Tài liệu Các biện pháp quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên trường đại học y tế công cộng_unprotected

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA SƯ PHẠM *** NGUYỄN BÁ HỌC CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC NGOẠI NGỮ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Mã số: 60 14 05 HÀ NỘI - 2005 1 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA SƯ PHẠM *** Nguyễn Bá Học CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC NGOẠI NGỮ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG Luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60 14 05 Người hướng dẫn khoa học Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hậu HÀ NỘI - 2005 2 Lời Cảm ơn Tác giả xin chân thành cảm ơn khoa Sư phạm, Phó Giáo sư, Tiến Sĩ Nguyễn Thị Mỹ Lộc và các Thầy giáo, Cô giáo tại Đại Học Quốc Gia Hà Nội, trong các viện nghiên cứu, các cơ quan quản lý giáo dục Trung ương và các trường Đại học khác đã xây dựng cơ sở khoa học nền móng cho tác giả trong việc nghiên cứu đề tài này. Tác giả xin xhân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu, các Phòng ban, các Khoa và Bộ môn Ngoại ngữ cùng toàn thể các cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên cử nhân trường Đại Học Y tế Công Cộng đã tạo điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành bản luận văn này. Đặc biệt, tác giả xin bầy tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc đến Thầy hướng dẫn Khoa học, Tiến Sỹ Nguyễn Trọng Hậu, đã nhiệt tình hướng dẫn và chỉ bảo để tác giả hoàn thành luận văn này. 3 Dù đã có nhiều cố gắng song luận văn này không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Kính mong nhận được những ý kiến đóng góp của các Thầy giáo, Cô giáo, và các bạn đồng nghiệp gần xa. Xin chân thành cảm ơn. Hà Nội, tháng 10 năm 2005 Nguyễn Bá Học 4 Ký hiệu viết tắt BGH Ban giám hiệu CBQL Cán bộ quản lý CBQLYT Cán bộ quản lý y tế CLB Câu lạc bộ D Dạy ĐHYTCC Đại học Y tế Công cộng GV Giảng viên H Học HĐTH Hoạt động tự học KT Kiến thức QLSV Quản lý sinh viên SV Sinh viên YTCC Y tế công cộng 5 MỤC LỤC Ký hiệu viết tắt ............................................................................................................... 5 Mục Lục................................................................................................................................iii Mở Đầu ...................................................................................................................................9 1. Lý do chọn đề tài........................................................................................................ 9 2. Mục đích nghiên cứu: .................................................. Error! Bookmark not defined. 4. Đối tượng nghiên cứu: ................................................. Error! Bookmark not defined. 5. Các nhiệm vụ nghiên cứu: .......................................... Error! Bookmark not defined. 6. Giả thuyết khoa học: ................................................... Error! Bookmark not defined. 7. Phạm vi nghiên cứu: .................................................... Error! Bookmark not defined. 8. Phương pháp nghiên cứu: ........................................... Error! Bookmark not defined. 9. Cấu trúc của luận văn: ................................................ Error! Bookmark not defined. Chương 1: Cơ sơ lý luận về quản lý hoạt động dạy - tư học ............................................................................................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề tự học ........................... Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Trên thế giới ..................................................... Error! Bookmark not defined. 1.1.2. ở Việt Nam ....................................................... Error! Bookmark not defined. 1.2. Cơ sở lý thuyết hoạt động dạy - tự học ................... Error! Bookmark not defined. 1.2.1. Hoạt động dạy-học ........................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2 Hoạt động dạy - tự học ..................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2.1. Khái niệm tự học ......................................... Error! Bookmark not defined. 1.2.2.2. Hoạt động dạy - tự học: .............................. Error! Bookmark not defined. 1.2.3. Hoạt động dạy - tự học ngoại ngữ ................... Error! Bookmark not defined. 1.2.4. Vị trí vai trò tự học của sinh viên trong quá trình đào tạo ở trường đại học .................................................................................... Error! Bookmark not defined. 1.3. Quản lý hoạt động tự học ......................................... Error! Bookmark not defined. 1.3.1. Khái niệm quản lý, chức năng quản lý ............ Error! Bookmark not defined. 1.3.2. Quản lý giáo dục, quản lý nhà trường.............. Error! Bookmark not defined. 6 1.3.3. Quản lý quá trình dạy-học và quản lý quá trình dạy-tự học: . Error! Bookmark not defined. 1.3.4. Quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên ........ Error! Bookmark not defined. 1.3.5. Nội dung, biện pháp quản lý HĐTH ngoại ngữ của sinh viên ................. Error! Bookmark not defined. 1.3.6. Cơ sở pháp lý của quản lý hoạt động tự học.... Error! Bookmark not defined. Chương 2: Thực trạng công tác quản lý hoạt động tự học của sinh viên trường Đại học Y tế Công cộng ....................................................Error! Bookmark not defined. 2.1. Đặc điểm hoạt động đào tạo ở trường Đại học Y tế Công cộng. .................Error! Bookmark not defined. 2.1.1. Khái quát về trường Đại học Y tế Công cộng . Error! Bookmark not defined. 2.1.2. Đặc điểm đối tượng đào tạo của trường Đại học Y tế Công cộng............ Error! Bookmark not defined. 2.1.3. Mục tiêu đào tạo của trường Đại học Y tế Công cộng. .. Error! Bookmark not defined. 2.1.4. Tổ chức bộ máy quản lý của trường Đại học Y tế Công cộng. ................ Error! Bookmark not defined. 2.2. Thực trạng dạy - học ngoại ngữ ở trường ĐHYTCC...........Error! Bookmark not defined. 2.2.1 Tình hình chung ................................................ Error! Bookmark not defined. 2.2.2. Thực trạng dạy - học tiếng Anh cho sinh viên cử nhân YTCC ................ Error! Bookmark not defined. 2.3. Thực trạng dạy-tự học ngoại ngữ và công tác quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC. Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Thực trạng dạy-tự học ngoại ngữ cho sinh viên cử nhân YTCC .............. Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Thực trạng quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC ................................... Error! Bookmark not defined. 2. 4. Nhận xét, đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC ...Error! Bookmark not defined. 2.4.1. Những điểm mạnh trong công tác quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC ... Error! Bookmark not defined. 2.4.2. Những điểm hạn chế trong công tác quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC ... Error! Bookmark not defined. 7 2.4.3. Nguyên nhân của thực trạng công tác quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân hệ chính quy ở trường ĐHYTCC ... Error! Bookmark not defined. 2.4.4. Những vấn đề đặt ra cho công tác quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên ở trường ĐHYTCC ........................ Error! Bookmark not defined. Chương 3: Các biện pháp quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên trường đại học y tế công cộng ..................................................Error! Bookmark not defined. 3.1. Định hướng chung cho việc xây dựng các biện pháp quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân trường ĐHYTCC ...........Error! Bookmark not defined. 3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên cử nhân YTCC hệ chính quy trường ĐHYTCC ................. Error! Bookmark not defined. 3.2.1 Nhóm biện pháp thứ nhất: Nâng cao nhận thức về vai trò và kỹ năng tự học ngoại ngữ trong học tập, và công tác thuộc lĩnh vực YTCC . Error! Bookmark not defined. 3.2.2. Nhóm biện pháp thứ hai: Xây dựng động cơ tự học ngoại ngữ cho sinh viên cử nhân YTCC nhà trường. .................................. Error! Bookmark not defined. 3.2.3. Nhóm biện pháp thứ ba: Xây dựng và hoàn chỉnh nội quy, quy định hoạt động tự học và tự học ngoại ngữ cho sinh viên: ....... Error! Bookmark not defined. 3.2.4. Nhóm biện pháp thứ tư: Hướng dẫn xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tự học ngoại ngữ cho sinh viên ............................ Error! Bookmark not defined. 3.2.5. Nhóm biện pháp thứ năm: Tăng cường tổ chức thực hiện dạy- tự học ngoại ngữ cho sinh viên cử nhân YTCC ................... Error! Bookmark not defined. 3.2.6. Nhóm biện pháp thứ sáu: Đảm bảo cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ hoạt động tự học ngoại ngữ của sinh viên ............... Error! Bookmark not defined. 3.3. Khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi và tính hiệu quả của các biện pháp 80 Kết luận và khuyến nghị ......................................................................................88 1. Kết luận .................................................................................................................... 88 2. Khuyến nghị ............................................................................................................. 89 Tài liệu tham khảo ...................................................................................................92 Phụ Lục ...........................................................................................................................96 Phụ Lục 1: Các mẫu điều tra...................................................................................... 96 Phụ Lục 2: Các bảng kết quả điều tra ..................................................................... 107 Bảng 1: Kết quả khảo sát ý kiến CBQL về thực trạng quản lý tự học ngoại ngữ: .. 107 8 Bảng 2: Kết quả khảo sát ý kiến giảng viên về thực trạng quản lý tự học ngoại ngữ .................................................................................................................................. 109 Bảng 3: Kết quả khảo sát ý kiến sinh viên về thực trạng quản lý tự học ngoại ngữ 112 Phụ Lục 3: Mục tiêu cụ thể của Chương trình cử nhân YTCC ............................ 115 Bảng chương trình đào tạo cử nhân Y Tế Công Cộng ............................................ 116 Chương trình tổng quát đào tạo cử nhân y tế công cộng ......................................... 117 9 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Chúng ta đang cùng nhân loại bước vào nhữmg năm đầu của thế kỷ XXI, thế kỷ với đặc trưng là sự phát triển của nền kinh tế tri thức trên phạm vi toàn cầu, thế kỷ của sự bùng nổ thông tin và khoa học công nghệ. Nền kinh tế tri thức đòi hỏi con người phải có nhiều kiến thức, kỹ năng mới và một thái độ tích cực để làm chủ cuộc sống. Với sự bùng nổ của thông tin và khoa học công nghệ, kiến thức của nhân loại ngày càng tăng nhanh. Kiến thức con người được học ở nhà trường luôn có nguy cơ bị lạc hậu, và hơn thế nữa thời gian học ở nhà trường là có hạn, không thể đủ để học tất cả kiến thức ngày càng gia tăng của nhân loại. Để giải quyết mâu thuẫn trên, theo giáo sư Phan Trọng Luận thì chỉ có cách tự học. Theo ông, tự học là con đường khắc phục nghịch lý: Học vấn thì vô hạn mà tuổi học đường thì có giới hạn. Việt Nam mới bước vào sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hóa, nghĩa là phải thực hiện hai cuộc cách mạng cùng một lúc để từ nền văn minh nông nghiệp tiến lên văn minh công nghiệp rồi tiến thẳng luôn đến nền văn minh trí tuệ. Rõ ràng dân tộc ta đang phải giải quyết một bài toán cực kỳ khó là làm sao trong một thời gian lịch sử độ 20 năm sẽ phải thoát khỏi cảnh nghèo nàn lạc hậu, sánh vai với các cường quốc năm châu. Theo Giáo sư Nguyễn Cảnh Toàn, một trong những cách để giải bài toán này là tự học. Sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước đặt ra nhiệm vụ cho ngành giáo dục - đào tạo là phải đào tạo ra con người có sức khoẻ, có đạo đức, có tri thức và trình độ chuyên môn sâu, có năng lực học tập thường xuyên và học tập suốt đời, năng động, tự chủ, sáng tạo để thực hiện tốt công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa. 10 Nghị quyết Trung Ương 4, khoá VII chỉ rõ một nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục - đào tạo là phải “khuyến khích tự học”. Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII tiếp tục khẳng định “đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người học ..., đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu của học sinh nhất là sinh viên sau đại học, phát triển mạnh phong trào tự học, tự đào tạo thường xuyên và rộng khắp trong toàn dân, nhất là thanh niên ...” Văn kiện Đại hội Đảng IX cũng nhấn mạnh: “tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học ... Phát huy tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, sinh viên, đề cao năng lực tự học, tự hoàn thiện học vấn và tay nghề”. Tinh thần của nghị quyết Đảng về tự học được thể chế hoá trong luật giáo dục. Điều 4 khoản 2 luật Giáo dục nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ nghĩa Việt Nam năm 1998 có ghi: “Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực tự học, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”. Tự học đã trở thành vấn đề cấp thiết đối với giáo dục và đào tạo nước ta. Hoạt động tự học có ý nghĩa quyết định biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Y tế công cộng là vấn đề toàn cầu và ngày càng đóng vai trò quan trọng trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân của Đảng và nhà nước ta. Trường ĐHYTCC, với trách nhiệm đào tạo ra các cán bộ YTCC cho Đảng và nhà nước, luôn quan tâm đến chất lượng đào tạo, đặc biệt chất lượng đào tạo cử nhân YTCC. Tiếng Anh là ngôn ngữ của YTCC. Học tốt tiếng Anh, có trình độ tiếng Anh tốt không những sẽ giúp sinh viên tự học, tự nghiên cứu chuyên môn 11 TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Đặng Quốc Bảo - Nguyễn Đắc Hưng (2004) Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai - vấn đề và giải pháp. NXB Chính trị quốc gia. 2. Đặng Quốc Bảo - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2004) Bài giảng quản lý giáo dục, quản lý nhà trường dành cho lớp cao học QLGD. 3. Lê Khánh Bằng (2003) Phát huy nội lực của người học, một phương hướng cơ bản đổi mới phương pháp dạy học ở đại học, Tạp chí dạy và học ngày nay số 4/2-2003. 4. Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc (1996), Bài giảng cơ sở khoa học quản lý dành cho lớp cao học quản lý giáo dục. 5. Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2001), Bài giảng những quan điểm giáo dục hiện đại dành cho lớp cao học QLGD. 6. Nguyễn Quốc Chí (2003), Bài giảng những cơ sở lý luận quản lý giáo dục dành cho lớp cao học quản lý giáo dục. 7. Nguyễn Đức Chính - Lâm Quang Thiệp (2004), Bài giảng đo lường - đánh giá kết quả học tập của học sinh, sinh viên - dành cho lớp cao học QLDG. 8. Phạm Khắc Chương (1997), Jan Amos Komenxki, ông tổ của nền sư phạm cận đại. NXB giáo dục. 9. Trần Thị Dung (2003), Các biện pháp quản lý hoạt động tự học của sinh viên nội trú hệ trung học trường cao đẳng khí tượng thuỷ văn Hà Nội, Luận văn thạc sỹ quản lý và tổ chức công tác văn hoá - giáo dục, trường đại học sư phạm Hà Nội. 10. Andrian Doff (1988) Teach English - A training course for teachers. Cambridge University Press & The Bristish Council. 12 11. Vũ Cao Đàm (2003), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, NXB khoa học và kỹ thuật. 12. Đỗ Ngọc Đạt (1997), Tiếp cận hiện đại hoạt động dạy học, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. 13. Giáo dục đại học (2000) Đại học Quốc gia Hà Nội - Truờng cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo. 14. Đặng Xuân Hải (2004), Tập bài giảng quản lý về nhà nước về giáo dục dành cho lớp cao học QLGD. 15. Đặng Xuân Hải (2004), Tập bài giảng quản lý sự thay đổi trong giáo dục dành cho lớp cao học QLGD. 16. Kỷ yếu hội thảo khoa học chất lượng giáo dục và vấn đề đào tạo giáo viên (2004) Khoa sư phạm, Đại học Quốc gia Hà Nội. 17. Kỷ yếu trường đại học Y tế công cộng (2005). 16. Đặng Bá Lãm (2003) Giáo dục Việt Nam những thập niên đầu thế kỷ XXI - Chiến lược phát triển - NXB Giáo dục. 17. Đặng Bá Lãm ( chủ biên) (2005) Quản lý nhà nước về giáo dục lý luận và thực tiễn_NXB chính trị quốc gia. 18. Phan Trọng Luận (1998), Tự học - một chìa khoá vàng về giáo dục, Tạp chí nghiên cứu giáo dục số 2. 19. Nguyễn Ngọc Lan (2003), Các biện pháp quản lý nhằm tăng cường kết quả tự học cho sinh viên hệ chính quy trường đại học Công Đoàn, Luận văn thạc sỹ QLGD khoa sư phạm. Đại học quốc gia Hà Nội. 20. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2004), Bài giảng tâm lý học quản lý (theo cách tiếp cận hành vi tổ chức) dành cho lớp cao học QLGD. 13 21. Luật giáo dục (1998), NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 22. Hồ Chí Minh (1971), Vấn đề học tập, NXB Sự thật, Hà Nội. 23. Đỗ Mười (1998), Thư của đồng chí Đỗ Mười gửi hội thảo khoa học: “Nghiên cứu phát triển tự học - tự đào tạo ngày 6/1/1998”. 24. Dương Đức Niệm (2004) Một số đặc điểm dạy- học ngoại ngữ chuyên ngành ở các trường đại học không chuyên ngữ, Tạp chí giáo dục số 86/52004. 25. Phạm Thị Lan Phượng (2005), Vai trò của người giáo viên trong việc hình thành năng lực tự học cho học sinh, Tạp chí dạy và học ngày nay 4-2005. 26. Nguyễn Ngọc Quang (1989) Những khái niệm cơ bản về lý luận quản lý giáo dục - Trường cán bộ quản lý giáo dục- đào tạo. 27. Quy hoạch tổng thể phát triển trường đại học YTCC (2004) - Bộ Y Tế. 28. Raja Roysingh (1994), Nền giáo dục cho thế kỷ 21: Những triển vọng của Châu Á Thái Bình Dương, Viện khoa học giáo dục Việt Nam, Hà Nội. 29. Nguyễn Công Tho (2002), Một số biện pháp quản lý, tổ chức nhằm nâng cao năng lực tự học cho sinh viên văn đại học Tây Bắc, Luận văn thạc sỹ chuyên ngành quản lý và tổ chức công tác văn hoá, giáo dục, Trường cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo. 30. Hồ Chủ Tịch (1971), Bàn về giáo dục, NXB Giáo dục. 31. Nguyễn Cảnh Toàn (1999) Luận bàn và kinh nghiệm về tự học, NXB Giáo dục. 32. Nguyễn Cảnh Toàn - Nguyễn Kỳ - Vũ Văn Tảo - Bùi Tường (2001) Quá trình dạy-tự học. 14 33. Nguyễn Cảnh Toàn (2002) Tuyển tập tác phẩm bàn về giáo dục Việt Nam, NXB Lao Động. 34. Thái Duy Tuyên (2003) Bồi dưỡng năng lực tự học cho học sinh, Tạp chí giáo dục số 74/ 12-2003. 35. Văn kiện đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII (1996), NXB chính trị quốc gia Hà Nội. 36. Vụ Khoa học và Đào tạo - Bộ Y tế (2003), Các văn bản hiện hành về quản lý đào tạo cán bộ y tế. 37. Trường Đại học Y tế Công Cộng (2002), Quy chế về tổ chức đào tạo, kiểm tra, thi và công nhận tốt nghiệp đại học hệ chính quy. 38. Trường Đại học Y tế Công Cộng (2003), Quy chế công tác quản lý sinh viên. 15