Tài liệu Bài giảng bài sự trộn của ánh sáng màu vật lý 9 (5)

1 Kiểm tra bài cũ: Có thể phân tích chùm sáng trắng bằng những phương pháp nào? Trong chùm sáng trắng có chứa những chùm sáng màu nào? Trả lời : Có thể phân tích một chùm sáng trắng thành những chùm sáng maứu khác nhau bằng cách cho chùm AS trắng đi qua một lăng kính hoặc phản xạ trên mặt ghi của một đĩa CD. Chùm sáng trắng có chứa những chùm sáng maứu: Đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. 2 Có thể phân tích chùm sáng trắng thành nhiều chùm sáng maứu khác nhau. Ngược lại trộn nhiều chùm sáng maứu lại với nhau ta sẽ được ánh sáng có maứu như thế nào? Để trả lời câu hỏi trên thầy trò chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay 3 Ta có thể trộn hai hay nhiều ánh sáng maứu với nhau nếu chiếu các chùm sáng đó vào cùng một chỗ trên một màn ảnh maứu trắng. Màu của màn ảnh ở chỗ đó sẽ là màu ta thu được khi trộn các maứu nói trên với nhau. Cũng có thể trộn hai hay nhiều chùm sáng màu với nhau bằng cách chiếu đồng thời các chùm sáng đó trực tiếp vào mắt. Khi đó trên màng lưới của mắt sẽ có màu mà ta trộn được. (chùm sáng màu phải rất yếu) 4 Để nghiên cứu trộn các màu ánh sáng với nhau ta dùng thiết bị như hình bên Ngọn đèn 1 có công suất lớn đặt tại trung tâm Các tấm lọc màu 2; 3; 4 6 9 4 3 8 1 2 7 5 Gương phẳng 5; 6 để hắt chùm tia tới sao cho 3 tia đó gặp nhau Các chùm màu 7; 8; 9 sáng 5 Thí nghiệm 1 Chắn hai cửa sổ bằng hai tấm lọc màu bất kỳ. Chắn cửa sổ còn lại bằng tấm chắn sáng. Đặt màn ảnh vào chỗ hai chùm tia màu giao nhau và nhận xét về mầu mà ta thu được trên màn ảnh. ẢNH PHÓNG TO 6 4 3 1 2 5 6 Thí nghiệm 1 C1 + Em đã trộn hai AS maứu nào với nhau? Kết quả đã thu được AS maứu nào? + Có khi nào thu được “AS maứu đen” sau khi trộn không? Trả lời C1 + Trộn AS maứu đỏ với AS maứu lục thì ta được AS maứu vàng + Trộn AS maứu đỏ với AS maứu lam thì ta được AS maứu hồng nhạt (tím) + Trộn AS màu lục với AS maứu lam thì ta được AS maứu nõn chuối (da trời) + Không có “AS maứu đen”. Bao giờ trộn hai AS maứu khác nhau cũng ra một AS maứu khác. 7 Kết luận Khi trộn hai ánh sáng maứu với nhau ta được ánh sáng maứu khác. Khi hoàn toàn không có ánh sáng thì ta thấy tối, tức là maứu đen. ĐỎ + LỤC = VÀNG ĐỎ + LAM = TÍM (HỒNG NHẠT) lục + lam = da trời (nõn chuối) 8 Thí nghiệm 2 Chắn ba cửa sổ bằng ba tấm lọc màu đỏ, lục, lam. Tìm chỗ ba chùm sáng mầu đó gặp nhau và nhận xét màu ta thu được ở chỗ đó. C2 Tại chỗ ba chùm sáng nói trên gặp nhau em thu được ánh sáng màu gì? 6 4 3 1 2 5 Trả lời : T¹i chç ba chïm s¸ng nãi trªn gỈp nhau ta thu ®ỵc ¸nh s¸ng tr¾ng 9 Kết luận Khi trộn ba chùm sáng maứu đỏ, lục và lam một cách thích hợp ta ủược ánh sáng trắng. Người ta còn tìm ra bộ ba chùm sáng khác nhau, khi trộn với nhau cũng cho ra ánh sáng trắng. Các ánh sáng nói trên có khác nhau chút ít và khác ánh sáng trắng của ngọn đèn hoặc Mặt Trời phát ra. Người ta cũng đã làm được nhiều thí nghiệm trộn các ánh sáng có maứu từ đỏ đến tím do lăng kính phân tích ra và cũng được ánh sáng trắng. Các em quan sát các hình trên và nghiệm lại bài học. 10 1.Hãy ghép mỗi phần a, b, c, d với một phần 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng a/ Phân tích một chùm sáng là b/ Trộn hai chùm ánh sáng màu với nhau là c/ Có nhiều cách phân tích một chùm sáng như : d/ Nếu trộn chùm sáng màu vàng với chùm sáng màu lam một cách thích hợp thì 1/ Ta có thể được chùm sáng màu lục. 2/ Chiếu chùm ánh sáng cần phân tích qua một lăng kính, chiếu chùm sáng vào mặt ghi của đĩa CD… 3/ Tìm cách tách từ chùm sáng đó ra những chùm sáng khác nhau. 4/ Cho hai chùm sáng đó gặp nhau. 11 2. Chiếu một chùm sáng đỏ và một chùm sáng lục vào cùng một chỗ trên màn ảnh trắng. Ta sẽ được một vết sáng màu gì? A. Màu đỏ B. Màu vàng C. Màu lục D. Màu lam 3. Chiếu một chùm sáng đỏ và một chùm sáng lam vào cùng một chỗ trên màn ảnh trắng. Ta sẽ được một vết sáng màu gì? A. Màu lam C.Màu tím B. Màu xanh da trời D. Màu đỏ 12 GHI NHỚ • Có thể trộn hai hay nhiều AS maứu với nhau để được maứu khác hẳn. • Trộn các AS đỏ, lục và lam với nhau một cách thích hợp sẽ được AS trắng. • Trộn các AS có maứu từ đỏ đến tím với nhau cũng được AS trắng. 13 DẶN DÒ • Học kỹ nội dung bài học hôm nay • Làm bài tập còn lại SBT • Xem trước nội dung bài 55 14 BÀI HỌC KẾT THÚC TẠI ĐÂY. 15