MÔÛ ÑAÀU
1. LÍ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI:
Theo caùc nhaø thoáng keâ, söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaøo nöûa cuoái
theá kæ 20 ñaõ baèng toång söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi tröôùc ñoù. Söï nghieân
cöùu ñoù cho thaáy tri thöùc ñaõ laø moät trong nhöõng ñoäng löïc quan troïng mang tính
quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån xaõ hoäi. Xaõ hoäi hieän taïi ñaõ daàn daàn hình thaønh
boä maët ñaëc tröng cuûa noù : xaõ hoäi "döïa vaøo tri thöùc" [19], [24], [27], [28]. Ñieàu
ñoù laøm cho vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, taäp döôït nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh
vieân trong hoaït ñoäng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng ngaøy caøng trôû
neân böùc thieát.
Nghò quyeát Trung öông hai, khoùa 8 coù neâu : “. . . tieáp tuïc saép xeáp laïi
maïng löôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng vaø caùc vieän nghieân cöùu ñeå gaén ñaøo taïo
vôùi nghieân cöùu khoa hoïc . . . coi troïng hôn nöõa coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc,
nhaèm giaûi ñaùp nhöõng vaán ñeà veà lí luaän vaø thöïc tieãn giaùo duïc” (tr.46). Veà maët lí
thuyeát, ñaõ coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, phöông
phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø
phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng . . . [1], [4], [5], [8], [10],
[11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhöõng coâng trình nghieân cöùu naøy
ñaõ ñöôïc trình baøy moät caùch logic, ñaày ñuû, coù theå giuùp ngöôøi ñoïc am hieåu vaø vaän
duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn. Vôùi caùc coâng trình nghieân cöùu coù ñöôïc,
caùc taùc giaû nöôùc ta ñaõ vaïch ra ñöôïc muïc ñích, yeâu caàu, noäi dung cuûa vieäc
nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng.
Trong caùc nhaø tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng, nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân
ñaõ trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc ñöôïc quan taâm. Tuy nhieân, trong öùng duïng
vaø nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn thì nhöõng ñuùc keát, nhöõng coâng trình
1
nghieân cöùu veà vaán ñeà naøy khoâng nhieàu. Chuùng ta coù theå keå ra nhö : “Hoaït ñoäng
nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân trong giai ñoaïn 1990 – 1995 vaø vieäc ñoåi môùi
coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân ñeå goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo
taïo” (Ñaïi hoïc Kinh teá quoác daân); “Nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân laø moät
bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo” (Hoïc vieän kó thuaät quaân
söï); “Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi
thöông” (Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông) . . .
Muïc tieâu, keá hoaïch, chöông trình cao ñaúng ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc
(ban haønh theo quyeát ñònh soá 2493/GD-ÑT ngaøy 25/7/1995 cuûa Boä tröôûng Boä
Giaùo duïc vaø ñaøo taïo ) ñaõ xaùc ñònh: “Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo
duïc” laø moät hoïc phaàn trong chöông trình ñaøo taïo. Nhaèm cuï theå vaø nhaán maïnh,
coâng vaên soá 578/GV kí ngaøy 25/01/1999 cuûa Vuï Giaùo vieân ñaõ chæ ñaïo, höôùng
daãn vieäc trieån khai coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân sö phaïm tieåu
hoïc vaøo naêm cuoái tröôùc khi ra tröôøng. Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang - tröôùc ñoù laø
tröôøng Cao ñaúng sö phaïm An Giang – ñaõ ñöôïc pheùp ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc
coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm töø naêm hoïc 1996 – 1997 lieân tuïc ñeán nay ñaõ coù
boán khoùa ra tröôøng. Trong boán khoùa hoïc ñaõ ñaøo taïo, Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang
ñaõ thöïc hieän coâng taùc naøy döôùi hình thöùc cho sinh vieân laøm baøi taäp nghieân cöùu
khoa hoïc giaùo duïc (BT.NCKHGD) vaøo naêm cuoái trong thôøi gian cho sinh vieân
ñi thöïc taäp sö phaïm vaøo caùc naêm hoïc 1998 – 1999, 1999 – 2000, 2000 – 2001,
vaø 2001-2002. Trong nhöõng naêm ñoù, Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang ñaõ coù nhieàu ñaàu
tö keå caû veà kinh phí cho sinh vieân thöïc hieän coâng taùc naøy. Hoaït ñoäng naøy cuõng
ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu nhaát ñònh, nhaát laø trong keát quaû thöïc hieän nghieân
cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân. Toùm laïi nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñaõ
trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc trong quaù trình ñaøo taïo cuûa sinh vieân thuoäc heä
2
cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. Tuy
nhieân so vôùi yeâu caàu, cuõng coøn nhieàu baát caäp : moät soá sinh vieân thöïc hieän chieáu
leä; chöa naém chaéc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc; luùng tuùng khi vaän duïng
caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn; hình thöùc vaø bieän phaùp
cuøng moät soá qui ñònh chöa xaùc thöïc ñaõ khoâng khích leä, thuùc ñaåy sinh vieân höùng
thuù, doàn heát coâng söùc ñeå thöïc hieän coâng taùc naøy. Ñieàu ñoù laøm cho sinh vieân sau
khi ra tröôøng, thieáu söï vaän duïng tri thöùc vaø caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc
caàn thieát vaøo thöïc tieãn nhaø tröôøng tieåu hoïc.
Töø nhöõng böùc thieát ñoù veà lí luaän cuõng nhö thöïc tieãn vaø cuõng nhaèm khai
thaùc tieàm naêng lao ñoäng sö phaïm naøy cuûa sinh vieân ñaõ thuùc ñaåy chuùng toâi thöïc
hieän ñeà taøi : “BIEÄN PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG BAØI TAÄP NGHIEÂN
CÖÙU KHOA HOÏC GIAÙO DUÏC CUÛA SINH VIEÂN HEÄ CAO ÑAÚNG SÖ
PHAÏM TIEÅU HOÏC TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC AN GIANG” qua ñoù goùp phaàn caûi
bieán hieän traïng nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân vaø goùp phaàn naâng
cao hieäu quaû ñaøo taïo. Ñaây cuõng laø coâng trình ñöôïc nghieân cöùu ñaàu tieân ôû
Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU :
Nghieân cöùu, phaân tích thöïc traïng vaø ñeà xuaát bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí
cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc hieän qui trình nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc
nhaèm naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm
ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
3. KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU :
3
Quaù trình daïy hoïc hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc
cho sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi
hoïc An Giang .
4. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU :
Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm
ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc vôùi tö caùch laø hình thöùc thöïc haønh cuûa hoïc phaàn
Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc.
5. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC :
Thöïc hieän bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc
hieän qui trình laøm BT.NCKHGD laø bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát
löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu
hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
6. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU :
1.Heä thoáng hoaù cô sôû lí luaän veà nghieân cöùu khoa hoïc, nghieân cöùu khoa
hoïc giaùo duïc noùi chung vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân heä ñaøo
taïo cao ñaúng sö phaïm.
2.Moâ taû vaø phaân tích thöïc traïng toå chöùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc
giaùo duïc qua hình thöùc laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm
ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
3.Ñeà xuaát bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc
hieän qui trình BT.NCKHGD ñeå hình thaønh moät soá kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc
giaùo duïc caàn thieát nhaèm naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä
cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
4
4. Tieán haønh thöïc nghieäm ñeå xaùc ñònh tính khoa hoïc, khaû thi cuûa bieän
phaùp ñeà ra.
7. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU :
- Noäi dung: Nghieân cöùu vieäc toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh
vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang.
- Thôøi gian :
+ 4 naêm hoïc : 1998 - 1999, 1999 - 2000, 2000 - 2001, 2001 - 2002.
+ Taäp trung vaøo 2 naêm hoïc 2000 - 2001 vaø 2001 - 2002.
8. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU :
8.1. Phöông phaùp luaän :
8.1.1. Quan ñieåm trieát hoïc duy vaät bieän chöùng :
Pheùp bieän chöùng duy vaät laø söï thoáng nhaát höõu cô giöõa pheùp duy vaät vaø
pheùp bieän chöùng trong nhìn nhaän theá giôùi. Pheùp bieän chöùng duy vaät laø söï keát
tinh cuûa caùc thaønh töïu khoa hoïc vaø caùc tö töôûng trieát hoïc nhaân loaïi. Pheùp duy
vaät laø söï khaúng ñònh vaät chaát laø caùi coù tröôùc quyeát ñònh yù thöùc, yù thöùc laø söï phaûn
aùnh hieän thöïc khaùch quan vaøo boä naõo con ngöôøi. Pheùp bieän chöùng trình baøy moät
caùch heä thoáng tính bieän chöùng cuûa theá giôùi baèng caùc phaïm truø vaø nhöõng qui luaät
chung cuûa theá giôùi töï nhieân vaø ruùt ra nhöõng quan ñieåm, nhöõng qui taéc chæ ñaïo
hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi.
Pheùp bieän chöùng duy vaät bao goàm hai nguyeân lí, nhöõng phaïm caëp phaïm
truø vaø nhöõng qui luaät cô baûn, chuùng vöøa laø cô sôû lí luaän vöøa laø phöông phaùp
nhaän thöùc theá giôùi [20, 66].
Vôùi ñeà taøi ”Bieän phaùp naâng cao chaát löôïng baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc
giaùo duïc cuûa sinh vieân heä ñaøo taïo cao ñaúng sö phaïm tieåu hoïc tröôøng Ñaïi hoïc An
5
Giang” chuùng toâi söû duïng pheùp bieän chöùng duy vaät nhaèm xem xeùt, nhaän thöùc
vaán ñeà trong moái quan heä bieän chöùng, phaùt trieån, toaøn dieän lòch söû, cuï theå. Treân
cô sôû ñoù maø tieán haønh nghieân cöùu vieäc laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân trong
moái quan heä vôùi vieäc ñaøo taïo nghieân cöùu khoa hoïc noùi rieâng vaø ñaøo taïo caùc maët
noùi chung. Chuùng toâi cuõng xem xeùt vaán ñeà nghieân cöùu treân phöông dieän ñaøo taïo
nhaän thöùc lí luaän vaø hieäu quaû ñaït ñöôïc trong thöïc haønh, hoaït ñoäng thöïc tieãn
trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm. Töø ñoù coù höôùng ñaùnh giaù, ñeà xuaát hôïp lí, coù
giaù trò veà maët khoa hoïc vaø thöïc tieãn.
8.1.2. Quan ñieåm tieáp caän heä thoáng – caáu truùc.
Quan ñieåm tieáp caän heä thoáng – caáu truùc laø moät luaän ñieåm quan troïng cuûa
phöông phaùp luaän, noù yeâu caàu phaûi xem xeùt caùc ñoái töôïng moät caùch toaøn dieän
nhieàu maët, nhieàu moái quan heä, trong traïng thaùi vaän ñoäng vaø phaùt trieån, trong
nhöõng ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh cuï theå ñeå tìm ra baûn chaát vaø qui luaät vaän ñoäng
cuûa ñoái töôïng.
Quan ñieåm naøy chæ daãn quaù trình nghieân cöùu caùc ñoái töôïng phöùc taïp baèng
phöông phaùp heä thoáng ñeå tìm ra caáu truùc, phaùt hieän ra tính heä thoáng theo qui
luaät cuûa caùi toaøn theå [20, 69].
Thöïc hieän phöông phaùp naøy, chuùng toâi moät maët nhaèm xaùc ñònh heä thoáng
bao truøm vaán ñeà nghieân cöùu nhö hoaït ñoäng ñaøo taïo nghieân cöùu khoa hoïc cuûa
sinh vieân treân lôùp, hoaït ñoäng thöïc tieãn cuûa sinh vieân veà nghieân cöùu khoa hoïc
giaùo duïc trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm; maët khaùc, chuùng toâi xaùc ñònh caùc
thaønh phaàn caàn coù trong vieäc toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cho sinh vieân.
Treân cô sôû ñoù maø xaùc laäp moái lieân heä giöõa caùc thaønh phaàn trong heä thoáng cuõng
nhö moái quan heä giöõa caùc heä thoáng vôùi nhau.
6
8.1.3. Quan ñieåm thöïc tieãn :
Quan ñieåm thöïc tieãn laø luaän ñieåm quan troïng cuûa phöông phaùp luaän, noù
yeâu caàu nghieân cöùu khoa hoïc phaûi baùm saùt söï phaùt trieån cuûa thöïc teá sinh ñoäng.
Thöïc tieãn laø toaøn boä nhöõng hoaït ñoäng vaät chaát coù tính xaõ hoäi – lòch söû cuûa con
ngöôøi laøm bieán ñoåi töï nhieân vaø xaõ hoäi. Dieãn bieán cuûa hieän thöïc laø dieãn bieán
khaùch quan, vôùi nhöõng söï kieän ña daïng, phöùc taïp, phaùt trieån nhieàu khuynh
höôùng, coù nhöõng thöïc tieãn tieân tieán, coù nhöõng thöïc tieãn yeáu keùm vaø coù nhöõng
maâu thuaãn, nhöõng xu höôùng choáng ñoái nhau caàn giaûi quyeát khaéc phuïc. Nhö vaäy,
thöïc tieãn vöøa laø nguoàn goác, vöøa laø ñoäng löïc, vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø tieâu chuaån
ñeå ñaùnh giaù saûn phaåm nghieân cöùu khoa hoïc [20, 72].
Vôùi quan ñieåm thöïc tieãn trong nghieân cöùu khoa hoïc, chuùng toâi duøng lí
luaän coù ñöôïc cuûa vaán ñeà nghieân cöùu nhö kim chæ nam, ñònh höôùng cho vieäc xem
xeùt, ñaùnh giaù thöïc tieãn ñoàng thôøi duøng thöïc tieãn laøm thöôùc ño ñeå kieåm nghieäm,
ñaùnh giaù lí luaän. Thöïc tieãn lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu bao goàm : Hoaït
ñoäng hoïc taäp nghieân cöùu khoa hoïc treân lôùp cuûa sinh vieân, hoaït ñoäng thöïc haønh lí
thuyeát ñaõ hoïc, hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm,
hoaït ñoäng vieát BT.NCKHGD . . .
8.2. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu vaên baûn, tö lieäu, löu tröõ . . . :
- Nghieân cöùu caùc vaên baûn, nghò quyeát lieân quan ñeán ñeà taøi.
- Nghieân cöùu vaø heä thoáng caùc taøi lieäu lí luaän coù lieân quan ñeán ñeà taøi.
8.3. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn :
8.3.1. Phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm giaùo duïc :
Chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu BT.NCKHGD cuûa sinh vieân caùc naêm
1999, 2000, 2001, 2002; caùc baùo caùo veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc
caùc naêm 1999, 2000, 2001, 2002 cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; caùc baùo caùo
7
Toång keát thöïc taäp sö phaïm nhaèm tìm hieåu thöïc traïng toå chöùc thöïc hieän
BT.NCKHGD cuûa sinh vieân.
8.3.2. Phöông phaùp quan saùt :
Söû duïng phöông phaùp quan saùt töï nhieân ñeå quan saùt hoaït ñoäng hoïc taäp
treân lôùp cuûa sinh vieân khi hoïc hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo
duïc (döï giôø 05 lôùp, moãi lôùp 04 tieát goàm 02 tieát lí thuyeát vaø 02 tieát thöïc haønh cuûa
hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc) ; quan saùt hoaït ñoäng thöïc
hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân khi ñi thöïc taäp sö phaïm.
8.3.3. Phöông phaùp ñieàu tra :
Chuùng toâi söû duïng phöông phaùp naøy ñeå tieán haønh ñieàu tra khaûo saùt 180
sinh vieân, 10 giaûng vieân vaø 57 giaùo vieân phoå thoâng (höôùng daãn 57 nhoùm sinh
vieân cuûa 05 lôùp trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm) nhaèm ñaùnh giaù thöïc traïng veà
nhaän thöùc, thaùi ñoä vaø vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD.
8.3.4. Phöông phaùp troø chuyeän :
Choïn maãu theo phöông phaùp xaùc xuaát ngaãu nhieân ñôn giaûn trong caùc ñoái
töôïng tieáp xuùc coù ñöôïc. Caùc ñoái töôïng tieáp xuùc bao goàm : sinh vieân vaø giaûng
vieân taâm lí giaùo duïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng
vaø giaùo vieân höôùng daãn tröôûng ñoaøn thöïc taäp sö phaïm; caùc caùn boä phuï traùch thö
vieän caùc tröôøng thöïc taäp sö phaïm vaø caùn boä thö vieän cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An
Giang; caùn boä phoøng Ñaøo taïo Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang nhaèm goùp phaàn tìm
hieåu vaø phaân tích thöïc traïng, tham khaûo ñeà xuaát caùc bieän phaùp.
8.3.5. Phöông phaùp nghieân cöùu vaø toång keát kinh nghieäm giaùo duïc:
Nghieân cöùu vaø toång keát kinh nghieäm veà vieäc giaûng daïy hoïc phaàn Phöông
phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa giaùo vieân vaø vieäc thöïc hieän
8
BT.NCKHGD cuûa sinh vieân nhaèm naém chaéc theâm thöïc tieãn veà coâng taùc naøy vaø
qua ñoù coù höôùng ñeà xuaát xaùc hôïp.
8.3.6. Phöông phaùp thoáng keâ toaùn hoïc:
Söû duïng ñeå phaân tích thoâng tin, soá lieäu thu ñöôïc töø caùc phöông phaùp
nghieân cöùu cuï theå, nhaát laø töø hai phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm, phöông
phaùp ñieàu tra.
8.3.7. Phöông phaùp chuyeân gia :
Chuùng toâi vaän duïng phöông phaùp naøy ñeå laáy yù kieán cuûa 10 giaûng vieân Toå
Taâm lí - Giaùo duïc cuûa tröôøng veà caùc vaán ñeà phaân tích thöïc tieãn vaø nhöõng bieän
phaùp ñaõ ñeà xuaát.
Keát quaû : Xem phuï luïc 15.
8.3.8. Phöông phaùp thöïc nghieäm sö phaïm :
Ñeå kieåm nghieäm tính khoa hoïc, khaû thi cuûa caùc bieän phaùp ñaõ ñeà xuaát,
chuùng toâi tieán haønh thöïc nghieäm sö phaïm veà qui trình thöïc hieän BT.NCKHGD
treân nhoùm thöïc nghieäm goàm 90 sinh vieân theo caùch choïn maãu ngaãu nhieân heä
thoáng (1, 3, 5. . . ). Nhoùm ñoái chöùng cuõng goàm 90 sinh vieân cuøng khoaù.
Trong caùc phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn noùi treân, caùc phöông phaùp
nghieân cöùu chuû löïc laø : ñieàu tra vaø thöïc nghieäm .
9. CAÁU TRUÙC LUAÄN VAÊN :
Caáu truùc cuûa luaän vaên goàm phaàn môû ñaàu, 2 chöông , keát luaän vaø danh
muïc taøi lieäu tham khaûo.
9
NOÄI DUNG
Chöông 1 : CÔ SÔÛ LÍ LUAÄN – THÖÏC TIEÃN.
1. CÔ SÔÛ LÍ LUAÄN :
1.1. Sô löôïc lòch söû vaán ñeà nghieân cöùu .
Treân lónh vöïc nghieân cuùu khoa hoïc vaø quaûn lí hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa
hoïc noùi chung, ñaõ döôïc nhaø nöôùc quan taâm qua vieäc ban haønh moät soá vaên baûn
phaùp qui nhö sau :
- Luaät (döï thaûo 8/1995) khoa hoïc vaø coâng ngheä : nhöõng qui ñònh veà hoaït
ñoäng khoa hoïc coâng ngheä vaø quaûn lí hoaït ñoäng khoa hoïc - coâng ngheä.
- Nghò ñònh 35/HÑBT ngaøy 28/9/92 veà coâng taùc quaûn lí hoaït ñoäng khoa
hoïc - coâng ngheä.
- Thoâng tö lieân Boä 195/TTLB ngaøy 13.11.92 höôùng daãn ñaêng kí hoaït
ñoäng cuûa caùc toå chöùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån khoa hoïc.
- Quyeát ñònh soá 324/CT ngaøy 11/9/92 cuûa Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng
veà vieäc toå chöùc laïi maïng löôùi caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån
coâng ngheä.
- Quyeát ñònh soá 419/TTg ngaøy 21.7.95 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà cô
cheá quaûn lí caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä.
- Quyeát ñònh soá 362/TTg ngaøy 30.5.96 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ
duyeät phöông höôùng, muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa hoaït ñoäng khoa hoïc - coâng ngheä
giai ñoaïn 5 naêm 1996 – 2000.
10
- Quyeát ñònh 363/TTg ngaøy 30.5.96 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät
danh muïc caùc chöông trình khoa hoïc - coâng ngheä vaø caùc nhieäm vuï khoa hoïc coâng ngheä troïng ñieåm giai ñoaïn 5 naêm 1996 – 2000.
- Thoâng tö lieân Boä soá 1678/TTLB ngaøy 7.10.93 cuûa Boä KHCN vaø MT vaø
Uûy ban KHNN veà keá hoaïch hoùa ñaàu tö xaây döïng cô baûn ngaønh khoa hoïc. . .
Ngaønh Giaùo duïc cuõng ñaõ ban haønh Quyeát ñònh soá 1686/GD-ÑT ngaøy
16.5.95 cuûa Boä tröôûng Boä GD-ÑT veà vieäc thay ñoåi ñieàu 22 trong baûn qui ñònh
veà coâng taùc NCKH – LÑSX trong caùc tröôøng ñaïi hoïc. Vuï Giaùo vieân cuõng ñaõ ban
haønh coâng vaên soá 578/GV kí ngaøy 25/01/1999 nhaèm chæ ñaïo, höôùng daãn vieäc
trieån khai coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân sö phaïm tieåu hoïc vaøo
naêm cuoái tröôùc khi ra tröôøng.
Veà maët lí thuyeát, ñaõ coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà vieäc nghieân cöùu
khoa hoïc, phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp nghieân cöùu
khoa hoïc noùi chung vaø phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng . . .
[1], [4], [5], [8], [10], [11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhöõng coâng
trình nghieân cöùu naøy khaù phong phuù vaø ñaõ ñöôïc trình baøy moät caùch logic, ñaày ñuû,
coù theå giuùp ngöôøi ñoïc am hieåu vaø vaän duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn.
Vôùi caùc coâng trình nghieân cöùu coù ñöôïc, caùc taùc giaû nöôùc ta ñaõ vaïch ra ñöôïc muïc
ñích, yeâu caàu, noäi dung cuûa vieäc nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø nghieân cöùu
khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng.
Trong öùng duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn, coâng taùc nghieân cöùu
khoa hoïc vaø quaûn lí hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc taïi caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao
ñaúng cuõng ñöôïc Boä giaùo duïc toå chöùc hoäi nghò toång keát 10 naêm (1975 – 1985) taïi
Haø Noäi, 8.1985. Hoäi nghò ñaõ ñeà caäp ñeán tình hình vaø ñaëc ñieåm hoaït ñoäng nghieân
11
cöùu khoa hoïc, nhöõng thaønh tích vaø toàn taïi, ñeà ra moät soá chuû tröông vaø bieän phaùp
lôùn veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa ngaønh giaùo duïc trong 1986 – 1990.
Ngoaøi ra moät soá tröôøng ñaïi hoïc, Trung taâm, Vieän cuõng coù nhöõng baùo caùo
kinh nghieäm veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø quaûn lí nghieân cöùu khoa hoïc.
- Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh : Nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm
trong coâng taùc quaûn lí khoa hoïc coâng ngheä cuûa phoøng Quaûn lí khoa hoïc.
- Ñaïi hoïc Moû – Ñòa chaát : Moät soá ñaëc ñieåm tình hình hoaït ñoäng khoa hoïc
coâng ngheä 91 – 95 vaø kinh nghieäm trong vieäc quaûn lí ñeà taøi khoa hoïc caùc caáp
cuûa tröôøng.
- Trung taâm ñaøo taïo Quoác teá veà Khoa hoïc vaät lieäu : Toång keát hoaït ñoäng
khoa hoïc coâng ngheä 5 naêm 1991 –1995 vaø boài döôõng nghieäp vuï quaûn lí khoa
hoïc coâng ngheä.
- Ñaïi hoïc Khoa hoïc Töï nhieân – Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi : chuù yù ñeán
nghieân cöùu khoa hoïc – coâng ngheä phuïc vuï söï nghieäp ñaøo taïo vôùi chaát löôïng cao.
- Ñaïi hoïc Baùch khoa Haø Noäi : Coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø chuyeån
giao coâng ngheä cuûa trung taâm nghieân cöùu vaät lieäu Polyme.
- Ñaïi hoïc Noâng nghieäp I – Haø Noäi : Nhaán maïnh vai troø cuûa khoa hoïc
coâng ngheä noâng nghieäp, thöïc traïng, giaûi phaùp vaø nhöõng kieán nghò ñoái vôùi hoaït
ñoäng khoa hoïc coâng ngheä cuûa tröôøng.
- Ñaïi hoïc Noâng laâm Hueá : veà coâng taùc quaûn lí caùc ñeà taøi nghieân cöùu khoa
hoïc phuïc vuï saûn xuaát.
- Ñaïi hoïc Taây Nguyeân : ñeà caäp ñeán vieäc ñaåy maïnh hoaït ñoäng nghieân cöùu
khoa hoïc ñeå phuïc vuï cho söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi ôû Taây Nguyeân.
- Vieän Khoa hoïc Giaùo duïc : Vai troø cuûa vieäc quaûn lí coâng taùc nghieân cöùu
nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng, hieäu quaû nghieân cöùu.
12
- Ñaïi hoïc Kó thuaät thaønh phoá Hoà Chí Minh : Nhöõng ñaùnh giaù vaø kinh
nghieäm veà hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä, coâng taùc quaûn lí hoaït ñoäng naøy taïi
tröôøng. . .
Nhöõng baùo caùo kinh nghieäm, nhöõng coâng trình nghieân cöùu noùi treân ñaõ noùi
leân söï quan taâm, nhaän thöùc ñöôïc veà vò trí, vai troø cuûa coâng taùc nghieân cöùu khoa
hoïc trong goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. Ñaëc bieät hai coâng trình nghieân
cöùu cuûa :
- Ñaïi hoïc Kinh teá quoác daân : Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân
trong giai ñoaïn 1990 – 1995 vaø vieäc ñoåi môùi coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc sinh
vieân goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo.
- Hoïc vieän Kó thuaät quaân söï : Nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân laø moät
bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo.
Gaàn ñaây Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông vôùi “Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa
hoïc cuûa sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông” cho thaáy nghieân cöùu ñaõ coù xu
höôùngï tieáp caän hôn trong phaùt huy tieàm naêng noäi taïi cuûa sinh vieân veà nghieân
cöùu khoa hoïc nhaèm naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo hôn laø nhöõng taùc ñoäng nghieân
cöùu khoa hoïc töø beân ngoaøi nhaèm naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa sinh vieân. Tuy
nhieân, vieäc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân chöa ñöôïc caùc coâng trình naøy
xem xeùt mang tính chænh theå nhö laø moät noäi dung daïy hoïc thuoäc quaù trình daïy
hoïc ôû baäc ñaïi hoïc. Chuùng toâi cho raèng chæ ñöùng treân quan ñieåm ñoù thì môùi hình
thaønh cho sinh vieân nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc caàn thieát, cô baûn. Töø ñoùù
goùp phaàn quan troïng trong naâng cao chaát löôïng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh
vieân cuõng nhö goùp phaàn naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo.
Trong nhaø tröôøng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao
ñaúng, nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñaõ trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc ñöôïc
13
khaúng ñònh trong muïc tieâu ñaøo taïo ban haønh bôûi Quyeát ñònh soá 2493/GD-ÑT
ngaøy 25.7.1995 cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. Vieäc toå chöùc thöïc hieän noäi dung
daïy hoïc naøy neáu ñöôïc ñaàu tö, seõ phaùt huy tieàm naêng nghieân cöùu khoa hoïc vaø
tieàm naêng lao ñoäng sö phaïm cuûa sinh vieân. Ñeà taøi “BIEÄN PHAÙP NAÂNG CAO
CHAÁT LÖÔÏNG BAØI TAÄP NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC GIAÙO DUÏC CUÛA SINH
VIEÂN HEÄ CAO ÑAÚNG SÖ PHAÏM TIEÅU HOÏC TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC AN
GIANG” laàn ñaàu tieân ñöôïc nghieân cöùu taïi tröôøng Ñaïi hoïc An Giang cuõng nhaèm
muïc ñích ñoù.
1.2. Caùc khaùi nieäm cô baûn.
1.2.1. Khoa hoïc.
Lòch söû phaùt trieån khoa hoïc töø xöa ñeán nay ñaõ coù nhieàu quan nieäm khaùc
nhau veà khoa hoïc :
- Aristote cho raèng : “Chæ coù caùi toång quaùt môùi ñaùng goïi laø khoa hoïc”.
- Furie : “Khoa hoïc phaûi höôùng tôùi caùi chaân lí toång quaùt hoaëc hôn nöõa laø
caùi taát yeáu veà cuøng moät ñoái töôïng”.
- Cuvrie :”Khoa hoïc laø heä thoáng nhöõng nhaän thöùc vaø nghieân cöùu coù
phöông phaùp nhaèm muïc ñích khaùm phaù ra nhöõng qui luaät toång quaùt veà caùc hieän
töôïng” [17 , 40].
- “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc veà töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy ñöôïc
tích luõy trong quaù trình nhaän thöùc treân cô sôû thöïc tieãn, ñöôïc theå hieän baèng nhöõng
khaùi nieäm, phaùn ñoaùn, hoïc thuyeát” [17, 41].
- “Khoa hoïc laø heä thoáng tri thöùc veà moïi loaïi qui luaät cuûa vaät chaát vaø söï
vaän ñoäng cuûa vaät chaát, nhöõng qui luaät cuûa töï nhieân, xaõ hoäi, tö duy” (Pierre
14
Auger : Tendences actuelles de la recherche scientifique, UNESCO, Paris,
1961, tr 17-19) [5, 13].
- “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc veà töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy, veà
nhöõng qui luaät phaùt trieån khaùch quan cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy, heä thoáng tri
thöùc naøy hình thaønh trong lòch söû vaø khoâng ngöøng phaùt trieån treân cô sôû thöïc tieãn
xaõ hoäi” [12, 12].
Töø nhöõng quan nieäm treân veà ‘khoa hoïc’, chuùng toâi hoaøn toaøn thoáng nhaát
vôùi quan nieäm cuûa caùc taùc giaû :
- Nguyeãn Sinh Huy - Traàn Troïng Thuûy : “Khoa hoïc laø toaøn boä heä thoáng
kieán thöùc maø nhaân loaïi ñaõ tích luõy ñöôïc veà nhöõng qui luaät trong söï phaùt trieån
cuûa thieân nhieân, cuûa xaõ hoäi vaø tö duy, veà nhöõng bieän phaùp taùc ñoäng coù keá hoaïch
ñeán theá giôùi xung quanh ñeán söï nhaän thöùc vaø laøm bieán ñoåi theá giôùi ñoù nhaèm
phuïc vuï lôïi ích cho con ngöôøi” [10, 2].
- Töø ñieån tieáng Vieät : “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc tích luõy trong
quaù trình lòch söû vaø ñöôïc thöïc tieãn chöùng minh, phaûn aùnh qui luaät khaùch quan
cuûa theá giôùi beân ngoaøi cuõng nhö cuûa hoaït ñoäng tinh thaàn cuûa con ngöôøi, giuùp
con ngöôøi coù khaû naêng caûi taïo theá giôùi hieän thöïc” [37, 526].
Chuùng toâi cuõng thoáng nhaát vôùi taùc giaû Phaïm Vieát Vöôïng veà noäi dung cuûa
khoa hoïc bao goàm :
- Nhöõng taøi lieäu veà theá giôùi do quan saùt, ñieàu tra, thí nghieäm maø coù.
- Nhöõng nguyeân lí ñöôïc ruùt ra döïa treân nhöõng söï kieän ñaõ ñöôïc thöïc
nghieäm chöùng minh.
- Nhöõng qui luaät, nhöõng hoïc thuyeát ñöôïc khaùi quaùt baèng tö duy lí luaän.
- Nhöõng phöông phaùp nhaän thöùc saùng taïo khoa hoïc.
15
- Nhöõng qui trình vaän duïng lí thuyeát khoa hoïc vaøo saûn xuaát vaø ñôøi soáng
xaõ hoäi.
1.2.2. Nghieân cöùu khoa hoïc.
Theo Vuõ Cao Ñaøm : “Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät hoaït ñoäng xaõ hoäi,
höôùng vaøo vieäc tìm kieám nhöõng ñieàu maø khoa hoïc chöa bieát, hoaëc laø phaùt hieän
baûn chaát söï vaät, phaùt trieån nhaän thöùc khoa hoïc veà theá giôùi; hoaëc laø saùng taïo
phöông phaùp môùi vaø phöông tieän kó thuaät môùi ñeå caûi taïo theá giôùi” [5, 20].
Theo Phöông Kì Sôn : “Nghieân cöùu khoa hoïc laø hoaït ñoäng nhaän thöùc theá
giôùi khaùch quan, laø quaù trình phaùt hieän chaân lí vaø vaän duïng chuùng vaøo cuoäc
soáng” [15, 50].
Theo Phaïm Vieát Vöôïng : “Baûn chaát cuûa nghieân cöùu khoa hoïc laø hoaït
ñoäng saùng taïo cuûa caùc nhaø khoa hoïc nhaèm nhaän thöùc theá giôùi, taïo ra heä thoáng tri
thöùc coù giaù trò deå söû duïng vaøo caûi taïo theá giôùi” [20, 41].
Chuùng toâi thoáng nhaát vôùi caùc taùc giaû treân trong quan nieäm veà ‘nghieân cöùu
khoa hoïc’, vaø töø khaùi nieäm veà khoa hoïc vaø nghieân cöùu khoa hoïc, theo chuùng toâi
vieäc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân
tieåu hoïc trong nhaø tröôøng sö phaïm laø chuaån bò vaø giuùp cho sinh vieân coù khaû
naêng thöïc hieän lao ñoäng sö phaïm cuûa mình ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thöïc tieãn cuûa
nhaø tröôøng tieåu hoïc moät caùch saùng taïo sau naøy.
1.2.3. Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc.
Hieän nay coù boán hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc xaùc ñònh trong caùc
tröôøng lôùp ñaøo taïo thuoäc heä thoáng giaùo duïc quoác daân nöôùc ta. Ñoù laø :
- Luaän aùn (Tieán só).
- Luaän vaên (Thaïc só vaø Ñaïi hoïc).
- Khoùa luaän toát nghieäp (Ñaïi hoïc).
16
- Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc.
Nhöõng hình thöùc treân ñöôïc trình baøy töø cao ñeán thaáp, töø khoù ñeán deã. Coù
theå hieåu moät caùch ñaïi löôïc ba hình thöùc ñaàu laøm cô sôû ñeå phaân bieät vôùi hình
thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc :
“Luaän aùn tieán só phaûi laø coâng trình ñoäc laäp. Treân cô sôû nghieân cöùu, noù
phaûi neâu teân vaø laäp luaän cho nhöõng luaän ñieåm khoa hoïc taïo neân höôùng môùi coù
trieån voïng trong lónh vöïc khoa hoïc töông öùng. Hoaëc noù theå hieän ñöôïc söï toång
keát veà lí thuyeát vaø giaûi quyeát vaán ñeà khoa hoïc lôùn lao coù yù nghóa quan troïng ñoái
vôùi kinh teá, chính trò vaø vaên hoùa xaõ hoäi” [1, 39].
“Luaän vaên toát nghieäp laø coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc cuûa hoïc sinh
ñöôïc tieán haønh vaøo naêm cuoái cuøng cuûa khoùa hoïc, coù giaù trò thay theá taát caû caùc
moân chuyeân moân phaûi thi toát nghieäp. . . Luaän vaên toát nghieäp phaûi ñöôïc taùc giaû
trình baøy vaø baûo veä tröôùc hoäi ñoàng chaám luaän vaên toát nghieäp. Luaän vaên toát
nghieäp thöôøng daøi töø 40-70 trang” [1, 38].
“Luaän vaên toát nghieäp sau ñaïi hoïc coù yeâu caàu cao hôn luaän vaên toát nghieäp
ñaïi hoïc, thöôøng ñoøi hoûi phaûi tieán haønh thöïc nghieäm, phaûi coù khoái löôïng lôùn hôn,
thöôøng daøi töø 50-100 trang” [1, 39].
”Khoùa luaän toát nghieäp laø coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc cuûa hoïc sinh ñaïi
hoïc ôû naêm toát nghieäp coù giaù trò thay theá moät moân thi toát nghieäp. Yeâu caàu ñoái vôùi
khoùa luaän toát nghieäp cao hôn nhieàu so vôùi baøi taäp nghieân cöùu. . . vaø nhaát thieát
phaûi ñöôïc baûo veä tröôùc hoäi ñoàng chaám khoùa luaän toát nghieäp. Khoùa luaän toát
nghieäp thöôøng daøi töø 30-60 trang” [1, 38].
Veà hình thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc, taùc giaû Leâ Khaùnh Baèng,
Vuõ Cao Ñaøm ñaõ phaân laøm hai loaïi vaø xaùc ñònh yeâu caàu nhö sau :
17
“Baøi taäp nghieân cöùu laø nhöõng baøi laøm, nhöõng coâng trình nghieân cöùu chuû
yeáu mang tính chaát thöïc haønh, tính taäp döôït nghieân cöùu böôùc ñaàu cuûa hoïc sinh
ñaïi hoïc vaø cao ñaúng. Noù goàm moät heä thoáng baøi taäp töø lôùn ñeán nhoû, töø ñôn giaûn
ñeán phöùc taïp, töø naêm thöù nhaát ñeán naêm thöù ba hoaëc thöù tö. Coù theå coù hai loaïi baøi
taäp nghieân cöùu :
- Caùc baøi taäp nghieân cöùu sau moät baøi hoaëc moät chöông nhaèm ñaøo saâu, môû
roäng tri thöùc, hoaëc laøm caên cöù böôùc ñaàu ñeå hoïc moät chuû ñeà naøo ñoù hoaëc laøm
phong phuù theâm baøi giaûng baèng nhöõng taøi lieäu trong saùch baùo hay trong thöïc teá
qua ñieàu tra, tieán haønh thöû nghieäm . . ." [1, 37].
Trong quaù trình laøm caùc baøi taäp nghieân cöùu naøy, hoïc sinh böôùc ñaàu ñöôïc
boài döôõng veà caùch thöùc thöïc hieän moät coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc theo töøng
böôùc cuûa noù. Ñoái vôùi nhöõng loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy, khoâng yeâu caàu hoïc sinh
phaûi coù moät söï saùng taïo ñaëc bieät. Thoâng thöôøng, heä thoáng ñeà taøi cuûa loaïi baøi taäp
nghieân cöùu naøy do boä moân hoaëc do giaùo vieân neâu ra vaø hoïc sinh ñöôïc töï choïn
moät trong soá ñeà taøi ñoù. Cuõng coù tröôøng hôïp, hoïc sinh ñöôïc chæ ñònh laøm theo
nhöõng ñeà taøi nhaát ñònh. Veà khoái löôïng, loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy thöôøng daøi töø
8 – 15 trang.
- Moät loaïi baøi taäp nghieân cöùu nöõa laø baøi taäp nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän
sau moät giaùo trình (thöôøng ñöôïc goïi laø baøi taäp lôùn hoaëc khoùa luaän). Yeâu caàu ñoái
vôùi loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy cao hôn :
+ Hoïc sinh coù theå löïa choïn hoaëc cuï theå hoùa nhöõng ñeà taøi maø khoa
hay toå boä moân giao cho.
+ Hoïc sinh phaûi töï löïc laäp ñeà cöông nghieân cöùu tröôùc khi nhaän söï
höôùng daãn cuûa giaùo vieân.
18
+ Hoïc sinh phaûi bieát vaän duïng toång hôïp toaøn boä nhöõng tri thöùc
trong caû giaùo trình vaø caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ hoïc vaøo vieäc
nghieân cöùu, xöû lí taøi lieäu vaø trình baøy.
+ Hoïc sinh phaûi trình baøy baøi taäp nghieân cöùu theo ñuùng hình thöùc
qui ñònh, lôøi vaên phaûi ñuùng ngöõ phaùp, luaän vaên roõ raøng ñaûm baûo logic. Khoái
löôïng thöôøng laø 20-40 trang.
Loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy thöôøng ñöôïc tieán haønh ôû caùc naêm thöù hai vaø
ba, thöôøng do giaùo vieân chaám, nhöng cuõng coù theå toå chöùc cho baûo veä” [1, 38].
Trong hình thöùc baøi taäp nghieân cöùu, aùp duïng trong khi hoïc taäp töøng hoïc
phaàn, coù taùc giaû goïi laø Baøi taäp nieân luaän [17, 50].
Töø nhöõng hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ trình baøy nhaát laø nhaát laø hình
thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc cuûa taùc giaû Leâ Khaùnh Baèng vaø Vuõ Cao
Ñaøm, chuùng ta coù theå hieåu laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö
phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc laø moät hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc thaáp vôùi
muïc ñích “Giuùp caùc giaùo sinh böôùc ñaàu taäp vaän duïng nhöõng hieåu bieát veà phöông
phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc nghieân cöùu moät vaán ñeà giaùo duïc cuï
theå naøo ñoù trong thöïc teá nhaø tröôøng tieåu hoïc hieän nay” [26, 1] (xem theâm muïc
1.3.4 vaø1.3.5 chöông 1).
1.2.4. Chaát löôïng.
Theo taùc giaû Ñaïi töø ñieån tieáng Vieät, chaát löôïng laø :
“1. Caùi laøm neân phaåm chaát, giaù trò cuûa con ngöôøi, söï vaät.
2. Caùi taïo neân baûn chaát söï vaät, laøm cho söï vaät naøy khaùc vôùi söï vaät kia”
[39, 331].
19
Theo “Le Petit Larousse” chaát löôïng (qualiteù) ñöôïc ñònh nghóa nhö sau :
Qualiteù : “Ce qui fait le meùrite de quelqu’un” [42, 841] (caùi laøm neân phaåm chaát
giaù trò cuûa moät con ngöôøi.). Ñoàng yù vôùi ñònh nghóa cuûa “Le Petit Larousse” coù
caùc taùc giaû sau :
Taùc giaû Töø ñieån tieáng Vieät cho raèng chaát löôïng laø “Caùi taïo neân phaåm
chaát, giaù trò cuûa moät con ngöôøi, moät söï vaät, söï vieäc” [38, 200].
Theo taùc giaû Ñaøo Duy Anh ñoù laø :“Caùi phaân löôïng cuûa thöïc chaát trong
vaät theå” [39,156].
Cuõng cuøng quan ñieåm naøy, taùc giaû Ñaïi töø ñieån tieáng Vieät, ngoaøi caùi cho
chaát löôïng laø caùi laøm neân phaåm chaát, giaù trò cuûa con ngöôøi, söï vaät, taùc giaû coøn
boå sung theâm chaát löôïng laø :
“Caùi taïo neân baûn chaát söï vaät, laøm cho söï vaät naøy khaùc söï vaät kia”
[40,331].
Treân tinh thaàn ñoù, chuùng toâi thoáng nhaát vôùi caùch ñònh nghóa khaù ñaày ñuû,
treân goùc ñoä trieát hoïc cuûa taùc giaû Töø ñieån Baùch khoa Vieät Nam nhö sau :
Chaát löôïng laø “ Phaïm truø trieát hoïc bieåu thò nhöõng thuoäc tính baûn chaát cuûa
söï vaät, chæ roõ noù laø caùi gì, tính oån ñònh töông ñoái cuûa söï vaät, phaân bieät noù vôùi söï
vaät khaùc. Chaát löôïng laø ñaëc tính cuûa söï vaät. Chaát löôïng bieåu thò ra beân ngoaøi qua
caùc thuoäc tính. Noù laø caùi lieân keát caùc thuoäc tính cuûa söï vaät laøm moät, gaén boù vôùi
söï vaät nhö moät toång theå, bao quaùt toaøn boä söï vaät vaø khoâng taùch khoûi söï vaät. Söï
vaät trong khi vaãn coøn laø baûn thaân noù thì khoâng theå maát chaát löôïng cuûa noù. Söï
thay ñoåi chaát löôïng keùo theo söï thay ñoåi cuûa söï vaät veà caên baûn. Chaát löôïng cuûa
söï vaät bao giôø cuõng gaén lieàn vôùi tính qui ñònh veà soá löôïng cuûa noù vaø khoâng theå
toàn taïi ngoaøi tính qui ñònh aáy. Moãi söï vaät bao giôø cuõng laø söï thoáng nhaát cuûa chaát
löôïng vaø soá löôïng” [41, 419].
20
- Xem thêm -