Tài liệu Biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý các trường tiểu học tỉnh bạc liêu

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐHSP TP.HCM-TRƯỜNG CBQL GD & ĐT II VĂN THỊ TƯỜNG OANH BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC TỈNH BẠC LIÊU LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC TP. HỒ CHÍ MINH – 2003 LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả đã vận dụng những kiến thức tổng hợp về chuyên môn nghiệp vụ do hai trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh và Cán bộ Quản lý Giáo dục II cung cấp. Tác giả xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: - Thầy Võ Quang Phúc, người đã trực tiếp hướng dẫn giúp luận văn sớm hoàn thành. - Quý thầ cô đã nhiệt tình giảng dạy, hướng dẫn, tư vấn trong quá trình học tập, nghiên cứu. - Lãnh đạo và chuyên viên Sở GD-ĐT, các Phòng GD-ĐT, Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng và giáo viên các trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu đã nhiệt tình hõ trợ, đóng góp những ý kiến quý giá cho luận văn. Dù đã có nhiều cố gắng, nhưng chắc chắn luận văn không tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý, bổ sung. Bạc Liêu, tháng 12 năm 2002 Tác giả Văn Thị Tường Oanh 3 KÝ HIỆU VIẾT TẮT CBQL : Cán bộ quản lý CBCC-GV : Cán bộ công chức - Giáo viên CĐSP : Cao đẳng sư phạm CNH-HĐH : Công nghiệp hóa - hiện đại hóa CSVC : Cơ sở vật chất ĐHSP : Đại học sư phạm GD-ĐT : Giáo dục - đào tạo NQ : Nghị quyết PC GDTH-CMC : Phổ cập giáo dục tiểu học - Chống mù chữ THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông THSP : Trung học sư phạm TW : Trung ương UBND : Ủy ban nhân dân. 4 MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................... 3 KÝ HIỆU VIẾT TẮT ....................................................................................................... 4 MỤC LỤC ......................................................................................................................... 5 PHẦN 1: MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 9 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................................. 9 2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................................... 10 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 10 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................................ 11 5. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................................... 11 6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................................. 11 7. Cấu trúc luận văn .............................................................................................................. 12 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC ..................................................... 13 1.1. Một số khái niệm cơ bản có liên quan đến vấn đề nghiên cứu .................................... 13 1.1.1. Quản lý..................................................................................................................... 13 1.1.2. Quản lý giáo dục ..................................................................................................... 16 1.1.3. Quản lý trường học................................................................................................. 17 1.1.4. Quản lý phát triển nguồn nhân lực ....................................................................... 19 1.2. Đặc điểm hoạt động quản lý trong nhà trường tiểu học ............................................... 22 1.2.1. Vị trí, mục tiêu của trường tiểu học ...................................................................... 22 1.2.2. Nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động quản lý của trường tiểu học ...................... 23 1.3. Vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học ........................................... 25 5 1.3.1. Quan điểm của Đảng về vai trò người CBQL và xây dựng đội ngũ cán bộ ...... 25 1.3.2. Tiêu chuẩn cán bộ trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước do Đảng đề ra ......................................................................................................................... 26 1.3.3. Những yêu cầu của việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ............................................................................................................................................ 27 1.4. Đặc trưng người cán bộ quản lý trường tiểu học.......................................................... 29 1.4.1. Nhiệm vụ, quyền hạn của Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng ............................. 29 1.4.2. Mối quan hệ giữa Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng ........................................... 30 1.4.3. Những phẩm chất và năng lực của người CBQL trường tiểu học ..................... 30 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIÊU HỌC VÀ VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ ẤY Ở TỈNH BẠC LIÊU ................................................................................................................................ 33 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội tỉnh Bạc Liêu .................................................. 33 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, dân cư ..................................................................................... 33 2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội .......................................................................................... 33 2.2. Thực trạng về giáo dục - đào tạo tỉnh Bạc Liêu thời kỳ đổi mới .................................. 35 2.2.1.Thực trạng phát triển chung .................................................................................. 35 2.2.2. Đặc điểm giáo dục tiểu học tỉnh Bạc Liêu ............................................................ 36 2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu ............................. 43 2.3.1. Quy mô về số lượng và phân loại tống quát đội ngũ CBQL ............................... 43 2.3.2. Trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ quản lý giáo dục của đội ngũ CBQL ......................................................................................................................... 43 2.3.3. Những phẩm chất, năng lực của đội ngũ CBQL các trường tiểu học ............... 44 2.3.4. Đánh giá chung về thực trạng đội ngũ CBQL các trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu .................................................................................................................................... 51 6 2.4. Thực trạng vấn đề phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học tại Bạc Liêu ... 53 2.4.1. Các biện pháp đã tiến hành để xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ............................................................................................................................... 53 2.4.2. Các vấn đề còn hạn chế có liên quan đến việc xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ..................................................................................................... 55 2.4.3. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học tại Bạc Liêu ............................................................................................................................. 56 CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIÊU HỌC TỈNH BẠC LIÊU ................................................ 59 3.1. Phương hưởng phát triển giáo dục và yêu cầu xây dựng đội ngũ CBQL trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu đến năm 2002........................................................................................... 59 3.1.1. Phương hướng phát triển giáo dục tiểu học tỉnh Bạc Liêu giai đoạn 2000 - 2010 ............................................................................................................................................ 59 3.1.2. Yêu cầu xây dựng đội ngũ CBQL trường tiểu học giai đoạn 2000 - 2010 ......... 61 3.2. Một số biện pháp nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ trường tiểu học tỉnh Bạc Liêu .................................................................................................................................. 63 3.2.1. Xây dựng, quy hoạch đội ngũ CBQL trường tiểu học ........................................ 63 3.2.2. Đào tạo, bồi dưỡng CBQL các trường tiểu học ................................................... 67 3.2.3. Tuyển chọn, bổ nhiệm và sử dụng hợp lý ............................................................. 70 3.2.4. Xây dựng môi trường quản lý, tạo động lực phát triển ...................................... 74 3.3. Kiểm nhận sự đánh giá về các biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ....................................................................................................................... 79 PHẦN III - KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................... 83 1.Kết luận ............................................................................................................................... 83 2. Kiến nghị ............................................................................................................................ 84 7 TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH ............................................................................... 86 PHỤ LỤC ........................................................................................................................ 88 8