Tài liệu Báo cáo thực trạng công tác bảo hộ lao động tại công ty tu tạo và phát triển nhà

Nh÷ng tõ ng÷ viÕt t¾t AT-VSL§ : An toµn -vÖ sinh lao ®éng. ATL§-VSL§: : An toµn lao ®éng- VÖ sinh lao ®éng. VSV : VÖ sinh viªn. BHL§ : B¶o hé lao ®éng. BNN : BÖnh nghÒ nghiÖp. C§ : C«ng ®oµn. CBCNVC : C¸n bé c«ng nh©n viªn chøc. CNV : C«ng nh©n viªn. CNH-H§H : C«ng nghiÖp ho¸-HiÖn ®¹i ho¸. CNVC : C«ng nh©n viªn chøc. §KL§ : §iÒu kiÖn lao ®éng. §KLV : §iÒu kiÖn lµm viÖc. KTAT : Kü thuËt an toµn. KHKT : Khoa häc kü thuËt. NL§ : Ngêi lao ®éng. NSDLD : Ngêi sö dông lao ®éng. MTLV : M«i trêng lµm viÖc. MTL§ : M«i trêng lao ®éng. PCCC : Phßng ch¸y ch÷a ch¸y. PCCN : Phßng chèng ch¸y næ. PTBVCN : Ph¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n. TL§L§VN : Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt nam. TNL§ : Tai n¹n lao ®éng. 1 TCCP : Tiªu chuÈn cho phÐp. 2 Lêi nãi ®Çu Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng viÖc t¹o ra cña c¶i vËt chÊt vµ gi¸ trÞ tinh thÇn cho x· héi, con ngêi lµm viÖc ë nh÷ng §KLV kh¸c nhau, nhng còng thêng xuyªn tiÕp xóc víi c¸c yÕu tè nguy hiÓm ®éc h¹i ph¸t sinh trong s¶n xuÊt. C¸c yÕu tè nµy ¶nh hëng ®Õn tÝnh m¹ng, søc khoÎ ngêi lao ®éng lµ nguy c¬ g©y TNL§ vµ BNN. V× vËy, viÖc ch¨m lo c¶i thiÖn §KLV, b¶o ®¶m AT-VSL§ cho NL§ lµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c BHL§. Trong ®ã, ho¹t ®éng BHL§ lµ ho¹t ®éng ®ång bé trªn c¸c mÆt luËt ph¸p, tæ chøc hµnh chÝnh, kinh tÕ x· héi, KHKT. Nã g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c cña con ngêi. Nã ph¸t triÓn phô thuéc vµo tr×nh ®é kinh tÕ, KHKT vµ yªu cÇu ph¸t triÓn cña mçi níc. Nhng dï ë x· héi nµo ®i ch¨ng n÷a th× :”S¶n xuÊt ph¶i an toµn, an toµn ®Ó s¶n xuÊt” vÉn lµ c©u t©m niÖm. ë ViÖt nam, c«ng t¸c BHL§ ®îc quan t©m ngay tõ khi thµnh lËp níc, trong s¾c lÖnh ®Çu tiªn vÒ lao ®éng ®ã lµ s¾c lÖnh sè 29/SL do Hå Chñ TÞch ký vµ ban hµnh n¨m 1947 ®· cã nh÷ng ®iÒu quy ®Þnh vÒ AT-VSL§. Cïng víi qu¸ tr×nh x©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt níc, §¶ng vµ nhµ níc ta ®· ban hµnh nhiÒu nghÞ quyÕt, chØ thÞ, v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ BHL§ nh: Ph¸p lÖnh ®· ®îc héi ®ång Nhµ níc ban hµnh th¸ng 9/1991. Th¸ng 6/1994 Bé luËt lao ®éng ®· ®îc quèc héi th«ng qua vµ ban hµnh, trong ®ã cã toµn bé ch¬ng IX nãi vÒ AT-VSL§.§ã lµ nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt chñ yÕu cña níc ta vÒ BHL§. Lµ sinh viªn líp B8-Khoa BHL§ thuéc trêng §¹i häc C«ng §oµn. §Ó gãp phÇn søc lùc cña m×nh vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc qua lÜnh vùc BHL§ nãi chung vµ c«ng t¸c 3 BHL§ trong C«ng ty nãi riªng lµ nhê viÖc nèi tiÕp häc hái nh÷ng ngêi ®i tríc, cïng víi kiÕn thøc nhµ trêng ®· trang bÞ trong 4 n¨m häc. §ît ®i kh¶o s¸t thùc tËp t¹i C«ng ty Tu t¹o vµ Ph¸t triÓn nhµ ®· gióp em n¾m b¾t ®îc trong thùc tÕ viÖc chØ ®¹o vµ thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ cña ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng. BiÕt ®îc c¸ch tæ chøc c«ng t¸c BHL§ vµ thùc tr¹ng c«ng t¸c BHL§ cña C«ng ty. CH¦¥NG I : NH÷NG vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ BHL§ I. TÇm quan träng cña c«ng t¸c BHL§ 1. Kh¸i niÖm BHL§ 1.1.. BHL§: BHL§ mµ néi dung chñ yÕu lµ c«ng t¸c an toµn vÖ sinh lao ®éng lµ c¸c ho¹t ®éng ®ång bé trªn c¸c mÆt luËt ph¸p, tæ chøc hµnh chÝnh, kinh tÕ x· héi, khoa häc kü thuËt nh»m c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng, ng¨n ngõa tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp, b¶o ®¶m an toµn, b¶o vÖ søc khoÎ ngêi lao ®éng Ho¹t ®éng b¶o hé lao ®éng g¾n liÒn víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c cña con ngêi. Nã ph¸t triÓn phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, khoa häc, c«ng nghÖ vµ yªu cÇu ph¸t triÓn x· héi cña mçi níc. B¶o hé lao ®éng lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan ®Ó b¶o vÖ ngêi lao ®éng. YÕu tè chñ yÕu vµ n¨ng ®éng nhÊt cña lùc lîng s¶n xuÊt x· héi . 4 1.2.§iÒu kiÖn lao ®éng : §iÒu kiÖn lao ®éng lµ tæng thÓ c¸c yÕu tè vÒ tù nhiªn, x· héi, kinh tÕ, kü thuËt ®îc biÓu hiÖn th«ng qua c¸c c«ng cô vµ ph¬ng tiÖn lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, m«i trêng lao ®éng vµ sù s¾p xÕp, bè trÝ chóng trong ph«ng gian vµ thêi gian, sù t¸c ®éng qua l¹i cña chóng víi ngêi lao ®éng t¹i chç lµm viÖc, t¹o nªn mét ®iÒu kiÖn lao ®éng nhÊt ®Þnh cho con ngêi trong qu¸ tr×nh lao ®éng, t×nh tr¹ng t©m lý cña ngêi lao ®éng t¹i chç lµm viÖc còng ®îc coi nh mét yÕu tè g¾n liÒn víi ®iÒu kiÖn lao ®éng.M«i trêng lao ®éng lµ n¬i mµ ë ®ã con ngêi trùc tiÕp lµm viÖc, t¹i ®©y thêng xuÊt hiÖn rÊt nhiÒu yÕu tè, cã thÓ rÊt tiÖn nghi, thuËn lîi cho ngêi lao ®éng song còng cã thÓ rÊt xÊu, kh¾c nghiÖt ®èi víi con ngêi mµ ta thêng gäi lµ yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i . 1.3. C¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i: Trong ®iÒu kiÖn lao ®éng cô thÓ, bao giê còng xuÊt hiÖn nh÷ng yÕu tè vËt chÊt cã ¶nh hëng xÊu, cã h¹i vµ nguy hiÓm cã nguy c¬ g©y ra tai n¹n lao ®éng hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp cho ngêi lao ®éng. C¸c yÕu tè nguy hiÓm cã h¹i ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®a d¹ng vµ nhiÒu lo¹i. §ã cã thÓ lµ: - C¸c yÕu tè vËt lý nh nhiÖt ®é, ®é Èm, c¸c bøc x¹ cã h¹i (ion ho¸ vµ kh«ng ion ho¸ ), bôi, tiÕng ån, rung, thiÕu ¸nh s¸ng… - C¸c yÕu tè ho¸ häc nh chÊt ®éc, c¸c lo¹i h¬i, khÝ, bôi ®éc, c¸c chÊt phãng x¹. - C¸c yÕu tè sinh vËt, vi sinh vËt, siªu vi khuÈn, nÊm mèc, c¸c lo¹i ký sinh trïng, c¸c lo¹i c«n trïng, r¾n... 5 - C¸c yÕu tè bÊt lîi vÒ t thÕ lao ®éng, kh«ng tiÖn nghi do kh«ng gian nhµ xëng chËt hÑp, mÊt vÖ sinh, c¸c yÕu tè kh«ng thuËn lîi vÒ t©m lý… 1.4. Tai n¹n lao ®éng : Tai n¹n lao ®éng lµ tai n¹n xÈy ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng do kÕt qu¶ cña sù t¸c ®éng ®ét ngét tõ bªn ngoµi hoÆc lµm tæn th¬ng hoÆc lµm ph¸ huû chøc n¨ng ho¹t ®éng cña mét bé phËn nµo ®ã cña c¬ thÓ. Khi ngêi lao ®éng bÞ nhiÔm ®éc ®ét ngét víi sù x©m nhËp vµo c¬ thÓ mét lîng lín chÊt ®éc, cã thÓ g©y chÕt ngêi ngay lËp tøc hoÆc hñy ho¹i chøc n¨ng nµo ®ã cña c¬ thÓ th× gäi lµ nhiÔm ®éc cÊp tÝnh vµ còng ®îc coi lµ tai n¹n lao ®éng . 1.5. BÖnh nghÒ nghiÖp: Lµ mét hiÖn tîng bÖnh lý mang tÝnh chÊt ®Æc trng nghÒ nghiÖp hoÆc liªn quan ®Õn nghÒ nghiÖp mµ nguyªn nh©n sinh bÖnh do t¸c h¹i thêng xuyªn vµ kÐo dµi cña ®iÒu kiÖn lao ®éng xÊu. Còng cã thÓ nãi r»ng ®ã lµ sù suy yÕu dÇn vÒ søc kháe g©y bÖnh tËt cho ngêi lao ®éng do t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè cã h¹i ph¸t sinh trong s¶n xuÊt lªn c¬ thÓ ngêi lao ®éng . Tõ khi cã lao ®éng, con ngêi còng b¾t ®Çu ph¶i chÞu ¶nh hëng cña t¸c h¹i nghÒ nghiÖp vµ do ®ã cã thÓ bÞ bÖnh nghÒ nghiÖp. HiÖn nay cã 21 bÖnh nghÒ nghiÖp ®îc b¶o hiÓm ë níc ta. 6 2. Môc ®Ých, tÝnh chÊt, ý nghÜa cña c«ng t¸c B¶o hé lao ®éng . 2.1. Môc ®Ých: Môc tiªu cña c«ng t¸c b¶o hé lao ®éng lµ th«ng qua c¸c biÖn ph¸p vÒ khoa häc, kü thuËt, tæ chøc, hµnh chÝnh, kinh tÕ x· héi ®Ó lo¹i trõ c¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i ph¸t sinh trong s¶n xuÊt, t¹o nªn mét ®iÒu kiÖn lao ®éng thÝch nghi, thuËn lîi vµ ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn tèt h¬n ®Ó ng¨n ngõa tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp, h¹n chÕ èm ®au vµ gi¶m sót søc khoÎ còng nh nh÷ng thiÖt h¹i kh¸c ®èi víi ngêi lao ®éng, trùc tiÕp gãp phÇn b¶o vÖ søc khoÎ vµ ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Râ rµng ë ®©u cã s¶n xuÊt c«ng t¸c, cã con ngêi lµm viÖc th× ë ®ã ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c BHL§. Bëi vËy, BHL§ tríc hÕt lµ ph¹m trï cña s¶n xuÊt, g¾n liÒn víi s¶n xuÊt nh»m b¶o vÖ n¨ng ®éng nhÊt cña lùc lîng s¶n xuÊt lµ ngêi lao ®éng. MÆt kh¸c, nhê ch¨m lo b¶o vÖ søc kháe ngêi lao ®éng, mang l¹i h¹nh phóc cho b¶n th©n gia ®×nh hä mµ c«ng t¸c BHL§ cã mét hÖ qu¶ x· héi vµ nh©n ®¹o hÕt søc to lín cña §¶ng vµ Nhµ níc ta, lµ mét nhiÖm vô quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn Kinh tÕ-X· héi cña níc ta. Nã ®îc ph¸t triÓn tríc hÕt v× yªu cÇu tÊt yÕu, kh¸ch quan cña s¶n xuÊt, cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång thêi nã còng v× søc khoÎ vµ h¹nh phóc cña con ngêi nªn nã mang ý nghÜa chÝnh trÞ, x· héi chñ nghÜa vµ nh©n ®¹o s©u s¾c. Cã nhËn thøc ®óng nh vËy th× míi ®Æt nhiÖm vô BHL§ ®óng vÞ trÝ vµ ®óng tÇm quan träng cña nã, 7 míi ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn ®ång bé cña c«ng t¸c BHL§ trong lßng sù ph¸t triÓn Kinh tÕ – X· héi cña ®Êt níc. 2.2. TÝnh chÊt cña c«ng t¸c BHL§: §Ó ®¹t ®îc môc tiªu kinh tÕ – X· héi nh ®· nªu, nhÊt thiÕt c«ng t¸c BHL§ ph¶i mang ®Çy ®ñ 3 tÝnh chÊt : - TÝnh chÊt KHKT: V× mäi ho¹t ®éng cña cã ®Ó lo¹i trõ c¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i, phßng chèng tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp ®Òu xuÊt ph¸t tõ nh÷ng c¬ së khoa häc vµ b»ng c¸c biÖn ph¸p KHKT. C¸c ho¹t ®éng ®iÒu tra, kh¶o s¸t, ph©n tÝch ®iÒu kiÖn lao ®éng, ®¸nh gi¸ ¶nh hëng c¸c yÕu tè nguy hiÓm cã h¹i cho con ngêi cho ®Õn c¸c gi¶i ph¸p xö lý « nhiÔm, c¸c gi¶i ph¸p ®¶m b¶o an toµn …®Òu lµ nh÷ng ho¹t ®éng khoa häc sö dông c¸c dông cô, ph¬ng tiÖn khoa häc vµ do c¸c c¸n bé KHKT thùc hiÖn. - TÝnh ph¸p lý thÓ hiÖn ë chç muèn cho c¸c gi¶i ph¸p khoa häc kü thuËt, c¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc x· héi vÒ BHL§ ®îc thùc hiÖn th× thÓ chÕ ho¸ thµnh nh÷ng luËt lÖ, chÕ ®é chÝnh s¸ch, tiªu chuÈn quy ®Þnh, híng dÉn ®Ó buéc mäi cÊp qu¶n lý, mäi tæ chøc vµ c¸ nh©n ph¶i nghiªm tóc thùc hiÖn. §ång thêi ph¶i tiÕn hµnh thanh kiÓm tra mét c¸ch thêng xuyªn, khen thëng vµ xö ph¹t nghiªm minh vµ kÞp thêi th× c«ng t¸c BHL§ míi ®îc t«n träng vµ cã hiÖu qu¶ thiÕt thùc. - TÝnh chÊt quÇn chóng réng r·i vµ tÊt c¶ mäi ngêi tõ ngêi sö dông lao ®éng ®Õn ngêi lao ®éng ®Òu lµ ®èi tîng cÇn ®îc b¶o vÖ, ®ång thêi hä còng lµ chñ thÓ ph¶i tham gia vµo viÖc tù b¶o vÖ m×nh vµ b¶o vÖ ngêi kh¸c. 8 Mäi ho¹t ®éng cña c«ng t¸c BHL§ chØ cã kÕt qu¶ khi mäi cÊp qu¶n lý, mäi ngêi sö dông lao ®éng, ®«ng ®¶o c¸c bé KHKT vµ ngêi lao ®éng tù gi¸c tÝch cùc tham gia thùc hiÖn c¸c luËt lÖ, chÕ ®é, tiªu chuÈn, biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc, phßng chèng tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. BHL§ lµ ho¹t ®éng híng vÒ c¬ së vµ v× con ngêi, tríc hÕt lµ v× ngêi lao ®éng . 3. Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña c«ng t¸c BHL§ . §Ó ®¹t ®îc môc tiªu vµ 3 tÝnh chÊt nh ®· nªu trªn th× c«ng t¸c BHL§ ph¶i bao gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau : - Nh÷ng néi dung vÒ KHKT. - Nh÷ng néi dung vÒ x©y dung vµ thùc hiÖn luËt ph¸p, chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ BHL§. - Nh÷ng néi dung vÒ tuyªn truyÒn gi¸o dôc, vËn ®éng quÇn chóng lµm tèt c«ng t¸c BHL§. 3.1. Néi dung KHKT: Trong hÖ thèng c¸c néi dung cña c«ng t¸c BHL§ th× néi dung KHKT chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan träng, lµ phÇn cèt lâi ®Ó lo¹i trõ c¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng . Khoa häc kü thuËt BHL§ lµ lÜnh vùc khoa häc rÊt tæng hîp vµ liªn nghµnh, ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së kÕt hîp vµ sö dông c¸c thµnh tùu cña nhiÒu ngµnh khoa häc kh¸c 9 nhau tõ khoa häc tù nhiªn(to¸n, lý, ho¸, sinh ...) khoa häc kü thuËt chuyªn ngµnh (y häc, kü thuËt th«ng giã, kü thuËt ¸nh s¸ng..) ®Õn c¸c ngµnh khoa häc kinh tÕ, x· héi häc kinh tÕ lao ®éng, luËt häc, x· héi chñ nghÜa häc.Ph¹m vi vµ ®èi tîng nghiªn cøu KHKT BHL§ rÊt n¨ng ®éng, song rÊt cô thÓ g¾n liÒn víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®Æc ®iÓm thiªn nhiªn vµ con ngêi còng nh ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt vµ t×nh h×nh kinh tÕ cña mçi níc. KHKT BHL§ kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c kh©u ®iÒu tra kh¶o s¸t, nghiªn cøu c¬ b¶n víi nghiªn cøu øng dông vµ triÓn khai. Nh÷ng néi dung nghiªn cøu chÝnh cña KHKT BHL§ bao gåm c¸c vÊn ®Ò y häc lao ®éng, kü thuËt vÖ sinh, kü thuËt an toµn vµ ph¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n. Kü thuËt phßng chèng ch¸y næ còng lµ bé phËn quan träng liªn quan ®Õn c«ng t¸c BHL§, song còng cã nh÷ng tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm riªng cña nã . 3.1.1Khoa häc vÒ y häc lao ®éng : §i s©u kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i ph¸t sinh trong s¶n xuÊt, nghiªn cøu ¶nh hëng cña chóng ®Õn c¬ thÓ ngêi lao ®éng tõ ®ã ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn giíi h¹n cho phÐp cña c¸c yÕu tè cã h¹i, nghiªn cøu ®Ó ra c¸c chÕ ®é nghØ ngh¬i hîp lý, c¸c biÖn ph¸p y häc vµ c¸c ph¬ng híng cho c¸c gi¶i ph¸p ®ã ®èi víi søc khoÎ ngêi lao ®éng. Khoa häc y häc lao ®éng cã nhiÖm vô qu¶n lý vµ theo dâi søc kháe ngêi lao ®éng, ph¸t hiÖn sím c¸c bÖnh nghÒ nghiÖp vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ®Ó phßng ngõa vµ ®iÒu trÞ bÖnh nghÒ nghiÖp . 10 3.1.2 C¸c ngµnh khoa häc kü thuËt vÖ sinh : §i s©u nghiªn cøu vµ øng dông c¸c gi¶i ph¸p KHKT ®Ó lo¹i trõ c¸c yÕu tè cã h¹i trong s¶n xuÊt, c¶i thiÖn m«i trêng lao ®éng, lµm cho trêng trong khu vùc s¶n xuÊt trong khu vùc ®îc tiÖn nghi h¬n, nhê ®ã ngêi lao ®éng lµm viÖc dÔ chÞu h¬n, tho¶i m¸i vµ cã n¨ng suÊt cao h¬n, tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp còng gi¶m ®i. 3.1.3 Kü thuËt an toµn: Lµ hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p vµ ph¬ng tiÖn vÒ tæ chøc kü thuËt nh»m b¶o vÖ ngêi lao ®éng cña c¸c yÕu tè nguy hiÓm g©y chÊn th¬ng trong s¶n xuÊt.§Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã, khoa häc vÒ kü thuËt an toµn ®i s©u nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng an toµn cña c¸c thiÕt bÞ vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu an toµn, sö dông c¸c c¬ cÊu an toµn ®Ó b¶o vÖ con ngêi khi tiÕp xóc víi nh÷ng bé phËn nguy hiÓm cña m¸y mãc, tiÕn hµnh x©y dùng c¸c tiªu chuÈn, quy tr×nh híng dÉn, néi quy an toµn buéc ngêi lao ®éng ph¶i tu©n theo khi lµm viÖc. ViÖc ¸p dông c¸c thµnh tùu míi cña tù ®éng ho¸, ®iÒu khiÓn häc ®Ó thay thÕ c¸c thao t¸c nh»m c¸ch ly ngêi khái nh÷ng n¬i nguy hiÓm vµ ®éc h¹i lµ mét ph¬ng híng hÕt søc quan träng cña kü thuËt an toµn. ViÖc chñ ®éng lo¹i trõ c¸c yÕu tè nguy hiÓm cã h¹i ngay tõ ®Çu trong giai ®o¹n thiÕt kÕ, thi c«ng c¸c c«ng tr×nh thiÕt bÞ m¸y mãc lµ mét ph¬ng híng míi tÝch cùc ®Ó thùc hiÖn viÖc vËn chuyÓn tõ “ Kü thuËt an toµn ” sang “An toµn kü thuËt”. 3.1.4 Khoa häc kü thuËt vÒ c¸c ph¬ng tiÖn b¶o vÖ ngêi lao ®éng . 11 Ra ®êi víi nhiÖm vô nghiªn cøu, thiÕt kÕ chÕ t¹o nh÷ng ph¬ng tiÖn b¶o vÖ tËp thÓ hoÆc c¸ nh©n ngêi lao ®éng ®Ó sö dông trong s¶n xuÊt nh»m chèng l¹i nh÷ng ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè nguy hiÓm vµ cã h¹i khi c¸c biÖn ph¸p vÒ kü thuËt vÖ sinh vµ kü thuËt an toµn kh«ng thÓ lo¹i trõ ®îc chóng. Ngµy nay, trong rÊt nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt, nhiÒu lo¹i ph¬ng tiÖn b¶o vÖ, ph¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n nh mò chèng chÊn th¬ng sä n·o, mÆt n¹ läc h¬i khÝ ®éc, c¸c lo¹i kÝnh chèng bøc x¹ cã h¹i, quÇn ¸o chèng nãng, quÇn ¸o kh¸ng ¸p, c¸c lo¹i bao tay, giÇy ñng c¸ch ®iÖn…lµ nh÷ng ph¬ng tiÖn thiÕt yÕu ®îc coi lµ c¸c c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu trong qu¸ tr×nh lao ®éng. 3.2. Néi dung vÒ x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c luËt ph¸p, chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ BHL§. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, chÕ ®é, quy ®Þnh vÒ BHL§ lµ nh»m thÓ hiÖn ®êng lèi, quan ®iÓm vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ c«ng t¸c BHL§. Nã ®ßi hái méi ngêi ph¶i nhËn thøc vµ tù gi¸c thùc hiÖn, l¹i võa cã tÝnh b¾t buéc ph¶i nghiªm chØnh chÊp hµnh. Néi dung x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt chÕ ®é quy ®Þnh vÒ BHL§ bao gåm rÊt nhiÒu vÊn ®Ò. Cã thÓ nªu mét sè ®IÓm chñ yÕu - V¨n b¶n ph¸p luËt chñ yÕu vÒ BHL§. - Nh÷ng chØ thÞ, th«ng t, nghÞ quyÕt, v¨n b¶n híng dÉn cña nhµ níc vµ c¸c nghµnh liªn quan vÒ BHL§ . - VÊn ®Ò khai b¸o, thèng kª, vµ ®iÒu tra vÒ tai n¹n lao ®éng. - C«ng t¸c thanh kiÓm tra vÒ BHL§. 12 3.3 Néi dung gi¸o dôc, vËn ®éng quÇn chóng lµm tèt c«ng t¸c BHL§: - B»ng mäi h×nh thøc tuyªn truyÒn, gi¸o dôc cho ngêi lao ®éng sù cÇn thiÕt ph¶i ®¶m b¶o an toµn trong s¶n xuÊt, ph¶i n©ng cao hiÓu biÕt cña m×nh vÒ BHL§ ®Ó tù b¶o vÖ m×nh. HuÊn luyÖn cho ngêi lao ®éng thµnh th¹o vÒ tay nghÒ vµ ph¶i n¾m v÷ng c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt an toµn trong s¶n xuÊt . - Gi¸o dôc ý thøc lao ®éng cã kû luËt, ®¶m b¶o nguyªn t¾c an toµn trong s¶n xuÊt, thùc hiÖn nghiªm chØnh tiªu chuÈn, quy tr×nh, néi quy an toµn, chèng lµm bõa, lµm Èu. - VËn ®éng quÇn chóng ph¸t huy s¸ng kiÕn tù c¶i t¹o ®IÒu kiÖn lµm viÖc, biÕt lµm viÖc víi c¸c ph¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n, b¶o qu¶n, gi÷ g×n vµ sö dông chóng tèt nh lµ c¸c c«ng cô s¶n xuÊt . - Tæ chøc tèt chÕ ®é tù kiÓm tra BHL§ t¹i chç lµm viÖc, t¹i ®¬n vÞ s¶n xuÊt c¬ së. Duy tr× tèt m¹ng líi an toµn vÖ sinh viªn ho¹t ®éng trong c¸c tæ s¶n xuÊt, ph©n xëng vµ xÝ nghiÖp . - Tõ gãc ®é cña ngêi sö dông lao ®éng, néi dung vËn ®éng quÇn chóng lµm tèt c«ng t¸c BHL§ cßn cã ý nghÜa lµ hä còng ph¶i tù gi¸c thÊy râ tr¸ch nhiÖm, nghÜa vô còng nh quyÒn h¹n trong c«ng t¸c BHL§ ®îc ph¸p luËt quy ®Þnh ®Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch ph¸p BHL§. 13 biÖn Lµ tæ chøc chÝnh trÞ x· héi réng lín nhÊt cña ngêi lao ®éng, tæ chøc c«ng ®oµn cã vai trß quan träng trong viÖc tæ chøc vµ chØ ®¹o phong trµo quÇn chóng lµm BHL§. II.C¸c quy ®Þnh nhµ níc vÒ BHL§ . 1. C¸c v¨n b¶n cña chÝnh phñ . §èi víi mçi quèc gia, ®Ó thùc hiÖn quan ®iÓm vµ ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña m×nh vÒ c«ng t¸c BHL§ th«ng thêng ®îc ®a ra mét luËt riªng hay thµnh mét ch¬ng vÒ BHL§ trong Bé luËt lao ®éng, ë níc ta Nhµ níc ®· ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ b¶o hé lao ®éng: - Th¸ng 8 n¨m 1947 trong s¾c lÖnh lao ®éng ®Çu tiªn cña níc ta cã 19SL, trong c¸c ®iÒu 113 vµ 140 ®· nªu râ :” C¸c xÝ nghiÖp ph¶i cã ®ñ ph¬ng tiÖn ®¶m b¶o an toµn vµ gi÷ g×n søc khoÎ cho c«ng nh©n”. ”Nh÷ng n¬i lµm viÖc ph¶i réng r·i, tho¸ng khÝ vµ ¸nh s¸ng mÆt trêi”. - Ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 1964, Héi ®ång ChÝnh phñ cã nghÞ ®Þnh 181/CP ban hµnh ®iÒu lÖ t¹m thêi vÒ BHL§. §©y lµ v¨n b¶n t¬ng ®èi toµn diÖn vµ hoµn chØnh vÒ BHL§ ë níc ta vµ chÝnh thøc ®îc ban hµnh tõ ®ã ®Õn cuèi n¨m 1991. §iÒu lÖ gåm 6 ch¬ng, 38 ®iÒu. Th¸ng 9 n¨m 1991, Héi ®ång ChÝnh phñ ®· th«ng qua vµ c«ng bè ban hµnh ph¸p lÖnh BHL§, ph¸p lÖnh cã hiÖu lùc tõ ngµy 01 th¸ng 01 n¨m 1992. - Ngµy 23 th¸ng 6 n¨m 1994 luËt BHL§ ®îc Quèc héi th«ng qua t¹i kú häp kho¸ IX vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 01 th¸ng 01 n¨m 1995. Ngoµi ch¬ng IX vµ ch¬ng X quy ®Þnh vÒ an 14 toµn lao ®éng vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng ®èi víi lao ®éng n÷ cßn hµng chôc ®iÒu ë c¸c ch¬ng kh¸c liªn quan ®Õn BHL§. - Ngoµi ra, nhµ níc cßn ban hµnh hµng chôc th«ng t híng dÉn, c¸c chØ thÞ vÒ c¸c néi dung cô thÓ cña c«ng t¸c b¶o hé lao ®éng, ®· thóc ®Èy m¹nh c«ng t¸c BHL§ ë níc ta. - NghÞ ®Þnh 195/CP ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 1994 ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt cña vµ híng dÉn thi hµnh mét sè ®iÒu cña BHL§ vÒ thêi gian lµm viÖc, thêi giê nghØ ng¬i. - ChØ thÞ 13/CT/TTg ngµy 26 th¸ng 03 n¨m 1998 cña Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ t¨ng cêng chØ ®¹o vµ tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ trong t×nh h×nh míi. 2. C¸c v¨n b¶n liªn bé. - Trong th«ng t liªn Bé 03/TT-LB ngµy 28 th¸ng 01 n¨m1994 cña liªn Bé lao ®éng – Th¬ng binh X· héi –y tÕ qui ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng cã h¹i vµ c¸c c«ng t¸c lµm viÖc cÊm sö dông lao ®éng vÞ thµnh niªn. - Th«ng t liªn tÞch sè 03/1998TTL-BL§TB vµ XH-BYTTL§L§VN ngµy 26 th¸ng 03 n¨m 1998 cña Bé lao ®éng Th¬ng binh vµ X· héi, Bé y tÕ vµ Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam híng dÉn vÒ khai b¸o vµ ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng. - Th¸ng t liªn tÞch sè 08/1998 TTLT-BYT-BL§TBXH ngµy 20 th¸ng 04 n¨m 1998 híng dÉn thùc hiÖn c¸c qui ®Þnh vÒ bÖnh nghÒ nghiÖp. - Th«ng t liªn tÞch sè 14/1998/TTLT-BL§TBXH-BYT- TL§L§VN ngµy 31 th¸ng 10 n¨m 1998 híng dÉn viÖc tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ trong doanh nghiÖp, c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh. 15 - Th«ng t liªn tÞch sè 10/1999 TTLT – BYT- TL§L§VN ngµy 17 th¸ng 3 n¨m 1999 híng dÉn chÕ ®é båi dìng b»ng hiÖn vËt ®èi víi ngêi lao ®éng lµm viÖc víi c¸c yÕu tè nguy hiÓm, ®éc h¹i. - Th«ng t sè 08/L§TB vµ XH-TT ngµy 11/4/1995 cña Bé lao ®éng Th¬ng binh vµ X· héi híng dÉn c«ng t¸c huÊn luyÖn vÒ vÖ sinh lao ®éng vµ an toµn lao ®éng . - Th«ng t sè 23/L§TBXH-TT ngµy 18/11/1996 cña Bé lao ®éng Th¬ng binh vµ X· héi híng dÉn chÕ ®é thèng kª, b¸o c¸o ®Þnh kú vÒ tai n¹n lao ®éng . - Th«ng t sè 20/1997 TT- L§TB vµ XH ngµy 17/12/1998 híng dÉn vÒ viÖc khen thëng hµng n¨m vÒ c«ng t¸c BHL§. - Th«ng t sè 10/1998 TT-L§TBXH ngµy 28/5/1998 híng dÉn thùc hiÖn trang bÞ ph¬ng tiÖn b¶o vÖ c¸ nh©n . - Th«ng t sè 13/TT-BYT ngµy 2/10/1996 cña Bé y tÕ híng dÉn thùc hiÖn viÖc qu¶n lý vÖ sinh lao ®éng, qu¶n lý søc khoÎ ngêi lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp . * Ngoµi ra cßn mét sè v¨n b¶n kh¸c cã nh÷ng ®iÒu, néi dung liªn quan ®Õn BHL§ quy ®Þnh ®èi víi c¸c c¬ së nh : + LuËt c«ng ®oµn 1990. + NghÞ ®Þnh 133/H§BT ngµy 20/4/1991. + LuËt b¶o vÖ m«i trêng 1993 + LuËt b¶o vÖ søc khoÎ nh©n d©n 1998. §iÒu ®ã chøng tá c«ng t¸c BHL§ lµ mét lÜnh vùc réng lín liªn nghµnh, ®îc ®Ò cËp trong tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, dÞch vô vµ c«ng t¸c cña x· héi . 16 III. Bé m¸y tæ chøc, qu¶n lý c«ng t¸c BHL§. 1. Héi ®ång BHL§ doanh nghiÖp: §îc thµnh lËp theo th«ng t sè 14/1998/TTLT-BL§TBXHTL§L§VN ngµy 31/10/1998. Lµ tæ chøc phèi hîp, t vÊn vÒ BHL§ trong doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o quyÒn tham gia vµ kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ BHL§ trong doanh nghiÖp ®Ó ®¶m quyÒn tham gia vµ kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ BHL§ cña tæ chøc c«ng ®oµn. C¬ cÊu héi ®ång BHL§ gåm: - Chñ tÞch héi ®ång lµ ®¹i diÖn cã thÈm quyÒn cña ngêi Gi¸m C«ng Gi¸m ®èc ®èc C«ng ®oµn ®oµn c¬ c¬ së së sö dông(Ng laoêi®éng (§¹i (Ngêi sö sö dông dông lao lao (§¹i diÖn diÖn ng ngêi êi lao lao ®éng) ®éng - Uû®éng) viªn thêng trùc hay th ký héi ®ång®éng lµ trëng phßng an toµn hay c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ BHL§ . T vÊn nghiÖp lín cã thÓ thªm uû viªn lµ ®¹i diÖn Nh÷ng doanh Héi Héi ®ång ®ång phßng kü thuËt, phßng tæ chøc. BHL§ kiÓm tra BHL§ NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña héi ®ång BHL§. - Tham giatrùc t vÊn víi ngêi sö dông lao ®éng, phèi hîp víi c¸c Khèi tiÕp Khèi trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶ntrong xuÊt viÖc x©y dùng quy chÕ, qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¹t ®éng Qu¶n Qu¶n ®èc ®èc BHL§ . ph©n ph©n xxëng ëng ëng s¶n Tæ trbé ëngm¸y s¶n tæ chøc lµm c«ng t¸c BHL§ S¬Tæ ®åtr C«ng C«ng ®oµn ®oµn bé bé xuÊt xuÊt t¹i doanh nghiÖp phËn hoÆc tæ phËn hoÆc tæ An toµn vÖ An toµn vÖ C«ng C«ng ®oµn ®oµn sinh sinh viªn viªn Ng Ngêi êi lao lao ®éng ®éng C¸c C¸c phßng phßng ban ban Phßng Phßng qu¶n qu¶n lý lý tæng tæng hîp hîp Phßng Phßng tæ tæ chøc chøc hµnh hµnh chÝnh chÝnh Phßng Phßng kÕ kÕ to¸n to¸n tµi tµi vô vô 17 §Þnh kú 6 th¸ng, 1n¨m, Héi ®ång BHL§ tæ chøc kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c BHL§ ë c¸c ph©n xëng. NÕu ph¸t hiÖn thÊy nguy c¬ mÊt an toµn, cã quyÒn yªu cÇu ngêi qu¶n lý s¶n xuÊt cã biÖn ph¸p lo¹i trõ nguy c¬ ®ã . 2. Phßng ban BHL§. Theo th«ng t 14/1998/TTLT-BL§TBXH-TL§L§VN ngµy 31/10/98 quy ®Þnh: Doanh nghiÖp díi 300 lao ®éng ph¶i cã Ýt nhÊt 1 c¸n bé b¸n chuyªn tr¸ch vÒ BHL§. Doanh nghiÖp cã 300 ®Õn 1000 lao ®éng ph¶i cã Ýt nhÊt 1 c¸n bé chuyªn tr¸ch BHL§. C¸c doanh nghiÖp cã trªn 1000 lao ®éng ph¶i cã Ýt nhÊt 2 kü s BHL§. C¸n bé lµm c«ng t¸c BHL§ ph¶i cã hiÓu biÕt vÒ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc ®µo t¹o chuyªn m«n vµ cã hiÓu biÕt vÒ khoa häc BHL§ cã nhiÖt t×nh víi c«ng t¸c BHL§. 2.1. NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña phßng ban BHL§. * NhiÖm vô: - Phæ biÕn chÝnh s¸ch, chÕ ®é, quy ph¹m vÒ an toµn vÖ sinh lao ®éng, quy chÕ, chØ thÞ vÒ BHL§ ®Õn doanh nghiÖp. §Ò xuÊt viÖc tuyªn truyÒn vÒ an toµn vÖ sinh lao ®éng vµ theo dâi viÖc thùc hiÖn. - Dù th¶o kÕ ho¹ch BHL§ hµng n¨m, phèi hîp phßng kÕ ho¹ch, phßng kü thuËt ®«n ®èc thùc hiÖn. - Phèi hîp víi bé phËn kü thuËt vµ qu¶n ®èc ph©n xëng x©y dùng quy tr×nh, biÖn ph¸p an toµn vÖ sinh lao ®éng, phßng chèng ch¸y næ, theo dâi viÖc kiÓm ®Þnh xin cÊp giÊy 18 phÐp cho c¸c trang thiÕt bÞ cã yªu cÇu nghiªm ngÆt vÒ an toµn. - Phèi hîp víi bé phËn lao ®éng, bé phËn kü thuËt, qu¶n ®èc ph©n xëng tæ chøc huÊn luyÖn vÒ BHL§ . Phèi hîp víi bé phËn y tÕ ®o ®¹c c¸c yÕu tè cã h¹i trong m«i trêng lao ®éng, theo dâi t×nh h×nh tai n¹n lao ®éng, bÖnh nghÒ nghiÖp ®Ò xuÊt víi ngêi sö dông lao ®éng c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc, biÖn ph¸p qu¶n lý, ch¨m sãc søc khoÎ. - KiÓm tra viÖc chÊp hµnh c¸c chÕ ®é BHL§ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p kh¾c phôc. - §iÒu tra thèng kª c¸c vô tai n¹n lao ®éng theo quy ®Þnh. - Tæng hîp ®Ò xuÊt kÞp thêi víi ngêi sö dông lao ®éng gi¶i quyÕt c¸c kiÕn nghÞ cña ®oµn thanh tra kiÓm tra vµ cña ngêi lao ®éng. - Dù th¶o tr×nh l·nh ®¹o, duyÖt c¸c b¸o c¸o vÒ BHL§ cña doanh nghiÖp. * QuyÒn. - §îc tham gia cuéc häp giao ban, s¬ kÕt, tæng kÕt t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn BHL§. - §îc tham dù c¸c cuéc häp x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh vµ duyÖt ®å ¸n thiÕt kÕ, thi c«ng nghiÖm thu tham gia ý kiÕn vÒ an toµn vÖ sinh lao ®éng . - Cã quyÒn ra lÖnh t¹m thêi ®×nh chØ c«ng viÖc (nÕu thÊy khÈn cÊp) hay yªu cÇu ngêi phô tr¸ch s¶n xuÊt ra lÖnh ®×nh chØ ®Ó thi hµnh c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®¶m b¶o an toµn vµ b¸o c¸o víi ngêi sö dông lao ®éng . a.Bé phËn y tÕ ( phßng y tÕ ) 19 * NhiÖm vô: - Tæ chøc cho ngêi lao ®éng c¸ch s¬ cøu, tæ chøc vµ b¶o qu¶n tñ thuèc , hép cÊp cøu, thêng trùc theo ca lµm viÖc. - Theo dâi t×nh h×nh søc khoÎ, kh¸m søc kháe ®Þnh kú. - KiÓm tra chÊp hµnh ®iÒu lÖ vÖ sinh, phèi hîp víi bé phËn BHL§ ®o ®¹c c¸c yÕu tè nguy hiÓm ®éc h¹i. - Qu¶n lý hå s¬ vÖ sinh lao ®éng vµ m«i trêng lao ®éng . - Theo dâi, híng dÉn chÕ ®é båi dìng b»ng hiÖn vËt. - Tham gia ®iÒu tra c¸c vô tai n¹n. - Thùc hiÖn thñ tôc gi¸m ®Þnh th¬ng tËt cho ngêi lao ®éng . - X©y dùng b¸o c¸o qu¶n lý søc khoÎ vµ bÖnh nghÒ nghiÖp. * QuyÒn: Ngoµi quyÒn gièng bé phËn BHL§, cßn cã c¸c quyÒn: - §îc dïng con dÊu riªng ®Ó giao dÞch chuyªn m«n. - §îc tham gia c¸c cuéc häp cña y tÕ ®Þa ph¬ng, n©ng cao nghiÖp vô. b. Qu¶n ®èc ph©n xëng: Lµ ngêi Gi¸m ®èc thùc hiÖn nhiÖm vô trong ph¹m vi ph©n xëng vµ chÝnh lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn vÒ s¶n xuÊt, BHL§ trong ph©n xëng. * NhiÖm vô: - Tæ chøc huÊn luyÖn kÌm cÆp híng dÉn ngêi lao ®éng míi tuyÓn dông ,huÊn luyÖn vÒ an toµn lao ®éng. - Kh«ng cho ngêi lao ®éng lµm viÖc nÕu kh«ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p an toµn vÖ sinh lao ®éng. - Bè trÝ ngêi lao ®éng lµm viÖc ®óng nghÒ, ®îc ®µo t¹o vµ häc qua líp vÒ an toµn vÖ sinh lao ®éng. 20