Cấp nước 440m3-ngd tại Xã Long Thới Huyện Nhà Bè
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Chöông 1: GIÔÙI THIEÄU ÑEÀ TAØI LUAÄN VAÊN
1.1
ÑAËT VAÁN ÑEÀ
Cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa theá giôùi, neàn kinh teá Vieät Nam cuõng ngaøy
caøng taêng leân ñaùng keå, Vieät Nam ñaõ trôû thaønh moät thaønh vieân cuûa WTO trong
naêm 2007 vöøa qua. Khi neàn kinh teá phaùt trieån, ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ñöôïc naâng
cao thì nhu caàu duøng nöôùc saïch caøng maïnh meõ. Do ñoù, vaán ñeà nöôùc saïch ñang laø
noãi böùc xuùc cuûa ngöôøi daân vaø vieäc ñaàu tö xaây döïng moät heä thoáng xöû lyù nöôùc saïch
ñeå cung caáp cho ngöôøi daân laø moät vieäc laøm caàn thieát vaø caáp baùch. Noù khoâng chæ
ñaùp öùng nhu caàu duøng nöôùc haøng ngaøy nhaèm naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa
ngöôøi daân maø coøn goùp phaàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå ñöa neàn kinh teá cuûa Vieät
Nam vöôn xa hôn nöõa. Thieáu nöôùc saïch hieän nay laø tình traïng nghieâm troïng khoâng
chæ ñoái vôùi nöôùc ta, thaønh phoá ta maø thöïc söï laø vaán ñeà cuûa toaøn caàu.
Nöôùc saïch laø nöôùc khoâng maøu, khoâng muøi, khoâng vò vaø khoâng coù caùc maàm
beänh, chaát ñoäc haïi, coù caùc thaønh phaàn hoùa hoïc phuø hôïp vôùi caùc tieâu chuaån qui
ñònh.
Theo Chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng Quoác gia ñeán naêm 2010 (Quyeát ñònh soá
256/2003/QÑ-TTg, Thuû töôùng Chính phuû ñaõ pheâ duyeät), thì muïc tieâu cuï theå laø
phaûi ñaûm baûo 95% daân soá ñoâ thò vaø 85% daân soá noâng thoân ñöôïc söû duïng nöôùc
sinh hoaït hôïp veä sinh… Ñeå thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu naøy thì thaät khoâng ñôn giaûn do
nhöõng heä thoáng caáp nöôùc cuõ khoâng coøn ñaùp öùng ñuû nhu caàu söû duïng. Vì vaäy vieäc
tìm caùc nguoàn cung caáp nöôùc cuõng nhö xaây döïng caùc traïm xöû lyù nöôùc môùi laø ñieàu
caàn thieát.
Hieän nay heä thoáng caáp nöôùc soâng Ñoàng Nai laø heä thoáng caáp nöôùc chính cho
Tp.HCM ñang vaän haønh vôùi coâng suaát 750.000m3/ngaøy.ñeâm. Heä thoáng bao goàm
moät traïm bôm nöôùc thoâ Hoùa An tuyeán oáng thoâ ñöôøng kính 1.800mm. Nhaø maùy
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
1
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
nöôùc Thuû Ñöùc vôùi tuyeán oáng nöôùc saïch ñöôøng kính 2.000mm vaän chuyeån nöôùc
vaøo thaønh phoá hoøa vaøo maïng löôùi phaân phoái.
Nhaø maùy nöôùc ngaàm Hoùc Moân cung caáp nöôùc saïch cho phía Taây cuûa thaønh
phoá vôùi coâng suaát 65.000m3/ngaøy.ñeâm. Ngoaøi ra coøn coù nhaø maùy nöôùc Bình An
coâng suaát 850.000m3/ngaøy.ñeâm, nhaø maùy nöôùc Taân Hieäp coâng suaát
100.000m3/ngaøy.ñeâm, caùc traïm bôm gieáng cuõ coâng suaát 40.000m3/ngaøy, caùc traïm
gieáng tö hoaëc traïm bôm gieáng cuûa caùc xí nghieäp ñang khai thaùc nguoàn nöôùc ngaàm
taïi choã vôùi coâng suaát 200.000m3/ngaøy… Tyû leä daân soá ñöôïc caáp nöôùc khoaûng 70%.
Toång coâng suaát caáp nöôùc toaøn thaønh phoá hieän nay laø hôn 1,2 trieäu m3/ngaøy.
Hieän nay thaønh phoá ñang ñaàu tö xaây döïng nhaø maùy nöôùc BOO Thuû Ñöùc vôùi coâng
suaát 300.000m3/ngaøy.ñeâm.
Trong khi ñòa baøn noäi thaønh Tp.HCM löôïng nöôùc saïch thaát thoaùt vôùi moät con
soá khaù lôùn thì taïi xaõ Long Thôùi 1, huyeän Nhaø Beø – moät vuøng ven cuûa thaønh phoá –
nhöõng gioït nöôùc saïch voâ cuøng khan hieám ñoái vôùi ngöôøi daân soáng ôû nôi ñaây. Nguoàn
nöôùc söû duïng chuû yeáu cuûa caùc hoä daân ôû ñaây chuû yeáu laø caùc gieáng ñaøo, gieáng
khoan vôùi chaát löôïng nöôùc khoâng ñaûm baûo veä sinh, nhieãm pheøn. Vì vaäy laøm sao
ñeå coù theå giaûi quyeát vaán ñeà nöôùc saïch ñaûm baûo veä sinh, chaát löôïng toát phuïc vuï
cho nhu caàu cuûa ngöôøi daân nôi ñaây laø moät trong nhöõng vaán ñeà ñöôïc chính quyeàn
ñòa phöông quan taâm haøng ñaàu.
1.2
TÍNH CAÁP THIEÁT CUÛA ÑEÀ TAØI
Nöôùc laø moät nhu caàu thieát yeáu cho söï soáng cuûa con ngöôøi vaø sinh vaät. Nöôùc
saïch ñöôïc xem nhö laø haøng hoùa ñaëc bieät trong ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Vieäc quy
hoaïch vaø xaây döïng moâ hình xöû lyù nöôùc phuø hôïp khoâng nhöõng giaûi quyeát ñöôïc tình
traïng khan hieám nöôùc saïch hieän nay maø coøn taïo ñieàu kieän cho ngöôøi daân coù thu
nhaäp thaáp cuõng coù theå söû duïng nöôùc saïch. Ngoaøi ra noù coøn coù theå caûi thieän chaát
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
2
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
löôïng cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân giaûm beänh taät, ñaûm baûo söï bình ñaúng giöõa caùc
thaønh phaàn söû duïng nöôùc, giaûm caùch bieät giöõa thaønh phoá vaø noâng thoân.
Ngoaøi ra, theo chæ thò 200TTg ngaøy 29/04/1994 cuûa Thuû töôùng Chính phuû thì
“Baûo ñaûm nöôùc saïch, baûo veä moâi tröôøng ôû noâng thoân laø traùch nhieäm cuûa moïi
ngaønh, moïi chính quyeàn, moïi toå chöùc vaø moïi coâng nhaân. Ñaây laø vaán ñeà raát caáp
baùch, phaûi ñöôïc toå chöùc thöïc hieän nghieâm tuùc vaø thöôøng xuyeân”. Vaø theo chæ ñaïo
cuûa UBND thaønh phoá thì töø nay cho ñeán naêm 2010 phaûi ñaûm baûo 90% daân soá
thaønh phoá phaûi ñöôïc söû duïng nöôùc saïch.
Xuaát phaùt töø nhu caàu caáp thieát laø caàn coù nguoàn nöôùc saïch cho nhaân daân söû
duïng, ñeà taøi “Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440m3/ngaøy.ñeâm taïi xaõ
Long Thôùi 1, huyeän Nhaø Beø, Tp.HCM ” ñöôïc ñöa ra nhaèm ñaùp öùng nhu caàu treân.
1.3
NHIEÄM VUÏ LUAÄN VAÊN
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440m3/ngaøy.ñeâm taïi xaõ Long
Thôùi, huyeän Nhaø Beø, Tp.HCM.
1.4
NOÄI DUNG LUAÄN VAÊN
Thu thaäp soá lieäu phuïc vuï cho vieäc thieát keá.
Xaùc ñònh nhu caàu duøng nöôùc.
Phaân tích soá lieäu ñeå tính toaùn thieát keá.
Ñeà xuaát coâng ngheä xöû lyù.
Tính toaùn caùc coâng trình ñôn vò.
Thieát keá maïng löôùi caáp nöôùc.
Khaùi toaùn giaù thaønh.
Ñeà xuaát caùc bieän phaùp quaûn lyù vaø vaän haønh traïm caáp nöôùc.
Thöïc hieän baûn veõ:
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
3
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
- Maët baèng traïm xöû lyù nöôùc.
- Maët caét doïc caùc coâng trình theo cao trình möïc nöôùc.
- Chi tieát caùc coâng trình ñôn vò.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
4
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Chöông 2 : TOÅNG QUAN
2.1
TOÅNG QUAN KHU VÖÏC THIEÁT KEÁ
2.1.1 Ñieàu kieän töï nhieân
2.1.1.1 Vò trí ñòa lyù
Xaõ Long Thôùi thuoäc huyeän Nhaø Beø naèm veà phía nam Thaønh phoá Hoà Chí
Minh. Phía Baéc giaùp xaõ Nhôn Ñöùc. Phía Nam giaùp xaõ Hieäp Phöôùc huyeän Nhaø Beø
vaø xaõ Vónh Ñoâng huyeän Caàn Giuoäc tænh Long An. Phía Ñoâng giaùp soâng Nhaø Beø.
Phía Taây giaùp xaõ Phöôùc Lai, xaõ Long Haäu huyeän Caàn Giuoäc tænh Long An.
2.1.1.2 Ñòa hình
Ñòa hình xaõ Long Thôùi thuoäc ñòa hình thaáp coù cao ñoä bieán ñoäng töø 1,5 0,5m, nghieâng vaø thaáp daàn theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam vaø Ñoâng Baéc - Taây
Nam. Goàm 3 nhoùm ñaát chính: ñaát xaùm, ñaát pheøn (khoaûng 200ha) ven raïch OÂng Ñoà
vaø raïch OÂng Coâm, ñaát phuø sa (khoaûng 400ha). Khu vöïc caáp nöôùc coù ñòa hình baèng
phaúng, cao ñoä töï nhieân töø 0,6 - 1,5m.
Rieâng taïi khu vöïc xaây döïng traïm, theo keát quaû khaûo saùt ñòa hình do xí
nghieäp tö vaán xaây döïng thuoäc coâng ty xaây döïng vaø tö vaán ñaàu tö thöïc hieän cao ñoä
maët ñaát töø 1,3m - 1,35m.
2.1.1.3 Ñaëc ñieåm khí haäu
Xaõ Long Thôùi thuoäc ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh naèm trong vuøng khí haäu
nhieät ñôùi gioù muøa, caän xích ñaïo vôùi cheá ñoä nhieät töông ñoái oån ñònh, quanh naêm
cao. Haøng naêm coù 2 muøa roõ reät:
- Muøa möa töø thaùng 5 ñeán thaùng 11.
- Muøa khoâ töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
5
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Hai höôùng gioù chuû yeáu trong naêm laø höôùng Taây Nam chieám taàn suaát 66% vaø
höôùng Ñoâng Nam vôùi taàn suaát 22%.
Caên cöù theo soá lieäu khí töôïng töø naêm 2004 ñeán 2006 cuûa traïm Taân Sôn Hoøa,
Tp.HCM naèm trong khu vöïc nghieân cöùu coù caùc ñaëc tröng veà ñaëc ñieåm khí haäu sau:
a. Nhieät ñoä: Theo soá lieäu naêm 2006
-
Nhieät ñoä trung bình 27 – 280C.
-
Nhieät ñoä cao nhaát laø 36,50C.
-
Nhieät ñoä thaáp nhaát laø 23,80C.
-
Nhieät ñoä trung bình thaùng cao nhaát laø 29,50C vaøo thaùng 4.
-
Nhieät ñoä trung bình thaùng thaáp nhaát laø 27,20C vaøo thaùng 1.
Khí haäu oân hoaø khoâng quaù noùng hoaëc khoâng quaù laïnh. Cheânh leäch nhieät ñoä
giöõa thaùng cao nhaát (thaùng 4) vôùi thaùng thaáp nhaát (thaùng 1) laø 2,30C.
Baûng 2.1– Dieãn bieán nhieät ñoä qua caùc naêm 2004 – 2006 taïi traïm Taân Sôn Hoøa
Naêm
Thaùng 1
Thaùng 2
Thaùng 3
Thaùng 4
Thaùng 5
Thaùng 6
Thaùng 7
Thaùng 8
Thaùng 9
Thaùng 10
Thaùng 11
Thaùng 12
Trung bình naêm
2004
27,2
27,6
28,5
30,1
29,5
28,1
27,8
28,0
27,9
27,5
28,0
26,6
27,83
2005
26,2
27,7
28,4
29,8
29,7
28,9
27,5
28,4
27,9
27,6
27,5
26,2
27,98
2006
27,2
28,2
28,6
29,5
29,2
28,4
27,9
27,6
27,6
27,7
28,9
27,3
28,18
(Nguoàn ñaøi khí töôïng thuûy vaên Nam Boä)
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
6
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
oC
31
30
29
28
27
26
25
24
23
Thaùng 1
2
3
4
5
Naêm 2004
6
7
8
9
10
Naê m 2005
11
12
Naê m 2006
Hình 2.1 – Bieåu ñoà nhieät ñoä caùc thaùng töø 2004-2006 taïi traïm Taân Sôn Hoaø
b. Löôïng möa:
Toång löôïng möa trong naêm 2006 laø 1.798mm, cao nhaát laø 349 mm vaøo thaùng
9 vaø thaáp nhaát laø thaùng 1, khoâng coù möa.
Löôïng möa taäp trung chuû yeáu vaøo caùc thaùng 5, thaùng 8, thaùng 9 vaø thaùng 10,
chieám hôn 64% löôïng möa cuûa caû naêm. Löôïng möa taäp trung trong thôøi gian ngaén
neân löu löôïng doøng chaûy maët raát lôùn taïo söï xoùi lôû raát phoå bieán. Löôïng möa haøng
thaùng ñöôïc theå hieän ôû baûng sau:
Baûng 2.2– Löôïng möa haøng thaùng töø 2004 – 2006 taïi traïm Taân Sôn Hoøa
Naêm
2004
2005
2006
Thaùng 1
0,1
0
0
Thaùng 2
0
0
72,7
Thaùng 3
0
0
8,6
Thaùng 4
13,2
9,6
212,1
Thaùng 5
263,9
143,6
299,2
Thaùng 6
246,8
273,9
139,4
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
7
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Naêm
2004
2005
2006
Thaùng 7
355,9
228,0
168,6
Thaùng 8
201,3
146,3
349,0
Thaùng 9
283,7
182,9
247,7
Thaùng 10
309,0
388,6
256,1
Thaùng 11
97,0
264,5
16,1
Thaùng 12
12,7
105,4
28,9
(Nguoàn ñaøi khí töôïng thuûy vaên Nam Boä)
450 m
400
350
300
250
200
150
100
50
0
Thaùng 1
2
3
Naêm 2004
4
5
6
7
8
Naêm 2005
9
10
11
12
Naêm 2006
Hình 2.2– Bieåu ñoà löôïng möa caùc thaùng töø 2004-2006 taïi traïm Taân Sôn Hoaø
c. Löôïng boác hôi:
Löôïng boác hôi haøng naêm trung bình 1.169mm, cao nhaát 1.223,3mm; nhoû nhaát
1.136mm so vôùi löôïng möa löôïng boác hôi xaáp xæ 60%.
Caùc thaùng muøa khoâ löôïng boác hôi cao töø 104,4 – 146,8mm.
Caùc thaùng muøa möa löôïng boác hôi thaáp töø 64,9 – 88,4mm.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
8
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
d. Ñoä aåm:
Ñoä aåm khoâng khí trung bình laø 76,3%; cao nhaát 100% (thaùng 11); thaáp nhaát
33% (thaùng 1). Muøa möa ñoä aåm cao töø 74 – 89%, muøa khoâ ñoä aåm thaáp töø 67–
73%, ñoä aåm naøy cho thaáy raát thích hôïp cho ñoäng, thöïc vaät phaùt trieån.
Baûng 2.3– Ñoä aåm (%) caùc thaùng naêm 2006 taïi traïn Taân Sôn Hoøa
Thaùng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Trung bình
71
67
69
73
89
80
81
80
80
80
74
72
Cao nhaát
92
92
91
93
95
96
95
97
94
96
100
97
Thaáp nhaát
33
38
35
39
39
50
50
51
47
46
44
48
(Nguoàn ñaøi khí töôïng thuûy vaên Nam Boä)
e. Soá giôø naéng:
Soá giôø naéng trung bình laø 5,2 giôø/ngaøy. Soá giôø naéng cao vaøo caùc thaùng muøa
khoâ (cao nhaát laø thaùng 3, thaùng 4: 7,1 giôø/ngaøy), thaáp vaøo caùc thaùng muøa möa
(thaáp nhaát laø thaùng 12: 3,9 giôø/ngaøy).
f. Thaûm thöïc vaät:
Laø khu vöïc ñaõ ñoâ thò hoaù xen laãn vôùi canh taùc noâng nghieäp quy moâ gia ñình,
chuû yeáu laø troàng rau, hoa. Caây boùng maùt khoâng nhieàu, ñöôïc troàng raûi raùc treân caùc
khoaûnh ñaát troáng.
2.1.2 Ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi
2.1.2.1 Daân soá
Soá nhaân khaåu: 4.926 daân.
Maät ñoä daân soá: 456 ngöôøi/km2.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
9
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
2.1.2.2 Cô sôû haï taàng
a. Caáp ñieän:
Nguoàn cung caáp ñieän cho xaõ Long Thôùi laø caùc traïm bieán ñieän nguoàn cuûa löôùi
truyeàn taûi ñieän quoác gia. Ñaây laø moät thuaän lôïi lôùn cho vieäc quaûn lyù vaän haønh vaø
phaùt trieån löôùi ñieän.
b. Caáp nöôùc:
Nguoàn nöôùc chuû yeáu ôû ñaây laø caùc traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát töø 5001.000 m3/ngaøy.ñeâm do Trung taâm nöôùc sinh hoaït vaø veä sinh moâi tröôøng noâng
thoân–tröïc thuoäc Sôû noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân quaûn lyù.
Ngoaøi ra coøn coù moät soá nguoàn nöôùc khaùc cuûa heä thoáng tö nhaân vaø caùc hoä töï
khoan nhöng thöôøng khoâng ñaït tieâu chuaån.
c. Thoaùt nöôùc:
Heä thoáng thoaùt nöôùc chính vaãn qua heä thoáng soâng Caàn Giuoäc. Tuy nhieân ôû
ñaây thöôøng xuyeân bò ngaäp luït vaøo trôøi möa vaø khi thuûy trieàu leân.
2.1.3 Ñieàu kieän ñòa chaát coâng trình – ñòa chaát thuûy vaên khu vöïc nghieân cöùu
2.1.3.1 Ñòa chaát coâng trình
Theo keát quaû khaûo saùt ñòa chaát do xí nghieäp tö vaán xaây döïng thuoäc coâng ty
xaây döïng vaø tö vaán ñaàu tö thöïc hieän, ñòa chaát tieâu bieåu taïi vò trí xaây döïng traïm
nhö sau:
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
10
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Baûng 2.4- Ñòa chaát taïi vò trí xaây döïng traïm
ST
T
Kyù
hieäu
Beà daøy
(m)
1
CL
8,9
2
3
SC
SM
2,8
7,0
4
CL
1,3
Moâ taû
Ñaát seùt laãn ñaát boät vaø caùt, maøu vaøng naâu, ñoä deûo trung
bình, raát meàm.
Caùt nhuyeãn laãn ñaát seùt, maøu xaùm vaøng, bôøi rôøi.
Lôùp maët, caùt trung ñeán nhuyeãn laãn ñaát boät, maøu xaùm .
Ñaát seùt laãn ñaát boät vaø caùt, maøu naâu xaùm, ñoä deûo trung bình,
raát cöùng,
2.1.3.2 Ñòa chaát thuûy vaên
Theo keát quaû ñieàu tra ñòa chaát thuûy vaên cuûa Lieân ñoaøn ñòa chaát thuûy vaên vaø
ñòa chaát coâng trình mieàn Nam, trong traàm tích bôû rôøi Kainozoi vuøng thaønh phoá Hoà
Chí Minh coù 4 phaân vò chöùa nöôùc chuû yeáu: nöôùc loã hoång trong traàm tích Holocen,
nöôùc loã hoång trong traàm tích Pleistocen, nöôùc loã hoång trong traàm tích saûn phaåm
Pliocen muoän vaø nöôùc loã hoång trong caùc traàm tích Pliocen sôùm. Sau ñaây laø söï moâ
taû sô löôïc caùc phaân vò chöùa nöôùc coù trong khu vöïc.
Taàng chöùa nöôùc Holocen ( QIV ) :
Traàm tích Holocen coù nguoàn goác raát ña daïng: traàm tích soâng, hoãn hôïp soâng
bieån, bieån… Chuùng phaân boá chuû yeáu phaàn lôùn dieän tích huyeän Nhaø Beø. Thaønh
phaàn ñaát ñaù chöùa nöôùc chuû yeáu laø boät, boät seùt, caùt mòn chöùa nhieàu saûn phaåm muøn
thöïc vaät. Chieàu daøy taàng chöùa nöôùc thay ñoåi töø 1-2m ñeán 10-15m, ít nôi ñeán 2030m.
Caùc keát quaû ñieàu tra cho thaáy: taàng chöùa nöôùc Holocen coù khaû naêng chöùa
nöôùc raát keùm, raát ngheøo nöôùc, löu löôïng töø 0,12l/s ñeán 0,33l/s. Möïc nöôùc tónh
thöôøng noâng muøa möa töø 0,2 - 0,3m nhöng veà muøa khoâ möïc nöôùc haï xuoáng ñeán 4
- 5m caùch maët ñaát. Taïi moät soá vuøng thuoäc baõi boài cao, traàm tích Holocen coù khaû
naêng chöùa nöôùc toát hôn. Nöôùc söû duïng toát cho caùc hoä gia ñình nhöng muøa khoâ
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
11
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
gieáng taàng naøy bò caïn kieät. Taàng chöùa nöôùc coù quan heä thuûy löïc vôùi nöôùc soâng, bò
aûnh höôûng tröïc tieáp bôûi thuûy trieàu vaø tieáp thu nguoàn cung caáp nöôùc möa.
Toùm laïi, nöôùc trong traàm tích Holocen tuy phaân boá treân dieän roäng nhöng khaû
naêng chöùa nöôùc keùm, chieàu daøy nhoû vaø raát deã bò nhieãn baãn neân khoâng theå khai
thaùc söû duïng laøm nguoàn cung caáp nöôùc taäp trung cho sinh hoaït vaø saûn xuaát.
Taàng chöùa nöôùc Pliestocen (QI-III) :
Taàng phaân boá treân dieän roäng ôû phaàn phía baéc thaønh phoá vôùi toång dieän tích loä
treân 500km2. Phaàn coøn laïi bò phuû bôûi caùc traàm tích Holocen vaø chìm xuoáng ôû ñoä
saâu 30 - 40m. Thaønh phaàn ñaát ñaù chöùa nöôùc laø caùt haït trung thoâ laãn saïn vaø thöôøng
beân treân caùc lôùp chöùa nöôùc haït thoâ ñeàu coù lôùp seùt, seùt boät ít thaám nöôùc. Traàm tích
Pleistocen coù theå phaân ra hai lôùp chöùa nöôùc: lôùp treân daøy 10 - 35m vaø lôùp döôùi
daøy 30 - 80m. Giöõa lôùp treân vaø lôùp döôùi ngaên caùch nhau bôûi lôùp seùt vaø boät daøy töø
5 -15m duy trì khoâng lieân tuïc.
Keát quaû ño veõ ñòa chaát thuûy vaên cho thaáy caùc thaønh taïo QII-III vaø QIII phaân boá
khoâng lieân tuïc, chæ chöùa nöôùc vôùi tính chaát cuïc boä ôû nhöõng nôi coù ñòa hình thuaän
lôïi. Maët khaùc ranh giôùi cuûa chuùng vôùi traàm tích QI laø moät taàng caùch nöôùc töông
ñoái khoâng ñuû ñoùng vai troø moät taàng caùch nöôùc khoâng hoaøn chænh (lieân tuïc).
Chaát löôïng nöôùc trong traàm tích Pleistocen cuõng thay ñoåi theo vuøng roõ reät.
Vuøng giaøu nöôùc vaø vuøng giaøu nöôùc trung bình keå treân ñeàu coù chaát löôïng nöôùc khaù
toát. Toång ñoä khoaùng hoùa cao nhaát ñaït 0,9g/l, thöôøng gaëp töø 0,3 ñeán 0,5g/l. Nöôùc
thuoäc loaïi HCO3Cl vaø HCO3. Tuy nhieân haøm löôïng saét hôi cao (1 - 5mg/l), coù nôi
ñaït 12mg/l. Vuøng giaøu nöôùc trung bình coù chaát löôïng nöôùc keùm goàm caùc khu:
quaän 6, quaän 8, chôï Ñeäm… ÔÛ ñaây taàng chöùa nöôùc bò nhieãm maën, toång ñoä khoaùng
hoùa ñaït 1,2 - 17,68g/l.
Ñoäng thaùi nöôùc döôùi ñaát trong traàm tích Pleistocen thay ñoåi theo muøa roõ reät
vaø chòu aûnh höôûng cuûa trieàu.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
12
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Do ñaëc ñieåm cuûa taàng chöùa nöôùc Pleistocen: dieän xuaát loä treân beà maët töông
ñoái roäng, tieáp thu nguoàn boå caäp töø nöôùc möa, nöôùc soâng vöøa laø ñoái töôïng khai
thaùc, söû duïng raát roäng raõi cho noâng nghieäp, coâng nghieäp vaø caû daân sinh neân taàng
chöùa nöôùc naøy raát deã bò nhieãm baån, vôùi haøm löôïng NO3- hôi cao (6 - 15mg/l), coù
NO2- vaø thöôøng chöùa löôïng vi sinh cao hôn tieâu chuaån cho pheùp khi khai thaùc
nhieàu coù khaû naêng gaây ra nhieàu tai bieán ñoái vôùi moâi tröôøng nöôùc döôùi ñaát.
Taàng chöùa nöôùc loå roång trong caùc traàm tích Pliocen treân (N22):
Caùc traàm tích Pliocen treân phaân boá roäng khaép thaønh phoá Hoà Chí Minh, chìm
ôû ñoä saâu 50 - 60m veà phía baéc (Cuû Chi, Hoùc Moân); 70 - 100m ôû phía taây nam
(Bình Chaùnh) vaø saâu hôn nöõa (110-150m) ôû khu vöïc Nhaø Beø qua Caàn Giôø. Chieàu
daøy traàm tích cuõng thay ñoåi theo chieàu höôùng töông töï (phía baéc chæ daøy 40-60m,
caøng veà phía nam chieàu daøy taêng daàn ñeán hôn 100m). Thaønh phaàn ñaát ñaù chöùa
nöôùc laø caùt nhieàu côõ haït laãn saïn soûi, phaân nhòp töông ñoái roõ raøng: treân cuøng laø lôùp
seùt, seùt boät chöùa cacbonat maøu saéc loang loå coù khaû naêng caùch nöôùc toát, daøy 1025m. Ñaây laø taàng chöùa raát giaøu nöôùc vaø laø ñoái töôïng tìm kieám thaêm doø, khai thaùc
quy moâ lôùn cho thaønh phoá.
Taàng chöùa nöôùc loå roãng trong traàm tích Pliocen treân raát phong phuù, coù khaû
naêng ñaùp öùng nhu caàu cung caáp nöôùc raát lôùn cho thaønh phoá Hoà Chí Minh. Ñaëc bieät
laø vuøng Hoùc Moân, Bình Chaùnh coù theå ñaït haøng traêm nghìn m3/ngaøy cho moãi vuøng.
Moät khaû naêng hieän thöïc laø: khai thaùc ñoàng thôøi hai taàng chöùa nöôùc trong cuøng moät
gieáng khai thaùc thì taêng löu löôïng leân raát lôùn vaø hieäu quaû kinh teá cao hôn. Tuy
nhieân cuõng caàn ñaàu tö nghieân cöùu theâm, nhaát laø caàn phaûi môû roäâng phaïm vi nghieân
cöùu taàng chöùa nöôùc naøy veà phía taây.
Taàng chöùa nöôùc loå roång trong caùc traàm tích Pliocen döôùi (N21):
Taàng chöùa nöôùc trong traàm tích Pliocen döôùi coù möùc ñoä giaøu nöôùc töø giaøu
ñeán trung bình. Khu vöïc nghieân cöùu naèm treân khu vöïc giaøu nöôùc trung bình. Tyû
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
13
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
löu löôïng caùc gieáng khoan ñaït töø 0,358 – 0,797 l/s.m. Löu löôïng khai thaùc ñeàu treân
15 - 29m3/h. Chaát löôïng nöôùc cuõng raát toát. Toång khoaùng hoùa 0,09 – 0,57 g/l,
thöôøng gaëp laø 0,5g/l. Nöôùc cuõng thuoäc loaïi HCO3, HCO3Cl.
Toùm laïi, taàng chöùa nöôùc Pliocen döôùi laø moät ñoái töôïng coù trieån voïng cung
caáp nöôùc quy moâ vöøa vaø lôùn. Tuy nhieân töø tröôùc ñeán nay, taàng chöùa nöôùc naøy
chöa phaûi laø ñoái töôïng ñieàu tra chính, neân caùc giai ñoaïn tìm kieám, thaêm doø tröôùc
ñaây ñeàu ít ñaàu tö coâng trình ñeå nghieân cöùu chi tieát. Do ñoù möùc ñoä nghieân cöùu coøn
sô löôïc, chöa ñaùnh giaù heát khaû naêng vaø trieån voïng cuûa taàng chöùa nöôùc naøy.
Moät ñieàu coù theå khaúng ñònh: nöôùc döôùi ñaát trong traàm tích Pliocen döôùi laø
nguoàn döï tröõ raát quan troïng trong töông lai, caàn phaûi ñaàu tö thích ñaùng ñeå nghieân
cöùu chi tieát hôn. Ñaëc bieät ñoái vôùi vuøng khai thaùc caùc taàng chöùa nöôùc beân treân, thì
nöôùc trong taàng Pliocen döôùi laø nguoàn boå sung tröõ löôïng raát quan troïng khi caàn môû
roäng khai thaùc quy moâ lôùn.
2.1.4 Hieän traïng cung caáp vaø söû duïng nöôùc trong khu vöïc
Chöông trình söû duïng nöôùc saïch noâng thoân ôû thaønh phoá ñöôïc trieån khai töø
naêm 1997. Do ñaëc ñieåm cuûa khu vöïc laø daân cö phaân taùn treân ñòa baøn roäng neân heä
thoáng caáp nöôùc cuûa thaønh phoá haàu nhö khoâng coù. Ñeå khaéc phuïc tình traïng naøy
thaønh phoá ñaõ daønh nguoàn voán ngaân saùch (chieám chuû yeáu trong caùc nguoàn voán ) ñeå
phaùt trieån gieáng leû bôm tay vaø ñaëc bieät laø caùc traïm caáp nöôùc taäp trung ôû caùc khu
daân cö taäp trung.
Theo thoáng keâ naêm 2006 nguoàn nöôùc söû duïng ôû noâng thoân nhö sau:
- Söû duïng nöôùc maùy
:
25,53 % soá hoä
- Söû duïng nöôùc gieáng
:
60,7 % soá hoä
- Söû duïng nöôùc möa
:
3,08 % soá hoä
- Söû duïng nguoàn nöôùc khaùc
:
3,69 % soá hoä
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
14
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
2.2
TOÅNG QUAN VEÀ COÂNG NGHEÄ XÖÛ LYÙ NÖÔÙC NGAÀM
2.2.1 Moät soá vaán ñeà veà nöôùc döôùi ñaát
2.2.1.1 Caáu taïo nöôùc döôùi ñaát taïi khu vöïc nghieân cöùu
Nöôùc döôùi ñaát coù theå ñöôïc chia thaønh caùc loaïi sau:
- Nöôùc trong ñôùi thoâng khí: Ñôùi thoâng khí laø lôùp ñaát ñaù giôùi haïn töø maët ñaát
ñeán beà maët nöôùc ngaàm thaám nöôùc. Trong ñôùi naøy, khoâng khí coù theå töï do löu
thoâng nhöng khoâng hoaøn toaøn baõo hoøa nöôùc. Nöôùc trong ñôùi thoâng khí bao goàm ñuû
caùc daïng: nöôùc khoâng troïng löïc, nöôùc mao daãn vaø nöôùc troïng löïc, ôû caùc traïng thaùi
loûng hoaëc hôi.
- Nöôùc ngaàm: laø loaïi nöôùc troïng löïc döôùi ñaát ôû trong taàng chöùa nöôùc thöù nhaát
keå töø treân maët xuoáng. Phía treân taàng nöôùc ngaàm thöôøng khoâng coù lôùp caùch nöôùc
che phuû vaø nöôùc troïng löïc khoâng chieám heát toaøn boä beà daøy cuûa ñaát ñaù thaám nöôùc,
neân beà maët cuûa nöôùc ngaàm laø moät maët thoaùng töï do. Ñieàu naøy quyeát ñònh tính
chaát khoâng coù aùp cuûa nöôùc ngaàm. Trong moät soá tröôøng hôïp, trong ñôùi thoâng khí coù
thaáu kính caùch nöôùc naèm ñeø leân beà maët nöôùc ngaàm seõ laøm cho nöôùc ngaàm coù aùp
löïc cuïc boä.
Phaïm vi phaân boá cuûa nöôùc ngaàm phuï thuoäc vaøo ñieàu kieän ñòa lyù töï nhieân.
Ñieàu kieän ñòa hình, ñòa maïo, ñòa chaát cuûa khu vöïc.
Nöôùc ngaàm vaän ñoäng döôùi taùc duïng cuûa ñoä cheânh maët nöôùc, noù chaûy töø nôi
coù möïc nöôùc ngaàm cao ñeán nôi coù möïc nöôùc ngaàm thaáp.
Nöôùc ngaàm coù mieàn cung caáp vaø mieàn phaân boá truøng nhau. Do khoâng coù
taàng caùch nöôùc phía treân neân nöôùc möa, nöôùc maët ôû treân coù theå deã daøng thaám qua
ñôùi thoâng khí xuoáng cung caáp cho nöôùc ngaàm treân toaøn boä dieän tích mieàn phaân boá
cuûa noù. Vì vaäy laøm cho ñoäng thaùi cuûa nöôùc ngaàm (töùc laø söï bieán ñoåi cuûa möïc
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
15
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
nöôùc, löu löôïng, nhieät ñoä, thaønh phaàn cuûa nöôùc theo thôøi gian) bieán ñoåi maïnh meõ
theo caùc yeáu toá khí töôïng, thuûy vaên.
Trong muøa möa, nöôùc möa, nöôùc maët ngaám xuoáng cung caáp cho nöôùc ngaàm
laøm cho möïc nöôùc ngaàm daâng leân cao. Do vaäy beà daøy taàng chöùa nöôùc taêng leân.
Ngöôïc laïi veà muøa khoâ, möïc nöôùc ngaàm haï thaáp. Nhieät ñoä cuûa nöôùc cuõng bieán ñoåi
theo muøa.
Veà nguoàn goác cuûa nöôùc ngaàm, thöôøng laø nguoàn goác ngaám, töùc laø do nöôùc
möa, nöôùc maët ngaám xuoáng. Trong moät soá tröôøng hôïp, nöôùc ngaàm coù nguoàn goác
ngöng tuï, khaù phoå bieán laø nöôùc ngaàm coù nguoàn goác hoãn hôïp töø nöôùc ngaám vaø
nöôùc ôû döôùi saâu ñi leân theo caùc ñöùt gaõy kieán taïo hoaëc caùc cöûa soå ñòa chaát thuûy
vaên.
2.2.1.2 Ñònh nghóa veà söï oâ nhieãm nöôùc döôùi ñaát
OÂ nhieãm nöôùc laø söï thay ñoåi coù xu höôùng baát lôïi cho moâi tröôøng nöôùc, hoaøn
toaøn hay ñaïi boä phaän do caùc hoaït ñoäng kinh teá kyõ thuaät cuûa con ngöôøi gaây ra.
Nhöõng hoaït ñoäng gaây taùc ñoäng tröïc tieáp hay giaùn tieáp ñeán nhöõng thay ñoåi veà caùc
maët thaønh phaàn vaät lyù, hoùa hoïc cuûa nöôùc vaø söï phong phuù cuûa caùc loaøi sinh vaät
trong nöôùc.
2.2.1.3 Caùc chaát oâ nhieãm coù trong nöôùc
a. Caùc chaát raén coù trong nöôùc:
Caùc chaát raén trong nöôùc goàm coù caùc chaát raén voâ cô (caùc muoái hoøa tan, caùc
chaát khoâng tan nhö huyeàn phuø, ñaát caùt…) vaø caùc chaát raén höõu cô (goàm caùc vi sinh
vaät, vi khuaån, vaø caùc chaát höõu cô do pheá thaûi nhö phaân, raùc, chaát thaûi coâng
nghieäp). Trong nöôùc döôùi ñaát thöôøng chöùa caùc chaát raén nhö caùt, boät, seùt, xaùc thöïc
vaät… Caùc chaát naøy taïo ñoä ñuïc, nhieàu taïp chaát laøm giaûm chaát löôïng nöôùc.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
16
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
b. Caùc chaát gaây muøi vò trong nöôùc:
Caùc chaát khí vaø caùc chaát hoøa tan trong nöôùc laøm cho nöôùc coù muøi vò. Nöôùc
döôùi ñaát trong töï nhieân coù muøi ñaát, muøi tanh, muøi thoái hay muøi ñaëc tröng cuûa caùc
chaát hoøa tan trong noù nhö muøi clo, muøi amoniac, muøi hydrosunfua… Nöôùc cuõng coù
theå coù vò ngoït, vò chaùt tuøy theo thaønh phaàn vaø haøm löôïng caùc muoái hoøa tan trong
nöôùc.
Caùc chaát gaây muøi trong nöôùc coù theå chia laøm 3 nhoùm:
Caùc chaát gaây muøi coù nguoàn goác voâ cô nhö NaCl, MgSO4 gaây vò maën,
muoái Cu, muoái Fe gaây muøi tanh, caùc chaát gaây tính kieàm, tính axit trong nöôùc…
Caùc chaát gaây muøi coù nguoàn goác höõu cô trong chaát thaûi coâng nghieäp,
chaát thaûi maï, daàu môõ, phenol…
Caùc chaát gaây muøi töø quaù trình sinh hoùa, caùc hoaït ñoäng cuûa vi khuaån,
cuûa taûo nhö CH3-S-CH3 cho muøi tanh caù, C12H22O, C12H18O2 cho muøi tanh buøn…
c. Caùc hôïp chaát cuûa Canxi, Magie:
Caùc hôïp chaát cuûa Canxi, Magie döôùi daïng ion hoùa trò II chöùa trong nöôùc taïo
neân nöôùc cöùng. Trong quaù trình xöû lyù nöôùc raát ñöôïc chuù yù, chia laøm 3 loaïi laø: ñoä
cöùng toång coäng, ñoä cöùng taïm thôøi, ñoä cöùng vónh cöûu. Phaàn lôùn ñoä cöùng cuûa nöôùc
taïo ra do tieáp xuùc vôùi ñaát ñaù. Do hoaït ñoäng cuûa caùc vi khuaån, CO2 ñöôïc taïo ra,
nöôùc trong ñaát coù chöùa nhieàu CO2 vaø haøm löôïng CO2 naøy caân baèng vôùi H2CO3.
Keát quaû laø pH cuûa nöôùc giaûm, khi coù tính bazô, ñaëc bieät laø ñaù voâi, seõ bò hoøa tan.
Tuøy theo haøm löôïng CaCO3 coù trong nöôùc, ngöôøi ta chia nöôùc ra laøm 4 loaïi:
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
17
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Baûng 2.5- Phaân loaïi nöôùc theo haøm löôïng CaCO3
Loaïi nöôùc
Haøm löôïng CaCO3 (mg/l)
Nöôùc meàm
0 – 75
Nöôùc cöùng trung bình
75 – 150
Nöôùc cöùng
150 – 300
Nöôùc raát cöùng
> 300
Trong söû duïng, duøng nöôùc coù ñoä cöùng cao coù taùc haïi laø caùc ion Canxi, Magie
phaûn öùng vôùi caùc axit beùo taïo ra caùc hôïp chaát khoù hoøa tan, gaây laõng phí chaát taåy
röûa. Ngoaøi ra trong quaù trình saûn xuaát, nöôùc cöùng taïo maøng cöùng trong caùc oáng
daãn nöôùc noùng, caùc noài hôi vaø caùc boä phaän khaùc tieáp xuùc vôùi nöôùc noùng, gaây laõng
phí naêng löôïng.
d. Caùc chaát phoùng xaï trong nöôùc:
Nöôùc nhieãm phoùng xaï do söï phaân huûy phoùng xaï trong nöôùc thöôøng coù nguoàn
goác töø caùc nguoàn chaát thaûi, phoùng xaï gaây nguy haïi cho söï soáng neân ñoä phoùng xaï
trong nöôùc laø moät chæ tieâu quan troïng veà chaát löôïng nöôùc.
e. Khí hydrosunfua H2S:
Khí Hydrosunfua laø saûn phaåm caûu quaù trình phaân huûy caùc hôïp chaát höõu cô,
phaân raùc coù trong khí thaûi. Khí hydrosunfua laøm cho nöôùc coù muøi tröùng thoái khoù
chòu vaø raát ñoäc haïi gaây aûnh höôûng ñeán söùc khoûe. Ngoaøi ra neáu noàng ñoä cao coù theå
gaây aên moøn vaät lieäu.
f. Caùc hôïp chaát cuûa Nitô: NH4+, NO2-, NO3-:
Caùc hôïp chaát cuûa Nitô trong nöôùc laø keát quaû cuûa quaù trình phaân huûy caùc chaát
höõu cô trong töï nhieân, trong caùc chaát thaûi vaø caùc nguoàn phaân boùn maø con ngöôøi
tröïc tieáp hay giaùn tieáp ñöa vaøo nöôùc. Caùc hôïp chaát naøy thöôøng toàn taïi döôùi daïng
ion amonium, nitrit, nitrat vaø caû daïng nguyeân toá (N2). Caùc quaù trình sinh thaønh caùc
hôïp chaát Nitô cho theo sô ñoà döôùi ñaây:
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
18
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Quaù trình oxy hoùa
NH4+
Protein
Nitrosomonas
NO2
-
Nitrobacto
NO3-
N2
Quaù trình khöû nitô
Hình 2.3- Quaù trình sinh thaønh caùc hôïp chaát Nitô
Döïa vaøo sô ñoà treân, ta coù theå thaáy raèng tuøy theo möùc ñoä coù maët cuûa Nitô
trong nöôùc maø ta coù theå bieát ñöôïc möùc ñoä oâ nhieãm cuûa nguoàn nöôùc. Ta coù theå suy
ra moät soá keát luaän sau:
Neáu nöôùc chöùa NH4+ vaø Nitô höõu cô: nöôùc môùi bò nhieãm baån vaø nguy
hieåm.
Neáu nöôùc chuû yeáu chöùa NO2-: nöôùc bò nhieãm baån thôøi gian daøi hôn vaø ít
nguy hieåm hôn.
Neáu nöôùc chuû yeáu chöùa NO3-: quaù trình oxy hoùa ñaõ keát thuùc.
Ôû ñieàu kieän hieám khí, NO3- seõ bò khöû thaønh N2 bay leân. Amonium laø chaát
gaây nhieãm ñoäc traàm troïng cho nöôùc, ñaëc bieät laø cho caùc loaøi thuûy saûn soáng trong
nöôùc.
g. Caùc hôïp chaát cuûa axit cacbonic:
Caùc hôïp chaát cuûa axit cacbonic coù vai troø quyeát ñònh trong söï oån ñònh cuûa
nöôùc trong töï nhieân. Chuùng toàn taïi döôùi daïng phaân töû khoâng phaân ly cuûa axit
cacbonic (H2CO3), phaân töû khí cacbonic hoøa tan (CO2), daïng phaân ly thaønh
bicacbonic (HCO3-). Trong toång thaønh phaàn phaân töû daïng khoâng phaân ly, axit
cacbonic hoøa tan chæ chieám 0,2%, coøn laïi laø 99,8% toàn taïi ôû daïng khí CO2 hoøa tan.
Vì vaäy ta coi noàng ñoä CO2 hoøa tan trong nöôùc laø ñaëc tröng cuûa CO2, HCO3-, CO32vôùi ñoä pH cuûa nöôùc. Töông quan naøy ñöôïc bieåu hieän treân ñoà thò sau:
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
19
Thieát keá traïm caáp nöôùc taäp trung coâng suaát 440 m3/ngaøy ñeâm taïi xaõ Long Thôùi 1huyeän Nhaø Beø- Tp.HCM.
Hình 2.4- Bieåu ñoà töông quan haøm löôïng CO2, HCO3- vaø CO32- ôû nhieät ñoä 250C
vôùi caùc giaù trò pH khaùc nhau
Treân bieåu ñoà treân ta thaáy raèng:
Khi pH 4: trong nöôùc chæ toàn taïi CO2.
Khi pH < 8,4 trong nöôùc coù caû CO2, HCO3-, theo chieàu pH taêng thì noàng
ñoä HCO3- taêng vaø noàng ñoä CO2 giaûm.
Khi pH = 8,4 thì noàng ñoä HCO3- taêng cöïc ñaïi (100%) vaø noàng ñoä CO2
giaûm cöïc tieåu (0%).
Khi pH > 8,4 thì löôïng CO2 bò trieät tieâu vaø trong nöôùc toàn taïi caû HCO3- vaø
CO32-, theo chieàu pH taêng thì noàng ñoä HCO3- giaûm vaø noàng ñoä CO32- taêng.
Khi pH = 12 thì noàng ñoä CO32- taêng cöïc ñaïi (100%) vaø noàng ñoä HCO3giaûm cöïc tieåu (0%).
Khi pH > 12 trong nöôùc chæ toàn taïi CO32-.
h. Saét vaø Mangan:
Trong nöôùc döôùi ñaát, saét thöôøng toàn taïi döôùi daïng hoùa trò II keát hôïp vôùi caùc
goác hydrocacbonat, sunfat, clorua. Khi tieáp xuùc vôùi oxi hay caùc chaát oxi hoùa, saét II
bò oxi hoùa thaønh saét III vaø keát tuûa döôùi daïng boâng caën Fe(OH)3 coù maøu naâu ñoû.
Nöôùc thieân nhieân thöôøng coù haøm löôïng saét lôùn hôn 30mg/l, ñoâi khi cao hôn.
GVHD: TS. ÑAËNG VIEÁT HUØNG
SVTH: HUYØNH CAÅM TUÙ – MSSV: 90402987
20
- Xem thêm -