Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Đại cương Chính sách tiền tệ - thực trạng và giải pháp hoàn thiện cstt ở việt nam...

Tài liệu Chính sách tiền tệ - thực trạng và giải pháp hoàn thiện cstt ở việt nam

.DOC
38
162
58

Mô tả:

Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... ............................................................................................................................... Thanh Hóa, ngày ..... tháng ....... năm 2015 Giảng viên hương dẫn SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn MỤC LỤC MỞ ĐẦU..............................................................................................................1 NỘI DUNG...........................................................................................................2 PHẦN I: VAI TRÒ CỦA NHNN TRONG VIỆC XÂY DỰNG VÀ THỰC HIỆN CÁC MỤC TIÊU CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ...................................2 I.1. NHNN đóng vai trò chủ đạo..........................................................................2 PHẦN II: VẬN DỤNG HỆ THỐNG CÁC CÔNG CỤ ĐIỀU HÀNH CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ HIỆN NAY...............................................................................5 II.1 Công cụ trực tiếp:.........................................................................................5 II.1.1. Hạn mức tín dụng:....................................................................................5 II.1.2. Công cụ lãi suất:.......................................................................................7 II.2 Công cụ gián tiếp:.........................................................................................7 II.2.1. Dự trữ bắt buộc:........................................................................................7 II.2.2. Công cụ cho vay chiết khấu:.....................................................................9 II.3. Công cụ nghiệp vụ thị trường mở:..........................................................11 PHẦN III: THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG TỒN TẠI TỪ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VIỆT NAM...............................................................12 III.1 Thực trạng thi hành chính sách tiền tệ....................................................12 III.2 Đánh giá về việc thi hành chính sách tiền tệ..........................................16 III.2.1 Các thành quả đạt được........................................................................16 III.2.1.1 Góp phần tăng trưởng kinh tế:..........................................................16 III.2.1.2 Góp phần làm giảm lạm phát:...........................................................18 III.2.1.3 Góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế xã hội khác:...................19 III.2.2 Những khó khăn và tồn tại của việc thực hiện chính sách tiền tệ.......20 PHẦN IV: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CSTT Ở VIỆT NAM.........................25 IV.1. Kiểm soát cung tiền ở mức hợp lý, mà nhất là tăng trưởng tín dụng nhằm kiềm chế lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.......................................25 IV.1.1. Chính sách tín dụng được điều chỉnh phù hợp với diễn biến kinh tế góp phần kiềm chế lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.................................25 SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn IV.1.2. NHNN đã có những điều chỉnh rất linh hoạt lãi suất trong điều hành CSTT, khi xuất hiện những diễn biến mới của tình hình, lãi suất bám sát diễn biến của chỉ số giá, hỗ trợ các doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn và củng cố niềm tin của xã hội đối với VND, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay đã giảm mạnh..........................................................27 IV.2. Thực hiện các biện pháp bình ổn thị trường tiền tệ, tình trạng đô la hóa, vàng hóa đã được kiểm soát...............................................................................29 KẾT LUẬN.........................................................................................................34 TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................35 SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn MỞ ĐẦU Nền kinh tế Việt Nam đang hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Cùng với sự phát triển của thị trường tài chính, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, các giao dịch kinh tế, tiền tệ ngày càng trở nên phức tạp hơn. Trong khi đó, chính sách tiền tệ ở Việt Nam còn nhiều tồn tại, hạn chế. Cơ chế điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian qua tỏ ra không hiệu quả trong việc kiểm soát lạm phát. Từ năm 2004 đến năm 2011, lạm phát cao và diễn biến phức tạp. Kinh tế vĩ mô bất ổn. Từ năm 2012 đến nay, chính sách tiền tệ đã có những thành công nhất định trong việc kiềm chế lạm phát ở mức một con số, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Để việc điều hành chính sách tiền tệ đạt được hiệu quả cao thì nền kinh tế phải có những nền tảng vững chắc trên bình diện kinh tế vĩ mô cũng như sự ủng hộ của công chúng và thể chế. Tuy nhiên, ở Việt Nam, các thể chế tài chính, tài khóa, tiền tệ chưa thật vững mạnh, thể hiện ở thực trạng hệ thống ngân hàng, tình hình thu chi ngân sách cũng như tính độc lập của Ngân hàng Trung ương. Vì vậy, việc Việt Nam tiếp tục cải tổ các thể chế này là rất cần thiết. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích về hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ ở Việt Nam trong thời gian qua, tập trung vào giai đoạn từ năm 2011 đến nay, chỉ rõ những kết quả đạt được, cũng như những vấn đề đặt ra yêu cầu phải đổi mới, đồng thời đưa ra các gợi ý chính sách và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của chính sách tiền tệ cũng như tiếp tục chính sách lạm phát mục tiêu trong thời gian tới. Trên cơ sở đó em đã quyết định chọn đề tài: “Chính sách tiền tệ - thực trạng và giải pháp hoàn thiện CSTT ở Việt Nam”. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 1 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn NỘI DUNG PHẦN I: VAI TRÒ CỦA NHNN TRONG VIỆC XÂY DỰNG VÀ THỰC HIỆN CÁC MỤC TIÊU CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ. I.1. NHNN đóng vai trò chủ đạo Ổn định tài chính gồm nhiều thành tố, nhưng quan trọng nhất là ổn định hoạt động của các trung gian tài chính, hạ tầng tài chính (hệ thống thanh toán và hệ thống thông tin tín dụng) và thị trường tài chính. NHNN đóng vai trò chủ đạo trong thực hiện chức năng ổn định tiền tệ – tài chính. Một phần cũng bởi đặc thù của Việt Nam là hệ thống ngân hàng và các công ty tài chính do NHNN quản lý chiếm hơn 90% tổng tài sản của các tổ chức tài chính. Do đó, chức năng và nhiệm vụ quản lý của NHNN cũng là vai trò quan trọng để kiểm soát ổn định hệ thống các tổ chức tín dụng. Không chỉ vậy, với vai trò là NHTW, các chính sách và công cụ để thực hiện ổn định hệ thống tài chính (hay nói cách khác là khuôn khổ an toàn vĩ mô) phần lớn thuộc thẩm quyền điều hành của NHNN. Thực tế cũng cho thấy, đảm bảo ổn định hệ thống tài chính là một vấn đề quan trọng đối với NHNN do mối liên hệ mật thiết giữa các lĩnh vực trong hệ thống tài chính, bao gồm ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm và hoạt động của ngân sách với việc điều hành CSTT một cách có hiệu quả. Sự bất ổn của hệ thống ngân hàng – tài chính sẽ ảnh hưởng đáng kể đối với quá trình truyền tải tác động của CSTT đến nền kinh tế. Bong bóng giá bất động sản, mức độ vay nợ cao cũng như tính kém hiệu quả của khu vực DN sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến những nỗ lực của NHNN trong việc kiềm chế lạm phát và ổn định vĩ mô, đặc biệt khi cần xác định thời điểm, mức độ và qui mô của các công cụ CSTT. Bên cạnh đó, NHNN cần nắm sát diễn biến của tổng thể hệ thống tài chính do nhu cầu vốn của các thành viên trên thị trường có thể biến động bất thường khi gặp các cú sốc và mất cân bằng tài chính. Sự thiếu hụt thanh khoản có thể nhanh chóng lan rộng và ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ hệ thống tài SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 2 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn chính, trong đó có hệ thống các TCTD và các định chế tài chính. Vì vậy, CSTT và ổn định tiền tệ là vô cùng quan trọng góp phần ổn định khu vực tài chính. I.2. Vai trò của NHNN: - Thực hiện mục tiêu ổn định giá trị đồng tiền quốc gia. Theo quy định tại Điều 1 của Luật NHNN 12/1997. “ Hoạt động NHNN nhằm ổn định giá trị đồng tiền, gốp phần bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Như vậy mục tiêu đầu tưiên đặt ra đối với hoạt động của NHNN chính là ổn định giá trị đồng tiền quốc gia. Trong những năm qua, với những nỗ lực mới, NHNN tiếp tục góp phần xứng đáng trong thành công ổn định giá trị đồng tiền quốc gia. Đặc biệt, trong điều kiện nền kinh tế bị tác động của nhiều khó khăn như ảnh hưởng của thiên tai, khủng hoảng tiền tệ Châu Á... - Xây dựng dự án CSTT quốc gia để chính phủ xem xét trình Quốc hội quyết định và tổ chức thực hiện chính sách này . - NHNN là cơ quan của chính phủ và là NHTW của nước cộng hoà XHCN Việt Nam. Trên thực tế, NHNN được coi như một bộ đặc thù trong chính phủ. Trong hoàn cảnh cụ thể của Việt nam, mô hình này có ưu điểm: + Trong cơ chế Đảng lãnh đạo và chính phủ quản lý thống nhất toàn diện các mặt đời sống, kinh tế xã hội thì việc Thống đốc NHNN là thành viên của chính phủ và có sự quan tâm, hỗ trợ của chính phủ đối với các hoạt động của ngân hàng + Trong khi nền kinh tế Việt nam vẫn còn trong giai đoạn chuyển đổi, chưa thể vận hành hoàn toàn và đầy đủ theo cơ chế kinh tế thị trường thì với vị trí là một Bộ trong chính phủ, NHNN có thể giúp việc đắc lực hơn cho chính phủ. Điều này có nghĩa là góp phần được nhiều hơn vào công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế đất nước. + Trong bất cứ sự phát triển nào đều phải trải qua các giai đoạn, nếu chuyển ngay sang một mô hình tổ chức hoàn toàn khác thì chẳng những các cơ quan, đơn vị có liên quan chưa chấp nhận, gây ách tắc trong việc phối hợp lẫn SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 3 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn nhau, mà bản thân NHNN cũng chưa chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để theo cơ chế hoạt động hoàn toàn mới. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 4 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn PHẦN II: VẬN DỤNG HỆ THỐNG CÁC CÔNG CỤ ĐIỀU HÀNH CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ HIỆN NAY Mục đích của chính sách tiền tệ là nhằm điều tiết lượng tiền trong lưu thông, sự điều tiết này thể hiện qua 2 hướng: mở rộng tiền tệ và thắt chặt tiền tệ. Việc điều tiết lượng cung tiền như thế nào để cho nền kinh tế phát triển một cách nhịp nhàng luôn là vấn đề nan giải của các quốc gia,thiếu hay thừa tiền luôn tác động tiêu cực đến nó. Tuy nhiên, trong thực tế điều hành chính sách tiền tệ, tuỳ vào từng thời kỳ phát triển kinh tế và hoàn cảnh cụ thể của kinh tế xã hội mà sử dụng chính sách thắt chặt hay mở rộng tiền tệ. Đây cũng là vấn đề mang tính nhạy cảm của các nhà điều hành CSTT. Để làm được điều này NHTW phải sử dụng hàng loạt các công cụ .Công cụ của CSTT là hệ thống các biện pháp mà NHTW có thể sử dụng để tác động vào mục tiêu của CSTT. Mỗi loại công cụ đều có cơ chế tác động riêng và đem lại những kết quả trên những khía cạnh khác nhau. Tuy nhiên các công cụ này đều nhằm ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến lượng tiền cung ứng và lãi suất để từ đó đạt được các mục tiêu của CSTT . II.1 Công cụ trực tiếp: Công cụ trực tiếp là công cụ có tác động về lượng và NHTW kiểm soát công cụ bằng biện pháp hành chính. Khi NHTW sử dụng công cụ trực tiếp nó tác động trực tiếp vào mục tiêu trung gian, từ mục tiêu trung gian đã tác động đến tổng cầu. II.1.1. Hạn mức tín dụng: Hạn mức tín dụng là công cụ trực tiếp của CSTT, đó chính là mức dư nợ tối đa mà NHTW buộc các TCTD phải tôn trọng khi cấp tín dụng cho nền kinh tế. Khi sử dụng hạn mức tín dụng là khống chế dư nợ tín dụng của các NHTM, từ đó nó quyết định đến lượng tiền cung ứng trong nền kinh tế, vì mỗi khoản cho vay cấu thành dư nợ tín dụng của các NHTM thì tương đương với nó là một nguồn vốn tiền gửi huy động, từ đó ảnh hưởng đến tỷ trọng vốn tín dụng so với SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 5 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn lượng tiền cung ứng. Để cho hạn mức tín dụng có hiêu quả thì khi đưa ra hạn mức tín dụng bao giờ cũng phải nhỏ hơn nhu cầu vay của nền kinh tế dẫn đến khan hiếm tiền. Khi đó viêc thay đổi HMTD mới có ý nghĩa tác động vào hạn mức đồng thời tác động đến vốn trong nền kinh tế. Tuy nhiên, hạn mức tín dụng nhỏ hơn nhu cầu vay của nền kinh tế là bao nhiêu còn là vấn đề cần xem xét. NHTƯ căn cứ vào mục tiêu của CSTT, vào lượng tiền cung ứng để xác định HMTD. Nếu HMTD quá nhỏ thì dẫn đến các NHTM sẽ độc quyền tín dụng và ảnh hưởng đến lãi suất cho vay. Nếu HMTD lớn hơn so với nhu cầu vay thì các NHTM sử dụng không hết hạn mức nên việc thay đổi hạn mức cũng không có hiệu quả. *Ưu điểm: Hạn mức tín dụng là công cụ hành nên NHTW chủ động thay đổi quy định hạn mức theo mong muốn để đạt được các mục tiêu của CSTT. Khi các công cụ khác không có điều kiện áp dụng thì công cụ này có thể phát huy hiệu quả trong trường hợp lạm phát cao. *Nhược điểm: Do đây là công cụ mang tính hành chính và do con người xác định nên không thể chính xác và sẽ không có hiệu quả khi HMTD quy định không phù hợp với nhu cầu tín dụng của nền kinh tế. Đây là công cụ kém linh hoạt, không thể thay đổi thường xuyên. Một khi HMTD xác định không chính xác thì NHTƯ không thể chủ động sử dụng hạn mức để điều tiết tiền cung ứng. Ở Việt nam, NHNN bắt đầu sử dụng HMTD như một công cụ của CSTT từ tháng 6/1994. Thời kỳ đầu chỉ áp dụng cho 4NHTM quốc doanh là: NH ngoại thương, NH công thương, NH đầu tư và phát triển. Nhưng sau vài năm đổi mới, quy mô mở rộng tín dụng của các NHTM quá nhanh, nên NHNN quyết định áp dụng HMTD cho hầu hết các NHTM . Tính đến cuối năm 1997 có 26 NHTM trong nước phải áp dụng HMTD. Tuy nhiên ngay từ năm 1995, 1996 công cụ HMTD đã bộc lộ những hạn chế là mức tăng dư nợ tín dụng thực tế đã vượt quá HMTD cho phép và đến năm 1998 công cụ HMTD đã mất dần vai trò của nó trong việc hạn chế sự gia tăng của tổng phương tiện thanh toán. Hơn nữa việc mở rộng tín dụng trong giai đoạn này là cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nếu tiếp tục thực hiện HMTD sẽ tạo SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 6 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn thêm những nhân tố khó khăn cho các NHTM trong việc mở rộng tín dụng. Vì vậy từ quý II năm 1998, NHNN đã không áp dụng công cụ này như một công cụ thường xuyên để điều hành CSTT. Theo chiều hướng phát triển của nền kinh tế, những năm tiếp theo khi thị trường tiền tệ đã ổn định và thị trường vốn đã đi vào hoạt động thì công cụ HMTD sẽ được xoá bỏ. II.1.2. Công cụ lãi suất: Bên cạnh HMTD, NHTW còn sử dụng công cụ lãi suất ấn định dưới các hình thức như: ấn định khung lãi suất, ấn định trần lãi suất cho vay, sàn lãi suất tiền gửi. NHTƯ ấn định trực tiếp trần lãi suất cho vay để khống chế mức lãi suất mà các NHTM áp dụng cho vay với nền kinh tế Khi NHTW tăng, giảm trần lãi suất cho vay, NHTM cũng phải tăng, giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế từ đó ảnh hưởng tới nhu cầu về vốn của các tổ chức kinh tế. Công cụ này không phù hợp với cơ chế thị trường, hạn chế sự cạnh tranh của các NHTM. Đặc biệt trong trường hợp NHTW ấn định mức lãi suất không phù hợp như mức lãi suất quá thấp sẽ làm cho cầu tiền tăng nhanh hơn dự đoán, các ngân hàng gặp khó khăn về nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu này, mặt khác nếu mức lãi suất quá cao sẽ làm cầu tiền giảm dẫn đến đầu tưư giảm, hệ thống NHTM sẽ không kịp điều chỉnh theo, bỏ lỡ cơ hội đầu tư. Khi NHTW ấn định lãi suất buộc các NHTM phải chấp hành làm hạn chế tính linh hoạt của thị trường tiền tệ. II.2 Công cụ gián tiếp: Công cụ gián tiếp của chính sách tiền tệ là công cụ tác động vào mục tiêu trung gian qua việc điều chỉnh các mục tiêu hoạt động . II.2.1. Dự trữ bắt buộc: Dự trữ bắt buộc là số tiền mà các TCTD phải gửi tại NHTW để thực hiện CSTT quốc gia. Nó được xác định bằng một tỷ lệ % nhất định trên tổng số dư tiền gửi tuỳ theo tính chất và thời hạn mà các TCTD huy động được. Tỷ lệ này gọi là tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Từ năm 1991, DTBB được áp dụng như là một công cụ chủ yếu để điều hành CSTT ở Việt nam. Theo pháp lệnh ngân hàng, tỉ lệ DTBB có thể ở mức từ SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 7 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn 10% đến 30% tổng nguồn vốn huy động của các NHTM. Song xét hoàn cảnh thực tế lúc bấy giờ: Tiềm lực của các NHTM Việt nam còn nhỏ bé và lạm phát đã được kiềm chế ở mức đáng kể nên NHNN đã quy định tỉ lệ DTBB đối với các NHTM ở nước ta là mức 10%. Lúc đầu, kỷ luật chấp hành tỉ lệ DTBB của các NHTM chưa nghiêm, rất ít NHTM dự trữ đủ 10%, nhất là cácNHTM cổ phần. Để nâng cao tính hiệu lực của các công cụ này, tạo cơ sở cho việc quản lý cung tiền một cách gián tiếp, trong năm 1994, NHNN đã hai lần điều chỉnh tỉ lệ DTBB quy định mức DTBB thống nhất đối với tất cả các NHTM, đồng thời đẩy mạnh việc áp dụng qui chế phạt đối với những trường hợp không tuân thủ đúng quy định về DTBB. Vào tháng 10/1995, NHNN đã ban hành quy chế DTBB mới nhằm tăng thêm hiệu lực của công cụ này. Theo qui chế mới thì DTBB chỉ được tính đối với các loại tiền gửi có kỳ hạn từ 12 tháng trở xuống, tỉ lệ DTBB thống nhất ở mức 10% và được áp dụng cho tất cả các NHTM. Đến 1/12/1997 Thống đốc NHNN tiếp tục ban hành quyết định về quy chế DTBB. Qui chế DTBB lần này đã được quy định cụ thể hơn, linh hoạt hơn thể hiện ở việc quy định tiền gửi DTBB tại NHNN được tính bình quân trong cả kỳ duy trì. Tỉ lệ DTBB được áp dụng chung cho các NHTM và các loại tiền gửi huy động có kỳ hạn dưới 12 tháng là 10%, NHNN không phải trả lãi cho tiền gửi DTBB. Những quy định mới đã khuyến khích các NHTM chủ động hơn trong điều hành nguồn vốn kinh doanh và thực hiện DTBB đúng như quy định phù hợp với mục tiêu điều hành CSTT trong giai đoạn này. Vào cuối năm 1998 đầu năm 1999, NHNN tiếp tục hạ thấp tỉ lệ DTBB đối với các NHTM nhằm mở rộng tín dụng và kích thích đầu tư. Tuy nhiên, qua vài tháng sau nền kinh tế vẫn tiếp tục có những biểu hiện khác thường. Trước tình hình đó, NHNN ra quyết định giảm tỉ lệ DTBB đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng của các NHTM do lãi suất giảm tạo điều kiện để các NHTM giảm lãi suất cho vay, từ đó tăng khả năng cung ứng vốn cho nền kinh tế góp phần đưa nền kinh tế tăng trưởng trở lại . SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 8 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn Công cụ này có ưu, nhược điểm sau: *Ưu điểm: DTBB là công cụ chủ động của NHTW, NHTW có quyền quy định mà các NHTM không có quyền phản đối, sự thay đổi tỉ lệ DTBB là tuỳ thuộc vào ý muốn của NHTW. Thay đổi một tỉ lệ DTBB sẽ gây tác động mạnh tới thay đổi lượng tiền cung ứng vì NHTW chỉ cần thay đổi một tỉ lệ % nhỏ tỉ lệ DTBB thì sẽ dẫn đến thay đổi bội số của lượng tiền cung ứng vì nó tác động đến tát cả các TCTD. *Nhược điểm: Tuy nhiên tăng, giảm DTBB không thể thay đổi thường xuyên vì nếu thay đổi thường xuyên sẽ gây xáo trộn hoạt động của các TCTD dẫn đến việc quản lý vốn khả dụng của các NHTM trở nên khó khăn. Tiền gửi DTBB không tính lãi nên sẽ ảnh hưởng đến chi phí của các TCTD, nếu DTBB cao dẫn đến chi phí lớn coi như một khoản thuế đánh vào các TCTD. Vì vậy, sử dụng công cụ DTBB là giải pháp tình thế khi cần thiết phải thắt chặt tiền tệ. Hiện nay một số nước không còn chú ý đến công cụ này nữa và có thể quy định mức DTBB bằng 0 hoặc kết hợp với các công cụ khác để thực thi CSTT. II.2.2. Công cụ cho vay chiết khấu: Cho vay chiết khấu được coi là một công cụ gián tiếp để giúp NHTW các nước thực hiện CSTT của mình. Tuy nhiên, việc áp dụng công cụ này ở Việt nam những năm vừa qua còn đang ở trạng thái giản đơn do các phương tiện làm căn cứ để NHNN thực hiện cho vay chiết khấu còn chơa phát triển đầy đủ. Tuy vậy ngay từ năm đầu của quá trình đổi mới để thực hiện CSTT, NHNN đã áp dụng hìmh thức cho vay chiết khấu đối với cácNHTM. Cơ sở để thực hiện chiết khấu là các khế ước tín dụng tức là các văn bản pháp lý ghi nhận một khoản vay với một mức lãi suất vàmột thời hạn nợ nhất định của một DN đối với một NHTM Thông qua việc thế chấp các khế ước tín dụng này, NHNN đã cho vay ngắn hạn đối với các NHTM, nhờ vậy mà các NHTM đã khắc phục được những khó khăn tạm thời trong thanh toán, lại có thể đáp ứng được nhu cầu tín dụng cho nền kinh tế. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 9 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn Bên cạnh đó, NHTW đã áp dụng lãi suất tái chiết khấu. Đây là loại lãi suất được NHTW áp dụng để chiết khấu lại các chứng từ có giá của các NHTM. Lãi suất tái chiết khấu tác động vào giá tín dụng nên khi lãi suất tái chiết khấu tăng sẽ tác đôngj vào mặt bằng giá vốn đầu vào của NHTM, gây áp lực và lãi suất nền kinh tế sẽ tăng theo dẫn đến thu hẹp khả năng cho vay của NHTM, làm cho hệ số tạo tiền giảm và ngược lại. Đi kèm với lãi suất tái chiết khấu, NHTW còn quy định hạn mức tái chiết khấu tức là quy định mức cho vay tối đa trên cơ sở lãi suất đã quy định để gây ảnh hưởng về lượng vốn mà các TCTD vay của NHTW . Ưu, nhược điểm của công cụ này: *Ưu điểm: Chính sách tái chiết khấu là công cụ có khả năng tác động vào các mục tiêu trung gian của CSTT. NHTW chủ động sử dụng công cụ này thể hiện qua việc chủ động quy định lãi suất tái chiết khấu, hạn mức tái chiết khấu và các điều kiện chiết khấu cho từng đối tượng cụ thể. Chính sách tái chiết khấu là công cụ linh hoạt, sự nhạy cảm của CSTT với lãi suất sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ cấu cho vay của các TCTD với hiệu ứng thông báo mạnh có tác động đến nền kinh tế. NHTW có thể dùnh chính sách này để thực hiện vai trò người cho vay cuối cùng cung cấp dự trữ cho hệ thống NHTM khi nó thiếu vốn khả dụng, nhất là trong điều kiện xảy ra khủng hoảng ngân hàng, lúc này cửa sổ chiết khấu giống như cái van an toàn cho hệ thống tiền tệ của quốc gia. *Nhược điểm: Công cụ này không phát huy hiệu quả khi các điều kiện tái chiết khấu không đảm bảo. Nhiều khi NHTW không thể chủ động chi phối được số tiền tái chiết khấu vì nó còn phụ thuộc vào nhu cầu vốn của TCTD. Mặt khác, công cụ này còn có ý nghĩa tác động một chiều, khi cần tăng lượng tiền cung ứng thì NHTW sẽ điều chỉnh lãi suất thấp để các NHTM có nhu cầu vay và sẽ gặp khó khăn khi cần thu tiền về vì bị ràng buộc bởi thời gian. Hơn nữa, chính sách tái chiết khếu có thể làm lẫn lộn những ý định của NHTW do việc thay đổi lãi suất, vì thế để khắc phục phải biết kết hợp công cụ này với các công cụ khác như công cụ dự trữ bắt buộc. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 10 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn II.3. Công cụ nghiệp vụ thị trường mở: Thị trường mở là thị trường tiền tệ mà ở đó người ta thực hiện việc muabán các công cụ tài chính ngắn hạn. Nghiệp vụ thị trường mở là hoạt động muabán các chứng từ có giá ngắn hạn của NHTƯ trên thị trường mở. Ở Việt nam, sau nhiều năm tích cực chuẩn bị triển khai, tới ngày 12/7/2000, nghiệp vụ thị trường mở do NHNN chủ trì đã mở phiên giao dịch đầu tiên đánh dấu một bước phát triển quan trọng trong điều hành CSTT của NHTW theo phương pháp gián tiếp. Ở đây ta trình bày vài nét về mục tiêu và nhiệm vụ của CSTT-Xuất phát điểm để NHTW đưa ra các công cụ điều hành. Ở góc độ khái quát, CSTT là những mục tiêu và những giải pháp đồng bộ mà NHTW sử dụng trong điều hành nhằm tác động vào khả năng sẵn có và giá của vốn khả dụng, qua đó ảnh hưởng lên toàn bộ các hoạt động tiền tệ, tín dụng trong nền kinh tế. Nói cách khác, CSTT phải nhằm vào mục tiêu bảo đảm ổn định giá trị đồng tiền và an toàn hệ thống tín dụng bằng cách kiểm soát các kênh bơm và rút tiền NHTW trong lưu thông. Theo thuật ngữ tiền tệ, đây là nhiệm vụ kiểm soát lượng tiền cung ứng được điều tiêt qua hai kênh bao gồm kênh tín dụng và kênh mua bán. Các tăng hay giảm tiền cung ứng qua các kênh này đều có những ưu nhược điểm khác nhau phụ thuộc vào điều kiện khách quan của nền kinh tế và khả năng cho phép của NHTW. Theo đánh giá của các chuyên gia NHTW, điều tiết lượng tiền cung ứng qua nghiệp vụ thị trường mở có nhiều ưu thế hơn các kênh khác. Tại đây NHTW đóng vai trò người chủ trì có điều kiện thực hiện ý đồ kiểm soát của mình một cách chủ động. Thông qua việc mua bán các giấy tờ có giá trên thị trường thứ cấp giữa một bên là NHTW với một bên khác là các TCTD, làm lượng tiền biến thiên chỉ theo một chiều hoặc tăng giảm phù hợp với yêu cầu can thiệp của NHTW. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 11 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn PHẦN III: THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG TỒN TẠI TỪ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ VIỆT NAM III.1 Thực trạng thi hành chính sách tiền tệ Trước những diễn biến phức tạp của nền kinh tế, trong thời gian qua, CSTT được điều hành linh hoạt, thận trọng và liên tục được điều chỉnh cho phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô trong từng giai đoạn. Năm 2012 và 2013, Chính phủ đã đưa ra những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, hỗ trợ thị trường nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong điều kiện ổn định vĩ mô còn chưa vững chắc là cần thiết, có ý nghĩa quan trọng để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đất nước. Trong đó, những gói giải pháp tài khóa và tiền tệ được triển khai đồng bộ luôn có ý nghĩa quyết định đến hiệu quả cũng như mục tiêu đề ra. Cụ thể, tình hình kinh tế - xã hội năm 2012 đã có những kết quả tích cực, cơ bản hoàn thành được các mục tiêu đề ra. Các giải pháp kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục phát huy hiệu quả. Lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, chỉ số giá tiêu dùng tăng thấp so với năm 2011. Cán cân thanh toán quốc tế cải thiện; lãi suất giảm mạnh; thanh khoản của hệ thống ngân hàng được đảm bảo; kim ngạch xuất khẩu ước tăng đáng kể so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra; dự trữ ngoại hối được cải thiện; tỷ giá ổn định. Khó khăn trong sản xuất, kinh doanh từng bước được tháo gỡ và có chuyển biến tích cực. Nhìn lại diễn biến kinh tế vĩ mô và điều hành chính sách tiền tệ cho thấy, năm 2012, tình hình kinh tế thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, thương mại và tăng trưởng toàn cầu phục hồi chậm, ảnh hưởng xấu tới các hoạt động kinh tế đối ngoại của Việt Nam. Trong nước, nền kinh tế phải đối mặt với nhiều thách thức như cầu nội địa giảm mạnh, lượng hàng tồn kho lớn, hoạt động sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn. Trong bối cảnh đó, NHNN đã triển khai nhiều biện pháp chính sách quyết liệt và chủ động trong điều hành hoạt động ngân hàng. Đầu tiên phải kể đến là chính sách lãi suất. Trong năm 2012, NHNN đã liên tiếp thực hiện giảm mặt bằng lãi suất, điều chỉnh giảm 4 lần đối với lãi suất SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 12 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn tái cấp vốn từ 15% xuống 10%, lãi suất chiết khấu từ 13% xuống 8%. Lãi suất trên thị trường mở giảm 6 lần. Điều chỉnh giảm 4 lần trần lãi suất tiền gửi tối đa bằng VNĐ, từ 14%/năm xuống 9%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn 1 tháng đến 12 tháng; từ 6%/năm xuống 2% năm đối với tiền gửi không kỳ hạn. Đồng thời, áp dụng lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VNĐ đối với bốn lĩnh vực ưu tiên (nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu, doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngành công nghiệp hỗ trợ), lãi suất điều chỉnh giảm từ 15% xuống còn 13%. Riêng đối với tiền gửi trên 12 tháng, NHNN cho phép các tổ chức tín dụng tự ấn định trên cơ sở quan hệ cung cầu. Nhờ đó, đã góp phần kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Bởi, theo phân tích của các chuyên gia kinh tế, ngoài nguyên nhân sâu xa từ những bất cập của nền kinh tế như năng suất lao động thấp, chất lượng đầu tư kém hiệu quả, giá cả thế giới và yếu tố kỳ vọng lạm phát... thì yếu tố tăng trưởng tiền tệ cao, tín dụng tăng cao trong nhiều năm qua cũng là một trong những tác nhân gây ra lạm phát. Thậm chí, tín dụng tăng cao cũng là một trong những nhân tố gây ra sự thiếu thanh khoản của thị trường và là yếu tố tiềm ẩn phát sinh những bất ổn của hệ thống ngân hàng. Mặt khác, đánh giá thực trạng của hệ thống ngân hàng cho thấy, mặc dù các sản phẩm dịch vụ khác đã phát triển tương đối đa dạng, song, doanh thu hoạt động của các ngân hàng vẫn chủ yếu dựa vào hoạt động tín dụng, do vậy, để có lợi nhuận, không ít các ngân hàng thương mại, nhất là ngân hàng thương mại nhỏ mới thành lập, đã đẩy mạnh việc cho vay vượt cả năng lực tài chính và khả năng quản trị... Như vậy càng khẳng định rằng, việc thực hiện biện pháp hạn mức tín dụng của NHNN là rất cần thiết và phù hợp. Trong năm 2012, hạn mức tín dụng được NHNN xác định phù hợp với năng lực, quy mô hoạt động của các tổ chức tín dụng, theo đó, hạn mức tín dụng được chia thành bốn nhóm, tương ứng với các mức: 17%, 15%, 8% và 0%; quy định tỷ trọng dư nợ tín dụng cho lĩnh vực không khuyến khích 16%; đồng thời áp dụng các biện pháp giám sát chặt chẽ việc thực hiện của các tổ chức tín dụng. Giải pháp này đã được NHNN thực hiện quyết liệt từ những tháng cuối năm 2011 và tiếp tục triển khai trong năm 2012, tạo ra những tác động tích cực đến SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 13 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn thị trường, lạm phát được kiềm chế ở mức thấp, thanh khoản thị trường cũng đã được cải thiện, góp phần hạ thấp mặt bằng lãi suất. Bên cạnh việc thực hiện hạn mức tín dụng, trong năm 2012, NHNN cũng đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp vay vốn ngân hàng, như: chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết kiệm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu tín dụng theo hướng tập trung vốn cho các lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ. Để khuyến khích chuyển dịch nguồn vốn vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, NHNN đã áp dụng một tỷ lệ dự trữ bắt buộc thấp hơn đối với các tổ chức tín dụng có tỷ trọng cho vay nông nghiệp nông thôn, và có chính sách tín dụng chỉ đạo các tổ chức tín dụng trong việc cho vay đối với các hộ gia đình, trang trại, hợp tác xã, doanh nghiệp sản xuất chăn nuôi, nuôi cá tra, chế biến cá tra xuất khẩu (theo chỉ đạo của Chính phủ tại văn bản 1149/TTg-KTN ngày 20/8/2012), hỗ trợ giảm tổn thất sau thu hoạch đối với nông sản, thủy sản. Theo đó, các tổ chức tín dụng được phép giãn nợ tối đa 24 tháng, hạ lãi suất đối với các khoản vốn đã cho vay, tiếp tục cho vay mới với lãi suất thấp hơn thị trường (11%/năm), cho vay vốn để đầu tư máy móc giảm tổn thất sau thu hoạch đối với các đối tượng trên; yêu cầu các ngân hàng thương mại chủ động rà soát, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng vay vốn; thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với khách hàng vay vốn; thực hiện phân loại nợ đối với các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn nợ (Quyết định 780/QĐ-NHNN ngày 24/4/2012); xem xét cho vay mới đối với các nhu cầu vay có hiệu quả, đảm bảo khả năng trả nợ; thực hiện tiết kiệm, giảm chi phí để có thể hạ thấp lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp, kể cả đối với những khoản vay đã ký hợp đồng trước đó, và xem xét miễn trả lãi đối với những khách hàng bị tổn thất về tài sản dẫn đến khó khăn về tài chính theo quy định của NHNN . Các biện pháp chính sách này thực tế đã đi vào cuộc sống, với chưa đầy một tháng, hầu hết các ngân hàng thương mại đã đồng loạt hạ lãi suất. Đến cuối tháng 10/2012, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay trong lĩnh vực sản xuất đã SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 14 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn có sự giảm mạnh so với đầu năm (huy động tối đa là 9%, lãi suất cho vay lĩnh vực ưu tiên ở mức 9% - 13%, các lĩnh vực sản xuất khác 12% - 15%). Đối với ngoại tệ, lãi suất huy động và cho vay tương đối ổn định, lãi suất huy động phổ biến ở mức 2%/năm đối với tiền gửi của dân cư và 0,5 - 1%/năm đối với tiền gửi của tổ chức kinh tế, lãi suất cho vay phổ biến ở mức từ 5,3% 7,5%/năm. Trong khi đó, lãi suất cho vay bằng VNĐ giảm mạnh từ 4 - 5% so với thời điểm cuối năm 2011. Cùng đó, mức tăng trưởng tín dụng trong ba quý cuối năm đã được cải thiện hơn so với quý I và tăng trưởng tín dụng hàng tháng đều đạt giá trị dương. Điểm đáng lưu ý nữa trong điều hành chính sách tiền tệ năm 2012 phải kể tới đó chính là sự chủ động cao của NHNN trong quá trình thực hiện các mục tiêu của chính sách tiền tệ, các công cụ chính sách tiền tệ, tỷ giá trong quá trình điều hành có sự kết hợp với chính sách quản lý ngoại hối đã góp phần ổn định tỷ giá, tăng lòng tin vào đồng Việt Nam, từng bước thực hiện chủ trương giảm dần tình trạng đô la hóa. Cán cân thanh toán thặng dư sau nhiều năm thâm hụt, thanh khoản của VNĐ và USD trong toàn hệ thống được đảm bảo và cải thiện, trật tự kỷ cương thị trường được tăng cường; phần lớn các tổ chức tín dụng đáp ứng được tỷ lệ đảm bảo an toàn vốn. Ngoài ra, NHNN đã thực hiện tái cơ cấu mạnh mẽ các ngân hàng thương mại yếu kém, thực hiện các biện pháp ổn định thị trường vàng, thu hẹp đối tượng cho vay bằng ngoại tệ. Đồng thời, NHNN cũng đã thiết lập được “cửa sổ” của thị trường tiền tệ, đây có thể nói là một thành công lớn để NHNN nắm bắt được thông tin thị trường một cách kịp thời phục vụ cho việc điều hành chính sách tiền tệ. Qua cửa sổ này, NHNN đã theo dõi rất sát những biến động về lãi suất, các giao dịch hàng ngày trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng, từ đó kịp thời đưa ra các biện pháp can thiệp, điều tiết những biến động bất thường của thị trường. Tuy nhiên, sự phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô trong năm 2012 đôi lúc còn thiếu đồng bộ. Do đó, diễn biến của thị trường cuối năm 2012 vẫn nổi nên một số vấn đề cần tiếp tục xử lý: áp lực về thanh khoản vẫn còn, lãi suất trên thị SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 15 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn trường có xu hướng biến động do áp lực lạm phát vẫn còn cao, các giao dịch trên thị trường chưa thực sự thông suốt, các ngân hàng thương mại là thành viên chính của thị trường có sự phát triển chưa đồng đều, nhiều ngân hàng thương mại nhỏ đang phải đối mặt với tình hình thanh khoản khó khăn, nợ xấu gia tăng… III.2 Đánh giá về việc thi hành chính sách tiền tệ Chính sách tiền tệ giữ vai trò quan trọng trong việc quản lý, điều tiết nền kinh tế thị trường.Trong những năm qua, việc quản lý, điều hành CSTT có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng vào việc ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, thúc đẩy kinh tế tăng trởng và phát triển nhất là trong điều kiện tác động nhiều mặt của cuộc khủng hoảng tài chính-tiền tệ khu vực vào nền kinh tế nước ta. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt được việc quản lý, điều hành CSTT trong thời gian qua ở nước ta đang nổi lên một số vấn đề cần được quan tâm giải quyết. Mặc dù không nằm trong “tâm điểm” của cơn bão tiền tệ Đông Nam Á, nhưng thời gian gần đây diễn biến kinh tế phức tạp và ảm đảm của hàng loạt các nước trong và cận kề ngoài khu vực cho phép khẳng định Việt Nam cũng khó có thể thoát khỏi vòng xoáy tụt dốc “đô mi nô” về tăng trưởng kinh tế đang diễn ra ít nhất là trong vòng 2-3 năm kể từ cuối năm 1997. III.2.1 Các thành quả đạt được III.2.1.1 Góp phần tăng trưởng kinh tế: Để tăng trưởng kinh tế, tránh nguy cơ tụt hậu thì một trong những điều kiện cơ bản là các ngành kinh tế phải có vốn đầu tưư để phát triển sản xuất, kinh doanh. Kể từ khi có hai pháp lệnh ngân hàng cho đến nay, hệ thống ngân hàng đã không ngừng tăng cường và mở rộng nguồn vốn tín dụng để cung cấp vốn đầu tư cho các DN và các hộ gia đình. Điều đó đã giúp nền kinh tế Việt nam nói chung cũng như từng ngành sản xuất nói riêng đạt được tốc độ tăng trưởng cao và tương đối ổn định trong nhiều năm. Xét trên giác độ vĩ mô thì thông qua việc thực thi chính sách tiền tệ, NHNN đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở hai khía cạnh: SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 16 Chuyên đề môn học GVHD: ThS. Nguyễn Dụng Tuấn Thứ nhất: Chính sách tiền tệ đã góp phần tạo ra môi trường kinh tế vĩ mô ổ định để thu hút được nguồn vốn ddáng kể cho đầu tư. Thứ hai: Gián tiếp tạo vốn và kích thích đầu tưư để phát triển kinh tế. Vai trò tạo vốn một cách gián tiếp của NHNN thể hiện như sau: Do nguồn vốn trong nước để cung cấp cho nền kinh tế của các tổ chức tín dụng lấy từ hai nguồn vốn: Nguồn vay từ NHNN và nguồn huy động từ nền kinh tế. Với mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ của NHNN Việt nam những năm qua là “thắt chặt” cung tiền để chống lạm phát cho nên lãi suất cho vay chiết khấu thường ở mức cao buộc các TCTD phải có nhiều hình thức đa dạng và linh hoạt để huy động vốn nhàn rỗi trong nền kinh tế. Bên cạnh đó, với việc sử dụng linh hoạt và mềm dẻo chính sách lãi suất trong quá trình điều hành chính sách tiền tệ, NHNN thực sự đã thành công trong vai trò người “cầm chịch” để các tổ chức tín dụng điều chỉnh mức lãi suất huy động một cách hợp lý. Mức lãi suất huy động trong từng thời kỳ có thể huy động một cách hợp lý. Mức lãi suất huy động trong từng thời kỳ có thể tăng giảm tuỳ theo diễn biến của nền kinh tế, nhưng cũng vừa đủ cho các TCTD có lợi nhuận trong kinh doanh tiền tệ đồng thời vẫn đủ hấp dẫn đối với người gửi tiền trong nước. Nhờ những cố gắng đó của hệ thống ngân hàng mà nguồn vốn huy động từ trong nước đã tăng liên tục trong nhiều năm. Cùng với sự tăng lên của nguồn vốn huy động trong nước, nguồn vốn huy động từ nước ngoài cũng được hệ thống ngân hàng khai thác triệt để, nhằm đáp ứng chiến lược vốn phục vụ tăng trưởng kinh tế và CNH - HĐH đất nước. Sau khi nhà nước ban hành luật đầu tưư nước ngoài ( tháng 12 - 1987 ) đã mở ra một triển vọng mới trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài. Đặc biệt từ năm 1993 đến nay, nhờ khai thông tín dụng với quỹ tiền tệ quốc tế và các tổ chức tài chính tiền tệ thế giới, NHNN Việt nam đã đàm phán, ký kết được nhiều hiệp định tín dụng quan trọng cho các dự án phát triển kinh tế. SVTH: Trịnh Thị Hằng Vân - Lớp CDTN13TH 17
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan