Tài liệu Biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non tại thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Hồ Thị Tường Vân BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC Thành phố Hồ Chí Minh - 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH Hồ Thị Tường Vân BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành:Giáo dục học (Mầm non) Mã số: 60 14 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. VŨ THỊ NGÂN Thành phố Hồ Chí Minh - 2013 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: − Luận văn này là sản phẩm nghiên cứu của tôi, − Số liệu trong luận văn được điều tra trung thực, − Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Học viên Hồ Thị Tường Vân 1 LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin được gửi lời cảm ơn đến tất cả quý thầy cô đã giảng dạy trong chương trình Cao học ngành Giáo dục học (chuyên ngành Giáo dục mầm non) – trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, những người đã truyền đạt cho tôi những kiến thức hữu ích về Giáo dục mầm non làm cơ sở cho tôi thực hiện tốt luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn TS. Vũ Thị Ngân đã tận tình hướng dẫn cho tôi trong thời gian thực hiện luận văn. Sự chỉ bảo, góp ý đầy nhiệt huyết và quý báu của Cô đã cho giúp ích tôi rất nhiều trong thời gian thực hiện đề tài. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến tất cả các Cô đang giảng dạy tại các trường mầm non thuộc quận 6, 10, Bình Tân, Tân Phú, huyện Hóc Môn, đặc biệt là các Cô ở trường Mầm non Thực hành, trường Mầm non Rạng Đông 10 đã tận tình giúp đỡ trong việc tham gia trả lời bảng khảo sát cũng như tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập dữ liệu và thông tin của luận văn. Do thời gian có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được ý kiến góp ý của Thầy/Cô và các anh chị học viên. Tp.HCM, tháng 9 năm 2013 Học viên Hồ Thị Tường Vân 2 MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ 1 LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................. 2 MỤC LỤC .................................................................................................................... 3 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................. 5 MỞ ĐẦU....................................................................................................................... 6 1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................................6 2. Mục đích nghiên cứu ......................................................................................................7 3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................................7 4. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ..............................................................................8 5. Giả thuyết nghiên cứu ....................................................................................................8 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ...................................................................................8 7. Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................................8 8. Đóng góp mới của đề tài .................................................................................................9 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI...................................................... 10 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................................................10 1.1.1. Những nghiên cứu ở nước ngoài ..........................................................................10 1.1.2. Những nghiên cứu ở Việt Nam .............................................................................14 1.2. Cơ sở lý luận của biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non .............................................................................................14 1.2.1. Khái niệm biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học ...............................14 1.2.2. Đặc điểm khám phá khoa học của trẻ mầm non nói chung và trẻ 5 – 6 tuổi ........22 1.2.3. Khái niệm biện pháp tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 – 6 tuổi ...25 1.2.4. Tổ chức hoạt động khám phá khoa học của trẻ 5-6 tuổi và kĩ năng khám phá khoa học của trẻ 5-6 tuổi trong chương trình GDMN 2009 ....................................................34 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON TẠI TP. HCM .................................................................................................................... 42 2.1. Mục đích nghiên cứu thực trạng ..............................................................................42 2.2. Nội dung và thời gian nghiên cứu ............................................................................42 2.3. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................42 2.3.1. Phương pháp điều tra nhận thức của GV ..............................................................42 2.3.2. Phương pháp điều tra đặc điểm và kỹ năng KPKH của trẻ 5 – 6 tuổi .................42 2.4. Phân tích kết quả nghiên cứu thực trạng ................................................................44 3 2.4.1. Thực trạng việc tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 – 6 tuổi của GVMN ............................................................................................................................44 2.4.2. Thực trạng đặc điểm, kỹ năng khám phá khoa học của trẻ 5 – 6 tuổi ..................59 CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM BIỆP PHÁP TỔ CHỨC HĐKPKH CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH............. 64 3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp ............................................................................................64 3.1.1. Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi hiện hành và Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi ..........................................................................................................64 3.1.2. Căn cứ vào kết quả nghiên cứu của đề tài ............................................................64 3.2. Các biện pháp tổ chức HĐKPKH cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non .............65 3.2.1. Trình tự thực hiện các biện pháp tổ chức HĐKPKH ............................................65 3.2.2. Tổ chức hoạt động khám phá khoa học ................................................................69 3.2.2. Một số yêu cầu khi sử dụng biện pháp tổ chức HĐKPKH cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non ..............................................................................................................71 3.3. Tổ chức thực nghiệm .................................................................................................71 3.3.1. Mục đích thực nghiệm ..........................................................................................71 3.3.2. Nội dung thực nghiệm ..........................................................................................72 3.3.3. Phương pháp thực nghiệm ....................................................................................72 3.3.4. Kết quả thực nghiệm .............................................................................................74 KẾT LUẬN CHUNG VÀ KIẾN NGHỊ................................................................... 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 95 PHỤ LỤC ................................................................................................................... 97 4