Ch-¬ng XIII
kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, kh¸m nghiÖm tö
thi, xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ, thùc nghiÖm
®iÒu tra, gi¸m ®Þnh
§iÒu 150. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng
1. §iÒu tra viªn tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm n¬i x¶y ra, n¬i ph¸t hiÖn téi
ph¹m nh»m ph¸t hiÖn dÊu vÕt cña téi ph¹m, vËt chøng vµ lµm s¸ng tá c¸c
t×nh tiÕt cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n.
2. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng cã thÓ tiÕn hµnh tr-íc khi khëi tè vô ¸n
h×nh sù. Trong mäi tr-êng hîp, tr-íc khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm, §iÒu tra
viªn ph¶i th«ng b¸o cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn ph¶i cã
mÆt ®Ó kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Khi kh¸m nghiÖm, ph¶i cã
ng-êi chøng kiÕn; cã thÓ ®Ó cho bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng vµ
mêi nhµ chuyªn m«n tham dù viÖc kh¸m nghiÖm.
3. Khi kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, §iÒu tra viªn tiÕn hµnh chôp ¶nh, vÏ
s¬ ®å, m« t¶ hiÖn tr-êng, ®o ®¹c, dùng m« h×nh, thu l-îm vµ xem xÐt t¹i chç
dÊu vÕt cña téi ph¹m, ®å vËt, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn vô ¸n; ghi râ kÕt qu¶
xem xÐt vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng.
Trong tr-êng hîp kh«ng thÓ xem xÐt ngay ®-îc th× ®å vËt vµ tµi liÖu
thu gi÷ ph¶i ®-îc b¶o qu¶n, gi÷ nguyªn tr¹ng hoÆc niªm phong ®-a vÒ n¬i
tiÕn hµnh ®iÒu tra.
B×nh luËn
1. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra ®-îc tiÕn hµnh trùc
tiÕp t¹i hiÖn tr-êng do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh nh»m ph¸t hiÖn, xem xÐt, ghi
nhËn dÊu vÕt cña téi ph¹m, vËt chøng vµ lµm s¸ng tá c¸c t×nh tiÕt cã ý nghÜa
®èi víi vô ¸n t¹i n¬i x¶y ra, n¬i ph¸t hiÖn téi ph¹m. ChÝnh v× vËy, nªn viÖc
kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng cã thÓ tiÕn hµnh tr-íc khi khëi tè vô ¸n h×nh sù.
2. Trong mäi tr-êng hîp, tr-íc khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm, §iÒu tra
viªn ph¶i th«ng b¸o cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn b¾t buéc
317
ph¶i cã mÆt ®Ó kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Khi kh¸m nghiÖm,
ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn (®¹i diÖn c¬ quan, chÝnh quyÒn, ng-êi l¸ng
giÒng...). Cã thÓ ®Ó cho bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®-îc tham dù
kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng nÕu §iÒu tra viªn thÊy cÇn hái hä vÒ mét sè vÊn
®Ò cÇn ®iÒu tra.
3. §iÒu tra viªn còng cã thÓ mêi c¸c nhµ chuyªn m«n tham dù viÖc
kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. §©y lµ nh÷ng chuyªn gia thuéc c¸c lÜnh vùc khoa
häc, kü thuËt cÇn thiÕt nh-: b¸c sÜ ph¸p y ®Ó kh¸m nghiÖm tö thi, chuyªn gia
vÒ sóng, ®¹n ®Ó gi¸m ®Þnh sóng, ®¹n mµ ng-êi ph¹m téi sö dông...
4. Khi kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, §iÒu tra viªn tiÕn hµnh chôp ¶nh, vÏ
s¬ ®å, m« t¶ hiÖn tr-êng, ®o ®¹c, dùng m« h×nh, thu l-îm vµ xem xÐt t¹i chç
dÊu vÕt cña téi ph¹m, ®å vËt, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn vô ¸n; ghi râ kÕt qu¶
xem xÐt vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Trong tr-êng hîp kh«ng
thÓ xem xÐt ngay ®-îc th× ®å vËt vµ tµi liÖu thu gi÷ ph¶i ®-îc b¶o qu¶n, gi÷
nguyªn tr¹ng hoÆc niªm phong ®-a vÒ n¬i tiÕn hµnh ®iÒu tra.
5. Nh÷ng ng-êi chøng kiÕn tham gia kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng ph¶i
ký x¸c nhËn vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm vµ cã thÓ nªu nh÷ng ý kiÕn c¸ nh©n.
Nh÷ng ý kiÕn nµy ®-îc ghi vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm (xem b×nh luËn §iÒu
123).
§iÒu 151. Kh¸m nghiÖm tö thi
ViÖc kh¸m nghiÖm tö thi do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh cã b¸c sÜ ph¸p y
tham gia vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn.
Trong tr-êng hîp cÇn ph¶i khai quËt tö thi th× ph¶i cã quyÕt ®Þnh cña
C¬ quan ®iÒu tra vµ ph¶i th«ng b¸o cho gia ®×nh n¹n nh©n biÕt tr-íc khi
tiÕn hµnh. ViÖc khai quËt tö thi ph¶i cã b¸c sü ph¸p y tham gia.
Khi cÇn thiÕt cã thÓ triÖu tËp ng-êi gi¸m ®Þnh vµ ph¶i cã ng-êi chøng
kiÕn.
Trong mäi tr-êng hîp, viÖc kh¸m nghiÖm tö thi ph¶i ®-îc th«ng b¸o
tr-íc cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn ph¶i cã mÆt ®Ó tiÕn
hµnh kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm tö thi.
318
B×nh luËn
1. Kh¸m nghiÖm tö thi lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra nh»m ph¸t hiÖn dÊu vÕt téi
ph¹m trªn th©n thÓ ng-êi chÕt. ViÖc kh¸m nghiÖm tö thi do §iÒu tra viªn
tiÕn hµnh vµ cã thÓ kh¸m nghiÖm tö thi míi ®-îc ph¸t hiÖn hoÆc tö thi ®-îc
khai quËt, tö thi cã thÓ ®-îc mæ ®Ó kh¸m xÐt.
2. Khi §iÒu tra viªn kh¸m nghiÖm tö thi hoÆc khai quËt tö thi ph¶i cã
b¸c sÜ ph¸p y tham gia vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn. B¸c sÜ ph¸p y gióp ®ì
§iÒu tra viªn ph¸t hiÖn c¸c vÕt tÝch ®¸ng nghi trªn tö thi, t×nh tr¹ng tö
thi...Khi cÇn thiÕt ph¶i gi¸m ®Þnh, §iÒu tra viªn ph¶i tr-ng cÇu B¸c sÜ ph¸p y
lµm ng-êi gi¸m ®Þnh hoÆc tr-ng cÇu Héi ®ång gi¸m ®Þnh.
3. ViÖc khai quËt tö thi ph¶i cã quyÕt ®Þnh cña C¬ quan ®iÒu tra vµ
ph¶i ®-îc th«ng b¸o cho gia ®×nh n¹n nh©n biÕt tr-íc khi tiÕn hµnh. NÕu hä
kh«ng ®ång ý th× vÉn cã quyÒn khai quËt tö thi ®Ó kh¸m nghiÖm.
4. ViÖn kiÓm s¸t ph¶i ®-îc th«ng b¸o tr-íc vÒ viÖc kh¸m nghiÖm tö thi
trong mäi tr-êng hîp. §iÒu luËt b¾t buéc KiÓm s¸t viªn ph¶i cã mÆt ®Ó tiÕn
hµnh kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm tö thi.
§iÒu 152. Xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ
1. §iÒu tra viªn tiÕn hµnh xem xÐt th©n thÓ ng-êi bÞ b¾t, bÞ t¹m gi÷, bÞ
can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®Ó ph¸t hiÖn trªn ng-êi hä dÊu vÕt cña
téi ph¹m hoÆc c¸c dÊu vÕt kh¸c cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n. Trong tr-êng hîp
cÇn thiÕt th× C¬ quan ®iÒu tra tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ph¸p y.
2. ViÖc xem xÐt th©n thÓ ph¶i do ng-êi cïng giíi tiÕn hµnh vµ ph¶i cã
ng-êi cïng giíi chøng kiÕn. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt th× cã b¸c sÜ tham
gia.
Kh«ng ®-îc x©m ph¹m ®Õn danh dù, nh©n phÈm hoÆc søc kháe cña
ng-êi bÞ xem xÐt th©n thÓ.
B×nh luËn
1. Xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra do §iÒu tra viªn
tiÕn hµnh nh»m ph¸t hiÖn trªn th©n thÓ ng-êi bÞ b¾t, bÞ t¹m gi÷, bÞ can, ng-êi
bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®Ó ph¸t hiÖn dÊu vÕt cña téi ph¹m (tøc lµ dÊu vÕt do
319
hµnh vi ph¹m téi g©y ra nh-: vÕt ®©m, chÐm, vÕt bÇm, vÕt x-íc... trªn ng-êi
nh÷ng ®èi t-îng trªn) hoÆc c¸c dÊu vÕt kh¸c cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n nhvÕt x¨m træ, chµm, bít, sÑo cÇn xem xÐt ®Ó nhËn d¹ng bÞ can, bÞ c¸o...
2. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt nh- viÖc xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ
®ßi hái ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ y häc th× C¬ quan ®iÒu tra ph¶i mêi
b¸c sÜ ph¸p y tham gia hoÆc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ph¸p y theo quy ®Þnh cña
Bé luËt tè tông h×nh sù.
3. Ng-êi tiÕn hµnh xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ ph¶i lµ ng-êi cïng
giíi vµ ph¶i cã ng-êi cïng giíi chøng kiÕn. Kh«ng ®-îc x©m ph¹m nh©n
phÈm hoÆc søc khoÎ cña ng-êi bÞ xem xÐt tøc lµ ph¶i xem xÐt ë chç kÝn ®¸o,
nh÷ng ng-êi kh«ng cã nhiÖm vô kh«ng ®-îc tham dù vµ kh«ng ®-îc b×nh
phÈm vÒ th©n thÓ cña ng-êi bÞ xem xÐt.
§iÒu 153. Thùc nghiÖm ®iÒu tra
1. §Ó kiÓm tra vµ x¸c minh nh÷ng tµi liÖu, nh÷ng t×nh tiÕt cã ý nghÜa
®èi víi vô ¸n, C¬ quan ®iÒu tra cã quyÒn thùc nghiÖm ®iÒu tra b»ng c¸ch
cho dùng l¹i hiÖn tr-êng, diÔn l¹i hµnh vi, t×nh huèng hoÆc mäi t×nh tiÕt
kh¸c cña mét sù viÖc nhÊt ®Þnh vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thùc nghiÖm cÇn
thiÕt. Khi thÊy cÇn, cã thÓ ®o ®¹c, chôp ¶nh, ghi h×nh, vÏ s¬ ®å.
2. Khi tiÕn hµnh thùc nghiÖm ®iÒu tra, ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn.
Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt, ng-êi bÞ t¹m gi÷, bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm
chøng còng cã thÓ tham gia.
Kh«ng ®-îc x©m ph¹m ®Õn danh dù, nh©n phÈm, g©y ¶nh h-ëng ®Õn
søc kháe cña nh÷ng ng-êi tham gia viÖc thùc nghiÖm ®iÒu tra.
3. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt, ViÖn kiÓm s¸t cã thÓ tiÕn hµnh thùc
nghiÖm ®iÒu tra. ViÖc thùc nghiÖm ®iÒu tra ®-îc tiÕn hµnh theo quy ®Þnh t¹i
§iÒu nµy.
B×nh luËn
1. Thùc nghiÖm ®iÒu tra lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra do C¬ quan ®iÒu tra vµ
trong tr-êng hîp cÇn thiÕt do ViÖn kiÓm s¸t tiÕn hµnh b»ng c¸ch cho dùng
l¹i hiÖn tr-êng, diÔn l¹i hµnh vi, t×nh huèng hoÆc mäi t×nh tiÕt kh¸c cña mét
320
sù viÖc nhÊt ®Þnh vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng thùc nghiÖm cÇn thiÕt nh»m
kiÓm tra vµ x¸c minh nh÷ng tµi liÖu, t×nh tiÕt cã ý nghÜa cña vô ¸n. VÝ dô:
kiÓm tra xem víi t- thÕ bÞ can ®©m n¹n nh©n cã phï hîp víi vÕt ®©m trªn c¬
thÓ n¹n nh©n kh«ng; kiÓm tra xem nh÷ng hµnh vi cña bÞ can ®· thùc hiÖn khi
giÕt ng-êi cã phï hîp víi hiÖn tr-êng kh«ng...
2. Khi thùc nghiÖm ®iÒu tra, cÇn ph¶i ®o ®¹c, chôp ¶nh, ghi h×nh, vÏ s¬
®å vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn. Khi cÇn thiÕt, cã thÓ mêi c¸c nhµ chuyªn
m«n tham gia. KiÓm s¸t viªn cã quyÒn tham gia viÖc thùc nghiÖm ®iÒu tra vµ
kiÓm s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt trong viÖc thùc nghiÖm ®iÒu tra.
3. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt, ng-êi bÞ t¹m gi÷, bÞ can, ng-êi bÞ h¹i,
ng-êi lµm chøng còng cã thÓ tham gia thùc nghiÖm ®iÒu tra. §ã lµ nh÷ng
tr-êng hîp nh-: bÞ can ph¶i diÔn l¹i hµnh vi ph¹m téi; ng-êi bÞ h¹i hoÆc
ng-êi lµm chøng m« t¶ trªn hiÖn tr-êng n¬i m×nh cã mÆt vÒ nh÷ng g× mµ hä
®· biÕt.
4. Trong khi thùc nghiÖm ®iÒu tra, kh«ng ®-îc x©m ph¹m ®Õn danh
dù, nh©n phÈm, g©y ¶nh h-ëng ®Õn søc kháe cña nh÷ng ng-êi tham gia viÖc
thùc nghiÖm ®iÒu tra. VÝ dô: kh«ng ®-îc yªu cÇu ng-êi tham gia thùc
nghiÖm ®iÒu tra ph¶i cëi ¸o, quÇn ®Ó diÔn l¹i hµnh vi cã tÝnh chÊt d©m «;
kh«ng ®Ó cho bÞ can diÔn l¹i hµnh vi ph¹m téi mµ l¹i ¶nh h-ëng ®Õn søc
khoÎ cña n¹n nh©n...
§iÒu 154. Biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng,
kh¸m nghiÖm tö thi, xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ
vµ thùc nghiÖm ®iÒu tra
Khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, kh¸m nghiÖm tö thi, xem xÐt
dÊu vÕt trªn th©n thÓ vµ thùc nghiÖm ®iÒu tra ph¶i lËp biªn b¶n theo quy
®Þnh t¹i §iÒu 95 vµ §iÒu 125 cña Bé luËt nµy.
B×nh luËn
1. ViÖc lËp biªn b¶n theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 95 vµ §iÒu 125 cña Bé luËt
nµy khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, kh¸m nghiÖm tö thi, xem xÐt
dÊu vÕt trªn th©n thÓ vµ thùc nghiÖm ®iÒu tra lµ ®Ó ghi nhËn kÕt qu¶ cña
321
nh÷ng viÖc ®· nªu vµ cã tÝnh chÊt b¾t buéc. NÕu kh«ng cã biªn b¶n theo
®óng quy ®Þnh th× c¸c ho¹t ®éng ®· nªu kh«ng ®-îc c«ng nhËn lµ ho¹t ®éng
tè tông vµ kh«ng cã gi¸ trÞ ph¸p lý.
2. Biªn b¶n ph¶i ®-îc lËp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kh¸ch quan. Nh÷ng ng-êi
tham gia, tham dù kh¸m xÐt, kh¸m nghiÖm ®Òu ký vµo biªn b¶n.
§iÒu 155. Tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh
1. Khi cã nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®-îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 3
§iÒu nµy hoÆc khi xÐt thÊy cÇn thiÕt th× c¬ quan tiÕn hµnh tè tông ra quyÕt
®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh.
2. QuyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ph¶i nªu râ yªu cÇu gi¸m ®Þnh vÊn
®Ò g×; hä tªn ng-êi ®-îc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh hoÆc tªn c¬ quan tiÕn hµnh
gi¸m ®Þnh; ghi râ quyÒn vµ nghÜa vô cña ng-êi gi¸m ®Þnh quy ®Þnh t¹i §iÒu
60 cña Bé luËt nµy.
3. B¾t buéc ph¶i tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh khi cÇn x¸c ®Þnh:
a) Nguyªn nh©n chÕt ng-êi, tÝnh chÊt th-¬ng tÝch, møc ®é tæn h¹i søc
khoÎ hoÆc kh¶ n¨ng lao ®éng;
b) T×nh tr¹ng t©m thÇn cña bÞ can, bÞ c¸o trong tr-êng hîp cã sù nghi
ngê vÒ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù cña hä;
c) T×nh tr¹ng t©m thÇn cña ng-êi lµm chøng hoÆc ng-êi bÞ h¹i trong
tr-êng hîp cã sù nghi ngê vÒ kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ khai b¸o ®óng ®¾n ®èi
víi nh÷ng t×nh tiÕt cña vô ¸n;
d) Tuæi cña bÞ can, bÞ c¸o, ng-êi bÞ h¹i, nÕu viÖc ®ã cã ý nghÜa ®èi víi
vô ¸n vµ kh«ng cã tµi liÖu kh¼ng ®Þnh tuæi cña hä hoÆc cã sù nghi ngê vÒ
tÝnh x¸c thùc cña nh÷ng tµi liÖu ®ã;
®) ChÊt ®éc, chÊt ma tuý, chÊt phãng x¹, tiÒn gi¶.
B×nh luËn
1. Gi¸m ®Þnh lµ viÖc sö dông nh÷ng kiÕn thøc, ph-¬ng ph¸p, ph-¬ng
tiÖn khoa häc kü thuËt, nghiÖp vô chuyªn m«n ®Ó kÕt luËn nh÷ng vÊn ®Ò thùc
tiÔn liªn quan ®Õn vô ¸n theo yªu cÇu cña c¬ quan tiÕn hµnh tè tông. Ngoµi
nh÷ng tr-êng hîp b¾t buéc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ®-îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 3
322
cña ®iÒu nµy vµ trong nh÷ng tr-êng hîp cÇn thiÕt th× c¬ quan tiÕn hµnh tè
tông ra quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh.
2. ViÖc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh do c¬ quan tiÕn hµnh tè tông quyÕt ®Þnh.
Trong quyÕt ®Þnh gi¸m ®Þnh ph¶i ghi râ yªu cÇu gi¸m ®Þnh vÒ vÊn ®Ò g×
(nh-: thêi ®iÓm chÕt, nguyªn nh©n chÕt, ch÷ ký...). §ång thêi ph¶i ghi râ: hä
tªn ng-êi ®-îc tr-ng cÇu hoÆc tªn c¬ quan tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh; quyÒn vµ
nghÜa vô cña ng-êi gi¸m ®Þnh; lo¹i, sè l-îng, ký hiÖu, ®Æc ®iÓm, ®Æc tr-ng
cña dÊu vÕt, tµi liÖu, ®å vËt ®-îc gi¸m ®Þnh; c¸c tµi liÖu, ®å vËt mÉu ®Ó so
s¸nh.
C¬ quan tè tông ra quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh göi cho ng-êi gi¸m
®Þnh hoÆc c¬ quan gi¸m ®Þnh quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh cïng víi
nh÷ng ®å vËt, tµi liÖu cÇn gi¸m ®Þnh.
3. Ng-êi gi¸m ®Þnh hoÆc c¬ quan gi¸m ®Þnh ph¶i lµ ng-êi hoÆc tæ chøc
cã ®ñ tr×nh ®é gi¸m ®Þnh. Ng-êi gi¸m ®Þnh ph¶i tõ chèi tham gia tè tông
hoÆc bÞ thay ®æi trong nh÷ng tr-êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 4 §iÒu 60 Bé
luËt tè tông h×nh sù (xem b×nh luËn §iÒu 42 vµ §iÒu 60). ViÖc thay ®æi
ng-êi gi¸m ®Þnh do c¬ quan tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh quyÕt ®Þnh.
4. §èi víi nh÷ng tr-êng hîp ®-îc quy ®Þnh t¹i kho¶n 3 cña §iÒu nµy
viÖc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh lµ b¾t buéc v× khi kh«ng cã kÕt luËn gi¸m ®Þnh th×
kh«ng thÓ xö lý vô ¸n ®-îc chÝnh x¸c.
§iÒu 156. ViÖc tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh
1. ViÖc gi¸m ®Þnh cã thÓ tiÕn hµnh t¹i c¬ quan gi¸m ®Þnh hoÆc t¹i n¬i
tiÕn hµnh ®iÒu tra vô ¸n ngay sau khi cã quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh.
§iÒu tra viªn, KiÓm s¸t viªn cã quyÒn tham dù gi¸m ®Þnh, nh-ng ph¶i
b¸o tr-íc cho ng-êi gi¸m ®Þnh biÕt.
2. Trong tr-êng hîp viÖc gi¸m ®Þnh kh«ng thÓ tiÕn hµnh theo thêi h¹n
mµ c¬ quan tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh yªu cÇu th× c¬ quan gi¸m ®Þnh hoÆc ng-êi
gi¸m ®Þnh ph¶i th«ng b¸o ngay b»ng v¨n b¶n vµ nªu râ lý do cho c¬ quan
®· tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh biÕt.
B×nh luËn
323
1. ViÖc tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh cã thÓ ®-îc thùc hiÖn t¹i n¬i lµm viÖc,
phßng thÝ nghiÖm hoÆc t¹i hiÖn tr-êng vô ¸n, t¹i n¬i kh¸m xÐt... vµ ph¶i tiÕn
hµnh ngay sau khi cã quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh.
2. §iÒu tra viªn, KiÓm s¸t viªn cã quyÒn tham dù gi¸m ®Þnh, nh-ng
ph¶i b¸o tr-íc cho ng-êi gi¸m ®Þnh biÕt. Khi tham dù viÖc gi¸m ®Þnh, §iÒu
tra viªn, KiÓm s¸t viªn cã thÓ cho ng-êi gi¸m ®Þnh biÕt râ h¬n nh÷ng t×nh
tiÕt cã liªn quan ®Õn ®èi t-îng gi¸m ®Þnh, m« t¶ kü h¬n c¸c dÊu vÕt, ®å vËt
®· thu ®-îc vµ cã thÓ ®Ò xuÊt ý kiÕn vÒ sö dông ph-¬ng tiÖn hoÆc ph-¬ng
ph¸p gi¸m ®Þnh. Tuy nhiªn, khi tham gia ý kiÕn, §iÒu tra viªn, KiÓm s¸t viªn
kh«ng ®-îc ¸p ®Æt hoÆc h-íng gi¸m ®Þnh viªn theo nh÷ng ý kiÕn chñ quan
cña m×nh. Qua viÖc tham gia gi¸m ®Þnh, §iÒu tra viªn, KiÓm s¸t viªn cã thÓ
sím biÕt nh÷ng nhËn ®Þnh (mÆc dï ch-a chÝnh thøc) cña gi¸m ®Þnh ®Ó xem
xÐt tæng hîp víi c¸c chøng cø kh¸c ®Ó cã h-íng ®iÒu tra vµ kiÓm s¸t ®iÒu tra
tiÕp theo.
3. Trong tr-êng hîp viÖc gi¸m ®Þnh kh«ng thÓ tiÕn hµnh theo thêi h¹n
mµ c¬ quan tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh yªu cÇu th× c¬ quan gi¸m ®Þnh hoÆc ng-êi
gi¸m ®Þnh ph¶i th«ng b¸o ngay b»ng v¨n b¶n vµ nªu râ lý do cho c¬ quan ®·
tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh biÕt.
§iÒu 157. Néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh
1. Néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh ph¶i ghi râ: thêi gian, ®Þa ®iÓm tiÕn
hµnh gi¸m ®Þnh; hä tªn, tr×nh ®é v¨n hãa, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng-êi
gi¸m ®Þnh; nh÷ng ng-êi tham gia khi tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh; nh÷ng dÊu vÕt, ®å
vËt, tµi liÖu vµ tÊt c¶ nh÷ng g× ®· ®-îc gi¸m ®Þnh, nh÷ng ph-¬ng ph¸p ®-îc
¸p dông vµ gi¶i ®¸p nh÷ng vÊn ®Ò ®· ®-îc ®Æt ra cã c¨n cø cô thÓ.
2. §Ó lµm s¸ng tá hoÆc bæ sung néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh, c¬ quan
tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh cã thÓ hái thªm ng-êi gi¸m ®Þnh vÒ nh÷ng t×nh tiÕt cÇn
thiÕt vµ cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i.
B×nh luËn
1. Trong b¶n kÕt luËn gi¸m ®Þnh sau khi nªu râ thêi gian, ®Þa ®iÓm tiÕn
hµnh gi¸m ®Þnh; hä tªn, tr×nh ®é v¨n hãa, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng-êi
324
gi¸m ®Þnh; nh÷ng ng-êi tham gia khi tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh; nh÷ng dÊu vÕt,
®å vËt, tµi liÖu vµ tÊt c¶ nh÷ng g× ®· ®-îc gi¸m ®Þnh, nh÷ng ph-¬ng ph¸p ®-îc ¸p dông...ng-êi gi¸m ®Þnh ph¶i tr×nh bµy kh¸i qu¸t vµ cã hÖ thèng toµn
bé qu¸ tr×nh, néi dung ph-¬ng ph¸p, ph-¬ng tiÖn, kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh, tr¶ lêi
chÝnh x¸c, râ rµng tõng c©u hái vµ yªu cÇu ®· ghi ë quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu
gi¸m ®Þnh.
2. §Ó lµm s¸ng tá hoÆc bæ sung néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh, c¬ quan
tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh cã thÓ hái thªm ng-êi gi¸m ®Þnh vÒ nh÷ng t×nh tiÕt cÇn
thiÕt vµ cã thÓ quyÕt ®Þnh gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i.
§iÒu 158. QuyÒn cña bÞ can vµ nh÷ng ng-êi tham
gia tè tông ®èi víi kÕt luËn gi¸m ®Þnh
1. Sau khi ®· tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh, nÕu bÞ can, nh÷ng ng-êi tham gia tè
tông kh¸c yªu cÇu th× c¬ quan ®· tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ph¶i th«ng b¸o cho
hä vÒ néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh.
BÞ can, nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c ®-îc tr×nh bµy nh÷ng ý kiÕn
cña m×nh vÒ kÕt luËn gi¸m ®Þnh, yªu cÇu gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh
l¹i. Nh÷ng viÖc nµy ®-îc ghi vµo biªn b¶n.
2. Trong tr-êng hîp C¬ quan ®iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t kh«ng chÊp nhËn
yªu cÇu cña bÞ can, nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c th× ph¶i nªu râ lý do
vµ th«ng b¸o cho hä biÕt.
B×nh luËn
1. §Ó b¶o ®¶m cho bÞ can vµ nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c gãp
phÇn lµm cho viÖc gi¸m ®Þnh ®-îc ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ thÓ hiÖn tÝnh chÊt
d©n chñ, c«ng khai trong tè tông; sau khi tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh, nÕu bÞ can,
nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c yªu cÇu th× c¬ quan ®· tr-ng cÇu gi¸m
®Þnh ph¶i th«ng b¸o cho hä vÒ néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh.
2. Sau khi ®-îc th«ng b¸o néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh, BÞ can vµ
nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c ®-îc tr×nh bµy nh÷ng ý kiÕn cña m×nh vÒ
kÕt luËn gi¸m ®Þnh, yªu cÇu gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i. Nh÷ng ý
kiÕn vµ yªu cÇu cña bÞ can vµ nh÷ng ng-êi tham gia tè tông kh¸c ph¶i ®-îc
325
ghi vµo biªn b¶n. C¬ quan ®iÒu tra ph¶i xem xÐt mét c¸ch nghiªm tóc. Trong
tr-êng hîp kh«ng chÊp nhËn yªu cÇu cña bÞ can vµ nh÷ng ng-êi tham gia tè
tông kh¸c th× C¬ quan ®iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t ph¶i nªu râ lý do vµ b¸o cho
hä biÕt.
§iÒu 159. Gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i
1. ViÖc gi¸m ®Þnh bæ sung ®-îc tiÕn hµnh trong tr-êng hîp néi dung
kÕt luËn gi¸m ®Þnh ch-a râ, ch-a ®Çy ®ñ hoÆc khi ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò
míi liªn quan ®Õn nh÷ng t×nh tiÕt cña vô ¸n ®· ®-îc kÕt luËn tr-íc ®ã.
2. ViÖc gi¸m ®Þnh l¹i ®-îc tiÕn hµnh khi cã nghi ngê vÒ kÕt qu¶ gi¸m
®Þnh hoÆc cã m©u thuÉn trong c¸c kÕt luËn gi¸m ®Þnh vÒ cïng mét vÊn ®Ò
cÇn gi¸m ®Þnh. ViÖc gi¸m ®Þnh l¹i ph¶i do ng-êi gi¸m ®Þnh kh¸c tiÕn hµnh.
3. ViÖc gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i ®-îc tiÕn hµnh theo thñ
tôc chung quy ®Þnh t¹i c¸c §iÒu 155, 156, 157 vµ 158 cña Bé luËt nµy.
B×nh luËn
1. Trong tr-êng hîp néi dung kÕt luËn gi¸m ®Þnh ch-a râ, ch-a ®Çy ®ñ
hoÆc khi ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò míi liªn quan ®Õn nh÷ng t×nh tiÕt cña vô ¸n
®· ®-îc kÕt luËn tr-íc ®ã, C¬ quan ®iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t sÏ tr-ng cÇu gi¸m
®Þnh bæ sung. §Ó gi¸m ®Þnh bæ sung, c¬ quan tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh cã quyÒn
tr-ng cÇu ng-êi gi¸m ®Þnh cò hoÆc cã thÓ tr-ng cÇu ng-êi gi¸m ®Þnh kh¸c
phï hîp víi yªu cÇu gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc viÖc gi¸m ®Þnh thuéc ngµnh
chuyªn m«n kh¸c.
2. Khi cã nghi ngê vÒ kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh hoÆc cã m©u thuÉn trong c¸c
kÕt luËn gi¸m ®Þnh vÒ cïng mét vÊn ®Ò cÇn gi¸m ®Þnh, C¬ quan ®iÒu tra,
ViÖn kiÓm s¸t sÏ tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh l¹i. §Ó gi¸m ®Þnh l¹i, c¬ quan tr-ng
cÇu gi¸m ®Þnh l¹i cã thÓ yªu cÇu c¬ quan gi¸m ®Þnh kh¸c gi¸m ®Þnh l¹i.
Ng-êi ®· gi¸m ®Þnh lÇn tr-íc kh«ng ®-îc gi¸m ®Þnh l¹i vµ ph¶i giao nép
®Çy ®ñ tµi liÖu cã liªn quan cho ng-êi gi¸m ®Þnh l¹i.
3. ViÖc gi¸m ®Þnh bæ sung hoÆc gi¸m ®Þnh l¹i ®-îc tiÕn hµnh theo thñ
tôc chung quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÒu 155, 156, 157 vµ 158 cña Bé luËt nµy.
326
Ch-¬ng XIV
T¹m ®×nh chØ ®iÒu tra vµ KÕt thóc ®iÒu tra
§iÒu 160. T¹m ®×nh chØ ®iÒu tra
1. Khi bÞ can bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c cã chøng
nhËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh ph¸p y th× cã thÓ t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra tr-íc
khi hÕt h¹n ®iÒu tra. Trong tr-êng hîp ch-a x¸c ®Þnh ®-îc bÞ can hoÆc
kh«ng biÕt râ bÞ can ®ang ë ®©u th× chØ t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra khi ®· hÕt thêi
h¹n ®iÒu tra.
Trong tr-êng hîp ®· tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh nh-ng ch-a cã kÕt qu¶ gi¸m
®Þnh mµ hÕt thêi h¹n ®iÒu tra th× t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra vµ viÖc gi¸m ®Þnh vÉn
tiÕp tôc ®-îc tiÕn hµnh cho ®Õn khi cã kÕt qu¶.
Trong tr-êng hîp vô ¸n cã nhiÒu bÞ can mµ lý do t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra
kh«ng liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c bÞ can, th× cã thÓ t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra ®èi
víi tõng bÞ can.
NÕu kh«ng biÕt bÞ can ®ang ë ®©u th× C¬ quan ®iÒu tra ph¶i ra quyÕt
®Þnh truy n· tr-íc khi t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra.
2. C¬ quan ®iÒu tra ra quyÕt ®Þnh t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra ph¶i göi quyÕt
®Þnh nµy cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp, bÞ can, ng-êi bÞ h¹i.
B×nh luËn
1. T¹m ®×nh chØ ®iÒu tra lµ viÖc t¹m ngõng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng
®iÒu tra ®èi víi vô ¸n hoÆc ®èi víi bÞ can v× nh÷ng lý do nhÊt ®Þnh.
T¹m ®×nh chØ ®iÒu tra lµ mét giai ®o¹n ®iÒu tra, mµ do nh÷ng lý do
kh¸ch quan c¬ quan ®iÒu tra ph¶i t¹m dõng c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra, nh-ng
ch-a ®-a ra nh÷ng kÕt luËn cuèi cïng vÒ kÕt qu¶ ®iÒu tra, ch-a kh¼ng ®Þnh
vÒ viÖc tiÕp tôc ®iÒu tra hay kh«ng.
2. ý nghÜa cña viÖc quy ®Þnh vÒ t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra lµ nh»m h¹n chÕ
tèi ®a kh¶ n¨ng kÐo dµi thêi h¹n ®iÒu tra khi kh«ng cÇn thiÕt, ®ång thêi kh¾c
phôc viÖc l¹m dông thêi h¹n ®iÒu tra.
327
Quy ®Þnh vÒ t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra cßn nh»m kh¾c phôc hiÖn t-îng qu¸
t¶i, tån ®éng ¸n ë kh©u ®iÒu tra khi cã nh÷ng yÕu tè bÊt kh¶ kh¸ng, ®Ó gi¶m
bít nhu cÇu sö dông lùc l-îng ®iÒu tra vµ gi¶m tèi ®a nh÷ng chi phÝ vËt chÊt
kh«ng cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng tè tông nµy.
MÆt kh¸c, t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra cßn lµ mét gi¶i ph¸p cã ý nghÜa chñ
®éng trong viÖc ®Ò phßng nh÷ng oan sai cã thÓ x¶y ra trong thùc tiÔn ®iÒu
tra.
ViÖc t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra sÏ gióp c¬ quan ®iÒu tra gi¶m bít kh¶ n¨ng
ph¶i xin gia h¹n ®iÒu tra, khi kh«ng cÇn thiÕt ph¶i kÐo dµi thêi h¹n chê ®îi
®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra cÇn thiÕt.
3. §iÒu luËt quy ®Þnh nh÷ng tr-êng hîp t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra, nh÷ng
®iÒu kiÖn ®Ó t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra vµ tr×nh tù, thñ tôc thùc hiÖn viÖc t¹m ®×nh
chØ ®iÒu tra. C¨n cø vµo nh÷ng quy ®Þnh trong §iÒu luËt th× t¹m ®×nh chØ
®iÒu tra ®-îc thùc hiÖn khi cã mét trong hai tr-êng hîp sau ®©y:
- Khi bÞ can bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c
- Trong tr-êng hîp ch-a x¸c ®Þnh ®-îc bÞ can hoÆc kh«ng biÕt râ bÞ
can ®ang ë ®©u mµ ®· hÕt thêi h¹n ®iÒu tra.
4. §iÒu luËt quy ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ cho tõng tr-êng hîp t¹m
®×nh chØ ®iÒu tra
- §èi víi tr-êng hîp t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra khi bÞ can bÞ bÖnh t©m thÇn
hoÆc bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c th× luËt quy ®Þnh ph¶i cã chøng nhËn cña Héi
®ång gi¸m ®Þnh ph¸p y. Trong tr-êng hîp nµy, viÖc t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra cã
thÓ ®-îc thùc hiÖn ë bÊt cø thêi ®iÓm nµo.
- Theo quy ®Þnh cña §iÒu luËt th× viÖc t¹m ®×nh chØ lµ quyÒn cña c¬
quan cã thÈm quyÒn t¹m ®×nh chØ. C¸c c¬ quan ®ã cã thÓ kh«ng t¹m ®×nh chØ
nÕu xÐt thÊy, t×nh tiÕt bÞ can bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c
kh«ng c¶n trë viÖc lµm s¸ng tá ch©n lý vÒ vô ¸n. Tuy nhiªn, nÕu quyÕt ®Þnh
t¹m ®×nh chØ v× lý do bÞ can bÞ bÖnh t©m thÇn hoÆc bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c th×
ph¶i tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh vµ ph¶i cã chøng nhËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh
ph¸p y.
Héi ®ång gi¸m ®Þnh y khoa ®-îc nãi trong ®iÒu luËt lµ c¬ quan ®-îc
c¬ quan ®iÒu tra tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh. Kho¶n 3 §iÒu 155 Bé luËt tè tông
h×nh sù quy ®Þnh: khi cã nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®-îc x¸c ®Þnh (theo quy ®Þnh t¹i
328
kho¶n 3 ®iÒu nµy), hoÆc khi xÐt thÊy cÇn thiÕt th× c¬ quan tiÕn hµnh tè tông
ra quyÕt ®Þnh tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh. Theo ®iÓm b, kho¶n 3, §iÒu 155, b¾t
buéc ph¶i tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh khi cÇn x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng t©m thÇn cña bÞ
can, bÞ c¸o trong tr-êng hîp cã sù nghi ngê vÒ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù
cña hä. Nh- vËy, trong tr-êng hîp nµy viÖc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh vµ ý kiÕn
x¸c nhËn cña Héi ®ång gi¸m ®Þnh y khoa lµ nh»m lµm râ t×nh tr¹ng bÖnh
t©m thÇn cña bÞ can xem bÞ can cã ®ñ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm h×nh sù hay
kh«ng vµ bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c cña bÞ can cã kh¶ n¨ng ¶nh h-ëng ®Õn kÕt
qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra hay kh«ng. Trong tr-êng hîp bÞ can bÞ bÖnh
t©m thÇn hoÆc bÞ bÖnh hiÓm nghÌo kh¸c cã ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng ®iÒu
tra th× c¬ quan ®iÒu tra ph¶i t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra cho ®Õn khi t×nh tr¹ng søc
kháe cña bÞ can kh«ng cßn c¶n trë viÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra vµ
phôc håi ®iÒu tra ®Ó tiÕp tôc lµm râ vô ¸n h×nh sù.
- Tr-êng hîp t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra do hÕt thêi h¹n ®iÒu tra, th-êng cã
thÓ cã hai kh¶ n¨ng x¶y ra, hoÆc lµ ch-a x¸c ®Þnh ®-îc bÞ can, hoÆc lµ kh«ng
biÕt bÞ can ®ang ë ®©u.
§iÒu ®ã cã nghÜa lµ, ®Ó quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra trong tr-êng hîp
nµy, c¬ quan ra quyÕt ®Þnh ph¶i c¨n cø vµo kho¶n 1, §iÒu 119 cña Bé luËt tè
tông h×nh sù vµ tÝnh chÊt cña vô ¸n, téi ph¹m ®· ®-îc khëi tè vµ ®iÒu tra, ®Ó
x¸c ®Þnh cßn thêi h¹n ®iÒu tra hay kh«ng. Trong tr-êng hîp nµy, §iÒu luËt
kh«ng chØ x¸c lËp quyÒn t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra cho c¬ quan tiÕn hµnh ®iÒu tra
hoÆc kiÓm s¸t ®iÒu tra mµ cßn x¸c ®Þnh ®©y lµ nghÜa vô cña c¸c c¬ quan ®iÒu
tra ph¶i t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra khi thêi h¹n ®iÒu tra ®· hÕt. V× thÕ §iÒu luËt
chØ cho phÐp t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra khi ch-a x¸c ®Þnh ®-îc bÞ can mµ ®· hÕt
thêi h¹n ®iÒu tra. Cßn ®èi víi tr-êng hîp ®· x¸c ®Þnh ®-îc bÞ can, nh-ng hÕt
thêi h¹n ®iÒu tra mµ kh«ng biÕt bÞ can ®ang ë ®©u th× C¬ quan ®iÒu tra ph¶i
ra quyÕt ®Þnh truy n· tr-íc khi t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra. Trong tr-êng hîp ®ã,
®Ó b¶o ®¶m tu©n thñ ph¸p luËt tè tông h×nh sù, c¬ quan ®iÒu tra ph¶i xin gia
h¹n ®iÒu tra.
Tuy nhiªn, tr-íc khi ra quyÕt ®Þnh t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra, c¬ quan ®iÒu
tra ph¶i ra quyÕt ®Þnh truy n· bÞ can. QuyÕt ®Þnh truy n· bÞ can ®-îc th«ng
b¸o réng r·i trªn ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó mäi ng-êi cã thÓ ph¸t
hiÖn b¾t gi÷.
329
HÕt h¹n ®iÒu tra ë ®©y ®-îc hiÓu lµ ®· hÕt kÓ c¶ thêi h¹n ®· xin gia
h¹n ®iÒu tra theo nh÷ng quy ®Þnh t¹i kho¶n 2, §iÒu 119 Bé luËt tè tông h×nh
sù.
5. V× kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh cã ý nghÜa quan träng ®èi víi nhiÒu vÊn ®Ò
kh¸c cña vô ¸n, ®ång thêi cã thÓ lµ chøng cø quan träng lµm c¨n cø ®Ó phôc
håi ®iÒu tra, theo nh- quy ®Þnh t¹i §iÒu 165, Bé luËt tè tông h×nh sù, nªn nhµ
lµm luËt ®· t¸ch mét kho¶n riªng quy ®Þnh cho tr-êng hîp hÕt thêi h¹n ®iÒu
tra nh-ng viÖc tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ch-a cã kÕt qu¶. Trong tr-êng hîp ®ã,
mÆc dÇu c¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra ®-îc t¹m ®×nh chØ, nh-ng riªng viÖc gi¸m
®Þnh vÉn tiÕp tôc ®-îc tiÕn hµnh cho ®Õn khi cã kÕt qu¶.
6. §iÒu luËt quy ®Þnh kh¶ n¨ng t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra ®èi víi tõng bÞ
can trong tr-êng hîp vô ¸n cã nhiÒu bÞ can. Theo §iÒu luËt th× chØ cã thÓ
t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra ®èi víi bÞ can nµo ®ã trong mét vô ¸n cã nhiÒu bÞ can,
nÕu viÖc t¹m ®×nh chØ ®ã kh«ng liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c bÞ can. Tuy nhiªn,
cÇn hiÓu chÝnh x¸c h¬n lµ viÖc t¹m ®×nh chØ ®ã kh«ng liªn quan ®Õn bÊt cø
mét bÞ can nµo kh¸c.
7. Theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 cña §iÒu luËt, C¬ quan ®iÒu tra ra quyÕt
®Þnh t¹m ®×nh chØ ®iÒu tra ph¶i göi quyÕt ®Þnh nµy cho ViÖn kiÓm s¸t cïng
cÊp ®Ó ViÖn kiÓm s¸t thùc hiÖn viÖc kiÓm s¸t ®iÒu tra vµ göi cho bÞ can,
ng-êi bÞ h¹i ®Ó hä biÕt vµ thùc hiÖn c¸c quyÒn vµ nghÜa vô cu¶ m×nh.
§iÒu 161. Truy n· bÞ can
Khi bÞ can trèn hoÆc kh«ng biÕt bÞ can ®ang ë ®©u th× C¬ quan ®iÒu
tra ph¶i ra quyÕt ®Þnh truy n· bÞ can.
QuyÕt ®Þnh truy n· ph¶i ghi râ ngµy, giê, th¸ng, n¨m, ®Þa ®iÓm ra
quyÕt ®Þnh truy n·; hä tªn, chøc vô ng-êi ra quyÕt ®Þnh; hä tªn, tuæi, n¬i ctró cña bÞ can; ®Æc ®iÓm ®Ó nhËn d¹ng bÞ can, d¸n ¶nh kÌm theo, nÕu cã; téi
ph¹m mµ bÞ can ®· bÞ khëi tè.
QuyÕt ®Þnh truy n· ®-îc th«ng b¸o trªn c¸c ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng ®Ó mäi ng-êi ph¸t hiÖn, b¾t, gi÷ ng-êi bÞ truy n·.
B×nh luËn
330
1. Truy n· bÞ can lµ mét hÖ thèng ho¹t ®éng cña c¬ quan ®iÒu tra nh»m
t×m kiÕm ®Ó x¸c ®Þnh bÞ can ®ang ë ®©u hoÆc b¾t gi÷ nh÷ng bÞ can ®ang lÈn
trèn, phôc vô cho viÖc ®iÒu tra, xö lý téi ph¹m.
2. §iÒu luËt quy ®Þnh vÒ c¸c tr-êng hîp truy n· bÞ can, ®iÒu kiÖn vµ
tr×nh tù, thñ tôc tiÕn hµnh truy n· bÞ can.
Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu luËt cã hai tr-êng hîp c¬ quan ®iÒu tra ph¶i ra
quyÕt ®Þnh truy n·.
Tr-êng hîp thø nhÊt lµ khi bÞ can trèn. §iÒu luËt kh«ng nãi râ lµ bÞ
can trèn trong hoµn c¶nh nµo. Tuy nhiªn thùc tiÔn cho thÊy, cã thÓ cã c¸c
t×nh huèng: Thø nhÊt, lµ ng-êi bÞ khëi tè ®· trèn tõ tr-íc khi c¬ quan ®iÒu
tra khëi tè bÞ can; Thø hai, cã thÓ ng-êi ®ã trèn ngay sau khi bÞ khëi tè vÒ
h×nh sù tr-íc khi c¬ quan ®iÒu tra tèng ®¹t quyÕt ®Þnh khëi tè vÒ h×nh sù ®èi
víi ng-êi ®ã hoÆc tr-íc khi bÞ b¾t (trong tr-êng hîp ph¶i ¸p dông biÖn ph¸p
ng¨n chÆn nµy); Thø ba, cã thÓ ng-êi bÞ khëi tè bá trèn khái n¬i t¹m giam,
t¹m gi÷.
Tr-êng hîp thø hai lµ khi c¬ quan ®iÒu tra kh«ng biÕt bÞ can ®ang ë
®©u. §ã lµ trong nh÷ng t×nh huèng mµ c¬ quan ®iÒu tra kh«ng biÕt lµ ng-êi
bÞ khëi tè ®ang ë ®©u. Cã thÓ t¹i thêi ®iÓm ®ã, ng-êi bÞ khëi tè kh«ng cã
th«ng tin vÒ viÖc bÞ khëi tè vÒ h×nh sù. Cã thÓ, ng-êi bÞ khëi tè ®· nhËn ®-îc
th«ng tin vÒ viÖc bÞ khëi tè nh-ng ch-a nhËn ®-îc quyÕt ®Þnh cña c¬ quan
®iÒu tra hoÆc c¸c th«ng tin chÝnh thøc kh¸c vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i xuÊt hiÖn
tr-íc c¬ quan ®iÒu tra vµ kh«ng cã ý ®Þnh bá trèn. MÆc dÇu vËy c¬ quan ®iÒu
tra kh«ng biÕt ®-îc ng-êi bÞ khëi tè ®ang ë ®©u v× vËy mµ ph¶i ¸p dông biÖn
ph¸p truy n·.
- Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu luËt th× chØ cã C¬ quan ®iÒu tra cã thÈm
quyÒn ra quyÕt ®Þnh truy n· bÞ can. §iÒu luËt còng quy ®Þnh râ nh÷ng th«ng
tin cÇn thiÕt ph¶i ®-îc ghi trªn QuyÕt ®Þnh truy n·. §iÒu nµy nh»m ng¨n
ngõa hiÖn t-îng nhÇm lÉn cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh truy n·.
- C¨n cø vµo néi dung §iÒu luËt, trong QuyÕt ®Þnh truy n· ph¶i ghi râ
bèn nhãm th«ng tin:
+ Thø nhÊt, nhãm th«ng tin vÒ ngµy, giê, th¸ng, n¨m, ®Þa ®iÓm ra
quyÕt ®Þnh truy n·;
331
+ Thø hai, nhãm th«ng tin vÒ ng-êi ra quyÕt ®Þnh (ph¶i ghi râ hä tªn,
chøc vô ®ang ®¶m nhËn, c¬ quan cña ng-êi ra quyÕt ®Þnh...);
+ Thø ba, nhãm th«ng tin vÒ bÞ can - ®èi t-îng bÞ truy n·: hä tªn, tuæi
(nÕu cã nhiÒu tªn hä kh¸c nhau th× cÇn ghi hÕt nh÷ng tªn hä ®ã), n¬i c- tró
cña bÞ can (nÕu kh«ng cã n¬i ®¨ng ký th-êng tró th× ghi râ nh÷ng n¬i th-êng
xuÊt hiÖn); ®Æc ®iÓm ®Ó nhËn d¹ng bÞ can (chiÒu cao, khu«n mÆt, nh÷ng ®Æc
®iÓm dÞ tËt, hoÆc nh÷ng ®Æc ®iÓm ®Æc biÖt dÔ nhËn biÕt...), ¶nh cña bÞ can
kÌm theo, nÕu cã;
+ Thø t-, téi ph¹m mµ bÞ can ®· bÞ khëi tè. Ph¶i ghi râ téi danh vµ ®iÒu
luËt theo Bé luËt h×nh sù.
3. Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt mäi ng-êi ®Òu cã nghÜa vô ph¸t hiÖn
vµ cã quyÒn b¾t, gi÷ ng-êi bÞ truy n·. §iÒu luËt quy ®Þnh, QuyÕt ®Þnh truy n·
ph¶i ®-îc th«ng b¸o trªn c¸c ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng lµ nh»m b¶o
®¶m ®Ó nh÷ng th«ng tin vÒ viÖc truy n·, ®èi t-îng truy n· ®Õn ®-îc víi mäi
ng-êi.
§iÒu 162. KÕt thóc ®iÒu tra
1. Khi kÕt thóc ®iÒu tra, C¬ quan ®iÒu tra ph¶i lµm b¶n kÕt luËn ®iÒu
tra.
2. ViÖc ®iÒu tra kÕt thóc khi C¬ quan ®iÒu tra ra b¶n kÕt luËn ®iÒu tra
®Ò nghÞ truy tè hoÆc ra b¶n kÕt luËn ®iÒu tra vµ quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra.
3. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ph¶i ghi râ ngµy, th¸ng, n¨m, hä tªn, chøc vô
vµ ch÷ ký cña ng-êi ra kÕt luËn.
4. Trong thêi h¹n hai ngµy, kÓ tõ ngµy ra b¶n kÕt luËn ®iÒu tra, C¬
quan ®iÒu tra ph¶i göi b¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè hoÆc b¶n kÕt
luËn ®iÒu tra kÌm theo quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra cïng hå s¬ vô ¸n cho
ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp; göi b¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè hoÆc quyÕt
®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra cho bÞ can, ng-êi bµo ch÷a.
B×nh luËn
1. KÕt thóc ®iÒu tra lµ mét giai ®o¹n cña ho¹t ®éng ®iÒu tra mµ néi
dung cña nã lµ mét chuçi ho¹t ®éng tè tông ®-îc c¸c c¬ quan cã thÈm
332
quyÒn, ng-êi cã thÈm quyÒn tè tông thùc hiÖn nh»m chÊm døt c¸c ho¹t ®éng
®-îc quy ®Þnh trong Bé luËt tè tông h×nh sù liªn quan ®Õn thu thËp tµi liÖu
chøng cø vÒ vô ¸n h×nh sù ®· ®-îc khëi tè, ®-a ra kÕt luËn cuèi cïng vÒ vô
viÖc ®· ®-îc ®iÒu tra b»ng b¶n kÕt luËn ®iÒu tra vµ triÓn khai trªn thùc tÕ v¨n
b¶n ®ã.
2. Giai ®o¹n kÕt thóc ®iÒu tra ®-îc b¾t ®Çu tõ khi C¬ quan ®iÒu tra ra
b¶n kÕt luËn ®iÒu tra vµ kÕt thóc khi ViÖn KiÓm s¸t tr¶ l¹i hå s¬ vô ¸n cho
C¬ quan ®iÒu tra ®Ó gi¶i quyÕt theo thÈm quyÒn (trong tr-êng hîp ®×nh chØ
®iÒu tra); huû bá quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra vµ ra quyÕt ®Þnh truy tè (trong
tr-êng hîp quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra kh«ng cã c¨n cø vµ cã c¨n cø ®Ó truy
tè bÞ can). Trong tr-êng hîp bÞ can ®· chÕt, hoÆc kh«ng x¸c ®Þnh ®-îc bÞ
can ë ®©u th× giai ®o¹n kÕt thóc ®iÒu tra chÊm døt khi ViÖn kiÓm s¸t nhËn
®-îc b¶n kÕt luËn ®iÒu tra.
3. Cã thÓ cã hai h×nh thøc kÕt thóc ®iÒu tra. Tuú thuéc vµo kÕt luËn
cuèi cïng cña qu¸ tr×nh ®iÒu tra mµ viÖc kÕt thóc ®iÒu tra cã thÓ b»ng mét
trong hai h×nh thøc: ®Ò nghÞ truy tè hoÆc quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra.
- KÕt thóc ®iÒu tra b»ng B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè lµ tr-êng
hîp mµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra vô ¸n ®· ®i ®Õn chøng minh mét c¸ch cã c¨n cø
c¸c t×nh tiÕt kh¼ng ®Þnh râ hµnh vi x¶y ra mang ®Çy ®ñ nh÷ng dÊu hiÖu cña
nh÷ng téi ph¹m cô thÓ ®-îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh sù vµ ng-êi ®· thùc
hiÖn hµnh vi ph¹m téi ®ã ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù. Trªn c¬ së ®ã, C¬
quan ®iÒu tra kÕt luËn vµ ®Ò nghÞ ViÖn KiÓm s¸t truy tè téi ph¹m vµ ng-êi
ph¹m téi.
- KÕt thóc ®iÒu tra b»ng B¶n kÕt luËn ®iÒu tra vÒ quyÕt ®Þnh ®×nh chØ
®iÒu tra lµ tr-êng hîp mµ qu¸ tr×nh ®iÒu tra vô ¸n ®· ®i ®Õn chøng minh mét
c¸ch cã c¨n cø r»ng kh«ng cã téi ph¹m x¶y ra hoÆc hµnh vi x¶y ra kh«ng ®ñ
nh÷ng dÊu hiÖu cña nh÷ng téi ph¹m cô thÓ ®-îc quy ®Þnh trong Bé luËt h×nh
sù vµ ng-êi ®· thùc hiÖn hµnh vi ®ã kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
Nh÷ng c¨n cø ®Ó C¬ quan ®iÒu tra ra QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra ®-îc quy
®Þnh cô thÓ t¹i §iÒu 164 Bé luËt tè tông h×nh sù. §ã lµ khi: a) Ng-êi bÞ h¹i
rót yªu cÇu khëi tè ®èi víi nh÷ng vô ¸n chØ khëi tè theo yªu cÇu cña nguêi bÞ
h¹i, theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 §iÒu 105 Bé luËt tè tông h×nh sù; khi cã c¨n
cø kh«ng ®-îc khëi tè vô ¸n h×nh sù theo §iÒu 107 Bé luËt tè tông h×nh sù,
333
hoÆc t¹i §iÒu 19, §iÒu 25 vµ kho¶n 2 §iÒu 69 cña Bé luËt h×nh sù, hoÆc khi
b) §· hÕt thêi h¹n ®iÒu tra mµ kh«ng chøng minh ®-îc bÞ can ®· thùc hiÖn
téi ph¹m.
Trªn c¬ së ®ã C¬ quan ®iÒu tra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra.
4. Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu luËt trong tr-êng hîp kÕt thóc ®iÒu tra, C¬
quan ®iÒu tra ph¶i lµm b¶n kÕt luËn ®iÒu tra. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra lµ mét v¨n
b¶n tè tông h×nh sù cã gi¸ trÞ ph¸p lý tè tông h×nh sù vµ lµ hµnh vi më ®Çu
giai ®o¹n kÕt thóc ®iÒu tra. Trong b¶n kÕt luËn ®iÒu tra ph¶i ghi râ ngµy,
th¸ng, n¨m, hä, tªn, chøc vô vµ ch÷ ký cña ng-êi ra kÕt luËn. Quy ®Þnh nhvËy ®Ó kh¼ng ®Þnh gi¸ trÞ vµ hiÖu lùc ph¸p lý cña v¨n b¶n còng nh- tr¸ch
nhiÖm cña ng-êi ra v¨n b¶n ®ã. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra cßn ph¶i tháa m·n
nh÷ng yªu cÇu kh¸c nh-: tr×nh bµy diÔn biÕn hµnh vi ph¹m téi, nªu râ c¸c
chøng cø chøng minh téi ph¹m, nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt gi¶i quyÕt vô ¸n, cã
nªu râ lý do vµ c¨n cø ®Ò nghÞ truy tè (§iÒu 164 Bé luËt tè tông h×nh sù)
hoÆc nh÷ng c¨n cø ®Ó quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra.
B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ph¶i ghi râ nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n chÆn ®· vµ
®ang ®-îc ¸p dông; ghi râ thêi gian t¹m gi÷, t¹m giam, vËt chøng ®· thu gi÷,
n¬i b¶o qu¶n vµ c¸c bót lôc ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu ®ã... Ph¶i ghi râ ®· ®×nh
chØ hay t¹m ®×nh chØ ®èi víi bÞ can nµo. §ång thêi còng ph¶i ghi râ c¸c yªu
cÇu vÒ båi th-êng thiÖt h¹i, nh÷ng biÖn ph¸p ®· ¸p dông ®Ó b¶o ®¶m båi
th-êng vËt chÊt; b¶o ®¶m ph¹t tiÒn, tÞch thu tµi s¶n...
5. §Ó b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh tè tông h×nh sù ®-îc thùc hiÖn mét c¸ch
nhanh chãng nhÊt, ®ång thêi b¶o ®¶m thùc hiÖn tèt c¸c quyÒn, nghÜa vô vµ
lîi Ých cña nh÷ng ng-êi cã liªn quan, §iÒu luËt ®· quy ®Þnh cô thÓ nh÷ng thñ
tôc mµ c¸c c¬ quan tiÕn hµnh tè tông ph¶i thùc hiÖn vµ thêi h¹n tiÕn hµnh
nh÷ng thñ tôc ®ã.
Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu luËt, trong thêi h¹n hai ngµy, kÓ tõ ngµy ra B¶n
kÕt luËn ®iÒu tra, C¬ quan ®iÒu tra ph¶i göi B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy
tè cïng hå s¬ vô ¸n cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp ®Ó ViÖn kiÓm s¸t quyÕt ®Þnh
viÖc truy tè.
Trong tr-êng hîp C¬ quan ®iÒu tra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra th×
còng trong thêi h¹n hai ngµy, ph¶i göi B¶n kÕt luËn ®iÒu tra kÌm theo QuyÕt
334
®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra cïng hå s¬ vô ¸n cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp ®Ó ViÖn
kiÓm s¸t kiÓm s¸t viÖc ®×nh chØ ®iÒu tra.
Trong c¶ hai tr-êng hîp trªn hå s¬ vô ¸n ph¶i tháa m·n nh÷ng yªu cÇu
®-îc quy ®Þnh trong Bé luËt tè tông h×nh sù. Hå s¬ vµ c¸c v¨n b¶n, c¸c b¶n
kª vËt chøng, c¸c bót lôc ®Òu ph¶i cã ch÷ ký cña c¸n bé ®iÒu tra, ch÷ ký cña
cÊp cã thÈm quyÒn ®ãng dÊu cña c¬ quan ®iÒu tra.
Trong thêi h¹n nãi trªn, C¬ quan ®iÒu tra ph¶i göi b¶n kÕt luËn ®iÒu tra
®Ò nghÞ truy tè hoÆc quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra cho bÞ can vµ ng-êi bµo
ch÷a cña hä. QuyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu tra ph¶i ®-îc thi hµnh ngay vµ lµ c¨n
cø ®Ó huû bá c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn (nÕu cã) ®· ¸p dông ®èi víi bÞ can.
§iÒu 163. §Ò nghÞ truy tè
1. Khi cã ®Çy ®ñ chøng cø ®Ó x¸c ®Þnh cã téi ph¹m vµ bÞ can th× C¬
quan ®iÒu tra lµm b¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra
tr×nh bµy diÔn biÕn hµnh vi ph¹m téi, nªu râ c¸c chøng cø chøng minh téi
ph¹m, nh÷ng ý kiÕn ®Ò xuÊt gi¶i quyÕt vô ¸n, cã nªu râ lý do vµ c¨n cø ®Ò
nghÞ truy tè.
2. KÌm theo b¶n kÕt luËn ®iÒu tra cã b¶n kª vÒ thêi h¹n ®iÒu tra, biÖn
ph¸p ng¨n chÆn ®· ®-îc ¸p dông cã ghi râ thêi gian t¹m gi÷, t¹m giam, vËt
chøng, viÖc kiÖn d©n sù, biÖn ph¸p ®Ó b¶o ®¶m viÖc ph¹t tiÒn, båi th-êng vµ
tÞch thu tµi s¶n, nÕu cã.
B×nh luËn
1. §Ò nghÞ truy tè lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc kÕt thóc ®iÒu tra, theo
®ã, trong b¶n kÕt luËn ®iÒu tra, c¬ quan ®iÒu tra ®· kh¼ng ®Þnh cã ®ñ chøng
cø ®Ó chøng minh téi ph¹m, ng-êi ph¹m téi vµ quyÕt ®Þnh ®Ò nghÞ ViÖn
kiÓm s¸t truy tè bÞ can ra tr-íc Toµ ¸n ®Ó xÐt xö.
2. §iÒu luËt quy ®Þnh vÒ ®Ò nghÞ truy tè lµ x¸c lËp c¬ së ph¸p lý tè
tông h×nh sù trùc tiÕp dùa trªn ®ã C¬ quan ®iÒu tra ®-a ra b¶n kÕt luËn ®iÒu
tra ®Ò nghÞ truy tè trong tr-êng hîp qu¸ tr×nh ®iÒu tra ®· chøng minh ®-îc
téi ph¹m vµ ng-êi ph¹m téi.
335
3. §iÒu 163 quy ®Þnh vÒ tr×nh tù, thñ tôc ®Ò nghÞ truy tè khi kÕt thóc
®iÒu tra b»ng B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè.
B¶n kÕt luËn ®iÒu tra lµ v¨n b¶n ph¶n ¸nh nh÷ng c¨n cø trùc tiÕp ®Ó c¬
quan ®iÒu tra ®Ò nghÞ ViÖn KiÓm s¸t truy tè téi ph¹m vµ ng-êi ph¹m téi. V×
thÕ, §iÒu luËt quy ®Þnh, trong b¶n kÕt luËn ®iÒu tra ®Ò nghÞ truy tè, c¬ quan
®iÒu tra ph¶i:
- Tr×nh bµy râ diÔn biÕn cña hµnh vi ph¹m téi;
- Nªu vµ ph©n tÝch râ c¸c chøng cø chøng minh téi ph¹m;
- Nªu râ ý kiÕn ®Ò xuÊt xö lý téi ph¹m;
- Nªu râ lý do vµ c¨n cø ®Ò nghÞ truy tè.
5. §Ó ViÖn kiÓm s¸t thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t chÊp hµnh ph¸p luËt trong
qu¸ tr×nh tè tông, ®ång thêi ®Ó Toµ ¸n gi¶i quyÕt ®óng ®¾n c¸c vÊn ®Ò hµnh
chÝnh, d©n sù ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh tè tông còng nh- ¸p dông
c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt b¶o ®¶m lîi Ých chÝnh ®¸ng cña nh÷ng ng-êi cã
quyÒn vµ nghÜa vô liªn quan ®Õn vô ¸n, luËt quy ®Þnh, c¬ quan ®iÒu tra ph¶i
göi kÌm theo B¶n kÕt luËn ®iÒu tra, nh÷ng b¶n kª cÇn thiÕt d-íi ®©y:
- VÒ thêi h¹n ®iÒu tra. B¶n kÕt luËn ®iÒu tra ph¶i ghi râ thêi ®iÓm khëi
tè, qu¸ tr×nh ®iÒu tra, c¸c lÇn t¹m ®×nh chØ nÕu cã, c¸c lÇn gia h¹n ph¶i ®-îc
ghi râ thêi gian b¾t ®Çu, kÕt thóc.
- VÒ c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn ®· ®-îc ¸p dông, ph¶i ghi râ thêi ®iÓm
b¾t ®Çu ¸p dông, nÕu ®· huû bá th× nªu râ lý do, thêi ®iÓm nµo, ghi râ tÊt c¶
c¸c thêi gian t¹m gi÷, t¹m giam,
- VÒ vËt chøng, ph¶i ghi ®Çy ®ñ c¸c vËt chøng ®· thu gi÷, ghi râ ®-îc
b¶o qu¶n ë ®©u; c¸c bót lôc ph¶n ¸nh nh÷ng ®iÒu ®ã, t×nh tr¹ng hiÖn t¹i cña
vËt chøng, nÕu bÞ mÊt m¸t hoÆc ®· ®-îc c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn xö lý th×
ph¶i ghi râ lý do, thêi ®iÓm, biªn b¶n ®· lËp...; nÕu cã sù chuyÓn giao th× ai
giao ai nhËn, biªn b¶n ph¶n ¸nh ®iÒu ®ã. TÊt c¶ c¸c v¨n b¶n nµy ph¶i cã ch÷
ký cña c¸c bªn giao nhËn, ®-¬ng sù, ch÷ ký cña cÊp cã thÈm quyÒn x¸c nhËn
vµ dÊu c¬ quan h÷u quan.
- VÒ viÖc kiÖn d©n sù, ph¶i ghi râ néi dung, bªn nguyªn ®¬n, bÞ ®¬n,
yªu cÇu båi th-êng; sù båi th-êng trªn thùc tÕ nÕu ®· cã...
- VÒ c¸c biÖn ph¸p ®· ¸p dông ®Ó b¶o ®¶m viÖc ph¹t tiÒn nh- phong
to¶ tµi kho¶n, quü tÝn dông, ng©n hµng tiÒn göi...
336
- Xem thêm -