1
1 Bàn luận về tranh giành và nhường nhịn - bài văn mẫu
Sống trên đời cần có một tấm lòng, điều này ai cũng biết và ai cũng đã từng nghe
nhưng không phải ai cũng biết cách trãi lòng ra với những người xung quanh! Có
người không bao giờ nhường nhịn người khác cho dù đó có là anh em họ hàng với
mình đi chăng nữa! Người xưa thường nói một điều nhịn, chín điều lành” thế nhưng
ngày nay nhường nhịn đã trở thành mỹ biến gần như biến mất trong tâm thức khá
nhiều
người!
Trong một lần ghé vào tòa án để thăm một người bạn cùng trường vừa được bổ
nhiệm làm thư ký tòa án, nghe bạn kể về ba anh chị em ruột kiện nhau ra tòa vì bốn
trăm mét vuông đất mới chợt nhận ra con người ngày nay vụ lợi quá, vô tâm và ganh
ghét
nhau
nhiều
quá!
Ba anh em, ba mảnh đời bất hạnh, bất hạnh vì họ không biết nhường nhịn nhau để
đến nổi tan đàn xẻ nghé, bất hạnh vì họ đã quên mất câu anh em như thể tay chân”!
Với
họ
giờ
dây
đồngtiềnmạnhhơntìnhnghĩa!
Nhường nhìn là một mỹ đức mà người Việt xem trọng trong những đức tính quý báu
của con người! Nhưng giờ đây người ta cạnh tranh nhau, lừa gạt nhau, khiến cho
nhau phải táng gia bại sản mới hài lòng! Nhường nhịn ngay đến trong gia đình còn
khó tìm kiếm huống gì trong xã hội với vô vàn những con người xa lạ!
Sự cạnh tranh gay gắt của xã hội hiện đại đã khiến cho lớp trẻ không còn học được
tính cách nhường nhịn lẫn nhau như thửa trước nữa! Giờ đây ra đường lỡ tông xe vào
người khác thì lập túc phải nói lời xin lỗi tiếp đến là móc ví ra đền! Nếu không may
gặp phải người cố chấp bảo thủ và ngang ngạnh rất có thể xảy ra xô xát! Nhiều vụ
giết người xảy ra chỉ vì một cú va chạm nhẹ của những người đi đường! Đó là gì nếu
như không phải là thái độ hung hãn, không biết nhường nhịn người khác của những
người
chỉ
biết
tranh
giành
với
người!
Chúng ta không phải lúc nào cũng cần nhường nhịn người khác nhưng không nhất
thiết phải tính toán với nhau quá cặn kẽ! Làm như vậy không chỉ mất đi vẻ đẹp của
nhân tính con người mà còn khiến cho khoảng cách con người ngày càng xa nhau
hơn! Bạn có thấy rằng sau khi bạn nhường người khác một bước họ sẻ vui vẻ mà
giảng hòa với bạn! Tình bằng hữu cũng được cải thiện đáng kể! Khi gặp một vấn đề
nào đó khó giải quyết chỉ cần hai bên nhường nhau một chút là có thể hóa giải được
những
mâu
thuẫn
lớn!
2
Không ai có thể sống cả đừi bằng cách đi tranh giành với người khác cả bởi vì gieo
nhân nào sẽ gặp quả nấy! Học cách nhường nhịn nhau để cuộc sống trở nên tươi đẹp
hơn bạn nhé
NghịluậnXH“Tìnhthươnglàhạnhphúccủaconngười”
Có bao giờ bạn tự hỏi: “Chúng ta đã đối xử thế nào với mọi người xung quanh?” hoặc
“Bạn cảm thấy thế nào nếu đối xử tốt với ai đó?”. Có thể bạn sẽ thấy vui vì “Tình
thương
là
hạnh
phúc
của
con
người”.
“Tình thương” là thứ tình cảm mà khiến chúng ta muốn quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ
người khác. Còn “hạnh phúc” là tâm trạng vui sướng khi đạt được điều mình muốn
hay khi mang lại hạnh phúc cho người khác. Khi bạn làm cho ai đó một việc gì mà
việc làm đó xuất phát từ tình thương chân thành trong trái tim, bạn sẽ cảm thấy vui
sướng, hạnh phúc. Vậy nên mới có quan niệm “Tình thương là hạnh phúc của con
người”.
Tình thương không phải là điều gì xa xôi, khó đạt tới. Bạn hãy thử nhìn xung quanh
mình xem. Tình thương yêu hiện diện khắp nơi quanh chúng ta đấy! Những ai có gia
đình sẽ cảm nhận được tình thương yêu từ người thân trong gia đình như cha mẹ, ông
bà, anh chị em… Tình yêu gia đình là tình yêu bền vững nhất. Những ai được cắp
sách đến trường sẽ cảm nhận tình thương giữa bạn bè, tình thương của thầy và trò.
Tình thương này làm cho mỗi người ấm áp hơn, tươi vui hơn, có động lực để học tập,
xây dựng tương lai cho bản thân. Ngoài ra còn có tình thương cho những người
nghèo khổ, những người không may mắn trong xã hội. Tình cảm này thúc đẩy chúng
ta giúp đỡ nhau, tạo nên sự đoàn kết, đùm bọc lẫn nhau trong xã hội. Cuộc sống sẽ
hạnh phúc biết bao nếu chúng ta được sống trong tình yêu thương của mọi người.
Tuy nhiên chúng ta không nên chỉ nhận tình thương mà còn phải học cách cho đi nữa.
Yêu thương người khác cũng là yêu bản thân mình. Chính vì vậy con người hạnh
phúc nhất là khi cho đi tình thương và được đáp trả lại tình yêu thương từ người khác.
Tình thương sẽ là thứ tình cảm đáng quý nếu nó được thể hiện đúng chỗ, đúng mục
đích. Có những tình thương không những không mang lại hạnh phúc mà thậm chí còn
mang bất hạnh cho người mình thương yêu. Điển hình là có những bậc cha mẹ vì quá
yêu thương con, cưng chiều con cái quá mức đã vô tình làm hư con mà dẫn đến bất
hạnh cho cuộc sống của chúng sau này. Hay như việc lợi dụng tình thương của người
khác để ỉ lại, giả dạng hành khất, lười nhác không chịu lao động, sống bằng đồng tiền
bố thí của người khác. Những phần tử đó chỉ góp phần làm băng hoại xã hội mà thôi.
Như vậy để yêu thương đúng cách cũng không phải dễ. Chúng ta cần rèn luyện thói
quensuy nghĩ, hành động đúng đắn để không biến tình thương thành thuốc độc bạn
3
nhé!
Tình thương là thứ tình cảm thiêng liêng và tốt đẹp nhất cùa con người. Nếu bạn cho
đi tình thương mà không được đáp lại thì cũng đừng vội buồn mà hãy vui lên, vì khi
đó bạn đã có một tình cảm lớn lên trong trái tim mình.
2 TÌNH THƯƠNG LÀ HẠNH PHÚC CỦA CON NGƯỜI
“Nếu có một gia vị làm tăng thêm hơi ấm và ý nghĩa trong cuộc sống… đó chính là
tình yêu thương. Nếu có một tình cảm thiêng liêng giúp chúng ta vượt qua bao khó
khăn,thử thách đó chính là tình yêu thương”. Sự ân cần, ấm áp cảu tình thương thật
đẹp! Với tình thương đó,chúng ta có thể chia sẽ những cảm xúc và thấu hiểu lẫn
nhau. Tình yêu thương giúp chúng ta trong lúc khó khăn bởi vì nó giúp ta kết nối
ngôn ngữ trái tim. Có tình thương chúng ta cùng sát cánh bên nhau khắp mọi nẻo
đường đời. Có tình thương, chúng ta cùng ươm mầm cho trái tim hoài bão và khát
vọng. Qua đó, chúng ta có thể thấy rõ:” Tìnhthưonglàhạnhphúccủaconngười”.
Trên thế gian này, có rất nhiều cách để định nghĩa tình thương nhưng nhìn chung tình
thương yêu là một cảm giác đến từ sự chân thành cảu trái tim, nó vô cùng đơn giản,
mộc mạc, không mang những mưu toan, tính toán và tình thương hiện diện khắp mọi
nơi. Hạnh phúc là cảm giác vui vẻ, sung sướng hay đơn giản chỉ là sự thanh tịnh
trong tâm hồn. Chính vì mà tình thương yêu và hạnh phúc luôn tồn tại trong nhau.
Xã hội ngày nay luôn bận rộn trong guồng máy công việc, con ngừoi luôn phải chạy
đua với thời gian, nhưng không vì thế mà tình thương yêu giữa người và người bị mất
đi. Ở đâu đó vẫn còn rất nhiều những tấm lòng chan chứa yêu thương luôn rộng mở.
Có rất nhiều bạn học sinh, sinh viên tham gia các chiến dịch “Mùa hè xanh”, "Hoa
phượng đỏ" để giúp đỡ những người kém may mắn.Các bạn không quản khó khăn để
mangcon chữ đến cho các bạn vùng sâu vùng xa. Hay như bản thân chúng ta, khi
Trung thu đến ta vẫn thường quyên góp lồng đèn giúp các em nhỏ vui tết Trung thu.
Tất cả những điều đó đã phần nào chứng minh cho tình yêu luôn hiện hữu ở tất cả
mọi nơi. mặt khác tình thương còn là tấm lòng người mẹ, ngừoi cha, người ông,
người bà, … đối với con cháu. Họ cả đời lo lắng, chăm sóc, dành những gì tốt nhất
cho người thân yêu. Thế đấy, sự thương yêu muôn màu muôn vẻ với muôn nghìn sự
thể hiện. Nó tồn tại ở khắp mọi nơi và trong nhiều mối quan hệ từ bạn bè, gia đình
đến
xã
hội.
Thế nhưng tấm huy chưong nào cũng có mặt trái của nó, tình yêu cũng vậy. Nếu
4
chúng ta không đặt đúng chỗ, không mang đến cho những người cần thì nó sẽ trở
thành một tác nhân xấu cho gia đình và xã hội. Ví như một người mẹ thì lúc nào cũng
yêu thương con nhưng nếu người mẹ đó lầm tưởng rằng yêu thương là cưng chiều thì
sớm muộn đứa con ấy sẽ trở nên hư hỏng vì chúng cho rằng chúng là nhất.
Không những thế, cuộc đời muôn hình vạn trạng, có người tốt cũng có kẻ xấu. Tuy xã
hội có rất nhiều người tình yêu thương vô bờ đối với mọi người xung quanh nhưng
cũng tồn tại những kẻ ích kỷ.Những người đó chỉ biết cuộc sống của mình, họ không
quan tâm đến bất cứ ai. Họ không hề biết rằng cuộc đời là tập hợp của rất nhiều số
phận may mắn, bất hạnh. Vì vậy những số phận may mắn cần dang rộng vòng tay yêu
thương để giúp đỡ những số phận bất hạnh, giúp họ vượt qua khó khăn của cuộc đời.
Trên thế gian này, không có vị thần nào đẹp hơn thần mặt trời, không có ngọn lửa nào
đẹp hơn ngọn lửa yêu thương. Chúng ta hãy mở rộng cánh của trái tim, mở rộng tấm
lòng yêu thương, mang tình yêu đến với mọi ngừoi. Vì như ta không những hạnh
phúc đến cho mọi ngừơi, cho chính mình mà còn giúp những người bất hạnh hiểu
rằng thế giới này vẫn vô cùng ấm áp tình người
3 VẤN ĐỀ "TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO" TRONG BỐI CẢNH XÃ HỘI NGÀY
NAY
I.Mởbài.
Một trong những truyền thống tốt đẹp nhất của người Việt Nam là “Tôn sư trọng
đạo”. Đó là đạo lí của những người học trò mà chúng ta cần phải trân trọng, giữ gìn
và phát huy. Trong xã hội ngày nay truyền thống ấy được nhận thức, thực hành như
thế
nào
chúng
ta
hãycùngbànluận.
II.Thânbài.
1.Giảithích.
- Tôn sư: (tôn: là tôn trọng, kính trọng và đề cao; sư: là thầy dạy học, dạy người, dạy
chữ). Vậy tôn sư là người học trò thì phải biết tôn trọng, kính trọng và đề cao vai trò
của người thầy trong quá trình học tập và trong cuộc sống.
- Trọng đạo: (trọng: coi trọng, tôn trọng; đạo: đạo lí, con đường làm người, đạo đức,
đạo lí truyền thống tốt đẹp của con người): Vậy trọng đạo: là người học trò phải biết
tôn trọng, lễ phép, kính trọng người thầy, vì người thầy đã giảng dạy, truyền dạy cho
5
chúng ta biết thế nào là đạo nghĩa, đạo đức, đạo học làm người và những tri thức khác
về mọi mặt của đời sống tự nhiên, đời sống xã hội,...
2.Phântích,chứngminh,bìnhluận.
a.Phântích.
“Tôn sự trọng đạo” chính là một truyền thống tốt đẹp của đạo học Việt Nam, truyền
thống này có từ lâu đời khi có nhu cầu truyền dạy và học tập của con người. Đề cao
vai trò, tầm quan trọng của người thầy chúng ta còn biết đến những câu thành ngữ,
tục
ngữ,
những
câu
nói
dân
gian
như:
+ “Không thầy đố mày làm nên” – có nghĩa là nếu không có người thầy dạy cho ta
học và làm bất cứ sự việc gì thì ta không thể học và làm được điều đó.
+ “Học thầy không tầy học bạn” – có nghĩa là: nếu học thầy mà chưa hiểu hết, chưa
nắm hết được kiến thức thì học ở bạn, lúc này bạn cũng là thầy của ta.
Vìthếdângianlạicócâu:
+ “Tam nhân đồng hành tất hữu vi sư” - có nghĩa là: ba người cùng đi trên một
đường,
tất
sẽcóngườilàbậcthầycủata.
Vàvìthếcâunóisaumớicóýnghĩa:
+ “Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”: có nghĩa là: người dạy cho ta một chữ thì cũng là
thầy, dạy nửa chữ cũng là thầy. Đây là cách nói cụ thể nhất của câu : “Tôn sư trọng
đạo”.
Và vì thế: “Trọng thầy mới được làm thầy” - có nghĩa là: nếu không tôn trọng thầy và
đạo học của thầy thì không thể làm thầy thiên hạ được. Vì muốn làm thầy thì trước
hết phải làm học trò. Một người học trò khi trở thành bậc thầy thì đã có biết bao
người thầy đã truyền thụ kiến thức về mọi mặt – tức là làm học trò của nhiều người
thầy
thì
sau
mới
có
thểlàmthầygiỏiđược.
Vậy nên, vì những lẽ trên, cha ông ta đã đúc gọn trong câu: “Tôn sự trọng đạo” là rất
chính xác, ngắn gọn, đầy đủ ý nghĩa về vai trò, tầm quan trọng của việc tôn trọng
người
thầy,tôntrongđạohọc.
6
b.Chứngminh.
-Lấychínhkinhnghiệmcủabảnthânmình.
-Bằngnhữnghiểubiếtvềvấnđềnày:
+ Chúng ta luôn tự hào với truyền thống và phẩm chất cao đẹp của các bậc thầy xưa,
các
thầylớptrướcmàdanhtiếnglưutruyềnmãimãi.
Như thầy Lý Công Uốn đời nhà Lý, thầy Lê Văn Hưu, thầy Chu Văn An. Nguyễn Phi
Khanh đời nhà Trần, thầy Trần Ích Phát đời nhà Lê, thầy Nguyễn Bỉnh Khiêm đời
nhà Mạc. Thế kỷ XIX có thầy Cao Bá Quát, thầy Nguyễn Đình Chiểu lấy việc dạy
người cao hơn dạy chữ. Đầu thế kỷ XX có thầy Nguyễn Thức Tự đã dạy dỗ học trò
hầu hết thành đạt trở thành những chí sĩ yêu nước như cụ Phan Bội Châu, Ngô Đức
kế,
Đặng
Thái
Thân,
Lê
Văn
Hân,...
Chúng ta quên sao được thầy giáo Nguyễn Tất Thành người đã khai sinh ra nước Việt
Nam dân chủ cộng hoà, cùng với các học trò xuất sắc như: Phạm Văn Đồng, Võ
Nguyên
Giáp
đã
làm
rạng
rỡ
non
sông
đất
nước
ta.
c.Bìnhluận.
Ngày nay có rất nhiều người học trò đang ngồi trên ghế nhà trường, được học nhiều
bộ môn của các thầy cô giảng dạy nhưng họ không ý thức được vấn đề cần phải tôn
trọng, kính trọng, lễ phép với người thầy và coi trọng đạo học mà thầy truyền giảng.
Điều ấy có nghĩa là đạo lí truyền thống không được tôn trọng, học tập...
Nhưng cũng có rất nhiều người học trò đã và đang hiểu và thực hành câu thành ngữ
và cũng đang bước trên con đường thành đạt trong cuộc sống, trong khoa học,...
3.Mởrộng.
III.Kếtluận.
- Khẳng định sự đúng đắn, ý nghĩa, giá trị giáo dục, vai trò, tầm quan trọng và những
tác động tích cực của câu thành ngữ “Tôn sư trọng đạo” .
7
-Bàihọcbảnthân.
. “Tôn sư trọng đạo” không chỉ còn là vấn đề đạo đức mà còn là một ttuyền thống văn
hoá vô cùng tốt đẹp của nhân dân ta. Khi nào cuộc sống còn cần kiến thức, con người
còn văn minh thì người thầy còn được tôn trọng. Mà chắc chắn rằng, con người
không thể quay trở về với điểm xuất phát với cảnh sống ăn lông ở lỗ được. Vì thế, dù
thời kì lịch sử nào, dù xã hội nào “Tôn sư trọng đạo” vẫn là truyền thống vô cùng tốt
đẹp, và vô cùng cần thiết, cần được tiếp tục phát huy và gìn giữ. Đó là yếu tố quan
trọng làm nên nền tảng đạo đức của xã hội văn minh.
Nhân dân ta từng có những câu nói vô cùng giản dị mà chứa đựng những ý nghĩa rất
sâu sắc về vấn đề Đạo và Thầy. Những câu nói ấy vừa tôn vinh người Thầy, vừa nhắc
nhở con người phải biết sống cho phải đạo làm người. Thầy là người vạch đường chỉ
lối cho mối người “Không thầy đố mày làm nên”. Vì thế vị trí của người thầy được
đặt ngang hàng với vị trí của cha mẹ, “Công cha, nghĩa mẹ, ơn thầy”. Chúng ta vẫn
luôn
tự
nhắc
mình:
Muốn
Muốn
sang
con
hay
thì
chữ
bắc
thì
cầu
yêu
lấy
Kiều
thầy
Người làm thầy trong bất cứ xã hội nào luôn được xã họi tôn trọng “nhất tự vi sư, bán
tự vi sư”. Bởi vậy, “tôn sư trọng đạo” không còn là một vấn đề quan niệm sống hay
quan niệm về cách cư xử mà đã trở thành một phạm trù đạo đức. Thời xưa Platôn,
Aritxtôt, Khổng Tử… từ người thầy đã trở thành những bậc thánh trong lòng học trò.
Ngày nay, người thầy tuy không có vị trí tuyệt đối như thế song thầy vẫn là người
được xã hội tôn trọng và “nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao
quý”. Dù ở phương Đông hay phương Tây, dù mối quan hệ thầy trò có bình đẳng đến
đâu, gần gũi đến đâu thì danh giới thầy trò, vị trí đáng kính của người thầy vẫn không
hề
bị
mai
một.
Trên thực tế, vấn đề “tôn sư trọng đạo” ngày nay đã có nhiều điều đáng phải bàn. Các
thầy cô giáo dù phải đứng trước bao nhiêu khó khăn của cuộc sống vẫn đang ngày
đêm lo lắng, nghiền ngẫm để truyền thụ cho học sinh những tri thức quý giá nhất.
Còn học sinh, bên cạnh những học sinh chăm chỉ ngoan ngoãn, thực hiện đúng đạo
làm trò, kính yêu và tôn trọng thầy cô giáo, đã có không ít bạn chót quên đi đạo nghĩa
thầy trò. Những học sinh ấy đã vô tình hoặc cố ý vi phạm đạo làm trò, làm đau lòng
các thầy cô giáo. Đã có những câu chuyện đau lòng mà chúng ta không muốn nhắc
đến như hiện tượng học trò xúc phạm thầy cô giáo, vô lễ với những người đang ngày
8
đêm dạy bảo mình những điều hay lẽ phải, truyền đạt cho mình những tinh hoa tri
thức nhân loại. Xã hội đã, đang và sẽ tiếp tục lên án nhữnghọcsinhđó.
“Tôn sư trọng đạo” là một truyền thống văn hoá vô cùng tốt đẹp của loài người. Nếu
trẻ em là tờ giấy trắng thì người cầm cây bút viết lên những tờ giấy trắng ấy những
tráng thẳng hàng, rõ nét, rõ chữ nhất chính là thầy cô giáo. Tôn trọng những người
giữ vai trò truyền đạt tri thức nhân loại cho thế hệ sau là biểu hiện của tình yêu tri
thức, của lòng ham học hỏi, của ý chí và khát vọng vươn lên cuộc sống tốt đẹp hơn.
Vì thế “tôn sư” không chỉ là vấn đề tôn trọng, kính yêu người làm nghề dạy học mà
còn là biểu hiện của tình yêu tri thức, biểu hiện của văn minh, tiến bộ. “Đạo” cũng
không chỉ dừng lại ở đạo làm trò, ở những hình thức, thái độ ứng xử với người thầy
mà còn là cả vấn đề đạo đức xã hội. Đó là đạo làm người, là đạo học ở đời. Trọng đạo
là coi trọng sự hiểu biết, coi trọng tinh thần ham học hỏi, đề cao truyền thống ham
học.
Để xã hội ngày càng văn minh con người ngày càng phải chú ý đến chuyện học hành,
tiếp thu tri thức. Vì thế, vai trò của người thầy trong xã hội hiện đại đã thay đổi, từ
người truyền đạt tri thức đã chuyển thành người dẫn dắt học sinh tìm ra con đường
đến với tri thức. Vai trò của người thầy ít nhiều thay đổi nhưng vị trí của người thầy
thì không hề suy giảm. Thầy vẫn là thầy và ngày càng quan trọng hơn. Vì vậy, dù xã
hội có đi đến đâu, xã hội ấy vẫn có những người muốn học và vẫn có những người
thực hiện nhiệm vụ dạy bảo người đi sau. Trong cuộc sống ngày nay, khi mà vấn đề
học hành ngày càng phức tạp và sự xuống cấp về đạo đức xã hội đang khiến nhiều
người có lương tâm trách nhiệm phải quan tâm suy nghĩa thì vấn đề “tôn sư trọng
đạo” càng phải tiếp tục được kế thừa và phát huy hơn nữa.
Tôn sư trọng đạo là một truyền thống đạo đức vô cùng tốt đẹp của dân tộc ta. Đứng
trước những hiện tượng đáng suy nghĩ hiện nay về vấn đề đạo đức học đường, chúng
ta cần phải có những hoạt động cần thiết để nhắc nhở mỗi người nhìn lại thái độ và
cách ứng xử của mình đối với những người làm thầy trong xã hội này. Tôn sư trọng
đạo cần phải được quan tâm hơn nữa.
3 TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO
"Bồngbồngmẹbếconsang
Đòdọcquancấm,đòngangkhôngchèo
Muốn
sang
thì
Muốn
con
hay
chữ
bắc
thì
Cầu
yêu
lấy
Kiều
thầy"
Hai câu trên rõ ra lời ru con - lời ca dao yêu thương, ngậm ngùi, kể lể. Mẹ bồng con
9
đi dọc bờ sông vắng. Muốn sang sông nhưng: "Đò đục quan cấm, đò ngang không
chèo". Mẹ than cùng con, mẹ than đời mẹ. Giọng giãi bày, nghẹn ngào, ấm ức.
Hai câu dưới, hiển nhiên là tục ngữ nối theo, kết tinh bao trải nghiệm đắng cay suốt
cuộc đời nổi nênh của mẹ. Có người hiểu câu 3: muốn sang trọng thì bắc cầu đẹp
(lộng lẫy). Một số ý kiến khác: muốn sang (qua) sông thì phải bắc (làm) cầu để qua.
Đặt trong vǎn mạch cả 4 câu. Chúng tôi nghiêng về cách kiểu thứ 2. Từ "sang" (động
từ ) ở câu này đồng nghĩa cùng loại với từ "sang" trong câu đầu. Bởi mơ ước suốt đời
của rmẹ là đứa con được sang bờ bên kia, vượt thoát dòng sông mênh mông đói
nghèo,
dốt
nát.
Hai cặp lục bát đã thấm vào lòng chúng tôi từ thuở còn nằm nôi, chính là một trong
những lời ru - ca dao - tục ngữ cài đan, *****g ghép, tạo nên sự đa thanh, đa nghĩa,
biểu
cảm
lạ
lùng.
So với nhiều câu tục ngữ nói về thầy (không thầy đố mày làm nên, một chữ là thầy,
nửa chữ cũng là thầy, cơm cha, áo mẹ công thầy..v..v..) hai câu này mượt mà duyên
dáng hơn. Trong hình thức lục bát, nối tiếp tự nhiên từ hai câu ca dao giàu âm thanh
(bồng bồng), hình ảnh (mẹ bế con đò dọc, đò ngang, cầu kiều...), tuy là lời ru lúc ẵm
con mà chở nặng lời mẹ dạy con từ sớm, từ xa, người ta có thể truyền trao kinh
nghiệm sống, ứng xử, nhưng để có học thức, có vǎn hoá, (hay chữ) nhất định không
thể
thiếu
được
vai
trò
của
ông
thầy.
Đó là lời bà mẹ Việt Nam nghèo, đảm đang, đặt cả niềm tin vào vị thế người dạy con
mình, dẫu đời bao ngang trái, vẫn kiên dũng bắc cầu cho con qua sông, vượt lên
nghèo
đói
lạc
hậu.
Vậy, chỉ còn cách "bắc cầu mà nối", vì "dốt phải đi tìm thầy"! Không nên hiểu "sang"
ở đây là "giàu sang" thì bắc "cầu kiều" (đẹp). Đây cũng chẳng phải là chiếc cầu nổi
(phù kiều) hoặc trùng lặp ("cầu" - "kiều" chữ Hán). "Cầu Kiều" là chiếc cầu cao
("kiều", tiếng cổ còn có nghĩa là "cao") để cho đò dọc, đò ngang đều qua lại được.
Cần phải cao, chắc để con bước lên đường học tập vững vàng.
Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học, "Không thầy đố mày làm nên", thậm chí
"dốt nát đến đâu, học lâu cũng biết". Ở đây từ "thầy" chỉ có nghĩa người dạy học
(thầy đồ, thầy giáo) - tấm gương mẫu mực. sáng ngời về đạo đức, học thức. Muốn
thành người, muốn chữ tốt vǎn hay ắt phải tìm đến với thầy. Ở xứ sông nước này, bắc
cầu cũng cần như cần ǎn, học, làm lụng (chính nhà giáo - nhà thơ hiền triết Nguyễn
10
Bỉnh Khiêm cũng đã bắc hai chiếc cầu Nghênh Phong và Trường Xuân khi lui về ở
ẩn). Thế kỷ này con cháu bắc cầu qua sông Hồng, sông Mã, sông Gianh, sông Hương
rồi sẽ qua sông Tiền, sông Hậu. Muốn sang sông phải biết bắc cầu. Muốn học hành
thành đạt, phải yêu quí sự uyên bác và lòng yêu trẻ của thầy. Cái lý tự nhiên giản đơn
là
vậy.
Cả hai câu đều kết cấu theo kiểu quan hệ điều kiện - giả thiết: Muốn A thì B. Nhưng
kết luận sau thiên về giá trị tinh thần (yêu thầy). Từ "lấy" trong "lấy thầy" không bao
giờ hàm ý "lấy làm chồng", mà chỉ biểu thị hướng của hành động nhằm mang lại kết
quả thiết thực. Tất nhiên không phải là lấy được, lấy lệ. Giáo sư Nguyễn Thạch Giang
cho biết có bản ghi là phải yêu lòng thầy. Chúng tôi nghĩ là có lý, đỡ gây hiểu lầm,
nghĩa là yêu quý tấm lòng cao cả của thầy bằng cả tấm lòng. Xin chớ hiểu là lấy lòng,
cho
vừa
lòng
thầy,
nịnh
thầy.
Từ ý câu tục ngữ, chúng tôi nghĩ về "Tam giác sư phạm" Thầy - trò (con trẻ) - kiến
thức (chữ); rộng hơn là mô hình liên kết giáo dục: gia đình - nhà trường, xã hội.
người bình dân xưa đã hiểu sâu vai trò truyền bá đạo lý, trí thức, lễ và vǎn của các
nhà giáo, đồng thời cũng biết thắt chặt mối liên hệ giữa các thành phần giáo dục.
Bốn câu mẹ ru con hay tự nói với mình? Mẹ nói với ta: người thầy rất xứng đáng
được kính yêu vì là người chỉ đường, dẫn lối, giáo dục, giáo dưỡng mình hiểu biết,
lao động, biết sống đẹp theo lẽ phải của cộng đồng, biết tự khẳng định. Còn mãi lời
ru, lời biết ơn tất cả những ai hết lòng vì sự nghiệp đào tạo, giáo dục! Còn có giáo
dục thì còn có thông minh, vǎn hoá, phát triển! Còn mãi trong ta, dẫu học đã thành,
danh lập, vẫn nhớ về lời ru - giao thoa, hài hoà tục ngữ, ca dao. Nguồn:
4 Suy nghĩ về Bệnh vô cảm trong xã hội ngày nay (1)
- Trích dẫn : Chúng ta hãy sống bằng chính con tim của mình, bằng chính những gì
mà tạo hóa đã ban tặng cho ta, chúng ta sống và đừng để cho cái bệnh vô cảm len lỏi
vào đời sống này, hãy lấy cái “tình” mà cảm hóa hành động, hãy lấy tình thương yêu
mà làm ngôi vị trung tâm của cuộc sống ...
BÀI LÀM
Từ khi trên quả đất này có sự sống, thì Thượng Đế đã sinh ra vạn loại, trong đó có
loài người. Một điều đặc biệt thay là tạo hóa đã ban tặng cho loài người chúng ta một
thứ quý báu đó chính là “tình cảm”.
Người ta nói con người là loài sinh vật sống bằng “tình cảm”. Tình cảm cũng
giống như một thứ linh dược quan trọng, nó có thể cảm hóa được mọi thứ, nó là sợi
dây gắn kết giữa con người với con người, nó đã mang con người đến lại gần nhau
hơn. Con người ai cũng sống bằng cái “tình” thì chắc hẳn mọi thứ xung quanh ta sẽ
11
đẹp vô cùng, bầu trời này sẽ không còn những áng mây đen, mặt đất này sẽ không
còn những lầm than, cơ cực, không có những lỗi lầm.
Tình thương yêu, sự chân thành, nỗi xót xa hay sự cảm thông, tha thứ tất cả đều
xuất phát từ cái “tình” mà ra, nếu một khi bạn đã đánh mất đi cái “tình người” ấy thì
khi đó bạn đã tự tách mình ra khỏi thế giới của lương tri và lúc này con người sẽ
không còn là con người nữa. Cái hạnh phúc lớn nhất của con người khi còn tồn tại
trong cái thế giới này đó chính là được sống, được tắm mình trong cái biển cả đầy
tình yêu thương của mọi người.
Danh ngôn có câu: “kẻ mất đi của cải là kẻ mất ít, mất bạn là kẻ mất nhiều,
nhưng đánh mất đi cái “tình” thì là mất tất cả”. Thật vậy một người sống mà không có
tình cảm thì trở nên hung bạo và tàn nhẫn vô cùng, cha con có thể bất hòa, vợ chồng
vì cãi nhau mà li tán, anh em vì tranh giành mà bất đồng, bạn bè vì tình cảm mà có
thể giết hại lẫn nhau, … Tất cả là vì họ không biết cảm thông, họ không cảm nhận
được cái hạnh phúc của cuộc sống, họ quá vô tình và thờ ơ với thực tại.
Hằng ngày bạn thường đối mặt với những bộn bề của cuộc sống, nhiều lo toan
trong công việc hay cũng có lúc bạn mải mê trải mình trong những phút giây lạc thú,
vui vẻ bên bạn bè mà đã lãng quên đi phút giây êm đềm, hạnh phúc, những hình ảnh
thiêng liêng cao cả của cha, của mẹ, những người ngày đêm thương nhớ, mong chờ,
dõi theo bước chân bạn từng phút, từng giây. Ấy thế mà mỗi khi đang đi với bạn bè
tình cờ bắt gặp cha và mẹ đang làm những công việc “bán mặt cho đất, bán lưng cho
trời” thì bạn vẫn cuối đầu mà bước tiếp, điềm nhiên một cách lạ thường. Thử hỏi “tại
sao?” phải chăng vì rào cản của sự mặc cảm quá lớn đến nổi bạn không thể trèo qua?
Sao lại vô tình đến thế, chính cái bệnh vô cảm đã làm cho ngọn lửa yêu thương trong
trái tim của bạn đã vụt tắt?
Tình cảm nó giống như những hạt mưa, mưa càng to thì có thể dập tắt đi ngọn lửa
của sự căm hờn, của lòng thù hận hay ghen ghét, nhưng nó có thể là ngọn lửa của tình
thương yêu, sự khoan dung, lòng vị tha hay của ước mơ và hi vọng. Tại sao chúng ta
lại để cho những ngọn lửa ấy lại vụt tắt đi trong đêm tối.
Cuộc sống xung quanh ta còn đầy rẫy biết bao cảnh khổ, những hoàn cảnh thật
đáng thương trông mà ai chẳng xót, vậy mà cũng có những kẻ nhìn như không thấy.
Nhìn những bà lão tuổi ngoài 70, một tay run run chống gậy, tay kia cầm sấp vé số, đi
hết đoạn đường này đến đoạn đường kia, đi trong những hơi thở yếu ớt, đôi chân
quằn quại mệt mỏi dường như muốn ngã quỵ; Hay những ông lão khoác trên người
bộ sơ mi rách, không còn chỗ vá, sống một cuộc đời hành khất nhờ vào sự bố thí của
xã hội. Đáng thương hơn là những đứa bé mới chào đời thì chẳng được nhìn thấy cha
mẹ đâu, 5, 3 tuổi thì phải đi lượm ve chai, bán vé số, nhặt từng mẫu bánh dỡ vụn của
người khác ăn thừa mà lót dạ, chứng kiến những cảnh đời ấy ai mà chẳng xót, chẳng
thương, thế mà có những kẻ lại rất thờ ơ, quá vô tâm cứ ngoảnh mặt mà bước đi trước
12
những số phận vô hình trong khi họ đang cần đến vòng tay nhân ái của mọi người.
Phải chăng chính cái bệnh vô cảm đã làm cho bạn trở nên vô tri, vô giác, chẳng thèm
nhòm ngó gì đến sự hiện hữu của mọi người chung quanh?
Nói đến đây làm tôi nhớ đến câu nói của Bác: “Hạnh phúc của tôi là đây, là chính cái
giây phút mà tôi được nhìn thấy đồng bào tôi ai cũng có cơm no áo ấm, ai cũng được
học hành”. Lúc sinh thời Bác thương yêu con người hết mực. Bác không bỏ xót một
việc nhỏ, Người đã hi sinh hạnh phúc của mình để mang lại hạnh phúc cho nhân dân.
Vậy sao chúng ta lại không giống như Bác, tại sao chúng ta lại không noi gương Bác,
một con người luôn có tình thương yêu bao la rộng lớn, tại sao lại để cho cuộc đời
này vẫn còn nhiều nổi khổ đau, vẫn còn nhiều trái tim phải vụn rời như thế, tại sao
khi nhìn thấy một người gặp hoạn nạn mà lại làm ngơ, thấy một chiếc xe bị ngã hay
một em bé bị rơi xuống nước bạn vẫn ung dung mà bước tiếp, thấy người khác mắc
lỗi lầm mà chẳng đoái hoài đến.
Một người thầy giáo chỉ vì lo vun vén cho một đứa học trò cưng mà đã phụ đi biết
bao trái tim nhỏ bé của những đứa học trò khác, hay vì lí do, phương diện nhìn nào đó
mà ở mỗi đứa học trò khác nhau thì việc truyền đạt kiến thức cũng khác nhau. Trong
lớp có học sinh gặp khó khăn mà không được bước tiếp đến trường. Khi đó vì chỉ lo
cho công việc của bản thân mà thầy cô cứ phó mặc cho học sinh.
Gần gũi với chúng ta hơn là những người bác sĩ. Một bác sĩ tuy không giỏi lắm
nhưng với một trái tim nhân hậu, tấm lòng của một lương y cảm hóa vào trong từng
viên thuốc, từng đôi tay ân cần chu đáo, sự quan tâm , chăm sóc và chia sẻ với bệnh
nhân thì chắc chắn họ sẽ mau khỏi hơn là khi được chữa trị với một bác sĩ mà không
có cái tâm của người thầy thuốc, thấy người nghèo là cứ muốn bỏ mặc, không cần
biết họ thế nào. Hay có những lúc bạn vào trong những shop mua hàng, nhìn cách ăn
mặc của bạn hơi sành điệu thì chủ shop đón tiếp và phục vụ một cách ân cần, chu
đáo, còn nếu bạn ăn mặc hơi “quê”, hơi “bình dân” một chút thì họ chẳng để ý, chẳng
cần biết đến sự có mặt của bạn, ngay cả ngôn từ cũng thế. Có phải xã hội này không
công bằng hay chăng? Công lý là chính ở trái tim của mỗi người, nếu chúng ta biết
đồng điệu trái tim của mình với suy nghĩ của người khác, chúng ta có đặt mình vào vị
trí của người thì khi đó chúng ta mới hiểu và cảm thông cho họ. Tức là khi đó cái
bệnh vô cảm đã được cảm hóa bằng cái “tình” của bạn.
Chúng ta hãy sống bằng chính con tim của mình, bằng chính những gì mà tạo hóa
đã ban tặng cho ta, chúng ta sống và đừng để cho cái bệnh vô cảm len lỏi vào đời
sống này, hãy lấy cái “tình” mà cảm hóa hành động, hãy lấy tình thương yêu mà làm
ngôi vị trung tâm của cuộc sống, hãy dang rộng trái tim mình, hãy quan tâm đến mọi
người, hãy thông cảm, sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh, hãy biết quý trọng tình
cảm và tha thứ cho sự lỗi lầm
Suy nghĩ của em về bệnh vô cảm trong xã hội hiện nay (Bài 2)
13
Người Việt Nam có truyền thống vô cùng tốt đẹp là "thương người như thế thương
thân", "một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ"... Thế nhưng có những cách sống ngày nay
đang gặm nhấm những truyền thống tốt đẹp đó.
Đi ra đường thấy lũ càn quấy không ai dám ngăn cản, thấy người khác bị đánh không
ai dại gì bênh vực... Xã hội mà có nhiều người "không dại gì" như vậy nên người xấu
càng được đà làm càn. Trong cơ quan nhiều người "không dại gì" đấu tranh nên
những người nắm quyền muốn làm gì thì làm kể cả vi phạm pháp luật... Trong xã hội
có nhiều người "không dại gì" nên sẽ tiếp tay cho việc gia tăng nhiều người xấu. Hiện
nay đang phát triển một căn bệnh của thế giới hiện đại - đúng hơn là mặt trái thuộc
thế giới hiện đại. Đó là căn bệnh không có trong danh mục của ngành y, nhưng
"những điều trông thấy" luôn "làm đau đớn lòng". Đó chính là căn bệnh vô cảm mà
nhiều người dân Việt - nhất là tầng lớp thanh niên- mắc phải.
Bệnh này thể hiện ở chỗ không hề động lòng trước những nỗi đau của người khác
cũng như không hề phẫn nộ trước những tệ nạn xảy ra hàng ngày. Liệu rằng chúng ta
đã hiểu rõ căn bệnh này chưa?nguyên nhân hình thành ntn ?tác hại ra sao?đó là 1 khó
khăn .... vô tức là không, cảm tức là tình cảm cảm xúc của con người. Vô cảm tức là
không có cảm xúc trước bất kì sự vật sự việc gì.chẳng hạn như :
- Không sẵn lòng giúp đỡ những người gặp khó khăn hoạn nạn, mặc dầu mình có
điều kiện có thể giúp đỡ được. Rất nhiều người, nhất là thanh niên nam nữ, khi thấy
những người hành khất thì xua đuổi, dè bỉu. Đi đường gặp người bị tai nạn vẫn bỏ đi
không sẵn sàng cứu giúp. Thậm chí có kẻ còn nhân cơ hội tìm cách lấy cắp tiền của
người bị nạn.
- Thấy người tàn tật không giúp đỡ, trên xe buýt, ở nơi công cộng, không nhường chỗ
cho người tàn tật, có khi lại còn cười trước những khuyết tật của họ.
- Những người có trách nhiệm giải quyết, nhưng không quan tâm giải quyết công việc
cho người dân, mặc dân phải đến trình bày lần này lượt khác, có khi còn vòi vĩnh rồi
mới giải quyết
- Các cán bộ đã giàu sang nhưng vẫn tìm cách cướp đất của dân, đuổi dân đi chỗ khác
để lấy những mảnh đất đẹp chia nhau như vụ tiêu cực đất đai ở Đồ Sơn và nhiều nơi
khác.
14
- Có những cán bộ giải quyết chính sách đã ăn chặn của những thương binh, những
gia đình chính sách, của những người tàn tật , những gia đình hộ nghèo như báo chí
đã từng nêu lên.
Trường hợp một bà mẹ già ở Hà Tĩnh có con nuôi là liệt sĩ mà lãnh đạo xã tìm cách
cắt tiêu chuẩn không cho nhận, khiến các nhà báo phải vào cuộc mới giải quyết được.
Rất nhiều tệ nạn và hiện tượng thể hiện căn bệnh vô cảm không kể hết. Sở dĩ nảy sinh
căn bệnh này vì những người đó không tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức,
không có lòng nhân đạo, thờ ơ với mọi người, ý thức tập thể, ý thức cộng đồng quá
kém, không giữ được truyền thống quý báu của dân tộc ta là "thương người như thể
thương thân". Căn bệnh vô cảm đã có ở không ít nhân vật được giao trọng trách từ
lâu, nó biểu hiện dưới nhiều dạng "lâm sàng" khác nhau nhưng tất cả đều rất dễ phát
hiện, chỉ có điều không ai chịu chữa trị hay nói cách khác là đang trong tình trạng vô
phương cứu chữa Đã có nhiều bệnh nhân quan chức vô cảm : Đó là các quan chức
của UBND huyện Tây Trà - tỉnh Quảng Ngãi. Dân của huyện nhà bị đói, Chính phủ
chi nguồn cứu trợ và địa phương đã chuyển trên 100 tấn gạo để cứu đói cho dân.Số
gạo này chuyển đến huyện lỵ Tây Trà vào ngày 11/7 với chỉ đạo của UBND tỉnh
Quảng Ngãi là phải chuyển tận tay người dân trong tháng 7. Thế nhưng, mãi đến cuối
tháng 9, số gạo này vẫn còn nằm trong kho lương thực của huyện. Gạo mốc meo,
người dân cũng vẫn phải chờ... Giải thích cho vụ việc không thể chấp nhận được này,
Chủ tịch UBND huyện - ông Hồ Thanh Hùng - lại đưa ra lý lẽ, rằng do giá xăng dầu
tăng, nên thiếu 5 triệu đồng kinh phí cho việc vận chuyển số gạo này đến các xã.
Không thể tưởng tượng được, một ông chủ tịch huyện lại có thể ăn nói thể hiện sự vô
cảm đến tận cùng như vậy.
Trước nỗi đau của dân, trước sự mong đợi từng ngày được cứu đói của dân, ông là
chủ tịch huyện mà lại thản nhiên như không, chất gạo trong kho chỉ vì thiếu mấy triệu
đồng tiền vận chuyển.Dân đói, Chính phủ cấp tốc cứu đói, nhưng cái lo lắng của
Chính phủ, sự sốt ruột của lãnh đạo cấp trên chuyển xuống tay ông trở thành nguội
lạnh. Ông chủ tịch huyện sống trong no ấm nên quên gạo cứu đói trong kho đến nỗi
bị mốc. Không biết ông có bao giờ nghĩ về những người dân đang đói thắt ruột ở các
xã vùng sâu, những cụ già, những em bé, những người bệnh mong có được bát cháo
cho đỡ xót lòng. Ông đã không nghĩ đến, ông đã thực sự vô cảm.Lời nói ra vừa giả
dối vừa thể hiện sự vô trách nhiệm.Giả dối vì cả UBND huyện chẳng lẽ không xoay
được vài triệu để mua xăng dầu, nhất là trong tình hình cứu đói khẩn cấp cho dân. Vô
trách nhiệm là vì cả một UBND huyện mà không xử lý được mỗi chuyện cỏn con đó,
thì còn làm được gì lớn hơn, có ý nghĩa và có ích lợi hơn. Qua vụ việc này cho thấy
rằng, căn bệnh vô cãm đang rất đáng lo ngại. Ngăn chặn nó không phải bằng biện
15
pháp hành chính mà bằng chính tấm lòng và dũng khí của mỗi con người, tấm lòng và
dũng khí của các cơ quan chức năng. Con người vô cảm và cơ quan chức năng thờ ơ
thì căn bệnh càng trầm trọng. Lúc đó thì chẳng còn gì để nói. Vô cảm là một chứng
bệnh thường gặp ở một số người bị khủng hoảng tâm lí nặng nề, thường bị sốc nặng
sau đó dần dần họ không có cảm giác yêu thương hay ghét bỏ nào nữa.......là trạng
thái tâm lí có thể do vô tình hoặc hữu ý mà gây ra, vì lúc đó con người coi nưh không
có nhận thức, suy nghĩ, và tình cảm......
Thời gian gần đây , Công an quận Thanh Xuân (Hà Nội) đã khởi tố, bắt tạm giam vợ
chồng chủ quán phở Chu Văn Đức và Trịnh Hạnh Phương để điều tra về hành vi hành
hạ cháu Nguyễn Thị Bình suốt hơn 10 năm qua - phải chịu cảnh bị tra tấn, đối xử dã
man ở giữa một thành phố lớn, và giữa một khu dân cư mà căn nhà đó có nhiều người
đến ăn phở, đưa hàng chứng kiến. Ở một đơn vị hành chính, chúng ta có UBND
phường, công an phường, có cảnh sát khu vực, có đội thanh niên xung kích, có tổ dân
phố, có chi bộ, có hội cựu chiến binh, có đoàn thanh niên, phụ nữ... Ấy thế mà một số
phận con người đày đoạ như vậy nhưng họ không thấy, không biết. Cơ quan chức
năng thì không biết với lý do là không được cháu Bình... tố cáo (!?). Chờ người bị đối
xử như con vật, không biết chữ, không gia đình... đi tố cáo ư? Thật là chuyện hoang
đường. Tất cả lý do đưa ra lúc này là chuyện nực cười. Chỉ có một lý do duy nhất
đúng là bệnh thờ ơ đang phá ruỗng nhân cách con người. Ngay cả cơ quan chức năng
(được giao quyền, được trang bị nhân lực, phương tiện bảo vệ con người) khi đứng
trước vụ người khác bị làm nhục thì lại nói rằng: Chỉ khởi tố vụ án, khởi tố bị can khi
nạn nhân tố cáo. Cách lập luận vô trách nhiệm đó đúng ra chỉ có ở một xã hội mông
muội! Bệnh thờ ơ đã lan sang cả ở những cơ quan công quyền. Như thế thì thật đáng
sợ. Như vậy là những kẻ dã man đã bị pháp luật ngăn chặn. Nhưng vấn đề không chỉ
là như vậy. Sau sự phẫn nộ đối với những người dã man kia là sự phẫn nộ trước sự
thờ ơ của con người ! Trong vụ việc cháu Nguyễn Thị Bình, rất may mắn là có một
người đàn bà giàu lòng thương và sự can đảm - bà Hà Thị Bình, bán hàng ở chợ - đã
giải thoát cho cháu. Người đàn bà đó có phẩm chất và sức nặng hơn rất nhiều số đông
với cả hệ thống những cơ quan chính quyền, đoàn thể ở phường, ở quận! Người đàn
bà đó rất đáng được kính trọng hơn ngàn lần những người chỉ nói chuyện to tát với
những lời có cánh ở chỗ đông người, mà không có việc làm nào cụ thể để cứu vớt
những số phận đáng thương không những liên quan đến quan chức cấp cao , mà nó
càng ngày càng lay lan sang 1 bộ phận mới.Cụ thể là :cái chết oan ức của em học sinh
Huỳnh Nguyễn Bích Loan (13 tuổi) tại BVĐK tỉnh. Đây là một biểu hiện bệnh vô
cảm của những thầy thuốc tiếp nhận bệnh nhân hôm đó. Em Loan bị đau bụng dữ dội,
được gia đình đưa vào viện kịp thời, thế nhưng thầy thuốc chủ quan không nghĩ là
bệnh cần cấp cứu và để em nằm viện suốt buổi sáng không xử lý. Khi bệnh nhân tử
16
vong và được báo chí phỏng vấn, lại không thừa nhận trách nhiệm của mình mà đổ
lỗi do bệnh nhân bất hợp tác, quá mập không thể khám lâm sàng được, căn bệnh quá
khó, siêu âm bên ngoài không đáng tin cậy... (?) Đây chỉ là những trường hợp bệnh
nhân tử vong vì bệnh thầy thuốc vô cảm được báo chí phanh phui, còn biết bao
trường hợp khác bị tật nguyền di chứng hay chết oan uổng mà báo chí không phát
hiện được. Một bệnh viện dù được trang bị tối tân hiện đại, có một đội ngũ thầy thuốc
có trình độ cao, thế nhưng chỉ một số ít thầy thuốc mắc bệnh vô cảm cũng đủ gây tai
họa cho người bệnh. Bệnh thầy thuốc vô cảm xuất phát từ sự thiếu nhiệt tình và thiếu
tri thức. Thiếu nhiệt tình làm thầy thuốc, không đam mê công việc, không muốn gần
gũi người bệnh, khám chữa bệnh qua loa chiếu lệ, không thật lòng thương yêu người
bệnh. Thiếu tri thức làm thầy thuốc chủ quan, bảo thủ trong việc đưa ra quyết định,
luôn luôn tự cho mình là đúng, không tôn trọng đồng nghiệp, không cầu tiến trong
công việc.Nếu biết được hai yếu tố trên tạo nên bệnh thầy thuốc vô cảm, thì chúng ta
có thể có những biện pháp khắc phục được. Tất cả nguyên nhân chủ quan dẫn đến
bệnh thầy thuốc vô cảm, gây ra những cái chết thương tâm cho người bệnh đều phải
được xử lý bằng pháp luật. Không nên bao che cho thầy thuốc vô cảm vì bất cứ lý do
gì. Đã đến lúc, không thể tiếp tục rao giảng đạo lý y đức cho những thầy thuốc mang
bệnh vô cảm do chủ quan, mà chỉ có sự xử lý nghiêm minh bằng luật pháp và sự lên
án nghiêm khắc của dư luận thì mới hy vọng rằng, trong tương lai sẽ không còn
những cái chết oan uổng của người bệnh bên cạnh đó luôn luôn tồn tại những con
ngưòi , những cơ quan , những chính quyền cố gang loại bỏ căn bệnh này.tiêu biểu
như: Phong trào “Ký tên vì công lý” trở thành sự kiện tại VN là tín hiệu vô cùng khả
quan của các nạn nhân chất độc da cam. Đi đâu cũng thấy người trẻ, người già, sinh
viên học sinh hỏi nhau “đã ký tên vì công lý chưa?” mà thấy vui trong lòng. Điều đó
minh chứng chúng ta không vô cảm trước nỗi đau của dân tộc mình.
Vô cảm nguy hiểm với cả chính người bệnh lẫn vả người xung quanh . Nhân loại
đang bó tay trước căn bệnh của thế kỷ: bệnh nan y HIV/AIDS. Căn bệnh thứ hai cũng
nan y không kém là bệnh vô cảm! Ra đường nhiều người gặp cái tốt không ủng hộ,
thấy cái xấu không lên án, không ít nơi cả phố, cả làng sợ tên ăn trộm, cả xã sợ thằng
say rượu vì không muốn bị liên lụy... đang làm cho bệnh vô cảm vốn đã và đang có
nguy cơ lan rộng, càng có điều kiện lây lan mạnh hơn! Bệnh HIV/AIDS vốn đã nguy
nan, bệnh vô cảm nếu không được giáo dục, không được ngăn chặn sẽ là tác nhân làm
“lệch chuẩn” hay “loạn chuẩn” đạo đức, sẽ là nguyên nhân gây ra sự khủng hoảng
kinh tế - xã hội, thậm chí làm sụp đổ một chế độ, làm tan nát một gia đình. Một xã
hội vô cảm là một xã hội chết!cần xây dựng 1 xã hội đồng cảm và chia sẻ.
5 Nghị luận về tuổi trẻ, uớc mơ và hy vọng
17
Ít ai biết được rằng, những ước mơ, những hoài bão góp một phần vô cùng quan
trọng để chúng ta làm nên những điều kỳ diệu. Bạn trẻ thường chỉ nói được : Ước mơ
của tôi là thế này…. mà không chỉ ra được nó như thế nào? Nó phải cụ thể và rõ ràng
ra sao! Chỉ khi chúng ta hình dung ra được ước mơ của mình thì ước mơ ấy mới có
cơ hội để trở thành hiện thực!
Tuổi trẻ thường gắn liền với nhiệt huyết ,với hoài bão, thích khám phá và ưa mạo
hiểm nhưng lại thiếu đi những mục tiêu, những kế hoạch ,những dự định để biến
điều không thể thành có thể. Chúng ta dù rất thích thú với một việc nào đó nhưng chỉ
mới gặp trở ngại hay khó khăn đã muốn buông tay từ bỏ! Sự bồng bột và thiếu
nghiêm túc của tuổi trẻ thường dẫn chúng ta đến những quyết định sai lầm, thất bại.
Để tránh điều đó ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường chúng ta phải tự trang bị cho
mình những kỹ năng mềm để thành công! Chúng ta cần tập cho mình thói kiên nhẫn,
tinh thần và nghị lực vững chắc, sự quyết tâm và tận tụy cho công việc. Bên cạnh đó,
lời ăn tiếng nói cũng cần được trau chuốt và suy nghĩ thấu đáo trước khi chúng ta nói
với ai điều gì đó. Ai cũng biết lời nói “ xuyên tâm” nhưng mấy ai làm chủ được cảm
xúc của mình dẫn đến nói những lời khiến người khác bị tổn thương! Chính vì thế,
bất kỳ ai dù làm gì hay ở địa vị nào cũng cần phải học cách nói năng ứng xử sao cho
phù hợp với từng hoàn cảnh cụ thể! Đừng làm mất lòng vì những chuyện không
đáng!
Nếu bạn chỉ biết nói rằng ước mơ của tôi thế này thế kia mà không hành động để biến
chúng trở thành hiện thực thì bạn có đang sống cuộc đời của mình hay không? Có quá
nhiều người trong chúng ta thường phải hối tiếc vì tuổi trẻ đã không dám sống với
ước mơ của mình, không dám quyết định lựa chọn đường đi cho mình mà nghe theo
sự sắp đặt của bố mẹ! Chúng ta ai cũng biết bố mẹ yêu thương mình, muốn con cái
sống cuộc đời thuận lợi và hạnh phúc nhưng nếu không gặp những khó khăn trở ngại,
tự mình vượt qua những thử thách của cuộc sống và dành lấy những gì mình muốn thì
chúng ta đã sống cuộc đời vô vị. Những ý nghĩa đích thực của cuộc sống không được
trãi nghiệm, không được hét lên sung sướng khi nhìn thấy những nỗ lực, những cố
gắng của bản thân được đền đáp xứng đáng!
Mất đi những “ gia vị” cho cuộc sống chỉ khiến cho nó nhạt nhẽo thế nên bạn đừng
ngần ngại khi đứng trước những khó khăn thử thách mà cuộc sống đem đến! Nếu
không có nó bạn sẽ chẳng bao giờ nhìn thấy thành công đang chờ đợi bạn phía trước
cả! Chưa có thành công nào không nhuốm đủ mồ hôi nước mắt của những kẻ chinh
phục! Bạn muốn làm cát bụi giữa đời hay trở thành một cây đại thụ vững chắc, sóng
gió nào cũng không gục ngã!
18
Cuộc đời của bạn là do bạn nắm giữ! Dù đánh mất tất cả cũng đừng bao giờ đánh mất
niềm tin của bạn. Dù người khác có nói những ước mơ, hoài bão và mục tiêu của bạn
là không tưởng bạn cũng đừng bao giờ từ bỏ nó. Nếu bạn từ bỏ nó cuộc sống với bạn
sẽ chẳng còn ý nghĩa gì. Còn niềm tin còn hi vọng, chỉ cần bạn còn hi vọng bạn sẽ lại
dám thách thức với những khó khăn để chinh phục những đỉnh cao. Chỉ khi nào bạn
thực sự từ bỏ lúc ấy thất bại mới thực sự đến với bạn.
Đừng bao giờ ngừng thôi hi vọng, một ngọn lửa nhỏ sẽ thắp sáng cho vô vàn những
nến khác. Dù tận cùng thất bại cũng đừng bao giờ nói rằng TÔI KHÔNG THỂ.
Không có gì là không thể chỉ cần chúng ta có đủ quyết tâm có đủ niềm tin, ý chí và
nghị lực thì chúng ta sẽ làm được những gì mình muốn. Đừng bao giờ gói tròn giới
hạn của bản thân, khả năng của chúng ta là vô hạn. Thế nên hãy mơ những gì mình
muốn mơ, làm những gì mình muốn làm để không bao giờ phải nói hối tiếc.
Chúng ta chỉ sống có một lần và tuổi trẻ cũng chỉ đến với chúng ta một lần duy nhất,
hãy sống sao để mỗi khi nhìn lại bạn sẽ tự hào về nó. Dù ước mơ có lớn đến đâu, đẹp
đẽ đến nhường nào thì nó cũng phải gắn liền với thực tế. Đừng mơ cao quá khiến bạn
không chạm đến nó và không bao giờ được tận hưởng cảm giác phấn khích mỗi khi
chúng ta chạm tay vào ước mơ của mình.
Cuối cùng, chúc TUỔI TRẺ của chúng ta đều gắn liền với ƯỚC MƠ và HI VỌNG
Nghị luận về tuổi trẻ và tương lai đất nước (Bài 2)
Bác Hồ vị cha già của dân tộc, dù bận trăm công nghìn việc nhưng bác luôn quan tâm
đến thế hệ trẻ ngày nay. Nhân dịp khai giảng năm học đầu tiên khi nước ta hoàn toàn
độc lập, bác đã gửi thư cho hs cả nước.
Trong thư có đoạn: “Non sông VN có trở nên tươi đẹp hay ko,dân tộc VN có bước tới
đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc 5 châu được hay không,chính là nhờ 1
phần vào công học tập của các cháu”. Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, đất ước có
nhiều đổi thay nhưng câu nói thiêng liêng của Bác vẫn có giá trị về giáo dục, khích lệ
tuổi trẻ trên mọi miền đất nước chăm chỉ học tập.
TK 21, thế kỉ của sự phát triển, nâng cao không ngừng của văn hóa, kinh tế, đất nước.
Để có thế bắt kịp đà phát triển của những nước lớn mạnh thì cần sự chung sức, đồng
lòng của tất cả mọi người, mà lực lượng chủ yếu chính là tuổi trẻ. Bởi tuổi trẻ là lực
lượng nòng cốt, là chủ nhân tương lai, là nhân vật chính góp phần tạo nên cái thế, cái
dáng đứng cho Tổ Quốc Việt Nam. Sinh ra ở đời, ai trong chúng ta cũng khao khát
được sống hạnh phúc, mỗi người luôn tìm cho mình một lẽ sống hay nói đúng hơn là
một lý tưởng sống. Và nhất là tuổi trẻ hiện nay, những người nắm trong tay vận mệnh
19
của đất nước phải xác định được cho mình một lý tưởng sống đúng đắn. Trong thời kì
công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tuổi trẻ chúng ta được đặt ra câu hỏi: sống như thế nào
để có ích cho XH? Tuổi trẻ là nhân tố quyết định sự tồn vong của đất nước, vì thế lý
tưởng sống của chúng ta là xây dựng đất nước, xây dựng Chủ nghĩa XH, nối tiếp cha
ông bảo vệ Tổ Quốc và đi lên vì sự tiến bộ của nhân loại.
Tuổi trẻ là lứa tuổi thanh niên, thiếu niên. Là lứa tuổi được học hành, được trang bị
kiến thức và rèn luyện đạo đức, sức khỏe, chuẩn bị cho việc vào đời và làm chủ XH
tương lai
Tuổi trẻ là những người chủ tương lại của đất nước, là chủ của thế giới, động lực giúp
cho xã hội phát triển. Chính vì vậy mà các bạn thanh thiếu niên cần phải sống có lý
tưởng cao đẹp. Hãy nhớ rằng: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không,
dân tộc Việt Nam có sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không đó là
nhờ vào công học tập của các em” lời nhắn như thiêng liêng ấy phải được thực hiện!
Các bạn hãy cố lên!
“Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên”
(Hồ Chí Minh)
Và thời nào cũng vậy, thế hệ trẻ luôn là lực lượng tiên phong, xông pha vào những
nơi gian khổ mà không ngại khó. Điều đó đã được thể hiện rất rõ trong thời chiến.
Những người con của đất nước đã hiến dâng cả tuổi thanh xuân của mình - cái tuổi 20
đầy ước mơ ấy - cho Tổ quốc với lý tưởng sống thật cao đẹp và thánh thiện. Đấy là
những thanh niên của gần 40 năm trước, còn lớp thanh niên ngày nay thì sao? Đấy
chính là chúng ta. Chúng ta nên biết một điều: nếu như lớp người đi trước đã quên
mình cho thế hệ sau được độc lập, no ấm thì ngày nay, tuổi trẻ chúng ta sẽ tiếp tục
duy trì truyền thống đó. Và một điều quan trọng là bạn đừng xem đấy là nghĩa vụ để
rồi miễn cưỡng thực hiện. Chúng ta hiểu rằng: được sinh ra là một hạnh phúc và được
sống tự do, no đủ đó là món quà quý báu, vô giá mà quê hương và xã hội đã ban tặng
cho chúng ta. Hạnh phúc không tự nhiên mà có. Mà đó là xương máu, tâm huyết của
biết bao con người trên đất nước này. Họ là ai? Họ là những con người yêu quý quê
hưong đất nước. Họ cho rằng được hiến dâng cho quê hương là hạnh phúc, là niềm tự
hào, là vinh dự quý báu.
20
Thế thì sao chúng ta không học theo họ. Mọi suy nghĩ, hành động đều bắt nguồn từ ý
nghĩ. Ý nghĩ, tư tưởng là nền móng cơ bản dẫn việc làm, lối sống của thế hệ trẻ. Mỗi
một thời đại, mỗi một hoàn cảnh lịch sử mà thanh niên nuôi dưỡng những ước vọng,
những lý tưởng sống và suy ngẫm riêng. Chúng ta không bác bỏ, không phủ nhận quá
khứ, lịch sử hào hùng, thế hệ trẻ ngày ấy đã góp phần không nhỏ vào thắng lợi chung
của đất nước. Đó là lý tưởng muốn được chiến đâu, hi sinh cho độc lập, tự do tổ quốc,
cho tự hào dân tộc. Nhưng chúng ta không thể lấy thước đo của ngày hôm qua áp
dụng vào ngày hôm nay, cũng không thể đem thế hệ trước so sánh, áp dụng cho thế
hệ sau. Đơn giản vì mỗi thế hệ có một môi trường riêng, một nhận thức, một hoàn
cảnh và một sứ mệnh riêng. Vì vậy “Không có chuyện lớp trẻ ngày nay quay lưng với
quá khứ!” (Tổng bí thư Đỗ Mười nói ).
Tuổi trẻ hiện nay đã khẳng định tiếng nói và lý tưởng sống của mình chính là phấn
đấu tới mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh”. Với
riêng mỗi cá nhân, đã sinh ra trong đời, ai trong chúng ta cũng khao khát được sống
hạnh phúc. Hơn thế nữa, từ đáy lòng của con người luôn ước ao có được một cuộc
sống bình an, vui tươi, không lo âu buồn phiền, không đau khổ oán than, muốn an
hưởng sự may lành hơn là bất hạnh, giàu sang hơn là nghèo nàn.
Còn nhớ năm 2005, trên báo chí luôn nhắc đến gương người Việt trẻ Nguyễn Phương
Ngọc - người dám ước mơ đứng trên bục cao nhất của “Trí Tuệ VN”. Phương Ngọc
sinh năm 1983 tại Hải Phòng cuối cùng đã đoạt Giải công nghệ cuộc thi “Trí Tuệ Việt
Nam 2004”. Đã giành giải nhất phần thi thuật toán tại cuộc thi Imagine Cup 2005
(cuộc thi quy tụ 17 nghìn sinh viên từ 90 quốc gia trên thế giới) do Tập đoàn
Microsoft tổ chức tại Yokohama (Nhật Bản).
Phải nói rằng Việt Nam chúng ta có khá nhiều thuận lợi, vừa được thiên nhiên ưu đãi,
vừa có nhiều nguồn tài nguyên đa dạng, phong phú.
Hơn nữa, tuổi trẻ mọi thời đại chính là niềm tự hào dân tộc vì mỗi khi đất nước lâm
nguy thì Việt Nam lại xuất hiện những anh hùng trẻ tuối dũng cảm, tài trí. Điều đó
cho thấy rằng tuổi trẻ Việt Nam luôn suy nghĩ, lo lắng và quan tâm đến vận mệnh của
dân tộc và luôn phát huy truyền thống anh hùng.
Mỗi người trong chúng ta ai cũng từng đi qua tuổi trẻ - tuổi của sức mạnh phi thường
với sự căng tràn bầu nhiệt huyết, tuổi không chịu khuất phục trước khó khăn, và sẵn
sàng chấp nhận hi sinh vì đất nước. Tuổi trẻ cả nhân loại đang ra sức tìm kiếm và xây
dựng những thứ tưởng chừng như viễn tưởng nhưng nay lại trở thành hiện thực, như
- Xem thêm -