Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực tài nguyên môi trường tại ủy ban nhân dâ...

Tài liệu Cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực tài nguyên môi trường tại ủy ban nhân dân huyện phú xuyên, thành phố hà nội

.PDF
134
345
89

Mô tả:

LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu và kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu trích dẫn trong quá trình nghiên cứu đều được ghi rõ nguồn gốc xuất xứ. HỌC VIÊN Chu Văn Khánh LỜI CẢM ƠN Trước hết, cho phép tôi bày tỏ lời cảm ơn tới TS. Nguyễn Văn Hậu đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu thực hiện hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các Thầy giáo, Cô giáo của Học viện Hành chính quốc gia và khoa Sau đại học đã giảng dạy, truyền thụ kiến thức và sự say mê nghiên cứu, đã quan tâm chu đáo, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình học tập, thực hiện và hoàn thành luận văn này. Trân trọng cảm ơn ! HỌC VIÊN Chu Văn Khánh DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT CCTTHC: Cải cách thủ tục hành chính CCHC: Cải cách hành chính HCNN: Hành chính nhà nước HĐND: Hội đồng nhân dân TTHC: Thủ tục hành chính UBND: Ủy ban nhân dân MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................... 1 Chương 1 MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG TRONG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VỀ LĨNH VỰC TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG ............... 10 1.1. Khái quát về thủ tục hành chính 1.2. Cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường ................ 19 1.3. Cơ sở pháp lý và nội dung triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường .................................................... 23 1.4. Ý nghĩa của cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường.......................................................................................................... 26 1.5. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa, một cửa liên thông” về lĩnh vực Tài nguyên môi trường .................................................................. 27 1.6. Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính ở một số địa phương ............ 31 Tiểu kết Chương 1 ....................................................................................... 35 Chương 2 THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VỀ LĨNH VỰC TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN PHÚ XUYÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY ................................... 36 2.1. Khái quát về huyện Phú Xuyên ............................................................ 36 2.2. Cơ cấu tổ chức của Uỷ ban nhân dân huyện Phú Xuyên ....................... 39 2.3. Hoạt động của Uỷ ban nhân dân, phòng Tài nguyên môi trường và Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Phú Xuyên .................................. 41 2.4. Các thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường hiện nay .............................................................................................................. 69 2.5. Tổng hợp kết quả giải quyết các thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên giai đoạn từ 2011 đến 2015...................................................................................................... 69 2.6. Thái độ và tác phong làm việc của cán bộ, công chức đối với cá nhân, tổ chức ............................................................................................................ 71 2.7. Đánh giá kết quả giải quyết các thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên giai đoạn từ 2011 đến 2015...................................................................................................... 72 2.8. Bài học kinh nghiệm trong cải cách thủ tục hành tại Uỷ ban nhân dân huyện Phú Xuyên ......................................................................................... 79 Tiểu kết Chương 2....................................................................................... 81 Chương 3 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VỀ LĨNH VỰC TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG TẠI UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN PHÚ XUYÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI.............................................................................................. 82 3.1. Định hướng phát triển Kinh tế - Xã hội và cải cách thủ tục hành chính tại Uỷ ban nhân dân huyện Phú Xuyên giai đoạn 2015 – 2020. ........................ 82 3.2. Phương hướng cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Uỷ ban nhân dân huyện Phú Xuyên ............................................. 83 3.3. Các giải pháp cụ thể cải cách thủ tục hành chính tại Uỷ ban nhân dân huyện Phú Xuyên ....................................................................................... 85 3.4. Kiến nghị .............................................................................................. 95 KẾT LUẬN ................................................................................................. 96 DANH MỤC, SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Quy trình thực hiện cơ chế “một cửa” ........................................ 28 Sơ đồ 1.2. Quy trình thực hiện cơ chế “một cửa liên thông” giữa các cơ quan hành chính nhà nước các cấp ....................................................................... 29 Sơ đồ 1.3. Quy trình thực hiện cơ chế “một cửa liên thông” giữa các cơ quan hành chính nhà nước cùng cấp ..................................................................... 30 Sơ đồ 2.1. Tổ chức bộ máy Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên .................. 40 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Cái cách hành chính là yêu cầu khách quan, là nội dung hết sức quan trọng trong sự nghiệp đổi mới toàn diện của nước ta, cải cách hành chính được đặt thành nhiệm vụ có tầm chiến lược, nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cải cách thủ tục hành chính góp phần rất quan trọng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia - đây là yếu tố sống còn của đất nước trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và hội nhập quốc tế sâu rộng nước ta hiện nay và xu hướng quốc tế trong tương lai. Cải cách hành chính được tiến hành toàn diện trên các mặt: thể chế, thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, tài chính công, hiện đại hóa nền hành chính. Mục tiêu nhằm hướng tới xây dựng một nền công vụ chuyên nghiệp, trách nhiệm, năng động minh bạch, hiệu quả. Nội dung quan trọng của cải cách hành chính là cải cách thủ tục hành chính, được coi là “khâu đột phá”, nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính tối đa, tránh rườm rà gây lãng phí về kinh tế, thời gian và tìm ra cách thức tổ chức, quy trình thực hiện các thủ tục hành chính một cách tối ưu nhất. Nhận thấy rõ mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác cải cách thủ tục hành chính, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 38/CP ngày 4 tháng 5 năm 1994 về cải cách một bước thủ tục hành chính mà mục tiêu quan trọng là hướng đến việc giải quyết tốt hơn các công việc của công dân, tổ chức đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp. Yêu cầu của Nghị quyết là “nhằm tạo bước chuyển căn bản trong quan hệ và thủ tục giải quyết công việc giữa các cơ quan nhà nước với nhau, giữa cơ quan nhà nước với tổ chức xã hội và giữa cơ quan nhà nước với công dân” 1 Năm 1998, Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ đã được thành lập và đi vào hoạt động nhằm nhanh chóng xây dựng một chương trình CCHC có tính chiến lược, dài hạn của Chính phủ. Trên cơ sở đó, ngày 17/9/2001, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 10 năm 2001-2010 với mục tiêu đặt ra là: Xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh. Thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, tháng 11 năm 2011, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 30C/NQ-CP, ban hành chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, với hệ thống các giải pháp và mục tiêu cụ thể. Chương trình gồm 6 nội dung là: cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính; cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; cải cách tài chính công; hiện đại hóa hành chính trong đó nội dung “cải cách thủ tục hành chính” tiếp tục được đẩy mạnh và là mục tiêu rất quan trọng, cấp thiết trong giai đoạn cải cách này. Đây là một chương trình có tính chiến lược, định hướng và chỉ đạo toàn diện cho công tác cải cách hành chính nhà nước trong thời gian 10 năm và được chia làm 2 giai đoạn - giai đoạn I (2011 - 2015) và giai đoạn II (2016 - 2020). Hà Nội là một trong những thành phố đi đầu trong cả nước về cải cách thủ tục hành chính trong những năm qua, cải cách hành chính mà đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính, được coi là trọng điểm, là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ nhu cầu giải quyết các thủ tục hành chính của người dân. Huyện Phú Xuyên là huyện ngoại thành, nằm ở phía Nam thành phố Hà Nội. Thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, Chương trình số 08-CTr/TU ngày 18/10/2011 của Ban Thường vụ Thành ủy về “ Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm và chất 2 lượng phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức giai đoạn 2011-2015 ”, Huyện uỷ, HĐND, UBND huyện xác định công tác cải cách hành chính, cải cách thủ tục hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường nói riêng là khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành. Bên cạnh những kết quả đã đạt được về công tác CCTTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường như đã công bố công khai trên Website cổng thông tin điện tử của huyện về chi tiết các thủ tục hành chính, các thủ tục đã được chi tiết rõ ràng, nhưng mức độ cải cách vẫn ở mức thấp (tương đương cấp độ 1: người dân có thể xem chi tiết danh mục các thủ tục hành chính Cổng thông tin điện tử của huyện nhưng chưa có các mẫu biểu và chưa thể tải về để kê khai), tiến độ thực hiện cải cách thủ tục hành chính còn chậm; công tác rà soát, sửa đổi, đề nghị bổ sung ban hành mới các thủ tục hành chính trong việc giải quyết các công việc có liên quan đến tổ chức, doanh nghiệp và công dân chưa được thực hiện thường xuyên; công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông chưa thực sự chủ động, quyết liệt, mạnh mẽ, nhất là trong việc triển khai thực hiện cơ chế “một cửa”. Một số ngành, cơ sở xã, thị trấn thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa còn mang tích hình thức. Kỹ năng của một số cán bộ công chức về hành chính chưa đáp ứng được yêu cầu. Trước yêu cầu cấp thiết phải tiến hành đẩy nhanh cải cách thủ tục hành chính có hiệu quả để phát triển kinh tế xã hội, phục vụ cho xây dựng khu đô thị vệ tinh Phú Xuyên thì việc nghiên cứu để đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính là rất cần thiết. Từ những lý do trên tác giả chọn đề tài: “Cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên, Thành Phố Hà Nội” nghiên cứu làm luận văn thạc sĩ quản lý công của mình để giải quyết phần nào những khó khăn, vướng mắc đang đặt ra từ yêu cầu thực tiễn. 3 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Lý luận về CCHC nói chung và cải cách TTHC nói riêng là đề tài thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý. Những vấn đề này được nêu và thảo luận ở nhiều buổi hội thảo, trong nhiều bài viết, các công trình nghiên cứu về quá trình cải cách hành chính ở Việt Nam. *Các công trình nghiên cứu về cải cách hành chính nói chung như: “Tình huống quản lý hành chính” (Nxb Lao động, Hà Nội, năm 2014) do TS. Nguyễn Thị Thu Hà chủ biên. Cuốn sách là sự tái hiện lại những tình huống thực trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước ở các địa phương trong những lĩnh vực cơ bản như : quản lý đất đai, nhân sự, tư pháp - hộ tịch, tài chính - ngân sách, văn hóa-xã hội nhằm trang bị cho cán bộ, công chức kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn rèn luyện thêm kỹ năng thực thi công vụ; “Cơ sở lý luận và thực tiễn về hành chính nhà nước” (Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, năm 2013) do PGSTS. Nguyễn Hữu Hải chủ biên. Cuốn sách tập trung cung cấp những kiến thức cơ bản của khoa học hành chính nói chung và hành chính nhà nước nói riêng: các khái niệm cơ bản, đặc điểm nguyên tắc tổ chức và hoạt động của hành chính nhà nước, các lý thuyết, mô hình hành chính nhà nước, kiểm soát bên ngoài và kiểm soát nội bộ đối với hành chính nhà nước, giải pháp nâng cao hiệu quả, hiệu lực hành chính nhà nước. “Tìm hiểu về hành chính công Hoa kỳ - lý thuyết và thực tiễn” (Nxb Chính trị CT-HC, Hà Nội 2009) của PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải: tập trung giới thiệu về lịch sử phát triển của khoa học hành chính công Hoa Kỳ qua các thời kỳ với nhận thức Hoa Kỳ vừa là cái nôi, vừa là mảnh đất giàu thực tiễn cho sự phát triển ngành khoa học về quản lý của Chính phủ. Cuốn sách cũng trình bày tóm tắt các luận điểm, lý thuyết được nhiều nhà khoa học trên Thế giới đưa ra trong suốt chiều dài lịch sử phát triển của khoa học hành chính công Hoa Kỳ. 4 “Phân cấp quản lý nhà nước – lý luận và thực tiễn” (Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2004) của PGS.TS. Võ Kim Sơn: Qua công trình này ta thấy được một số mô hình quản lý hành chính nhà nước với nội dung thiết thực nhằm thúc đẩy và nâng cao hiệu quả phân công, phân cấp quản lý hành chính nhà nước. “Kỹ năng quản lý hành chính” (NXB Chính trị Quốc gia, Hà nội 2014) của TS. Phạm Đức Chính và TS. Ngô Thành Can; Cuốn sách cho chúng ta thấy những kiến thức cơ bản về một số kỹ năng trong quản lý hành chính giúp những nhà quản lý có được những kỹ năng cơ bản trong quản lý hành chính từ đó hoàn thiện chức năng và nhiệm vụ được giao, đạt kết quả cao trong quản lý; “Phương pháp xử lý tình huống và nội dung cơ bản trong hoạt động quản lý hành chính” (Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2014) của TS. Phạm Đức Chính và TS. Ngô Thành Can, tác giả muốn chuyển tải đến bạn đọc những kiến thức cơ bản về quản lý hành chính nhà nước và phương pháp xử lý tình huống và xử lý tình huống cụ thể trong quản lý hành chính về các lĩnh vực như : đất đai, đầu tư, xây dựng, giáo dục và đào tạo... Đồng thời cũng phân tích và làm rõ những nội dung cơ bản về quản lý hành chính nhà nước. *Các công trình nghiên cứu về cải cách TTHC. “Soạn thảo và xử lý văn bản quản lý nhà nước” (Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2010) của PGS.TS. Văn Tất Thu; Cuốn sách đề cập một cách toàn diện, hệ thống những vấn đề chung về văn bản, văn bản học, lý luận và thực tiễn của công tác văn bản, công tác soạn thảo văn bản trong các cơ quan nhà nước góp phần đáng kể trong xây dựng, hoàn thiện, nâng cao chất lượng văn bản của cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp nhà nước. “Một số văn bản pháp luật về quản lý hành chính, cải cách các thủ tục hành chính trong cơ quan Nhà nước và tổ chức chính trị xã hội” (Nxb Chính 5 trị Quốc gia, Hà Nội, 2009) là tập hợp một số văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước điều chỉnh các mối quan hệ trong các lĩnh vực về quản lý kinh tế tài chính, quản lý tài sản công. Tiếp tục xóa bỏ các thủ tục phiền hà. Sáng kiến kinh nghiệm của tác giả Mai Hùng Cường về “Một số giải pháp góp phần cải cách thủ tục hành chính ở ủy ban nhân dân xã Phù Vân” vào tháng 6/2012: đề tài nhằm giúp các cán bộ công chức, nhân viên khối Ủy ban nhận thức sâu sắc, ý nghĩa của cải cách TTHC trong hoạt động của Ủy ban. Góp phần từng bước sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, khắc phục dần tình trạng chồng chéo, trùng lặp trong xử lý công việc, đổi mới đào tạo trong sử dụng, quản lý cán bộ, công chức, nhân viên, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ công chức, từng bước tin học hóa, hiện đại hóa nền hành chính; Một số công trình đã nghiên cứu cơ chế “một cửa liên thông” như : luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công “Mô hình một cửa liên thông xã – huyện trong thực trạng cải cách thủ tục hành chính ở thành phố Cần Thơ” của Nguyễn Việt Thùy Uyên (Học viện Hành chính năm 2010); Luận văn thạc sĩ quản lý hành chính công “Quản lý chất lượng cải cách hành chính theo mô hình “một cửa liên thông” tại Ủy ban nhân dân các quận thành phố Hải Phòng” Đỗ Ngọc Lan (Học viện Hành chính năm 2011); Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công: “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân quận Thanh xuân – Hà Nội” (Học viện hành chính năm 2014, của tác giả Đào Thị Oanh). Những nghiên cứu này đã tập trung phân tích những nội dung cơ bản về quản lý hành chính Nhà nước và làm rõ tình huống cụ thể trong quản lý hành chính Nhà nước trong một số lĩnh vực cụ thể như đất đai, xây dựng... góp phần quan trọng vào việc phân tích lý luận và thực tiễn về CCHC nói chung và cải cách TTHC theo cơ chế một cửa nói riêng. Thừa nhận vai trò của các quy định pháp luật về TTHC đối với cơ quan nhà nước, tổ chức và 6 công dân có ảnh hưởng lớn đến môi trường đầu tư, kinh doanh, đến hiệu quả chính sách thu hút đầu tư của một quốc gia, cải cách TTHC và quyền tự do tổ chức và công dân. Các chương trình cải cách TTHC trên các lĩnh vực dù có khác nhau về cách thức tiến hành nhưng đều hướng đến đảm bảo cho việc thành lập và hoạt động của tổ chức và công dân ngày càng thuận lợi và ít tốn kém hơn. Hầu hết các công trình nghiên cứu đều xác định các quy định pháp luật về TTHC đối với tổ chức và công dân luôn có mặt tích cực và hạn chế tác động đến quyền lợi của tổ chức và công dân. Mặc dù được lựa chọn là một trong những nội dung quan trọng của Chương trình tổng thể CCHC nhà nước, nhưng cho đến nay, các vấn đề nghiên cứu về cải cách TTHC ở UBND huyện Phú Xuyên mới chỉ dừng lại ở các báo cáo, tổng kết của địa phương mà chưa có công trình chuyên khảo đi sâu nghiên cứu vấn đề cải cách TTHC tại UBND huyện Phú Xuyên, nơi bộ máy chính quyền trực tiếp giải quyết các nhu cầu của nhân dân. Do đó việc tìm hiểu và nghiên cứu những khó khăn, hạn chế cơ sở lý luận chung về cải cách TTHC tại UBND huyện Phú Xuyên là cần thiết, trên cơ sở đó áp dụng những giải pháp phù hợp với tình hình thực tiễn tại UBND huyện Phú Xuyên nói riêng và UBND huyện trong cả nước nói chung. Bởi vậy, tác giả mạnh dạn chọn đề tài này nhằm tìm hiểu một cách tương đối toàn diện, hệ thống cải cách TTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND huyện Phú Xuyên. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn - Mục đích: Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và đánh giá thực trạng CCTTHC tại UBND huyện Phú Xuyên để đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động CCTTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND dân huyện Phú Xuyên. - Nhiệm vụ: Đề tài có một số nhiệm vụ nghiên cứu chính: 7 + Tổng quan cơ sở lý luận về cải cách TTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường ; + Phân tích thực trạng cải cách TTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND huyện Phú Xuyên; + Đánh giá thực trạng cải cách TTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND huyện Phú Xuyên; + Phương hướng, giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng hoạt động cải cách thủ tục hành chính theo hướng hiện đại nhằm hoàn thành mục tiêu cải cách TTHC huyện Phú Xuyên giai đoạn 2016 – 2020. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu: cải cách TTHC về lĩnh vựcTài nguyên môi trường tại UBND huyện Phú Xuyên. - Phạm vi nghiên cứu: + Không gian: tại UBND huyện Phú Xuyên; + Thời gian: mốc thời gian nghiên cứu từ năm 2011 đến năm 2015. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn - Phương pháp luận: tiếp cận nghiên cứu vấn đề theo quan điểm hệ thống, khách quan, toàn diện, lịch sử. Áp dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử trong nghiên cứu luận văn. - Phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp phân tích, tổng hợp: tổng hợp các nghiên cứu về cải cách hành chính nói chung cũng như cải cách thủ tục hành chính nói riêng theo từng giai đoạn. Tổng hợp và phân tích các số liệu thống kê, báo cáo số liệu kết quả giải quyết TTHC, các kết quả nghiên cứu, các báo cáo đề cập đến cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên; + Khảo sát hoạt động cụ thể của bộ phận một cửa, cán bộ công chức làm việc tại các phòng, ban chuyên môn của UBND cấp huyện, người dân, tổ 8 chức về thực trạng chất lượng hoạt động của bộ phận một cửa, tiến hành thu thập và phân tích tổng hợp các số liệu báo cáo tại bộ phận một cửa, hệ thống hạ tầng cơ sở vật chất của các phòng ban và phòng một cửa… Từ đó xác định phạm vi, nội dung, phương thức và các điều kiện nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa ở Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên; + Phương pháp so sánh: Thông qua một số dẫn chứng về triển khai cải cách TTHC theo cơ chế “một cửa, một cửa liên thông”. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Về lý luận: Đề tài làm phong phú hơn lý luận về CCTTHC. - Về thực tiễn: Đề tài cung cấp cho người đọc thực tiễn TTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường, về CCTTHC tại UBND huyện Phú Xuyên. Đề tài cũng đóng góp một số giải pháp trong CCTTHC về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại UBND huyện Phú Xuyên. 7. Kết cấu luận văn Ngoài Phần mở đầu, Kết luận, Mục lục, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, Sơ đồ, nội dung chính của luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Một số vấn đề lý luận chung về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực Tài nguyên môi trường. Chương 2. Thực trạng cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội Chương 3. Phương hướng và giải pháp tăng cường hiệu quả cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực Tài nguyên môi trường tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội. 9 Chương 1 MỘT SỐ LÝ LUẬN CHUNG TRONG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VỀ LĨNH VỰC TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG 1.1. Khái quát về thủ tục hành chính 1.1.1. Khái niệm Thủ tục hành chính (TTHC) là một loại quy phạm pháp luật qui định về trình tự thời gian, về không gian khi thực hiện một thẩm quyền nhất định của bộ máy Nhà nước, là “cách thức giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính nhà nước với các tổ chức và cá nhân công dân” TTHC được đặt ra để các cơ quan Nhà nước có thể thực hiện mọi hình thức hoạt động cần thiết của mình trong đó bao gồm cả trình tự thành lập các công sở, trình tự bổ nhiệm, bãi nhiệm, điều động viên chức, trình tự lập quy, áp dụng quy phạm để đảm bảo các quyền của chủ thể và xử lý vi phạm, trình tự điều hành, tổ chức các hoạt động tác nghiệp hành chính. Đó chính là các quy tắc phải tuân thủ theo trong quá trình ra các quyết định hành chính của các cơ quan quản lý Nhà nước. TTHC là một bộ phận chế định của Luật hành chính. Nói cách khác, TTHC là một loại hình quy phạm mang tính công cụ để giúp các cơ quan Nhà nước có điều kiện thực hiện chức năng của mình. TTHC do các cơ quan Nhà nước ban hành để thực thi Hiến pháp và pháp luật nhằm thực hiện chức năng quản lý của nền HCNN và hoàn thành nhiệm vụ của mình, đồng thời các cơ quan HCNN có trách nhiệm thực thi các thủ tục đó. 10 Như vậy, TTHC vừa là công cụ thực hiện chức năng quản lý nhà nước của cơ quan hành chính nhà nước vừa là điều kiện để công dân, các tổ chức thực hiện quyền và nghĩa vụ. 1.1.2. Đặc điểm của thủ tục hành chính Thủ tục hành chính là một trong các hình thức thủ tục pháp lý, là thủ tục lập pháp, thủ tục hành pháp và thủ tục tư pháp, cũng như mọi hiện tượng có tính chất thủ tục khác cụ thể là các hình thức thủ tục tố tụng dân sự, tố tụng hình sự, tố tụng hành chính. TTHC có các đặc điểm chung cơ bản sau : là hình thức của các quy phạm vật chất phát sinh từ quy phạm vật chất nhưng lại là phương tiện đảm bảo thực hiện quy phạm vật chất. Song bản thân thủ tục hành chính là loại thủ tục riêng, có đặc điểm riêng, chứng tỏ nó là một hiện tượng pháp lý có tính chất độc lập tương đối, đó là các đặc điểm sau : Một là, TTHC do pháp luật hành chính quy định. Điều này cho thấy thủ tục là một loại việc phải được hình thành bởi các quy phạm pháp luật. TTHC được nhà nước xác lập nhằm mục đích thực hiện các quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia quan hệ pháp luật hành chính. Nếu một hoạt động mà luật pháp không quy định cần những TTHC nhất định thì các nhà quản lý nhà nước không được tự đặt ra thủ tục. TTHC là một nhân tố bảo đảm cho sự hoạt động chặt chẽ, thuận lợi và đúng chức năng quản lý của cơ quan nhà nước, vì nó là những hành vi chuẩn mực cho mọi công dân, cán bộ nhà nước tuân theo và thực hiện nghĩa vụ của mình đối với nhà nước. TTHC còn là thủ tục giải quyết các công việc liên quan đến quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức nếu không được pháp luật quy định đầy đủ và chặt chẽ thì rất khó khăn trong việc ngăn ngừa khả năng xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Hai là, “thủ tục hành chính rất đa dạng, phức tạp. Tính đa dạng và phức tạp của thủ tục hành chính được quy định bởi hoạt động quản lý nhà nước là 11 hoạt động được diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội”. Mặt khác, “bộ máy hành chính bao gồm rất nhiều các cơ quan từ Trung ương tới địa phương, mỗi cơ quan trong đó việc thực hiện thẩm quyền của mình đều phải tuân theo những thủ tục nhất định”. Trong điều kiện hiện nay, TTHC ở nước ta càng phong phú, đa dạng và phức tạp bởi “nền hành chính nhà nước hiện nay đang chuyển từ hành chính cai quản (hành chính đơn thuần) sang hành chính phục vụ, từ quản lý tập trung sang quản lý theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước”, đồng thời xu hướng hợp tác quốc tế làm cho các TTHC phải tính đến yếu tố nước ngoài. Ba là, TTHC diễn ra theo trật tự, theo các bước nhất định, nó chính là “trình tự thực hiện thẩm quyền trong quản lý nhà nước: lĩnh vực chấp hành, điều hành. Nghĩa là thủ tục hành chính được phân biệt với thủ tục tư pháp, khác thủ tục tố tụng tại tòa án”. Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Tòa án Nhân dân được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 28/10/1995 thì tòa án hành chính được tổ chức trong hệ thống tòa án nhân dân. Cụ thể tòa án hành chính nằm trong cơ cấu của Tòa án tối cao và tòa án Tỉnh, đối với Tòa án Huyện sẽ có thẩm phán chuyên trách. Tuy nhiên, ngày 21/5/1996, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính. Theo một số quan niệm, trình tự, thủ tục thuộc phạm vi điều chỉnh của Pháp lệnh này là “tố tụng hành chính”. Tố tụng hành chính theo Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính là một trong các loại thủ tục tư pháp được thực hiện để giải quyết các tranh chấp pháp luật hay áp dụng chế tài mang tính pháp lý. Nếu như TTHC được áp dụng về lĩnh vực quản lý hành chính thì thủ tục tư pháp được thực hiện trong hoạt động xét xử của Tòa án. Bởi vậy, không nên xem tố tụng hành chính là hình thức thuộc TTHC. 12 Bốn là, thủ tục hành chính được tiến hành bởi nhiều cơ quan có thẩm quyền khác nhau. Về lĩnh vực tư pháp, việc tiến hành tố tụng được thực hiện theo các thủ tục được quy định chỉ do một số cơ quan nhất định như tòa án, viện kiểm sát, cơ quan điều tra thực hiện. Trong việc thực hiện thủ tục hành chính lại khác do rất nhiều cơ quan nhà nước khác nhau tiến hành : Các cơ quan hành pháp, tư pháp, lập pháp; trong quan hệ nội bộ giữa các cơ quan và đối tượng ngoài cơ quan với tư cách quản lý nhà nước. Năm là, các văn bản về TTHC tản mạn, không tập trung. Các văn bản chứa đựng các TTHC được quy định trong rất nhiều văn bản pháp luật khác nhau. Chẳng hạn ở lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính có rất nhiều văn bản cụ thể hóa pháp lệnh được ban hành về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước khác nhau hoặc có những TTHC được quy định trong các văn bản không phải là luật hành chính. Tóm lại, việc nghiên cứu các đặc điểm của TTHC giúp chúng ta phân biệt được TTHC với thủ tục của các cơ quan lập pháp và tư pháp (thủ tục lập pháp và thủ tục tư pháp). 1.1.3. Vai trò của thủ tục hành chính TTHC giữ một vai trò quan trọng trong việc điều hành bộ máy công quyền, bởi mục tiêu của nền hành chính là hướng tới việc quản lý nhà nước một cách có hiệu lực, hiệu quả. Do đó TTHC một mặt đảm bảo tính pháp chế và đem lại hiệu quả hoạt động của các cơ quan nhà nước nói chung và của UBND huyện nói riêng. Trong Hội nghị lần thứ VIII Ban chấp hành Trung ương khóa VII đã thể hiện rõ với nội dung Cải cách một bước nền hành chính nhà nước: Một là cải cách thể chế nền hành chính; hai là chấn chỉnh tổ chức bộ máy và quy chế hoạt động của hệ thống hành chính; ba là xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức; bốn là cải cách tài chính công. 13
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan