Tài liệu Bài giảng hóa học 12 bài 1: este

BÀI GIẢNG HÓA HỌC 12 BÀI 1: ESTE BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 1 Cho phản ứng sau: CH3CH2OH + CH3COOH A + H2O Chất A là: A. CH3CH2COOCH3 B. CH3COOCH2CH3 C. CH3CH2COOCH2CH3 D. CH3COOCH3 BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 2 Những hươngThực thơmchất đó quyến rũ… là … BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 Những mùi vị đặc trưng… 3 ESTE ESTE BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 4 I – KHÁI NIỆM VỀ ESTE DẪN XUẤT KHÁC CỦA AXIT CÁCBOXYLIC 1. Cấu tạo phân tử Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axitcacboxylic bằng nhóm OR thì được este. Este đơn giản có CTCT như sau: R-C-O-R' O R, R’ là gốc hidrocacbon R có thể là H BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 5 I – KHÁI NIỆM VỀ ESTE DẪN XUẤT KHÁC CỦA AXIT CÁCBOXYLIC 1. Cấu tạo phân tử Một vài dẫn xuất khác của cacboxylic: R-C-O-C-R ' O O Anhidric axit R-C-X R-C-NR'2 O O Halogenua axit amit BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 6 I – KHÁI NIỆM VỀ ESTE DẪN XUẤT KHÁC CỦA AXIT CÁCBOXYLIC 2. Cách gọi tên: Tên gốc hiđrocacbon R’ H-C-O-C2H5 O Etyl fomiat CH3-C-O-CH=CH2 tên anion gốc axit (đuôi “at”). C6H5-C-O-CH3 O O Vinyl axetat Metyl benzoat BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 CH3-C-O-CH2C6H5 O Benzyl axetat 7 I – KHÁI NIỆM VỀ ESTE DẪN XUẤT KHÁC CỦA AXIT CÁCBOXYLIC 3. Tính chất vật lý  Nhiệt độ sôi thấp hơn so với axit và ancol có cùng số nguyên tử C.  Thường là những chất lỏng, nhẹ hơn nước, rất ít tan trong nước có khả năng hòa tan được nhiều chất hữu cơ khác nhau. BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 8 I – KHÁI NIỆM VỀ ESTE DẪN XUẤT KHÁC CỦA AXIT CÁCBOXYLIC 3. Tính chất vật lý CH3COOCH2CH2CH(CH )2 khối lượng Những este 3có phân tử lớn có thể ở trạng thái rắn ( như mỡ động vật, sáp ong…) Các este thường có mùi thơm đặc trưng (Isoamyl axetat có mùi thơm của chuối…) BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 9 II – TÍNH CHẤT HÓA HỌC Phản ứng ở nhóm chức Phản ứng thủy phân: o Trong môi trường axit: R-COOR’ + H-OH + H t0 R-COOH + R’-OH o Trong môi trường kiềm: H2O,t0 R-COO-R’+ NaOH R-COONa + R’OH Phản ứng ở gốc H.C Phản ứng cộng: CH3COOCH=CH2 +H2 Ni,t0 CH3COOCH2CH3 (Xem mô phỏng thí nghiệm) BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 10 II – TÍNH CHẤT HÓA HỌC Phản ứng ở nhóm chức  Phản ứng khử: R-COO-R’ Phản ứng ở gốc H.C  Phản ứng trùng hợp: LiAlH4, t0 CH2=CH-C-O-CH3 O RCH2-OH +R’-OH xt, to (CH-CH2)n COOCH3 BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 11 III – ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG 1. Điều chế: a. Este của ancol CH3COOH + (CH3)2CHCH2CH2OH H2SO4, to CH3COOCH2CH2CH(CH3)2 + H2O (phản ứng este hóa) b. Este của phenol C6H5-OH + (CH3CO)2O Anhidric axetic CH3COOC6H5 + CH3COOH Phenyl axetat BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 12 III – ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG 2. Ứng dụng Phụ gia Bánh Keo dán Kính ô tô Mĩ phẩm Xà phòng Nước hoa BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 13 III – ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG 2. Ứng dụng  Este được dùng làm dung môi để tách, chiết chất hữu cơ, pha sơn…  Este được dùng đểt sản xuất chất dẻo poli vinyl axetat, poli metylmetacrylat…  Một số este có mùi thơm, không độc được dùng làm chất tạo hương trong công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm… BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 14 CỦNG CỐ KIẾN THỨC TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA ESTE Phản ứng ở gốc HC Phản ứng ở nhóm chức Phản ứng thủy phân Phản ứng khử Phản ứng cộng BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 Phản ứng trùng hợp 15  Bài Kết học thúc BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 16 Quay lại BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 17 Làm lại BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12 18 NaOH 30% CH 3COONa + C2H5OH CH3COOC2H5 H2SO4 CH3COOH CH3COOC2H5 C2H5OH