Chủ đề :
Ô NHIỄM ASEN TRONG MÔI TRƯỜNG
NƯỚC
Giới thiệu
Asen
Asen gây ngộ độc và có nhiều dạng hình
thù : màu vàng và một vài dạng màu đen
và xám, đây chỉ là số ít mà người ta có
thể nhìn thấy
Cần cho hoạt động
phát triển nhưng
cũng rất độc cho
SV và con người
Tính chất của Asen
1.Tính chất vật lý:
-Màu sắc: Màu xám kim loại
-Khối lượng nguyên tử: 74,92160 đvc
-Khối lượng riêng: 5727 kg/m3
-Trạng thái vật chất: Rắn
-Độ cứng: 3,5
-Điểm nóng chảy: 1.0900 K
-Điểm sôi: 8870 K
-Nhiệt dung riêng: 328,88J/(Kg.K)
-Độ dẫn nhiệt: 50,2 W/(m.K)
2.Tính chất hóa học
Tính Acid-Bazo
-Trong môi trường acid
đặc As tồn tại dưới dạng
cation ( AsO+ ) không
màu.
-Acid Arsenơ H3AsO3 là
một axit rất yếu, tan trong
nước.
-Trong dung dịch kiềm
(Ph > 10) tồn tại dưới
dạng anion Asennit
-Arsen oxyd ( As2O3) tan
trong dung dịch kiềm
mạnh và HCL đặc
Tính tạo phức
-As(III) tạo phức với
ion Cl- trong dung dịch
HCl
-As cũng tạo phức Thio
với ion (S)2-, vì vậy
As2S3 và As2S5 cũng tan
nhiều trong kiềm và
sulfur kiềm
-As(V) tạo phức với
tatrat, tạo phức với
Molipđen Mo(VI),ungsten W(VI), các
phức với các Poloancol.
Tính oxi hóakhử
-Asen có thể bị
khử thành asin
AsH3
-Asen(III) có thể
bị khử thành As
Hiện trạng ô nhiễm Asen
1.Trên thế giới:
-Theo số liệu của tổ chức y tế thế giới về ô nhiễm Asen
trong nguồn nước:
-Nồng độ Asen trong khu vực nam Iowa và tây Missouri
của Mỹ dao động từ 0,034- 0,490 mg/l
-Mexico từ 0,008-0,624 mg/l, có tới 50% số mẫu có
nồng độ Asen >0,050mg/l…
Bệnh nhiễm độc Asen mãn tính do sử dụng nguồn
nước bị ô nhiễm Asen xảy ra ở nhiều nước trên thế
giới và mang tính dịch tễ địa phương rõ rệt.
2.Ở Việt Nam
-Asen có nguồn gốc từ nước
ngầm.Hầu hết các con sông
thượng nguồn VN đều vượt
tiêu chuẩn cho phép đối với
nước sinh hoạt của Quốc tế và
Việt Nam.
-Chính phủ Việt Nam và
UNICEF đã khảo sát về nồng
độ Asen trong nước của 71.000
giếng khoan thuộc 17 tỉnh từ
đồng bằng miền Bắc, Trung,
Nam.
-Kết quả phân tích cho thấy nguồn nước giếng khoan của các
tỉnh :
+Vùng lưu vực sông Hồng như: Hà Nam, Nam Định, Hà Tây,
Hưng Yên, Hải Dương
+Đồng bằng sông Cửu Long như: An Giang, Đồng Tháp
Đều bị nhiễm Asen rất cao.
Tỷ lệ các giếng có nồng độ Asen từ 0,1mg/l đến >0,5mg/l
(cao hơn tiêu chuẩn cho phép của Việt Nam và tổ chức Y
tế Thế Giới 10-50 lần) của các xã giao động từ 59,6-80%.
-Ô nhiễm Asen trong nguồn nước của các giếng khoan tại
các xã là rất nghiêm trọng.
-Tỷ lệ các giếng có nồng độ Asen cao > 0,1 mg/l ( gấp hơn
10 lần tiêu chuẩn cho phép ) ở hầu hết các xã chiếm từ
70%- 96%
Hiện nay, Chính Phủ đã có kế hoạch hành động quốc gia
về giảm thiểu ô nhiễm Asen ở Việt Nam:
-Khảo sát toàn quốc để xác định mức độ ô nhiễm Asen ở
nguồn nước ngầm các khu vực khác nhau
-Xây dựng bản đồ ô nhiễm Asen
-Đánh giá thực trạng ảnh hưởng của ô nhiễm Asen trong nguồn
nước sinh hoạt tới sức khỏe của cộng đồng
-Xây dựng các biện pháp phòng chống
-Nghiên cứu và áp dụng các giải pháp làm giảm thiểu ô nhiễm
Asen trong nguồn nước
-Tăng cường thông tin tuyên truyền nâng cao nhận thức của
cộng đồng về vệ sinh nguồn nước
-Phòng chống bệnh tật do sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm nói
chung và ô nhiễm Asen nói riêng
Đặc Điểm Phân Bố Của Asen Trong Các Hợp
Phần Môi Trường Tự Nhiên
1.Asen Trong Đá Và Quặng
-Hàm lượng trung bình của Asen
trong:
+Đá Mangan: < 13,1ppm
+Trong trầm tích ở vùng Tây
Bắc Việt Nam dao động trong
khoảng 0,28- 1,33ppm
+Đá phiến: 0,93 ppm
+Đá cacbonat: 1,33ppm
+Đá cát kết, bột kết: 0,47
ppm
+Đá ở nhiều vùng mỏ nguồn thường chứa Asen với hàm
lượng khá cao
+Hàm lượng Asen trong quặng vàng kiểu thạch anhvàng- sulsur 50-204 ppm
+Hàm lượng Asen trong đá cát bột kết, phiến silic,
phiến sét đạt 13,2ppm
-Trong quặng đạt 1292-1442ppm.
2. Asen Trong Đất Và Vỏ Phong Hóa
- Hàm lượng trung bình của Asen trong đất từ 5-6ppm
As trong đá, quặng
2+
3+
5+
As , As , As
Khí quyển
Động vật
VPH, đất, As5+
Thực vật
Nước ngầm
Hoạt động
núi lửa, As
Nước mặt lục
đại, As5+
Sinh vật dưới
nước
Trầm tích
Đá tầm tích
Hình 5 : Sơ Đồ Vòng Tuần Hoàn Của As
Trong Môi Trường
Nước biển
Con người và
hoạt động nhân
sinh
Động vật
bám đáy
3.Asen Trong Trầm Tích Bở Rời
-Hàm lượng tổng Asen trong bùn biển đại dương thế
giới là 1ppm
-Trầm tích ven bờ biển Việt Nam có hàm lượng Asen
dao động trong khoảng 0,1-0,6ppm, cao nhất là vùng
ven bờ Bạc Liêu, Cà Mau, Phú Yên, Quãng Ngãi.
4. Asen Trong Nước Và Không Khí
-Hàm lượng Asen trong không khí của thế giới khoảng 0,072,3 mg/l , vùng ô nhiễm là 1,5-190 mg/l.
-Hàm lượng Asen trong không khí ở Việt Nam là 0,0360,071 mg/l
-Hàm lượng Asen nước mưa ở Thái Bình Dương là 0,6
µg/l, vùng ô nhiễm Bắc Âu là 3,6-84 µg/l.
-Hàm lượng Asen trong nước biển là khoảng 3,7 µg/l,
nước sông là 4 µg/l…
5.Asen Trong Sinh Vật
-Asen tích tụ chủ yếu ở rễ:
Phần trên mặt đất hấp thụ 100ppm
Rễ cây hấp thụ khá nhiều Asen
( 1000-6000 ppm)
-Asen khi đi vào cơ thể con người trong một ngày đêm
thông qua chuổi thức ăn khoảng 1mg, qua bụi, không
khí 1,4 µg/l, các đường khác 0,04 -1,4 µg.
Hàm lượng Asen
trong cơ thể
người khoảng
0,08 – 0,2 ppm
Bảng : Hàm Lượng As Trong Nước ( µg/l ) Một Số Vùng Ở Việt Nam
Vấn Đề ÔNMT Bởi Asen ở Việt Nam
1.Hiện Trạng Nước Dưới Đất Bị Nhiễm Độc Asen
*Đồng Bằng Bắc Bộ
-Ở khu vực Hà Nội: hàm lượng Asen trong nước dưới đất
dao động từ 0,002- 0,132 mg/l, trung bình là 0,0339 mg/l
-Tại tỉnh Thanh Hóa: hàm lượng Asen nhỏ hơn 0,05 mg/l,
cao nhất đạt 0,1 mg/l
*Đồng Bằng Nam Bộ
-Ở Đồng Bằng Nam Bộ, cho đến nay các kết quả đánh
giá ô nhiễm nước dưới đất bởi Asen rất ít
-Tại ấp 1, xã Mỹ Tân, Thị Xã Cao Lãnh có hàm lượng
Asen khoảng 0,7 mg/l
- Xem thêm -