Tài liệu Bai tap vat ly 7 nang cao

Bài tập vật lý 7 Ch¬ng I. Quang häc NhËn biÕt ¸nh s¸ng- Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng I. KiÕn thøc c¬ b¶n - M¾t chØ cã thÓ nhËn biÕt ®îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta vµ g©y c¶m gi¸c s¸ng. - Chóng ta chØ nh×n thÊy vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ nã truyÒn ®Õn m¾t ta. - Nguån s¸ng lµ vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng. VËt s¸ng gåm nguån s¸ng vµ nhøng vËt h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. II. bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 1.1. §¸p ¸n: c©u C. 1.2 . Ta biÕt nguån s¸ng lµ nh÷ng vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng. V× thÕ ta thÊy c¸c vËt nh : C©y nÕn ®ang ch¸y ; MÆt trêi vµ ®Ìn èng ®ang ch¸y s¸ng lµ nguån s¸ng. Cßn m¶nh chai s¸ng lªn nhê cã ¸nh n¾ng chiÕu vµo nªn nã lµ vËt s¸ng chø kh«ng ph¶i nguån s¸ng. 1.3. Khi ë trong phßng gç ®ãng kÝn m¾t ta kh«ng nh×n thÊy m¶nh giÊy tr¾ng v× kh«ng cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo m¶nh giÊy, do ®ã m¶nh giÊy kh«ng h¾t ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. 1.4. Ta nh×n thÊy c¸c vËt xung quanh miÕng b×a ®en do vËy ph©n biÖt ®îc miÕng b×a ®en víi c¸c vËt xung quanh nã. 1.5. G¬ng kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng v× nã kh«ng tù ph¸t s¸ng mµ chØ h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. 2. Bµi tËp n©ng cao 1.6. Nh÷ng vËt sau ®©y vËt nµo lµ nguån s¸ng: a. B¶ng ®en b. Ngän nÕn ®ang ch¸y c. Ngän nÕn d. MÆt tr¨ng e. MÆt trêi vµ c¸c ng«i sao f. ¶nh cña chóng ta trong g¬ng. 1.7. T¹i sao ta kh«ng nh×n thÊy c¸c vËt trong tñ khi ®ãng kÝn? 1.8. V× sao khi ®äc s¸ch ngêi ta thêng ngåi n¬i cã ¸nh s¸ng thÝch hîp? 1.9. T¹i sao khi ®i trong ®ªm tèi ngêi ta sö dông ®Ìn pin hoÆc ®uèc s¸ng? 1.10. T¹i sao cïng mét lo¹i mùc, viÕt trªn giÊy tr¾ng ta thÊy râ h¬n khi viÕt trªn giÊy sÉm mµu? 1.11. V× sao trªn ®Çu kim vµ c¸c con sè cña ®ång hå ngêi ta l¹i s¬n “ D¹ quang”? 1.12. T¹i sao trªn mÆt c¸c ®êng nhùa ( mµu ®en) ngêi ta l¹i s¬n c¸c v¹ch ph©n luång b»ng mµu tr¾ng ? 1.13. B»ng kiÕn thøc vËt lý h·y gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: :” Tèi nh hò nót”? 1.14. T¹i sao trªn c¸c dông cô ®o lêng c¸c v¹ch chØ thÞ ngêi ta l¹i s¬n cã mµu s¾c kh¸c víi dông cô? 1.15. B»ng c¸ch nµo ®Ó ph©n biÖt nh÷ng n¬i cã luång ¸nh s¸ng cña ®Ìn pin vµ n¬i kh«ng cã luång ¸nh s¸ng ®i qua ( kh«ng ®Ó m¾t n¬i cã ¸nh s¸ng ®i qua). 3.C¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm 1.16. Nh÷ng vËt sau ®©y vËt nµo lµ nguån s¸ng: A. B¶ng ®en Đào Mạnh Tuyên 1 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 B. Ngän nÕn ®ang ch¸y C. Ngän nÕn D. MÆt tr¨ng E. ¶nh cña chóng ta trong g¬ng. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 1.17. Chóng ta kh«ng nh×n thÊy c¸c vËt trong tñ khi ®ãng kÝn lµ do: A. C¸c vËt kh«ng ph¸t ra ¸nh s¸ng. B. ¸nh s¸ng tõ vËt kh«ng truyÒn ®i. C. ¸nh s¸ng kh«ng truyÒn ®îc ®Õn m¾t ta D. VËt kh«ng h¾t ¸nh s¸ng v× tñ che ch¾n. E. Khi ®ãng kÝn c¸c vËt kh«ng s¸ng. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 1.18. Khi ®äc s¸ch ngêi ta thêng ngåi n¬i cã ¸nh s¸ng thÝch hîp bëi v×: A. ¸nh s¸ng qu¸ m¹nh g©y c¶m gi¸c chãi lµm mái m¾t. B. ¸nh s¸ng yÕu g©y c¨ng th¼ng cho m¾t C. ¸nh s¸ng thÝch hîp lµm m¾t ta kh«ng c¨ng th¼ng D. Gióp m¾t tho¶i m¸i khi ®äc s¸ch. E. C¸c nhËn ®Þnh trªn ®Òu ®óng. 1.19. Khi ®i trong ®ªm tèi ngêi ta sö dông ®Ìn pin hoÆc ®uèc s¸ng bëi: A. Khi ®îc chiÕu lèi ®i s¸ng lªn. B. Khi c¸c vËt s¸ng lªn ta ph©n biÖt ®îc lèi ®i C. NÕu kh«ng chiÕu s¸ng ta kh«ng thÓ ®i ®îc. D. Cã thÓ tr¸nh ®îc c¸c vòng níc. E. Cã thÓ tr¸nh ®îc c¸c vËt c¶n. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 1.20. V× sao trªn ®Çu kim vµ c¸c con sè cña ®ång hå ngêi ta l¹i s¬n “ D¹ quang”? Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong c¸c c©u sau: A. ChÊt d¹ quang gióp ta ph©n biÖt giê mét c¸ch dÔ dµng . B. S¬n c¸c chÊt d¹ quang ®Ó trang trÝ cho ®ång hå ®Ñp. C. Ban ®ªm chÊt d¹ quang ph¸t s¸ng v× thÕ ta cã thÓ biÕt giê. D. S¬n c¸c chÊt d¹ quang ®Ó b¶o vÖ kim vµ c¸c con sè cña ®ång hå. E. ChÊt d¹ quang cã thÓ h¾t s¸ng tèt lµm ®ång hå s¸ng lªn. 1.21. T¹i sao trªn c¸c dông cô ®o lêng c¸c v¹ch chØ thÞ ngêi ta l¹i s¬n cã mµu s¾c kh¸c víi dông cô lµ nh»m: A. §Ó trang trÝ c¸c dông cô. B. §Ó b¶o vÖ dông cô khi sö dông nhiÒu C. §Ó dÔ ph©n biÖt khi ®o ®¹c. D. §Ó g©y hÊp dÉn ngßi ®o ®¹c. E. §ª g©y chó ý khi tiÕn hµnh ®o ®¹c. Chon c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 1.22. M¾t chØ nh× thÊy vËt khi: A. Khi vËt ph¸t ra ¸nh s¸ng vÒ c¸c phÝa. B. Khi ¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn ®i c¸c phÝa. C. Khi cã ¸nh s¸ng truyÒn ®Õn m¾t ta. D. Khi c¸c vËt ®îc ®èt ch¸y s¸ng. E. Khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt ph¸t ra thay ®æi. Chän c©u ®óng trªn c¸c nhËn ®Þnh trªn. 1.23. Chän tõ thÝch hîp ®iÒn khuyÕt hoµn chØnh c©u sau: Trong mét m«i trêng trong suèt (1).... ¸nh s¸ng truyÒn theo.(2)...... §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng: A. (1) - kh«ng ®æi ; (2) - ®êng th¼ng. B. (1) - thay ®æi ; (2) - ®êng th¼ng. Đào Mạnh Tuyên 2 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 C. (1) - ®ång tÝnh ; (2) - ®êng th¼ng. D. (1) - ®ång tÝnh ; (2) - mét ®êng th¼ng. E. (1) - nh nhau ; (2) - ®êng th¼ng. Bµi 2. Sù truyÒn ¸nh s¸ng I. KiÕn thøc c¬ b¶n - §Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng: Trong m«i trêng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. - §êng truyÒn cña ¸nh s¸ng ®îc biÓu diÔn b»ng mét ®êng th¼ng cã híng gäi lµ tia s¸ng. - Chïm song song gåm c¸c tia s¸ng kh«ng giao nhau trªn ®êng truyÒn cña chóng. - Chïm héi tô gåm c¸c tia s¸ng giao nhau trªn ®êng truyÒn cña chóng. - Chïm ph©n kú gåm c¸c tia s¸ng loe réng ra trªn ®êng truyÒn cña chóng. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 2.1. Kh«ng nh×n thÊy v× ¸nh s¸ng tõ ®Ìn truyÒn theo ®êng th¼ng CA. Khi ®ã m¾t ë phÝa díi ®êng truyÒn CA, nªn ¸nh s¸ng ®Ìn kh«ng truyÒn vµo m¾t. Muèn nh×n thÊy ph¶i ®Ó m¾t trªn ®êng truyÒn CA kÐo dµi. 2.2. Tr¶ lêi t¬ng tù c©u C5 s¸ch gi¸o khoa. 2.3. Ta cã thÓ di chuyÓn mét mµn ch¾n cã ®ôc 1 lç nhá sao cho m¾t lu«n nh×n thÊy ¸nh s¸ng ph¸t ra tõ ®Ìn. 2.4. LÊy miÕng b×a ®ôc lç thø hai dÆt sao cho lç cña nã trïng víi ®iÓm C. M¾t ta nh×n thÊy ®Ìn th× cã nghÜa lµ ¸nh s¸ng ®i qua C. 2. Bµi tËp n©ng cao 2.5. H·y chän c©u ®óng trong c¸c nhËn xÐt sau: a. ¸nh s¸ng lu«n lu«n truyÒn theo ®êng th¼ng trong mäi m«i trêng. b. Trong níc ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. c. Trong kh«ng khÝ ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. d. ¸nh s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ vµo níc lu«n truyÒn theo ®êng th¼ng. e. ¸nh s¸ng truyÒn tõ m«i trêng trong suèt nµy sang m«i trêng trong suèt kh¸c lu«n truyÒn theo ®êng th¼ng. a. Giao nhau b. Loe réng ra 2.6. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn c. Héi tô khuyÕt ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: d. Giao nhau a. Mét chïm s¸ng lµ (1).......... ............... .......... e. Ph©n kú NÕu lµ chïm (2)............. th× c¸c tia s¸ng (3)............ f. Song song b. Mét chïm s¸ng cã c¸c tia (4) ............... ®îc gäi g. Kh«ng giao nhau lµ(5).................. 2.7. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt c©u sau: a. Chïm s¸ng ph©n kú ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia........ b. Chïm s¸ng song song ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia ...... c. Chïm s¸ng héi tô ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia............ 2.8. §Ó kiÓm tra ®é ph¼ng cña bøc têng, ngêi thî x©y thêng dïng ®Ìn chiÕu lµ lµ mÆt têng. T¹i sao? Đào Mạnh Tuyên 3 ®Ó hoµn chØnh c¸c a. b. c. d. e. f. Song song Kh«ng song song Giao nhau Kh«ng giao nhau Loe réng ra Kh«ng loe réng THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 2.9. Dïng ba tÊm b×a ®ôc lç ( h×nh 2.2 s¸ch gi¸o khoa vËt lý 7) vµ mét thanh thÐp th¼ng, nhá vµ mét ®Ìn phin. Em h·y ®a ra ph¬ng ¸n ®Ó kiÓm tra sù truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng. 2.10. Dïng mét tÊm b×a cã dïi mét lç nhá ®Æt ch¾n s¸ng tríc mét ngän nÕn ®ang ch¸y vµ quan s¸t ¶nh cña nã trªn mµn? H·y vÏ c¸c ®êng truyÒn cña c¸c tia s¸ng xuÊt ph¸t tõ ngän nÕn. 2.11. H·y chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c nhËn xÐt sau: A. ¸nh s¸ng lu«n truyÒn theo ®êng th¼ng trong mäi m«i trêng. B. Trong m«i trêng níc ¸nh s¸ng truyÒn theo ®êng th¼ng. C. Trong m«i trêng kh«ng khÝ ¸nh s¸mg truyÒn theo ®êng th¼ng. D. ¸nh s¸ng truyÒn tõ kh«ng khÝ vµo níc lu«n truyÒn theo ®êng th¼ng. E. C©u B vµ C ®óng 2.12. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. Giao nhau b. Loe réng ra Mét chïm s¸ng giíi h¹n bëi (1).......... .............. b. Héi tô NÕu lµ chïm ph©n kú th× c¸c tia s¸ng (2)............ c. Giao nhau Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: d. Hai tia s¸ng A. (1) - a ; (2) - b. e. Song song B. (1) - d ; (2) - b. f. C¸c tia s¸ng C. (1) - c ; (2) - b. D. (1) - e ; (2) - b. E. (1) - f ; (2) - b. 2.13. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó a.Giao nhau ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: b. Loe réng ra Mét chïm s¸ng cã c¸c tia (1) ............... ®îc gäi c. Héi tô lµ chïm (2)............................... d. Giao nhau Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: e. Hai tia s¸ng A. (1) - f ; (2) - f f. Song song B. (1) - c ; (2) - f g. C¸c tia s¸ng C. (1) - b ; (2) - f D. (1) - c ; (2) - f E. (1) - d ; (2) - f 2.14. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. Chïm s¸ng ph©n kú ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia (1)........ a. Song song b. Chïm s¸ng song song ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia (2...... b. Kh«ng song song Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: c. Giao nhau A. (1) - c ; (2) - d d. Kh«ng giao nhau B. (1) - e ; (2) - d e. Loe réng ra C. (1) - c ; (2) - d f. Kh«ng loe réng D. (1) - e ; (2) - f 2.15. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. Song song a. Chïm s¸ng héi tô ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia (1)........ b. Chïm s¸ng song song ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia (2)...... b. Kh«ng song song c. Giao nhau Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: d. Kh«ng giao nhau A. (1) - c ; (2) - e e. Loe réng ra B. (1) - e ; (2) - d f. Kh«ng loe réng C. (1) - c ; (2) - a D. (1) - e ; (2) - f E. (1) - c ; (2) - e Đào Mạnh Tuyên 4 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 2.16. Dïng mét tÊm b×a cã dïi mét lç nhá ®Æt ch¾n s¸ng tríc mét ngän nÕn ®ang ch¸y vµ quan s¸t ¶nh cña nã trªn mµn ta thÊy: A. ¶nh cïng chiÒu víi vËt. B. ¶nh ngîc chiÒu víi vËt. C. ¶nh lµ mét ®iÓm s¸ng. D. Kh«ng cã ¶nh trªn mµn. E. ¶nh vµ vËt b»ng nhau. Chän c©u ®óng trong c¸c c©u trªn. 2.17. Chän c©u sai trong c¸c ph¸t biÓu sau: A. Tia s¸ng lu«n tån t¹i trong thùc tÕ. B. Trong thùc tÕ ¸nh s¸ng lu«n truyÒn theo chïm s¸ng. C. Chïm s¸ng gåm nhiÒu tia s¸ng hîp thµnh. D. Chïm s¸ng lu«n ®îc giíi h¹n bëi c¸c tia s¸ng. E. C¸c tia s¸ng trong chïm song song lu«n cïng híng. 2.18. T×m tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt hoµn chØnh c©u sau: §êng truyÒn cña ¸nh ¸nh s¸ng ®îc biÓu a. ®ßng th¼ng diÔn b»ng:..(1)...... cã (2).... ®Þnh híng. b. ®êng bÊt kú. §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng? c. ®êng cong. A. (1) - a ; (2) - e d. Mòi tªn B. (1) - a ; (2) - d e. VÐc t¬ C. (1) - b ; (2) - e D. (1) - c ; (2) - e E. (1) - b ; (2) - d Bµi 3. øng dông ®Þnh luËt truyÒn th¼ng cña ¸nh s¸ng I. KiÕn thøc c¬ b¶n - Bãng tèi n»mphÝa sau vËt c¶n, kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tµ nguån s¸ng truyÒn tíi. - Bãng nöa tèi n»m ë phÝa sau vËt c¶n, nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng truyÒn tíi. - NhËt thùc toµn phÇn (hay mét phÇn ) quan s¸t ®îc ë chæ cã bãng tèi ( hay nöa bãng tèi ) cña mÆt tr¨ng trªn tr¸i ®Êt. - NguyÖt thùc x¶y ra khi mÆt tr¨ng bÞ tr¸i ®Êt che khuÊt kh«ng ®îc mÆt trêi chiÕu s¸ng. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 3.1. B. Ban ngµy khi MÆt tr¨ng che khuÊt mmÆt trêi, kh«ng cho ¸nh s¸ng chiÕu tõ mÆt trêi chiÕu xuèng mÆt ®Êt n¬i ta ®øng. 3.2. B. Ban ®ªm, khi MÆt tr¨ng kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ mÆt trêi v× bÞ Tr¸i ®Êt che khuÊt. 3.3. §ªm r»m MÆt trêi, Tr¸i ®Êt vµ MÆt tr¨ng míi cã kh¶ n¨ng n»m trªn cïng mét ®êng th¼ng, khi ®ã míi míi cã thÓ chÆn ¸nh s¸ng cña mÆt trêikh«ng chochiÕu xuèng mÆt tr¨ng. 3.4. Ta biÕt c¸c tia s¸ng cña mÆt trêi chiÕu song song, c¸i cäc vµ cét ®Ìn ®Òu vu«ng gãc víi mÆt ®Êt. Ta chän tû lÖ xÝch 1cm øng víi 1m ®Ó vÎ vµ x¸c ®Þnh chiÒu cao cña cét ®Ìn. Đào Mạnh Tuyên 5 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 Ta cã chiÒu cao h = 6,25m 2. Bµi tËp n©ng cao 3.5. T¹i sao trong c¸c líp häc, ngêi ta l¾p nhiÒu bãng ®Ìn cïng lo¹i ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau? 3.6. Cã mét b¹n th¾c m¾c: Khi bËt ®Ìn pin thÊy ®Ìn s¸ng nhng kh«ng biÕt ¸nh s¸ng ®· truyÒn theo ®êng nµo ®Õn m¾t ta? B»ng thùc nghiÖm em h·y chøng tá cho b¹n biÕt ®îc ®êng truyÒn cña ¸nh s¸ng tõ ®Ìn ®Õn m¾t lµ ®êng th¼ng. 3.7. B»ng kiÕn thøc vËt lý h·y gi¶i thÝch t¹i sao khi x©y dùng c¸c ®Ìn biÓn (H¶i ®¨ng) ngêi ta thêng x©y nã trªn cao. 3.8. H·y gi¶i thÝch t¹i sao khi ta ®øng tríc ngän ®Ìn: ®øng gÇn ta thÊy bãng lín cßn ®øng xa thÊy bãng nhá h¬n? 3.9. B»ng kiÕn thøc vËt lý em h·y gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: “ Cäc ®Ìn tèi ch©n”. 3. C¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm 3.10. Trong c¸c líp häc, ngêi ta l¾p nhiÒu bãng ®Ìn cïng lo¹i ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau nh»m môc ®Ých: A. C¸c vÞ trÝ ®Òu ®ñ ®é s¸ng cÇn thiÕt. B. Häc sinh kh«ng bÞ lo¸ khi nh×n lªn b¶ng. C. Tr¸nh bãng ®en vµ bãng mê cña ngêi hoÆc vµ tay. D. C©u A vµ B ®óng . E. C¶ A, B vµ C ®Òu ®óng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn 3.11. Mét vËt ch¾n s¸ng ®Æt tríc mét nguån s¸ng, khi ®ã: A. PhÝa sau nã lµ mét vïng bãng ®en. B. PhÝa sau nã lµ mét vïng nöa tèi. C. PhÝa sau nã lµ mét vïng võa bãng ®en vµ nöa tèi. D. PhÝa sau nã lµ mét vïng bãng ®en xen kÎ nöa tèi. E. PhÝa sau nã lµ mét vïng bãng ®en vµ hai vïng nöa tèi. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 3.12. Khi cã hiÖn tîng nhËt thùc toµn phÇn xÈy ra ta thÊy: A. MÆt ®Êt bÞ che khuÊt hoµn toµn ¸nh n¾ng mÆt trêi. B. MÆt trêi bÞ che khuÊt hoµn toµn, xung quanh cã tai löa. C. MÆt trêi bÞ che khuÊt vµ kh«ng thÊy tia s¸ng nµo cña mÆt trêi. D. Mét phÇn mÆt trêi bÞ che khuÊt, phÇn cßn l¹i lµ bãng nöa tèi. E. Mét phÇn MÆt trêi bÞ che khuÊt vµ thÊy c¸c tai löa cña mÆt trêi Chän c©u ®óng trong c¸c c©u trªn. 3.13. Khi cã hiÖn tîng nguyÖt thùc toµn phÇn xÈy ra ta thÊy: A. MÆt tr¨ng bÞ che khuÊt hoµn toµn ¸nh n¾ng mÆt trêi. B. MÆt tr¨ng bÞ che khuÊt hoµn toµn, xung quanh cã tai löa. C. MÆt tr¨ng bÞ che khuÊt vµ kh«ng thÊy tia s¸ng nµo cña mÆt trêi. D. Mét phÇn mÆt tr¨ng bÞ che khuÊt, phÇn cßn l¹i lµ bãng nöa tèi. E. Mét phÇn MÆt tr¨ng bÞ che khuÊt vµ thÊy c¸c tia s¸ng mÆt trêi 3.14.Vïng nöa tèi lµ: A. Vïng n»m sau vËt ch¾n s¸ng vµ kh«ng cã ¸nh s¸ng chiÕu tíi. B. Vïng chØ nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng. C. Vïng võa cã ¸nh s¸ng chiÕu tíi võa lµ bãng ®en. D. Vïng n»m c¹nh v©th ch¾n s¸ng. E. Nã chiÕm mét phÇn lín diÖn tÝch cña bãng ®en. Chän c©u ®óng trong c¸c c©u trªn. Đào Mạnh Tuyên 6 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 3.15. Mét vËt ch¾n s¸ng ®Æt tríc mét nguån s¸ng nhá ( nguån ®iÓm). PhÝa sau nã sÏ lµ: A. Mét vïng tèi. B. Mét vïng nöa tèi. C. Mét vïng bãng ®en D. Mét vïng tèi lÉn nöa tèi. E. Vïng nöa tèi vµ mét phÇn vïng nöa tèi. §¸p ¸n nµo trªn ®©y ®óng? 3.16. T¹i mét n¬i cã xÈy ra nhËt thùc mét phÇn, khi ®ã: A. Ngêi ë ®ã kh«ng nh×n thÊy mÆt tr¨ng. B. Ngêi ë ®ã chØ nh×n thÊymét phÇn mÆt tr¨ng. C. ë ®ã n»m trong vïng bãng tèi cña mÆt tr¨ng. D. Ngêi ë ®ã kh«ng nh×n thÊy mét phÇn mÆt trêi. E. Ngêi ë ®ã kh«ng nh×n thÊy mÆt tr¨nglÉn mÆt trêi. C©u tr¶ lêi nµo trªn ®©y ®óng. 3.17. Bãng tèi lµ nh÷ng n¬i: A. Vïng kh«ng gian phÝa sau vËt c¶n ch¾n ¸nh s¸ng cña nguån s¸ng. B. Vïng kh«ng gian kh«ng cã ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng chiÕu tíi. C. PhÇn trªn mµn kh«ng nhËn ®îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng chiÕu tíi. D. Nh÷ng n¬i kh«ng cã ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng chiÕu tíi E. Lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®îc chiÕu lªn trªn mµn. Bµi 4. §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng I. KiÕn thøc c¬ b¶n - HiÖn tîng xÈy ra khi chiÕu mét tia s¸ng vµo g¬ng bÞ g¬ng h¾t trë l¹i m«i trêng cò. HiÖn tîng ®ã gäi lµ hiÖn tîng ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. - §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng: + Tia ph¶n x¹ n»m trong mÆt ph¼ng chøa tia tíi vµ ®êng ph¸p tuyÕn cña g¬ng t¹i ®iÓm tíi. + Gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 4.1. VÏ ph¸p tuyÕn IN sau ®ã x¸c ®Þnh i’ = i Gãc ph¶n x¹ i’ = i = 600 4.2. A. 200 S N 4.3. a. VÏ ph¸p tuyÕn IN, x¸c ®Þnh i’ = i sau ®ã x¸c ®Þnh tia ph¶n x¹. b. Tõ vÞ trÝ I ta vÏ mét tia n»m ngang sau ®ã dùng ®êng ph©n gi¸cIN cña gãc t¹o bëi tia tíi vµ tia n»m ngang VÏg¬ng vu«ng gãc víi IN . 4.4. Bíc 1. Tai mét ®iÓm I ta vÏ tia ph¶n x¹ IM sau ®ã vÏ ph¸p tuyÕn IN vµ x¸c ®Þnh gãc tíi i’ = i ta cã tia S1I. Bíc 2. T¬ng tù ta x¸c ®Þnh tia S2K I 2. Bµi tËp n©ng cao Đào Mạnh Tuyên N 7 I R M K THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 4.5. Mét tia s¸ng SI ®Ëp vµo g¬ng ph¼ng cho mét tia ph¶n x¹ hîp víi mÆt ph¼ng g¬ng mét gãc 300. Hái gãc tíi cña tia SI lµ bao nhiªu? 4.6. Khi chiÕu mét tia SI ®Ëp vµo g¬ng ph¼ng cho mét tia ph¶n x¹ hîp víi mÆt ph¼ng g¬ng mét gãc 300. NÕu gi÷ nguyªn tia tíi vµ quay g¬ng mét gãc 100 th× tia ph¶n x¹ quay mét gãc lµ bao nhiªu? 4.7. Cho biÕt gãc t¹o bëi gi÷a tia tíi vµ tia ph¶n x¹ lµ 60 0. B»ng c¸ch vÏ h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña g¬ng? 4.8. §Æt hai g¬ng ph¼ng vu«ng gãc víi I nhau chiÕu mét tia s¸ng SI bÊt kú vµo g¬ng G1. H·y vÏ ®êng ®i cña tia s¸ng qua G1,G2. I Cho biÕt tia ph¶n x¹ qua G2 cã ph¬ng nh thÕ nµo ®èi víi tia tíi SI? 4.9. ChiÕu mét tia s¸ng SI lªn mÆt g¬ng ph¼ng a. VÏ tia ph¶n x¹ (kh«ng dïng thíc ®o ®é) b. X¸c ®Þnh vÞ trÝ g¬ng ®Ó tia ph¶n x¹ vu«ng gãc víi tia tíi. S S I 4.10. Cho hai ®iÓm M vµ N cïng víi M * N g¬ng ph¼ng ( h×nh vÏ ). H·y vÏ tíi * qua M ®Õn I trªn g¬ng vµ ph¶n x¹ qua N? 4.11. Cho mét tia s¸ng SI chiÕu ®Õn mÆt cña mét g¬ng ph¼ng vµ t¹o víi mÆt g¬ng S mét gãc 300. Hái ph¶i quay g¬ng mét gãc bao nhiªu vµ theo chiÒu nµo ®Ó cã tia ph¶n x¹ I cã ph¬ng n»m ngang? 4.12. Cho hai g¬ng ph»ng hîp víi nhau mét gãc 600 vµ híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau. I S Hái chiÕu tia tíi SI t¹o víi mÆt g¬ng G1 mét gãc bao nhiªu ®Ó tia ph¶n x¹ cuèi cïng t¹o víi O mÆt g¬ng G2 mét gãc 600? K R 4.13. Ngêi ta ®Æt hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 S* hîp víi nhau mét gãc, Mét ®iÓm s¸ng S c¸ch ®Òu hai g¬ng. Hái gãc gi÷a hai g¬ng ph¶i b»ng bao nhiªu ®Ó sau hai lÇn ph¶n x¹ th× tia s¸ng híng th¼ng vÒ nguån. G1 G2 3. C¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm 4.14. Mét tia s¸ng SI ®Ëp vµo g¬ng ph¼ng cho mét tia ph¶n x¹ hîp víi mÆt ph¼ng g¬ng mét gãc 300. Khi ®ã gãc tíi cña tia tíi SI lµ: A. 300 ; B. 600 C. 900 D. 450 E. 750 Chän kÕt qu¶ ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 4.15. Khi chiÕu mét tia SI ®Ëp vµo g¬ng ph¼ng cho mét tia ph¶n x¹ hîp víi mÆt ph¼ng g¬ng mét gãc 300. NÕu gi÷ nguyªn tia tíi vµ quay g¬ng mét gãc 200 th× tia ph¶n x¹ sÏ quay mét gãc: A. 300 ; B. 600 C. 200 ; D. 400 ; E. 200 Chän kÕt qu¶ ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 4.16. Cho biÕt gãc t¹o bëi gi÷a tia tíi vµ tia ph¶n x¹ lµ 60 0. NÕu quay g¬ng 150 th× khi ®ã gãc t¹o bëi gi÷a tia tíi vµ tia ph¶n x¹ b»ng: A. 300 hoÆc 750. Đào Mạnh Tuyên 8 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 B. 300 hoÆc 450. C. 300 hoÆc 900. D. 450 hoÆc 750. E. 600 hoÆc 750. Chän ®¸p ¸n ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 4.17. §Æt hai g¬ng ph¼ng vu«ng gãc víi nhau chiÕu mét tia s¸ng SI bÊt kú vµo g¬ng G1 cã gãc tíi i = 300. Tia ph¶n x¹ cuèi cïng qua G2 cã ph¬ng nh thÕ nµo ®èi víi tia tíi SI? Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: A. Vu«ng gãc víi SI. B. Song song víi SI. C. Cã ph¬ng c¾t tia SI D. Hîp víi SI 300. E. Hîp víi SI 600. 4.18. ChiÕu mét tia s¸ng SI vu«ng gãc mÆt g¬ng ph¼ng. Khi ®ã gãc gi÷a tia tíi vµ tia ph¶n x¹ b»ng: A. 1800 ; B. 00 C. 900 ; D. 00 hoÆc 900 E. 900 hoÆc 1800 Chän kÕt qu¶ ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 4.19. Cho hai g¬ng ph»ng hîp víi nhau mét gãc 60 0 vµ híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau. Hái chiÕu tia tíi SI t¹o víi mÆt g¬ng G1 mét gãc bao nhiªu ®Ó tia ph¶n x¹ cuèi cïng t¹o víi mÆt g¬ng G2 mét gãc 600? §¸p ¸n nµo ®óng trong c¸c c©u sau: A. 300 ; B. 600 C. 450 ; D. 750 E. 150 S 4.20. Ngêi ta ®Æt hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 * hîp víi nhau mét gãc  , Mét ®iÓm s¸ng S c¸ch ®Òu hai g¬ng. Hái gãc  gi÷a hai g¬ng ph¶i b»ng bao nhiªu ®Ó sau hai lÇn ph¶n x¹ th× tia s¸ng quay ngîc vÒ nguån. G1 G2 Chän c©u ®óng trong c¸c ®¸p ¸n sau: A.  = 150 B.  = 600 C.  = 450 D.  = 750 E.  = 300 4.21. Khi chiÕu mét tia s¸ng vu«ng gãc víi mÆt g¬ng ph¼ng, Khi ®ã: A. Kh«ng cã tia ph¶n x¹. B. Tia ph¶n x¹ biÕn mÊt. C. Gãc tíi b»ng 900. D. Gãc ph¶n x¹ b»ng 900 E. Gãc ph¶n x¹ b»ng 00 Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 5. ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng I. KiÕn thøc c¬ b¶n - ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng ph¼ng kh«ng høng ®îc trªn mµn vµ cã ®é lín b»ng vËt. Đào Mạnh Tuyên 9 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 - Kho¶ng c¸ch tõ mét ®iÓm cña vËt ®Õn g¬ng b»ng kho¶ng c¸ch tõ ¶nh ®Õn cña ®iÓm ®ã ®Õn g¬ng. - C¸c tia s¸ng tõ ®iÓm s¸ng S cho tia ph¶n x¹ cã ®êng kÐo dµi qua ¶nh ¶o S’. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 2. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa S * N N’ R 5.1. C. Kh«ng høng ®îc trªn mµn vµ lín R’ b»ng vËt. 5.2. a. VÏ ¶nh ( h×nh bªn) SS’ vu«ng gãc víi g¬ng vµ SH = HS’ H I K b. VÏ SI, SK vµ c¸c ph¸p tuyÕn IN vµ KN’ sau ®ã lÊy i’ = i ta cã hai tia ph¶n x¹ IR vµ KR’kÐo dµi chóng gÆp nhau t¹i S’ S’* theo c¸ch a. A 5.3. §Ó vÏ ¶nh cña vËt AB ta dùng AA’ vu«ng gãc víi g¬ng B sao cho AH = A’H. T¬ng tù ta cã BB’ H vu«ng gãc víi g¬ng BH = HB’. Nèi A’B’ ta cã ¶nh cña AB.NÕu vÏ ®óng ta dÔ thÊy gãc B’ 0 bëi gi÷a A’B’ víi g¬ng b»ng 60 A A * 5.4. a. Tõ S vÐ SS’ vu«ng gãc víi g¬ng S* sao cho SH = S’H ta ®îc ¶nh S’ b. Tõ S’ nèi S’A c¾t g¬ng t¹i I, nèi SI ta cã tia tíi cÇn t×m S’* 2. Bµi tËp n©ng cao 5.5. Mét ®iÓm s¸ng S c¸ch mÐp g¬ng ph¼ng mét kho¶ng l S * ( h×nh vÏ). Hái ph¶i ®Æt m¾t l trong kho¶ng nµo ®Ó nh×n thÊy ¶nh cña S qua g¬ng? 5.6. Mét tam gi¸c vu«ng ®Æt tríc mét g¬ng ph¼ng ( h×nh bªn). B»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh ¶nh cña tam gi¸c nµy qua g¬ng ph¼ng. 5.7. Khi quan s¸t ¶nh cña m×nh trong g¬ng b¹n Nam th¾c m¾c: T¹i sao ¶nh cña m×nh cïng chiÒu víi m×nh m¸ ¶nh cña Th¸p rïa Hå g¬m l¹i lén ngîc? T¹i sao vËy? B»ng kiÕn thøc cña m×nh h·y gi¶i ®¸p th¾c m¾c trªn cña b¹n Nam. 5.8. Hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 hîp víi nhau mét gãc  . Gi÷a hai g¬ng cã mét ®iÓm s¸ng S. ¶nh cña S qua g¬ng thø nhÊt c¸ch S mét kho¶ng 6cm; qua g¬ng thø 2 c¸ch S 8cm, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh lµ 10 cm. TÝnh gãc  gi÷a hai g¬ng. Đào Mạnh Tuyên 10 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 5.9. Mét vËt n»m trªn mÆt bµn n»m ngang. §Æt mét g¬ng ph»ng chÕch 450 so víi mÆt bµn. Hái ¶nh cña vËt n»m theo ph¬ng nµo? 5.10. Hai g¬ng ph¼ng ®Æt song song víi nhau, híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau vµ c¸ch nhau mét kho¶ng l = 1m. Mét vËt AB song song víi hai g¬ng c¸ch g¬ng G1 mét kho¶ng 0,4m . TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh thø nhÊt cña AB qua hai g¬ng G1, G2. 5.11. Hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 vu«ng gãc víi nhau. Gi÷a hai g¬ng cã mét ®iÓm s¸ng S. ¶nh cña S qua g¬ng thø nhÊt c¸ch mét kho¶ng 6cm; qua g¬ng thø 2 c¸ch S mét kho¶ng 8cm. TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh trªn. 3. C¸c bµi tËp tr¾c nghiÖm 5.12. Tõ mét ®iÓm s¸ng S tríc g¬ng ( h×nh vÏ ) Mét chïm tia ph©n kú giíi h¹n bëi hai tia SI vµ SK ®Ëp vµo g¬ng. Khi ®ã chïm ph¶n x¹ lµ: A. Chïm héi tô B. Cã thÓ lµ chïmhéi tô B. Chïm song song C. Chïm ph©n kú D. Kh«ng thÓ lµ chïm ph©n kú. 5.13. Mét ®iÓm s¸ng S c¸ch mÐp g¬ng ph¼ng mét kho¶ng l ( h×nh vÏ). Kho¶ng nh×n thÊy ¶nh cña S qua g¬ng ®îc giíi h¹n bëi: S* I S * l A. Tia ph¶n x¹ cña tia SI vµ SK B. Tia ph¶n x¹ cña tia SI vµ SP C. Tia ph¶n x¹ cña tia SK vµ SP D. Hai vïng nãi trªn ®Òu ®óng. E. Tuú thuéc vµo c¸ch ®Æt m¾t. I K P 5.14. ¶nh cña mét vËt qua g¬ng ph¼ng lµ : A. ¶nh ¶o, lín b»ng vËt vµ ®èi xøng qua g¬ng. B. ¶nh ¶o, lín h¬n vËt, ®èi xøng ngîc qua g¬ng. C. ¶nh ¶o, lín b»ng vËt, ®èi xøng víi vËt. D. ¶nh ¶o, lín b»ng vËt kh«ng ®èi xøng víi vËt. E. ¶nh ¶o, cao b»ng vËt vµ ®èi xøng lén ngîc. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c c©u trªn. 5.15. Hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 hîp víi nhau mét gãc  . Gi÷a hai g¬ng cã mét ®iÓm s¸ng S. ¶nh cña S qua g¬ng thø nhÊt c¸ch S mét kho¶ng 6cm; qua g¬ng thø 2 c¸ch S 8cm, kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh lµ: A. 12cm B. 8 cm C. 6cm D. 10cm E. 14cm. Chän kÕt qu¶ ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. Đào Mạnh Tuyên 11 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 5.16. Mét vËt n»m trªn mÆt bµn n»m ngang. §Æt mét g¬ng ph»ng chÕch 450 so víi mÆt bµn. Hái ¶nh cña vËt n»m theo ph¬ng nµo? C©u tr¶ lêi nµo sau ®©y ®óng nhÊt. A. N»m theo ph¬ng chÕch 450. B. N»m theo ph¬ng chÕch 750. C. N»m theo ph¬ng chÕch 1350. D. N»m theo ph¬ng th¼ng ®øng. E. Theo ph¬ng n»m ngang. 5.17. Hai g¬ng ph¼ng ®Æt song song víi nhau, híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau vµ c¸ch nhau mét kho¶ng l = 1m. Mét vËt AB song song víi hai g¬ng c¸ch g¬ng G1 mét kho¶ng 0,4m . TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh thø nhÊt cña AB qua hai g¬ng G1, G2. KÕt qu¶ nµo sau ®©y ®óng: A. 1,2m B. 1,6m E. 1,4m F. 2m G. 2,2m 5.18. Hai g¬ng ph¼ng ®Æt song song víi nhau, híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau vµ c¸ch nhau mét kho¶ng l . Mét vËt AB n»m trong kho¶ng gi÷a hai g¬ng. Qua hai g¬ng cho: A. 2 ¶nh. C. 6 ¶nh. D. 10 ¶nh. E. 18 ¶nh F. V« sè ¶nh. Chän kÕt qu¶ ®óng trong c¸c tr¶ lêi trªn. 5.19. Hai g¬ng ph¼ng G1 vµ G2 vu«ng gãc víi nhau. Gi÷a hai g¬ng cã mét ®iÓm s¸ng S. ¶nh cña S qua g¬ng thø nhÊt c¸ch mét kho¶ng 6cm; qua g¬ng thø 2 c¸ch S mét kho¶ng 8cm. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai ¶nh trªn b»ng: A. 6cm B. 14cm C. 12cm D. 10cm E. 8cm Chän c©u ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 7. G¬ng cÇu låi I. KiÕn thøc c¬ b¶n - ¸nh s¸ng ®Õn g¬ng cÇu låi ph¶ x¹ tu©n theo ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. - ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu låi nhá h¬n vËt. - Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi lín h¬n vïng nh×n thÊy cña g¬mh ph¼ng. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 7.1. A. Kh«ng høng ®îc trªn mµn, nhá h¬n vËt. Đào Mạnh Tuyên 12 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 7.2. C. Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi lín h¬n vïng nh×n thÊy cña g¬ng ph¼ng. 7.3. MÆt ngoµi c¸i th×a bãng, c¸i n¾p cèc bãng, c¸i vung nåi bãng. Cµng ®a vËt l¹i gÇn g¬ng ¶nh cµng lín. 7.4. Tõ hµng däc trong « in ®Ëm lµ: ¶nh ¶o 1. Hµng ngang thø nhÊt: ¶nh ¶o 2. Hµng ngang thø hai: G¬ng cÇu 3. Hµng ngang thø ba : NhËt thùc 4. Hµng ngang thø t : ph¶n x¹ 5. Hµng ngang thø n¨m: Sao 2. Bµi tËp n©ng cao 7.5. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó diÒn khuyÕt hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. G¬ng cÇu låi lµ (1)....... mÆt cÇu (2) .... ¸nh s¸ng. b. MÆt ph¶n x¹ cña g¬ng cÇu låi quay vÒ phÝa (3)...... c. ¶nh cña vËt tríc g¬ng (4) ....... vµ g¬ng (5)....... ®Òu lµ (6)..... a. b. c. d. e. f. g. h. Mét phÇn T©m Xa t©m Ph¼ng CÇu ThËt ¶o ph¶n x¹ 7.6. T¹i sao ngêi ta thêng dïng g¬ng cÇu låi l¾p ®Æt vµo xe cé vµ c¸c chæ gÊp khóc trªn c¸c trôc ®êng giao th«ng mµ Ýt khi dïng g¬ng ph¼ng? 7.7. H·y vÔ ¶nh cña mét ®iÓm s¸ng s tríc g¬ng c©u låi. 7.8. Cho S vµ S’ lµ vËt vµ ¶nh qua g¬ng cÇu låi. ®êng th¼ng xx’ lµ ®êng nèi t©m vµ ®Ønh cña g¬ng. B»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh ®Ønh g¬ng vµ t©m cña g¬ng. S * x 7.9. S’ * x’ H·y vÔ ¶nh cña vËt AB qua g¬ng cÇu låi A B O 7.10. Cho AB vµ A’B’ lµ vËt vµ ¶nh qua g¬ng cÇu låi b»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña g¬ng, t©m g¬ng. A A’ B B’ 7.11. Cho S vµ S’ lµ hai ®iÓm s¸ng vµ ®êng th¼ng xx’ lµ ®êng nèi t©m vµ ®Ønh cña g¬ng cÇu låi. B»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh ®Ønh g¬ng vµ t©m cña g¬ng. S * x Đào Mạnh Tuyên 13 * S’ x’ THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm 7.12. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó diÒn khuyÕt hoµn chØnh c¸c c©u sau: G¬ng cÇu låi lµ (1)....... mÆt cÇu (2) .... ¸nh s¸ng. a. Mét phÇn MÆt ph¶n x¹ cña g¬ng cÇu låi quay vÒ phÝa (3)...... b. T©m §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng? c. Xa t©m A. (1)- a; (2) - g; (3) -f d. Ph¼ng B. (1)- a; (2) - g; (3) - g e. GÇn t©m C. (1)- a; (2) - g; (3) - e f. §Ønh g¬ng D. (1)- a; (2) - g; (3) - c g. ph¶n x¹ E. (1)- a; (2) - d; (3) - c 7.13. §Ó nh× thÊy ¶nh cña mét vËt trong g¬ng cÇu låi khi ®ã: A. M¾t ta ph¶i nh×n vµo phÝa g¬ng. B. M¾t nh×n th¼ng vµo vËt s¸ng C. M¾t ®Æt vµo vÞ trÝ cã chïm ph¶n x¹. D. M¾t lu«n ®Ó phÝa tríc g¬ng. E. M¾t ph¶i ®Æt ë gÇn g¬ng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt trong c¸c tr¶ lêi trªn. 7.14. ¶nh cña mét ngän nÕn t¹o bëi g¬ng cÇu låi lµ: A. Mét ¶nh ¶o b»ng vµ ngîc chiÒu víi vËt. B. Mét ¶nh thËt bÐ h¬n vËt ®èi xøng víi vËt qua g¬ng. C. Mét ¶nh ¶o bÐ h¬n vËt ®èi xøng víi vËt qua g¬ng. D. Mét ¶nh ¶o lu«n lu«n bÐ h¬n vËt. E. Mét ¶nh ¶o lu«n lu«n lín h¬n vËt. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 7.15. Ngêi ta ®Æt hai ngän nÕn gièng hÖt nhau, mét tríc g¬ng cÇu låi vµ mét tríc g¬ng ph¼ng víi nh÷ng kho¶ng c¸ch nh nhau. Khi ®ã: A. ¶nh qua g¬ng cÇu låi lín h¬n ¶nh qua g¬ng ph¼ng. B. ¶nh qua g¬ng cÇu låi bÐ h¬n ¶nh qua g¬ng ph¼ng. C. ¶nh qua g¬ng cÇu låi b»ng ¶nh qua g¬ng ph¼ng. D. ¶nh lu«n ®èi xøng víi vËt qua qua c¸c g¬ng. E. ¶nh kh«ng ®èi xøng víi vËt qua qua c¸c g¬ng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 7.16. Mét ®iÓm s¸ng S n»m tríc g¬ng cÇu låi khi ®ã: A. Chïm ph¶n x¹ sÏ lµ mét chïm héi tô xem nh xuÊt ph¸t tõ ¶nh cña S. B. Chïm ph¶n x¹ lµ mét chïm song song xem nh xuÊt ph¸t tõ ¶nh cña S. C. Chïm ph¶n x¹ lµ mét chïm ph©n kú xem nh xuÊt ph¸t tõ ¶nh cña S. D. Chïm héi tô hay ph©n kú phô thuéc vµo vÞ trÝ ®Æt vËt. E. Chïm ph¶n x¹ kh«ng thÓ lµ chïm song song. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 7.17. Vïng nh× n thÊy cña g¬ng cÇu låi so víi vïng nh×n thÊy cña g¬ng ph¼ng lu«n: A. BÐ h¬n. B. Lín h¬n. C. B»ng nhau . D. BÐ h¬n hay lín h¬n phô tuéc vµo vÞ trÝ ®Æt m¾t. Đào Mạnh Tuyên 14 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 E. Lín h¬n hay bÐ h¬n tuú vµo ®êng kÝnh cña chóng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 7.18. ¶nh cña vËt s¸ng qua g¬ng cÇu låi lµ: A. ¶nh ¶o cã thÓ høng ®îc trªn mµn. B. ¶nh ¶o lín h¬n vËt. C. ¶nh ¶o cã thÓ quay phim chôp ¶nh ®îc. D. ¶nh ¶o kh«ng chôp ¶nh ®îc. E. ¶nh ¶o hay ¶nh thËt tuú thuéc vµo vÞ trÝ cña vËt. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 7.19. G¬ng cÇu låi cã ®Æc ®iÓm nh sau: A. T¹o ra ¶nh ¶o cña c¸c vËt ®Æt tríc g¬ng. B. Vïng nh×n thÊy cña g¬ng cÇu låi lín. C. T¹o ra ¶nh ¶o nhá h¬n vËt vµ cïng phÝa víi vËt. D. Vïng qua s¸t ®îc nhá h¬n g¬ng ph¼ng. E. Gièng g¬ng ph¼ng t¹o ra ¶nh ¶o cã cïng tÝnh chÊt. 8. G¬ng cÇu lâm I. KiÕn thøc c¬ b¶n - ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu lâm lín h¬n vËt. - G¬ng cÇu lâm cã t¸c dông biÕn ®æi mét chïm tia song song thµnh chïm tia ph¶n x¹ héi tô vµo mét ®iÓm vµ ngîc l¹i cã thÓ biÕn ®æi mét chïm tia tíi ph©n kú thµnh chïm tia ph¶n x¹ song song. II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. Híng dÉn c¸c bµi tËp gi¸o khoa 8.1. XÕp c¸c g¬ng cÇu nhá theo h×nh mét chám cÇu, mÆt ph¶n x¹ t¹o thµnh mét g¬ng cÇu lâm. Hêng mÆt lâm cña g¬ng vÒ phÝ mÆt trêi vµ ®iÒu chØnh sao cho ®iÓm héi tô ¸nh s¸ng híng vµo thuyÒn giÆc. 8.2. MÆt lâm cña th×a, mu«i, vung. VËt cµng gÇn g¬ng, ¶nh ¶o cµng nhá. 8.3. Ta biÕt ¶nh ¶o cña mét vËt qua g¬ng cÇu låi nhá h¬n ¶nh ¶o qua g¬ng ph¼ng: A1B1 < AB. MÆt kh¸c ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu lâm lín h¬n vËt nªn: A2B2 > AB. Tõ ®ã ta cã : A1B1 < A2B2 . 2. Bµi tËp n©ng cao 8.4. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó diÒn khuyÕt hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. Mét phÇn a. G¬ng cÇu lâm lµ (1)....... mÆt cÇu (2) .... ¸nh s¸ng. b. T©m b. MÆt ph¶n x¹ cña g¬ng cÇu lâm quay vÒ phÝa (3)...... c. Xa t©m c. ¶nh cña vËt tríc vµ s¸t g¬ng (4) ......vµ ®Òu lµ (5)..... d. Ph¼ng e. CÇu lâm 8.5. Trong thÝ nghiÖm h×nh 8. 2 ( s¸ch gi¸o khoa) f. ThËt khi chiÕu hai tia song song vµo g¬ng cÇu lâm g. ¶o c¸c tia ph¶n x¹ gÆp nhau t¹i mét ®iÓm F. h. ph¶n x¹ Trªn ®êng th¼ng nèi ®Ønh g¬ng O víi F ta lÊy mét ®iÓm C sao cho OC = 2OF. Sau ®ã chiÕu c¸c tia s¸ng Đào Mạnh Tuyên 15 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 qua C tíi g¬ng cÇu lâm. a. T×m tia ph¶n x¹ cña c¸c tia tíi nµy vµ cho biÕt nã cã tÝnh chÊt g×? b. Cho biÕt tÝnh chÊt cña ®iÓm C. 8.6. Trong thÝ nghiÖm trªn bµi 8.2. Sau khi x¸c ®Þnh ®iÓm F h·y chiÕu c¸c tia s¸ng qua F tíi g¬ng cÇu lâm. Cho biÕt c¸c tia ph¶n x¹ cã tÝnh chÊt g×. 8.7. Cho c¸c ®iÓm F, C vµ g¬ng cÇu lâm ( h×nh vÏ). H·y vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S. 8.8. Cho c¸c ®iÓm F, C vµ g¬ng cÇu lâm( h×nh vÏ). H·y vÏ ¶nh cña vËt s¸ng AB. B * C A * * F O 8.9. Cho c¸c ®iÓm F, C vµ g¬ng cÇu lâm ( h×nh vÏ). H·y vÏ ¶nh cña ®iÓm s¸ng S. B * C * F A * O 8.10. Cho S vµ S’ lµ vËt, ¶nh qua g¬ng cÇu lâm vµ ®êng th¼ng nèi t©m g¬ng vµ ®Ønh g¬ng. B»ng phÐp vÏ h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña g¬ng vµ t©m g¬ng. S * S’ * 3. Bµi tËp tr¾c nghiÖm 8.11. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó ®iÒn khuyÕt hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. G¬ng cÇu lâm lµ (1)....... mÆt cÇu (2) .... ¸nh s¸ng. a. Mét phÇn b. MÆt ph¶n x¹ cña g¬ng cÇu lâm quay vÒ phÝa (3)...... b. T©m c. ¶nh cña vËt tríc vµ s¸t g¬ng (4) ......vµ ®Òu lµ (5)..... c. Xa t©m §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng? d. MÆt ph¼ng A. (1) - a ; (2) - h ; (3) - c ; (4) - e ; (5) - g e. CÇu lâm B. (1) - a ; (2) - d ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - g f. ThËt C. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - g g. ¶o D. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - e ; (5) - f h. ph¶n x¹ E. (1) - a ; (2) - h ; (3) - b ; (4) - d ; (5) - g 8.12. Dïng c¸c tõ thÝch hîp trong khung ®Ó diÒn khuyÕt hoµn chØnh c¸c c©u sau: G¬ng cÇu lâm lµ (1)....... mÆt cÇu (2) .... ¸nh s¸ng. a. Mét phÇn MÆt ph¶n x¹ cña g¬ng cÇu lâm quay vÒ phÝa (3)...... b. T©m §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng? c. Xa t©m A. (1)- a; (2) - g; (3) - f d. Ph¼ng B. (1)- a; (2) - g; (3) - b e. GÇn t©m C. (1)- a; (2) - g; (3) - c f. §Ønh g¬ng D. (1)- a; (2) - f; (3) - c g. ph¶n x¹ E. (1)- a; (2) - d; (3) - c Đào Mạnh Tuyên 16 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 8.13. Ngêi ta ®Æt hai ngän nÕn gièng hÖt nhau, mét tríc g¬ng cÇu lâm vµ mét tríc g¬ng ph¼ng víi nh÷ng kho¶ng c¸ch nh nhauvµ gÇn s¸t g¬ng. Khi ®ã: A.¶nh qua g¬ng cÇu lâm lín h¬n ¶nh qua g¬ng ph¼ng. B. ¶nh qua g¬ng cÇu lâm bÐ h¬n ¶nh qua g¬ng ph¼ng. C. ¶nh qua g¬ng cÇu lâm b»ng ¶nh qua g¬ng ph¼ng. D. ¶nh lu«n ®èi xøng víi vËt qua qua c¸c g¬ng. E. ¶nh kh«ng ®èi xøng víi vËt qua qua c¸c g¬ng. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 8.14. ¶nh cña vËt s¸ng ®Æt gÇn g¬ng cÇu lâm lµ: A. ¶nh ¶o cã thÓ høng ®îc trªn mµn. B. ¶nh ¶o bÐ h¬n vËt. C. ¶nh ¶o cã thÓ quay phim chôp ¶nh ®îc. D. ¶nh ¶o kh«ng chôp ¶nh ®îc. E. ¶nh ¶o hay ¶nh thËt tuú thuéc vµo vÞ trÝ cña vËt. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 8.15. ¶nh cña mét ngän nÕn ®Æt s¸t g¬ng cÇu lâm lµ: A. Mét ¶nh ¶o b»ng vµ ngîc chiÒu víi vËt. B. Mét ¶nh thËt bÐ h¬n vËt ®èi xøng víi vËt qua g¬ng. C. Mét ¶nh ¶o bÐ h¬n vËt ®èi xøng víi vËt qua g¬ng. D. Mét ¶nh ¶o lu«n lu«n bÐ h¬n vËt. E. Mét ¶nh ¶o lu«n lu«n lín h¬n vËt. Chän c©u tr¶ lêi ®óng trong c¸c c©u trªn. 8.16. Khi kh¸m r¨ng b¸c sü nha khoa sö dông lo¹i g¬ng nµo ®Ó quan s¸t tèt h¬n? §¸p ¸n nµo sau ®©y ®óng? A. G¬ng ph¼ng. B. G¬ng cÇu låi C. G¬ng cÇu lâm. D. G¬ng cÇu låi vµ g¬ng cÇu lâm. E. G¬ng cÇu låi vµ g¬ng ph¼ng. 8.17. G¬ng cÇu lâm cã t¸c dông: A. BiÕn ®æi chïm tia tíi song song thµnh chïm tia ph©n kú ®i ra tõ mét ®iÓm. B. BiÕn ®æi chïm tia tíi song song thµnh chïm tia ph¶n x¹ héi tô vµo mét ®iÓm. C. BiÕn ®æi chïm tia tíi ph©n kú thµnh chïm tia ph¶n x¹ héi tô vµo mét ®iÓm. D. BiÕn ®æi chïm tia song song thµnh chïm tia héi tô vµo mét ®iÓm vµ sau ®ã ph©n kú. E. BiÕn ®æi chïm tia tíi ph©n kú thµnh chïm tia song song. Chän c©u ®óng trong c¸c tr¶ lêi trªn. 8.18. G¬ng cÇu lâm cã t¸c dông: A. BiÕn ®æi chïm tia tíi song song thµnh chïm tia ph©n kú ®i ra tõ mét ®iÓm. B. BiÕn ®æi chïm tia tíi ph©n kú thµnh chïm tia ph¶n x¹ héi tô vµo mét ®iÓm. C. BiÕn ®æi chïm tia song song thµnh chïm tia héi tô vµo mét ®iÓm vµ sau ®ã ph©n kú. Đào Mạnh Tuyên 17 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 D. BiÕn ®æi chïm tia tíi ph©n kú thµnh chïm tia song song. E. BiÕn ®æi chïm tia tíi ph©n kú thÝch hîp thµnh chïm tia ph¶n x¹ song song. Bµi 9. Tæng kÕt ch¬ng I: Quang häc I. KiÕn thøc c¬ b¶n  Hai ®Þnh luËt vÒ sù truyÒn ¸nh s¸ng: - §Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng. - §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.  §êng truyÒn cña tia s¸ng, c¸c lo¹i chïm s¸ng tíi .  C¸c lo¹i quang cô : g¬ng ph¼ng, g¬ng cÇu låi, g¬ng cÇu lâm. - CÊu t¹o cña c¸c lo¹i g¬ng - Sù t¹o ¶nh cña vËt qua c¸c g¬ng. - TÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña ¶nh cña c¸c vËt t¹o bëi c¸c lo¹i g¬ng. - Mét sè øng dông cña c¸c g¬ng II. C¸c bµi tËp c¬ b¶n 1. C¸c bµi tËp «n tËp. 9.1. T×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. Trong níc nguyªn chÊt, ¸nh s¸ng truyÒn theo (1).............................. b. Khi ¸nh s¸ng tuyÒn trong m«i trêng trong suÊt kh«ng ®ång tÝnh nã sÏ truyÒn theo (2)......... c. M¾t chóng ta chØ nh×n thÊy vËt khi cã (3)......... tõ nã (4) ....... m¾t ta. 9.2. Mét tia s¸ng räi tíi g¬ng ph¼ng t¹o víi mÆt g¬ng mét gãc   300 khi ®ã gãc t¹o thµnh gi÷a tia tíi vµ tia ph¶n x¹ mét gãc bao nhiªu? 9.3. VÏ ¶nh A’B’ cña vËt AB qua g¬ng ph¼ng vµ chØ râ vïng nh×n thÊy ¶nh A’B’? B A 9.4. H·y gi¶i thÝch v× sao cã thÓ dïng g¬ng cÇu lâm ®Ó tËp trung ¸nh s¸ng mÆt trêi? 9.5. Mét ®iÓm s¸ng S ®Æt tríc g¬ng cÇu låi H·y x¸c ®Þnh vïng nh×n thÊy ¶nh S’ cña S. *S 9.6. T×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: a. ¶nh cña c¸c vËt t¹o bëi g¬ng (1)........... kh«ng thÓ (2)....... trªn mµn. b. ¶nh ¶o cña c¸c vËt t¹o bëi g¬ng: (3)......... cã ®é lín(4).................... 9.7. T×m tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chæ trèng ®Ó hoµn chØnh c©u sau: ¶nh ¶o cña c¸c vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm (1)......... ¶nh ¶o (2)..........cña vËt ®ã nh×n thÊy trong g¬ng (2)........ Đào Mạnh Tuyên 18 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 9.8. Mét vËt ®Æt c¸ch ®Òu mét g¬ng ph¼ng vµ mét g¬ng cÇu låi híng mÆt ph¶n x¹ vµo nhau. Hái cã bao nhiªu ¶nh vµ ¶nh cña chóng cã b»ng nhau kh«ng? 2. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. 9.9. Khi cã mét chïm s¸ng song song chiÕu vµo g¬ng ph¼ng. Khi ®ã chïm ph¶n x¹ sÏ lµ: A. Chïm ph©n kú trong mäi trêng hîp B. Chïm héi tô trong mäi trêng hîp. C. Chïm song song trong mäi trêng hîp D. Mét chïm phøc t¹p v× cha biÕt gãc chiÕu. E. NÕu chiÕu vu«ng gãc sÏ kh«ng cã chïm ph¶n x¹. Chän c©u ®óng ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn. 9.10. Khi cã mét chïm s¸ng song song chiÕu vµo g¬ng cÇu lâm. Khi ®ã chïm ph¶n x¹ sÏ lµ:..... A. Chïm ph©n kú trong mäi trêng hîp B. Chïm héi tô trong mäi trêng hîp. C. Chïm song song trong mäi trêng hîp D. Mét chïm phøc t¹p v× cha biÕt gãc chiÕu. E. NÕu chiÕu vu«ng gãc sÏ kh«ng cã chïm ph¶n x¹. Chän c©u ®óng ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn. 9.11. Khi cã mét chïm s¸ng song song chiÕu vµo g¬ng cÇu låi. Khi ®ã chïm ph¶n x¹ sÏ lµ: A. Chïm ph©n kú trong mäi trêng hîp B. Chïm héi tô trong mäi trêng hîp. C. Chïm song song trong mäi trêng hîp D. Mét chïm phøc t¹p v× cha biÕt gãc chiÕu. E. NÕu chiÕu vu«ng gãc sÏ kh«ng cã chïm ph¶n x¹. Chän c©u ®óng ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn. 9.12. §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ¸p dông ®óng cho ®êng truyÒn cña c¸c tia s¸ng tíi : ............. A. G¬ng cÇu låi vµ g¬ng cÇu lâm. B. G¬ng cÇu lâm vµ g¬ng ph¼ng C. G¬ng ph¼ng vµ g¬ng cÇu låi. D. G¬ng ph¼ng vµ g¬ng cÇu låi. E. G¬ng ph¼ng, g¬ng cÇu låi vµ g¬ng cÇu lâm. Chän c©u ®óng nhÊt ®iÒn khuyÕt ®Ó hoµn chØnh nhËn ®Þnh trªn. 9.13. ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm cã ®Æc ®iÓm: A. Cïng chiÒu vµ b»ng vËt B. Cïng chiÒu bÐ h¬n b»ng vËt C. Cïng chiÒu vµ lín h¬n vËt D. Cïng chiÒu, ®èi xøng víi vËt. E. Ngîc chiÒu lín h¬n vËt. Chän c©u ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 9.14. ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi cã ®Æc ®iÓm: A. Cïng chiÒu vµ b»ng vËt B. Cïng chiÒu bÐ h¬n b»ng vËt Đào Mạnh Tuyên 19 THCS Phương Sơn Bài tập vật lý 7 C. Cïng chiÒu vµ lín h¬n vËt D. Cïng chiÒu, ®èi xøng víi vËt. E. Ngîc chiÒu lín h¬n vËt. Chän c©u ®óng trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 9.15. ¶nh cña vËt t¹o bëi g¬ng lâm cã ®Æc ®iÓm: A. ¶nh ¶o cïng chiÒu vµ b»ng vËt B. ¶nh ¶o cïng chiÒu bÐ h¬n b»ng vËt C. ¶nh ¶o cïng chiÒu vµ lín h¬n vËt D. ¶nh ¶o cïng chiÒu, ®èi xøng víi vËt. E. ¶nh ¶o ngîc chiÒu lín h¬n vËt. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c ®¸p ¸n trªn. 9.16. M¾t ta nh×n thÊy vËt khi: A. Khi cã ¸nh s¸ng ph¸t ra tõ vËt truyÒn ®i. B. Khi cã ¸nh s¸ng ph¸t ra tõ vËt truyÒn ®Õn m¾t ta. C. Khi m¾t ta híng vÒ phÝa vËt. D. Khi vËt ph¸t ra ¸nh s¸ng thÝch hîp. E. Khi vËt kh«ng bÞ che khuÊt. Chän c©u ®óng nhÊt trong c¸c tr¶ lêi trªn trªn. III. Híng dÉn vµ ®¸p ¸n 1.6. Ta biÕt nguån s¸ng lµ nh÷ng ph¸t ra ¸nh s¸ng. Do ®ã c¸c vËt nh : - Ngän nÕn ®ang ch¸y - MÆt trêi vµ c¸c ng«i sao 1.7. M¾t ta chØ nh×n thÊy nh÷ng vËt khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t. Khi c¸c vËt ë trong tñ ®ãng kÝn do ®ã kh«ng cã ¸nh s¸ng truyÒn tõ vËt ®Õn m¾t chóng ta v× thÕ ta kh«ng thÓ nh×n thÊy. 1.8. Khi ®äc s¸ch ta thêng ngåi n¬i cã ¸nh s¸ng thÝch hîp bëi: Khi ®äc s¸ch n¬i cã ¸nh s¸ng qu¸ m¹nh th× ¸nh s¸ng h¾t tõ s¸ch ®Õn m¾t nhiÒu lµm cho m¾t ta bÞ chãi g©y c¶m gi¸c khã chÞu vµ lµm mái m¾t. Ngîc l¹i nÕu ngåi n¬i ¸nh s¸ng yÕu th× lîng ¸nh s¸ng h¾t tõ s¸ch vµo m¾t yÕu, m¾t ta rÊt khã nhËn thÊy râ c¸c dßng ch÷ v× thÕ lµm cho m¾t rÊt c¨ng th¼ng. NÕu ®äc trong nh÷ng t×nh tr¹ng nªu trªn dÔ lµm háng m¾t. 1.9. Khi dïng ®Ìn pin hoÆc ®uèc s¸ng cã t¸c dông chiÕu s¸ng c¸c vËt xung quanh. Khi ®ã c¸c vËt h¾t ¸nh s¸ng vµo m¾t ta vµ ta ph©n biÖt ®îc lèi ®i dÔ dµng. 1.10. Mùc viÕt cã mµu ®en (hoÆc tèi ) kh«ng h¾t ¸nh s¸ng ( hoÆc Ýt h¾t) ¸nh s¸ng trë l¹i. M¾t ta ph©n biÖt ®îc ch÷ viÕt nhê ¸nh s¸ng ®îc h¾t tõ phÇn giÊy trèng ®Õn m¾t. Nªn giÊy tr¾ng th× viÖc ph©n biÖt râ rµng h¬n giÊy n©u sÉm. 1.11. ChÊt d¹ quang cã kh¶ n¨ng ph¸t ra ¸nh s¸ng, v× thÕ ban ®ªm ta cã thÓ xem ®ång hå mét c¸ch dÔ dµng. Đào Mạnh Tuyên 20 THCS Phương Sơn