m th¸ng ph¸t triÓn, cïng víi sù t¨ng lªn liªn tôc cña vèn ®iÒu lÖ lµ sù t¨ng lªn cña tæng sè chi nh¸nh, phßng giao dÞch vµ héi së chÝnh. TCB kh«ng nh÷ng v÷ng m¹nh vÒ tµi chÝnh mµ cßn lu«n b¸m s¸t më réng thÞ trêng vµ t¨ng cêng lùc lîng c¸n bé c«ng nh©n viªn. Vèn ®iÒu lÖ cña TCB (tû ®ång) N¨m 1993 1995 1996 1999 2001 2002 2003 2004 Vèn ®iÒu lÖ 20 51,49 70 80,02 102,3 117,8 200 426 Sè lîng chi nh¸nh, Phßng giao dÞch vµ Héi së chÝnh TCB N¨m 1993 1995 1996 1998 1999 2000 Sè lîng CN, 1 2 5 6 7 8 PGD vµ H. Së Sè lîng nh©n viªn cña TCB N¨m 93-94 95 96 Sè nh©n viªn 20 53 92 NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 97 114 99 164 2002 2004 2000 2001 2002 198 279 377 2003 438 19 2004 546 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp KÓ tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, Techcombank ®· lín m¹nh, t¹o dùng uy tÝn vµ h×nh ¶nh ®Ñp trong lßng mçi kh¸ch hµng. C¸c s¶n phÈm vµ dÞch vô v« cïng ®a d¹ng víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ chÊt lîng dÞch vô kh«ng ngõng ®îc n©ng cao, chiÒu lßng c¶ nh÷ng kh¸ch hµng khã tÝnh nhÊt. 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña Héi së chÝnh Techcombank Ng©n hµng Th¬ng m¹i Cæ phÇn Kü th¬ng ViÖt Nam – Techcombank sau h¬n mêi n¨m trëng thµnh vµ ph¸t triÓn ®· cã tæng sè c¸n bé nh©n viªn lµ 546 ngêi, víi m¹ng líi giao dÞch gåm 21 ®iÓm giao dÞch: Héi së chÝnh 8 chi nh¸nh cÊp mét, 6 chi nh¸nh cÊp hai, cßn l¹i lµ c¸c Phßng giao dÞch t¹i mét sè tØnh thµnh trong c¶ níc, chñ yÕu lµ Hµ Néi, H¶i Phßng, Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ §µ N½ng. S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc cña Techcombank ®îc bè trÝ nh sau: NguyÔn ThÞ Hµ - Tµi chÝnh 33 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan