Lêi giíi thiÖu
N
h©n d©n ta cã c©u “Häc ®i ®«i víi h¯nh” ®iÒu n¯y cã nghÜa l¯
häc lý thuyÕt ph¶i g¾n víi thùc tÕ. Häc lý thuyÕt lµ quan träng
nh-ng nh÷ng lý thuyÕt ®ã vËn dông vµo thùc tÕ cuéc sèng l¹i cµng
quan träng h¬n. ChÝnh v× vËy thùc tËp tèt nghiÖp lµ ®iÒu rÊt quan träng
®èi víi mçi sinh viªn n¨m cuèi cña tr-êng §¹i häc nãi riªng vµ sinh
viªn cña tÊt c¶ c¸c tr-êng ®¹i häc trªn c¶ n-íc nãi chung tr-íc khi tèt
nghiÖp. Thùc tËp tèt nghiÖp gióp sinh viªn cñng cè n©ng cao kiÕn thøc
®· häc ®-îc ë tr-êng vµ quan träng h¬n n÷a lµ vËn dông kiÕn thøc ®·
häc ®-îc vµo thùc tÕ nh- thÕ nµo.
Lµ mét sinh viªn n¨m cuèi còng nh- c¸c sinh viªn kh¸c, em ®-îc
c¸c thÇy c« cña trong khoa KÕ to¸n cïng Ban l·nh ®¹o nhµ tr-êng gióp
®ì t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó em ®-îc ®i thùc tËp cñng cè kiÕn thøc. Trong thêi
gian thùc tËp t¹i C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng, em ®· ®-îc tiÕp xóc
víi nhiÒu vÊn ®Ò thùc tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh. B¸o c¸o thùc tËp
giai ®o¹n I lµ kÕt qu¶ b-íc ®Çu cña em vÒ thùc tiÔn, b¸o c¸o nµy gåm 2
phÇn:
PhÇn I- Giíi thiÖu chung vÒ C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng.
PhÇn II- §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty vËt t- kü
thuËt xi m¨ng.
1
PhÇn I
Giíi thiÖu chung vÒ
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng
1. Sù ra ®êi, ph¸t triÓn vµ nhiÖm vô cña c«ng ty .
1.1.Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn.
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc trùc
thuéc Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam, cã trô së ®ãng t¹i Km6, ®-êng
Gi¶i Phãng, ph-êng Ph-¬ng LiÖt, quËn Thanh Xu©n, thµnh phè Hµ Néi.
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh doanh
®éc lËp, cã t- c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, ®-îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng
vµ sö dông con dÊu riªng theo quy ®Þnh cña Nhµ n-íc víi nhiÖm vô chñ
yÕu lµ kinh doanh mÆt hµng xi m¨ng.
§Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n-íc trong thêi kú ®æi míi vµ
®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ng-êi tiªu dïng, ngµy 12 th¸ng 02
n¨m 1993, Bé x©y dùng ra quyÕt ®Þnh sè 023A/Q§- BXD thµnh lËp XÝ
nghiÖp vËt t- xi m¨ng trùc thuéc Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp xi m¨ng ViÖt
Nam nay lµ Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam.
Ngµy 30 th¸ng 09 n¨m 1993, Bé x©y dùng ra quyÕt ®Þnh sè
445/BXD- TCLD ®æi tªn xÝ nghiÖp vËt t- kü thuËt xi m¨ng thµnh C«ng
ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng trùc thuéc Liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp xi m¨ng
ViÖt Nam. Theo quyÕt ®Þnh nµy C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng lµ mét
doanh nghiÖp Nhµ n-íc kinh doanh xi m¨ng vµ mét sè vËt liÖu x©y
dùng kh¸c. NhiÖm vô chñ yÕu cña C«ng ty lµ:
- Qu¶n lý nguån vèn gãp vµo xÝ nghiÖp liªn doanh (§µ N½ng,Quy
Nh¬n, Qu¶ng Ninh, B×nh §Þnh).
- Lµ ®Çu mèi tham gia liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®Þa ph-¬ng, c¸c
ngµnh nghÒ x©y dùng, c¸c tr¹m nghiÒn theo chñ tr-¬ng cña liªn hiÖp.
- Tæ chøc b¸n lÎ xi m¨ng trªn ®Þa bµn thµnh phè Hµ Néi.
- Lµ lùc l-îng t¨ng c-êng xi m¨ng khi cÇn thiÕt trªn ®Þa bµn miÒn
B¾c (tõ Vinh trë ra).
Ngµy 01 th¸ng 07 n¨m 1995, C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng ®-îc
chÝnh thøc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 833/TCT - H§QT ngµy 10
th¸ng 07 n¨m 1995. NhiÖm vô ®-îc giao bæ xung lµ ph©n phèi xi m¨ng
trªn ®Þa bµn Hµ Néi víi h×nh thøc kinh doanh lµm Tæng ®¹i lý xi m¨ng
2
cho hai c«ng ty lµ: C«ng ty xi m¨ng Hoµng Th¹ch vµ C«ng ty xi m¨ng
BØm S¬n. C¬ së vËt chÊt, lao ®éng, lùc l-îng vËt chÊt tiÕp nhËn toµn bé
hai chi nh¸nh lµ chi nh¸nh xi m¨ng Hoµng Th¹ch vµ chi nh¸nh xi m¨ng
BØm S¬n trªn thÞ tr-êng Hµ Néi.
Ngµy 06 th¸ng 01 n¨m 1998 theo quyÕt ®Þnh sè 606/XMVNH§QT chuyÓn giao nhiÖm vô, tµi s¶n vµ lùc l-îng c¸n bé c«ng nh©n
cña hai chi nh¸nh C«ng ty xi m¨ng BØm S¬n t¹i Hµ T©y vµ t¹i Hoµ B×nh
cho C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng qu¶n lý vµ ®· ®æi tªn thµnh:
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Hµ T©y.
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Hoµ B×nh.
Ngµy 01 th¸ng 04 n¨m 2000 Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam quyÕt
®Þnh s¸p nhËp chi nh¸nh phÝa B¾c vµo C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng
qu¶n lý. Nh- vËy thÞ tr-êng ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty kh«ng
chØ giíi h¹n ë thÞ tr-êng Hµ Néi vµ c¸c tØnh phÝa T©y B¾c mµ ®-îc më
réng ra toµn miÒn B¾c.
Ph-¬ng thøc kinh doanh chñ yÕu cña C«ng ty còng ®-îc chuyÓn tõ
ph¬ng thøc Tæng ®¹i lý sang ph¬ng thøc “mua ®øt b¸n ®o¹n”. §Þa
bµn ho¹t ®éng cña C«ng ty ®-îc më réng hÇu hÕt c¸c tØnh phÝa B¾c
ViÖt Nam ®ã lµ: Hµ Néi, Hµ T©y, Hoµ B×nh, S¬n La, Lai Ch©u,VÜnh
Phóc, Phó Thä, Yªn B¸i,Th¸i Nguyªn, Lao Cai, B¾c C¹n, Cao B»ng.
1.2. NhiÖm vô cña C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng .
Trong c«ng cuéc ®æi míi, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn,Tæng c«ng ty xi
m¨ng ViÖt Nam cã quyÕt ®Þnh sè 606/XMVN- H§QT trao cho C«ng ty
vËt t- kü thuËt xi m¨ng nhiÖm vô:
- Thùc hiÖn mua xi m¨ng cña c¸c nhµ m¸y (nh- xi m¨ng Hoµng
Th¹ch, BØm S¬n, Bót S¬n, H¶i Phßng..) theo ®óng kÕ ho¹ch, tiÕn ®é vµ
nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt.
- Tæ chøc kinh doanh tiªu thô xi m¨ng cã hiÖu qu¶ t¹i c¸c ®Þa bµn
Hµ Néi, Hµ T©y, Hoµ B×nh, S¬n La, Lai Ch©u vµ sau ngµy 01 th¸ng 04
n¨m 2000 tiÕp nhËn vµ më réng thÞ tr-êng khu vùc: VÜnh Phóc, Phó
Thä, Lµo Cai, Th¸i Nguyªn theo ®óng kÕ ho¹ch ®-îc giao. Tæ chøc hÖ
thèng b¸n bu«n, b¸n lÎ th«ng qua c¸c ®¹i lý, cöa hµng ®Ó phôc vô nhu
cÇu tiªu dïng cña x· héi vµ b×nh æn gi¸ xi m¨ng trªn thÞ tr-êng.
- Tæ chøc tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ, n¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr-êng tiªu thô
xi m¨ng trªn ®Þa bµn ®-îc giao phô tr¸ch, lËp kÕ ho¹ch nguån hµng
theo ®óng nhu cÇu thùc tÕ.
- Tæ chøc tèt hÖ thèng kho tµng bÕn b·i, ®¶m b¶o ®ñ l-îng hµng dù
tr÷, hîp lý, ®Æc biÖt lµ mïa x©y dùng (vµo kho¶ng th¸ng 9,10,11,12).
3
- Tæ chøc vµ qu¶n lý lùc l-îng, ph-¬ng tiÖn vËn t¶i, bèc xÕp cña
®¬n vÞ. Khai th¸c vµ sö dông hiÖu qu¶, hîp lý c¸c lùc l-îng vËn t¶i
kh¸c trong x· héi ®Ó ®-a xi m¨ng ®Õn ga, c¶ng, ®Çu mèi giao th«ng,
c¸c kho, c¸c cöa hµng, ®Õn ch©n c¸c c«ng tr×nh x©y dùng mµ C«ng ty
®-îc giao qu¶n lý.
- TËn dông c¬ së vËt chÊt, lao ®éng cña ®¬n vÞ ®Ó tæ chøc c¸c dÞch
vô kinh doanh, cung cÊp vËt liÖu cho c¸c nhµ m¸y xi m¨ng, c¸c ®¹i lý
tiªu thô mét sè mÆt hµng xi m¨ng, vËt t-, vËt liÖu x©y dùng.
Víi nhiÖm vô ®-îc giao, C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng cã rÊt
nhiÒu thuËn lîi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, bëi v× C«ng ty cã thÞ tr-êng
ho¹t ®éng réng lín, ®«ng d©n c- víi nhu cÇu tiªu thô xi m¨ng ngµy
cµng cao vµ ng-êi tiªu dïng kh¸ am hiÓu thÞ tr-êng. Bªn c¹nh nh÷ng
thuËn lîi th× nh÷ng khã kh¨n ®ang lµ vÊn ®Ò lín mµ toµn thÓ c¸n bé
C«ng ty ngµy ®ªm ch¨n chë t×m h-íng ®i cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn
cña m×nh. §ã lµ mét mÆt C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh víi môc tiªu
lîi nhuËn, mét mÆt tham gia b×nh æn gi¸ xi m¨ng trªn thÞ tr-êng- mét
thÞ tr-êng ®Çy sù biÕn ®éng vµ cã sù c¹nh tranh rÊt gay g¾t tõ c¸c s¶n
phÈm xi m¨ng liªn doanh vµ s¾p tíi lµ xi m¨ng c¸c n-íc trong khu vùc
ASEAN. Tuy vËy, trªn b-íc ®-êng ph¸t triÓn cña m×nh, vÞ trÝ - tÇm
quan träng cña C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng ngµy cµng ®-îc n©ng
cao.
2. C¬ cÊu bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng.
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc chÞu
sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam. C¬ cÊu tæ
chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty theo m« h×nh qu¶n lý trùc tuyÕn chøc n¨ng. §øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé vÒ ho¹t
®éng qu¶n lý, kinh doanh cña C«ng ty. Bªn c¹nh cã hai phã gi¸m ®èc:
Phã gi¸m ®èc kinh doanh & Phã gi¸m ®èc kü thuËt vµ mét KÕ to¸n
tr-áng gióp gi¸m ®èc trong qu¶n lý vµ kinh doanh. C¸c phßng ban, xi
nghiÖp lµm chøc n¨ng tham m-u cho gi¸m ®èc theo tõng lÜnh vùc ®-îc
ph©n c«ng.
M« h×nh qu¶n lý cña C«ng ty cã thÓ theo s¬ ®å sau:
Nguån: Phßng tæ chøc lao ®éng.
4
5
C¸c
cöa
C¸c
trung
t©m
Phßng
qu¶n
lý tiªu
thô
C¸c
chi
nh¸nh
Phßng
kÕ
ho¹ch
Phã gi¸m ®èc kinh
doanh
Phßng
qu¶n
lý thÞ
tr-êng
V¨n
phßng
X-ëng
söa
ch÷a
XÝ
nghiÖp
vËn t¶i
Tr¹m
Kho
Phßng
KÕ
To¸n
KÕ to¸n tr-ëng
Phßng
®iÒu
®é &
qu¶n
lý kho
Phã gi¸m ®èc kü thuËt
§éi xe
vËn t¶i
Phßng Phßng
tæ
kü
chøc thuËt
lao
®Çu t®éng
Gi¸m ®èc
C¸c phßng ban cã c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô sau ®©y:
Ban gi¸m ®èc:
Gi¸m ®èc:
Lµ ng-êi ®øng ®Çu c«ng ty do Héi ®ång qu¶n trÞ cña Tæng c«ng ty
bæ nhiÖm, kû luËt, khen th-ëng theo ®óng ®Ò nghÞ cña Tæng gi¸m ®èc.
Gi¸m ®èc lµ ng-êi ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm
tr-íc Tæng c«ng ty vµ tr-íc ph¸p luËt vÒ toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh:
- Phô tr¸ch nghiÖp vô kinh doanh, lËp kÕ ho¹ch kinh doanh.
- Phô tr¸ch Hîp ®ång kinh tÕ, thanh lý Hîp ®ång kinh tÕ, kiÓm tra
vµ kiÖn toµn hµng ho¸ vËt t-.
- Phô tr¸ch c«ng t¸c néi chÝnh thanh tra.
Phã gi¸m ®èc kü thuËt:
- Phô tr¸ch c«ng t¸c vËn t¶i.
- Lµm c«ng t¸c ®Þnh møc trong kh©u vËn t¶i vµ trong tõng cöa
hµng.
- Qu¶n lý chÊt l-îng s¶n phÈm, kü thuËt giao nhËn, bèc xÕp, l-u
kho.
- Phô tr¸ch c«ng t¸c ®µo t¹o, c¶i tiÕn s¸ng kiÕn kü thuËt vµ c«ng
t¸c söa ch÷a lín.
KÕ to¸n tr-ëng:
Cã nhiÖm vô chØ ®¹o, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thèng kª, tµi chÝnh
cña c«ng ty theo chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam vµ ph¸p lÖnh thèng kª ViÖt
Nam.
C¸c Phã gi¸m ®èc, KÕ to¸n tr-ëng do Tæng gi¸m ®èc bæ nhiÖm, miÔn
nhiÖm theo ®Ò nghÞ cña Gi¸m ®èc sau khi ®-îc Héi ®ång qu¶n trÞ chÊp
thuËn.
C¸c phßng ban:
V¨n phßng:
-
V¨n th-, l-u tr÷, qu¶n lý c¸c con dÊu.
C«ng t¸c qu¶n trÞ, mua s¾m v¨n phßng phÈm, in Ên.
C«ng t¸c t¹p vô, y tÕ.
C«ng t¸c thi ®ua, tuyªn truyÒn.
6
- C«ng t¸c giao dÞch, ®èi ngo¹i.
- B¶o vÖ an ninh chÝnh trÞ, tµi s¶n cña c«ng ty, phßng ch¸y ch÷a
ch¸y.
Phßng qu¶n lý tiªu thô:
- Tæ chøc, qu¶n lý ®iÒu hµnh c¸c trung t©m, c¸c ®¹i lý c¸c cöa
hµng b¸n lÎ xi m¨ng ho¹t ®éng theo ®óng quy chÕ cña Tæng C«ng ty xi
m¨ng ViÖt Nam vµ ph¸p luËt cña nhµ n-íc.
- H-íng dÉn, gi¸m s¸t c¸c cöa hµng vÌ mÆt nghiÖp vô kinh doanh
vµ viÖc ký kÕt hîp ®ång ®· ký víi c«ng ty.
- KiÓm tra nguån hµng xi m¨ng cung cÊp cho c¸c ®¹i lý, quy chÕ
b¸n hµng, gi¸ c¶ cña tõng thêi kú theo quy ®Þnh cña c«ng ty ban hµnh.
- KiÓm tra vÒ an toµn, vÖ sinh, quy c¸ch b¶o qu¶n chÊt l-îng xi
m¨ng cña tõng cöa hµng.
- KiÓm tra sæ s¸ch, ho¸ ®¬n chøng tõ cña tõng cöa hµng xuÊt vµ sö
lý c¸c vi ph¹m .
Phßng qu¶n lý thÞ tr-êng:
- Gióp gi¸m ®èc n¾m b¾t ®-îc nhu cÇu xi m¨ng trªn thÞ tr-êng.
- Theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ mÆt hµng xi m¨ng.
- KiÓm tra viÖc thùc hiÖn néi quy, quy chÕ trong kinh doanh tiªu
thô xi m¨ng.
Phßng kÕ ho¹ch:
- X©y dùng kÕ ho¹ch, giao kÕ ho¹ch cho tõng phßng ban.
- LËp dù th¶o Hîp ®ång kinh tÕ mua, b¸n xi m¨ng, hîp ®ång thuª
kho, dù tr÷ xi m¨ng, thuª ph-¬ng tiÖn vËn t¶i vµ vËn chuyÓn xi m¨ng.
- X©y dùng chi phÝ b¸n hµng.
Phßng tæ chøc lao ®éng:
- Phô tr¸ch c«ng t¸c ®µo t¹o.
- Phô tr¸ch tuyÓn dông nh©n sù.
- Gi¶i quyÕt chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc cho ng-êi lao ®éng.
- Phô tr¸ch c«ng t¸c thi ®ua khen th-ëng.
- Phô tr¸ch thanh tra, ph¸p chÕ.
Phßng kü thuËt ®Çu t-:
- Thùc hiÖn c¸c dù ¸n, Hîp ®ång kinh tÕ.
- Phô tr¸ch c«ng t¸c söa ch÷a lín.
7
Phßng ®iÒu ®é vµ qu¶n lý kho:
- X©y dùng m¹ng l-íi vµ qu¶n lý kho.
- §¶m b¶o nhËp, xuÊt xi m¨ng ®-îc ®Çy ®ñ liªn tôc.
- X©y dùng ®Þnh møc dù tr÷, ®¶m b¶o dù tr÷ hîp lý.
- Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o sè liÖu chÝnh x¸c kÞp thêi.
Phßng kÕ to¸n- tµi chÝnh:
- X©y dùng gi¸, phÝ l-u th«ng, kÕ ho¹ch tµi chÝng.
- ChØ ®¹o lËp chøng tõ ban ®Çu vµ lËp sæ s¸ch h¹ch to¸n theo ®óng
quy ®Þnh cña Nhµ n-íc.
- Qu¶n lý vèn, tiÒn hµng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶.
- ChØ ®¹o vÒ c«ng nî vµ thu håi c«ng nî, tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ chiÕm
dông vèn.
- Gi¸m s¸t c¸c chøng tõ, chØ tiªu, ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é cña nhµ
n-íc.
- Thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n kinh
doanh, ®¶m b¶o kinh doanh cã hiÖu qu¶.
- Phèi hîp víi c¸c phßng ban ®Ó x©y dùng dù th¶o Hîp ®ång kinh
tÕ vÒ m-ua b¸n, vËn chuyÓn bèc xÕp xi m¨ng.
- Thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh hµng n¨m theo chÕ ®é kÕ
to¸n cña nhµ n-íc. N¾m b¾t vµ ¸p dông kÞp thêi c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch
vÒ kÕ to¸n cña Nhµ n-íc.
XÝ nghiÖp vËn t¶i:
- Thùc hiÖn tiÖp nhËn xi m¨ng tõ tr¹m giao nhËn cña c¸c c«ng ty
s¶n xuÊt xi m¨ng t¹i c¶ng, t¹i ga, t¹i c¸c ®Çu mèi vÒ c¸c kho dù tr÷, cöa
hµng, ®¹i lý hoÆc ®Õn tËn ch©n c«ng tr×nh khi cã yªu cÇu.
3.
§Æc ®iÓm vÒ lao ®éng vµ tiÒn l-¬ng cña C«ng ty.
C¬ cÊu lao ®éng cña C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng tÝnh ®Õn 9
th¸ng ®Çu n¨m 2001 nh- sau:
- Khèi tiªu thô lµ 709 ng-êi.
- Khèi vËn t¶i lµ 220 ng-êi.
Tæng quü l-¬ng cña C«ng ty lµ 9 141 830 327 VND.
TiÒn l-¬ng b×nh qu©n lµ 1 096 932 VND/ ng-êi/ th¸ng. Trong ®ã:
- L-¬ng b×nh qu©n khèi kinh doanh xi m¨ng (716 ng-êi) lµ
1184032 VND/ ng-êi/ th¸ng.
8
- L-¬ng b×nh qu©n xÝ nghiÖp vËn t¶i (210 ng-êi) lµ 799962
VND/ng-êi/ th¸ng.
4. §Æc ®iÓm vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty.
4.1. §Æc ®iÓm vÒ tµi s¶n vµ nguån vèn.
* T×nh h×nh vèn kinh doanh cña C«ng ty.
Nguån vèn kinh doanh cña C«ng ty ®-îc t¹o ra tõ hai nguån, ®ã lµ
do NSNN cÊp vµ do C«ng ty tù bæ xung. Vèn kinh doanh do Nhµ n-íc
cÊp vµo ®Çu n¨m, cßn nguån vèn tù bæ xung ®-îc t¹o ra tõ ho¹t ®éng
kinh doanh xi m¨ng lµ chñ yÕu, sè cßn l¹i lµ ho¹t ®éng vËn chuyÓn
thuª, cho thuª kho, c¸c ho¹t ®éng dù ¸n...Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y,
vèn kinh doanh cña C«ng ty ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ vµ ®-îc thÓ hiÖn qua
b¶ng sau:
T×nh h×nh vèn vµ c¬ cÊu vèn cña C«ng ty n¨m 2000, 2001 nh- sau:
ChØ tiªu
I- Tæng vèn
- Vèn cè ®Þnh
- Vèn l-u ®éng
II - C¬ cÊu vèn
- Nî ph¶i tr¶
- Nguån vèn
CSH
N¨m 2000
TiÒn
119677706384
28276803294
91400903090
119677706384
69149252499
50528453885
%
100
24
76
100
58
42
9 th¸ng ®Çu n¨m 2001
TiÒn
%
133931729599
100
26319107006
20
107612622593
80
133931729599
100
83457811924
62
50473917675
38
Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n.
Qua b¶n trªn ta thÊy t×nh h×nh vèn cña C«ng ty trong 9 th¸ng ®Çu
n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m tr-íc lµ +14254023215 VND (hay t¨ng
+7%). Sù t¨ng nµy chñ yÕu do vèn l-u ®éng t¨ng lªn (tõ 76% lªn 80%
tæng sè vèn), cßn vèn cè ®Þnh gi¶m (tõ 24% xuèng cßn 20%). §©y lµ
dÊu hiÖu rÊt tèt ®èi víi mét doanh nghiÖp th-¬ng m¹i nh- C«ng ty, nã
chøng tá sè vèn l-u ®éng huy ®éng vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña
C«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ, hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty lµ rÊt tèt.
Trong c¬ cÊu vèn, nguån vèn Nî ph¶i tr¶ cã xu h-íng t¨ng lªn (tõ
58% lªn 62%) vµ nguån vèn Chñ së h÷u cã xu h-íng gi¶m xuèng
(42% xuèng 38%). §iÒu nµy cho thÊy doanh nghiÖp ®i chiÕm dông
9
vèn. Doanh nghiÖp cÇn t×m c¸c biÖn ph¸p gi¶m nî, t¨ng vèn chñ së h÷u
®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh an toµn.
* .§Æc ®iÓm tµi s¶n cña C«ng ty.
T×nh h×nh tµi s¶n cña C«ng ty 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 so víi cïng kú
n¨m tr-íc thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n.
ChØ tiªu
9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001
Sè tiÒn(®)
%
Sè tiÒn(®)
%
I TSL§ & §TNH
94111075722
78 107612622593
80
- TiÒn
57132893985
6249751322
-Ph¶i thu kh¸ch hµng 21242296593
22891633170
-Hµng tån kho
14871110852
21425848758
- TSL§ kh¸c
864744292
804389343
I TSC§ & §TDH
27682878777
22
26319107006
20
- TSC§
26830050578
25184114165
- §TTC
525000000
575000000
- XDCB
327828199
559992841
Tæng tµi s¶n
121793954499 100 133931729599 100
Tõ kÕt qu¶ trªn cho thÊy 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 so víi cïng kú n¨m
2000 TSL§ & §TNH t¨ng lªn (tõ 78% lªn 80%) vµ TSC§ & §TDH
gi¶m xuèng (tõ 22% xuèng cßn 20 %) . Sù t¨ng cña TSL§ lµ dÊu hiÖu
rÊt tèt, chøng tá ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty lµ hiÖu qu¶. ViÖc
gi¶m gi¸ trÞ TSC§ nh-ng sù gi¶m lµ kh«ng ®¸ng kÓ.
4.2. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr-êng cña C«ng ty.
Theo sù chØ ®¹o cña Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam, thÞ tr-êng
ho¹t ®éng cña c«ng ty rÊt réng lín trªn toµn miÒn B¾c víi 6 chi nh¸nh
cung øng xi m¨ng cho thÞ tr-êng, trong ®ã:
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Hµ T©y: Cung øng
xi m¨ng trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y.
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Hoµ B×nh: Cung
øng xi m¨ng trªn c¸c ®Þa bµn tØnh Hoµ B×nh,S¬n La, Lai Ch©u.
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i VÜnh Phóc: Cung
øng xi m¨ng trªn ®Þa bµn VÜnh Phóc.
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Phó Thä: Cung
øng xi m¨ng trªn ®Þa bµn c¸c tØnh Phó Thä, Tuyªn Quang, Hµ Giang,
Yªn B¸i.
10
- Chi nh¸nh C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Th¸i Nguyªn:
Cung øng xi m¨ng trªn ®Þa bµn tØnh Th¸i Nguyªn Lµo, B¾c C¹n, Cao
B»ng.
- Chi nh¸nh C«ng ty vËtk t- kü thuËt xi m¨ng t¹i Lµo Cai: Cung
øng xi m¨ng trªn ®Þa bµn tØnh Lµo Cai.
Trong ®ã thÞ tr-êng Hµ Néi lµ chÝnh Hµ Néi: Cã 5 trung t©m lµ Gi¸p
NhÞ, Gia L©m, §«ng Anh, CÇu GiÊy, VÜnh Tuy cung cÊp xi m¨ng trªn
d¹i bµn thµnh phè Hµ Néi. Hµ Néi lµ trung t©m v¨n ho¸ chÝnh trÞ lín
cña c¶ n-íc víi d©n sè trªn 4 triÖu ng-êi, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng-êi
lín, møc tiªu thô xi m¨ng ®-îc ®¸nh gi¸ lµ cao nhÊt trªn c¶ n-íc.
Nh÷ng n¨m võa qua, cïng víi ®µ ph¸t triÓn cña c¶ n-íc, Hµ Néi lµ mét
trong nh÷ng n¬i thu hót vèn ®Çu t- n-íc ngoµi lín nhÊt c¶ n-íc, rÊt
nhiÒu dù ¸n ®· ®-îc thùc hiÖn trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy lîi thÕ
ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty lµ rÊt lín, høa hÑn sù ph¸t triÓn v-ît
bËc trong nh÷ng n¨m tíi.
Nh- vËy thÞ tr-êng cung øng xi m¨ng cña C«ng ty lµ rÊt réng, ®ã
lµ thuËn lîi nh-ng còng lµ th¸ch thøc lín víi C«ng ty trong nh÷ng n¨m
tíi. ViÖc chiÕm lÜnh thÞ tr-êng lµ rÊt khã, nh-ng ®-îc thÞ tr-êng chÊp
nhËn lµ ®iÒu khã h¬n, C«ng ty nªn tËn dông c¬ héi ®Ó thóc ®Èy viÖc
tiªu thô xi m¨ng trªn thÞ tr-êng cña m×nh ®· cã nh»m mang laÞ hiÖu
qu¶ kinh doanh cho C«ng ty.
4.3. §Æc ®iÓm vÒ nguån hµng vµ c¬ cÊu s¶n phÈm cña C«ng ty.
MÆt hµng kinh doanh chñ yÕu hiÖn nay cña C«ng ty lµ xi m¨ng
Hoµng Th¹ch, xi m¨ng BØm S¬n, xi m¨ng Bót S¬n, xi m¨ng H¶i Phßng
víi c¸c chñng lo¹i rÊt phong phó vµ cã chÊt l-îng cao, cã uy tÝn trªn thÞ
tr-êng nh-: PC30, PC40. §©y lµ nh÷ng nh·n hiÖu næi tiÕng trªn thÞ
tr-êng ViÖt Nam.
Tr-íc ®©y khi míi thµnh lËp, c«ng ty chØ lµ tæng ®¹i lý cho hai lo¹i
xi m¨ng ®ã lµ xi m¨ng Hoµng Th¹ch, xi m¨ng BØm S¬n. Sau khi
chuyÓn ®æi ph-¬ng thøc kinh doanh c«ng ty ®-îc kinh doanh thªm hai
mÆt hµng lµ xi m¨ng Bót S¬n, xi m¨ng H¶i Phßng. Víi bèn lo¹i mÆt
hµng xi m¨ng kinh doanh c«ng ty lu«n ®¶m b¶o nguån hµng phong phó
vµ chÊt l-îng. Trong c¸c lo¹i xi m¨ng mµ c«ng ty kinh doanh, xi m¨ng
Hoµng Th¹ch chiÕm tû träng lín nhÊt gÇn 50%, sau ®ã lµ xi m¨ng BØm
S¬n chiÕm tû träng 20%, xi m¨ng Bót S¬n chiÕm tû träng 25% cßn l¹i
11
xi m¨ng H¶i Phßng 5%. Nh- vËy trong nh÷ng n¨m qua xi m¨ng Hoµng
Th¹ch ®-îc ng-êi tiªu dïng trong c¶ n-íc tÝn nhiÖm nhÊt vµ th-êng
®-îc sö dông trong c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm cña c¶ n-íc. ChÝnh v× thÕ
c«ng ty rÊt quan t©m chó träng kinh doanh mÆt hµng nµy.
Nh- vËy nguån hµng kinh doanh cña c«ng ty rÊt phong phó, chÊt
l-îng lu«n ®¶m b¶o æn ®Þnh ®· cã uy tÝn tõ l©u trªn thÞ tr-êng. §©y
còng lµ mét lîi thÕ kinh doanh cña c«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng.
4.4. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty.
TÝnh ®Õn nay c«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng ®· cã 9 n¨m ho¹t
®éng kinh doanh trªn thÞ tr-êng. Víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr-êng,
C«ng ty ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trªn con ®-êng ph¸t triÓn ®Ó tù t¹o
chç ®øng trªn th-¬ng tr-êng. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng
ty ®-îc thÓ hiÖn trong 3 giai ®o¹n chÝnh nh- sau:
- Giai ®o¹n 1 ( Tr-íc 1995): Víi nhiÖm vô chÝnh lµ tæ chøc l-u
th«ng b¸n lÎ xi m¨ng trªn thÞ tr-êng Hµ Néi.
- Giai ®o¹n 2 (Tõ 1996- 1998): Víi nhiÖm vô chÝnh lµ lµm Tæng
®¹i lý tiªu thô xi m¨ng cho c«ng ty xi m¨ng Hoµng Th¹ch vµ c«ng ty xi
m¨ng BØm S¬n.
- Giai ®o¹n 3 (Tõ 1998- nay): NhiÖu vô ho¹t ®éng kinh doanh
chÝnh cña C«ng ty lµ mang l¹i lîi nhuËn, ph-¬ng thøc ho¹t ®éng kinh
doanh ®æi míi sang ph¬ng thøc “mua ®øt b¸n ®o¹n “.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
N¨m
ChØ tiªu
S¶n l-îng tiªu thô (tÊn)
Tæng doanh thu (tû ®ång)
Lîi nhuËn (Tû ®ång)
Nép NS NN(Tû ®ång)
Vèn kinh doanh (Tû ®ång)
Thu
nhËp
b×nh
qu©n
(VND/ng-êi/th¸ng)
1999
2000
649 300
489,973
3,532
7,545
35,431
1 218 164
1007 103
699,634
7,535
14,044
44,167
1 365 857
9 th¸ng ®Çu
n¨m 2001
716482
498,516
0,87
9,080
44,206
1 096 932
Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n.
12
Tõ b¶ng kÕt qu¶ trªn ta thÊy, s¶n l-îng xi m¨ng tiªu thô trong n¨m
2000vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 ®Òu t¨ng so víi n¨m 1999, cô thÓ n¨m
2000 so víi n¨m 1999 t¨ng lµ 357803 tÊn (hay lµ t¨ng 55%), 9 th¸ng
®Çu n¨m 2001 so víi n¨m 1999 t¨ng 67182 tÊn (hay t¨ng 10%). Tæng
doanh thu n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 209661 tû ®ång (hay lµ
t¨ng 42%), nh-ng 9 th¸ng ®Çu n¨m 2000 tæng doanh thu lµ 498,516 tû
®ång, chØ t¨ng so víi n¨m 1999 lµ 8543 tû ®ång (t¨ng 1,7%). Nh- vËy
ta thÊy t×nh h×nh tiªu thô xi m¨ng 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 d-êng nhchËm l¹i, nguyªn nh©n lµ do xi m¨ng cña cÊc ®èi t¸c kinh doanh kh¸c
(nh- xi m¨ng liªn doanh Nghi S¬n) gi¸ rÎ h¬n lµm gi¶m l-îng tiªu thô
xi m¨ng.
Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng-êi n¨m 2000 t¨ng so víi n¨m 1999,
nh-ng sang 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 l¹i cã gi¶m Ýt, nh-ng vÉn ®¶m b¶o
viÖc lµm, thu nhËp, æn ®Þnh ®êi sèng CB – CNV cña c«ng ty . Tuy
nhiªn víi môc tiªu n¨m 2001, trong quý IV n¨m 2001 víi c¸c biÖn
ph¸p nh-: t¨ng c-êng c«ng t¸c l·nh ®¹o, qu¶n lý vµ hÖ thèng m¹ng l-íi
b¸n hµng...C«ng ty sÏ ®¹t vµ v-ît kÕ ho¹ch ®Ò ra.
5. Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n vµ ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn cña
C«ng ty.
5.1. Nh÷ng thuËn lîi cña C«ng ty.
Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc, ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu
cña C«ng ty lµ kinh doanh mÆt hµng xi m¨ng. Ngay tõ khi míi thµnh
lËp C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng ®· ph¸t huy ®-îc vai trß cña m×nh
trong viÖc cung øng vµ tiªu thô xi m¨ng trªn thÞ tr-êng ViÖt Nam, møc
tiªu thô xi m¨ng b×nh qu©n cña C«ng ty h»ng n¨m ®¹t rÊt cao, th-êng
chiÕm tû lÖ 70%- 80% møc tiªu thô xi m¨ng cña toµn ngµnh. Cã ®-îc
kÕt qu¶ nh- vËy ngoµi c¸c yÕu tè mang tÝnh chñ quan cã cã nh÷ng yÕu
tè thuéc b¶n th©n doanh nghiÖp, ®ã lµ:
- Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n-íc víi nhiÖm vô kinh doanh xi m¨ng
®· nhiÒu n¨m, c«ng ty t¹o ®-îc uy tÝn cña m×nh kh¸ v÷ng vµng trªn thÞ
tr-êng.
- MÆt hµng mµ C«ng ty ®ang kinh doanh ®ã lµ c¸c s¶n phÈm xi
m¨ng cña Hoµng Th¹ch, xi m¨ng BØm S¬n, xi m¨ng Bót S¬n, xi m¨ng
H¶i Phßng tõ l©u ®· t¹o ®-îc uy tÝn trªn thÞ tr-êng bëi v× c¸c s¶n phÈm
®ã cã chÊt l-îng cao, ®¸p øng ®-îc c¸c yªu cÇu kü thuËt cho mäi c«ng
tr×nh, theo mäi yªu cÇu cña kh¸ch hµng.
13
- §Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty rÊt réng lín tr¶i kh¾p
miÒn B¾c- mét vïng d©n c- réng, cã nhu cÇu rÊt lín vÒ tiªu thô mÆt
hµng xi m¨ng. Víi 6 chi nh¸nh lín ®ãng t¹i c¸c tØnh nh-: Hµ T©y,
Hoµ B×nh, VÜnh Phóc, Phó Thä, Th¸i Nguyªn, Lµo Cai vµ c¸c cña hµng
®¹i lý ®· cung cÊp l-îng xi m¨ng kh¸ lín cho ng-êi tiªu dïng. Ngay
t¹i Hµ Néi- lµ ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña C«ng ty, cã 5
trung t©m ho¹t ®éng cung øng xi m¨ng rÊt s«i ®éng vµ rÊt nhiÒu c¸c
cöa hµng ®¹i lý trong toµn thµnh phè s½n sµng cung øng xi m¨ng theo
mäi yªu cÇu cña kh¸ch hµng víi sè l-îng, chñng lo¹i vµ chÊt l-îng ®¹t
yªu cÇu.
- C«ng ty cã mét l-îng dù tr÷ xi m¨ng rÊt lín vµ ®¶m b¶o ®¸p øng
mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong mäi ®iÒu kiÖn víi ph-¬ng thøc ph©n
phèi ngµy cµng ®a d¹ng, thuËn tiÖn phôc vô kh¸ch hµng ë mäi n¬i.
- C«ng ty cã mét lùc l-îng ph-¬ng tiÖn vËn t¶i víi nhiÒu chñng
lo¹i xe chuyªn chë khèi l-îng lín, s½n sµng phôc vô kh¸ch hµng.
Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi cã ®-îc, C«ng ty cßn gÆp kh«ng Ýt khã
kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
5.2. Nh÷ng khã kh¨n cña C«ng ty.
Lµ mét ®¬n vÞ trùc thuéc Tæng C«ng ty xi m¨ng ViÖt Nam, ho¹t
®éng kinh doanh cña C«ng ty ngoµi viÖc mang l¹i lîi nhuËn cßn ph¶i
tham gia b×nh æn gi¸ xi m¨ng trªn thÞ tr-êng. C¸c chØ tiªu, kÕ ho¹ch
cßn ph¶i phô thuéc vµo yªu cÇu cña Tæng C«ng ty ®Æt ra, C«ng ty tù
h¹ch to¸n kÕt qu¶ nh-ng l¹i theo sù chØ ®¹o cña cÊp trªn nªn nhiÒu khi
C«ng ty kh«ng tù chñ ®éng trong viÖc ®Æt ra c¸c chØ tiªu ph-¬ng h-íng
ho¹t ®éng cña m×nh. §©y lµ viÖc g©y nhiÒu bÊt æn trong ho¹t ®éng
kinh doanh cña m×nh.
§Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty còng lµm cho C«ng ty
gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. §Þa bµn qu¸ réng lín, ®Þa h×nh kh«ng thuËn lîi,
cã vïng nói, ®ång b»ng vµ c¶ vïng trung du lµm qu¸ tr×nh vËn chuyÓn
cung øng xi m¨ng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn
chãng bÞ hao mßn vµ c¸c kho¶n chi phÝ (nh- chi phÝ khÊu hao TSC§,
chi phÝ b¸n hµng ...) rÊt lín, lµm gi¶m lîi nhuËn cña C«ng ty. Nh-ng
ngay t¹i ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh thuËn lîi th× gÆp rÊt nhiÒu c¸c
®èi thñ c¹nh tranh, c¸c ®èi thñ ho¹t ®éng v× môc tiªu lîi nhuËn, gi¸
thµnh xi m¨ng rÊt rÎ so víi xi m¨ng cña C«ng ty (nh- xi m¨ng
Chinpon, c¸c xi m¨ng liªn doanh kh¸c...), lµm gi¶m thÞ phÇn cña c«ng
ty, ®ã còng lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m lîi nhuËn cña C«ng ty.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, viÖc t¹o ®-îc h×nh ¶nh vÒ s¶n phÈm
cña m×nh cho ng-êi tiªu dïng lµ rÊt quan träng. Th«ng qua c¸c ho¹t
14
®éng xóc tiÕn, khuÕch tr-¬ng, qu¶ng c¸o ng-êi ta ®-a h×nh ¶nh s¶n
phÈm cña m×nh ®Õn ng-êi tiªu dïng. T¹i C«ng ty, nguån kinh phÝ dïng
cho ho¹t ®éng nµy cßn rÊt h¹n chÕ. Møc khuyÕn m¹i cho kh¸ch hµng
kh«ng th-êng xuyªn vµ cßn Ýt, lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña C«ng ty
trªn thÞ tr-êng
Chñng lo¹i mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty cßn giíi h¹n trong 4
s¶n phÈm xi m¨ng, cho nªn ch-a tËn dông hÕt nhu cÇu xi m¨ng cña
kh¸ch hµng vÒ phÝa C«ng ty. Gi¸ c¸c mÆt hµng xi m¨ng mµ c«ng ty
®ang kinh doanh th-êng cao h¬n so víi c¸c s¶n phÈm xi m¨ng kh¸c cã
b¸n trªn thÞ trêng, g©y t×nh tr¹ng “gi¸ treo” l¯m gi°m lîng xi m¨ng
cña c«ng ty. MÆt kh¸c, lùc l-îng b¸n hµng ch-a thÝch øng ®-îc víi c¬
chÕ thÞ tr-êng, vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, kü n¨ng b¸n hµng
cßn h¹n chÕ, viÖc tæ chøc b¸n hµng cßn ch-a cã khoa häc, c¬ së trang
thiÕt bÞ cho ho¹t ®éng b¸n hµng cßn ch-a ®Çy ®ñ. §©y lµ mét vÊn ®Ò
lín mµ C«ng ty cÇn ph¶i quan t©m.
Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n cßn rÊt lín, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
cña m×nh, C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng ®ang dÇn hoµn thiÖn ®Ó thùc
hiÖn ®-îc nh÷ng nhiÖm vô mµ Tæng C«ng ty giao cho.
5.3. Ph-¬ng h-íng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi.
TiÒm n¨ng thÞ tr-êng tiªu thô xi m¨ng cßn rÊt lín, kh¶ n¨ng
cung øng xi m¨ng cña C«ng ty cßn nhiÒu. Trong nh÷ng n¨m tíi, môc
tiªu ho¹t ®éng cña C«ng ty lµ chuyÓn ®æi ph-¬ng thøc kinh doanh tiªu
thô xi m¨ng víi nhiÒu mÆt hµng xi m¨ng vµ ®Èy m¹nh ph-¬ng thøc
b¸n hµng, ¸p dông c¸c ph-¬ng thøc xóc tiÕn b¸n hµng, cã h×nh thøc
khuyÕn m¹i b»ng gi¸ trÞ.
Ho¹t ®éng kinh doanh më réng víi nhiÒu c¸c h×nh thøc nh»m
môc ®Ých t¨ng lîi nhuËn nh- tham gia c¸c dù ¸n nh- x©y dùng khu vui
ch¬i gi¶i trÝ; liªn doanh x©y dùng xÝ nghiÖp c¬ khÝ; xÝ nghiÖp d¸n vá
bao...
§èi víi xÝ nghiÖp vËn t¶i,t¨ng c-êng vµ cñng cè kho¸n vËn t¶i,
tiÕn tíi cæ phÇn ho¸ xÝ nghiÖp vËn t¶i.
15
PhÇn II
§Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng
1. §Æc ®iÓm chung vÒ tæ chøc kÕ to¸n.
BÊt kÓ mét c¸ nh©n hay tæ chøc nµo muèn tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh
doanh ®Òu cÇn c¸c yÕu tè nh- vèn, lao ®éng, c¬ së s¶n xuÊt, thiÕt bÞ s¶n
xuÊt... Muèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña m×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn th×
ph¶i theo dâi, qu¶n lý ho¹t ®éng ®ã víi môc ®Ých mang l¹i lîi nhuËn
cho doanh nghiÖp cña m×nh. Tæ chøc, h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô h÷u
hiÖu gióp nhµ qu¶n lý cã ®-îc kÕt qu¶ ®ã.
H¹ch to¸n kÕ to¸n lµ nghÖ thuËt quan s¸t, ghi chÐp, ph©n lo¹i, tæng
hîp c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ tr×nh bµy kÕt qu¶ cña chóng
nh»m cung cÊp th«ng tin h÷u Ých cho viÖc ra quyÕt ®Þnh vÒ kinh tÕ,
chÝnh trÞ, x· héi vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña mét tæ chøc. Nh- vËy chøc
n¨ng c¬ b¶n cña h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ cung cÊp th«ng tin vÒ tµi chÝnh
cho nh÷ng ng-êi ra quyÕt ®Þnh. Do ®ã ®èi t-îng sö dông th«ng h¹ch
to¸n kÕ to¸n kh«ng gãi gän trong mét trong mét doanh nghiÖp mµ cßn
më réng ra ngoµi doanh nghiÖp. Víi kh¸i qu¸t trªn chóng ta thÊy h¹ch
to¸n lµ nhu cÇu kh¸ch quan cña b¶n th©n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh
mµ bÊt kÓ doanh nghiÖp nµo ®Òu cÇn ®Õn nã vµ sö dông nã nh- mét
c«ng cô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng.
2.1 M« h×nh kÕ to¸n.
M« h×nh kÕ to¸n ¸p dông t¹i C«ng ty lµ m« h×nh kÕ to¸n tËp
trung, tøc lµ mäi ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu tËp trung t¹i C«ng ty. C¸c
chi nh¸nh, xÝ nghiÖp chØ tËp hîp chøng tõ ban ®Çu (nh- c¸c chøng tõ
b¸n hµng; B¶ng kª b¸n hµng...), thèng kª vµ sö lý chøng tõ gèc råi
chuyÓn vÒ C«ng ty, c¸c chi nh¸nh kh«ng ®-îc chi bÊt kú mét ho¹t
®éng nµo ngoµi ph¹m vi cho phÐp cña C«ng ty nh-; chi b¸n hµng, chi
vËn chuyÓn bèc rì hµng, tiªu thô xi m¨ng, chi b¶o hiÓm x· héi cho
ng-êi lao ®éng, thuª cöa hµng, thuª kho... Hµng th¸ng vµo m¸y tÝnh
(phÇn mÒm cµi ®Æt s½n) chuyÓn vÒ C«ng ty kÌm theo c¸c b¸o c¸o. §©y
gäi lµ h×nh thøc b¸o sæ.
16
T¹i c«ng ty, c¸c bé phËn kÕ to¸n tËp hîp, kiÓm nghiÖm c¸c b¸o
c¸o ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c chi nh¸nh, xÝ nghiÖp vËn t¶i vµ lËp
c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña Nhµ n-íc.
M« h×nh nµy cã -u ®iÓm lµ ®¶m b¶o ®-îc sù l·nh ®¹o tËp trung
thèng nhÊt trong c«ng t¸c kÕ to¸n, kiÓm tra sö lý th«ng tin, gióp l·nh
®¹o qu¶n lý vµ chØ ®¹o c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña ®¬n vÞ trong tõng
th¸ng, quý n¨m. MÆt kh¸c m« h×nh nµy còng cã nh-îc ®iÓm lµ thêi
gian tËp hîp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh kh«ng kÞp thêi, thiÕu ®é
chÝnh x¸c.
Phßng kÕ to¸n cña C«ng ty ®-îc tæ chøc theo m« h×nh tËp
trung, nhiÖm vô cña tõng bé phËn nh- sau:
* KÕ to¸n tr-ëng (mét ng-êi): Cã nhiÖm vô phô tr¸ch chung tÊt c¶
c¸c ho¹t ®éng trong tõng bé phËn kÕ to¸n vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
trong C«ng ty.
* KÕ to¸n phã (hai ng-êi): Cã nhiÖm vô gióp kÕ to¸n tr-ëng, phô
tr¸ch trùc tiÕp c¸c c«ng viÖc nh-; Mét ng-êi phô tr¸ch tæng hîp vµ mét
ng-êi phô tr¸ch ho¹t ®éng ®Çu t- x©y dùng vµ hîp ®ång tiªu thô xi
m¨ng.
* KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: Cã hai ng-êi, nhiÖm vô lµ theo dâi qu¶n
lý tµi s¶n cè ®Þnh, vËt liÖu chÝnh- phô ®ång thêi lµm nhiÖm vô nhËp d÷
liÖu vµ m¸y tÝnh.
* KÕ to¸n mua hµng: Theo dâi tiÒn göi ng©n hµng, mua hµng t¹i
c¸c c«ng ty s¶n xuÊt xi m¨ng.
* KÕ to¸n tæng hîp: ChÞu tr¸ch nhiÖm tæng hîp sè liÖu tõ c¸c
phong ban kÕ to¸n cho toµn C«ng ty.
*KÕ to¸n b¸n hµng: Theo dâi ho¹t ®éng b¸n hµng trªn c¸c ®Þa bµn.
* KÕ to¸n vËn t¶i: Theo dâi ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp
vËn t¶i.
* KÕ to¸n hµng ho¸: Theo dâi t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho xi
m¨ng toµn C«ng ty.
* Thñ quü: Phô tr¸ch thu - chi tiÒn mÆt cña C«ng ty.
M« h×nh kÕ to¸n cã thÓ theo s¬ ®å sau:
17
KÕ to¸n tr-ëng
KÕ to¸n phã I
KÕ
to¸n
TSC§
KÕ
to¸n
mua
hµng
KÕ
to¸n
thanh
to¸n
KÕ to¸n phã II
KÕ
to¸n
TSL§
KÕ
to¸n
vËn t¶i
KÕ
to¸n
tæng
hîp
KÕ
to¸n
b¸n
hµng
KÕ
to¸n
hµng
ho¸
Ban kÕ to¸n xÝ nghiÖp
2.2. NhiÖm vô chung cña phßng kÕ to¸n.
Phßng kÕ to¸n C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng cã c¸c nhiÖm vô sau
®©y:
- Tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n theo chÕ ®é kÕ to¸n Nhµ n-íc vµ ph¸p
lÖnh thèng kª trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty.
- Tæ chøc h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp: Thµnh lËp m« h×nh h¹ch to¸n
kinh tÕ ®éc lËp, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, chøc n¨ng vµ nhiÖm vô trong
ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Tæ chøc sæ kÕ to¸n hîp lÖ vµ thùc
hiÖn viÖc ghi sæ theo mÉu ®· ®-îc Nhµ n-íc quy ®Þnh. Tæng hîp vµ lËp
c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña c¬
quan chñ qu¶n.
- Theo dâi, gi¸m s¸t t×nh h×nh tµi chÝnh, ho¹t ®éng kinh doanh cña
C«ng ty mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng
kinh doanh cña c«ng ty tõng th¸ng, tõng quý, tõng n¨m. Tham m-u cho
gi¸m ®èc vÒ kh¶ n¨ng nguån lùc, t×nh h×nh thanh to¸n cña c«ng ty.
2.3. ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông.
C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng lµ mét doanh nghiÖp th-¬ng
m¹i, ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty lµ kinh doanh mÆt hµng xi
m¨ng, mét mÆt hµng rÊt cÇn thiÕt trong x©y dùng- mét lo¹i h×nh kinh
18
doanh rÊt ®Æc biÖt. Cho nªn C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1/1996 cho ®Õn ngµy 31/12/2000
theo chÕ ®é kÕ to¸n do Bé tµi chÝnh ban hµnh theo quyÕt ®Þnh
1141/TC- Q§ - C§KT ngµy 1/1/1995. C«ng ty b¾t ®Çu thùc hiÖn h¹ch
to¸n kÕ to¸n theo chÕ míi tõ ngµy 1/1/2001 theo quyÕt ®Þnh
167/2000/Q§- BTC ban hµnh ngµy 25/12/2000.
2.4. H×nh thøc ghi sæ.
C«ng ty h¹ch to¸n tæng hîp theo h×nh thøc sæ NhËt ký chung. §ã lµ
h×nh thøc ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®· ®-îc ®Þnh kho¶n
theo thø tù thêi gian vµo mét quyÓn sæ gäi lµ NhËt ký chung. C¨n cø
vµo vµo NhËt ký chung, kÕ to¸n lÊy sè liÖu ®Ó ghi vµo Sæ C¸i. Mçi bót
to¸n ph¶n ¸nh trong sæ NhËt ký chung ®-îc chuyÓn vµo sæ C¸i Ýt nhÊt
cho hai tµi kho¶n cã liªn quan. §èi víi tµi kho¶n chñ yÕu ph¸i sinh
nhiÒu nghiÖp vô cã thÓ më c¸c NhËt ký phô. Cuèi th¸ng, céng c¸c NhËt
ký phô råi vµo NhËt ký chung hoÆc vµo th¼ng vµo Sæ C¸i. §©y lµ h×nh
thøc ghi sæ rÊt phï hîp víi lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng
ty.
S¬ ®å h¹ch to¸n theo h×nh thøc Sæ NhËt ký chung
Chøng tõ gèc
Sæ nhËt ký
chuyªn dïng
Sæ nhËt ký chung
Sæ, thÎ kÕ to¸n
chi tiÕt
Sæ C¸i
B¶ng tæng hîp
chi tiÕt
B¶ng c©n ®èi sè
ph¸t sinh
B¸o c¸o tµi chÝnh
19
Tõ n¨m 1996, C«ng ty ®· m¸y tÝnh ho¸ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng t¸c
kÕ to¸n, lóc ®Çu lµ phÇn mÒm FOBRO tá ra rÊt kÐm vÒ m¹ng, sau ®ã
chuyÓn sang sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n SAS, phÇn mÒm nµy ®· gióp
cho c«ng viÖc h¹ch to¸n gi¶m ®-îc c¸c khã kh¨n rÊt lín, ®é chÝnh x¸c
cao h¬n, viÖc tËp hîp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhanh chãng,
thuËn tiÖn h¬n rÊt nhiÒu.
Lµ mét doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, kinh doanh mÆt hµng xi m¨ng,
C«ng ty ¸p dông ph-¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho theo ph-¬ng ph¸p
Kª khai th-êng xuyªn vµ l-îng xi m¨ng xuÊt kho ®-îc tÝnh theo gi¸
thùc tÕ. T×nh h×nh nhËp- xuÊt kho hµng ho¸ ®-îc kÕ to¸n theo dâi chi
tiÕt theo tõng lÇn ph¸t sinh c¶ vÒ sè l-îng vµ gi¸ trÞ. C«ng ty tÝnh thuÕ
GTGT theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ.
HiÖn nay, C«ng ty vËt t- kü thuËt xi m¨ng h¹ch to¸n tµi kho¶n ¸p
dông theo quyÕt ®Þnh 1141/TC- C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé tr-ëng
Bé tµi chÝnh.
C¸c tµi kho¶n sö dông h¹ch to¸n lµ:
- Tµi kho¶n lo¹i 1: Tµi s¶n l-u ®éng
- Tµi kho¶n lo¹i 2: Tµi s¶n cè ®Þnh.
- Tµi kho¶n lo¹i 3: Nguån vèn Nî ph¶i tr¶.
- Tµi kho¶n lo¹i 4: Nguån vèn chñ së h÷u.
- Tµi kho¶n lo¹i 5: Doanh thu.
- Tµi kho¶n lo¹i 6: Chi phÝ ho¹t ®éng kinh doanh.
- Tµi kho¶n lo¹i 7: Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, bÊt th-êng.
- Tµi kho¶n lo¹i 8: Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, bÊt th-êng.
- Tµi kho¶n lo¹i 9: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
- Tµi kho¶n lo¹i 0: Tµi kho¶n ngoµi b¶ng.
Còng theo chÕ ®é hiÖn hµnh, c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n cña c«ng ty ®-îc lËp
lµ:
- B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
- B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh.
- ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh.
- B¸o c¸o l-u chuyÓn tiÒn tÖ.
3. KÕt to¸n c¸c nghiÖp vô kinh doanh chñ yÕu t¹i C«ng ty.
20
- Xem thêm -