Mô tả:
Giáo viên: Đào Trung Kiên
Đơn vị:
THPT C Bình Lục
Lớp học: 12A7
Ngoài vùng ánh sáng
màu đỏ và ánh sáng
màu tím ra, còn có loại
tia nào khác không?
Nếu có thì bản chất và
tính chất của các tia đó
như thế nào?
Tiết 45:
I
Phát hiện tia hồng ngoại va tử ngoại
II
Bản chất và tính chất chung hồng
ngoại và tử ngoại
III
Tia hồng ngoại
IV
Tia tử ngoại
I. THÍ NGHIỆM PHÁT HIỆN TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI
Cặp
nhiệt
điện
I. THÍ NGHIỆM PHÁT HIỆN TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI
I. THÍ NGHIỆM PHÁT HIỆN TIA HỒNG NGOẠI VÀ TIA TỬ NGOẠI
Vùng hồng ngoại
(> đ)
C
S
J
L
L1
L2
Quang phổ
liên tục
F
Vùng tử ngoại
(< t)
KL: ở ngoài quang phổ ánh sáng nhìn thấy được, ở cả 2 đầu Đỏ và Tím, còn
có những bức xạ mà mắt không trông thấy, nhưng nhờ mối hàn của cặp nhiệt
điện và bột huỳnh quang mà ta phát hiện được gọi là tia hồng ngoại và tia
tử ngoại.
II. BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CHUNG CỦA TIA HỒNG NGOẠI
VÀ TIA TỬ NGOẠI
1. BẢN CHẤT
Chúng có cùng bản chất với ánh sáng ( Cùng bản chất với sóng điện từ)
2. TÍNH CHẤT
Tuân theo các định luật truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ và cũng gây
được hiện tượng nhiễu xạ, giao thoa như ánh sáng thông thường.
Miền hồng ngoại trải từ bước sóng 750 nm đến khoảng vài milimét
Miền tử ngoại trải từ bước sóng 380 nm đến vài nanômét
III. TIA HỒNG NGOẠI
1. CÁCH TẠO RA
Mọi vật có nhiệt độ cao hơn 0K đều phát ra tia hồng ngoại. Mọi vật có
nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường đều phát ra tia hồng ngoại vào môi
trường.
Người có nhiệt độ 370 C tức là 310 K là nguồn phát tia hồng ngoại.
Bếp ga, bếp than là những nguồn phát ra tia hồng ngoại.
Đèn điện dây tóc nhiệt độ thấp và đặc biệt là đi ốt phát quang hồng
ngoại
Các nguồn phát giàu tia hồng ngọai
Mặt trời
Bếp lửa
Đèn dây tóc
cháy sáng
III. TIA HỒNG NGOẠI
2.TÍNH CHẤT VÀ CÔNG DỤNG
a . Tính chất nổi bật của tia hồng ngoại là tác dụng nhiệt dùng để sấy khô
sưởi ấm
b . Tia hồng ngoại có thể gây ra một số phản ứng hoá học ứng dụng tạo ra
phim có thể chụp được tia hồng ngoại
c . Tia hồng ngoại cũng có thể biến điệu được như sóng điện từ cao tần,
ứng dụng để chế tạo bộ điều khiển từ xa
d . Trong quân sự tia hồng ngoại có nhiều ứng dụng như tạo ra ống nhòm
hồng ngoại để quan sát ban đêm, camera hồng ngoại để chụp ảnh
quay phim ban đêm
Ứng dụng của tia hồng ngoại:
Sấy khô – sưởi ấm.
Máy sấy bằng tia hồng ngoại
Đèn hồng ngoại
Chụp ảnh hồng ngọai
Máy chụp ảnh hồng
ngoại
Ảnh của kính thiên văn hồng
ngoại
IV. TIA TỬ NGOẠI
1. NGUỒN TIA TỬ NGOẠI
Những vật có nhiệt độ cao (từ 2000o C trở lên ). Nhiệt độ càng cao phổ
tử ngoại của vật càng kéo dài về phía sóng ngắn
Hồ quang điện có nhiệt độ trên 3000o C là một nguồn tử ngoại mạnh
Bề mặt mặt trời có nhiệt độ khoảng 6000 K là nguồn tử ngoại mạnh
hơn
Đèn hơi thuỷ ngân.
IV. TIA TỬ NGOẠI
2. TÍNH CHẤT
Tác dụng lên phim ảnh
Kích thích sự phát quang của nhiều chất (Áp dụng trong đèn huỳnh
quang)
Kích thích nhiều phản ứng hoá học
Tia tử ngoại làm ion hoá không khí và nhiều chất khí khác và gây ra
tác dụng quang điện.
Tia tử ngoại có tác dụng sinh học (huỷ diệt tế bào , diệt khuẩn...)
Bị nước và thuỷ tinh hấp thụ mạnh nhưng lại truyền qua được
thạnh anh.
Các nguồn phát giàu tia tử ngọai
Hồ quang điện
Mặt trời
Đèn cực tím
IV. TIA TỬ NGOẠI
3. SỰ HẤP THỤ TIA TỬ NGOẠI
Thuỷ tinh hấp thụ mạnh tia tử ngoại
Tầng ôzôn hấp thụ hầu hết các tia có bước sóng dưới 300 nm nên hấp
thụ mạnh tia tử ngoại của mặt trời.
4. CÔNG DỤNG
Trong y học tia tử ngoại được dùng để tiệt trùng các dụng cụ, để
chữa bệnh còi xương.
Trong công nghiệp thực phẩm dùng để tiệt trùng
Trong công nghiệp được sử dụng để tìm vết nứt trên bề mặt các vật
bằng kim loại.
Máy xử lý nước bằng tia tử ngọai
Dùng tia tử ngoại để phát hiện tiền giả
So sánh những điểm giống và khác nhau cơ
bản giữa tia hồng ngoại, tia tử ngoại ?
GIỐNG NHAU:
Cùng có bản chất là sóng điện từ
Có các tính chất chung của sóng điện từ
Không nhìn thấy được
KHÁC NHAU:
Cùng có bản chất là sóng điện từ
Tia Hồng ngoại: = 760 nm 10 - 3 m ( vài milimét)
Tia Tử ngoại: = 380 nm 10 - 9 m (vài nanômét)
(Ánh sáng nhìn thấy: = 760 nm 380 nm )
BÀI TẬP ÁP DỤNG
Câu 1
Tia hồng ngoại không có tính chất nào
sau đây ?
A. Do các vật bị nung nóng phát ra.
B. Làm phát quang một số chất
C. Có tác dụng lên kính ảnh hồng ngoại.
D. Có tác dụng nhiệt mạnh
20
12
19
17
11
14
15
18
04
13
01
00
16
03
10
05
06
09
02
07
08
- Xem thêm -