Tài liệu Bài giảng bài tán sắc ánh sáng vật lý 12 (8)

Trường THPT VŨ THÊ LANG Bài: 24 TÁN SẮC ÁNH SÁNG Thực Hiện: Thầy Bùi Gia Nội I) Thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng: a. Thí nghiệm *) Chiếu chùm ánh sáng trắng có dải hẹp đến lăng kính Kết quả thí nghiệm: *) Nhận xét về chùm sáng trắng sau khi qua lăng kính? Đó là hiện tượng gì? Trả lời: Hãy nhận xét: *) Dải màu thu được gọi là gì? Gồm có mấy màu chính? Có phải chỉ có mấy màu đó không? Trả lời: 2. Thí nghiệm về ánh sáng đơn sắc: a. Thí nghiệm 1: Với ánh sáng màu vàng. b) Thí nghiệm 1: Với ánh sáng đơn sắc màu đỏ. Trả lời câu hỏi. *) Khi ánh sáng trắng qua lăng kính nó bị tán sắc thành nhiều màu còn khi cho ánh sáng vàng hay đỏ qua lăng kính nó có bị tán sắc không? *) Chùm ánh sáng màu vàng hay đỏ được gọi là gì? Nó có đặc điểm gì? Trả lời: 3) Tổng hợp ánh sáng trắng: a. Thí nghiệm: Mô tả thí nghiệm L1 S A E L2 B *) Từ thí nghiệm trên ta có thể kết luận gì về mối quan hệ giữa ánh sáng trắng và các sáng đơn sắc? Trả lời: 4) Sự phụ thuộc của chiết suất của 1 môi trường trong suốt vào màu sắc ánh sáng. *) So sánh góc lệch của từng chùm đơn sắc? *) So sánh chiết suất của từng chùm sáng đơn sắc trong cùng 1 môi trường? Dmin + Từ công thức: n = sin 2 A sin 2 A 2 *) So sánh tiêu cự của từng ánh sáng qua cùng 1 thấu kính? Trả lời: 5) Ứng dụng: *) Được ứng dụng trong các máy quang phổ để phân tích 1 chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc khác nhau. *) Một số hiện tượng quang học trong khí quyển như cầu vồng, quầng... được giải thích bằng hiện tượng tán sắc của ánh sáng qua có giọt nước hoặc thuỷ tinh thể trong khí quyển. Bài tập vận dụng. *) Giải thích sự tạo màu sắc của bông hoa? *) Sự phụ thuộc của quang phổ nguồn sáng vào nhiệt độ? TRƯỜNG THPT VŨ THẤ LANG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ Người soạn: BÙI GIA NỘI Rất mong được góp ý kiến của các đồng nghiệp, cũng như của các em học sinh, để bài giảng này được hoàn thiện hơn. Xin tạm biệt, hẹn gặp lại! Bài 42: HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC ÁNH SÁNG 1. Thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng: *) Khi đi qua lăng kính, chùm sáng trắng không những bị khúc xạ về phía đáy lăng kính mà còn bị tách ra thành nhiều chùm sáng có màu sắc khác nhau. Hiện tượng này gọi là hiện tượng tán sắc ánh sáng. 1. Thí nghiệm về sự tán sắc ánh sáng: *) …… *) Dãy màu sáng như cầu vồng gọi là quang phổ của ánh sáng trắng. Trong quang phổ của ánh sáng trắng có 7 màu chính : đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. *) Quang phổ của ánh sáng không phải chỉ có 7 màu mà có rất nhiều màu, biến đổi dần dần từ màu này sang màu khác. 2. Thí nghiệm về ánh sáng đơn sắc: *) Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng không bị tán sắc khi đi qua lăng kính. Mỗi ánh sáng đơn sắc có 1 màu nhất định gọi là 1 màu đơn sắc. 3. Tổng hợp ánh sáng trắng: *) Ánh sáng trắng là tập hợp của vô số các ánh sáng đơn sắc khác nhau có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. *) Khi tổng hợp các ánh sáng đơn sắc có màu sắc khác nhau ta thu được ánh sáng trắng. 4. Sự phụ thuộc của chiết suất của 1 môi trường trong suốt vào màu sắc ánh sáng *) Chiết suất của chất làm lăng kính đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau. *) Chiết suất đối với ánh sáng đỏ thì nhỏ nhất và đối với ánh sáng tím thì lớn nhất. *) Khi chiếu đồng thời các chùm đơn sắc song tới thấu kính thì tiêu cự của thấu kính với ánh sáng màu đỏ là lớn nhất và nhỏ nhất đối với ánh sáng màu tím.