Tài liệu Bài giảng bài tán sắc ánh sáng vật lý 12 (2)

TỔ CHUYÊN MÔN KHTN Giáo viên thực hiện: NGUYỄN THANH BÌNH Đây là hiện tƣợng gì ? ĐÁP ÁN ĐÚNG: A. GIAO THOA B. KHÚC XẠ C. PHẢN XẠ 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 00 Đây là hiện tƣợng gì ? ĐÁP ÁN ĐÚNG: A. GIAO THOA B. KHÚC XẠ C. PHẢN XẠ 05 07 03 04 00 09 06 10 08 01 02 Chiếu một tia sáng đơn sắc qua lăng kính thì tia ló có đặc điểm gì?Gúc D gọi là gỡ? Tia ló bị lệch về phía đáy lăng kính D: góc lệch, D càng lớn thì tia ló càng lệch về đáy nhiều A I D J S R B C Tại sao có cầu vồng xuất hiện? Tại sao cầu vồng lại có 7 màu? Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG Quan sát hình ảnh và nhận xét về màu sắc ? Cầu vồng Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 1. Thí nghiệm: Màn Khe Gƣơng Lăng kính 2. Kết quả thí nghiệm: Chiếu vào khe F chùm ánh sáng trắng đến lăng kính Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 1. Thí nghiệm: Màn Nhận xétxét phƣơng củasáng chùm Nhận chùm tia tialó sáng ló ralăng khỏikính? lăng kính? ra khỏi Gƣơng Lăng kính 2. Kết quả thí nghiệm: BịBịtách nhiều chùm tia lệchravềthành phía đáy lăng kính. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 1. Thí nghiệm: Tia nào lệch về đáy nhiều nhất? Màn Tia nào lệch về đáy ít nhất? Gƣơng Lăng kính 2. Kết quả thí nghiệm: Hãy liệt kê màu của những chùm sáng quan sát đƣợc ? Tia tím , tia đỏ Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 1. Thí nghiệm: Màn Từtán thísắc nghiệm có nhận xét Sự ánh sáng là gì? gì về hiện tƣợng xảy ra? Gƣơng Lăng kính 2. Kết quả thí nghiệm: Sự tán sắcÁnh ánhsáng sáng: là sựlệch phân ánh và - -Nhận xét: trắng vềtách phíamột đáychùm lăng kính sángthành phức dải tạpmàu. thànhHiện các chùm đơnlàsắc. tách tƣợng sáng này gọi sự tán sắc ánh sáng. Một số hình ảnh minh hoạ Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 1. Thí nghiệm: Gƣơng Màn Lăng kính 2. Kết quả thí nghiệm: - Dải màu từ đỏ đến tím gọi là quang phổ của ánh sáng Mặt Trời hay quang phổ Mặt Trời -Ánh sáng Mặt Trời là ánh sáng trắng Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN Có phải thủy tinh đã đổi màu của ánh sáng trắng hay không ? Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 1. Thí nghiệm: Vệt P2 màu F P1 vàng M1 M2 2. Kết quả thí nghiệm: Nhận xét vệt màu thu Tách chùm ánh sáng vàng chiếu đến lăng kính P2. đƣợc trên màn M2 ? Quan sát thí nghiệm. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 1. Thí nghiệm: Vệt P2 F P1 màu lục M1 M2 2. Kết quả thí nghiệm: Nhận xét vệt màu thu Tách chùm ánh sáng lục chiếu đến lăng kính P2. đƣợc trên màn M2 ? Quan sát thí nghiệm. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 1. Thí nghiệm: Ánh sáng gì? Nhận xétđơn gì vềsắc cáclàchùm Có bị tán sắc thu quađƣợc? lăng kính P2 ? ánh sáng F P1 Vệt màu lục M1 M2 2. Kết quả thí nghiệm: Vậy: xét: Ánh Chùm sáng đơn là ánh sáng màu nhất Nhận ánhsắc sáng vàng, lụccó là một chùm sáng định không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. đơnvà sắc. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN III. GIẢI THÍCH HIỆN TƢỢNG TÁN SẮC - Ánh sáng trắng không phải là ánh sáng đơn sắc, mà là Ta biết nếu là ánh sáng đơn sắc thì sau khi qua lăng hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có ánh màu biến thiên liên Ánh sáng trắng có phải kính sẽ không bị tách màu. Thế nhƣng khi cho ánh tục từ đỏ đến tím. sángsáng đơn Mặt sắc hay không? sáng trắng (ánh Trời, ánh sáng đèn điện dây tóc, đèn măng sông…) qua lăng kính chúng bị tách thành một dải màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Chúng không phải là ánh sáng đơn sắc. Mà là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN III. GIẢI THÍCH HIỆN TƢỢNG TÁN SẮC Góc Công lệch thức của xác tiađịnh sánggóc qualệch lăng kính chùmphụ tia thuộc sáng qua nhƣlăng thế nào kínhvào khi chiếtgóc suất chiết củaquang lăng kính? A nhỏ? D=(n -1)A n càng lớn thì D càng lớn Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN III. GIẢI THÍCH HIỆN TƢỢNG TÁN SẮC Khi chiếu ánh sáng trắng đến lăng kính thì phân tách thành dải màu, đỏ lệch ít nhất, màu tím lệch nhiều nhất về đáy Chứng tỏ điều gì? Chiết suất của thuỷ tinh đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau, đối với màu đỏ là nhỏ nhất và màu tím là lớn nhất. - Kết luận: Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm ánh sáng phức tạp thành chùm sáng đơn sắc. Tiết 41-Bài 24. TÁN SẮC ÁNH SÁNG I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN. III. GIẢI THÍCH HIỆN TƢỢNG TÁN SẮC. IV. ỨNG DỤNG. Đọc sách và nêu các ứng dụng của hiện tƣợng tán sắc? Cầu vồng bảy sắc. Máy quang phổ lăng kính…