Tài liệu Chất lượng tăng trưởng của malaixia

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu I. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: Nh÷ng n¨m qua, ®Êt níc ta ®· vµ ®ang trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. NÒn kinh tÕ níc ta ph¸t triÓn theo híng ®a thµnh phÇn, m«i trêng ph¸p lý ®îc më réng t¹o ®iÒu kiÖn cho thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy, sau h¬n 10 n¨m ®æi míi, cïng víi khu vùc kinh tÕ quèc doanh, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· cã bíc ph¸t triÓn nhanh chãng vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh râ vÞ trÝ vµ vai trß cña m×nh trong nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn nh×n mét c¸ch toµn diÖn th× khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chñ yÕu lµ s¶n xuÊt nhá, cha ph¸t triÓn m¹nh, cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng. Sù t¨ng trëng còng nh khèi lîng s¶n phÈm cha t¬ng xøng víi kh¶ n¨ng mµ khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng nµy cã thÓ ®¹t ®îc. Bªn c¹nh ®ã, nhu cÇu ®Çu t, nhÊt lµ ®Çu t ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, thay ®æi qui tr×nh s¶n xuÊt vµ c«ng nghÖ lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®èi víi nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. ChÝnh v× vËy ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò nµy cÇn cã sù hç trî tõ phÝa Nhµ níc vµ Ng©n hµng th¬ng m¹i. Th«ng qua nghiÖp vô tÝn dông, ng©n hµng th¬ng m¹i ®ãng mét vai trß v« cïng quan träng ®èi víi khu vùc nµy trong viÖc ph¸t triÓn c«ng nghÖ, t¨ng cêng vèn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, hiÖn ®¹i ho¸ m¸y mãc, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, phôc vô cho qu¸ tr×nh CNH H§H. Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ T©y lµ mét trong ba ng©n hµng th¬ng m¹i ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn. Ho¹t ®éng cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ T©y gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph¬ng, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH - H§H. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cña Ng©n hµng c«ng th¬ng Hµ T©y cßn nhiÒu vÊn ®Ò víng m¾c. Do vËy, viÖc ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc, t×m ra nguyªn nh©n, c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt trong t×nh h×nh hiÖn nay. Bëi vËy, sau mét thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ T©y, vÊn ®Ò "Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng th¬ng Hµ T©y" ®· ®îc t«i chän lµm ®Ò tµi nghiªn cøu. II. Môc ®Ých nghiªn cøu: - HÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong nh÷ng n¨m qua t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng c«ng th¬ng Hµ T©y. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. III. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: - §èi tîng nghiªn cøu: Ho¹t ®éng cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i NHCT Hµ T©y. - Ph¹m vi nghiªn cøu: TËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cho vay ngoµi quèc doanh t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y trong thêi gian tõ 1999 ®Õn 2001. IV. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Chuyªn ®Ò sö dông ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng; duy vËt lÞch sö; ph¬ng ph¸p hÖ thèng, thèng kª; ph©n tÝch kinh tÕ ®Ó nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra. V. KÕt cÊu chuyªn ®Ò: - Tªn ®Ò tµi: “Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y". Ngoµi phÇn lêi nãi ®Çu vµ kÕt luËn, néi dung chuyªn ®Ò ®îc tr×nh bµy theo ba ch¬ng: Ch¬ng I: TÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Ch¬ng II: Thùc tr¹ng vÒ qui m« vµ hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i chi nh¸nh NHCT Hµ T©y. Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i NHCT Hµ T©y. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ch¬ng I tÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh I. §Æc ®iÓm vµ vai trß cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1. §Æc ®iÓm cña thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ mét trong hai khu vùc kinh tÕ lín cña nÒn kinh tÕ. Nã gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. ChÝnh v× vËy ®Ó nghiªn cøu vÊn ®Ò tÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, chóng ta cÇn xem xÐt nh÷ng ®Æc ®iÓm cña khu vùc kinh tÕ nµy. Thø nhÊt: C¸c thµnh phÇn kinh tÕ thuéc khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã tÝnh t h÷u cao. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy g¾n liÒn víi quyÒn lîi, lîi Ých c¸ nh©n cña ngêi s¶n xuÊt. ChÝnh v× ®Æc ®iÓm nµy mµ hä lu«n tËp trung tèi ®a søc lùc, tµi s¶n, trÝ tuÖ... ®Ó cã thÓ ®¹t ®îc lîi nhuËn cao nhÊt. Thø hai: C¸c thµnh phÇn kinh tÕ thuéc khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng cã yÕu tè së h÷u cña Nhµ níc, nghÜa lµ ngêi chñ së h÷u cã toµn quyÒn lùa chän vµ quyÕt ®Þnh nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh (theo ph¸p luËt) vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng quyÕt ®Þnh ®ã. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy bªn c¹nh nguån vèn s½n cã, nÕu hä muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc trong c¬ chÕ thÞ trêng th× hä ph¶i tù t×m kiÕm c¸c nguån vèn kh¸c ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu s¶n xuÊt cña m×nh. H¬n n÷a ®¹i ®a sè c¸c chñ thÓ kinh tÕ thuéc thµnh phÇn nµy khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu nh»m môc tiªu cuèi cïng lµ t×m kiÕm lîi nhuËn. Hä lu«n mong muèn ®¹t ®îc môc tiªu nµy b»ng bÊt kú gi¸ nµo, b»ng mäi thñ ®o¹n trong s¶n xuÊt kinh doanh. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm nµy mµ thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã nh÷ng ph¬ng ¸n kinh doanh t¸o b¹o nhng rÊt m¹o hiÓm vµ chøa nhiÒu rñi ro. §«i khi v× môc tiªu lîi nhuËn mµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy cã thÓ xem thêng ph¸p luËt, mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ xÊu cho x· héi. Nh hiÖn tîng lµm ¨n thua lç, ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng con ngêi, t×nh h×nh an ninh x· héi. Thø ba: ë níc ta thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh phÇn lín lµ c¸c ®¬n vÞ trÎ víi bé m¸y s¶n xuÊt kinh doanh n¨ng ®éng, gän nhÑ, ngµnh nghÒ kinh doanh phong phó. Nhµ níc ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy nhanh chãng tiÕp cËn ®îc víi nhiÒu tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt míi. Do ®ã kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· trë thµnh mét kªnh trung gian trong qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ cña thÕ giíi víi níc ta, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay tr×nh ®é vÒ khoa häc kü thuËt cña níc ta cßn l¹c hËu so víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi. Mét trong c¸c yÕu tè thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña con ngêi chÝnh lµ khoa häc kü thuËt. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Thø t: Quy m« s¶n xuÊt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh thêng nhá bÐ nªn nã rÊt rÔ rµng thÝch øng víi sù biÕn ®éng kh«ng ngõng cña nhu cÇu thÞ trêng vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. Thø n¨m: Víi mét thÞ trêng lao ®éng lín, gi¸ nh©n c«ng rÎ m¹t, lµ mét thµnh phÇn kinh tÕ n¨ng ®éng, lîi Ých cña ngêi s¶n xuÊt ®îc chó träng nªn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy rÊt dÔ dµng tËn dông ®îc kinh nghiÖm lµm ¨n, truyÒn thèng s¶n xuÊt cña ngêi lao ®éng. H¬n n÷a nã ®îc thõa hëng thµnh qu¶ vµ phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trªn thÕ giíi th«ng qua ho¹t ®éng liªn doanh, liªn kÕt ®Çu t víi níc ngoµi. §iÒu ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn m¹nh mÏ. §©y lµ mét sè nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Nã phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta. §Ó khu vùc kinh tÕ nµy cã thÓ ph¸t huy ®îc mäi tiÒm n¨ng vèn cã cña m×nh, cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn toµn diÖn cña x· héi th× ®ßi hái Nhµ níc ph¶i cã mét chÝnh s¸ch vµ t¹o mét m«i trêng thuËn lîi cho khu vùc kinh tÕ nµy ph¸t triÓn. 2. Vai trß cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Sù ra ®êi cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ mét bíc ngoÆt quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ, nã t¹o ra mét m«i trêng kinh tÕ n¨ng ®éng h¬n, lµm viÖc cã tÝnh c«ng nghiÖp h¬n. V× thÕ mçi con ngêi ®Òu cã thÓ ph¸t huy n¨ng lùc cña m×nh vµ ph¶i v¬n lªn ®Ó tån t¹i, tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong c¬ chÕ kinh tÕ míi. §©y lµ mét ®éng lùc lín thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn trªn c¬ së ph¸p lý cña c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ b×nh ®¨ng tù chñ, t×m tßi c¸c nguån lùc ®Ó môc ®Ých mang l¹i quyÒn lîi lín cho m×nh. Do vËy cã thÓ kh¨ng ®Þnh sù tån t¹i cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ tÊt yÕu kh¸ch quan, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ phï hîp víi nhu cÇu cña con ngêi. Cã thÓ nãi kinh tÕ ngoµi quèc doanh gi÷a mét vai trß hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ : Mét lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh gãp phÇn tËp trung vèn cña x· héi t¹o c¬ së vËt chÊt ban ®Çu cho nÒn kinh tÕ chuyÓn tõ kinh tÕ tù nhiªn sang kinh tÕ hµng ho¸, thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp CNH-H§H theo chñ ë tr¬ng cña §¶ng vµ Nhµ níc. NÒn kinh tÕ níc ta vèn lµ nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp nhá bÐ, l¹c hËu, c¬ së vËt chÊt ban ®Çu l¹i yÕu kÐm. Muèn ®æi míi vµ ph¸t triÓn toµn diÖn th× cÇn ph¶i cã vèn. Trong thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng ®îc chó träng, sè liÖu thèng kª vÒ ®Çu t cña khu vùc kinh tÕ t nh©n, hîp t¸c x· vµ gia ®×nh nh×n chung lµ rÊt nhá bÐ. Tõ khi chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, nhÊt lµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, quy m« ®Çu t cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¨ng m¹nh, ®ãng gãp mét phÇn nguån vèn ®Çu t cho nÒn kinh tÕ. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 H¬n n÷a thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh tuy chiÕm tû lÖ nhá nhng rÊt n¨ng ®éng nªn dÔ dµng ®ãn ®Çu vµ ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt míi vµo trong s¶n xuÊt. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quyÕt liÖt nh hiÖn nay, viÖc ®Çu t më réng s¶n xuÊt còng nh ®æi míi trang thiÕt bÞ, quy tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ vÊn ®Ò sèng cßn ®èi víi khu vùc quèc doanh nãi chung vµ ®èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã, th«ng qua c¸c ho¹t ®éng tÝch tô tËp trung vèn, t¸i ®Çu t vµo s¶n xuÊt, kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· gãp phÇn thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn ph©n c«ng lao ®éng x· héi ngµy cµng s©u s¾c. Hai lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh gi¶i phãng mäi n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ lµ ®èi t¸c c¹nh tranh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, kinh tÕ ngoµi quèc doanh lu«n tËp trung cao ®é tinh thÇn lµm viÖc, ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh c¶ vÒ trÝ thøc vµ vËt lùc ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cao nhÊt. V× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña khu vùc nµy g¾n liÒn víi quyÒn lîi cña chÝnh b¶n th©n m×nh. ChÝnh ®Æc ®iÓm t h÷u cao ®ã mµ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh rÊt n¨ng ®éng vµ linh ho¹t trong s¶n xuÊt, t×m kiÕm b¹n hµng míi, t×m híng s¶n xuÊt kÞp thêi phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng. §ång thêi khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, kinh tÕ quèc doanh kh«ng cßn gi÷ vai trß ®éc quyÒn nh thêi bao cÊp. NÕu c¸c doanh nghiÖp kinh tÕ quèc doanh kh«ng n¨ng ®éng, m¹nh d¹n ®æi míi th× sÏ tù ®µo th¶i trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Do ®ã kinh tÕ ngoµi quèc doanh trë thµnh mét ®èi thñ c¹nh tranh ®¸ng gêm ®èi víi khu vùc kinh tÕ quèc doanh trªn chiÕn trêng kinh tÕ. Ba lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh gãp phÇn quan träng trong viÖc t¨ng GDP. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã mÆt hÇu hÕt trong c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ. Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp khèi lîng s¶n phÈm do c¸c c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, khu vùc t nh©n, liªn doanh, hîp t¸c x· s¶n xuÊt ®¹t tû träng lín trong tæng s¶n lîng toµn ngµnh c«ng nghiÖp vµ ®îc t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m. Sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña lùc lîng vËn t¶i ngoµi quèc doanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· gãp phÇn thóc ®Èy viÖc giao lu kinh tÕ sang c¸c vïng mét c¸ch thuËn lîi. Trong lÜnh vùc th¬ng nghiÖp vµ dÞch vô th× khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®ãng gãp 90%. Trong nh÷ng n¨m qua kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng chØ ®¸p øng ngµy mét nhiÒu h¬n nhu cÇu tiªu dïng trong níc, gãp phÇn t¹o thÕ c©n ®èi quü hµng ho¸ trong c¸c ®Þa ph¬ng, trong c¶ níc mµ cßn lµ nguån lùc chÝnh t¹o ra s¶n phÈm xuÊt khÈu, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt níc. HiÖn nay kim ng¹ch xuÊt khÈu ë níc ta chiÕm tû träng kh¸ cao trong GDP. Víi chiÕn lîc tõ nay ®Õn n¨m 2010 dù b¸o kim ng¹ch xuÊt khÈu cßn t¨ng nhng tríc m¾t ®Ó t¨ng xuÊt khÈu chñ yÕu chóng ta vÉn cÇn thiÕt khai th¸c mäi tiÒm n¨ng vÒ n«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, tµi nguyªn kho¸ng s¶n vµ dÞch vô, mµ chñ thÓ quan träng nhÊt ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh nµy lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Bèn lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¨ng cêng thu cho Ng©n s¸ch Nhµ níc. ThuÕ lµ nguån thu chÝnh cña Ng©n s¸ch Nhµ níc, nguån thu nµy ®îc dïng ®Ó ®Çu t vµo c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän hoÆc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, hoÆc gióp ®ì, hç trî mét sè ngµnh yÕu kÐm. Hµng n¨m tû träng cña c¸c kho¶n thuÕ thu tõ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chiÕm tû lÖ kh¸ lín trong tæng thu Ng©n s¸ch Nhµ níc. Trong ®iÒu kiÖn x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu cÇu cña mäi ngêi vÒ sinh ho¹t t¨ng lªn, tr×nh ®é d©n trÝ còng ®îc n©ng cao, mµ môc ®Ých cuèi cïng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy lµ tho¶ m·n nhu cÇu cña con ngêi, phôc vô lîi Ých cho con ngêi, kiÕm ®îc lîi nhuËn tèi ®a. Do vËy mµ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®îc më réng vµ ph¸t triÓn dÉn ®Õn kh¶ n¨ng ®ãng gãp cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cho Ng©n s¸ch Nhµ níc sÏ ngµy mét t¨ng. HiÖn nay khu vùc nµy ®ãng gãp vµo nguån thu cho Ng©n s¸ch nhµ níc kho¶ng 50%. Tõ ®ã gãp phÇn gi¶m bít sù mÊt c©n ®èi trong thu chi Ng©n s¸ch Nhµ níc, t¹o ®iÒu kiÖn cho Nhµ níc cã vèn ®Ó ®Çu t h¬n n÷a vµo s¶n xuÊt còng nh c¸c c«ng tr×nh phóc lîi, n©ng cao ®êi sèng cña c¸c tæ chøc d©n c, ph¸t huy vai trß qu¶n lý vÜ m« cña m×nh trong c¬ chÕ thÞ trêng. N¨m lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· vµ ®ang gi¶i quyÕt mét vÊn ®Ò nan gi¶i ®ã lµ c¸c vÊn ®Ò c«ng ¨n viÖc lµm trong lao ®éng, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, gãp phÇn tõng bíc thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ thay ®æi bé mÆt cña n«ng th«n ViÖt Nam. HiÖn nay, mét vÊn ®Ò ®ang ®îc §¶ng, Nhµ níc vµ mäi ngµnh mäi cÊp quan t©m ®ã lµ vÊn ®Ò thÊt nghiÖp. Níc ta cã mét thÞ trêng lao ®éng réng lín, sè lîng ®«ng ®¶o, trong n¨m cã kho¶ng 1,5 triÖu ngêi ®Õn tuæi lao ®éng vÉn kh«ng cã viÖc lµm, ®ã lµ cha kÓ ®Õn nh÷ng ngêi kh«ng cã viÖc trong c¸c doanh nghiÖp, c¬ quan Nhµ níc, råi nhiÒu lÜnh vùc kh¸c ®· lµm t¨ng thªm lîng d thõa trong x· héi. Nhng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· gi¶i quyÕt mét lùc lîng lao ®éng rÊt lín cho x· héi cô thÓ n¨m 1999 thu hót h¬n 66.000 lao ®éng. Th«ng qua viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c ngµnh nghÒ kinh doanh, kinh tÕ ngoµi quèc doanh gãp phÇn tæ chøc l¹i c¬ cÊu lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng cña x· héi. Tõ ®ã còng gãp mét phÇn cho x· héi æn ®Þnh vµ v¨n minh h¬n. S¸u lµ: Kinh tÕ ngoµi quèc doanh trë thµnh mét thÞ trêng vèn tÝn dông réng lín vµ ®Çy tiÒm n¨ng cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh Ng©n hµng. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ mét khu vùc kinh tÕ réng lín, lµ mét bé phËn quan träng cña nÒn kinh tÕ. Nã trë thµnh mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng cÇn ®îc khai th¸c cña c¸c ngµnh Ng©n hµng. V× theo dù ®o¸n cña c¸c nhµ kinh tÕ ViÖt Nam vµ níc ngoµi nÕu tèc ®é t¨ng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh nhanh h¬n khu vùc kinh tÕ quèc doanh b×nh qu©n 1%/ n¨m th× xu híng biÕn ®éng vÒ tû träng cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong c¬ cÊu tæng s¶n phÈm níc ta trong 15 ®Õn 20 n¨m tíi sÏ nh sau: Kinh tÕ quèc doanh chiÕm 10%, cßn kinh tÕ ngoµi quèc doanh chiÕm 90%. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Tãm l¹i: §Þnh híng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn cña §¶ng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã ®iÒu kiÖn tån t¹i, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn. Sau h¬n 10 n¨m ®æi míi, khu vùc kinh tÕ nµy ®· thÓ hiÖn râ vÞ trÝ cña m×nh vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ. Nã tån t¹i vµ ph¸t triÓn tèt lµ dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ thuËn lîi nh: c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc...Nhµ níc còng lu«n cè g¾ng t¹o ra mét m«i trêng ph¸p lý b×nh ®¨ng tù chñ trong kinh doanh ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn v¬n lªn. Tuy nhiªn, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh còng ph¶i ®¬ng ®Çu víi nh÷ng khã kh¨n rÊt lín lµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy míi ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn nghÌo nµn l¹c hËu, quy m« cßn nhá, hµnh lang ph¸p lý cßn cha hoµn thiÖn. H¬n n÷a tr×nh ®é qu¶n lý tæ chøc cña c¸c thµnh viªn trong khu vùc nµy cßn cha cao. Do vËy, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t huy ®îc vai trß cña m×nh, kinh tÕ ngoµi quèc doanh cÇn cã sù hç trî tõ phÝa Nhµ níc vÒ nhiÒu mÆt nh c¬ chÕ chÝnh s¸ch, thuÕ, c«ng nghÖ ...®Æc biÖt lµ vèn vµ ph¸p luËt. Nh×n chung t×nh tr¹nh phæ biÕn ë khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ thiÕu vèn s¶n xuÊt kinh doanh do vèn tù cã cßn qu¸ nhá bÐ, hä ph¶i tù t×m kiÕm c¸c nguån vèn tõ bªn ngoµi víi mét chi phÝ lín vµ kh«ng æn ®Þnh. Nguån vèn chÝnh mµ kinh tÕ ngoµi quèc doanh nªn tiÕp cËn lµ nguån vay tõ Ng©n hµng. II. Vai trß tÝn dông cña ng©n hµng ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1. C¸c ho¹t ®éng chñ yÕu cña ng©n hµng. 1.1. Sù ra ®êi cña ng©n hµng th¬ng m¹i. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp l©u ®êi nhÊt thÕ giíi, nã ®îc thµnh lËp ®Çu tiªn vµo n¨m 1782 t¹i Hoa Kú. Do sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ, trong x· héi xuÊt hiÖn tÇng líp cã cña ¨n cña ®Ó, mµ hä cÇn cã mét n¬i göi tiÒn an toµn. §¸p øng ®îc nhu cÇu cña tÇng líp d©n c nµy, nh÷ng ngêi thî kim hoµn ®· nghÜ ra mét c«ng viÖc míi v× vËy ng©n hµng s¬ khai ra ®êi. Giai ®o¹n ®Çu, ngêi chñ chØ nhËn gi÷ tiÒn vµng vµ hä ®îc hëng mét kho¶n tiÒn gäi lµ chi phÝ gi÷ tiÒn hé. Nhng trong qu¸ tr×nh nhËn gi÷ tiÒn nh vËy hä nhËn ra r»ng kh«ng chØ cã nh÷ng ngêi cã tiÒn cÇn göi mµ cßn cã nhiÒu ngêi cÇn vay tiÒn. Do vËy hä ®· thay ®æi c¸ch kinh doanh cña m×nh. Hä kh«ng chØ nhËn göi tiÒn mµ hä cßn cho vay. Toµn bé kho¶n tiÒn mµ kh¸ch hµng göi vµo, ngêi chñ chØ gi÷ l¹i mét phÇn nhÊt ®Þnh cßn l¹i hä ®em cho vay. Tõ ®ã hä thu ®îc mét kho¶n l·i tõ ngêi ®Õn vay tiÒn. MÆt kh¸c ngêi chñ sÏ tr¶ cho ngêi göi tiÒn mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh (®©y chÝnh lµ tiÒn l·i). Ho¹t ®éng cña ng©n hµng s¬ khai ®· thay ®æi. C¸c nghiÖp vô, c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®îc ph¸t triÓn dÇn tõng bíc theo ®µ ph¸t triÓn cña kinh tÕ. Ng©n hµng ®· më réng ho¹t ®éng cña m×nh sang c¸c lÜnh vùc kh¸c nh thanh to¸n, chuyÓn tiÒn, kinh doanh chøng kho¸n, cho thuª tµi s¶n... Ng©n hµng thêi hiÖn ®¹i ra ®êi, nã mang tÝnh chÊt kinh 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 doanh vÒ lÜnh vùc tiÒn tÖ vµ tµi s¶n. Ngµy nay hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i ®îc ph¸t triÓn réng kh¾p c¸c níc trªn thÕ giíi, ®ång thêi nã còng më réng c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng thªm nh: nghiÖp vô thuª mua, nghiÖp vô chiÕt khÊu ... c¸c nghiÖp vô nµy lu«n c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn nh»m ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó tõ ®ã tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cña chÝnh m×nh. ë ViÖt Nam, thêi k× Ph¸p thuéc cha cã ng©n hµng riªng cña m×nh. Ph¸p chØ x©y dùng mét nhµ b¨ng riªng (nhµ b¨ng §«ng D¬ng) ®Ó phôc vô cho qu©n Ph¸p. N¨m 1947, Hå Chñ TÞch míi ký s¾c lÖnh thµnh lËp nha tÝn dông s¶n xuÊt ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt tÝn dông. §Õn n¨m 1951, Hå Chñ TÞch míi ký s¾c lÖnh sè 15 thµnh lËp ng©n hµng quèc gia ViÖt Nam ®Ó phôc vô nhu cÇu kh«i phôc ®êi sèng phÝa b¾c. Cßn phÝa Nam th× vÉn do lÝnh ngôy thµnh lËp vµ còng mang tªn Ng©n hµng quèc gia ViÖt Nam. Do ®ã Ng©n hµng quèc gia ViÖt Nam phÝa B¾c ph¶i ®æi tªn thµnh Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam qu¶n lý toµn bé c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tiÒn tÖ, ng©n s¸ch nhµ níc. §Õn n¨m 1976, chóng ta duy tr× ng©n hµng mét cÊp vµ ®Õn n¨m 1988, nhµ níc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, hÖ thèng ng©n hµng chuyÓn tõ mét cÊp sang thµnh hai cÊp. Toµn bé nÒn kinh tÕ cã sù chuyÓn biÕn lín. Ngµy nay, hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i níc ta kh«ng ngõng ph¸t triÓn, më réng. Nã ®· kh¼ng ®Þnh ®îc vai trß vµ vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 1.2. C¸c nghiÖp vô chñ yÕu cña Ng©n hµng th¬ng m¹i. Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét doanh nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ. V× vËy c¸c nghiÖp vô kinh doanh chñ yÕu cña ng©n hµng th¬ng m¹i: * NghiÖp vô huy ®éng vèn: Huy ®éng vèn lµ viÖc Ng©n hµng tËp trung c¸c nguån tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. C¸c h×nh thøc huy ®éng vèn bao gåm: - Vèn tiÒn göi: Lµ sè tiÒn kh¸ch hµng göi Ng©n hµng díi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. + TiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ: gåm c¸c kho¶n tiÒn göi vµo Ng©n hµng cã thêi h¹n vµ kh«ng cã thêi h¹n. TiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ sè tiÒn mµ ngêi göi cã thÓ göi vµo vµ rót ra mét c¸ch linh ho¹t kh«ng cã cam kÕt tríc vÒ kú h¹n. Nhng cÇn ph¶i ph©n biÖt tiÒn göi kh«ng kú h¹n vµ tiÒn göi t¹m thêi. TiÒn göi t¹m thêi lµ sè tiÒn göi "qua ®ªm hay trong mét ngµy". Lo¹i tiÒn göi kh«ng kú h¹n thêng ®îc tÝnh l·i suÊt rÊt thÊp. §Æc trng cña nguån vèn nµy lµ biÕn ®éng thêng xuyªn vµ ®©y lµ nguån vèn quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. TiÒn göi cã kú h¹n lµ lo¹i tiÒn göi cã nguyªn t¾c, ngêi göi chØ ®îc rót ra khi ®Õn kú h¹n thanh to¸n ®· tho¶ thuËn (trõ trêng hîp ®Æc biÖt). §©y lµ nguån vèn t¬ng ®èi æn ®Þnh, phï hîp víi yªu cÇu cho vay cã kú h¹n cña Ng©n hµng th¬ng m¹i. +TiÒn göi d©n c: Gåm tiÒn göi tiÕt kiÖm (cã kú h¹n, kh«ng kú h¹n). 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 - Ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi: Tr¸i phiÕu Ng©n hµng, kú phiÕu, chøng tõ cã gi¸ lµ nguån vèn Ng©n hµng nhËn ®îc b»ng viÖc ph¸t hµnh c¸c chøng chØ tiÒn göi. Vay Ng©n hµng Trung ¬ng hoÆc c¸c Ng©n hµng kh¸c: §©y lµ kho¶n vèn Ng©n hµng t×m kiÕm trªn thÞ trêng liªn Ng©n hµng tõ Ng©n hµng Trung ¬ng hoÆc c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Hä cã thÓ vay b»ng tiÒn hoÆc b»ng c¸ch thuª tµi s¶n. Nã ®îc sö dông chñ yÕu ®Ó hç trî cho kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ bæ sung vèn tÝn dông ng¾n h¹n. Nguån vèn huy ®éng b»ng c¸ch ph¸t hµnh chøng chØ vµ ®i vay c¸c ng©n hµng mang tÝnh chÊt chñ ®éng, v× ng©n hµng lóc nµo cÇn míi ®i vay. - Nguån vèn chñ së h÷u: §èi víi ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh nguån vèn nµy thêng do nhµ níc cÊp ph¸t tõ ng©n s¸ch nhµ níc. Ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn th× nguån vèn nµy ®îc t¹o thµnh tõ viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu. Ng©n hµng liªn doanh th× nguån vèn chñ së h÷u lµ do gãp vèn liªn doanh. Ngoµi ra c¸c lo¹i ng©n hµng nµy cßn cã thÓ bæ sung vµo nguån vèn chñ së h÷u tõ lîi nhuËn ng©n hµng hµng n¨m. - Ngoµi ra c¸c Ng©n hµng cßn cã c¸c nguån kh¸c: Nguån vèn tiÕp nhËn qua uû th¸c ®Çu t. Nguån nµy n¶y sinh khi tæ chøc nµo ®ã nhê Ng©n hµng qu¶n lý gióp, ®Çu t tµi chÝnh, nguèn vèn nµy kh«ng cã thêng xuyªn vµ kh«ng ph¶i Ng©n hµng nµo còng cã. * NghiÖp vô cho vay: Cho vay lµ ho¹t ®éng tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trong nÒn kinh tÕ ®¸p øng nhu cÇu cho s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ ho¹t ®éng chñ yÕu cña ng©n hµng th¬ng m¹i, ho¹t ®éng nµy ph¶n ¸nh ®óng tÝnh chÊt cña ng©n hµng th¬ng m¹i lµ huy ®éng vèn ®Ó cho vay. Bao gåm: - Cho vay ng¾n h¹n: Lµ lo¹i cho vay truyÒn thèng, cã vÞ trÝ c¬ b¶n trong ho¹t ®éng sö dông vµ khai th¸c c¸c nguån cña Ng©n hµng th¬ng m¹i víi thêi gian quy ®Þnh díi mét n¨m. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ng©n hµng thêng m¹i (NHTM) cã thÓ cho vay ng¾n h¹n díi c¸c h×nh thøc sau: + Cho vay bæ sung vèn lu ®éng thiÕu. + B¶o l·nh: gåm ng©n hµng b¶o l·nh vµ ®ång b¶o l·nh. + Cho vay chiÕt khÊu chøng tõ cã gi¸. + NghiÖp vô thÊu chi. - Cho vay trung vµ dµi h¹n: Lµ lo¹i cho vay ®îc thùc hiÖn ®èi víi nh÷ng ch¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, më mang ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh còng nh x©y dùng c¬ b¶n. §©y lµ viÖc ng©n hµng th¬ng m¹i hç trî c¸c kh¸ch hµng cã ®ñ nguån lùc tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n cã thêi gian thu håi vèn trªn 12 th¸ng. Cho vay trung h¹n thêng tõ 2 ®Õn 5 n¨m, cßn cho vay dµi h¹n kho¶ng trªn 5 n¨m. §èi víi mçi kh¸ch hµng, Ng©n hµng cã thÓ sö dông nh÷ng ph¬ng thøc cho vay kh¸c nhau, ch¼ng h¹n nh: 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + Cho vay dù ¸n ®Çu t lµ mét d¹ng cho vay trung vµ dµi h¹n chñ yÕu nhÊt cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. §©y lµ lo¹i tÝn dông trung vµ dµi h¹n mµ Ng©n hµng thùc hiÖn nh»m tµi trî vèn cho kh¸ch hµng thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t trong ®ã cã hai lo¹i cho vay ®èi víi dù ¸n ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo chiÒu s©u, ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n míi. + §ång tµi trî dù ¸n ®Çu t. §èi víi c¸c dù ¸n ®Çu t xin vay cì võa vµ lín, ®«i khi vît qu¸ kh¶ n¨ng tµi trî cña mét NHTM, mÆt kh¸c ®Ó ph©n t¸n rñi ro th× c¸c NHTM cïng cho vay mét dù ¸n. §ång tµi trî ®îc ¸p dông trong nh÷ng trêng hîp sau:  Nhu cÇu vay vèn ®Ó thùc hiÖn dù ¸n vît giíi h¹n tèi ®a cho phÐp cho vay cña mét ng©n hµng th¬ng m¹i.  Nhu cÇu ph©n t¸n rñi ro cña c¸c NHTM.  Kh¶ n¨ng nguån vèn cña mét NHTM kh«ng ®Êp øng ®îc nhu cÇu vèn cña dù ¸n. + Cho thuª tµi chÝnh do c¸c NHTM hoÆc do c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh trùc thuéc chóng thùc hiÖn. Cho thuª tµi chÝnh lµ nghiÖp vô cho vay trung vµ dµi h¹n nh»m hç trî c¸c doanh nghiÖp, tríc hÕt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã c¬ héi sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cña hä trong khi hä cha ®ñ tµi lùc mua s¾m chóng ngay mét lóc. TÝn dông thuª mua lµ h×nh thøc tÝn dông trong ®ã Ng©n hµng (ngêi cho thuª) chuyÓn giao tµi s¶n cho ngêi thuª sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, ®æi l¹i ngêi thuª ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng mét kho¶n tiÒn t¬ng ®¬ng víi quyÒn sö dông tµi s¶n . + Cho vay th«ng thêng lµ ph¬ng ph¸p cho vay mµ Ng©n hµng c¨n cø vµo tõng kÕ ho¹ch, tõng ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc tõng kh©u tõng lo¹i vËt t cô thÓ ®Ó ph¸t tiÒn vay. §©y lµ ph¬ng ph¸p cho vay phæ biÕn nhÊt hiÖn nay bao gåm: cho vay theo h¹n møc vµ cho vay tõng lÇn, tuú thuéc vµo møc ®é tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng mµ Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông. + Cho vay lu©n chuyÓn lµ ph¬ng ph¸p cho vay mµ viÖc ph¸t hµnh tiÒn vay vµ thu nî c¨n cø vµo t×nh h×nh nhËp vµ xuÊt vËt t, hµng ho¸ cho c¸c ®¬n vÞ vay. §©y lµ ph¬ng ph¸p cho vay c¸ biÖt chØ sö dông cho vay vèn lu ®éng, ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ thêng xuyªn ph¸t sinh quan hÖ tÝn dông víi Ng©n hµng, cã tèc ®é lu chuyÓn vèn nhanh. ViÖc cho vay ®îc thùc hiÖn trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông do kh¸ch hµng vµ tæ chøc tÝn dông tho¶ thuËn. + Cho vay tiªu dïng  Cho vay c«ng d©n  Cho sinh viªn c¸c trêng ®¹i häc vµ cao ®¼ng vay tiÒn. Ngoµi hai nghiÖp vô huy ®éng vèn vµ cho vay Ng©n hµng th¬ng m¹i cßn thùc hiÖn mét sè nghiÖp vô kh¸c: 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 * NghiÖp vô trung gian thanh to¸n: Lµ nh÷ng nghiÖp vô Ng©n hµng thùc hiÖn theo sù uû nhiÖm cña kh¸ch hµng vµ ®îc nhËn mét kho¶n thu nhËp vÒ viÖc lµm trung gian ®ã. NghiÖp vô nµy bao gåm: Thanh to¸n hé, chuyÓn tiÒn hé, uû th¸c tµi s¶n. Trªn c¬ së kh¸ch hµng göi tiÒn cho Ng©n hµng, uû th¸c Ng©n hµng thanh to¸n hé vµ tr¶ hé. * NghiÖp vô ®Çu t: Lµ lo¹i ho¹t ®éng trong ®ã Ng©n hµng bá vèn ®Ó n¨m gi÷ c¸c chøng kho¸n cã gi¸ víi môc ®Ých trî gióp cho kh¶ n¨ng thanh to¸n, ®a d¹ng ho¸ viÖc sö dông vèn vµ t¨ng thªm l·i cho Ng©n hµng. * NghiÖp vô b¶o l·nh: Lµ nghiÖp vô mµ Ng©n hµng cam kÕt tr¶ tiÒn thay cho ngêi ®îc b¶o l·nh nÕu ngêi nµy kh«ng thùc hiÖn ®óng vµ ®ñ nghÜa vô ®· tho¶ thuËn víi ngêi yªu cÇu b¶o l·nh. * C¸c nghiÖp vô kh¸c... §©y lµ mét sè nghiÖp vô kinh doanh c¬ b¶n cña hÖ thèng Ng©n hµng th¬ng m¹i hiÖn nay. Cã thÓ nãi nã chØ ph¸t triÓn ®Çy ®ñ trong ®iÒu kiÖn cña mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng ph¸t triÓn. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c nghiÖp vô nµy quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ kinh doanh cña Ng©n hµng. 2. Vai trß tÝn dông cña Ng©n hµng th¬ng m¹i ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh 2.1. TÝn dông Ng©n hµng TÝn dông lµ mét ph¹m trï kinh tÕ tån t¹i vµ ph¸t triÓn qua nhiÒu h×nh th¸i kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. Cho ®Õn nay cha cã sù thèng nhÊt trong viÖc ®a ra mét kh¸i niÖm ®Çy ®ñ vÒ tÝn dông. Tuú theo c¸ch tiÕp cËn, tuú theo møc ®é quan t©m cña tõng ®èi tîng mµ cã c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ tÝn dông. Ch¼ng h¹n theo quan niÖm truyÒn thèng ngêi ta coi tÝn dông lµ mét ngµnh kinh tÕ trong ®ã mét ngêi lµ tæ chøc kinh tÕ chuyÓn cho ngêi kh¸c (hoÆc tæ chøc kh¸c) quyÒn sö dông mét lîng gi¸ trÞ hoÆc vËt gi¸ trÞ nµo ®ã víi ®iÒu kiÖn ®îc hai bªn tho¶ thuËn tríc. Cßn ®øng trªn ph¬ng diÖn nghiÖp vô th× tÝn dông ®îc coi lµ mét ho¹t ®éng mµ trong ®ã mét ngêi ®a vèn (hoÆc høa ®a vèn) cho ngêi kh¸c sö dông (hoÆc cam kÕt b»ng ch÷ ký cho ngêi nµy) nhng cã sù b¶o ®¶m, b¶o chøng hay b¶o l·nh cã thu tiÒn.... Dï ®øng trªn ph¬ng diÖn nµo th× chóng ta ®Òu hiÓu tÝn dông lµ ph¹m trï kinh tÕ, ph¶n ¸nh quan hÖ sö dông vèn lÉn nhau qua c¸c t¸c nh©n vµ thÓ nh©n trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Quan hÖ tÝn dông ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p, tuú theo tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Qua mçi thêi kú l¹i cã nh÷ng quan hÖ tÝn dông phï hîp víi nã vµ ngµy cµng ®a d¹ng ho¸. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸, nhu cÇu vèn cña x· héi ngµy cµng t¨ng th× tÝn dông Ng©n hµng ®· ra ®êi. TÝn dông Ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông mét bªn lµ Ng©n hµng cßn bªn kia lµ c¸c t¸c nh©n vµ thÓ nh©n trong nÒn kinh tÕ. 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 TÝn dông Ng©n hµng lµ c¸c h×nh thøc tÝn dông chñ yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ nã lu«n ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho nÒn kinh tÕ mét c¸ch linh ho¹t vµ kÞp thêi. Th«ng thêng qu¸ tr×nh vËn ®éng cña tÝn dông Ng©n hµng tr¶i qua 3 giai ®o¹n: - Ph©n phèi tÝn dông: ë giai ®o¹n nµy vèn tiÒn tÖ ®îc chuyÓn tõ Ng©n hµng sang ngêi ®i vay. - Sö dông vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: Sau khi ®· nhËn ®îc kho¶n vay tõ Ng©n hµng, ngêi ®i vay cã quyÒn sö dông lîng gi¸ trÞ ®ã ®Ó tho¶ m·n mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh. ë giai ®o¹n nµy vèn ®ù¬c sö dông vµo trong qu¸ tr×nh mua b¸n hµng ho¸, vËt t, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ... ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt. Tuy nhiªn ngêi ®i vay kh«ng cã quyÒn së h÷u lîng gi¸ trÞ nµy mµ ph¶i hoµn tr¶ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. - Hoµn tr¶ tÝn dông: Lµ giai ®o¹n kÕt thóc cña chu kú tÝn dông. Sau khi vèn ®îc sö dông vµo viÖc thùc hiÖn mét chu kú s¶n xuÊt vµ vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ th× vèn tÝn dông ®îc ngêi ®i vay hoµn tr¶ l¹i cho Ng©n hµng. C¸c M¸c viÕt: "TiÒn ch¼ng qua chØ rêi khái tay ngêi së h÷u trong mét thêi gian vµ chØ t¹m thêi chuyÓn tõ tay ngêi së h÷u sang nhµ t b¶n ho¹t ®éng cho nªn tiÒn kh«ng ph¶i bá ra ®Ó tù thanh to¸n, còng kh«ng ph¶i tù ®em b¸n ®i mµ cho vay, tiÒn chØ ®em nhîng l¹i víi mét sè ®iÒu kiÖn lµ nã sÏ quay l¹i ®iÓm xuÊt ph¸t sau kú h¹n nhÊt ®Þnh". TÝn dông Ng©n hµng thÓ hiÖn nh÷ng u thÕ h¬n h¼n cña m×nh so víi c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng. Cô thÓ: - Huy ®éng vèn vµ cho vay ®Òu ®îc thùc hiÖn díi h×nh thøc tiÒn tÖ. Do ®ã nguån vèn mµ Ng©n hµng sö dông th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông lµ rÊt lín. - C¸c Ng©n hµng ®ãng vai trß lµ trung gian trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn vµ cho vay. - Qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña tÝn dông Ng©n hµng ®éc lËp t¬ng ®èi víi sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Nhng vèn tÝn dông ng©n hµng kh«ng ph¶i lµ nguån vèn duy nhÊt cho s¶n xuÊt kinh doanh. Cã thÓ nãi tÝn dông ng©n hµng cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu vèn tÝn dông c¶ vÒ khèi lîng, c¶ vÒ thêi h¹n vµ nã cã thÓ më réng ph¹m vi ho¹t ®éng sang c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau. MÆc dï vËy tÝn dông ng©n hµng cã ®é rñi ro t¬ng ®èi cao. Do ®ã c¸c ng©n hµng dÔ bÞ mÊt vèn. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng kÐm khi x¶y ra rñi ro. 2.2. Vai trß tÝn dông Ng©n hµng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Víi chøc n¨ng lµ trung gian tÝn dông cña nÒn kinh tÕ, c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i thùc hiÖn tËp trung huy ®éng vèn t¹m thêi nhµn dçi trong x· héi vµ ph©n phèi l¹i díi h×nh thøc cho vay. Tõ ®ã gióp cho c¸c ®¬n vÞ cã ®ñ vèn 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc liªn tôc, thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ ph¸t triÓn, th«ng qua ®ã mµ Ng©n hµng còng cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. TÝn dông Ng©n hµng ®îc coi lµ ®ßn bÈy kÝch thÝch t¨ng trëng kinh tÕ, kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t. Cïng víi c«ng cuéc ®æi míi cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng Ng©n hµng còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn, hoµn thiÖn. H¬n n÷a tÝn dông Ng©n hµng cÇn ®îc xem lµ c«ng cô cña Nhµ níc ®Ó qu¶n lý nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa vµ ®Æc biÖt ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ quèc doanh ë níc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña nÒn kinh tÕ ngoµi quèc doanh cho thÊy kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng cña Ng©n hµng v× nã vèn lµ mét khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng, nh¹y bÐn vµ cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cao, dÔ thÝch øng víi sù biÕn ®éng cña thÞ trêng. Tuy nhiªn khu vùc kinh tÕ nµy còng cßn nhiÒu tån t¹i vµ h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. §iÓn h×nh nh nguån vèn tù cã cña ®¹i bé phËn nµy cßn rÊt nhá bÐ, Ýt ái, c¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn, l¹c hËu, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi khu vùc nµy cha ®ång bé, bÊt cËp. Do ®ã ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ khu vùc ngoµi quèc doanh ®óng víi kh¶ n¨ng vèn cã cña nã ®ßi hái Nhµ níc kh«ng chØ cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ phï hîp mµ ®iÒu quan träng lµ bæ sung vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña khu vùc nµy. Mét trong nh÷ng kªnh quan träng ®Çu t vèn cho khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®ã lµ tÝn dông Ng©n hµng. Tõ ®ã kh¼ng ®Þnh vai trß ®Æc biÖt quan träng cña tÝn dông Ng©n hµng trong viÖc thóc ®Èy khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn. Cô thÓ: Thø nhÊt: TÝn dông Ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®îc liªn tôc. Thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ë níc ta ph¸t triÓn qua nhiÒu giai ®o¹n th¨ng trÇm, kh«ng cã qu¸ tr×nh tÝch tô, tËp trung vèn nªn c¬ së ngoµi quèc doanh thêng bÐ nhá vµ nghÌo nµn. §iÒu ®ã g©y khã kh¨n trong viÖc më réng ph¸t triÓn kinh doanh, gi¶m søc c¹nh tranh, ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c ®¬n vÞ. T×nh tr¹ng thiÕu vèn n¶y sinh ë hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh mµ kh«ng chØ ë thêi ®iÓm thµnh lËp doanh nghiÖp mµ cßn diÔn ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. H¬n n÷a, nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp nµy chñ yÕu lµ nguån vèn tù cã, nguån vèn do bªn ngoµi chiÕm tû träng nhá mµ hÇu nh vèn cña doanh nghiÖp n»m díi d¹ng m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ xëng.... V× thÕ khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt hay ®Çu t më réng th× c¸c doanh nghiÖp rÊt cÇn ®Õn sù hç trî tõ bªn ngoµi. Nguån vËt chÊt bªn ngoµi phÇn lín lµ tõ vèn vay cña c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i. Ng©n hµng Th¬ng m¹i huy ®éng vèn víi môc tiªu xuyªn suèt cña m×nh lµ tËp trung, tÝch tô vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cho nÒn kinh tÕ. Víi nguån vèn huy ®éng ®îc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, th«ng qua ho¹t ®éng cÊp tÝn dông c¸c Ng©n hµng cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi quy m« lín vµ thêi gian dµi, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra liªn tôc. 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Thø hai: TÝn dông Ng©n hµng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ gióp cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nãi chung vµ kinh tÕ ngoµi quèc doanh thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng øng dông kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh víi tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cßn thÊp kÐm, c«ng nghÖ ch¾p v¸, thiÕu ®ång bé lµm gi¶m u thÕ cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ c¶n trë sù ph¸t triÓn cña nã. Th«ng qua nguån vèn tÝn dông Ng©n hµng ®· t¹o ra c¸c c¬ héi "vµng" cho c¸c chñ doanh nghiÖp cã thÓ më réng s¶n xuÊt t×m kiÕm nh÷ng c«ng viÖc ®æi míi d©y truyÒn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm tho¶ m·n nhu cÇu trong níc vµ ngoµi níc. Thø ba: TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Ng©n hµng lµ mét tæ chøc kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ nªn mét trong nh÷ng môc ®Ých kinh doanh cña Ng©n hµng lµ môc tiªu lîi nhuËn, nªn lu«n ®Ò cao nhiÖm vô ®¶m b¶o an toµn vèn. Cho vay lu«n canh c¸nh mét nçi lo, liÖu nguån vèn cho vay nµy cã thu håi ®îc kh«ng, cã ®îc sö dông ®óng môc ®Ých kh«ng, cã ®em l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng hay kh«ng? Cßn ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh th× l¹i ph¶i quan t©m xem sö dông vèn nh thÕ nµo ®Ó cã thÓ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt, hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i cho Ng©n hµng. NhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, kh«ng cã t×nh tr¹ng cho vay trµn lan mµ Ng©n hµng tiÕn hµnh cho vay cã "chän läc" nh÷ng kh¸ch hµng lµm ¨n thùc sù cã hiÖu qu¶. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh vèn ®· bÞ nhiÒu h¹n chÕ trong khi vay vèn tÝn dông nh cÇn ph¶i quan t©m h¬n ®èi víi hiÖu qu¶ tõng ®ång vèn. MÆt kh¸c, Ng©n hµng dùa trªn nh÷ng hiÓu biÕt, kinh nghiÖm n¾m b¾t thÞ trêng cã thÓ so¹n th¶o gióp c¸c ®¬n vÞ ®îc vay vèn Ng©n hµng nh÷ng dù ¸n ®Çu t, t vÊn cho kh¸ch hµng trong viÖc sö dông vèn sao cho cã hiÖu qu¶ th«ng qua c«ng cô tÝn dông Ng©n hµng. Tõ ®ã h¹n chÕ nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp còng nh b¶n th©n Ng©n hµng. Thø t: TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiªn ®¹i ho¸. HiÖn nay, phÇn lín nguån vèn tÝn dông cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh b¾t tay vµo ngµnh th¬ng m¹i, dÞch vô chiÕm tíi trªn 70%. Do vËy b»ng c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông, ®Þnh híng chung cña Nhµ níc, gãp phÇn t¹o cho nÒn kinh tÕ mét c¬ cÊu ngµnh hîp lý vµ c©n ®èi. B»ng c«ng cô t×n dông Ng©n hµng, Ng©n hµng cã thÓ ®Çu t u ®·i nh÷ng ngµnh nghÒ cÇn thiÕt ®Ó phï hîp víi chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ níc trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. Thø n¨m: TÝn dông Ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho c¸c dù ¸n t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, thùc hiÖn môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña chÝnh phñ. Tõ mét trong nh÷ng vai trß quan träng cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Ò nan gi¶i cña x· héi lµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ngêi lao ®éng. Ng©n hµng b»ng c«ng cô tÝn dông ®· tiÕp vèn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh më réng s¶n xuÊt, thu hót ngêi lao ®éng cña x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tÇng líp d©n c lµm giµu ch©n chÝnh, t¨ng thu nhËp cña ngêi lao ®éng, dÇn tõng bíc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. Thø s¸u: TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn më réng giao lu kinh tÕ, t¨ng cêng mèi quan hÖ ®èi ngo¹i, hîp t¸c kinh tÕ gi÷a kinh tÕ quèc doanh víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh. TÝn dông Ng©n hµng ®Èy nhanh qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh, t¹o c¬ së vËt chÊt cho c¸c thµnh phÇn nµy ®ñ ®iÒu kiÖn liªn doanh hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c tæ chøc kinh tÕ níc ngoµi, khai th¸c nh÷ng lîi thÕ mang l¹i tõ sù hîp t¸c nµy nh kinh nghiÖm s¶n xuÊt, qu¶n lý, c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt. Tõ ®ã ®a nÒn kinh tÕ níc ta hoµ nhËp cïng nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Nh vËy kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn m¹nh ®Ó më réng ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ vèn cho khu vùc nµy ph¸t triÓn th× viÖc më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng th¬ng m¹i ®èi víi khu vùc nµy lµ cÇn thiÕt. III. C¸c h×nh thøc cña tÝn dông ng©n hµng. Tuú vµo mçi gi¸c ®é, møc ®é nghiªn cøu cña vÊn ®Ò mµ ngêi ta cã thÓ ®a ra c¸c h×nh thøc cña tÝn dông ng©n hµng. 1. Dùa vµo kú h¹n cña c¸c kho¶n tÝn dông th× cã 2 lo¹i h×nh tÝn dông: - TÝn dông ng¾n h¹n: TÝn dông ng¾n h¹n cã thêi h¹n sö dông vèn díi 12 th¸ng. Lo¹i h×nh nµy thêng ®Çu t chñ yÕu lµ tµi s¶n lu ®éng. C¸c kho¶n cho vay thuéc lo¹i h×nh nµy thêng cã møc ®é rñi ro thÊp, do ®ã l·i xuÊt cho vay còng ph¶i Ên ®Þnh thÊp h¬n so víi l·i xuÊt cho vay trung vµ dµi h¹n. C¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n dÔ cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn mÆt h¬n do ®ã dÔ dµng b¸n nî ®Ó thu håi vèn h¬n. - TÝn dông trung vµ dµi h¹n: H×nh thøc tÝn dông nµy thêng cã thêi h¹n sö dông vèn trªn mét n¨m vµ chñ yÕu ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh. C¸c kho¶n cho vay thuéc lo¹i h×nh tÝn dông nµy cã møc ®é rñi ro cao, do vËy mµ møc l·i xuÊt cho vay thêng cao h¬n cho vay ng¾n h¹n. Do h×nh thøc tÝn dông nµy cã thêi gian sö dông dµi, chi phÝ chuyÓn ®æi lín v× vËy mµ c¸c kho¶n vay thuéc lo¹i nµy thêng kh«ng cã tÝnh láng nhiÒu. 2. Dùa vµo tÝnh chÊt b¶o ®¶m cña kho¶n vay: - TÝn dông cã b¶o ®¶m: §©y lµ lo¹i h×nh tÝn dông khi cÊp ra ®îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n thÕ chÊp thuéc së h÷u cña ngêi ®i vay (thêng chiÕm kho¶ng 70% gi¸ trÞ tµi s¶n vay) hoÆc ®îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n cÇm cè (thêng lµ tµi s¶n tµi chÝnh). Ngoµi ra c¸c kho¶n vay thuéc h×nh thøc tÝn dông nµy cßn cã thÓ ®îc b¶o ®¶m b»ng sù b¶o l·nh cña ngêi thø ba. - TÝn dông kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ h×nh thøc mµ khi kho¶n tÝn dông cÊp ra kh«ng ®îc b¶o ®¶m b»ng c¸c tµi s¶n thÕ chÊp mµ chØ dùa vµo sù tin tëng nhau (tÝn chÊp). 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 3. Dùa vµo h×nh th¸i tån t¹i cña vèn tÝn dông. - TÝn dông b»ng tiÒn: lµ h×nh thøc tån t¹i díi h×nh th¸i tiÒn tÖ. Sù chuyÓn ho¸ cña nã t¬ng ®èi ling ho¹t vµ nã cã thÓ më réng ph¹m vi ho¹t ®éng víi kú h¹n dµi hay kú h¹n ng¾n. nhng ®é rñi ro cña h×nh thøc tÝn dông nµy rÊt cao. - T×n dông b»ng hiÖn vËt: tån t¹i díi d¹ng hµng ho¸, t liÖu s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu vµ t liÖu s¶n xuÊt nãi chung. Nã ®îc thùc hiÖn trong h×nh thøc tÝn dông th¬ng m¹i nh mua b¸n chÞu, thuª tµi s¶n. TÝnh linh ho¹t kh«ng cao, viÖc më réng ra c¸c ngµnh kh¸c lµ rÊt khã, nhng ®é an toµn kh¸ cao v× dÔ qu¶n lý vµ dÔ theo dâi, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ l·i lÉn vèn vay t¬ng ®èi cao. 4. C¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c: Ngoµi ra cßn cã nhiÒu c¸ch hiÓu vµ tiÕp cËn c¸c h×nh thøc tÝn dông kh¸c nh: - TÝn dông s¶n xuÊt - TÝn dông tiªu dïng - TÝn dông v·ng lai - TÝn dông chÊp nhËn... IV. HiÖu qu¶ cña tÝn dông ng©n hµng. 1. Quan niÖm vÒ hiÖu qu¶ tÝn dông. BÊt kú mét ho¹t ®éng nµo còng ®ßi hái chi phÝ vµ thêng ®¹t ®îc mét sè hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh. Mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ chi phÝ bá ra ®îc gäi lµ hiÖu qu¶. Nh vËy hiÖu qu¶ cã néi dung rÊt réng vµ ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay cã thÓ ®îc hiÓu lµ sù ®¸p øng nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng (ngêi cho vay tiÒn) phï hîp víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. HiÖu qu¶ cho vay cã thÓ ®îc xem xÐt dùa trªn c¸c khÝa c¹nh sau: - T¸c dông víi kinh tÕ x· héi th«ng qua ho¹t ®éng cho vay Ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu bæ sung vèn s¶n xuÊt cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé gia ®×nh thóc ®Èy s¶n xÊt ph¸t triÓn, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng c¸c doanh nghiÖp ph¶i kinh doanh ®éc lËp tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mäi ho¹t ®éng cña m×nh ph¶i tù trang tr¶i c«ng nî nªn khi vay vèn c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i tÝnh to¸n khi nµo cÇn vay vèn, vay bao nhiªu, sö dông vèn vay ®ã nh thÕ nµo ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt võa ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, võa tr¶ ®îc nî cho Ng©n hµng ®óng h¹n c¶ gèc vµ l·i. Cßn ®èi víi Ng©n hµng còng nh doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i, Ng©n hµng ®· huy ®éng ®îc ®Çu vµo th× ph¶i t×m kiÕm c¸c yÕu tè ®Çu ra. Nh vËy, hiÖu qu¶ c«ng t¸c cho vay ®îc ®¸nh gi¸ b»ng chÝnh sù ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ x· héi. - HiÖu qu¶ cho vay cña Ng©n hµng ®îc x¸c ®Þnh thÓ hiÖn qua viÖc ph¸t triÓn mèi quan hÖ l©u dµi ®èi víi kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng, nh÷ng ban hµng lín thu hót ®îc ®Çy ®ñ kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch vµ 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 më réng thÞ phÇn còng nh uy tÝn cña Ng©n hµng trªn thÞ trêng tµi chÝnh trong níc còng nh quèc tÕ. Nã kh«ng chØ thùc hiÖn qua sè lîng mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng mµ cßn biÓu hiÖn qua chÊt lîng mèi quan hÖ cã lµnh m¹nh cã bÒn v÷ng hay kh«ng? V× kh¸ch hµng chÝnh lµ ngêi quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. Tãm l¹i hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng chÝnh lµ viÖc ng©n hµng cã thÓ tr¸nh ®îc rñi ro nhiÒu nhÊt, sù an toµn trong kinh doanh lµ lín nhÊt, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ sinh lêi lµ cao nhÊt. 2. C¸c chØ tiªu biÓu hiÖn hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng. Mét khÝa c¹nh ®Æc biÖt cÇn quan t©m khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c cho vay ®ã lµ sù t¨ng trëng tÝn dông, biÓu hiÖn qua c¸c chØ tiªu cô thÓ sau: - Qua chØ tiªu doanh sè chung thÓ hiÖn Ng©n hµng ®· rÊt n¨ng ®éng t×m kiÕm ®Çu ra, ®· ®¶m b¶o qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn vèn cña Ng©n hµng mét c¸ch nhÞp nhµng, tr¸nh ø ®äng vèn. Mét Ng©n hµng chØ coi lµm ¨n cã hiÖu qu¶ khi nguån vèn huy ®éng ®îc mµ cã thÓ cho vay vµ ngîc l¹i. - ChØ tiªu d nî thÓ hiÖn kho¶n nî cña c¸c doanh nghiÖp cha ®Õn kú h¹n tr¶ vµ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n tr¶ mµ cha tr¶ ®îc, Ng©n hµng ph¶i duy tr× ë mét tû lÖ hîp lý. Cô thÓ: + Møc ®é rñi ro: §i liÒn víi hiÖu qu¶ lµ yÕu tè rñi ro, rñi ro tiÒm Èn trong mäi ho¹t ®éng tÝn dông. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay Ng©n hµng ph¶i dù tÝnh møc ®é rñi ro cã thÓ s¶y ra ®èi víi tõng kho¶n cho vay ®ã, cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi (n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c thÈm ®Þnh, chÊt lîng c¸n bé, thiÕt lËp c¸c quü dù phßng rñi ro, b¶o hiÓm tÝn dông). + HiÖu qu¶ cßn biÓu hiÖn qua mèi quan hÖ thu nhËp vµ chi phÝ, Ng©n hµng tham gia ho¹t ®éng th× ph¶i t¹o ra thu nhËp ®Ó bï trõ nh÷ng chi phÝ bá ra, ®¶m b¶o cho Ng©n hµng kinh doanh cã l·i, duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña chÝnh Ng©n hµng. Ho¹t ®éng cho vay lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô sinh lêi chÝnh cña Ng©n hµng, nÕu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× sÏ ®¶m b¶o lîi nhuËn cho Ng©n hµng. - Ngoµi ra cßn cã mét sè c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng kh¸c nh: + L·i suÊt hiÖu qu¶ (NEC): Mçi mét ng©n hµng ®Òu cã mét khung l·i suÊt danh nghÜa c¸ biÖt. Khi l·i suÊt danh nghÜa c¸ biÖt thÊp t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng©n hµng gia t¨ng thu nhËp. Tuy nhiªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng cã thÓ bÞ suy gi¶m v× qui m« tiÒn göi cã thÓ gi¶m xuèng, vµ ¶nh hëng ®Õn qui m« cho vay. ChÝnh v× vËy mµ c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i tÝnh l·i suÊt hiÖu qu¶ hay lµ l·i suÊt c¹nh tranh. ChØ tiªu l·i suÊt nµy ®îc tÝnh dùa trªn tû lÖ gi÷a tæng sè tiÒn l·i vµ tæng sè vèn huy ®éng. ChØ tiªu nµy cho ta biÕt ®îc c¬ cÊu tiÒn l·i so víi nguån vèn huy ®éng ®Ó tõ ®ã ng©n hµng cã thÓ ®iÒu chØnh chØ tiªu nµy cho phï hîp vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt. NEC = Sè tiÒn l·i Vèn huy ®éng x 100% 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 + HiÖu suÊt sinh lêi: * HiÖu suÊt sinh lêi tµi s¶n (ROA): b¶n chÊt cña chØ tiªu nµy lµ mét ®ång tµi s¶n cã thÓ t¹o ra ®îc bao nhiªu lîi nhuËn sau thuÕ. NÕu chØ tiªu nµy ®¹t møc cao th× chøng tá viÖc kinh doanh cña ng©n hµng ®¹t hiÖu qu¶ tèt. ChØ tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ vµ tæng tµi s¶n. ROA = LNST Tµi s¶n x 100% * HiÖu suÊt sinh lêi nguån vèn (ROE): chØ tiªu nµy ®o lõng kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u, tøc lµ mét ®ång vèn chñ së h÷u th× t¹o ®îc ra bao nhiªu lîi nhuËn sau thuÕ. X¸c ®Þnh b»ng lîi nhuËn sau thuÕ chia cho vèn chñ së h÷u. ROE = LNST Vèn chñ së h÷u x 100% 3. C¸c nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông ng©n hµng. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay lµ mét ph¹m trï réng nªn nã chÞu ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè. §Ó cã thÓ më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nµy th× cÇn ph¶i xem xÐt tõng nh©n tè mét. Cô thÓ: * ChÝnh s¸ch tÝn dông: ChÝnh s¸ch tÝn dông lµ kim chØ nam ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng tÝn dông ®i ®óng quü ®¹o. Do ®ã viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tÝn dông cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i ®èi víi mçi Ng©n hµng. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi cña ho¹t ®éng tÝn dông trªn c¬ së ph©n t¸n rñi ro, tu©n thñ ®êng lèi cña Ng©n hµng Nhµ níc ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi, bÊt kú mét Ng©n hµng nµo muèn n©ng cao hiÖu qu¶ cña m×nh th× ph¶i cã chÝnh s¸ch tÝn dông kÞp thêi, hîp lý víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña Ng©n hµng. * Quy tr×nh cho vay: Quy tr×nh cho vay b¾t ®Çu tõ khi tiÕp nhËn hå s¬ xin vay cña kh¸ch hµng ®Õn khi thu håi nî vay. ViÖc thùc hiÖn quy tr×nh nµy nh thÕ nµo sÏ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña kho¶n vay ®ã. Quy tr×nh cho vay gåm rÊt nhiÒu kh©u, nÕu kh«ng ®îc chÊp hµnh mét c¸ch ®óng ®¾nn, chÝnh x¸c nhÞp nhµng thØ rÊt dÔ x¶y ra rñi ro g©y thÊt tho¸t vèn cña Ng©n hµng, mÆt kh¸c quy tr×nh nµy ph¶i ®¶m b¶o tÝnh thuËn tiÖn, gän nhÑ, kh«ng g©y khã kh¨n, mÊt thêi gian cho kh¸ch hµng th× míi thu hót ®îc ®«ng ®¶o kh¸ch hµng ®Õn vay vèn. Trong quy tr×nh cho vaymét kh©u ®Æc biÖt quan träng quyÕt ®Þnh chÝnh ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c cho vay ®ã chÝnh lµ kh©u thÈm ®Þnh. C«ng viÖc nµy cÇn tiÕn hµnh mét c¸ch chÆt chÏ, x¸c thùc vµ toµn diÖn. C¸n bé tÝn dông khi 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kh«ng chØ thu thËp th«ng tin ph©n tÝch mµ ph¶i ®i vµo thùc tÕ kiÓm tra. KÕt qu¶ cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®Ó ®a ra quyÕt ®Þnh cã nªn cho vay hay kh«ng. NÕu kÕt qu¶ thÈm ®Þnh cµng chÝnh x¸c bao nhiªu th× hiÖu qu¶ cho vay cµng cao bÊy nhiªu. §i ®«i víi viÖc më réng cho vay Ng©n hµng cÇn ph¶i n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay cßn phô thuéc vµo c«ng t¸c kiÓm tra. C¸n bé tÝn dông kh«ng chØ thùc hiÖn viÖc kiÓm tra tríc khi cho vay mµ diÔn ra trong suèt qu¸ tr×nh cho vay vµ thu nî. V× chØ cã kiÓm tra tríc, trong vµ sau khi ph¸t tiÒn vay th× Ng©n hµng míi cã thÓ n¾nm ch¾nc ®îc m×nh cho vay cã ®óng ®èi tuîng kh«ng, kh¸ch hµng sö dông vèn vay cã ®óng môc ®Ých kh«ng vµ hiÖu qu¶ vèn vay nh thÕ nµo. Th«ng qua kiÓm tra Ng©n hµng cã thÓ ®¶m b¶o kh¶n vay nh mong muèn vµ ®ång thêi cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi khi ph¸t hiÖn nh÷ng sai tr¸i bÊt hîp ph¸p, §ã lµ biÖn ph¸p ng¨n ngõa, h¹n chÕ rñi ro cã thÓ x¶y ra gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng. ViÖc x¸c ®Þnh thu nî gèc vµ l·i cña Ng©n hµng cho tõng ®èi tîng kh¸ch hµng lµ rÊt quan träng, v× hiÖu qu¶ ®îc ®¸nh gi¸ trªn kÕt qu¶ thu ®îc. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh chu kú s¶n xuÊt kinh doanh thêng hay biÕn ®éng, cã thÓ v× mét lý do nµo ®ã mµ kh¸ch hµng cha muèn tr¶ nî, cha t×m ®îc nguån tr¶ nî. Do vËy nÕu Ng©n hµng kh«ng thu nî kÞp thêi hay x¸c ®Þnh kú h¹n tr¶ nî kh«ng hîp lý cã thÓ dÉn ®Õn nî qu¸ h¹n gia t¨ng, mÊt kh¶ n¨ng thu ®îc nî sÏ lµm ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kho¶n vay cña Ng©n hµng. NÕu khi xuÊt hiÖn kho¶n nî cã vÊn ®Ò th× Ng©n hµng ph¶i nhanh chãng ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p sö lý kÞp thêi. Tuú theo nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ mµ Ng©n hµng ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sö lý cã vÊn ®Ò nh tæ chøc khai th¸c (t vÊn kh¸ch hµng), thanh lý tµi s¶n (ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp vµ cÇm cè, yªu cÇu tuyªn bè ph¸ s¶n). * ChÊt lîng nh©n sù: Con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong qu¶n lý vèn tÝn dông còng nh trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. ChÊt lîng nh©n sù lµ "c¬ së vËt chÊt" ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng nh÷ng kÕ ho¹ch kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ trêng thêng xuyªn thay ®æi vµ chÞu nhiÒu t¸c ®éng nh hiÖn nay. Do vËy trong qu¸ tr×nh tuyÓn chän c¸n bé Ng©n hµng cÇn ph¶i u ®·i víi nh÷ng ngêi cã t c¸ch ®¹o ®øc tèt, giái chuyªn m«n nghiÖp vô, n¨ng ®éng s¸ng t¹o, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng thêng xuyªn tiÕn hµnh ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®Ó n©ng cao chÊt lîng c¸n bé, chÊt lîng c¸n bé sÏ ®¶m b¶o qu¸ tr×nh thùc thi nghiÖp vô sÏ nhanh chãng, chÝnh x¸c, linh ho¹t trong xö lý nh÷ng sai sãt cã thÓ x¶y ra, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong ®ã cã ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng. * M«i trêng kinh tÕ: M«i trêng kinh tÕ cã thÓ chi phèi trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ngay c¶ b¶n th©n Ng©n hµng trong 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 qu¸ tr×nh kinh doanh tiÒn tÖ cña m×nh mµ kh«ng dù ®o¸n tríc ®îc sù biÕn ®éng cña thÞ trêng tiÒn tÖ, tû gi¸ hèi ®o¸i, gi¸ trÞ ®ång tiÒn... còng dÔ dÉn ®Õn kinh doanh thua lç vµ sôp ®æ. M«i trêng kinh tÕ sÏ ¶nh hëng ®Õn gi¸ trÞ ®ång tiÒn sù sót gi¶m cña tiÒn tÖ chÝnh lµ hao mßn cña ®ång tiÒn. Nguyªn t¾c cho vay cña Ng©n hµng lµ mét lîng tiÒn cho vay th× sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh sÏ quay trë vÒ Ng©n hµng víi mét lîng gi¸ trÞ lín h¬n. V× vËy Ng©n hµng sÏ khã tr¸nh khái rñi ro nÕu nÒn kinh tÕ kh«ng æn ®Þnh, l¹m ph¸t cao, chu kú kinh tÕ cã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng. Trong thêi kú tr× trÖ s¶n xuÊt kinh doanh bÞ thu hÑp th× nhu cÇu vèn tÝn dông gi¶m vµ nÕu vèn tÝn dông ®· ®îc thùc hiÖn còng khã cã thÓ sö dông cã hiÖu qu¶ hoÆc khã cã thÓ tr¶ nî ®óng h¹n cho Ng©n hµng. Ngîc l¹i, thêi kú hng thÞnh, nhu cÇu vèn tÝn dông t¨ng, rñi ro Ýt nhng kh«ng lo¹i trõ trêng hîp do ch¹y ®a s¶n xuÊt, n¹n ®Çu c¬ tÝch tr÷ lµm nhu cÇu tÝn dông lªn qu¸ cao khã cã thÓ hoµn tr¶ cho Ng©n hµng. Nh vËy chu kú kinh doanh còng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ c¸c kho¶n vèn tÝn dông cña Ng©n hµng. ViÖc quy ®Þnh l·i suÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng Ng©n hµng còng nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ cÇn thiÕt, nã quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Ng©n hµng trªn thÞ trêng. Cô thÓ nÕu quy ®Þnh møc l·i xuÊt phï hîp gi÷a l·i suÊt Ng©n hµng víi tû suÊt lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp th× sÏ thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tr¶ nî cho Ng©n hµng, Ng©n hµng gi¶m ®îc chi phÝ vèn mµ vÉn ®¶m b¶o ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Khi Ng©n hµng gi¶m l·i suÊt cho vay th× Ng©n hµng sÏ thu hót ®îc ®«ng ®¶o kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch. Cã thÓ nãi l·i suÊt ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ tÝn dông nãi chung vµ cho vay ng¾n h¹n nãi riªng cña Ng©n hµng. Sù thay ®æi chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña chÝnh phñ: ChÝnh s¸ch vÒ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ cha æn ®Þnh, nhu cÇu cña x· héi thay ®æi doanh nghiÖp nµo kÐm n¨ng ®éng kh«ng kÞp ®iÒu chØnh dÔ lµm ¨n thua lç, g©y thÊt tho¸t vèn cña Ng©n hµng, lµm cho hiÖu qu¶ tÝn dông cña Ng©n hµng bÞ gi¶m sót. * M«i trêng ph¸p lý: M«i trêng ph¸p lý bao gåm tÝnh ®ång bé cña hÖ thèng ph¸p luËt, tÝnh ®Çy ®ñ thèng nhÊt cña c¸c v¨n b¶n díi luËt, ®ång thêi g¾nn liÒn víi qu¸ tr×nh chÊp hµnh vµ tr×nh ®é d©n trÝ. M«i trêng ph¸p lý cã chøc n¨ng t¹o ra m«i trêng cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ tiÕn hµnh thuËn tiÖn vµ ®¹t kÕt qu¶ cao, lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khiÕu n¹i khi cã tranh chÊp s¶y ra. C¸c doanh nghiÖp còng nh Ng©n hµng ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh nghiªm chØnh cña ph¸p luËt th× hiÖu qu¶ vµ lîi Ých sÏ ®îc ®¶m b¶o. M«i trêng ph¸p luËt nµy lu«n ®îc ®iÒu chØnh, bæ xung hoµn thiÖn ®Ó nã ngµy cµng phï hîp víi sù ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ trong ®ã cã hÖ thèng Ng©n hµng. 20