Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Mét nÒn kinh tÕ muèn ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng tríc hÕt ph¶i ®îc ®¸p
øng nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t. VËy vèn ®Çu t cho nÒn kinh tÕ cã thÓ ®îc cung cÊp tõ
nh÷ng nguån nµo? §ã lµ: vèn tù cã cña chñ ®Çu t; vèn tõ Ng©n s¸ch Nhµ níc; vèn
®Çu t tõ níc ngoµi; vèn vay ng©n hµng…
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm kinh tÕ – x· héi cña níc ta, cã thÓ nãi nguån vèn ®Çu
t tõ ng©n hµng lµ nguån vèn quan träng nhÊt. C¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®· vµ ®ang
gãp mét phÇn rÊt lín vµo sù nghiÖp C«ng nghiÖp hãa- HiÖn ®¹i hãa cña ®Êt níc.
Tuy nhiªn, ë níc ta, gãi gän trong thËp niªn mµ chóng ta ®ang sèng, sù sôp ®æ hoµn
toµn cña hÖ thèng hîp t¸c x· tÝn dông, sù ra ®i cña mét sè NHTM cæ phÇn vµ ngay
c¶ mét sè NHTM quèc doanh nÕu kh«ng cã sù “n©ng ®ì” tõ phÝa Nhµ níc th× ch¾c
g× ®· tån t¹i ®îc. Nhng râ rµng nh÷ng sù “n©ng ®ì” nh thÕ kh«ng ph¶i lµ gi¶i ph¸p
tèi u, ®Æc biÖt lµ khi níc ta tiÕn tíi héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi. Nh÷ng bµi häc
x¬ng m¸u tõ nh÷ng Epco- Minh Phông, Tamexco… ë trong n íc hay c¸c cuéc sôp
®æ ng©n hµng trong khu vùc chØ võa míi x¶y ra gÇn ®©y khiÕn chóng ta kh«ng thÓ
kh«ng quan t©m ®Õn viÖc kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i yÕu kÐm nh»m n©ng cao h¬n n÷a
chÊt lîng ho¹t ®éng cña c¸c NHTM. §iÒu ®ã còng ®ång nghÜa víi viÖc x©y dùng
mét nÒn kinh tÕ v÷ng m¹nh n¨ng ®éng.
Qua qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu t¹i nhµ trêng vµ thêi gian thùc tËp t¹i Ng©n
hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh, mét ng©n hµng gi÷ vai trß chñ lùc trong cho
vay trung vµ dµi h¹n phôc vô cho ®Çu t vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng
Ninh. NhËn thÊy nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong tÝn dông trung vµ dµi h¹n, em quyÕt
®Þnh chän ®Ò tµi :“Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung vµ
dµi h¹n t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh ” lµm chuyªn
®Ò tèt nghiÖp cña m×nh víi hy väng ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo viÖc n©ng cao
h¬n n÷a chÊt lîng tÝn dông trong ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t
triÓn Qu¶ng Ninh nãi riªng vµ c¸c NHTM nãi chung.
MÆc dï ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o KiÒu §øc ThiÖn vµ tËp thÓ
CBCNV trong Chi nh¸nh Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh, b¶n th©n em
còng hÕt søc cè g¾ng, nhng do tr×nh ®é lý luËn vµ thùc tiÔn cã h¹n mµ ®©y l¹i lµ mét
lÜnh vùc phøc t¹p nªn Chuyªn ®Ò kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt
mong nhËn ®îc quan t©m gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o còng nh c¸c CBCNV Chi
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nh¸nh Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh vµ bÊt cø ai quan t©m ®Õn vÊn ®Ò
nµy.
Chuyªn ®Ò cã kÕt cÊu nh sau:
Ch¬ng I : TÝn dông ng©n hµng vµ chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng.
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n t¹i Chi nh¸nh Ng©n
hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi
h¹n t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng I : TÝn dông ng©n hµng vµ chÊt lîng tÝn
dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.1. TÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n hµng.
Kh¸i niÖm tÝn dông ®îc sö dông tõ rÊt sím trong ®êi sèng x· héi loµi ngêi.
TÝn dông cã thÓ hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n lµ quan hÖ vay mîn cã hoµn tr¶. Hay cã thÓ
®Þnh nghÜa mét c¸ch chÝnh x¸c: “TÝn dông lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch vèn díi h×nh
th¸i tiÒn tÖ hay hiÖn vËt cña mét tæ chøc hay c¸ nh©n nµy cho mét tæ chøc hay c¸
nh©n kh¸c sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶”.
TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a mét bªn lµ ng©n hµng, cßn bªn
kia lµ c¸c ph¸p nh©n vµ thÓ nh©n kh¸c trong nÒn kinh tÕ. §èi tîng vay mîn trong
quan hÖ tÝn dông ng©n hµng lµ tiÒn tÖ.
Ng©n hµng huy ®éng mäi nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ b»ng
c¸c h×nh thøc: NhËn tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ-x· héi, c¸ nh©n vµ ph¸t hµnh
chøng chØ tiÒn göi, tr¸i phiÕu… Khi c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸ nh©n cã nhu cÇu cÇn ® îc
bæ sung vèn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng, ng©n hµng sÏ ®¸p
øng ®Çy ®ñ c¸c nhu cÇu ®ã b»ng nguån vèn mµ m×nh ®· huy ®éng ®îc.
Víi vai trß nµy tÝn dông ng©n hµng ®· thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n phèi l¹i vèn
tiÒn tÖ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu t¸i s¶n xuÊt x· héi. C¬ së kh¸ch quan ®Ó h×nh thµnh nªn
chøc n¨ng ph©n phèi l¹i vèn tiÒn tÖ cña tÝn dông ng©n hµng lµ do ®Æc ®iÓm tuÇn
hoµn vèn trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi ®· thêng xuyªn xuÊt hiÖn hiÖn tîng t¹m
thêi thõa vèn ë n¬i nµy, trong khi ë n¬i kh¸c l¹i thiÕu vèn. HiÖn tîng thõa thiÕu ph¸t
sinh do cã sù chªnh lÖch vÒ thêi gian, sè lîng gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp vµ chi tiªu,
trong khi qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i ®îc tiÕn hµnh liªn tôc. TÝn dông th¬ng
m¹i ®· kh«ng gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò nµy, chØ cã ng©n hµng lµ tæ chøc chuyªn kinh
doanh tiÒn tÖ míi cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt m©u thuÉn ®ã.
I.1.2. Vai trß cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi nÒn kinh
tÕ ®· ®îc thay ®æi vÒ b¶n chÊt so víi nÒn kinh tÕ tËp trung tríc kia. Thêi kú mµ nÒn
kinh tÕ cña níc ta lµ nÒn kinh tÕ bao cÊp th× tÝn dông ng©n hµng chØ lµ mét c«ng cô
cÊp ph¸t thay Ng©n s¸ch. Ngµy nay, vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ph¶i thùc sù ®îc
sö dông lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ, lµ nh©n tè thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn,
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®iÒu tiÕt vµ di chuyÓn vèn, t¨ng thªm tÝnh hiÖu qu¶ cña vèn tiÒn tÖ ®èi víi nÒn kinh
tÕ.
TÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng.
Mèi quan hÖ nµy ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së sù tháa thuËn gi÷a c¸c bªn tham gia dùa
trªn nguyªn t¾c cïng cã lîi. Nh vËy râ rµng viÖc tham gia vµo quan hÖ tÝn dông nµy
lµ hoµn toµn tù nguyÖn vµ nã ®em l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn tham gia lµ ng©n hµng
vµ kh¸ch hµng. Kh«ng chØ cã vËy, ng©n hµng vµ doanh nghiÖp lµ hai chñ thÓ quan
träng hµng ®Çu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, do ®ã viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
cña hai chñ thÓ nµy sÏ gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ.
Ngµy nay víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c NHTM , ta cã thÓ thÊy tÝn
dông ng©n hµng cã vai trß quan träng nh thÕ nµo ®èi víi sù vËn hµnh cña mét nÒn
kinh tÕ, trong ®ã tÝn dông trung vµ dµi h¹n cã vai trß ®Æc biÖt quan träng trong cho
viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Tãm l¹i, viÖc më réng quy m« vµ n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ cÇn thiÕt kh¸ch quan, nã ®em l¹i lîi Ých cho c¶ ba
chñ thÓ lµ ng©n hµng , doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ nãi chung.
* §èi víi ng©n hµng: Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng chñ yÕu nhÊt cña mét
NHTM, nã chiÕm mét tû träng cao nhÊt trong tæng tµi s¶n cã cña ng©n hµng vµ ®©y
lµ kho¶n môc ®em l¹i phÇn lín thu nhËp cho ng©n hµng. Thu nhËp tõ tiÒn cho vay ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng tiÒn l·i cho vay vµ phô thuéc chñ yÕu vµo thêi h¹n cña kho¶n
vay theo nguyªn t¾c thêi h¹n cho vay cµng dµi th× l·i suÊt cho vay cµng lín. ChÝnh
v× thÕ nÕu mét ng©n hµng më réng cho vay trung vµ dµi h¹n th× ®iÒu ®ã cã nghÜa
r»ng ng©n hµng ®· lµm t¨ng thu nhËp cña m×nh. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c kho¶n vay cã
thêi h¹n dµi th× rñi ro tiÒm Èn còng cµng cao vµ ®ã lµ lý do v× sao më réng quy m«
ph¶i lu«n ®i kÌm víi n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
H¬n n÷a, viÖc ®¸p øng tèt nhu cÇu tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng ®em l¹i
cho ng©n hµng mét vò khÝ c¹nh tranh lîi h¹i trªn thÞ trêng. Kh¶ n¨ng më réng tÝn
dông trung vµ dµi h¹n thÓ hiÖn tiÒm lùc m¹nh vÒ vèn cña ng©n hµng, chÊt lîng tÝn
dông cao thÓ hiÖn n¨ng lùc qu¶n lý cña l·nh ®¹o, n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸n bé
ng©n hµng. §iÒu ®ã sÏ t¹o nªn uy tÝn ngµy cµng cao cho ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã,
khi ng©n hµng ®Çu t tÝn dông trung vµ dµi h¹n trong doanh nghiÖp nhÊt lµ c¸c doanh
nghiÖp míi th× thêng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp g¾n liÒn víi ng©n hµng, mäi nhu
cÇu vÒ vèn lu ®éng phôc vô cho chu kú s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c nhu cÇu thanh to¸n
b¶o l·nh, t vÊn cña doanh nghiÖp ®Òu qua ng©n hµng nhê vËy ng©n hµng cã thÓ t¨ng
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thªm thu nhËp cho m×nh. Cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vay vèn ®Ó ®Çu t ®æi míi
c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ, më réng s¶n xuÊt nhu cÇu vÒ vèn lu ®éng cho c¸c chu
kú s¶n xuÊt sau ®ã sÏ t¨ng lªn vµ nh vËy tÝn dông ng¾n h¹n vµ c¸c dÞch vô cña ng©n
hµng sÏ ®îc c¸c doanh nghiÖp sö dông nhiÒu h¬n vµ v× thÕ thu nhËp cña c¸c NHTM
sÏ ®îc t¨ng thªm.
* §èi víi doanh nghiÖp: Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë mçi thêi kú nhu cÇu
vÒ vèn trung vµ dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp lu«n lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt. C¸c
doanh nghiÖp míi thµnh lËp th× cÇn vèn ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, x©y dùng c¬ së
vËt chÊt kü thuËt nh nhµ xëng, kho b·i vµ ®¸p øng mét phÇn vèn lu ®éng. C¸c doanh
nghiÖp ®ang ho¹t ®éng th× lu«n cã nhu cÇu ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ ®Ó
n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng, më réng s¶n xuÊt khi gÆp c¬ héi kinh
doanh thuËn lîi. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã cã doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét lîng vèn lín
vµ thêi gian sö dông t¬ng ®èi dµi. Mçi doanh nghiÖp cã thÓ cã nhiÒu nguån kh¸c
nhau ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu ®ã cña m×nh, song mét trong nh÷ng nguån quan träng
nhÊt thêng ®îc c¸c doanh nghiÖp sö dông lµ nguån vèn tÝn dông ng©n hµng. §Æc
biÖt trong ®iÒu kiÖn ®ang ph¸t triÓn cña ViÖt Nam nhu cÇu cho ®Çu t ph¸t triÓn s¶n
xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp lµ rÊt lín. Trong khi ®ã nguån vèn tù tÝch lòy
cña c¸c doanh nghiÖp l¹i rÊt thÊp, nguån vèn nhµn rçi trong d©n c rÊt dåi dµo nhng
viÖc ®Çu t trùc tiÕp vµo c¸c doanh nghiÖp cßn kh¸ xa l¹ ®èi víi hä, thÞ trêng chøng
kho¸n ®· ra ®êi song míi chØ ë thêi kú s¬ khai nªn lµ mét trë ng¹i lín cho c¸c
doanh nghiÖp trong viÖc huy ®éng vèn. Trong ®iÒu kiÖn nh vËy th× vèn tÝn dông
ng©n hµng lµ mét sù lùa chän hiÖu qu¶ nhÊt.
Trong m«i trêng nÒn kinh tÕ c¹nh tranh gay g¾t c¸c chñ thÓ kinh doanh lu«n
ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm vµ thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó lµm cho s¶n phÈm cã ®îc
chç ®øng trªn thÞ trêng. §iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc doanh nghiÖp ph¶i kh«ng
ngõng ®æi míi, ®Çu t trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, më réng d©y chuyÒn s¶n xuÊt, n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm th× doanh nghiÖp míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn thÞ trêng.
Do ®ã vÊn ®Ò ®Çu t cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®îc ®a ra nh mét yªu cÇu bøc thiÕt ®èi
víi mçi doanh nghiÖp.
Môc ®Ých cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lµ ®Çu t vµo
më réng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng mua s¾m trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn
®¹i, tøc lµ ®Çu t theo chiÒu s©u nªn ta cã thÓ thÊy t¸c ®éng trùc tiÕp cña tÝn dông
trung vµ dµi h¹n ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®Þnh, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c«ng nghÖ h×nh thµnh tõ vèn vay dµi h¹n sÏ ®îc c¶i t¹o
n©ng cÊp vµ hiÖn ®¹i hãa lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng ®îc n©ng cao, gi¶m gi¸ thµnh
s¶n phÈm, dÉn ®Õn s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã søc hÊp dÉn thu hót kh¸ch hµng sÏ thóc
®Èy chiÕm lÜnh thÞ trêng. Tõ ®ã lµm tiÒn ®Ò cho viÖc t¨ng lîi nhuËn cña c¸c doanh
nghiÖp.
* §èi víi nÒn kinh tÕ: NÒn kinh tÕ cña mçi quèc gia trong mçi thêi kú, dï ®ã
lµ mét quèc gia chËm ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn hay ph¸t triÓn th× nhu cÇu vèn
trung vµ dµi h¹n cho ®Çu t ph¸t triÓn ®Òu rÊt cÇn thiÕt. §èi víi c¸c níc chËm ph¸t
triÓn ho¹t ®éng ®Çu t chñ yÕu lµ theo chiÒu réng díi h×nh thøc x©y dùng míi, c¸c níc ph¸t triÓn th× chñ yÕu ®Çu t chiÒu s©u theo híng hiÖn ®¹i hãa, cßn c¸c níc ®ang
ph¸t triÓn th× cÇn ph¶i kÕt hîp ®Çu t võa theo chiÒu réng võa theo chiÒu s©u. Nhng
dï lµ ®Çu t theo c¸ch nµo th× còng ®Òu cÇn ®Õn nguån vèn vµ ph¶i lµ nguån vèn
trung vµ dµi h¹n.
Nguån vèn ®¸p øng nhu cÇu ®Çu t nµy cã thÓ khai th¸c tõ nhiÒu kªnh kh¸c
nhau trong ®ã kªnh tÝn dông ng©n hµng lu«n gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng. XuÊt
ph¸t tõ chøc n¨ng tËp trung vµ ph©n phèi l¹i vèn trong nÒn kinh tÕ, tÝn dông trung vµ
dµi h¹n cña ng©n hµng ®· thu hót nh÷ng nguån vèn d thõa, t¹m thêi nhµn rçi ®Ó ®a
vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ vèn cho c¸c doanh
nghiÖp, tõ ®ã phôc vô cho sù t¨ng trëng nÒn kinh tÕ. Ph¸t triÓn tÝn dông trung vµ dµi
h¹n sÏ gi¶m bít ®¸ng kÓ g¸nh nÆng cho Ng©n s¸ch Nhµ níc, gi¶m c¸c kho¶n bao
cÊp tõ Ng©n s¸ch cho ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n, gãp phÇn gi¶m bít th©m hôt Ng©n
s¸ch, h¬n thÕ n÷a hiÖu qu¶ mang l¹i còng tá ra cao h¬n. Bëi lÏ ®ång vèn lóc nµy ®·
g¾n kÕt chÆt chÏ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng còng nh doanh nghiÖp xin
vay vèn. §èi víi ng©n hµng ®Ó b¶o toµn vèn nªn mçi dù ¸n xin vay ng©n hµng sÏ
ph¶i xem xÐt kü lìng tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n tríc khi ra quyÕt ®Þnh cho vay. Ngay c¶
sau khi ®· gi¶i ng©n c¸c ng©n hµng còng ph¶i gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông tiÒn
vay ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi tríc nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh vµ trong c¸c trêng hîp cÇn thiÕt c¸c ng©n hµng cßn ph¶i t vÊn cho doanh nghiÖp, ®a ra nh÷ng lêi
khuyªn bæ Ých gióp cho viÖc ®¶m b¶o an toµn vµ sinh lêi cña vèn vay. VÒ phÝa c¸c
doanh nghiÖp l·i suÊt tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ mét chi phÝ kh¸ lín, do vËy c¸c
doanh nghiÖp còng sÏ ph¶i tÝnh to¸n kü lìng ®Ó sö dông vèn vay mét c¸ch hîp lý vµ
hiÖu qu¶ nhÊt. V× vËy tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ ®ßn bÈy kinh tÕ thóc ®Èy c¸c
doanh nghiÖp ph¸t triÓn gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña toµn bé nÒn kinh tÕ.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Bªn c¹nh ®ã tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng cã thÓ ®îc sö dông nh mét c«ng
cô t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Êt níc theo nh÷ng ®Þnh híng
cã lîi nhÊt. Th«ng qua viÖc më réng cho vay ®èi víi nh÷ng lÜnh vùc cÇn khuyÕn
khÝch vµ h¹n chÕ cho vay ®èi víi nh÷ng lÜnh vùc kh«ng cÇn ®Èy m¹nh, c¸c ng©n
hµng ®· tham gia tÝch cùc vµo viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu kinh tÕ mét c¸ch chñ ®éng vµ
tÝch cùc.
§èi víi ViÖt Nam do xuÊt ph¸t tõ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp lµ chñ yÕu, nªn nÒn kinh tÕ níc ta gÆp v« vµn khã kh¨n trong c«ng cuéc
C«ng nghiÖp hãa _ HiÖn ®¹i hãa. Tríc m¾t lµ nhu cÇu vÒ vèn nhÊt lµ vèn trung vµ
dµi h¹n ®Ó ®Çu t x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®æi míi vµ n©ng cao
tr×nh ®é c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ, chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ tõ n«ng nghiÖp l¹c
hËu sang nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i víi c¬ cÊu C«ng nghiÖp - N«ng nghiÖp - DÞch vô hîp
lý, ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc theo c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u. Nguån vèn ®Ó ®¸p
øng cho nhu cÇu ®Çu t bao gåm c¶ vèn ®Çu t trong níc vµ vèn ®Çu t níc ngoµi. Tuy
nhiªn bµi häc kinh nghiÖm tõ c¸c níc trong khu vùc trong thêi gian qua ®· cho thÊy
viÖc qu¸ l¹m dông vµo vèn níc ngoµi sÏ ®a ®Êt níc ®Õn nh÷ng biÕn ®éng vÒ tµi
chÝnh tiÒn tÖ kh«ng thÓ kiÓm so¸t næi. ChÝnh v× nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña
vèn trong níc nªn t¹i §¹i héi §¶ng lÇn VIII ®· kh¼ng ®Þnh: “ Vèn níc ngoµi lµ
quan träng, vèn trong níc lµ quyÕt ®Þnh” . §èi víi nguån vèn trong níc th× nguån
vèn cÊp ph¸t tõ Ng©n s¸ch Nhµ níc rÊt h¹n hÑp, kh«ng thÓ ®Çu t dµn tr¶i cho nhiÒu
lÜnh vùc mµ chñ yÕu tËp trung x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng vµ mét sè c«ng
tr×nh c«ng nghiÖp lín. Nguån vèn tù tÝch lòy cña hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ViÖt
Nam hiÖn nay qu¸ nhá bÐ, kh«ng thÓ ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi trang thiÕt bÞ, c«ng
nghÖ, më réng s¶n xuÊt. ChØ cã nguån vèn nhµn rçi trong d©n c lµ kh¸ dåi dµo song
viÖc huy ®éng ®îc nguån vèn nµy l¹i kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng. C¸c h×nh thøc ®Çu t
trùc tiÕp vµo c¸c doanh nghiÖp vÉn cßn rÊt xa l¹ víi ®¹i bé phËn c«ng chóng. ThÞ trêng chøng kho¸n míi ra ®êi vµ cha ph¸t triÓn hoµn thiÖn do ®ã viÖc huy ®éng vèn
b»ng ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n. Trong bèi c¶nh ®ã
th× hiÖn t¹i vµ thêi gian tíi vèn tÝn dông ng©n hµng vÉn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh cho
tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp hãa_ HiÖn ®¹i hãa ®Êt níc. V× vËy më réng vµ n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn
kinh tÕ cña ®Êt níc.
I.1.3. C¸c lo¹i h×nh tÝn dông chñ yÕu trong ng©n hµng.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Trong qu¶n lý tÝn dông Ng©n hµng, c¸c nhµ kinh tÕ thêng dùa vµo c¸c tiªu
thøc kh¸c nhau ®Ó ph©n lo¹i tÝn dông. Sau ®©y lµ c¸c c¸ch ph©n lo¹i cô thÓ:
Thø nhÊt, c¨n cø vµo thêi h¹n, tÝn dông ®îc ph©n lµm 3 lo¹i: TÝn dông
ng¾n h¹n, tÝn dông trung h¹n vµ tÝn dông dµi h¹n.
TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n díi 1 n¨m vµ thêng
®îc sö dông ®Ó cho vay bæ sung thiÕu hôt t¹m thêi vèn lu ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp vµ cho vay phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t cña c¸c c¸ nh©n trong x· héi.
TÝn dông trung h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n tõ 1-5 n¨m, lo¹i tÝn
dông nµy ®îc cung cÊp ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kü thuËt, më
réng vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh nhá cã thêi gian thu håi vèn nhanh.
TÝn dông dµi h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n trªn 5 n¨m. TÝn dông
dµi h¹n ®îc sö dông ®Ó cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, ®Çu t x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp
míi, c¸c c«ng tr×nh thuéc c¬ së h¹ tÇng, c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt víi quy m«
lín.
Thø hai, c¨n cø vµo ®èi tîng cña tÝn dông ta cã 2 lo¹i: TÝn dông vèn lu
®éng vµ tÝn dông vèn cè ®Þnh.
TÝn dông vèn lu ®éng: Lµ lo¹i tÝn dông ®îc cÊp ph¸t ®Ó h×nh thµnh
vèn lu ®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ. Cô thÓ, nã bao gåm c¸c kho¶n cho vay ®Ó dù
tr÷ hµng ho¸ ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp th¬ng nghiÖp, cho vay ®Ó mua ph©n bãn, thuèc
trõ s©u ®èi víi c¸c hé s¶n xuÊt n«ng nghiÖp…TÝn dông nµy th êng dîc sö dông ®Ó
cho vay bï ®¾p møc vèn lu ®éng thiÕu hôt t¹m thêi.
TÝn dông vèn cè ®Þnh: Lµ lo¹i tÝn dông ®îc cÊp ph¸t ®Ó h×nh thµnh tµi
s¶n cè ®Þnh. Thêng ®îc dïng ®Ó ®Çu t mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn vµ ®æi míi
kü thuËt, më réng s¶n xuÊt, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp vµ c¸c c«ng tr×nh míi. Thêi h¹n
cho vay ®èi víi lo¹i nµy lµ trung vµ dµi h¹n.
Thø ba, c¨n cø vµo môc ®Ých sö dông vèn, tÝn dông ®îc ph©n lµm 2 lo¹i:
TÝn dông s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸; TÝn dông tiªu dïng.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
TÝn dông s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸: CÊp ph¸t cho c¸c doanh
nghiÖp vµ c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸.
TÝn dông tiªu dïng: Lµ h×nh thøc cÊp ph¸t tÝn dông cho c¸ nh©n ®Ó
®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng: Mua s¾m nhµ cöa, xe cé, hµng ho¸ vµ c¸c nhu cÇu cÇn
thiÕt cho cuéc sèng hµng ngµy…Lo¹i tÝn dông nµy ® îc cÊp ph¸t díi h×nh thøc b»ng
tiÒn hoÆc hµng ho¸ (b¸n chÞu). ViÖc cÊp tÝn dông b»ng tiÒn do c¸c Ng©n hµng, quü
tiÕt kiÖm, HTX tÝn dông…cÊp, cßn h×nh thøc b¸n chÞu hµng ho¸ do c¸c c«ng ty, cöa
hµng thùc hiÖn.
I.2.ChÊt lîng tÝn dông Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.2.1.Kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông Ng©n hµng.
I.2.1.1.ChÊt lîng tÝn dông Ng©n hµng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× c¹nh
tranh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan kh«ng thÓ tr¸nh khái, s¶n xuÊt hµng ho¸ cµng ph¸t
triÓn th× c¹nh tranh cµng gay g¾t trªn 3 ph¬ng diÖn chñ yÕu: ChÊt lîng, sè lîng vµ
gi¸ c¶, trong ®ã chÊt lîng lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt
trong viÖc chiÕm lÜnh thÞ trêng.
Cã nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ chÊt lîng s¶n phÈm nh: “ChÊt lîng lµ phï
hîp víi môc ®Ých sö dông” hoÆc “lµ mét tr×nh ®é dù kiÕn tríc vÒ ®é ®ång ®Òu vµ ®é
tin cËy víi chi phÝ thÊp, phï hîp víi thÞ trêng”, hay theo HiÖp héi vÒ tiªu chuÈn
Ph¸p th× chÊt lîng lµ “n¨ng lùc cña mét s¶n phÈm, dÞch vô nh»m tho¶ m·n nh÷ng
nhu cÇu cña ngêi sö dông”.
Víi c¸ch ®Ò cËp vÊn ®Ò ®Ò nh vËy, ta cã thÓ hiÓu chÊt lîng tÝn dông ng©n
hµng lµ sù ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng ( ngêi göi tiÒn vµ ngêi vay tiÒn ) trong quan hÖ tÝn dông ®ång thêi ®¶m b¶o an toµn trong viÖc thu håi
vèn th«ng qua sù ph¸t huy hiÖu qu¶ cña ph¬ng ¸n ®îc h×nh thµnh b»ng ®ång tiÒn
vay hay h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro vÒ ®ång vèn, t¨ng lîi nhuËn cña ng©n hµng, phï
hîp vµ phôc vô sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
* XÐt trªn gãc ®é ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng th× chÊt lîng tÝn dông
lµ kho¶n tÝn dông ®îc ®¶m b¶o an toµn hiÖu qu¶, sö dông ®óng môc ®Ých, phï hîp
víi chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng, hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n ®em l¹i lîi
nhuËn cho ng©n hµng víi chi phÝ dÞch vô thÊp, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
hµng trªn thÞ trêng, lµm lµnh m¹nh c¸c quan hÖ kinh tÕ, phôc vô t¨ng trëng vµ ph¸t
triÓn.
* XÐt trªn gãc ®é lîi Ých kinh tÕ cña kh¸ch hµng th× kho¶n tÝn dông cã chÊt l îng ph¶i phï hîp víi môc ®Ých sö dông cña kh¸ch hµng víi l·i suÊt vµ kú h¹n hîp
lý, thñ tôc tÝn dông ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn, thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng nhng vÉn
®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c tÝn dông.
* §èi víi nÒn kinh tÕ, kho¶n tÝn dông cã chÊt lîng ph¶i hç trî cho ho¹t ®éng
kinh doanh tiªu dïng hîp ph¸p gãp phÇn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt lu th«ng hµng hãa, gi¶i
quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm, x©y dùng c¸c c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô cho viÖc ph¸t
triÓn nÒn kinh tÕ x· héi.
I.2.1.2. ChÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n trong ng©n hµng.
ChÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng kh«ng n»m ngoµi kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông nãi chung. Cã thÓ hiÓu chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ vèn cho
vay trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng ®îc kh¸ch hµng ®a vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh dÞch vô mµ ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi t¹o ra ®îc thu nhËp ®Ó trang
tr¶i mäi chi phÝ vµ cã lîi nhuËn, phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh doanh cña ng©n
hµng vµ nÒn kinh tÕ x· héi nãi chung.
Tuy nhiªn kh¸i niÖm chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ mét kh¸i niÖm t¬ng ®èi nã võa cô thÓ ( thÓ hiÖn th«ng qua mét sè chØ tiªu ®Þnh lîng nh d nî, nî qu¸
h¹n…) l¹i võa trõu tîng ( thÓ hiÖn qua kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng, møc ®é t¸c
®éng ®Õn nÒn kinh tÕ…) H¬n n÷a, chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ mét chØ
tiªu tæng hîp, nã ph¶n ¸nh møc ®é thÝch nghi cña ng©n hµng th¬ng m¹i víi sù thay
®æi cña m«i trêng bªn ngoµi, nã thÓ hiÖn søc m¹nh cña ng©n hµng trong qu¸ tr×nh
c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
I.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng.
* §èi víi Ng©n hµng: N©ng cao chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng lµ nhiÖm vô
quan träng hµng ®Çu mang tÝnh chÊt sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng.
§Æc biÖt lµ ë ViÖt Nam, bëi ngoµi ho¹t ®éng tÝn dông th× c¸c dÞch vô kh¸c trong hÖ
thèng NHTM cña chóng ta cha triÓn khai hÕt, hoÆc cha cã hiÖu qu¶. Th«ng thêng ë
ng©n hµng c¸c níc, nghiÖp vô tÝn dông mang l¹i 60% thu nhËp cßn ë ViÖt Nam
trong giai ®o¹n hiÖn nay th× thu nhËp tõ ho¹t ®éng tÝn dông chiÕm ®Õn 90% tæng thu
nhËp cña ng©n hµng. Thùc tÕ cho thÊy, kinh doanh trong lÜnh vùc nµy chøa ®ùng rÊt
1
0
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nhiÒu rñi ro, nh÷ng rñi ro trong lÜnh vùc nµy ®Òu ®a ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i nÆng nÒ,
thËm chÝ ph¸ s¶n. Lý do lµ c¸c kho¶n tiÒn vay chiÕm tíi h¬n 70% tµi s¶n cã nhng
l¹i kÐm láng h¬n so víi c¸c tµi s¶n kh¸c bëi viÖc chuyÓn chóng sang tiÒn mÆt lµ rÊt
phøc t¹p vµ tèn kÐm ngay c¶ khi ®· ®Õn h¹n. MÆt kh¸c, ng©n hµng l¹i kh«ng thÓ
lo¹i trõ hÕt nh÷ng rñi ro trong ho¹t ®éng cña m×nh mµ chØ cã thÓ b»ng nh÷ng biÖn
ph¸p ®ång bé h÷u hiÖu nh»m ng¨n ngõa, h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y
ra, ®¶m b¶o an toµn nguån vèn.
Do vËy, n©ng cao chÊt lîng tÝn dông lµ tÊt yÕu kh¸ch quan trong ho¹t ®éng
cña ng©n hµng, gãp phÇn lµnh m¹nh hãa quan hÖ tÝn dông v× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn
l©u dµi cña hÖ thèng NHTM ViÖt Nam.
* §èi víi chñ thÓ vay vèn:
* §èi víi nÒn kinh tÕ: Víi chøc n¨ng lµ ngêi ®i vay ®Ó cho vay, Ng©n hµng
huy ®éng nh÷ng nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi trong d©n c vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ-x·
héi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc, c¸ nh©n khi thiÕu vèn cÇn ®îc
bæ sung trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu dïng. C¸c Ng©n hµng ®ãng vai
trß lµ ngêi ph©n phèi l¹i vèn tiÒn tÖ, ®¸p øng nhu cÇu t¸i s¶n xuÊt x· héi. TÝn dông
Ng©n hµng ®· vµ ®ang lµ nh©n tè thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ®iÒu tiÕt vµ
di chuyÓn vèn, t¨ng thªm vèn tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ. TÝn dông Ng©n hµng t¸c
®éng tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, thóc ®Èy c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, gãp
phÇn dÞch chuyÓn c¬ cÊu ngµnh, thùc hiÖn ®Çu t chiÒu s©u vµ chiÒu réng, h×nh thµnh
nªn c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän, x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý vµ khai th¸c triÖt
®Ó c¸c nguån lùc. Lµm tèt c«ng t¸c tÝn dông lµ ®éng lùc cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn
æn ®Þnh vµ lµnh m¹nh. Ngîc l¹i, nÕu lµm kh«ng tèt c«ng t¸c tÝn dông sÏ dÉn tíi hËu
qu¶ kh«ng lêng cho ngµnh ng©n hµng vµ cho c¶ nÒn kinh tÕ.
I.2.3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng:
I.2.3.1. Nhãm chØ tiªu chung ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng:
* Tæng nguån vèn huy ®éng : cho biÕt tæng nguån tiÒn ng©n hµng huy ®éng
®îc trong nÒn kinh tÕ. §©y lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng ph¸t triÓn quy m« ho¹t ®éng cña
m×nh, lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ uy tÝn cña ng©n hµng víi ngêi göi tiÒn.
* Tû träng tõng lo¹i tiÒn göi trªn tæng nguån huy ®éng : bëi mçi lo¹i tiÒn göi
cã l·i suÊt kh¸c nhau nªn chØ tiªu nµy cho biÕt kÕt cÊu cña nguån vèn huy ®éng ®Ó
tõ ®ã x¸c ®Þnh mÆt yÕu, mÆt m¹nh cña ng©n hµng trong kinh doanh. NÕu ng©n hµng
1
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
cã tû träng tiÒn göi kh«ng kú h¹n cao, ng©n hµng ®ã sÏ cã nhiÒu thuËn lîi. Ngîc l¹i,
ng©n hµng nµo cã tû lÖ tiÒn göi víi l·i suÊt cao chiÕm tû träng lín sÏ gÆp khã kh¨n
trong viÖc gi¶i quyÕt ®Çu ra cña nguån vèn.
* Tæng d nî: cho biÕt ng©n hµng cho vay ®îc nhiÒu hay Ýt. NÕu kh¸ch hµng
vay nhiÒu, tøc lµ ng©n hµng ®· t¹o ®îc uy tÝn víi kh¸ch hµng, cung cÊp ®îc nhiÒu
dÞch vô ®a d¹ng phong phó, tham gia vµo nhiÒu nghiÖp vô thanh to¸n.
I.2.3.2. Nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n:
TÝn dông trung vµ dµi h¹n lµ mét thµnh phÇn cña tÝn dông ng©n hµng nªn ¸p
dông nhãm chØ tiªu chung ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng nªu trªn ta cã
nh÷ng chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông trung vµ dµi h¹n nh sau:
ChØ tiªu d nî :
D nî tÝn dông trung vµ dµi h¹n
Tæng d nî tÝn dông
ChØ tiªu nµy cho biÕt tû träng d nî trung vµ dµi h¹n so víi tæng d nî cña ng©n
hµng. ChØ tiªu d nî cµng lín th× ng©n hµng cho vay ®îc cµng nhiÒu vµ ngîc l¹i.
ViÖc sö dông chØ tiªu nµy chØ lµ t¬ng ®èi trong mét thêi ®iÓm cô thÓ nµo ®ã.
Nî qu¸ h¹n khã ®ßi:
Nî qu¸ h¹n khã ®ßi trung vµ dµi h¹n
Tæng d nî tÝn dông trung vµ dµi h¹n
ChØ tiªu nµy cho biÕt tû träng nî qu¸ h¹n khã ®ßi so víi tæng d nî tÝn dông
trung vµ dµi h¹n. ChÊt lîng tÝn dông cµng cao th× chØ tiªu nµy cµng nhá vµ ngîc l¹i
chÊt lîng tÝn dông kÐm, rñi ro lín khi chØ tiªu nµy lín.
ChØ tiªu lîi nhuËn:
Lîi nhuËn tõ tÝn dông trung vµ dµi h¹n
Tæng d nî tÝn dông trung vµ dµi h¹n
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n. Lîi
nhuËn ë ®©y ph¶n ¸nh chªnh lÖch gi÷a chi phÝ ®Çu vµo ( l·i suÊt huy ®éng ) vµ thu
l·i ®Çu ra.
§¸nh gi¸ chÊt lîng tÝn dông cña mét ng©n hµng ph¶i ®¸nh gi¸ c¶ lîi nhuËn
mµ tÝn dông ®ã mang l¹i cho ng©n hµng.
Lîi nhuËn tÝn dông trung vµ dµi h¹n
Tæng lîi nhuËn
1
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChØ tiªu nµy cho thÊy râ vai trß, vÞ trÝ cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®èi víi
ho¹t ®éng cña ng©n hµng. ChÊt lîng tÝn dông cµng cao th× lîi nhuËn thu ®îc cµng
lín.
I.2.4. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng:
Cã thÓ nãi, ho¹t ®éng cña ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ lµ rÊt nh¹y c¶m, chØ
cÇn mét t¸c ®éng nhá tõ trong hay ngoµi ®Òu ¶nh hëng tíi c¶ hÖ thèng. Do vËy,
nh»m n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng ho¹t ®éng tÝn dông trong ng©n hµng ®ßi hái ph¶i
tiÕn hµnh ph©n lo¹i c¸c nh©n tè cã t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng,
tõ ®ã ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ng¨n ngõa, h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng t¸c ®éng
tiªu cùc, lµm trong s¹ch, lµnh m¹nh hÖ thèng ng©n hµng.
Cã rÊt nhiÒu nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng, nhng gép
chung l¹i cã thÓ ph©n thµnh 4 nhãm nh©n tè chÝnh nh sau:
I.2.4.1. Nhãm nh©n tè thuéc m«i trêng kinh tÕ:
XÐt mét c¸ch tæng thÓ, nÒn kinh tÕ æn ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho tÝn dông
ng©n hµng ph¸t triÓn. Bëi nÒn kinh tÕ æn ®Þnh lµ nÒn kinh tÕ mµ trong ®ã l¹m ph¸t ®îc kiÒm chÕ ë møc hîp lý, kh«ng cã khñng ho¶ng, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh tèt, cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi nhuËn cao, doanh
nghiÖp hoµn tr¶ ®îc vèn vay ng©n hµng ®óng h¹n ( c¶ gèc vµ l·i ). Do ®ã ho¹t ®éng
tÝn dông cña ng©n hµng sÏ ph¸t triÓn, chÊt lîng tÝn dông ®îc n©ng cao. Ngîc l¹i,
trong thêi kú suy tho¸i kinh tÕ, s¶n xuÊt kinh doanh bÞ thu hÑp ®Çu t vµ tiªu dïng
gi¶m sót, l¹m ph¸t cao, nhu cÇu tÝn dông gi¶m, vèn tÝn dông thùc hiÖn còng khã cã
thÓ sö dông cã hiÖu qu¶ hoÆc tr¶ nî kh«ng ®óng h¹n cho ng©n hµng, thËm chÝ
kh«ng thu håi ®îc vèn ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng gi¶m sót m¹nh c¶ vÒ quy
m« vµ chÊt lîng.
Møc ®é phï hîp gi÷a l·i suÊt ng©n hµng vµ lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp thu ®îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô còng ¶nh hëng rÊt lín ®Õn chÊt lîng
tÝn dông. Lîi tøc ng©n hµng thu ®îc trong ho¹t ®éng tÝn dông lu«n bÞ giíi h¹n bëi
lîi nhuËn doanh nghiÖp sö dông vèn vay ng©n hµng. NÕu c¸c ng©n hµng ¸p dông
møc l·i suÊt cho vay qu¸ cao, lîi nhuËn mµ c¸c doanh nghiÖp lµm ra kh«ng ®ñ ®Ó
trang tr¶i th× sÏ ¶nh hëng ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi riªng vµ
toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. Khi ®ã, ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng kh«ng cßn lµ
1
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, vµ tÊt nhiªn chÊt lîng tÝn dông
còng bÞ gi¶m sót.
Ngoµi nh÷ng biÕn ®éng vÒ l·i suÊt thÞ trêng th× nh÷ng biÕn ®éng vÒ tû gi¸ thÞ
trêng còng ¶nh hëng trùc tiÕp tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng. Bµi häc tõ cuéc
khñng ho¶ng tµi chÝnh – tiÒn tÖ khu vùc ®· cho thÊy sù mÊt gi¸ cña ®ång tiÒn cã
¶nh hëng to lín nh thÕ nµo ®Õn chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng nãi riªng vµ ho¹t ®éng
cña c¸c NHTM nãi chung.
I.2.4.2. Nhãm nh©n tè thuéc m«i trêng ph¸p lý:
M«i trêng ph¸p lý cho ho¹t ®éng ng©n hµng ®îc hiÓu lµ mét hÖ thèng luËt vµ
c¸c v¨n b¶n ph¸p quy liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t
®éng tÝn dông nãi riªng.
Thùc tiÔn kinh tÕ thÞ trêng hµng tr¨m n¨m qua cã ®ñ c¬ së ®Ó kÕt luËn r»ng
ph¸p luËt ®· trë thµnh mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu ®îc. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, ph¸p luËt lµ hµng rµo ph¸p lý t¹o ra m«i trêng
kinh doanh b×nh ®¼ng, thuËn lîi, b¶o vÖ quyÒn lîi, lîi Ých hîp ph¸p cña c¸c chñ thÓ
kinh tÕ, c¸ nh©n… V× vËy nh©n tè ph¸p luËt cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi ho¹t
®éng tÝn dông ng©n hµng: quan hÖ tÝn dông ph¶i ®îc ph¸p luËt thõa nhËn; quy chÕ,
quy tr×nh tÝn dông t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng tÝn dông ph¸t
triÓn lµnh m¹nh, ph¸t huy vai trß ®èi víi nÒn kinh tÕ x· héi, b¶o vÖ b×nh ®¼ng quyÒn
vµ lîi Ých cña c¸c bªn tham gia quan hÖ tÝn dông. Nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ
tÝn dông ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, trªn c¬ së ®ã
kÝch thÝch ho¹t ®éng tÝn dông cã hiÖu qu¶ h¬n.
HiÖn nay, ë níc ta m«i trêng ph¸p lý cho kinh doanh tÝn dông ng©n hµng cha
®Çy ®ñ.
* §iÒu kiÖn cho vay lµ cÇn ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp trong khi ®ã chóng ta cha
cã luËt vÒ së h÷u nªn kh«ng cã c¬ quan nµo chÞu cÊp chøng th së h÷u tµi s¶n vµ
qu¶n lý qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn tµi s¶n. Cßn ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc, chØ thÞ
178 ngµy 29/02/1999 cña ChÝnh phñ, th«ng t 06 ngµy 04/04/2000 cña Ng©n hµng
Nhµ níc vÉn lµ thÕ chÊp, nhng dï v¨n b¶n ®· cã hiÖu lùc tõ l©u nhng Côc qu¶n lý
vèn vÉn cha chÞu x¸c nhËn tµi s¶n vµ c¬ quan c«ng chøng th× cha cã chñ tr¬ng do
vËy vÉn cßn ¸ch t¾c kh«ng cã c¬ quan nhËn ®¨ng ký tµi s¶n thÕ chÊp.
1
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
* C¸c quy ®Þnh ph¸p luËt kÕ to¸n thèng kª, kiÓm to¸n cha ®ñ kh¶ n¨ng vµ
hiÖu lùc buéc c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª kiÓm to¸n chÝnh
x¸c vµ kÞp thêi ( hiÖn nay míi b¾t buéc víi doanh nghiÖp Nhµ níc ). Trªn thùc tÕ
cã ®Õn 50% kh¸ch hµng kh«ng thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ kÕ to¸n
thèng kª, sè liÖu lµm c¨n cø cho vay l¹i kh«ng ®óng sè liªu thËt dÉn ®Õn rñi ro.
* TÝn dông th¬ng m¹i ( mua b¸n chÞu) ®ang trë thµnh phæ biÕn trong giao
dÞch th¬ng m¹i nhng cha cã nh÷ng chÕ ®Þnh vÒ lu th«ng kú phiÕu th¬ng m¹i nªn
x¶y ra t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn c«ng nî d©y da, lõa ®¶o, trèn thuÕ, sö dông vèn
vay ng©n hµng sai môc ®Ých, g©y khã kh¨n cho c¸c c¬ quan chøc n¨ng trong viÖc
kiÓm so¸t.
Cã thÓ kh¸i qu¸t mét sè mÆt h¹n chÕ trong m«i trêng ph¸p lý cho ho¹t ®éng
cña c¸c NHTM nh: hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt cha ®ång bé, qu¸ rêm rµ, chång
chÐo víi c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c vµ ®Æc biÖt lµ xa rêi thùc tÕ dÉn tíi rÊt khã ¸p
dông. §ång thêi sù thay ®æi chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc còng lµ nguyªn
nh©n ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng tr¶ nî cña c¸c doanh nghiÖp vµ gi¸n tiÕp ¶nh hëng tíi
chÊt lîng tÝn dông cña c¸c NHTM.
I.2.4.3. Nh÷ng nh©n tè vÒ phÝa ng©n hµng:
§©y lµ nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ phÝa ng©n hµng, cã liªn quan ®Õn sù ph¸t triÓn
cña ng©n hµng nãi chung vµ tÝn dông nãi riªng mµ ta cã thÓ liÖt kª ra nh sau:
* ChÝnh s¸ch tÝn dông : ChÝnh s¸ch tÝn dông lµ kim chØ nam ®¶m b¶o cho
ho¹t ®éng tÝn dông ®i ®óng quü ®¹o. Nã cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng
hay thÊt b¹i cña mäi ng©n hµng. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n sÏ thu hót ®îc
nhiÒu kh¸ch hµng, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi cña ho¹t ®éng tÝn dông trªn c¬ së
ph©n t¸n, tu©n thñ ph¸p luËt vµ ®êng lèi chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. §iÒu ®ã còng cã
nghÜa lµ chÊt lîng tÝn dông tuú thuéc vµo viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cã hîp
lý hay kh«ng.
* C«ng t¸c tæ chøc ng©n hµng: Tæ chøc cña ng©n hµng ®îc s¾p xÕp mét c¸ch
khoa häc, ®¶m b¶o sù phèi hîp chÆt chÏ, nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban trong ng©n
hµng, trong hÖ thèng ng©n hµng còng nh gi÷a c¸c ng©n hµng víi c¸c c¬ quan kh¸c
nh tµi chÝnh, ph¸p lý…sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng;
gióp ng©n hµng theo dâi, qu¶n lý s¸t sao c¸c kho¶n vèn huy ®éng vµ c¸c kho¶n vèn
cho vay. §©y lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô tÝn dông lµnh m¹nh vµ qu¶n lý cã
1
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
hiÖu qu¶ c¸c kho¶n vèn tÝn dông. Tæ chøc ng©n hµng theo nguyªn t¾c tËp trung cã
ph©n cÊp chÝnh lµ mét kh©u quan träng trong qu¸ tr×nh qu¶n lý chÊt lîng tÝn dông
®ång bé, gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Nhµ níc trong tõng thêi kú.
* Tr×nh ®é lao ®éng: Con ngêi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong
qu¶n lý vèn tÝn dông nãi riªng vµ ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung. X· héi ngµy
cµng ph¸t triÓn ®ßi hái tr×nh ®é lao ®éng ngµy cµng cao ®Ó xö lý kÞp thêi, cã hiÖu
qu¶ c¸c t×nh huèng kh¸c nhau cña ho¹t ®éng tÝn dông. ViÖc tuyÓn chän nh©n sù cã
®¹o ®øc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm t©m huyÕt víi nghÒ vµ giái vÒ chuyªn m«n: n¨ng lùc
thÈm ®Þnh dù ¸n vay, ®¸nh gi¸ tµi s¶n thÕ chÊp, gi¸m s¸t sè tiÒn vay ngay tõ khi tiÕn
hµnh gi¶i ng©n cho ®Õn khi thanh lý xong hîp ®ång tÝn dông…sÏ gióp ng©n hµng
ng¨n ngõa nh÷ng sai ph¹m cã thÓ x¶y ra khi thùc hiÖn chu tr×nh khÐp kÝn cña mét
kho¶n tÝn dông.
* Quy tr×nh nghiÖp vô ( quy tr×nh tÝn dông ) : quy tr×nh nghiÖp vô bao gåm
nh÷ng quy ®Þnh cÇn ph¶i thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî nh»m ®¶m b¶o
an toµn vèn tÝn dông. Nã ®îc b¾t ®Çu tõ khi ®iÒu tra, thÈm ®Þnh, thiÕt lËp hå s¬, xÐt
duyÖt cho vay, ph¸t tiÒn vay, kiÓm tra qu¸ tr×nh sö dông vèn vay, thu l·i cho ®Õn khi
thu håi ®îc nî. ChÊt lîng tÝn dông cã ®¶m b¶o hay kh«ng tuú thuéc vµo thùc hiÖn
tèt nh÷ng quy ®Þnh ë tõng bíc vµ sù phèi hîp chÆt chÏ nhÞp nhµng gi÷a c¸c bíc
trong quy tr×nh tÝn dông.
* Th«ng tin tÝn dông: mét nh©n tè n÷a kh«ng thÓ bá qua ®ã lµ vÊn ®Ò th«ng
tin tÝn dông. Trong c¸c quan hÖ tÝn dông, c¸c bªn tham gia thêng kh«ng hiÓu biÕt
®Çy ®ñ chÝnh x¸c vÒ nhau ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. Ngêi ®i vay thêng chñ
®éng h¬n ngêi cho vay trong vÊn ®Ò dù ®o¸n rñi ro kÌm theo dù ¸n ®Çu t. Sù kh«ng
c©n b»ng th«ng tin mµ mçi bªn cã ®îc gäi lµ th«ng tin kh«ng c©n xøng.
§Ó n©ng cao ®îc chÊt lîng tÝn dông c¸c ng©n hµng ph¶i vît qua nh÷ng vÊn ®Ò
vÒ lùa chän ®èi nghÞch vµ rñi ro ®¹o ®øc. Muèn vËy c¸c ng©n hµng ph¶i cã th«ng tin
tÝn dông tèt, tõ nhiÒu nguån ®¸ng tin cËy ®Ó ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp. Do
vËy th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, nhanh nhËy, chÝnh x¸c vµ toµn diÖn th× kh¶ n¨ng phßng
ngõa rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cµng lín, chÊt lîng tÝn dông cµng cao.
* KiÓm so¸t néi bé: ®©y lµ biÖn ph¸p gióp ban l·nh ®¹o ng©n hµng cã ®îc
nh÷ng th«ng tin vÒ t×nh tr¹ng kinh doanh nh»m duy tr× cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng
1
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
kinh doanh ®ang xóc tiÕn, phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch, ®¸p øng ®îc môc tiªu ®·
®Þnh. Ho¹t ®éng kiÓm so¸t bao gåm:
KiÓm so¸t chÝnh s¸ch tÝn dông, quy tr×nh tÝn dông vµ c¸c thñ tôc cã
liªn quan ®Õn c¸c kho¶n vay.
KiÓm tra ®Þnh kú do kiÓm so¸t viªn néi bé thùc hiÖn, b¸o c¸o c¸c trêng hîp ngo¹i lÖ, nh÷ng vi ph¹m chÝnh s¸ch, thñ tôc, kiÓm to¸n kÕ to¸n vµ c¸c
nghiÖp vô cã liªn quan ®Õn kÕ to¸n cho vay.
ChÊt lîng tÝn dông tïy thuéc vµo møc ®é ph¸t hiÖn kÞp thêi nguyªn nh©n c¸c
sai sãt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét kho¶n tÝn dông cña c«ng t¸c kiÓm
so¸t néi bé ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi.
* Trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng tÝn dông:
Trang bÞ ®Çy ®ñ trang thiÕt bÞ tiªn tiÕn phï hîp víi kh¶ n¨ng tµi chÝnh, ph¹m
vi vµ quy m« ho¹t ®éng cña ng©n hµng sÏ gióp cho ng©n hµng:
Phôc vô kÞp thêi c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng víi chi phÝ mµ c¶ hai
bªn cïng chÊp nhËn ®îc.
Gióp cho c¸c cÊp qu¶n lý cña ng©n hµng kÞp thêi n¾m b¾t t×nh h×nh
ho¹t ®éng tÝn dông ®Ó ®iÒu chØnh kÞp thêi cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ.
Nh v©y, trang thiÕt bÞ còng lµ mét nh©n tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong viÖc c¶i
tiÕn chÊt lîng tÝn dông.
I.2.4.4. Nhãm nh©n tè thuéc phÝa kh¸ch hµng:
§Ó ®¶m b¶o cho kho¶n tÝn dông ®îc sö dông cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi Ých
cho ng©n hµng, gãp phÇn vµo sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi th× vai trß
cña kh¸ch hµng lµ hÕt søc quan träng. Mét kh¸ch hµng cã t c¸ch ®¹o ®øc tèt, cã t×nh
h×nh tµi chÝnh v÷ng vµng, cã thu nhËp æn ®Þnh sÏ s½n sµng hoµn tr¶ ®Çy ®ñ c¸c
kho¶n vèn vay ng©n hµng khi ®Õn h¹n, qua ®ã ®¶m b¶o an toµn vµ n©ng cao chÊt l îng tÝn dông.
Nh÷ng nh©n tè thuéc phÝa kh¸ch hµng bao gåm:
* Tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ uy tÝn cña ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o trong doanh
nghiÖp: trong ®iÒu kiÖn tr×nh ®é s¶n xuÊt ph¸t triÓn, nhu cÇu tiªu dïng thêng xuyªn
1
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
thay ®æi, m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t, víi nh÷ng nguån lùc h¹n chÕ th× ra quyÕt
®Þnh trong kinh doanh cµng khã, ®ßi hái ngêi lao ®éng mµ ®Æc biÖt lµ ®éi ngò l·nh
®¹o ph¶i thùc sù cã ®ñ n¨ng lùc c¶ n¨ng lùc chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm thùc tiÔn.
§©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. ViÖc
kinh doanh cña doanh nghiÖp thuËn lîi th× sÏ kh«ng thÓ x¶y ra thua lç, ph¸ s¶n, qua
®ã tÝch cùc t¸c ®éng tíi chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng.
* ChiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp: trªn c¬ së nhËn ®Þnh mét c¸ch
kh¸ch quan, chÝnh x¸c kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, thÞ hiÕu cña ngêi
tiªu dïng ®èi víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp m×nh cïng víi nh÷ng thuËn lîi, khã
kh¨n trong m«i trêng kinh doanh, doanh nghiÖp sÏ quyÕt ®Þnh chiÕn lîc, kÕ ho¹ch
më réng, thu hÑp hay æn ®Þnh s¶n xuÊt, tõ ®ã x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ vÒ s¶n
xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh hîp lý lµ tiÒn ®Ò cho
sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Do vËy, khi doanh nghiÖp ®Ö ®¬n xin vay vèn, c¸c
ng©n hµng lu«n ®ßi hái hä ph¶i cã kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cô thÓ. Bëi ®ã lµ
c¬ së ®Ó ng©n hµng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng kinh doanh trong t¬ng lai cña doanh nghiÖp
vµ lµ tiªu chÝ ®Ó ng©n hµng theo dâi xem doanh nghiÖp cã sö dông vèn vay vµo
®óng môc ®Ých ban ®Çu hay kh«ng.
* Tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm cña doanh
nghiÖp vµ ho¹t ®éng Marketing mét c¸ch khoa häc linh ho¹t ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt,
chÊt lîng, hiÖu qu¶ lao ®éng, tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, lµm cho s¶n
phÈm ®îc nhiÒu ngêi biÕt ®Õn… lµ c¬ së nÒn t¶ng ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch kinh
doanh ®· ®Ò ra. Mét khi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng,
doanh nghiÖp sÏ cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn t¨ng
vßng quay vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
* Vèn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: vèn vay ng©n hµng chØ ®ãng vai
trß hç trî cßn nÒn t¶ng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña
doanh nghiÖp chÝnh lµ vèn tù cã cña doanh nghiÖp.
* T c¸ch ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng: T c¸ch ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng trong quan
hÖ tÝn dông víi ng©n hµng ®îc xÐt trªn ph¬ng diÖn kh¸ch hµng ®ã cã ý muèn tr¶ nî
vay ng©n hµng hay kh«ng. Trong nhiÒu trêng hîp, ngêi vay cã ý ®Þnh lõa ®¶o,
chiÕm ®o¹t vèn, kh«ng hoµn tr¶ nî vay mÆc dï cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. §iÒu nµy ®· vµ
®ang g©y ra cho ng©n hµng rÊt nhiÒu rñi ro.
1
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
I.2.4.5. Nhãm nguyªn nh©n kh¸c:
Ngoµi nh÷ng nhãm nh©n tè cã ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng
nªu trªn, cßn cã nh÷ng nh©n tè kh¸c mµ ¶nh hëng cña chóng còng g©y kh«ng Ýt khã
kh¨n cho ng©n hµng. §ã lµ nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng mong ®îi ngoµi tÇm kiÓm
so¸t cña ng©n hµng nh thiªn tai, háa ho¹n,… do vËy, ®Ó h¹n chÕ mét c¸ch thÊp nhÊt
rñi ro tÝn dông vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña vèn tÝn dông th× mçi ng©n hµng nªn ®a
d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh cho vay vµ nhÊt thiÕt ph¶i ph©n t¸n rñi ro b»ng c¸ch kh«ng
®Çu t vèn vay qu¸ lín vµo mét kh¸ch hµng hay mét lÜnh vùc kinh tÕ mµ nªn tr¶i
réng vèn ®Çu t kh¾p c¸c ngµnh nghÒ vµ mäi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh trong nÒn
kinh tÕ.
Qua viÖc xem xÐt c¸c nh©n tè cã ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝn dông, ta thÊy tuú
theo ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi, ®iÒu kiÖn ph¸p lý cña tõng níc mµ nh÷ng nh©n tè nµy
cã ¶nh hëng kh¸c nhau ®Õn chÊt lîng tÝn dông. VÊn ®Ò lµ ë chç ph¶i n¾m v÷ng
nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng vµ vËn dông s¸ng t¹o trong tõng ®iÒu kiÖn hoµn c¶nh cô
thÓ th× sÏ n©ng cao ®îc chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng.
I.2.5. Qu¶n lý chÊt lîng tÝn dông ng©n hµng:
I.2.5.1. Môc ®Ých cña qu¶n lý chÊt lîng: trong ho¹t ®éng kinh doanh cña
ng©n hµng, lîi nhuËn vµ sù an toµn vèn ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu, ®Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã,
ng©n hµng ph¶i n©ng cao chÊt lîng tÝn dông nh»m môc ®Ých ®¸p øng mét c¸ch tèt
nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng ( ngêi göi tiÒn vµ ngêi vay tiÒn ), ®ång thêi h¹n chÕ tèi
®a nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra lµm ¶nh hëng tíi sù an toµn vèn. Trong quan hÖ tÝn
dông, ®¶m b¶o an toµn trong thu håi vèn th«ng qua sù ph¸t huy cã hiÖu qu¶ c¸c ph¬ng ¸n ®îc h×nh thµnh b»ng ®ång vèn vay hay h¹n chÕ rñi ro, t¨ng trëng lîi nhuËn,
phôc vô sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
I.2.5.2. Yªu cÇu cña qu¶n lý chÊt lîng tÝn dông: chÊt lîng tÝn dông lµ sù ®¸p
øng mét c¸ch tèt nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng, ®¶m b¶o an toµn vèn, h¹n chÕ rñi ro,
t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng. ®Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã, ng©n hµng ph¶i qu¶n lý tèt chÊt
lîng tÝn dông th«ng qua viÖc thùc hiÖn tæ chøc tèt c«ng t¸c tæ chøc, yªu cÇu tr×nh
®é nghiÖp vô, hoµn thiÖn quy tr×nh tÝn dông, kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé, thêng
xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc viÖc thùc hiÖn c¸c thÓ lÖ tÝn dông nh»m tõng bíc hoµn thiÖn
c«ng t¸c tÝn dông.
I.2.5.3. Qu¶n lý rñi ro nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
1
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
ChÊt lîng tÝn dông cã thÓ ®îc hiÓu mét c¸ch ®¬n gi¶n lµ hiÖu qu¶ cña viÖc
cho vay ( hay ®Çu t, b¶o l·nh ) mang l¹i, lµ kh¶ n¨ng thu håi ®Çy ®ñ ®óng h¹n c¶
gèc vµ l·i hoÆc phÝ theo dù ®Þnh. HiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng thu nî cµng lín th× chÊt lîng tÝn dông cµng cao vµ ngîc l¹i. Hay nãi c¸ch kh¸c rñi ro, thÊt tho¸t tÝn dông
cµng thÊp th× chÊt lîng tÝn dông cµng cao. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ muèn n©ng cao chÊt
lîng tÝn dông ph¶i gi¶m thiÓu ®îc rñi ro. Mçi ng©n hµng cÇn qu¶n lý tèt vµ cã biÖn
ph¸p phßng ngõa rñi ro ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu sau :
Mét lµ, qu¶n lý tèt rñi ro tÝn dông ph¶i ®¹t yªu cÇu an toµn trong ho¹t ®éng
kinh doanh.
Hai lµ, h¹n chÕ rñi ro tÝn dông nhng trªn c¬ së ph¶i më réng thÞ phÇn trong
nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Ba lµ, qu¶n lý ph¶i ®¶m b¶o tÝnh lµnh m¹nh cña c¸c kho¶n tÝn dông.
Bèn lµ, qu¶n lý rñi ro tÝn dông ph¶i trªn c¬ së tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña
Ngµnh Ng©n hµng vµ ph¸p luËt.
Phôc vô ®Çu t, ph¸t triÓn .
MÆc dï thêi gian qua nªn kinh tÕ cña chóng ta chÞu ¶nh hëng kh«ng nhá tõ
cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë khu vùc, song ban Gi¸m ®èc còng nh toµn thÓ
®éi ngò CBCNV trong chi nh¸nh b»ng sù nhanh nh¹y, khÐo lÐo ®· hoµn thµnh tèt kÕ
ho¹ch nguån vèn mµ NH§T & PT ViÖt Nam giao, ®¶m b¶o ®ñ vèn ®¸p øng nhu cÇu
vay vµ thanh to¸n cña kh¸ch hµng. §iÒu nµy cßn chøng tá lßng tin cña d©n c vµ c¸c
tæ chøc kinh tÕ ®èi víi NH§T & PT Qu¶ng Ninh ngµy cµng t¨ng, t¹o nÒn t¶ng v÷ng
ch¾c cho Ng©n hµng trong viÖc më réng quy m« ho¹t ®éng cña m×nh, ®¶m b¶o kinh
doanh an toµn, hiÖu qu¶.
2. Sö dông vèn.
Bªn c¹nh vai trß cña c«ng t¸c huy ®éng vèn th× viÖc sö dông vèn cã ý nghÜa
sèng cßn ®èi víi Ng©n hµng. Bëi v× mäi kho¶n lîi nhuËn mµ Ng©n hµng thu ®îc lµ
tõ c«ng t¸c sö dông vèn.
Ng©n hµng §Çu t vµ ph¸t triÓn Qu¶ng Ninh víi truyÒn thèng phôc vô cho vay
trong lÜnh vùc ®Çu t vµ ph¸t triÓn ®· vµ ®ang gãp phÇn tÝch cøc vµo sù nghiÖp ph¸t
triÓn kinh tÕ trªn ®Þa bµn, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo chñ tr¬ng
cña §¶ng vµ Nhµ níc. Tõ 1995, víi ®Þnh híng tiÕp tôc ®æi míi toµn diÖn, chuyÓn
h½n sang kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc Ng©n hµng thùc hiÖn kinh
2
0
.DOC 
60 
56 
80 
