Lêi nãi ®Çu
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ ®ang
ph¸t triÓn, sù ra ®êi cña hµng lo¹t c¸c doanh nghiÖp trÎ vµ ®Çy tiÒm n¨ng
khiÕn cho sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn gay g¾t. V×
vËy muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®iÒu cèt yÕu mçi doanh nghiÖp cÇn ®¹t ®îc lµ
s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i ®îc sù chÊp nhËn cña kh¸ch hµng c¶ vÒ mÆt chÊt lîng vµ gi¸ c¶. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy c¸c doanh nghiÖp mét mÆt cÇn ph¶i t¨ng
cêng ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao n¨nng suÊt lao ®éng vµ chÊt lîng
s¶n phÈm, mét mÆt cÇn ph¶i chó träng c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt, qu¶n lý kinh
tÕ ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ph¸t triÓn. Yªu cÇu nµy chØ cã thÓ
®¹t ®îc khi doanh nghiÖp qu¶n lý chÆt chÏ viÖc sö dông lao ®éng vËt t vµ tiÒn
vèn…, nghÜa lµ ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt nh»m môc ®Ých tiÕt
kiÖm chi phÝ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp.
C«ng ty nhùa B¸ch Ho¸ lµ mét doanh nghiÖp cã quy m« võa, c«ng ty cã
mét ®éi ngò kÕ to¸n v÷ng vµng c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tÕ. Qua thêi gian
thùc tËp ë c«ng ty, em ®· nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch
to¸n vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty. §îc sù híng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o híng
dÉn thùc tËp, cïng víi sù gióp ®ì cña c¸c c¸c bé phßng kÕ to¸n t¹i C«ng ty
nhùa b¸ch ho¸
1
PhÇn I
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
I. Chi phÝ s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp.
1. Chi phÝ s¶n xuÊt.
Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ néi dung kinh tÕ cña chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt ®îc hiÓu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ
lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· chi ra ®Ó tiÕn hµnh c¸c
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú.
Qu¸ tr×nh sö dông c¸c yÕu tè c¬ b¶n trong s¶n xuÊt còng ®ång thêi lµ qu¸
tr×nh doanh nghiÖp ph¶i chi ra nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt t¬ng øng. T¬ng øng víi
viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh lµ chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§, t¬ng øng víi viÖc sö
dông nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu…lµ c¸c chi phÝ vÒ NVL, t ¬ng øng víi
viÖc sö dông lao ®éng lµ chi phÝ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§
ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn.Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ c¬ chÕ
h¹ch to¸n kinh doanh tÊt c¶ c¸c chi phÝ trªn ®Òu ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn.
Mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt ngoµi nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
dÞch vô hay lao vô cßn cã nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ nh÷ng ho¹t ®éng
kh¸c kh«ng mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt nh ho¹t ®éng b¸n hµng, ho¹t ®éng qu¶n
lý…, tuy nhiªn chØ cã nh÷ng chi phÝ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m t¹o
ra s¶n phÈm míi ®îc coi lµ chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ph¸t sinh trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i
vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cu¶ doanh nghiÖp, nã g¾n liÒn víi c¸c c«ng viÖc triÓn
khai nghiÖp vô ë tõng vÞ trÝ s¶n xuÊt, tõng s¶n phÈm vµ tõng lo¹i ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã, ®Ó phôc vô cho qu¶n lý vµ h¹ch to¸n kinh doanh
chi phÝ s¶n xuÊt ph¶i ®îc tÝnh to¸n tËp hîp theo tõng thêi kú: hµng th¸ng, hµng
quý, hµng n¨m vµ ®îc tËp hîp theo n¬i ph¸t sinh chi phÝ, theo ®èi tîng chÞu
chi phÝ. ChØ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra trong kú míi
®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú.
ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt cã t¸c dông ®Ó kiÓm tra vµ ph©n tÝch qu¸
tr×nh ph¸t sinh chi phÝ vµ h×nh thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m thóc ®Èy mäi
kh¶ n¨ng tiÒm tµng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó thuËn lîi cho c«ng
t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n cÇn thiÕt ph¶i ph©n loaÞ chi phÝ s¶n xuÊt, xuÊt ph¸t tõ
c¸c yªu cÇu kh¸c nhau cña qu¶n lý, chi phÝ s¶n xuÊt còng ®îc ph©n ra theo
2
nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau. Ph©n lo¹i mét c¸ch ®óng ®¾n c¸c chi phÝ s¶n xuÊt
cßn cã ý nghÜa rÊt lín trong viÖc n©ng cao chÊt lîng kiÓm tra vµ ph©n tÝch kinh
tÕ. Tuú theo yªu cÇu cña qu¶n lý vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n ta cã c¸c c¸ch ph©n
lo¹i kh¸c nhau:
II. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.
1. Ph©n lo¹i chi phÝ theo yÕu tè chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy c¨n cø vµo tÝnh chÊt néi dung kinh tÕ cña chi phÝ
s¶n xuÊt kh¸c nhau ®Ó chia ra c¸c yÕu tè chi phÝ. Mçi yÕu tè chØ bao gåm
nh÷ng chi phÝ cã cïng néi dung kinh tÕ, kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh
ë lÜnh vùc nµo, ë ®©u vµ môc ®Ých hoÆc t¸c dông cña chi phÝ ®ã lµ nh thÕ nµo.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông trong viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt. Toµn bé
chi phÝ s¶n xuÊt trong kú ®îc chia lµm c¸c yÕu tè sau:
-
Chi phÝ NVL.
-
Chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc sö dông vµo s¶n xuÊt.
-
Chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng.
-
Chi phÝ BHXH, BHYT, KPC§.
-
Chi phÝ khÊu hao TSC§.
-
Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi.
-
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c.
2. Ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy c¨n cø vµo môc ®Ých vµ c«ng dông cña chi phÝ
trong s¶n xuÊt ®Ó chia ra c¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c nhau. Mçi kho¶n môc
chi phÝ chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã cïng môc ®Ých vµ c«ng dông kh«ng
ph©n biÖt chi phÝ ®ã cã néi dung kinh tÕ nh thÕ nµo. V× vËy c¸ch ph©n lo¹i nµy
cßn ®îc gäi lµ ph©n lo¹i chi phÝ theo kho¶n môc. Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t
sinh trong kú ®îc chia ra lµm c¸c kho¶n môc sau:
Chi phÝ NVL trùc tiÕp: lµ toµn bé NVL chÝnh, phô, Nhiªn liÖu…
trùc tiÕp ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch
theo l¬ng nh tiÒn ¨n ca lµm ®ªm, lµm thªm giê, BHXH, BHYT, KPC§… cña
c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hoÆc lao vô, dÞch vô.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung: lµ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong ph¹m
vi p-h©n xëng s¶n xuÊt (trõ hai kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp ®· nªu ë trªn) nh
chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ dông cô s¶n xuÊt…
3
ViÖc ph©n lo¹i chi phÝ theo môc ®Ých vµ c«ng dông kinh tÕ cã t¸c dông
phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc, cung cÊp sè liÖu
cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch
gi¸ thµnh, lµm tµi liÖu tham kh¶o ®Ó ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt vµ lËp kÕ ho¹ch
gi¸ thµnh s¶n phÈm cho kú sau.
3. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ víi khèi lîng s¶n
phÈm.
Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia ra lµm 2 lo¹i:
Chi phÝ cè ®Þnh: lµ chi phÝ kh«ng biÕn ®æi vÒ tæng sè so víi khèi
lîng c«ng viÖc hoµn thµnh.
Chi phÝ biÕn ®æi: lµ nh÷ng chi phÝ cã sù thay ®æi vÒ tæng sè, vÒ
tû lÖ víi khèi lîng cña s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa quan träng víi c«ng t¸c qu¶n trÞ kinh
doanh, ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý
mét c¸ch chÝnh x¸c.
4. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi
phÝ.
Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt quan hÖ trùc tiÕp ®Õn
viÖc s¶n xuÊt ra mét lo¹i s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ nµy kÕ to¸n cã thÓ c¨n cø
vµo sè liÖu chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ.
Chi phÝ gi¸n tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn
viÖc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ nµy kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh
ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng cã liªn quan theo tiªu thøc ph©n bæ hîp lý.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng
ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cho c¸c ®èi tîng mét c¸ch ®óng ®¾n hîp lý.
4
PhÇn II
Thùc tr¹ng c«ng t¸c tËp hîp chi phÝvµ tÝnh
gi¸ thµnh s¶n phÈm
I.Tæng quan vÒ c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ tæng hîp
1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
Do cã sù thay ®æi nªn ®Õn th¸ng 7 n¨m 97 tæng c«ng ty c«ng ty nhùa
b¸ch ho¸ gi¶i thÓ ,xÝ nghiÖp nhùa c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ s¸t nhËp vµo c«ng ty
rîu ,níc gi¶i kh¸t Th¨ng long thuéc së th¬ng mai Hµ Néi nhng vÉn ho¹t ®éng
®éc lËp
Tªn gäi: C«ng ty nhùa b¸ch ho¸
Trô së chÝnh:181 l¹c long qu©n –cÇu giÊy –hµ néi.
*NhiÖm vô chÝnh cña c«ng ty nhùa b¸ch ho¸
Dïng nguyªn vËt liÖu nhËp ë ngoµi vÒ vµ theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng
®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng nh ¸o ni lon, vÝ, tói vµ c¸c mÆt hµng phôc vô cho nhu
caauf quèc phßng nh t¨ng , tói tù sÜ, bãng t¸m kh«ng. ChÝnh v× vËy mµ c¸c
®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, c¸c th«ng sè kü thuËt… C«ng ty ph¶i tù t×m tßi kinh
nghiÖm trao ®æi s¶n phÈm cïng lo¹i víi c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh. Trong
®iÒu kiÖn nh vËy c«ng ty võa s¶n xuÊt, võa tõng bíc hoµn thiÖn c¸c quy tr×nh
c«ng nghÖ, s¾p xÕp lao ®éng hîp lý, ®a n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng
lªn.
C«ng ty nhùa b¸ch ho¸ lµ mét doanh nghiÖp quèc doanh trùc thuéc tæng
c«ng ty nhùa (bé néi th¬ng cò). Doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi
chÝnh cã t c¸ch ph¸p nh©n c«ng ty ®îc thµnh lËp th¸ng 12 /1969, nh»m ®¸p
øng nhu cÇu chuyªn m«n ho¸ ngµnh nhùa.
Qua 33 n¨m x©y dùng vµ trëng thµnh c«ng ty ®· ph¸t triÓn lín m¹nh c¶
vÒ c¬ së vËt chÊt lÉn kü thuËt, tr×nh ®é s¶n xuÊt, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n
viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ tay nghÒ cao.
Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cã thÓ chia lµm ba giai
®o¹n:
1.1. Giai ®o¹n h×nh thµnh c«ng ty tõ 1969 – 1973.
C«ng ty ra ®êi trong hoµn c¶nh khã kh¨n nªn quy tr×nh c«ng nghÖ lóc
nµy cßn thñ c«ng vµ cò kü l¹c hËu. Nguån nguyªn liÖu cung cÊp l¹i kh«ng æn
®Þnh, lµm cho nhµ m¸y ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶. Trong giai ®o¹n tõ n¨m
1970 – 1973 xÝ nghiÖp tiÕp nhËn d©y chuyÒn x©y dng bÓ b¬i cho nhu cÇu
5
cuéc sèng cña nh©n d©n vµ cßn xuÊt khÈu ra níc ngoµi víi s¶n phÈm chñ yÕu
lµ tói x¸ch tay mang l¹i xu thÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh cho
c«ng ty.
1.2. Giai ®o¹n ho¹t ®éng trong c¬ chÕ bao cÊp tõ 1974 – 1988.
Tõ quy m« ban ®Çu rÊt nhá, vèn Ýt gi¸ trÞ tæng s¶n lîng lµ158.570 ®ång
(gi¸ n¨m 1970) víi tæng 174 c«ng nh©n viªn, trong ®ã cã 114 c«ng nh©n s¶n
xuÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhµ m¸y kh«ng ngõng ®Çu t hoµn thiÖn c¬ së h¹
tÇng, t¨ng cêng m¸y mãc thiÕt bÞ lao ®éng, vËt t, tiÒn vèn. §Õn n¨m 1988 tæng
møc vèn kinh doanh ®· lªn tíi 5 tû ®ång, gi¸ trÞ s¶n lîng ®¹t 10 tû ®ång (theo
gi¸ cè ®Þnh n¨m 1970), n©ng tæng sè toµn bé c«ng nh©n viªn lªn 1.079 ngêi,
trong ®ã cã 986 c«ng nh©n s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt xÝ nghiÖp ®· c¶i
tiÕn d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ tõng bíc n©ng cao t×nh ®é tay nghÒ cña c¸n bé
c«ng nh©n viªn, ®¸p øng trong níc ®¶m b¶o cho nhµ m¸y ph¸t triÓn s¶n xuÊt
kinh doanh cã l·i.
Trong giai ®o¹n nµy nhµ m¸y thùc hiÖn kinh doanh theo c¬ chÕ bao cÊp,
®Çu vµo ®Çu ra ®Òu do nhµ níc ®¶m nhËn, doanh nghiÖp chØ lo s¶n xuÊt ®Ó
hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch ®îc giao, do ®ã t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô
s¶n phÈm t¬ng ®èi æn ®Þnh vµ theo xu thÕ n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, s¶n
phÈm lµm ra lu«n ®îc kh¸ch hµng a chuéng vµ tiªu thô tõ B¾c vµo Nam.
C¸c s¶n phÈm chñ yÕu ®¹t møc tiªu thô cao nhÊt nh: tói n¨m 1988 tiªu
thô 3,608 triÖu chiÕc, vÝ 1,2 triÖu chiÕc, v¶i t¨ng 1,4 triÖu m 2. D©y chuyÒn s¶n
xuÊt lµm viÖc theo chÕ ®é 3 ca.
1.3. Giai ®o¹n chuyÓn ®æi c¬ chÕ thÞ trêng tõ 1989 ®Õn nay.
§©y lµ giai ®o¹n nÒn kinh tÕ níc ta b¾t ®Çu chuyÓn tõ c¬ chÕ t¹p trung
sang c¬ chÕ thÞ trêng víi chÝnh s¸ch më cöa cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng trong níc xuÊt hiÖn nh÷ng s¶n phÈm t¬ng tù cña nhµ m¸y. V× thÕ s¶n phÈm tiªu thô
cña nhµ m¸y bÞ thu hÑp ®¸ng kÓ. §øng tríc t×nh h×nh ®è c«ng ty ®· ph¶i t×m
c¸ch n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cña m×nh ®Ó c¹nh tranh víi s¶n phÈm cïng
lo¹i trªn thÞ trêng. C«ng ty ®· tõ bøc t×m ph¬ng híng , gi¶i ph¸p hîp lý nh
n©ng cao kü thuËt, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, t×m b¹n hµng míi ®Ó ký hîp ®«ng,
t×m biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra c«ng ty cßn ®Çu t hai d©y
chuyÒn may ¸o ®i ma vµ t¨ng víi c«ng suÊt thiÕt kÕ lµ 500.000 s¶n phÈm/n¨m.
Ngµy 28/8/1994 xÝ nghiÖp ®æi tªn thµnh C«ng Ty c«ng ty nhùa b¸ch ho¸
theo giÊy phÐp thµnh lËp sè 100151 ngµy 23/8/1994 cña uû ban kÕ ho¹ch nhµ
níc víi chøc n¨ng ho¹t ®éng ®a d¹ng h¬n phï hîp víi yªu cÇu cô thÓ cña
c«ng ty vµ xu thÕ qu¶n lý tÊt yÕu hiÖn nay. N¨m 1997 c«ng ty tiÕp tôc ®Çu t
6
mét d©y chuyÒn may, thiÕt bÞ nhËp toµn bé cña NhËt B¶n víi 150 m¸y may
c«ng nghiÖp ®· ®i vµo ho¹t ®éng n¨m 1998. Trong viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc ®a
d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt c«ng ty chñ ®éng t×m c¸c ®èi
t¸c liªn doanh, liªn kÕt ®Ó s¶n xuÊt vµ t×m kiÕm thÞ trêng ( tõ 1993) . Bíc
®Çu®· tiªu thô ®îc 160 chiÕc tói tö xÜ,bãng th¸m kh«ng trong ®ã xuÊt khÈu
®ùc 600 chiÕc ( sè liÖu 9 th¸ng ®Çu n¨m 2000) vµ dù tÝnh trong nh÷ng n¨m tíi
®©y sÏ lµ mÆt hµng chñ lùc cña c«ng ty.
Nh×n chung ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m
gÇn ®©y cã xu híng ®i lªn. C«ng ty ®· duy tr× tèc ®é ph¸t triÓn, t¹o ®ñ c«ng ¨n
viÖc lµm cho ®a sè c«ng nh©n viªn, ph¸t huy n¨ng lùc, m¸y mãc thiÕt bÞ, ®Çu
t ®óng híng t¹o uy tÝn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm truyÒn thèng trªn thÞ trêng, ®¶m
b¶o n©ng cao kh«ng ngõng ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty.
2. NhiÖm vô vµ ph¬ng híng ph¸t triÓn
HiÖn nay c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i tói vµ ¸o ma
theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, nh÷ng s¶n phÈm nµy ®îc sö dông réng r·i trong
c¶ níc.
V¶i chñ yÕu nhËp tõ nhµ m¸y R¹ng §«ng ngoµi ra theo yªu
cÇu cña kh¸ch hµng V¶i b¹t c¸c lo¹i: Víi c¸c kÝch cì, khæ v¶i, dµy máng kh¸c
nhau ®îc c¸c kh¸ch hµng lùa chän ®Æt tríc.
Hµng may: Chñ yÕu may gia c«ng cho níc ngoµi nh thÞ trêng
EU, ngoµi ra c«ng ty cßn may xuÊt khÈu, b¸n trong níc vµ ®îc phÐp kinh
doanh mét sè lo¹i vËt t cho ngµnh nhùa nh nhËp nhùa tõ níc ngoµi vµ b¸n cho
c¸c nhµ m¸y
3. Qui tr×nh s¶n xuÊt mét sè mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty.
Quy tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ quy tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, kiÓu xen
kÏ liªn tôc, s¶n xuÊt víi sè lîng lín. Qua t×m hiÓu ta cã ®îc s¬ ®å c¸c quy
tr×nh s¶n xuÊt nh sau:
a. D©y chuyÒn s¶n xuÊt.
Nhµ m¸y c¾t
NhËp kho
Nhµ m¸y may
®ãng gãi
M¸y gi¸n cao
tÇn
In m¨n kÐt
7 s¶n
Hoµn thiÖn
phÈm
KiÓm tra(kcs)
3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng còng nh nhiÒu c«ng ty kh¸c, c«ng ty nhùa b¸ch
ho¸ ®îc quyÒn chñ ®éng quyÕt ®Þnh tæ chøc bé m¸y qu¶n lý trong néi bé ®Ó
phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. HiÖn nay
c«ng ty ®ang tæ chøc bé m¸y qu¶n lý theo kiÓu trùc tuyÕn chøc n¨ng. Theo c¬
cÊu tæ chøc nµy, toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Òu chÞu sù qu¶n lý thèng nhÊt
cña Gi¸m ®èc c«ng ty. Víi 962 c¸n bé CNV, C«ng ty thêng xuyªn kiªm toµn
bé m¸y tæ chøc qu¶n lý, cho ®Õn thêi ®iÓm nµy bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®îc bè trÝ theo s¬ ®å sau:
S¬ ®å tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Gi¸m §èc
Phã gi¸m ®èc
Phßng kÕ to¸n
Phßng tæ chøc
Phßng Marketing
Phßng ®oµn thÓ
8
Chøc n¨ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña c¸c bé phËn qu¶n lý :
- Gi¸m ®èc c«ng ty: Lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tríc nhµ níc vÒ toµn bé
ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vµ lµ ngêi chØ huy cao nhÊt, ®iÒu hµnh mäi
ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, ®¶m b¶o viÖc lµm vµ thu nhËp cho c¸n bé
c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty theo luËt nhµ níc ban hµnh.
- Phã gi¸m ®èc c«ng ty: Lµ ngêi gióp ®ì Gi¸m ®èc c¸c mÆt ho¹t ®éng
®îc ph©n c«ng vµ uû quyÒn trong viÖc ra quyÕt ®Þnh.
- + Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch phßng kÕ to¸n vµ th«ng qua kÕ to¸n ®Ó
n¾m ®îc mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , kÕ ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña
c«ng ty .
- KÕ to¸n trëng: Lµ ngêi gióp Gi¸m ®èc thùc hiÖn ph¸p lÖnh kÕ to¸n
trong c«ng ty vµ c¸c phßng ban kh¸c.
Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c phßng ban:
-
Phßng tæ chøc
+ Chøc n¨ng: Tham mu cho gi¸m ®èc vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh, qu¶n trÞ
(Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ lao ®éng tiÒn l¬ng).
+ NhiÖm vô: Nghiªn cøu x©y dùng hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc c«ng ty
®µo t¹o, s¾p xÕp c¸n bé c«ng nh©n viªn, x©y dùng quü tiÒn l¬ng, ®Þnh møc lao
®éng, tæng hîp ban hµnh c¸c quy chÕ qu¶n lý sö dông lao ®éng, gi¶i quyÕt chÕ
®é lao ®éng theo quy chÕ nhµ níc, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô lÏ t©n, nghiÖp vô
qu¶n trÞ.
+ Th ký Gi¸m ®èc: Thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô v¨n th.
Phßng Marketing:
+ Chøc N¨ng: X©y dùng chiÕn lîc s¶n phÈm cña c«ng ty, qu¶n lý c¸c
ho¹t ®éng cña c«ng ty.
+ NhiÖm vô: TiÕp nhËn, ph©n tÝch c¸c th«ng tin khoa häc kinh tÕ míi,
x©y dùng qu¶n lý c¸c quy tr×nh quy ph¹m tiªu chuÈn chÊt lîng s¶n phÈm, ®Þnh
møc kü thuËt, tiÕn hµnh nghiªn cøu chÕ t¹o s¶n phÈm míi, tæ chøc qu¶n lý
®¸nh gi¸ c¸c s¸ng kiÕn, c¶i tiÕn kü thuËt trong c«ng ty, tæ chøc kiÓm tra, x¸c
®Þnh tr×nh ®é tay nghÒ c«ng nh©n, qu¶n lý hå s¬ kü thuËt c«ng ty.
Phßng s¶n xuÊt kinh doanh:
+ Chøc n¨ng: §iÒu hµnh toµn bé c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ
ho¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c«ng ty, tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, qu¶n lý cung
øng vËt t, b¶o qu¶n dù tr÷ vËt t.
9
+ NhiÖm vô: Tæng hîp x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ ho¹ch
xuÊt nhËp khÈu, chØ ®¹o s¶n xuÊt, ®iÒu hoµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c©n
®èi toµn c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o tiÕn ®é yªu cÇu cña kh¸ch hµng, thùc hiÖn c¸c
nghiÖp vô cung øng vËt t vµ qu¶n lý kho, tæ chøc thùc hiÖn tiªu thô s¶n phÈm,
kiÓm tra gi¸m s¸t, x¸c nhËn møc hoµn thµnh kÕ ho¹ch, quyÕt to¸n vËt t cÊp
ph¸t vµ nhËp kho ®èi víi c¸c ph©n xëng, tæ chøc sö dông ph¬ng tiÖn vËn t¶i
víi hiÖu qu¶ cao nhÊt.
Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n:
+ Chøc n¨ng: Tham mu cho Gi¸m ®èc vÒ qu¶n lý, huy ®éng vµ sö dông
nguån vèn cña c«ng ty ®óng môc ®Ých, ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, h¹ch to¸n b»ng
tiÒn mäi ho¹t ®éng cña ty, gi¸m s¸t tæ chøc kiÓm tra c«ng t¸c kÕ to¸n ë c¸c
®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty.
+ NhiÖm vô: X©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh, tæ chøc thùc hiÖn c¸c nguån
vèn phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, theo dâi gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c hîp
®ång kinh tÕ vÒ mÆt tµi chÝnh,theo dâi ®«n ®èc thu håi c¸c kho¶n nî, qu¶n lý
nghiÖp vô h¹ch to¸n kÕ to¸n trong c«ng ty, chñ tr× c«ng t¸c kiÓm kª trong
c«ng ty theo ®Þnh kú quy ®Þnh, x©y dùng qu¶n lý vµ gi¸m s¸t gi¸ thµnh, gi¸
b¸n s¶n phÈm.
Ngoµi ra trùc thuéc c«ng ty cã 3 ph©n xëng cã quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n
xuÊt riªng biÖt.
Cïng víi ho¹t ®éng qu¶n lý cña c¸c phßng ban chøc n¨ng, ë c¸c ph©n xëng cßn cã c¸c qu¶n ®èc ph©n xëng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ toµn bé ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña ph©n xëng m×nh, bè trÝ tõng ®éi s¶n xuÊt cho phï hîp
víi kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cña tõng c«ng nh©n viªn trong ph©n xëng, thêng xuyªn gi¸m s¸t vµ híng dÉn kü thuËt cho c«ng nh©n.
a. Tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt ë c«ng ty.
HiÖn nay, C«ng ty nhùa b¸ch ho¸ Hµ Néi cã 3 ph©n xëng :
Ph©n xëng s¶n xuÊt tói,vÝ ,ph©n xëng may ¸o ma,t¨ng, ph©n xëng s¶n
xuÊt bèng th¸m kh©u. Tuy cã 3 ph©n xëng nhng s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng hµng t¬ng tù gièng nhau nªn
* Phã Gi¸m ®èc c«ng ty kiªm Gi¸m ®èc ph©n xëngphô tr¸ch
chung.
§Þnh kú ®Çu tuÇn c¸c Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp häp giao ban cïng l·nh ®¹o
c«ng ty vµ c¸c bé phËn phßng ban cña c«ng ty, b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh
doanh. Th«ng qua mäi ho¹t ®éng cña ph©n xëng, Gi¸m ®èc c«ng ty cïng c¸c
phßng chøc n¨ng chØ ®¹o s¶n xuÊt xuèng tõng ph©n xëng.
10
II. ®Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i cty nhùa b¸ch
ho¸ hµ néi
1.Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.
C«ng ty nhùa b¸ch ho¸ Hµ Néi lµ mét ®¬n vÞ ho¹t ®éng chñ yÕu lµ s¶n
xuÊt ra c¸c lo¹i v¶i d©n dông, may gia c«ng cho xuÊt khÈu vµ néi ®Þa. H¹ch
to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p nh©n, tù trang tr¶i tÝnh to¸n mäi kho¶n chi
phÝ ®Ó ®¹t lîi nhuËn cao nhÊt. VÒ nghiÖp vô phßng kÕ to¸n tµi chÝnh chÞu sù
l·nh ®¹o cña Gi¸m ®èc c«ng ty, ®Þa bµn ho¹t ®éng cña c«ng ty rÊt réng nhng
kh«ng ph©n t¸n, v× vËy viÖc thu thËp ph©n tÝch chøng tõ kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n
qua phßng tµi chÝnh kÕ to¸n còng ph¶i chän ph¬ng ph¸p phï hîp, ®¶m b¶o
tÝnh tËp trung kÞp thêi.
Bé phËn kÕ to¸n cña c«ng ty hiÖn nay bao gåm 9 ngêi, ®øng ®Çu lµ kÕ
to¸n trëng kiªm trëng phßng, sau ®ã lµ phã phßng, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n vµ
thñ quü ®îc thÓ hiÖn b»ng s¬ ®å sau:
11
S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty
KÕ to¸n trëng
Phã phßng kÕ to¸n ( kiªm
kÕ to¸n tæng hîp)
KÕ
to¸n
vËt t
KÕ
to¸n
tiÒn l
¬ng
KÕ to¸n
CPSX vµ
tÝnh gi¸
thµnh
KÕ to¸n
thµnh
phÈm,
tiªu thô
KÕ
to¸n
thanh
to¸n
Thñ
quü
kinh
tÕ xuÊt
ë c¸c
xÝ nghiÖp
XuÊt ph¸t tõ ®ÆcNh©n
®iÓmviªn
tæ chøc
s¶n
kinh
doanh, ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu
thµnh viªn
cho qu¶n lý còng nh phï hîp víi tr×nh ®é cña c¸n bé kÕ to¸n, bé m¸y kÕ to¸n
cña c«ng ty ®îc tæ chøc theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung.
Theo h×nh thøc nµy th× toµn bé c«ng viÖc kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn tËp trung
t¹i phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. ë c¸c ph©n xëng, xÝ nghiÖp trùc thuéc kh«ng tæ
chøc bé phËn kÕ to¸n riªng biÖt mµ chØ bè chÝ trÝ c¸c nh©n viªn kinh tÕ lµm
nhiÖm vô híng dÉn kiÓm tra, c«ng t¸c h¹ch to¸n mét c¸ch gi¶n ®¬n ®Ó chuyÓn
vÒ phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. Sè lîng nh©n viªn bè trÝ ë mçi ph©n xëng, xÝ
nghiÖp tuú thuéc vµo quy m« s¶n xuÊt vµ khèi lîng c«ng viÖc giao cho nh©n
viªn kinh tÕ ®¶m nhiÖm.
Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®îc ®Æt díi sù chØ ®¹o cña Gi¸m ®èc víi
nhiÖm vô:
Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n
Híng dÉn viÖc ghi chÐp ban ®Çu phôc vô cho viÖc ®iÒu hµnh, qu¶n
lý ho¹t ®éng trong c«ng ty
Tham mu cho Gi¸m ®èc c«ng ty nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn
tµi chÝnh nh»m ®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt.
2. H×nh thøc ghi sæ kÕ to¸n t¹i cty.
12
§Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kÕ to¸n còng nh tæ chøc bé m¸y kÕ
to¸n c¨n cø vµo sù ph©n cÊp qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña c«ng ty.
§ång thêi ®Ó ¸p dông víi quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c«ng
ty, phßng kÕ to¸n tµi vô ®· ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n "NhËt ký chøng
tõ". Chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n.
2.1.HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n sö dông trong c«ng ty.
Mäi sè liÖu ghi chÐp vµo sæ s¸ch kÕ to¸n ®Òu ph¶i cã c¬ së ®¶m b¶o tÝnh
ph¸p lý ®îc ph¸p luËt thõa nhËn tøc lµ nh÷ng sè liÖu ®è ph¶i ®îc chøng minh
mét c¸ch hîp lý, hîp ph¸p theo quy ®Þnh nhµ níc vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n trong
c¸c doanh nghiÖp.
Theo ®iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n do nhµ níc ban hµnh th× mäi nghiÖp vô tµi
chÝnh kÕ to¸n ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ, kÕ
to¸n ®Òu ph¶i lËp chøng tõ theo ®óng quy ®Þnh trong chÕ ®é chøng tõ kÕ to¸n.
§ång thêi ghi chÐp ®Çy ®ñ, kÞp thêi ®óng víi nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh. Nh
vËy chøng tõ kÕ to¸n lµ nh÷ng chøng minh vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n tµi chÝnh ®·
ph¸t sinh ( hay ®· hoµn thµnh).
Theo quy ®Þnh th× hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n bao gåm 2 lo¹i:
-
HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n thèng nhÊt b¾t buéc.
HÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n híng dÉn.
Chøng tõ kÕ to¸n ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè sau:
-
Tªn gäi chøng tõ.
-
Ngµy th¸ng n¨m cÊp.
-
Sè hiÖu chøng tõ.
-
Tªn goi, ®Þa chØ cña ®¬n vÞ hay c¸ nh©n lËp chøng tõ.
-
Néi dung nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
-
C¸c chØ tiªu vÒ lîng gi¸ trÞ.
Ch÷ ký cña ngêi lËp vµ ngêi cã liªn quan.
T¹i c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ Hµ Néi hÖ thèng chøng tõ kÕ to¸n bao gåm:
Lao ®éng tiÒn l¬ng: B¶ng chÊm c«ng, b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng, phiÕu
nghØ BHXH, b¶ng thanh to¸n BHXH, phiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoµn thµnh,
phiÕu b¸o lµm thªm giê, biªn b¶n ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng.
Hµng tån kho: PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, phiÕu lÜnh vËt t theo
®Þnh møc, thÎ kho, biªn b¶n kiÓm tra vËt t, s¶n phÈm, hµng ho¸.
13
B¸n hµng: Ho¸ ®¬n GTGT – MÉu sè 02 GTGT – 3LL, ho¸ ®¬n kiªm
phiÕu xuÊt kho, hîp ®ång cho thuª nhµ.
TiÒn tÖ: PhiÕu thu, phiÕu chi, giÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, giÊy thanh to¸n tiÒn
t¹m øng, b¶ng kiÓm kª quü.
Tµi s¶n cè ®Þnh: Biªn b¶n giao nhËn tµi s¶n cè ®Þnh, thÎ TSC§, biªn b¶n
thanh lý TSC§.
HiÖn nay c«ng ty c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ Hµ Néi ®ang ¸p dông ph¬ng
ph¸p tËp hîp chi phÝ theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. C¸c TK kÕ to¸n sö
dông trong c«ng ty ®îc ¸p dông theo quyÕt ®Þnh 1864/1998/Q§/BTC kÓ tõ
ngµy 01/01/1999.
s¬ ®åTr×nh tù ghi sæ kÕ to¸ntheo h×nh thøc nhËt ký
chøngtõ.
Chøng tõ gèc
B¶ng ph©n bæ
Sæ quü
B¶ng kª
Sæ chi tiÕt
NhËt ký chøng tõ
Ghi chó:
B¶ng tæng hîp
Sæ c¸i
: Ghi hµng ngµy.
chi tiÕt
: Hµng th¸ng (Quý).
tµi chÝnh
: KiÓm traB¸o
®èic¸o
chiÕu.
Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ®· kiÓm tra ®¶m b¶o tÝnh hîp lÖ,
hîp ph¸p, c¸c kÕ to¸n chi tiÕt ghi vµo b¶ng ph©n bæ. Cuèi th¸ng lÊy sè liÖu tõ
b¶ng ph©n bæ ®Ó ghi vµo b¶ng kª vµ nhËt ký chøng tõ.
C¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc, c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh c¸c ho¹t ®éng kinh
tÕ cÇn qu¶n lý chi tiÕt cô thÎ kÕ to¸n ghi vµo sæ (thÎ) chi tiÕt cã liªn quan.,
chøng tõ cã liªn quan ®Õn thu chi tiÒn mÆt ®îc thñ quü ghi vµo sæ quü, cuèi
ngµy chuyÓn sæ quü kÌm c¸c chøng tõ thu chi cho kÕ to¸n, kÕ to¸n tiÕn hµnh
tæng hîp sè liÖu tõ sæ quü ghi vµo c¸c b¶ng kª vµ nhËt ký chøng tõ.
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu ë c¸c nhËt ký chøng tõ kÕ to¸n tæng hîp
vµo sæ c¸i c¸c tµi kho¶n, ®ång thêi c¨n cø vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt lËp b¶ng tæng
14
hîp chi tiÕt. Sau ®ã kiÓm tra sè liÖu ë c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt, víi sè liÖu ë
sæ c¸i tµi kho¶n t¬ng øng gi÷a b¶ng kª víi nhËt ký. Sau khi ®· kiÓm tra ®èi
chiÕu thÊy sè liÖu gi÷a c¸c sæ hîp lÖ víi nhau, kÕ to¸n c¨n cø vµo sè liÖu ë
b¶ng kª, nhËt ký chøng tõ, sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi
kÕ to¸n vµ b¸o c¸o tµi chÝnh.
Tµi kho¶n lo¹i 1: Tµi s¶n lu ®éng:
+ TK 111: TiÒn MÆt.
1111: TiÒn ViÖt Nam.
1112: Ngo¹i tÖ.
+ TK 112: TiÒn göi ng©n hµng.
1121: TiÒn ViÖt Nam.
1122: Ngo¹i tÖ.
+TK 133: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ.
1331: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô.
1332: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña TSC§.
+ TK 131: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
1311: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng.
1312: Kh¸ch hµng øng tríc triÒn hµng.
+ TK 138: Ph¶i thu kh¸c.
1381: Tµi s¶n thiÕu chê xö lý.
1388: Ph¶i thu kh¸c.
+ TK 141: T¹m øng.
+ TK 142: Chi phÝ tr¶ tríc.
1421: Chi phÝ tr¶ tríc.
1422: Chi phÝ chê kÕt chuyÓn.
+ TK 144: ThÕ chÊp, ký cîc, ký quü ng¾n h¹n.
+ TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu.
1521: Nguyªn vËt liÖu chÝnh.
1522: VËt liÖu phô.
1523: Nhiªn liÖu.
1524: Phô tïng thay thÕ.
1527: PhÕ liÖu thu håi.
+ TK 153: C«ng cô dông cô.
1531: c«ng cô dông cô.
1532: Bao b× lu©n chuyÓn.
+ TK 154: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang.
15
1541: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ë xÝ nghiÖp b¹t.
1542: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ë xÝ nghiÖp mµnh.
1543: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ë xÝ nghiÖp may.
+ TK 155: Thµnh phÈm.
+ TK 156: Hµng ho¸.
1561: Gi¸ mua hµng ho¸.
1562: Chi phÝ thu mua hµng ho¸.
+ TK 161: Chi sù nghiÖp.
1612: Chi sù nghiÖp n¨m tríc.
1612: Chi sù nghiÖp n¨m nay.
Tµi kho¶n lo¹i 2: Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t dµi h¹n.
+ TK 211: TSC§ h÷u h×nh ( 2112, 2113, 2114, 2115, 2118).
+ TK 213: TSC§ v« h×nh.
2138: TSC§ v« h×nh kh¸c.
+ TK 214: Hao mßn TSC§ ( 2141,2143).
+ TK 241: XDCB dë dang (2412, 2413).
Tµi kho¶n lo¹i 3: Nî ph¶i tr¶.
+ TK 311: Vay ng¾n h¹n.
+ TK 315: Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶.
+ TK 331: Ph¶i tr¶ ngêi b¸n.
+ TK 333: ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ Níc.
(33311, 33312, 3333, 3334, 3337, 3338).
+ TK 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn.
3341: TiÒn l¬ng.
3342: èm ®au, thai s¶n.
+ TK 335: Chi phÝ ph¶i tr¶.
+ TK 338: Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c (3381, 3382, 3383, 3384, 3388).
+ TK 341: Vay dµi h¹n.
+ TK 342: Nî dµi h¹n.
Tµi kho¶n lo¹i 4: Nguån vèn chñ së h÷u.
+ TK 411: Nguån vèn kinh doanh.
+ TK 413: Chªnh lÖch tû gi¸.
+ TK 414: Quü ®Çu t ph¸t triÓn.
+ TK 421: L·i cha ph©n phèi (4211, 4212).
+ TK 441: Nguån vèn XDCB.
16
+ TK 461: Nguån vèn kinh phÝ sù nghiÖp (4611, 4612).
Tµi kho¶n lo¹i 5: Doanh thu.
+ TK 511: Doanh thu b¸n hµng (5111, 5112, 5113).
+ TK 531: Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i.
+ TK 532: Gi¶m gi¸ hµng b¸n.
Tµi kho¶n lo¹i 6: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
+ TK 621: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
+ TK 622: Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
+ TK 627: Chi ohÝ s¶n xuÊt chung (6271, 6272, 6273, 6274, 6277, 6278).
+ TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n.
+ TK 641: Chi phÝ b¸n hµng (6411, 6412, 6413, 6414, 6417, 6418).
TK 642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp (6421, 6422, 6424…).
Tµi kho¶n lo¹i 7: Thu nhËp ho¹t ®éng kh¸c.
+ TK 711: Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh.
+ TK 721: Thu nhËp ho¹t ®éng bÊt thêng.
Tµi kho¶n lo¹i 8: Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c.
+ TK 811: Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh.
+ TK 821: Chi phÝ ho¹t ®éng bÊt thêng.
Tµi kho¶n lo¹i 9: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
+ TK 911: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
Tµi kho¶n 009: Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n.
III. kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm t¹i c«ng ty nhùa b¸ch ho¸ tæng hîp.
1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
1.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ ®èi tîng lao ®éng chñ yÕu cÊu thµnh nªn thùc
thÓ chÝnh cña s¶n phÈm.
T¹i C«ng ty nhùa B¸ch Hãa tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu bao gåm:
- Nguyªn vËt liÖu chÝnh: Thêng chiÕm mét tû träng t¬ng ®èi lín trong
tæng sè chi phÝ s¶n xuÊt. VÝ dô ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng nh tói, vÝ, cÆp… th×
ph¶i cã v¶i da, nilon… nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc theo dâi trªn TK 152-1.
- Nguyªn vËt liÖu phô vµ nhiªn liÖu ®îc sö dông trong mét sè c«ng ®o¹n
nh: nhóng keo, gi¸n…. chi phÝ s¶n xuÊt phô ® îc theo dâi trªn TK 152-2. Cßn
nhiªn liÖu theo dâi trªn TK 152-3.
17
- Do ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt chÝnh cña C«ng ty lµ gåm 2 kh©u chÝnh
®ã lµ kh©u c¾t, kh©u may gi¸n. Cßn c¸c ®å nhùa ®Ó dïng lµm Nguyªn vËt liÖu
x©y bÓ b¬i cho häc sinh ®îc mua ngoµi vÒ vµ ®îc theo dâi trªn TK 156.
Ngoµi ra, t¹i c«ng ty, mét sè lo¹i c«ng cô dông cô lao ®éng tham gia vµo
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng ®îc coi lµ thuéc kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu
trùc tiÕp, ®îc theo dâi trªn tµi kho¶n 153.
Nguyªn t¾c xuÊt dïng nguyªn vËt liÖu vµo s¶n xuÊt lµ c¨n cø vµo kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt, nhu cÇu thùc tÕ vµ ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu, hµng
th¸ng c¸c ph©n xëng lËp ra mét phiÕu yªu cÇu xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, ghi
danh môc vËt liÖu cÇn lÜnh cô thÓ vÒ sè lîng. Sau ®ã tr×nh phiÕu nµy cho Gi¸m
®èc ký duyÖt. Thñ kho sÏ c¨n cø vµo phiÕu ®ã xuÊt vËt t. kÕ to¸n còng c¨n cø
vµo ®ã ®Ó ghi sæ chi tiÕt vËt t theo sè lîng, cuèi quý c¨n cø vµo sè lîng vµ gi¸
trÞ vËt t tån ®Çu kú, nhËp trong kú ®Ó tÝnh ra gi¸ trÞ vËt t xuÊt dïng. C«ng ty sö
dông ph¬ng ph¸p hÖ sè gi¸ ®Ó tÝnh gi¸ trÞ thùc tÕ NVL xuÊt trong kú.
VÝ dô: ViÖc tÝnh Z tt NVLC xuÊt kho quý IV n¨m 2001 diÔn ra nh sau:
Tån ®Çu kú: Theo gi¸ h¹ch to¸n : 322.479.239 ®
Theo gi¸ thùc tÕ: 376.698.030 ®
NhËp trong kú:
Theo gi¸ h¹ch to¸n: 2.645.576.054 ®
Theo gi¸ thùc tÕ : 2.518.608.421 ®
XuÊt trong kú: Theo gi¸ h¹ch to¸n : 2.251.910.298 ®
NVLC tån ®Çu kú + Gtt NVLC nhËp trong kú
HÖ sè gi¸ = Gtt
Ght NVLC tån ®Çu kú + Ght NVLC nhËp trong kú
+ 2.518.608.421
= 376.968.030
322.479.239 + 2.645.576.054 = 0,98
Gtt NVLC xuÊt trong kú = hÖ sè gi¸ x Ght
= 0,98 x 2.251.910.298 = 2.208.872.092
§èi víi NVL phô; nhiªn liÖu; CCDC; NVL lµ phô tïng th× gi¸ xuÊt thùc
tÕ còng ®îc tÝnh t¬ng tù dùa trªn hÖ thèng gi¸ h¹ch to¸n cña C«ng ty, trong ®ã
nh÷ng phô tïng do C«ng ty tù s¶n xuÊt gi¸ h¹ch to¸n lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt kÕ
ho¹ch.
* Tr×nh tù h¹ch to¸n: §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ NVL trùc tiÕp, kÕ
to¸n c«ng ty sö dông TK 621 - CPNVLtt. Tµi kho¶n nµy ®îc tËp hîp chung
cho tÊt c¶ c¸c ph©n xëng.
- Khi xuÊt kho NVL sö dông trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm, kÕ to¸n
c¨n cø vµo sè lîng thùc xuÊt cña tõng lo¹i NVL trªn phiÕu lÜnh vËt t, tÝnh ra
gi¸ trÞ tõng lo¹i NVL xuÊt thùc tÕ (thÓ hiÖn ë b¶ng 2) råi tËp hîp vµo b¶ng
ph©n bæ NVL vµ CCDC (b¶ng 3) theo ®Þnh kho¶n sau:
Nî TK 621
: 7.719.585.374
18
Cã TK 152.1 : 1.940.361.347
Cã TK 152.2 : 342.864.116
Cã TK 152.3 :
197.224
Cã TK 153
:
82.410.103
Cã TK 156
: 5.353.752.584
- C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ NVL trùc tiÕp: lµ phÇn gi¸ trÞ NVLC vµ
NVL phô ®· xuÊt kho cho s¶n xuÊt nhng kh«ng dïng hÕt, khi ®ã sÏ nhËp trë
l¹i kho vµ gi¸ thùc tÕ sÏ lµ gi¸ h¹ch to¸n, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 152.1 : 78.666.750
Nî TK 156 : 216.965.513
Cã TK 621 : 295.632.263
Sè liÖu tæng hîp trªn b¶ng ph©n bæ NVL vµ CCDC lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n
vµo B¶ng c©n ®èi (BC§) sè ph¸t sinh c¸c tµi kho¶n, sæ C¸i TK 621.
Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn CP NVL tt vµo TK 154 (154.1) - CPSXKD
dë dang ®Ó tÝnh Zsp.
Nî TK 154.1 : 7.423.953.111
Cã TK 621 : 7.423.953.111
Sè liÖu nµy ®îc minh ho¹ trªn BC§ sè ph¸t sinh c¸c TK vµ sæ C¸i TK
154
19
20
- Xem thêm -