Tài liệu Bài tiểu luận nghiên cứu màu tự nhiên cho son môi

BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TPHCM MÔN CÁC PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NHÓM KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI GVHD: HOÀNG VĂN HUỆ Tp.HCM, năm 2015 BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM TPHCM MÔN CÁC PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC NHÓM KHOA CÔNG NGHỆ HÓA HỌC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI Chức vụ Nhóm trưởng Thành viên 1 Thành viên 2 Thành viên 3 Họ và tên Nguyễn Hoàng Linh Nguyễn Trí Thắng Nguyễn Thị Ngọc Dung Võ Tấn Tài Tp.HCM, năm 2015 - Đánh giá Hoàn thành 90% Hoàn thành 90% Hoàn thành 90% Hoàn thành 90% MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH ẢNH ............................................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................................ ii PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................. 2 3. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 2 CHƯƠNG I: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH SON MÔI ....................................................... 3 1.1. Lịch sử xuất xứ.................................................................................................. 3 1.2. Đàn ông thời nào cũng dùng son môi? ............................................................. 3 1.3. Son môi từ thời phục hưng đến nay .................................................................. 4 1.4. Một số loại son môi: ......................................................................................... 5 CHƯƠNG II. ĐẶC ĐIỂM MÔI DÙNG CHO SON MÔI ............................................. 7 2.1. Sinh lý môi ........................................................................................................ 7 2.2. Một số vấn đề liên quan đến môi. ..................................................................... 7 2.2.1. Sự bắt màu của môi. ................................................................................... 7 2.2.2. Giữ ẩm cho môi .......................................................................................... 8 2.3. Mỹ phẩm chăm sóc môi .................................................................................... 8 2.3.1. Yêu cầu của sản phẩm. ............................................................................... 8 2.3.2. Nguyên liệu ................................................................................................ 8 2.3.3. Một số công thức minh họa đơn giản ....................................................... 15 CHƯƠNG III. PHƯƠNG PHÁP TÁCH MÀU ........................................................... 17 3.1. Nghiên cứu tách chất màu từ nguyên liệu thực vật......................................... 17 3.2. Một số kinh nghiệm dân gian trong tách màu tự nhiên. ................................. 18 3.3. Nghiên cứu tách chiết màu từ thực vật để sử dụng trong son môi. ................ 18 3.3.1. Lựa chọn các hệ dung môi cho kĩ thuật tách chiết. .................................. 18 3.3.2. Nghiên cứu kĩ thuật tách chiết màu tự nhiên. .......................................... 18 KĨ THUẬT TÁCH CHIẾT: ................................................................................... 18 3.3.3. Phương pháp chiết lạnh: ........................................................................... 19 3.3.4. Phương pháp chiết nóng ........................................................................... 20 3.3.5. Khảo sát ảnh hưởng của nhiệt độ chiết tới hàm lượng chất màu ............. 21 3.3.6. Khảo sát ảnh hưởng của thời gian chiết tới hàm lượng chất màu : .......... 21 3.4. QUY TRÌNH SẢN XUẤT SON MÔI TỪ MÀU TỰ NHIÊN ....................... 23 3.4.1. Nguyên liệu cơ bản. ................................................................................. 23 3.4.2. QUY TRÌNH CHUNG SẢN XUẤT SON MÔI ...................................... 24 3.4.3. Quy trình làm son : ................................................................................... 25 3.4.4. Một số yêu cầu của sản phẩm: ................................................................. 25 KẾT LUẬN .................................................................................................................. 26 PHỤ LỤC 1: TCVN 6417:2010 ................................................................................... 27 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 32 DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 1: Son môi với bờ môi thơ mộng ........................................................................... 1 Hình 2: Người thời trung cổ ........................................................................................... 3 Hình 3: Đàn ông cũng dùng son môi. ............................................................................. 4 Hình 4: Logo cho hội chợ thế giới World Fair ............................................................... 5 Hình 5: Son môi dưỡng ẩm ............................................................................................ 5 Hình 6: Cây thầu dầu .................................................................................................... 10 Hình 7: Hạt cây thầu dầu .............................................................................................. 10 Hình 8: Cấu tạo siêu hiển vi của TiO2 .......................................................................... 12 Hình 9: Propyl galat ...................................................................................................... 14 Hình 10: BHA ............................................................................................................... 15 Hình 11: BHT ............................................................................................................... 15 Hình 12: Sáp ong .......................................................................................................... 23 Hình 13: Sơ đồ quy trình sản xuất son môi .................................................................. 24 Hình 14: Thỏi son màu đen .......................................................................................... 25 NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI i DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1: So sánh đặc tính sinh lý của môi với da............................................................ 7 Bảng 2: Tỉ lệ % các chất có trong son thường dùng silicon. ........................................ 15 Bảng 3: Tỉ lệ % các chất có trong son thường dùng ancol. .......................................... 16 Bảng 4: Công thức son mỡ ........................................................................................... 16 Bảng 5: Công thức son bóng ........................................................................................ 16 Bảng 6: Các loại thực vật chứa màu ............................................................................. 17 Bảng 7: Công thức cơ bản cho son môi........................................................................ 23 NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI ii PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Một bờ môi quyến rủ đầy màu sắc là một vũ khí sắc bén của phái đẹp để chinh phục phái mạnh, và cũng là niềm mơ ước của những cô gái thời hiện đại, nhưng có nhiều câu hỏi đặt ra: - - - Sử dụng son thế nào là đúng cách? Liệu rằng sử dụng son mỗi ngày thì có ảnh hưởng gì đến môi và sức khỏe hay không? bởi thành phần chính trong son môi là màu hóa học và các hợp chất khác, chua nói đến thành phần chì có trong son môi gây ảnh hưởng đến sức khỏe? Giá thành của son có phù hợp kinh tế hay không? Đó củng là nổi đau đầu của chị em phụ nữ, bởi lẽ nếu mua son rẽ thì không biết có chất lượng hay không, còn nếu mua son đắt thì kinh tế không cho phép… Liệu rằng có một loại son nào mà không sữ dụng hóa chất mà hoàn toàn làm từ thiên nhiên hay không? Và giá thành thì phù hợp với mọi chị em phụ nữ hay không? Hình 1: Son môi với bờ môi thơ mộng. Để trả lời những câu trên các nha khoa học hay các nhà chuyên môn cũng đang tìm tòi ra những công nghệ làm son mơi mới , son môi làm từ tự nhiên có nghĩa là son làm từ màu của rau củ quả trong thiên nhiên, nói không với chì, phù hợp với sức khỏe con người,…và cũng đạt thành quả rất đáng kễ, nhưng cũng có nhiều thách thức lớn, vì công nghệ để tách chiết màu từ rau quả là rất phức tạp, màu sẽ không bền, sãn phẩm làm ra có giá thành rất là cao, và những công nghệ đó hầu hết chỉ được nhập tử nước ngoài. Vì thế trong xu thế hiện nay nhóm cũng muốn đóng góp một phần nhỏ đễ nghiên cứu son môi từ tự nhiên, nhưng giá mềm để cho mọi người phụ nữ đều Việt Nam đều được làm đẹp mà không lo về giá hay sức khỏe. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 1 Điều đáng mong đợi ở nghiên cứu này là nếu thành công sẽ giải quyết được những vấn đề về làm đẹp mà cong nghệ cũ không làm được, là một bước tiến mới cho công nghệ Việt Nam nói riêng và cả thế giới nói chung. Đó cũng chính là lý do mà nhóm công nghệ hóa học chọn đề tài mà nhóm hóa học chọn son môi để làm đề tài khoa học của mình 2. Mục tiêu nghiên cứu  Tách chiết được màu từ các loại rau củ tự nhiên, bằng phương pháp phi hóa học.  Ứng dụng màu tự nhiên vào quá trình sản xuất son môi  Tối ưu hóa qui trình, giảm chi phí sản xuất 3. Đối tượng nghiên cứu Màu son được tách ra từ các loại rau củ tự nhiên:  Màu đỏ và hồng : dùng phúc bồn tử hoặc củ dền  Màu vàng: từ củ nghệ hoặc nhị hoa nghệ tây  Màu da cam: từ cà rốt  Màu xanh lá cây: từ rau chân vịt, trà xanh, lá dứa  Màu tím: lá cẩm, bắp cải tím, việt quốc  Màu nâu: bột ca cao, bột quế, bột cà phê 4. Phương pháp nghiên cứu Dùng phương pháp tách chiết thủ công về vật lý kết hợp sữ dụng một số hóa chất đễ tách được màu từ các loại rau củ. Sản xuất son môi từ màu đã được tạo ra, đưa ra phương pháp tối ưu nhất. Kiểm tra lại tính an toàn của son vừa tạo ra, xác định hàm lượng kim loại nặng(Pb, Cr,..) có trong son có vượt mức cho phép không. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 2 CHƯƠNG I: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH SON MÔI 1.1. Lịch sử xuất xứ Như đã đề cập từ trước thì son môi được phát minh cách đây 4000 năm. Tại thời điểm đó son môi màu đen được sử dụng rất phổ biến. Ví dụ Nefertiti thích dùng son môi được làm bằng vỏ xà cừ nhuyễn thể trong khi Cleopatra đã lựa chọn màu son làm bằng đất son đỏ. Nhưng tiếc rằng son môi được gắn liền với độc chất. Gần như ngay sau đó các biểu hiện của 'nụ hôn của cái chết' thực sự đã đi vào sử dụng. Thời Trung Cổ có thể được đánh dấu là thời điểm khó khăn cho những người yêu thích son môi. Bởi đây là thời gian nó bị cấm bởi Giáo hội. Họ cho rằng những người tô son là do phù thủy sai khiến và sẽ bị ném xuống địa ngục vào Ngày phán xét cuối cùng (Day of Last Judgment). Phụ nữ chắc chắn đã rất sợ hãi và do đó tất cả mọi người đều lãng quên son môi cho đến thời kì Phục Hưng. Hình 2: Người thời trung cổ. 1.2. Đàn ông thời nào cũng dùng son môi? Thời kì Phục Hưng cũng đặt dấu mốc quan trọng khi thời gian này son môi được sử dụng không chỉ bởi phụ nữ mà cả cánh nam giới. Tại tòa án của Ludwig XVI (Pháp) đàn ông sử dụng son để tạo đường viền môi nhằm thu hút sự chú ý nhiều hơn so với bộ ria mép và râu. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 3 Hình 3: Đàn ông cũng dùng son môi. 1.3. Son môi từ thời phục hưng đến nay Vào đầu thế kỉ 20, son môi xuất hiện trở lại, đó là vào năm 1903. Tại Hội chợ thế giới - World Fair - thỏi son đầu tiên xuất hiện trở thành một 'quả bom' gây chấn động mạnh mẽ trong dư luận. Phụ nữ bị mê hoặc với những phát minh mới nhất để làm đẹp. Sau đó vào năm 1915, thương hiệu mỹ phẩm thế giới Guerlain đã trình làng một thỏi son mới được thực hiện dưới hình thức dạng thanh và trở thành sản phẩm làm đẹp nổi tiếng nhất. Trong thập niên 1920 những thỏi son dạng cô đặc được sử dụng rộng rãi bởi những nhân vật nổi tiếng như Marlene Dietrich, Greta Garbo và Joan Crawford. Ngày nay, thỏi son đã trở thành một thứ mỹ phẩm làm đẹp không thể thiếu của mỗi người phụ nữ. Và để đáp ứng được sở thích đa dạng của phái đẹp, son môi ngày nay đã được sản xuất với rất nhiều màu sắc và mùi vị. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 4 Hình 4: Logo cho hội chợ thế giới World Fair 1.4. Một số loại son môi: - Son môi dưỡng ẩm. - Son chống nẻ - Son màu - Son bóng - Son nhũ... Son môi ngày nay có rất nhiều hình dạng, màu sắc và mùi vị. Hình 5: Son môi dưỡng ẩm. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 5 1.5. Một số thông tin thú vị về son môi:  Các nhà khoa học Pháp ước tính, một người đàn ông ăn nuốt khoảng 2,7kg son môi trong cả cuộc đời và trong khi đó người phụ nữ là 7,7kg.  Hầu hết các loại son môi đều có vảy cá là thành phần tạo nên.  Có thể đoán được tính cách của một người phụ nữ khi chỉ cần nhìn vào màu son: Son môi màu đỏ là sự lựa chọn của những người phụ nữ vui vẻ. Son môi màu hồng là dành cho những người phụ nữ lãng mạn. Son môi màu cam tươi sáng dành cho những người phụ nữ lập dị, những người thích gây sự chú ý Son môi NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 6 CHƯƠNG II. ĐẶC ĐIỂM MÔI DÙNG CHO SON MÔI 2.1. Sinh lý môi Đặc tính sinh lý môi so với da. Bảng 1: So sánh đặc tính sinh lý của môi với da Phân loại Tuyến nhờn Lớp sừng Thành phần giữ ẩm tự nhiên NMF Tốc độ bay hơi nước Lượng H2O Da Môi Có Không Dày Nhiều 0,76 1,27mol / mg Chậm 1119g / mm2 hr Rất mỏng Ít 0,12mol / mg Nhanh 78g / mm2hr Nhiều 30 39s Ít 16 25s So với da, khả năng giữ ẩm của môi kém hơn và rất dễ bị khô, nứt nẻ, làm nảy sinh ra nhiều vấn đề đối với việc giữ ẩm cho môi khi sử dụng sản phẩm chăm sóc môi. Thực ra, không phải môi không có tuyến lông và tuyến nhờn, nhưng có ít và sâu trong môi, cộng thêm lớp sừng mỏng có những phần xốp mềm nhô lên không liên tục tạo cho môi những đặc tính: lượng nước trên môi thấp, môi không lông, không dầu, màu hồng khác da và có lằn sọc quanh môi. 2.2. Một số vấn đề liên quan đến môi. 2.2.1. Sự bắt màu của môi. Cấu tạo của môi tương tự da, nhưng không có lông và tuyến nhờn, do đó khả năng bắt màu của môi rất khác biệt so với da. Dr. o. J. Jacobi đã tiến hành nghiên cứu sự bắt màu và xâm nhập thực của son đối với môi, khi kiểm tra môi và các đoạn đã được bôi một lớp son, sau 30 phút chùi lớp son này đi, ông nhận thấy bằng mắt thường có một lớp màng mỏng liên tục trên môi, nhưng khi quạ kính phóng đại nó chỉ là những dãy không liên tục trên môi, chỉ phần nhô lên của môi được tô và sau khi được lau đi, thì son lại đi vào phần lõm của môi và được giữ lại ở đó. Nghĩa là khi bôi son, chỉ có phần xốp mềm nhô lên của môi là bắt màu, phần lõm của môi ít bắt màu. Như vậy, chỉ một nửa lớp sừng được ngấm màu và một nửa lớp sừng còn lại ít ngấm màu hơn, lớp biểu bì không ảnh hưởng gì và sự dị ứng của son nếu có sinh ra cho môi rất ít. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 7 2.2.2. Giữ ẩm cho môi Như chúng ta biết, son môi trước đây là hỗn hợp sáp, khi sử dụng ta thoa lớp sáp này tạo một màng mỏng trên môi, nhưng lớp sáp này không hoàn toàn phủ hết môi nên nước vẫn cứ thoát nhiều qua môi. Từ đó những sản phẩm son môi mới thay đổi kết cấu, đưa chất giữ ẩm vào son, kết hợp với việc sử dụng cọ sơn thay vì dùng thỏi son kẻ thẳng lên môi. Cho đến nay, các dạng sản phẩm chính cho da vẫn là phấn, kem các loại, các dạng sản phẩm chính cho môi là son môi. 2.3. Mỹ phẩm chăm sóc môi 2.3.1. Yêu cầu của sản phẩm. Khi sử dụng:  Lớp phim của son phải bám vào môi trong vài giờ và không bị bám dễ dàng vào tách ly hoặc trên điếu thuốc lá...  Thỏi son phải tạo được những đường nét rõ trên môi và không bị nhòe khi kẻ.  Thỏi son phải đủ dẻo để không bị gãy khi sử dụng.  Mùi vị phù hợp vởi người sử dụng.  Không dộc.  Đạt tiêu chuẩn chung theo quy định dành cho sản phẩm. Khi tồn trữ:  Ổn định trong một .thời gian dài ở nhiều điều kiện khí hậu khác nhau.  Không bị hiện tượng tạo “hoa” trên bề mặt thỏi son  Không bị hiện tượng “đổ mồ hôi” trên bề mặt thỏi son. 2.3.2. Nguyên liệu a. Nguyên liệu cho nền sản phẩm Nền son là hỗn hợp của chất dầu, chất béo, sáp của cả động vật, thực vật, khoáng chất và tổng hợp. Sáp ong sử dụng như sáp định dạng, dùng kết hợp với dầu thầu dầu nhưng bề mặt son ít bóng và thỏi son dễ bị gãy khi sử dụng, do dó phải bổ sung những sáp nặng khác nhằm làm tăng tính mềm dẻo và linh động cho thỏi son và giảm vết nứt. Carnauba wax là sáp cứng có điểm nóng chảy (mp) cao, dùng với một tỷ lệ nhỏ để làm thỏi son chắc hơn và tạo một lớp màng kỵ nước, tăng độ bóng cho bề mặt thỏi son. Ozokerit là một loại sáp dẻo, dễ uốn, được dùng như một loại sáp cơ NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 8 bản trong công thức son môi do có đặc điểm vi tinh thể hấp thu dầu tốt. Ceresin wax dược dùng phối hợp với ozokerit để tạo điểm nóng chảy thấp hơn, làm cứng son mà không gây hiện tượng son quá dòn hay quá cứng. Sáp vi tinh thể được sử dụng do có khoảng nóng chảy rộng và có tính hấp phụ (duy trì) dầu rất tốt. Candelilla wax là một loại sáp ôn hòa hơn carnauba do có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn và ít cứng hơn, được sử dụng để làm chắc son nhưng với lượng nhiều hơn carnauba wax. Parafin wax không được sử dụng rộng rãi trong son vì không trộn lẫn với dầu và cấu trúc thiếu chắc. Tuy nhiên, khi sử dụng với lượng nhỏ, nó sẽ góp phần làm tăng độ bóng cho bề mặt thỏi son. Spermaceti được dùng với một lượng nhỏ giúp tăng độ bóng bề mặt thỏi son và làm mềm son ở nhiệt độ cơ thể. Khi sử dụng phải rất cẩn trọng vì nó không tương hợp với những loại este khác. Anhydrous lanolin có tác dụng giúp môi chịu được thời tiết khắc nghiệt, giữ cho da môi mềm, không bị khô, không bị nứt nẻ và làm môi sáng lên. Ngoài ra, anhydrous lanolin và dẫn xuất của nó dùng để phân tán màu trong son. Khi dùng nhiều lanolin làm tăng tính dính của sản phẩm, gây khó chịu cho người tiêu dùng. b. Những loại sáp khác: Một số loại sáp được dùng với một lượng rất nhỏ để làm son dễ sử dụng hơn như: - Wool - wax ancohol làm son mềm và dẻo - Cocoa butter tác dụng hạn chế gây họa. - Hydrogenated castor oil giúp son bền, chống oxy hóa. - Acetoglyceride có tác dụng hạn chế sự thay đổi cấu trúc - Cetylacol giúp giảm bớt tính phân lớp. Dầu: Bên cạnh sáp, một số dầu cũng được đưa vào thành phần nền của son:  Dầu thầu dầu là thành phần dầu chủ yếu trong son do có tính deo cao, ngăn cản được sự lắng của phẩm màu trong thỏi son, giúp màu ỉan đều trên môi và là chất trung gian tốt cho quá trình nghiền. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 9 Hình 6: Cây thầu dầu  Hạn chế chính của dầu thầu dầu là mùi béo, tạo mùi khí lưu trữ và không làm ướt phẩm màu nhanh chóng (tính nhớt cao). Trên thực tế, người ta có thể hạn chế các tính chất này bằng cách sử dụng hương che phù hợp và dùng chất chống oxy hóa. Hình 7: Hạt cây thầu dầu Một số chất khác được sử dụng để cải thiện tính chất cua son như:  Isopropyl myristat có tác dụng làm son không có mùi mỡ và thấm tốt hơn.  Oleyl alcol giúp son ít nhớt hơn.  Butyl stearat giúp thỏi son đàn hồi, tuy nhiên ít sử dụng do có NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 10 mùi hắc.  “ Isopropylpalmitat (stearat) có tác dụng làm cho son ít mùi béo hơn, tạo tính ổn định tốt cho sản phẩm.  Dimethylsebacat: tác nhân liên kết tốt cho dầu khoáng, dầu thực vật và là dung môi tốt cho phẩm (bromo acid).  Oleyl oleat: làm mềm, giữ ẩm tốt, hấp phụ tốt trên môi, sử dụng hạn chế do hơi béo.  Dầu khoáng tăng độ bóng của son, hạn chế là dễ gây bẩn nếu dùng lượng lớn.  Petroleum jelly tăng độ bóng và dễ dùng khi sử dụng. c. Màu Yêu cầu: Màu trong soil giữ một vai trò quan trọng trong phôi chế son. Các loại màu sử dụng chó son cần tuân thủ một số yêu cầu sau:  Rất ít hoặc không phai màu dưới ánh nắng mặt trời.  Ổn định khi tăng nhiệt độ.  Tạo độ phủ tót (O < 20pm)  Không bắt ẩm (gây xung khắc với thể béo trong son).  Không hòa tan trong dầu để tránh sự chuyển màu từ từ cả khôi son.  Khống hòa tan trong nước dể tránh sự nhòe màu khó coi quanh miệng do sự chảy màu.  Không gây bất cứ một phản ứng nào giữa các thành phần trong son.  Lượng phẩm hỗn hợp sử dụng trong khoảng 1÷3%. Nguyên liệu màu Màu son không cố định mà thay đổi theo từng thời điểm, nhưng màu chính vẫn là màu đỏ. Gam màu sử dụng cho son bao gồm tất cả màu từ đỏ cam đến đỏ tía, một số loại có màu nâu, tím... Một vài loại son không cần màu như son mỡ và son bóng (hoặc màu rất nhạt). Màu trong son thường ở dạng hỗn hợp: pigment + thuốc nhuộm. Một số hỗn hợp màu được sử dụng trong son như: staning dyes (bromoacids) 0,5 ÷ 3%; oil soluble pigment NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 11 2%; pigment không tan 8 ÷ 10%; TiO2 1 ÷ 4%.  Staning đyes được sử dụng rộng rãi là eosin và các dẫn xuất halogen fluorescein:  Eosin (D & C red N°21) là một chất màu cam không tan, chuyển sang dạng muối cho màu đỏ chói ở pH >4.  Halogented fluorescein có nhiều màu khác nhau và thường được dùng chung với eosin. Tetracloro tetrabromo fluorescein (D & C red N°27) cho màu đỏ chói; dibromofluorescein (D & C orange N°5) cho màu đỏ cam. Hạn chế chung của bromoacid là khó phân tán trong son gây kích thích da, có thể dẫn đến dị ứng. Để sử dụng được các phẩm staning dyes trong son, cần phải loại sulfoacid ra khỏi công thức để tăng tính không tan trong nước.  Pigment  TiO2 thường sử dụng với hàm lượng trên 4%. TiO2 là pigment trắng hữu hiệu để tạo lớp màng trên môi. Hình 8: Cấu tạo siêu hiển vi của TiO2  Các loại màu thường được sử dụng trong son môi: D & C red N°8.7.31 & 34; D & C red N°9; D & C orange W 17; D & C red NOS 2.3 & 19; FD & C yellow NOS - 5 & 6. d. Dung môi. Thực ra trong công thức của son không cần dung môi, nhưng nếu không dùng dung môi sẽ gây ra một số sự cố như tẩy môi, gây rát, NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 12 dồn cục, không trải đều trên môi du sử dụng kỹ thuật phôi chế hoàn hảo. Một số yêu cầu trên dung môi sử dụng cho son  Ít bay hơi và ổn định (bền, không cháy khi nhiệt độ tăng) trong suốt quá trình sản xuất hoặc lưu trữ.  Phải tương hợp với tất cả các thành phần của son.  Ít tan trong nước.  Có tác dụng giúp cho sự chuyển dịch son lên môi dễ dàng.  Không màu, không vị, không độc, không kích thích môi. Một số dung môi thông dụng.  Glycol este: propyllen glycol monoeste (như laurat, myristat, monoricinoleat...) là những dung môi tốt cho son vì tác nhân liên kết ghép các hợp chất dầu và giúp chuyển son môi vào da dễ dàng. Mặt khác, nó cũng ít gây hiện tượng “chảy” hơn các glycol đơn giản.  Tetrahydrofurfural alcol và este của nó: Các alcol này có khả năng hòa tan eosin rất lớn (khoảng 28%). Các ester của acid có trọng lượng phân tử thấp cũng hòa tan eosin, nhưng dễ bốc hơi, ngược lại ester của acid có trọng lượng phân tử cao như acid stearic có khả năng hòa tan eosin thấp (0 ÷ 5% eosin).  Dung môi phẩm như alkylolamid, có mùi rất nhẹ, ít bay hơi, không hút ẩm, được sử dụng như một thành phần sáp cơ bản, vì có khả năng giúp trộn lẫn các thành phần khác trong son (dầu khoáng và dầu thực vật), đồng thời hòa tan dược phẩm. Tuy nhiên do tính tan phẩm vào dung môi phụ thuộc vào chuỗi acid béo và sự hiện diện của liên kết amid nên rất cẩn thận khi dùng.  Polyethylenglycol ether: Tùy thành phần dầu, sáp, màu trong son để sử dụng hỗn hợp dung môi với thành phần và lượng thích hợp. Lauryl alcol cũng là dung mội tốt cho eosin nhưng không mang lại hiệu quả cao (do tính đễ hút ẩm). e. Hương chọn cho son phải đạt một số yêu cầu chung sau:  Phải dấu được mùi béo của chất nền  Hương phải bền và thích hợp với các thành phần trong son.  Hàm lượng hương sử dụng trong son khá cao: 2 ÷ 4%.  Các loại hương thường dùng trong son:  Rượu và este của hoa hồng.  Hương trái cây: chanh, cam, quýt, dâu... nhưng không thông dụng. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 13 f. Chất chống oxy hỏa và chất bảo quản. Trong thành phần của son phải có các chất bảo quản do:  Các loại sáp, dầu, mỡ bị oxy hóa dưới tác dụng của nhiệt độ, ánh sáng, oxy trong không khí gây hiện tượng ôi hóa, làm mất mùi hương, làm phai mậu...  Ion kim loại Cu, Fe... từ nguồn màu, nguồn nguyên liệu, thùng chứa, thiết bị sản xuất bị .oxy hóa tạo màu.  Nhiễm nấm mốc và vi khuẩn. Để hạn chế sự oxy hóa, nhiễm nấm mốc và vi khuẩn, người ta hạn chế việc sử dụng chất béo có nhiều liên kết dôi. Tránh chứa dầu, mỡ, sáp trong thùng bằng Fe, Cu hay các kim lọại khác và ở những nơi có ẩm cao. Các chất chống oxy hóa và chất bảo qụản thường sử dụng trong son môi: Các este của acid galic: Propyl galat là chất bột màu trắng, có điểm nóng chảy tới hạn 150°C, dược sử dụng rộng rãi nhất vì có hiệu quả ngay ở nồng độ thấp (đặc biệt trong dầu thực vật) và phân hủy ở nhiệt độ caọ. Khi gặp các chất độn kỵ nước, người ta dùng chất bảo quản octyl hoặc dodecyl galat Hình 9: Propyl galat Butylat hydroxyanisol (BHA) là chất rắn sáp bền màu trắng, điểm nóng chảy tới hạn 60°c, dễ hòa tan trong dầu và chất béo, hiệu quả ở nồng độ thấp và đặc biệt hữu dụng trong mỡ động vật. NGHIÊN CỨU MÀU TỰ NHIÊN CHO SON MÔI 14