Tài liệu Chi phí sản xuất kinh doanh và các giải pháp hạ thấp chi phí sxkd của các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi VËn t¶i lµ mét ngµnh kinh tÕ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. VËn t¶i lµ nhÞp cÇu nèi liÒn c¸c nÒn kinh tÕ trªn thÕ giíi, ®ãng vai trß to lín trong viÖc trao ®æi hµng ho¸, s¶n phÈm. Vai trß cña vËn t¶i kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo kinh tÕ thÕ giíi. §èi víi hoµn c¶nh níc ta hiÖn nay viÖc nghiªn cøu ph¸t triÓn vËn t¶i ®êng bé vµ kho b·i lµ cÇn thiÕt v× nh÷ng lý do sau: + Lîng hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn b»ng ®êng bé chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng s¶n lîng hµng ho¸ vËn chuyÓn. + §Ó qu¸ tr×nh vËn t¶i ®îc th«ng suèt, kh«ng bÞ ¸ch t¾c cÇn ph¶i cã kho ®Ó chøa vµ trung chuyÓn hµng ho¸ + Cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ + ThuËn tiÖn h¬n c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c + ViÖc héi nhËp cña c¸c ngµnh vËn t¶i kh¸c nh hµng kh«ng, hµng h¶i diÔn ra nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ h¬n do ho¹t ®éng vËn t¶i cña ngµnh nµy mang tÝnh chÊt quèc tÕ cßn ®èi víi vËn t¶i ®êng bé, søc Ðp vµ c¹nh tranh cha cao nªn cÇn ®îc xem xÐt, ®¸nh gi¸ mét c¸ch nghiªm tóc. HiÖn nay nhµ níc ®ang khuyÕn khÝch mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ph¸t huy néi lùc. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· vµ ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn, c«ng nghÖ, qu¶n lý, chÝnh s¸ch cña nhµ níc. Do ®ã ®Ò tµi “ Ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña C«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt” cã thÓ chØ ra ®îc mét sè víng m¾c, khã kh¨n, yÕu kÐm vµ gi¶i ph¸p kh¾c phôc ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i ngµy mét tèt h¬n. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn v¨n LuËn v¨n hÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò lý luËn vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp tõ ®ã x¸c ®Þnh nh÷ng thuËn lîi khã kh¨n, kh¸ch quan vµ chñ quan cña doanh nghiÖp, nh÷ng yÕu tè nµo ¶nh hëng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn tõ ®ã ®a ra gi¶i ph¸p cho c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé. 3. §èi tîng, ph¹m vi nghiªn cøu §èi tîng cña luËn v¨n lµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i vµ c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn Ph¹m vi nghiªn cøu lµ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty TNHH vËn t¶i vµ du lÞch Hoa ViÖt tõ n¨m 2002 ®Õn 2007 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu LuËn v¨n sö dông ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, ®ång thêi sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cô thÓ nh ®iÒu tra x· héi häc, kh¶o s¸t thèng kª, ph©n tÝch tæng hîp, ®Ó nghiªn cøu vµ tr×nh bµy c¸c néi dung cña luËn v¨n. 5. Nh÷ng ®ãng gãp cña ®Ò tµi Kh¶o s¸t, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña C«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt. §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ph¸p triÓn c«ng ty. 6. KÕt cÊu cña luËn v¨n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, phô lôc, luËn v¨n gåm 3 ch¬ng: Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸ vµ kinh doanh kho Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i cña c«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt Ch¬ng 3: Gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho ë c«ng ty TNHH VËn t¶i vµ Du lÞch Hoa ViÖt Ch¬ng 1 C¬ së lý luËn vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸ vµ kinh doanh kho b·i 1.1 Lý luËn c¬ b¶n vÒ dÞch vô vËn t¶i hµng ho¸ 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 1.1.1 Dịch vụ. Cïng với sự ph¸t triển kinh tế, tỷ trọng của dịch vụ, đặc biệt là c¸c dịch vụ bao hàm mức độ trÝ tuệ cao, trong tổng thu nhập x· hội ngày càng tăng, ở c¸c nước ph¸t triển, dịch vụ chiếm 70-75% GDP. Ngày nay, dịch vụ đã thực sự trở thành một ngành cã tầm quan trọng lớn, thóc đẩy kinh tế ph¸t triển và x· hội đi lªn. V× vậy mà c¸c nhà nghiªn cứu đã kết luận rằng: “ sau x· hội c«ng nghiệp là x· hội dịch vụ, và nã là lĩnh vực sản xuất vật chất lớn nhất của x· hội hiện đại “. vậy dịch vụ là g×? - Theo nghĩa rộng: dịch vụ được hiểu là lĩnh vực thứ ba trong nền kinh tế quốc d©n. Theo c¸ch hiểu này, c¸c hoạt động kinh tế nằm ngoài hai ngành c«ng nghiệp, n«ng nghiệp đều thuộc ngành dịch vụ. - Theo nghĩa hẹp: dịch vụ là những hoạt động hỗ trợ cho qu¸ tr×nh kinh doanh, bao gồm cả c¸c hỗ trợ trước, trong và sau khi b¸n. Kh¸c với hàng hãa vật chất, dịch vụ là một qu¸ tr×nh và cã bốn đặc điểm riªng biệt sau: Một là, c¸c dịch vụ là vô v« h×nh: chất lượng của dịch vụ chủ yếu phụ thuộc vào sự cảm nhận của kh¸c hàng. Hai là, dịch vụ kh«ng đồng nhất, lu«n lu«n biến động. Ba là, sản xuất và tiªu dïng dịch vụ lu«n diễn ra đồng thời. Bốn là, dịch vụ kh«ng thể cất giữ đîc trong kho tàng làm phần đệm, điều chỉnh sự thay đổi nhu cầu thị trường. Cïng với đà ph¸t triển của x· hội ngày càng cã nhiều loại h×nh dịch vụ mới rađời nhằm đ¸p ứng nhu cầu của kh¸ch hàng. Nãi chung cã hai loại h×nh dịch vụ chÝnh như: dịch vụ mang tÝnh sản xuất (dịch vụ vận tải, cho thuª m¸y mãc...) và dịch vụ mang tÝnh thương mại thuần tuý(dịch vụ quảng c¸o, gi¸m định hàng hãa, tư vấn...). và ®©y chÝnh là một thị trường rộng mở đối với c¸c doanh nghiệp. 1.1.2 Kh¸i niÖm vËn t¶i 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 VËn t¶i lµ qu¸ tr×nh thay ®æi (di chuyÓn) vÞ trÝ cña hµng ho¸, hµnh kh¸ch trong kh«ng gian vµ thêi gian cô thÓ ®Ó nh»m tho¶ m·n nhu cÇu nµo ®ã cña con ngêi. C¸c ho¹t ®éng nµy thêng cã sö dông b»ng mét lo¹i ph¬ng tiÖn vËn t¶i nµo ®ã ch¼ng h¹n «t«, m¸y bay, tµu ho¶ hay c¸c sóc vËt cã kh¶ n¨ng nh ngùa, tr©u, bß... V× s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ sù g¾n liÒn viÖc s¶n xuÊt víi lu th«ng vµ tiªu thô s¶n phÈm cho nªn nÕu kh«ng cã ho¹t ®éng vËn t¶i th× sÏ kh«ng cã c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh¸c hoÆc s¶n xuÊt sÏ trë nªn v« nghÜa. VËn t¶i hµng ho¸ lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt ®Æc biÖt, ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ ®¶m b¶o an ninh quèc phßng. VËn t¶i tham dù vµo mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ nã lµ mét kh©u kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña s¶n xuÊt x· héi. Ho¹t ®éng vËn t¶i kh«ng chØ tham gia vµo kh©u lu th«ng ph©n phèi - vËn chuyÓn hµng ho¸ (yÕu tè ®Çu ra) ®Õn tay ngêi tiªu dïng mµ nã cßn cã nhiÖm vô tham gia trùc tiÕp vµo kh©u s¶n xuÊt nh vËn chuyÓn yÕu tè ®Çu vµo (nh©n lùc, thiÕt bÞ, nguyªn liÖu,…) Bªn c¹nh ý nghÜa ®ã, sù ph¸t triÓn ph¬ng tiÖn vµ ph¬ng thøc vËn t¶i cßn cã ý nghÜa rót ng¾n kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng. Còng nh c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i hµng ho¸ kh¸c nh ®êng s¾t, ®êng s«ng, ®êng hµng kh«ng, ®êng biÓn. VËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ nã cã nh÷ng lîi thÕ riªng so víi c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c mµ chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn lµ: - VËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé nhanh chãng, c¬ héi tõ kho ®Õn kho ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu dïng cña nÒn kinh tÕ. C¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c nh ®êng s«ng, ®êng biÓn, ®êng s¾t, hµng kh«ng kh«ng thÓ vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn n¬i cuèi cïng theo yªu cÇu mµ chØ cã thÓ vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn ga, bÕn c¶ng, s©n bay råi cuèi cïng còng chØ cã vËn t¶i ®êng bé míi cã thÓ ®a hµng ho¸ ®Õn tËn n¬i chñ hµng mong muèn. - VËn t¶i ®êng bé kh«ng ®ßi hái vèn lín trong viÖc ®Çu t ph¬ng tiÖn, dÔ dµng trong tæ chøc s¶n xuÊt nªn mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu cã thÓ tham gia, còng kh«ng ®ßi hái c¸c trang thiÕt bÞ ®¾t tiÒn hç trî trong qu¸ tr×nh khai th¸c. - So víi tæng khèi lîng vËn t¶i hµng ho¸ cña tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i th× vËn t¶i ®êng bé chiÕm mét khèi lîng vËn t¶i hµng ho¸ lín kho¶ng 70%. - Gãp phÇn thóc ®Èy c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c vµ thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ ®iÓm ®Çu ®Õn ®iÓm cuèi ph¶i tr¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n víi nhiÒu ph¬ng thøc vËn t¶i liªn hoµn nh: « t« - tµu ho¶ - tµu thuû hoÆc ngîc l¹i. Trong mèi liªn hÖ g¾n bã chÆt chÏ Êy c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c ph¸t triÓn th× nã còng thóc ®Èy vËn t¶i « t« ph¸t triÓn vµ ®ång thêi vËn t¶i « t« ph¸t triÓn còng t¹o ®µ cho c¸c lo¹i h×nh vËn t¶i kh¸c ph¸t triÓn. Vai trß cña vËn t¶i nãi chung vµ vËn t¶i « t« nãi riªng nh chiÕc cÇu nèi g¾n liÒn c¬ së s¶n xuÊt víi x· héi, c¸c khu vùc kinh tÕ thµnh mét chØnh thÓ thèng nhÊt. Còng cã thÓ nãi r»ng gÇn nh toµn bé s¶n phÈm cña x· héi ®Òu cã sù tham gia ®ãng gãp cña vËn t¶i. Nãi chung vËn t¶i ®ãng gãp mét phÇn quan träng vµo nÒn kinh tÕ cña vïng, khu vùc vµ c¶ níc ®ång thêi còng gãp phÇn quan träng trong viÖc giao lu kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi gi÷a níc ta víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn toµn thÕ giíi. 1.1.3 §Æc ®iÓm cña vËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé Còng nh vËn t¶i nãi chung, vËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé kh«ng cã ®Æc tÝnh vËt ho¸ v× kÕt qña cña nã chØ lµ sù di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i nµy ®Õn n¬i kh¸c. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, ho¹t ®éng vËn t¶i lµ mét h×nh thøc dÞch vô, h×nh thøc dÞch vô nµy g¾n liÒn s¶n xuÊt víi ho¹t ®éng cung øng vËt t vµ tiªu thô s¶n phÈm cña mäi doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy vËn t¶i « t« cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n lµ: 1.1.3.1 TÝnh thèng nhÊt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô Nhê cã ho¹t ®éng vËn t¶i tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c mµ s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¾n liÒn víi nhau, nghÜa lµ kh«ng cã s¶n phÈm vËn t¶i nµo kh«ng ®îc tiªu thô ngay, ngîc l¹i kh«ng cã tiªu thô s¶n phÈm vËn t¶i nµo l¹i kh«ng ®ång thêi g¾n chÆt víi s¶n xuÊt vËn t¶i. TÝnh thèng nhÊt gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô ®îc xem xÐt trªn 3 mÆt: thêi gian, ®Þa ®iÓm vµ quy m«. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong vËn t¶i kh«ng thÓ cã s¶n xuÊt vµo lóc nµy mµ tiªu thô vµo lóc kh¸c vµ kh«ng thÓ s¶n xuÊt nhiÒu mµ tiªu thô Ýt. Tõ ®Æc trng c¬ b¶n trªn dÇn tíi hÖ qu¶ tÊt yÕu cña vËn t¶i lµ: Thø nhÊt, kh«ng cã s¶n xuÊt dù tr÷: Trong vËn t¶i do s¶n xuÊt vµ tiªu thô g¾n liÒn lµm mét nªn kh«ng thÓ cã s¶n xuÊt cho dù tr÷. §iÒu nµy g©y nªn hËu qu¶ cã tÝnh chÊt kinh tÕ cho vËn t¶i lµ: ngêi ta kh«ng dù tr÷ s¶n phÈm vËn t¶i mµ ph¶i tÝnh to¸n dù tr÷ ph¬ng tiÖn vËn t¶i víi chøc n¨ng phï hîp yªu cÇu hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn; ë ph¹m vi toµn x· héi nhÊt thiÕt ph¶i cã ph¬ng tiÖn vµ lao ®éng s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®îc 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nhu cÇu lín nhÊt cña thÞ trêng. §iÒu nµy cµng ph¶i ®Æc biÖt chó ý tíi c¸c yªu cÇu cã ®é ®µn håi nhá ch¼ng h¹n vËn chuyÓn hµng ho¸ trong mïa vô. MÆt kh¸c, viÖc ®¶m b¶o cã dù tr÷ n¨ng lùc s¶n xuÊt (c¶ ph¬ng tiÖn vµ lao ®éng) dïng vµo lóc cao ®iÓm tÊt nhiªn sÏ lµm t¨ng chi phÝ chung cho vËn t¶i cho nªn ®Ó gi¶m bít chi phÝ nµy c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p tæ chøc kÕt hîp hîp lý gi÷a khai th¸c vµ söa ch÷a, duy tu, b¶o dìng. Thø hai, kh«ng cã ho¹t ®éng trung gian gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng: Trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kh¸c, gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu thô cã c¸c ho¹t ®éng kh¸c thuéc kh©u ph©n phèi. C¸c ho¹t ®éng nµy ®· t¹o ra mèi liªn hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ ngêi tiªu dïng, ch¼ng h¹n nh viÖc kiÓm tra chÊt lîng, ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸, tæ chøc hÖ thèng ph©n phèi, tån kho, dù tr÷, cßn trong ho¹t ®éng vËn t¶i, ®iÒu nµy kh«ng x¶y ra mµ chØ cã thÓ cã mét vµi ho¹t ®éng thuéc lo¹i nµy x¶y ra tríc khi s¶n xuÊt nh ®¹i lý, m«i giíi vËn chuyÓn hµng ho¸. ChÝnh v× vËy mµ ®ßi hái ngêi s¶n xuÊt vËn t¶i vµ ngêi tiªu thô vËn t¶i ph¶i tæ chøc ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh vËn t¶i. 1.1.3.2 TÝnh phôc vô tæng hîp Ngµy nay, diÔn ra song song víi c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i cßn cã hµng lo¹t c¸c ho¹t ®éng kh¸c nh ®ãng gãi, c©n, ®o ®Õm, bèc xÕp, lµm thñ tôc giao nhËn, xuÊt khÈu, ¸p t¶i hµng hµng ho¸. Sù hîp t¸c chÆt chÏ gi÷a vËn t¶i vµ chñ hµng lµm cho sè lîng c¸c ho¹t ®éng nµy t¨ng lªn nhanh chãng. Nãi tãm l¹i trong ho¹t ®éng vËn t¶i hµng ho¸, yªu cÇu phôc vô tæng hîp lµ mét tÊt yÕu, ®¶m b¶o cho chñ hµng hoµn toµn yªn t©m khi tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng trªn qui vÒ mét mèi vµ còng t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho doanh nghiÖp vËn t¶i trong viÖc bè trÝ, s¾p xÕp ph¬ng tiÖn vËn t¶i còng nh lao ®éng vµ c¸c dÞch vô kÌm theo ho¹t ®éng mét c¸ch cã hiÖu qña nhÊt. 1.1.3.3 TÝnh chuyªn m«n ho¸ Trong vËn t¶i hµng ho¸ ®êng bé, ngoµi nh÷ng ph¬ng tiÖn chuyªn chë hµng ho¸ th«ng thêng cßn cã c¸c ph¬ng tiÖn chuyªn m«n ho¸ nh chë hµng rêi, hµng mau háng, hµng c«ng kÒnh, hµng dÔ vì, dÔ ch¸y næ, hµng container, Ngoµi ra cßn chuyªn m«n ho¸ theo ph¹m vi ho¹t ®éng tuyÕn vËn t¶i nh vËn t¶i trong níc, níc ngoµi, ®êng ng¾n, ®êng dµi, trong tØnh, liªn tØnh, ViÖc chuyªn m«n ho¸ trong vËn t¶i cho phÐp thiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ sö dông ph¬ng tiÖn tèt h¬n. Nhê c¸c ph¬ng tiÖn nµy mµ yªu cÇu ®èi víi vËn t¶i ®îc ®¶m b¶o h¬n ( nh an toµn h¬n, nhanh h¬n, rÎ h¬n). Cã thÓ kÓ ra ®©y hµng 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 lo¹t c¸c ph¬ng tiÖn ®êng bé chuyªn m«n ho¸ nh: xe tÐc, xe ®«ng l¹nh, xe tù dì, xe container, Ngoµi ra cßn t¹o ra kh¶ n¨ng chuyªn m«n ho¸ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm c«ng t¸c vËn t¶i. Mét mÆt, nh÷ng ngêi nµy hiÓu biÕt s©u s¾c ®Æc tÝnh hµng ho¸ h¬n; mÆt kh¸c, hä cã kh¶ n¨ng biÕt ®Æc thÝnh ph¬ng tiÖn vËn t¶i s©u h¬n. 1.1.3.4 TÝnh ®Æc trng ®o lêng s¶n phÈm vËn t¶i Gi¸ trÞ sö dông cña s¶n xuÊt vËn t¶i ph¸t sinh vµ ®îc tiªu thô ngay trong qu¸ tr×nh vËn t¶i. Sau ho¹t ®éng vËn t¶i, gi¸ trÞ sö dông cña vËn t¶i kh«ng cßn nhng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña vËn t¶i vÉn tån t¹i trong gi¸ trÞ cña ®èi tîng ®îc vËn chuyÓn. Còng gièng nh ®èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c, gi¸ trÞ cña s¶n phÈm vËn t¶i ®îc x¸c ®Þnh bëi thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ®Ó lµm ra qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vËn t¶i ®ã. Thêi gian lao ®éng x· héi nµy bao gåm c¶ gi¸ trÞ cña lao ®éng vËt ho¸ (dÞch chuyÓn vµo s¶n phÈm) vµ lao ®éng sèng (míi s¸ng t¹o) ra s¶n phÈm vËn t¶i lµ ®èi tîng ®îc di chuyÓn. Chóng ta cÇn lu ý tíi mét ®iÒu ë ®©y lµ kh«ng thÓ nãi tíi gi¸ trÞ mµ kh«ng cã gi¸ trÞ sö dông. Trong ho¹t ®éng vËn t¶i, nhu cÇu vËn chuyÓn chØ lµ nhu cÇu mang tÝnh thø cÊp. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ngoµi môc di chuyÓn cßn Èn mét môc ®Ých kh¸c, nguyªn thuû mang tÝnh chÊt cÊp thiÕt cña chñ hµng. NÕu nhu cÇu nguyªn thuû nµy ®ßi hái ®èi tîng ®îc vËn chuyÓn ph¶i cã n¬i ®îc chë ®Õn th× lóc ®ã ho¹t ®éng vËn t¶i tho¶ m·n ®îc nhu cÇu nµy. Do ®ã khi hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn tíi n¬i yªu cÇu th× gi¸ trÞ cña nã t¨ng thªm mét lîng ®óng b»ng gi¸ trÞ cña ho¹t ®éng vËn t¶i t¹o ra. BiÓu hiÖn vÒ mÆt gi¸ thµnh s¶n phÈm th× gi¸ thµnh nµy cã bao gåm chi phÝ cho vËn t¶i. Häc thuyÕt cña Mark ®· chØ ra r»ng, trong s¶n xuÊt hµng ho¸ nhËn gi¸ trÞ míi, gi¸ trÞ nµy tån t¹i ®éc lËp vµ nhê cã phÇn ®ãng gãp cña lao ®éng sèng vµo hµng ho¸, nªn nã cao h¬n gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu, thiÕt bÞ ®Ó lµm ra hµng ho¸ ®ã. Mark ®· diÔn ®¹t ®iÒu ®ã b»ng biÓu thøc m« t¶ c¸c giai ®o¹n kÕ tiÕp tiªn tôc biÕn tiÒn díi d¹ng t b¶n c«ng nghiÖp, qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra gi¸ trÞ míi cao h¬n hµng ho¸, ®Ó råi cuèi cïng l¹i trë l¹i d¹ng tiÒn víi sè lîng nhiÒu h¬n. NÕu ta coi s¶n phÈm vËn t¶i cã thÓ b¸n ®îc th× b¸n chÝnh b¶n th©n ho¹t ®éng phôc vô vËn t¶i chø kh«ng thÓ coi ®Êy lµ hµng ho¸ t¸ch rêi khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt do ®ã qu¸ tr×nh t¹o ra gi¸ trÞ míi trong vËn t¶i sÏ kh«ng cã kh©u hµng ho¸ míi ®îc s¶n xuÊt ra. Tãm l¹i ho¹t ®éng vËn t¶i lµ mét d¹ng s¶n xuÊt 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 vËt chÊt ®Æc biÖt, s¶n phÈm cña nã lµ chÝnh b¶n th©n ho¹t ®éng Êy. S¶n phÈm vËn t¶i ®îc sinh ra vµ tiªu thô ngay trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n qu¸ tr×nh vËn chuyÓn (s¶n phÈm vËn t¶i) cho phÐp x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c ®¹i lîng ®o lêng sè lîng còng nh chÊt lîng s¶n xuÊt vËn t¶i. 1.1.3 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña dÞch vô vËn t¶i. 1.1.3.1 HiÖu qña kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc tÝnh theo c«ng thøc: HCPKD = TR/TCKD Víi HCPKD - HiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo chi phÝ kinh doanh TR - Doanh thu vËn t¶i cña kú tÝnh to¸n TCKD Chi phÝ kinh doanh kú ph¸t sinh 1.1.3.2 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng vËn t¶i. ChØ tiªu 1: TÝnh ®¶m b¶o, an toµn vµ ®é tin cËy trong vËn chuyÓn hµng hãa §èi tîng vËn t¶i lµ hµng hãa, do vËy ph¶i ®¶m sè lîng, chÊt lîng hµng hãa vËn t¶i, ®¶m b¶o an toµn cho ngêi ®iÒu khiÓn vµ ph¬ng tiÖn vËn t¶i, hµng hãa vËn t¶i, ngêi vµ c«ng tr×nh mµ ph¬ng tiÖn ®i qua, ®¶m b¶o ®é tin cËy vÒ thêi gian vËn t¶i, ®Þa ®iÓm giao nhËn, ... §©y lµ chØ tiªu quan träng chóng ta ph¶i ph©n tÝch vµ t×m ra nguyªn nh©n ¶nh hëng ®Ó c¸c c¬ quan chøc n¨ng vµ chñ ph¬ng tiÖn cã biÖn ph¸p kiÓm tra, ®¶m b¶o an toµn tuyÖt ®èi. Møc ®é an toµn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò tai n¹n giao th«ng. Tai n¹n giao th«ng x¶y ra trªn nh÷ng ®o¹n ®êng cã chiÒu dµi kh¸c nhau, lu lîng vµ thµnh phÇn ch¹y xe kh¸c nhau. ChØ tiªu 2: TÝnh nhanh chãng, kÞp thêi ChØ tiªu ®¸nh gi¸ thêi gian cho mét chuyÕn hµng bao gåm: thêi gian tiÕp nhËn th«ng tin tõ kh¸ch hµng ®Õn kh©u göi hµng, thêi gian vËn chuyÓn hµng hãa tõ ®iÓm ®Çu ®Õn ®iÓm cuèi, thêi gian nhËn hµng. ChØ tiªu nµy kh«ng chØ phô thuéc vµo chÊt lîng ph¬ng tiÖn vµ chÊt lîng tuyÕn ®êng mµ cßn phô thuéc vµo kh©u giao nhËn hµng. ChØ tiªu 3: TÝnh kinh tÕ 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Xem xÐt lîi Ých tæng hîp cña ngêi s¶n xuÊt, ngêi tiªu dïng vµ cña ®¬n vÞ vËn t¶I nh: Chi phÝ cho bao b×, ®ãng gãi hµng hãa vËn t¶i, t¸c ®éng cña vèn lu ®éng dù tr÷ cã liªn quan ®Õn vËn t¶i, chi phÝ b¶o qu¶n hµng hãa, chi phÝ cho vËn chuyÓn, xÕp dì hµng hãa, chi phÝ cho ®¹i lý vµ c¸c chi phÝ kh¸c. ChØ tiªu 4: ChØ tiªu thuËn tiÖn §ã lµ sù thuËn tiÖn tõ kh©u chuÈn bÞ hµng ®Ó göi, thuËn tiÖn trong khi lµm thñ tôc vËn t¶i, thuËn tiÖn kh©u nhËn hµng. §©y lµ chØ tiªu kh«ng lîng hãa ®ã lµ sù tin cËy cña kh¸ch hµng dµnh cho chñ ph¬ng tiÖn. 1.1.4. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng container * Kh¸i niÖm: VËn chuyÓn hµng hãa b»ng container lµ viÖc xÕp dì, chuyªn chë vµ b¶o qu¶n hµng hãa trong suèt qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng c¸ch sö dông (Freight Container) mét lo¹i thïng chøa hµng hãa ®Æc biÖt, cã kÝch thíc ®îc tiªu chuÈn hãa, cã søc chøa hµng hãa lín vµ cã kÕt cÊu bÒn ch¾c cho phÐp ®îc sö dông nhiÒu lÇn. VËn chuyÓn hµng hãa b»ng container b¾t nguån vµ ra ®êi tõ nh÷ng nghiªn cøu, t×m kiÕm vµ thùc nghiÖm ph¬ng thøc kÕt hîp nh÷ng kiÖn hµng nhá, riªng lÎ thµnh mét hµng lín, nh»m môc ®Ých t¹o thuËn lîi cho viÖc xÕp dì, chuyªn chë vµ b¶o qu¶n hµng hãa tõ n¬i göi hµng ®Õn n¬i nhËn hµng, do ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vËn t¶i. * §Æc ®iÓm Container lµ mét thïng chøa hµng ®Æc biÖt kh¸c víi c¸c lo¹i thïng chøa hµng th«ng thêng b»ng gç, c¸t - t«ng, hoÆc kim lo¹i ®îc dïng lµm bao b× cã tÝnh chÊt t¹m thêi, kh«ng bÒn ch¾c, kh«ng cã kÝch thíc, träng lîng ®îc tiªu chuÈn hãa trong qu¸ tr×nh chuyªn chë. Container cã mét sè ®Æc ®iÓm sau: - Cã h×nh d¹ng cè ®Þnh, bÒn ch¾c, sö dông ®îc nhiÒu lÇn (b»ng kim lo¹i). - Cã cÊu t¹o riªng biÖt thuËn lîi cho chuyªn chë hµng b»ng mét hoÆc nhiÒu ph¬ng thøc vËn t¶i; kh«ng ph¶i xÕp dì ë däc ®êng. - §îc thiÕt kÕ thuËn tiÖn, dÔ dµng cho viÖc ®ãng hµng vµ rót hµng ra khái container. - Cã thÓ tÝch chøa hµng bªn trong 1m3, tèi ®a 20 tÊn, vá 2,04 tÊn. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Container còng kh«ng ph¶i lµ mét bé phËn g¾n liÒn víi ph¬ng tiÖn vËn t¶i chÝnh. -Container cßn lµ c«ng cô, ®èi tîng mua b¸n hoÆc thuª mín riªng lÎ. * Lîi thÕ cña viÖc vËn chuyÓn hµng hãa b»ng Container. VËn chuyÓn b»ng container tõ khi ra ®êi ®· ph¸t triÓn nhanh chãng v× nã ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho ngêi chuyªn chë còng nh ngêi thuª sö dông. §èi víi ngêi chuyªn chë, vËn chuyÓn hµng hãa b»ng container rót ng¾n thêi gian tµu ®Ëu t¹i c¶ng ®Ó xÕp dì hµng, t¨ng nhanh vßng quay khai th¸c tµu, t¹o thuËn lîi cho c¸ch vËn chuyÓn cã chuyÓn t¶i vµ c¸ch vËn chuyÓn ®a ph¬ng thøc, do ®ã ngêi chuyªn chë tËn dông ®îc träng t¶i vµ dung tÝch cña tµu, n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c. §èi víi ngêi thuª chuyªn chë, ngêi chñ hµng, c¸ch vËn chuyÓn nµy còng mang nhiÒu lîi Ých v×: - Hµng hãa ®îc b¶o vÖ phßng chèng tæn thÊt, h h¹i mÊt m¸t tèt h¬n nhê cã vá bäc bÒn ch¾c cña container che chë. - Chi phÝ bao b× Ýt hao tèn h¬n, tiÕt kiÖm h¬n. - Gi¶m bít vµ ®¬n gi¶n hãa c¸c kh©u thao t¸c trung gian trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn do ®ã h¹ thÊp ®îc chi phÝ lu th«ng trong ®ã cã cíc vËn t¶i néi ®Þa. 1.2 Lý luËn c¬ b¶n vÒ kinh doanh kho b·i 1.2.1Dịch vụ kho vận Dịch vụ kho vận là h×nh thức dịch vụ phục vụ kh¸ch hàng ở kho bao gồm c¸c dịch vụ chÝnh như cho thuª kho để chứa, bảo quản và vận chuyển hàng hãa...; ngoài ra còng cã c¸c dịch vụ kh¸c như: xếp dỡ, đãng gãi, gi¸m định chất lượng hàng hãa ... V× cũng là một loại h×nh dịch vụ nªn dịch vụ kho vận cũng cã những điểm giống với c¸c ngành dịch vụ kh¸c. Tuy nhiªn dịch vụ kho cũng cã những đặc điểm riªng: + Phụ thuộc rất lớn vào nhu cầu kh¸ch hàng nªn hoạt động dịch vụ cã thể diễn ra thất thường, kh«ng liªn tục. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + Khối lượng hàng gửi qua kho phụ thuộc vào tuyến đường và phương tiện chuyªn chở, nếu phương tiện chuyªn chở tiện lợi và liªn tục th× nhu cầu gửi hàng sẽ tăng. 1.2.2 Kh¸i niÖm vµ vai trß cña kho hµng Kho vËt t hµng ho¸ lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô dù tr÷, b¶o qu¶n vµ giao nhËn vËt t hµng ho¸ nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt vµ lu th«ng. Kho hµng ho¸ cã vÞ trÝ quan träng ®èi víi s¶n xuÊt vµ lu th«ng, mét mÆt kho g¾n chÆt s¶n xuÊt vµ lu th«ng, lµ mét bé phËn cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt hoÆc lu th«ng; mÆt kh¸c kho cã vÞ trÝ ®éc lËp nhÊt ®Þnh ®èi víi s¶n xuÊt vµ lu th«ng. Lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng, kho n»m trong c¬ cÊu cña xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hoÆc cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i nh mét bé phËn tæ thµnh. Trong mèi quan hÖ nµy, xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh, chi phèi c¸c ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ kho vÒ danh môc vµ khèi lîng mÆt hµng dù tr÷, thêi gian dù tr÷ vµ nhÞp ®iÖu ho¹t ®éng cña kho. Mäi ho¹t ®éng cña kho ®Òu ph¶i ph¶i nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt liªn tôc vµ lu th«ng hµng ho¸ b×nh thêng. §ång thêi, c¸c ho¹t ®éng cña kho ph¶i an khíp víi nhÞp ®iÖu cña s¶n xuÊt, lu th«ng vµ chÞu sù chi phèi cña s¶n xuÊt vµ lu th«ng. Do sù ph¸t triÓn cña ph©n c«ng lao ®éng x· héi, trong néi bé kh©u s¶n xuÊt vµ trong néi bé kh©u lu th«ng, kho ®îc h×nh thµnh nh mét bé phËn cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i, hoÆc cã thÓ trë thµnh mét ®¬n vÞ kinh tÕ ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp. Sù ®éc lËp trong ho¹t ®éng cña kho thÓ hiÖn: Kho cã ph¹m vi ho¹t ®éng riªng, ®èi tîng ho¹t ®éng riªng, nghiÖp vô riªng, cã c¸c ph¬ng tiÖn ho¹t ®éng riªng vµ chÞu sù chi phèi cña c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ cã tÝnh quy luËt riªng trong kinh tÕ kho. T¸c dông cña kho ®èi víi s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸ Mét lµ: Kho dù tr÷ nh÷ng nguyªn, nhiªn, vËt liÖu vµ hµng ho¸ cÇn thiÕt ®Ó b¶o ®¶m xuÊt b¸n b×nh thêng hoÆc cÊp ph¸t ®Çy ®ñ, ®ång bé, kÞp thêi cho s¶n xuÊt liªn tôc vµ kh«ng ngõng më réng vµ lu th«ng hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Hai lµ: Kho b¶o qu¶n, b¶o vÖ t«t sè lîng vµ chÊt lîng vËt t - hµng ho¸, h¹n chÕ hao hôt, h háng, biÕn chÊt, mÊt m¸t. Ba lµ: Th«ng qua c«ng t¸c kiÓm nhËn, kiÓm nghiÖm khi giao vËt t hµng ho¸, gãp phÇn t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã ®ñ tiªu chuÈn chÊt lîng, ng¨n ngõa nh÷ng lo¹i hµng gi¶, hµng xÊu, hµng kÐm chÊt lîng lät vµo lu th«ng; gãp phÇn b¶o vÖ quyÒn lîi cho ngêi tiªu dïng còng nh cho doanh nghiÖp. Bèn lµ: Kho gãp phÇn vµo viÖc ®iÒu hoµ vËt t - hµng ho¸, c©n ®èi cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ trêng NhiÖm vô cña kho hµng ho¸ Mét lµ: tæ chøc thùc hiÖn viÖc dù tr÷, b¶o qu¶n vµ b¶o vÖ tèt hµng ho¸ dù tr÷. Kh«ng ngõng gi¶m hao hôt tù nhiªn díi møc cho phÐp. Hai lµ: Giao nhËn hµng ho¸ chÝnh x¸c kÞp thêi. N¾m v÷ng lùc hîng hµng ho¸ dù tr÷ trong kho. Ba lµ: Ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô v¨n minh phôc vô kh¸ch hµng. Nh÷ng dÞch vô vÒ kinh doanh kho nh cho thuª kho, cho thuª c¸c ph¬ng tiÖn chuyªn dïng nh bè dì, b¶o qu¶n, c©n ®o, ®ong ®Õm, vËn chuyÓn, kiÓm nghiÖm kÓ c¶ viÖc qu¶ng c¸o cho kh¸ch hµng. Bèn lµ: TiÕt kiÖm chi phÝ kho, gãp phÇn h¹ chi phÝ lu th«ng vµ chi phÝ kinh doanh cña ®¬n vÞ mµ kho phô thuéc. 1.2.3 C¸c nghiÖp vô kinh doanh kho hµng 1.2.3.1 NghiÖp vô nhËn hµng ë kho TiÕp nhËn hµng ho¸ lµ kh©u më ®Çu c¸c nghiÖp vô kho. V× vËy nã lµ mét nghiÖp vô rÊt quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña kho. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiÕp nhËn hµng ho¸ ë kho gãp phÇn h¹n chÕ t×nh tr¹ng thiÕu hôt, mÊt m¸t, h háng s¶n phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m chi phÝ lu th«ng, t¨ng lîi nhuËn cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh. TiÕn hµnh nghiÖp vô nhËn hµng ChuÈn bÞ nhËn hµng: ChuÈn bÞ kho chøa hµng, ph¬ng tiÖn bèc dì, vËn chuyÓn, nh©n lùc, chøng tõ cÇn thiÕt. NhËn hµng theo sè lîng: NhËn hµng theo sè lîng ®îc tiÕn hµnh gi÷a ngêi nhËn vµ ngêi giao b»ng c¸ch x¸c ®Þnh sè lîng hµng ho¸ thùc cã b»ng c¸ch c©n ®o, ®ong ®Õm vµ ®èi chiÕu víi sè lîng hµng ghi trªn chøng tõ kÌm theo. Tuú theo ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña tõng lo¹i hµng vµ t×nh tr¹ng bao b× ®ãng gãi mµ x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh sè lîng theo khèi lîng hay träng lîng. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 NhËn hµng theo chÊt lîng: Lµ viÖc quan s¸t, ph©n tÝch thùc tr¹ng hµng ho¸ vµ ®èi chiÕu víi chÊt lîng theo yªu cÇu ®Æt mua xem cã phï hîp hay kh«ng. NhËn hµng theo chÊt lîng sÏ gãp phÇn vµo cuéc ®Êu tranh n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt, kinh doanh, chèng hµng gi¶, n©ng cao tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i trong viÖc giao nhËn. 1.2.3.2 NghiÖp vô xuÊt hµng ë kho XuÊt hµng lµ mét kh©u c«ng t¸c quan träng, quyÕt ®Þnh viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh cña kho. Nã lµ kh©u kÕt thøc qu¸ tr×nh nghiÖp vô kho, trùc tiÕp thùc hiÖn nhiÖm vô b¸n hµng hoÆc ®iÒu ®éng hµng ho¸ qua kho. XuÊt hµng tèt ¶nh hëng tÝch cùc kh«ng nh÷ng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kho, mµ cßn ¶nh hëng trùc tèt ®Õn c¸c kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp. XuÊt hµng ë kho ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu nhanh gän, chÝnh x¸c, an toµn, trùc tiÕp lµm gi¶m c¸c chi phÝ vÒ lao ®éng, ph¬ng tiÖn, gi¶m ®îc lîng hµng ho¸ h hao, mÊt m¸t, trong qu¸ tr×nh giao nhËn hµng ho¸. 1.2.3.3 NghiÖp vô b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho B¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho lµ b¶o vÖ sù tån t¹i cña s¶n phÈm x· héi vÒ sè lîng vµ chÊt lîng b»ng c¸ch chèng l¹i nh÷ng ¶nh hëng cã h¹i. Kho hµng lµ n¬i dù tr÷ mét khèi lîng hµng ho¸ to lín vµ lµ n¬i dù tr÷ thêng xuyªn liªn tôc c¸c lo¹i hµng ho¸. V× vËy, b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho ®ßi hái ph¶i biÕt sö dông nhiÒu biÖn ph¸p vÒ kü thuËt, vÒ tæ chøc - nghiÖp vô, vÒ kinh tÕ. B¶o qu¶n ph¶i nh»m gi÷ g×n tèt vÒ sè lîng vµ chÊt lîng hµng ho¸, lµm h¹n chÕ hoÆc chèng l¹i nh÷ng ¶nh hëng cã h¹i ®Õn hµng ho¸. 1.2.2.4. Tæ chøc qu¶n lý kho vµ c¸c chØ tiªu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña kho hµng 1.2.2.4.1 Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kho hµng Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kho hµng phô thuéc vµo quy m«, khèi lîng vµ danh ®iÓm hµng ho¸ lu chuyÓn qua kho, tÝnh chÊt phøc t¹p cña quy tr×nh nghiÖp vô kho, quy m« nhµ kho vµ sù ph©n bè c¸c kho trong ph¹m vi cña doanh nghiÖp. Kho hµng ph¶i cã ngêi phô tr¸ch, nh÷ng kho nhá cã thÓ chÝ cã thñ kho, nh÷ng kho lín ngoµi thñ kho cã thÓ cã phô kho, cã nh©n viªn lµm viÖc theo ca vµ c¸c nhãm nh©n viªn kh¸c nh: vËn chuyÓn, b¶o qu¶n hµng ho¸, c¸n bé kü thuËt, kÕ to¸n, b¶o vÖ. Thñ kho cã tr¸ch nhiÖm trong tæ chøc c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô, kü thuËt vÒ nhËp, xuÊt, dù tr÷ vµ b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho; vÒ nhÞp ®é ho¹t ®éng phôc 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 vô cña kho ®èi víi s¶n xuÊt, lu th«ng vµ kh¸ch hµng, vµ c¸c h×nh thøc v¨n minh phôc vô kh¸ch hµng. Thñ kho cã tr¸ch nhiÖm trong bao qu¸t c¸c nghiÖp vô sæ s¸ch, kÕ to¸n kho hµng, b¸o c¸o thèng kª; b¶o ®¶m ®óng thñ tôc, nguyªn t¾c, chÕ ®é khi xuÊt nhËp. * C¨n cø lËp kÕ ho¹ch nghiÖp vô kho: - Dùa vµo chØ tiªu kÕ ho¹ch mua b¸n hµng ho¸ qua kho cña doanh nghiÖp th¬ng m¹i hoÆc xÝ nghiÖp s¶n xuÊt mµ kho phô thuéc. - Dùa vµo c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt víi ®¬n vÞ nguån hµng, víi c¸c kh¸ch hµng, kÓ c¶ ho¹t ®éng thuª b¶o qu¶n, thuª kho. - Dùa vµo tiªu chuÈn kü thuËt b¶o qu¶n, c¸c ®Þnh møc vÒ c«ng t¸c kho ®· ®îc quy ®Þnh - Dùa trªn ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt - kü thuËt hiÖn cã vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn trong kú kÕ ho¹ch 1.3 Nh©n tè ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i 1.3.1 Nh©n tè bªn trong 1.3.1.1 Lùc lîng lao ®éng: Trong lÜnh vùc vËn t¶i vµ kinh doanh kho b·i, lùc lîng lao ®éng cã thÓ chia lµm hai nhãm chñ yÕu. Nhãm thø nhÊt thuéc vÒ lÜnh vùc qu¶n lý, ®iÒu hµnh vµ khai th¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i vµ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan, nhãm thø hai bao gåm ®éi ngò nh÷ng ngêi trùc tiÕp vËn hµnh, ®iÒu khiÓn, söa ch÷a ph¬ng tiÖn thiÕt bÞ vËn t¶i, bèc xÕp hµng hãa. ChÊt lîng cña hai nhãm nµy ®Òu ¶nh hëng nh nhau tíi hiÖu qu¶ kinh doanh. §èi víi nhãm thø nhÊt, trong t×nh h×nh hiÖn nay, do sù bïng næ cña dÞch vô vËn t¶i bé nh lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ ®ang t¨ng trëng nhanh mµ lùc lîng lao ®éng thuéc vÒ nhãm nµy ®ang võa thiÕu vÒ sè lîng võa yÕu kÐm vÒ chÊt lîng do kh©u ®µo t¹o cßn nhiÒu bÊt cËp vµ kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ. §iÒu nµy tÊt nhiªn ¶nh hëng tiªu cùc tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty vËn t¶i. §èi víi nhãm thø hai, t×nh h×nh cßn bi quan h¬n nhiÒu, do viÖc qu¶n lý thiÕu chÆt chÏ cña c¬ quan chøc n¨ng nªn rÊt nhiÒu l¸i xe kh«ng ®ñ tiªu chuÈn hµnh nghÒ kh«ng ®îc xö lý g©y ra nhiÒu sù cè thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt cho doanh nghiÖp vµ ¶nh hëng tíi sù an toµn cña x· héi. MÆt kh¸c tiªu chuÈn dù thi cña l¸i xe « t« kh«ng quy ®Þnh tr×nh ®é v¨n hãa do ®ã cã nhiÒu l¸i xe kh«ng cã ®ñ 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 n¨ng lùc nhËn thøc vÒ ph¸p luËt trong ho¹t ®éng cña m×nh vµ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy lµ hiÓm häa lín cho x· héi. Lùc lîng lao ®éng cã vai trß to lín trong kinh doanh vËn t¶i bé vµ cã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng vËn t¶i. Cho dï ph¬ng tiÖn vµ c¬ së h¹ tÇng cã tèt, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn hiÖn ®¹i nhng ®éi ngò qu¶n lý ®iÒu hµnh kÐm, ®Ó xe n»m kh«ng hoÆc ch¹y rçng nhiÒu, ®iÒu ®éng kh«ng hîp lý vÒ träng t¶i còng nh tuyÕn ®êng cßn ®éi ngò ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn th× kh«ng cã ý thøc trong viÖc gi÷ g×n b¶o qu¶n ph¬ng tiÖn còng nh phôc vô kh¸ch hµng nh vËn chuyÓn hµng hãa kh«ng an toµn, kh«ng ®óng thêi gian th× kh«ng thÓ cã chÊt lîng vËn t¶i tèt. 1.3.1.2 C¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ øng dông tiÕn bé kü thuËt C¬ së vËt chÊt kü thuËt trong ngµnh vËn t¶i bé bao gåm c¬ së h¹ tÇng giao th«ng, nhµ cöa kho tµng bÕn b·i, ph¬ng tiÖn thiÕt bÞ vËn t¶i bé vµ mét sè thiÕt bÞ liªn quan trong qu¸ tr×nh khai th¸c nh hÖ thèng m¸y tÝnh, th«ng tin. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp c¨n cø vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh ®Ó ®Çu t ph¬ng tiÖn phï hîp. C¸c c«ng ty cã vãn ®Çu t níc ngoµi thêng sö dông c¸c ph¬ng tiÖn ®¾t tiÒn cã xuÊt xø tõ NhËt B¶n, Thôy §iÓn, Mü. C¸c doanh nghiÖp lín cã vèn ®Çu t trong níc thêng sö dông c¸c ph¬ng tiÖn cã xuÊt xø tõ Nga, Hµn Quèc. Cßn c¸c c«ng ty nhá hoÆc c¸c hé gia ®×nh thêng sö dông ph¬ng tiÖn ®· qua sö dông xuÊt xø tõ Mü. C¬ së h¹ tÇng nh nhµ xëng, kho tµng bÕn b·i cña c¸c c«ng ty vËn t¶i thêng ®i thuª ngoµi hoÆc tù x©y dùng. T¹i c¸c níc ph¸t triÓn c¸c c¬ quan qu¶n lý vËn t¶i kh«ng khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng hãa sö dông ph¬ng tiÖn cã thêi gian sö dông l©u, phÝ kiÓm ®Þnh lu hµnh ph¬ng tiÖn vËn t¶i phô thuéc vµo tuæi cña ph¬ng tiÖn v× nhiÒu lý do trong ®ã nh÷ng lý do chÝnh lµ « nhiÔm m«i trêng, møc tiªu hao nhiªn liÖu vµ ®é an toµn . VÒ ph¬ng diÖn øng dông tiÕn bé kü thuËt trong qu¶n lý vËn t¶I th× so víi nh÷ng n¨m tríc ®©y ph¬ng tiÖn vËn t¶I ®· ph¸t triÓn h¬n rÊt nhiÒu vÒ chÊt lîng (®é an toµn, träng t¶i, tiªu hao nhiªn liÖu, tiÖn nghi, th«ng tin liªn l¹c )vµ chñng lo¹i. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa toµn bé ngµnh hay nãi c¸ch kh¸c lµ viÖc øng dông nh÷ng tiÕn bé kü thuËt vµo nghµnh vËn t¶I bé ®ang diÔn ra chËm ch¹p v× n¨ng lùc tµi chÝnh cã h¹n, thêi gian thu håi vèn l©u do thÞ trêng cßn nhá bÐ vµ c¹nh tranh thiÕu lµnh m¹nh, chÝnh s¸ch qu¶n lý cña nhµ níc cßn nhiÒu b¸t cËp, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng giao th«ng cha ®îc hoµn thiÖn . 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hÖ thèng ®êng bé cña níc ta ®· ®îc ®Çu t m¹nh mÏ, hµng lo¹t c¸c tuyÕn ®êng giao th«ng huyÕt m¹ch còng nh cÇu phµ ®· vµ ®ang ®îc x©y dùng tuy cha thÓ nãi lµ hoµn thiÖn nhng còng c¶I thiÖn nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tríc ®©y vµ nã cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i hµng hãa. 1.3.1.3 Nh©n tè qu¶n trÞ Do ®Æc thï kinh doanh vËn t¶i hµng hãa ®êng bé lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng réng lín, s¶n xuÊt kh«ng tËp trung, hµnh lang ph¸p lý cho qu¶n lý vµ khai th¸c cßn rÊt nhiÒu bÊt cËp, rñi ro cao. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i hµng hãa ®êng bé cña nhµ níc sau khi xãa bá bao cÊp ®Òu ®· gi¶i thÓ hoÆc cæ phÇn hãa do kh«ng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng. HiÖp héi vËn t¶i hµng hãa ®êng bé Hµ Néi kh«ng ph¸t huy ®îc hÕt vai trß cña mét hiÖp héi ngµnh nghÒ do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã thÓ nãi ®Õn nguyªn nh©n tríc tiªn vµ quan träng nhÊt lµ n¨ng lùc vµ nhËn thøc cña c¸c chñ doanh nghiÖp kh«ng ®ång ®Òu. Bªn c¹nh doanh nghiÖp cã tÝnh chÊt truyÒn thèng nh nh÷ng doanh nghiÖp ®îc cæ phÇn hãa tõ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vµ c¸c doanh nghiÖp cã hÖ thèng vµ kh¶ n¨ng qu¶n trÞ tèt nh c¸c c«ng ty liªn doanh th× cã rÊt nhiÒu ®¬n vÞ vµ doanh nghiÖp t nh©n chuyÓn tõ nh÷ng ngµnh nghÒ kinh doanh kh¸c råi c¸c tæ hîp, c¸c hé kinh doanh kh«ng cã kiÕn thøc vÒ mét hµnh lang ph¸p lý trong kinh doanh vËn t¶i hµng hãa ®êng bé dÉn tíi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh g©y ¶nh hëng tiªu cùc trong ngµnh. Nh©n tè qu¶n trÞ doanh nghiÖp cã vai trß trÊt quan träng trong kinh doanh vËn t¶i ®êng bé cho nªn t×nh tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh trong ngµnh cha cao còng do mét phÇn nh©n tè nµy cßn kÐm ph¸t huy hÕt t¸c dông. PhÇn lín c¸c chñ doanh nghiÖp cã n¨ng lùc chuyªn m«n yÕu, cha cã kü n¨ng vÒ qu¶n lý dÉn ®Õn qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp mét c¸ch c¶m tÝnh g©y khã kh¨n cho c¸c c¬ quan qu¶n lý vÒ vËn t¶i vµ kÐm hiÖu qu¶ trong ngµnh. 1.3.1.4 HÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin Trong ®iÒu kiÖn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ph¸t triÓn m¹nh mÏ nh ë níc ta th× hÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin trong ngµnh vËn t¶I bé ®· ®îc c¶I thiÖn rÊt nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tríc ®©y, nêi qu¶n lý ®iÒu hµnh cã thÓ dÔ dµng tiÕp cËn víi nh©n viªn ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn ë c¸ch xa trung t©m ®iÒu hµnh hµng ngµn c©y sè lµm cho c«ng t¸c ®iÒu hµn, khai th¸c vµ qu¶n lý ph¬ng tiÖn vµ ngêi ®iÒu khiÓn trë nªn thuËn tiÖn vµ tiÕt kiÖm thêi gian còng nh c«ng 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 søc h¬n tríc rÊt nhiÒu. Nã gãp phÇn lµm gi¶m lîng xe ch¹y rçng vµ n»m chê. Nã còng lµm cho kh¸ch hµng tiÕp cËn ®îc víi bé phËn qu¶n lý ®iÒu hµnh mét c¸ch nhanh chãng thuËn tiÖn. Nã còng lµm cho ®éi ngò nh÷ng ngêi ®iÒu khiÓn ph¬ng tiÖn n©ng cao tinh thÇn øng xö v¨n minh ®èi víi kh¸ch hµng, gi¶m s¸ch nhiÔu vßi vÜnh, gi¶m thiÓu t×nh tr¹ng lÊy xe cña c«ng ty ch¹y hµng cu¶ m×nh… HÖ thèng trao ®æi vµ xö lý th«ng tin trong ngµnh vËn t¶I ®uopwngf bé còng cã vai trß quan trong trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña ngµnh. NÕu hÖ thèng nµy ho¹t ®éng tèt th× sÏ gi¶m rÊt lín chi phÝ kinh doanh, tËn dông ®îc n¨ng lùc vËn t¶I vµ c¶I thiÖn chÊt lîng dÞch vô vËn t¶i. 1.3.2 Nh©n tè thuéc m«i trêng bªn ngoµi 1.3.2.1 M«i trêng ph¸p lý M«i trêng ph¸p lý bao gåm luËt, c¸c v¨n b¶n díi luËt, .. Mäi quy ®Þnh ph¸p luËt vÌ kinh doanh ®Òu t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× m«i trêng ph¸p lý t¹o ra s©n ch¬i ®Ó c¸c doanh nghiÖp cïng tham gia kinh doanh, võa c¹nh tranh l¹i võa hîp t¸c víi nhau nªn viÖc t¹o ra m«i trêng ph¸p lý lµnh m¹nh cho c¸c doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng. Mét m«i trêng ph¸p lý lµnh m¹nh võa t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh thuËn lîi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh l¹i võa ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vi m« theo híng kh«ng chØ chó ý ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ riªng mµ cßn ph¶I chó ý ®Õn lîi Ých cña c¸c thµnh viªn trong x· héi. M«i trêng ph¸p lý ®¶m b¶o tÝnh b×nh ®¼ng cña mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp sÐ ®iÒu chØnh c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh, c¹nh tranh nhau mét c¸ch lµnh m¹nh, mçi doanh nghiÖp buéc ph¶I chó ý ph¸t triÓn c¸c nh©n tè néi lùc, øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt vµ khoa häc qu¶n trÞ tiªn tiÕn ®Ó tËn dông ®îc c¸c c¬ héi bªn ngoµI nh»m ph¸t triÓn kinh doanh cña m×nh, tr¸nh nh÷ng ®æ vì kh«ng cÇn thiÕt cã h¹i cho x· héi. TÝnh nghiªm minh cña luËt ph¸p thÓ hiÖn trong m«i trêng kinh doanh thùc tÕ ë møc ®é nµo còng cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. SÏ chØ cã kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ tÝch cùc nÕu m«I trêng kinh doanh mµ mäi thµnh viªn ®Òu tu©n thñ ph¸p luËt. NÕu ngîc l¹i, nhiÒu doanh nghiÖp sÏ lao vµo con ®êng lµm ¨n bÊt chÝnh, trèn lËu thuÕ, s¶n xuÊt hµng gi¶, hµng nh¸i, còng nh gian lËn th¬ng m¹i, vi phËm ph¸p lÖnh m«I trêng, … lµm cho m«i trêng kinh doanh kh«ng cßn lµnh m¹nh. Trong m«I trêng nµy, nhiÒu khi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng do c¸c yÕu tè néi lùc 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tong doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i rÊt lín vÒ kinh tÕ vµ lµm xãi mßn ®¹o ®øc x· héi. §èi vìi lÜnh vùc kinh doanh vËn t¶i bé, m«i trêng ph¸p lý hiÖn nay cßn nhiÒu bÊt cËp cha khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµy c¹nh tranh lµnh m¹nh do mét sè chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn vËn t¶i bé cha phï hîp víi thùc tÕ hoÆc do sù yÕu kÐm cña c¬ quan qu¶n lý. VÝ dô ë níc ta cã thêi kú container bÞ cÊm lu th«ng trªn ®êng v× bÞ cho lµ lo¹i hµng cã kÝch thíc qu¸ khæ g©y tæn thÊt lín cho nÒn kinh tÕ v× hiÖn nay hµng hãa xuÊt nhËp khÈu ®Òu sö dông container cho nªn c¸c chñ hµng ph¶I dïng c¸c xe t¶i chë hµng rêi xuèng c¶ng sau ®ã míi ®ãng vµo container g©y ra l·ng phÝ rÊt lín vÒ thêi gian vµ chi phÝ. Thêi gian gÇn ®©y chóng ta kh«ng cho phÐp xe chë hµng cao qu¸ 4,2 m dÉn ®Õn tÊt c¶ c¸c lo¹i container cao kh«ng ®îc phÐp lu th«ng trªn ®êng, ®iÒu nµy bÊt cËp lµ ë chç chóng ta ®ang trong qu¸ tr×nh héi nhËp víi kinh tÕ thÕ giíi, c¸c lo¹i container còng nh xe vËn t¶i ®Òu theo tiªu chuÈn quèc tÕ, nÕu chóng ta ban hµnh c¸c quy ®Þnh riªng vµ ®i ngîc l¹i c¸c tiªu chuÈn ®ã th× chóng ta sÏ tù lµm thiÖt h¹i m×nh. Ngoµi ra viÖc quy ®Þnh träng t¶i vµ tèc ®é còng cã nhiÒu ®iÒu bÊt cËp, chóng ta quy ®Þnh träng t¶i ®Ó b¶o vÖ c¬ së h¹ tÇng lµ dóng nhng viÖc xö lý vi ph¹m kh«ng nghiªm vµ t×nh trang lµm luËt cßn diÒn ra sÏ dÉn ®Õn c¹nh tranh kh«ng b×nh ®¼ng gi÷a c¸c danh nghiÖp vµ g©y thiÖt h¹i cho nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n ch©n chÝnh. ViÖc qui ®Þnh h¹n chÕ tèc ®é mét c¸ch cøng nh¾c còng g©y thiÖt h¹i vÒ thêi gian vµ cgi phÝ cho c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i nãi riªng vµ cho nÒn kinh tÕ nãi chung. Cã nh÷ng tuyÕn ®êng chØ cã mËt ®é giao th«ng cao vµo mét sè giê nhÊt ®Þnh, nÕu chØ cho phÐp ph¬ng tiÖn ch¹y mét tèc ®é tèi ®a trªn toµn bé thêi gan trong ngµy lµ bÊt hîp lý. 1.3.2.2 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn vËn t¶i bé Môc tiªu ph¸t triÓn vËn t¶I bé lµ gãp phÇn biÕn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn cña quèc gia vÒ t¨ng trëng kinh tÕ, xãa ®ãi gi¶m nghÌo, n©ng cao an toµn, b¶o vÖ m«I trêng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trë thµnh hiÖn thùc. ChÝnh s¸ch cho ngµnh vËn t¶i bé cÇn bao gåm c¸c khÝa c¹nh sau: Kinh tÕ (gãp phÇn t¨ng trëng GDP vµ tháa m·n ngêi tiªu dïng), ph¸t triÓn (hç trî sù ph¸t triÓn c©n ®èi), x· héi (cung cÊp c¸c dÞch vô cho ngêi nghÌo) vµ m«I trêng ( gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i trêng). TÊt c¶ nh÷ng khÝa c¹nh nµy ph¶i ®îc xem xÐt ®Õn trong khi x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn vËn t¶i ®êng bé. Ngoµi viÖc ®¹t ®îc c¸c môc tiªu 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 quèc gia ®Ò cËp th× ngµnh vËn t¶i còng ph¶i t¨ng cêng qu¸ tr×nh héi nhËp víi Asean vµ thÕ giíi. §Ó vËn t¶i ®êng bé cã thÓ thùc hiÖn vai trß cña m×nh trong viÖc vËn chuyÓn khèi lîng vË t¶I lín h¬n víi chi phÝ tèi thiÓu, trong viÖc t¨ng cêng kh¶ n¨ng tiÕp cËn vµ møc dÞch vô ®ång thêi gi¶m thiÓu nh÷ng t¸c ®éng xÊu nh tai n¹n th× u tiªn ®Çu t ng¾n h¹n chÝnh lµ hoµn thiÖn ch¬ng tr×nh kh«i phôc m¹ng líi ®êng chÝnh yÕu, thø cÊp, hiÖn t¹i nh»m cung cÊp mét m¹ng líi ®êng chÝnh yÕu, thø cÊp hiÖn t¹i nh»m cung cÊp c¸c ph¬ng tiÖn c¬ giíi mét c¸ch co hiÖu qu¶ vµ thùc hiÖn c¶i t¹o dù ¸n ®êng cÊp ba nh»m cung cÊp tiÕp cËn n«ng th«n. §Ó hç trî cho nh÷ng kho¶n ®Çu t nµy chi phÝ c¬ së h¹ tÇng th× cÇn tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p chÝnh s¸ch ng¾n h¹n quan träng trong ba lÜnh vùc chÝnh sau: - N©ng cao tÝnh hiÖu qur cña c¸c dÞch vô vËn t¶i ®êng bé b»ng viÖc cung cÊp c¬ së ph¸p lý cho m«i trêng c¹nh tranh c¶u c¸ dÞch vô vËn t¶i ®êng bé vµ ch¬ng tr×nh cæ phÇn hãa tèt h¬n cho xe t¶i. - C¶i thiÖn an toµn b»ng viÖc t¨ng cêng ch¬ng tr×nh an toµn ®êng bé vµ ph¬ng ph¸p thùc thi c¸c quy ®Þnh - ThiÕt lËp mét hÖ thèng t¹o vèn vµ qu¶n lý ®êng bé bÒn v÷ng (®Æc biÖt lµ b¶o tr×) th«ng qua viÖc t¨ng cêng thÓ chÕ cho c¸c c¬ quan chuyªn ngµnh, c¸c hÖ thèng ®Êu thÇu ®êng bé tèt h¬n, c¸c ph¬ng ph¸p cÊp vèn cho ®êng bé dùa vµo phÝ ®¸nh vµo ngêi sö dông tèt h¬n. C¬ së h¹ tÇng: ViÖt Nam hiÖn cã m¹ng líi ®êng bé dµi trªn 200.000 km. Tuy nhiªn quèc lé chØ chiÕm 15.250 km cßn ®êng tØnh chiÕm 17.449 km vµ ®êng huyÖn chiÕm 36.372 km, c¸c ®êng x· bao gßm 131.000 km ®îc coi lµ ®êng n«ng th«n. Toµn bé m¹ng líi ®êng bé t¬ng ®èi ph¸t triÓn nhng chÊt lîng vÉn cßn thÊp. C¸c vÊn ®Ò vÒ chÝnh s¸ch mµ ngµnh vËn t¶i ®êng bé ®ang ph¶i ®èi mÆt bao gåm: ChÊt lîng dÞch vô kÐm, c¸c dÞch vô vËn t¶i hµng hãa ®êng bé cã gi¸ rÊt c¹nh tranh so víi møc chuÈn trªn thÕ gií nhng chÊt lîng l¹i thÊp. C¸c ®êng chÝnh yÕu vµ thø yÕu xÊu, nhiÒu ®êng bé cã chÊt lîng kÐm do thiÕu hÖ thèng b¶o tr×, c¸ch tæ chøc, ph¬ng ph¸p lµm viÖc vµ cÊp vèn hiÖu qu¶. Nh÷ng tiªu chuÈn thiÕt kÕ thÊp ®· c¶n trë ho¹t ®éng cña c¸c xe t¶I lín, hiÖn ®¹i. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ThiÕu c¸c ch¬ng tr×nh an toµn giao th«ng ®êng bé, chÝnh phñ vÉn cha phª chuÈn chiÕn lîc an toµn ®êng bé vµ cha x¸c ®Þnh ch¬ng tr×nh c¶I t¹o cô thÓ (chi phÝ cña c¸c vô tai n¹n rÊt lín, kho¶ng 1-2% GDP) Qu¶n lý s¬ së h¹ tÇng cßn yÕu ®Æc biÖt lµ ë cÊp tØnh, thiÕu n¨ng lùc lËp qui ho¹ch, híng dÉn, gi¸m s¸t vµ theo dâi c¬ së h¹ tÇng cho nªn cÇn ph¶I cã hÖ thèng qu¶n lý mÆt cÇu, mÆt ®êng. Ngoµi ra c¸c qu¸ tr×nh ®a ra quyÕt ®Þnh phøc t¹p còng c¶n trë viÖc c¶i t¹o. ThiÕu kinh phÝ ®¸ng kÓ, kh«ng cã ®ñ kinh phÝ ®Ó ph©n bæ cho viÖc ph©n bæ b¶o tr× ®êng bé, gi¸m s¸t ph©n bæ ng©n s¸ch cßn yÕu vµ cha cã c¬ së tin cËy ®Ó dù b¸o c¸c nguån vèn trong t¬ng lai. Tr×nh ®é d©n trÝ t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chÊt lîng cña lùc lîng lao ®éng x¸ héi nªn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp. ChÊt lîng cña ®éi ngò lao ®éng l¹i lµ nh©n tè bªn trong ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp 1.4 Sù cÇn thiÕt ph¶i ph¸t triÓn dÞch vô vËn t¶i vµ kinh doanh kho C¸c nguån lùc s¶n xuÊt x· héi lµ mét ph¹m trï khan hiÕm: khan hiÕm c¸c vËt liÖu s¶n xuÊt ra c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i bé, khan hiÕm nhiªn liÖu: dÇu má trªn thÕ giíi víi tr÷ lîng cã h¹n gi¸ c¶ leo thang bÞ ¶nh hëng rÊt lín cña bän ®Çu c¬. Qui luËt khan hiÕm buéc mäi doanh nghiÖp vËn t¶i bé ph¶i lùa chän vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ph¬ng tiÖn, qui m«, vµ ph¬ng thøc vËn chuyÓn sao cho tËn dông cao nhÊt n¨ng lùc vËn chuyÓn, tiÕt kiÖm nhiÒu nhÊt hao phÝ nguån lùc cho ho¹t ®éng vËn chuyÓn trong ®iÒu kiÖn ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng. MÆt kh¸c, kinh doanh trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng, më cöa vµ héi nhËp c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i còng ph¶i chÊp nhËn vµ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. Muèn chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh c¸c doanh nghiÖp nµy ph¶i lu«n t¹o ra vµ duy tr× c¸c lîi thÕ c¹nh tranh: kÞp thêi thùc hiÖn dÞch vô vËn chuyÓn víi chÊt lîng cao vµ gi¸ c¶ hîp lý. Muèn vËy, mçi doanh nghiÖp ph¶i sö dông tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc s¶n xuÊt h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. ChØ trªn c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh víi hiÖu qu¶ cao, doanh nghiÖp míi cã kh¶ n¨ng ®¹t ®îc ®iÒu nµy. Môc tiªu bao trïm, l©u dµi cña mäi doanh nghiÖp kinh doanh lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn. §Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy, doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh c¸c dÞch vô vËn chuyÓn víi viÖc sö dông c¸c nguån lùc thÊp nhÊt. 20