Tài liệu Bài giảng bài sơ lược tia laze vật lý 12 (9)

CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KON TUM MÔN VẬT LÝ Bài giảng: SƠ LƯỢC VỀ LAZE CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ Lớp 12 - Chuẩn Giáo viên soạn: Trịnh Hoan – THPT Đăktô CÁC HOẠT ĐỘNG CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Các em hãy gấp sách giáo khoa và vở lại để kiểm tra bài cũ! CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Mẫu nguyên tử Bo khác mẫu nguyên tử Rơ-dơpho ở điểm nào? Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Điểm khác biệt giữa mẫu nguyên tử Bo với mẫu nguyên tử Rơ-dơ-pho là: mẫu nguyên tử Bo bị chi phối bởi qui luật có tính lượng tử. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Trình bày tiên đề Bo về các trạng thái dừng? - Nguyên tử chỉ tồn tại trong 1 số trạng thái có năng lượng xác định, gọi là các trạng thái dừng. Khi ở trong các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ. - Trong các trạng thái dừng của nguyên tử, êlectron chỉ chuyển động trên những quỹ đạo có bán kính hoàn toàn xác định gọi là quỹ đạo dừng. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Trình bày tiên đề Bo về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử? - Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng (En) sang trạng thái dừng có năng lượng thấp hơn (Em) thì nó phát ra 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu (En – Em):  = hfnm = En - Em - Ngược lại, nếu nguyên tử đang ở trạng thái dừng có năng lượng Em thấp mà hấp thụ được 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu (En – Em) thì nó chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao hơn En. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Chọn câu đúng. Trạng thái dừng là Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ A. trạng thái electron không chuyển động quanh hạt nhân. B. trạng thái hạt nhân không dao động. CÁC HOẠT ĐỘNG Đề bài tập Đáp án C. trạng thái đứng yên của nguyên tử. D. trạng thái ổn định của nguyên tử. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ Xét ba mức năng lượng EK, EL và EM của nguyên tử hiđrô ( Hình vẽ). Một phôtôn có năng lượng bằng (EM-EK) bay đến gặp nguyên tử này. Nguyên tử sẽ hấp thụ phôtôn và chuyển trạng thái như thế nào? A. Không hấp thụ. B. Hấp thụ nhưng không chuyển trạng thái. CÁC HOẠT ĐỘNG Đề bài tập Đáp án C. Hấp thụ rồi chuyển dần từ K lên L rồi lên M. D. Hấp thụ rồi chuyển thẳng từ K lên M. EM EL EK CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Đề bài tập Đáp án Lời giải Có một đám nguyên tử của một nguyên tố mà mỗi nguyên tử có 3 mức năng lượng EK, EL và EM (Hình vẽ). Chiếu và đám nguyên tử này một chùm sáng đơn sắc mà mỗi phôtôn trong chùm có năng lượng là =(EM-EK). Sau đó nghiên cứu quang phổ vạch phát xạ của đám nguyên tử trên. Ta sẽ thu được bao nhiêu vạch quang phổ? A. Một vạch. EM B. Hai vạch. EL C. Ba vạch. D. Bốn vạch. EK Khi bị chiếu sáng, theo bài tập 2, đám nguyên tử chuyển lên mức năng lượng EM. Từ mức năng lượng EM có 3 cách chuyển về mức năng lượng EK. Do đó có 3 loại phôtôn phát ra, tương ứng có 3 vạch quang phổ phát xạ. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze Ion crôm trong hồng ngọc phát ra ánh sáng đỏ có bước sóng 0,694 m. Tính hiệu giữa hai mức năng lượng mà khi chuyển giữa hai mức đó, ion crôm phát ra ánh sáng nói trên. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Đề bài tập Lời giải Gọi: E1, E2 lần lượt là mức năng lượng của ion crôm trước và sau khi phát ra ánh sáng; 12, λ12 lần lượt là năng lượng của phôtôn và bước sóng của ánh sáng crôm phát ra. Ta có: 12=E1-E2 hay h c λ 12 = E -E 1 2 3.108 Thay số: E -E =6,025.10 . 1 2 6,694.10-6 -34 =2,864.10-19 (J)=1,79(eV) CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze Các em hãy mở sách giáo khoa và vở ra để học bài mới! CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG CÁC MỤC 34 KIỂM TRA BÀI CŨ SƠ LƢỢC VỀ LAZE BÀI MỚI I. Cấu tạo và nghe hoạt động củadùng lazeđể mổ Ta thƣờng nói laze Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Giới thiệu bài mới Đề mục: Laze là gì? CH: Laze là gì? Trả lời 1 CH: Tia laze có những Trả lời 2 Chuyển ý 1.xẻ, Laze là gì?kim loại, đọc đĩa CD, khoan -truyền Laze là một nguồn đo phátđạc ra một chùm sáng cường tín hiệu, ... Các sách giáo và trả độ lớnem dựahãy trên đọc việc ứng dụng củakhoa hiện tượng phát Vậy, laze là Laze gì? là gì? xạ cảm ứng. lời câu hỏi: Bài này chúng ta tìm hiểu về nó. - Đặc điểm của tia laze: +Các Tính em đơn sắc. hãy đọc sách giáo khoa và +lời Tínhcâu địnhhỏi: hướng. Tia laze có những đặc + Tính kết hợp rất cao. điểm gì? + Cường độ lớn. trả Để hiểu rõ đƣợc những đặc điểm của tia laze, chúng ta cần tìm hiểu sự phát xạ cảm ứng. CÁC MỤC CH4: CH2: của sự CH1:Điểm CH3: Điểmnào nào của TL1:LAZE TL2: TL3: TL4: Phôtôn  có SƠ LƢỢC VỀ phát xạ cảm ứng làm sự phát xạ cảm ứng cùng cùng cùng phƣơng năng hƣớng phalƣợng với với với cho chotia tialaze laze cócƣờng tính làm cho tiacó laze có I. Cấu tạo vàhợp? hoạt động của laze với phôtôn phôtôn ’ ’ định độ mạnh? hƣớng? tính tính đơn kết sắc? 2. Sự phát xạ cảm ứng 34 KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Đề mục: Sự phát xạ ... Minh hoạ: Phát xạ ... Nội dung1 Minh họa: Nhân phôtôn Nội dung2 CH1: Tính đơn sắc Trả lời 1 CH2: Tính định hướng Trả lời 2 CH3: Tính kết hợp Trả lời 3 CH4: Cường độ lớn Trả lời 4 Nếu một nguyên tử đang ở trạng thái kích thích, sẵn sàng phát ra một phôtôn có năng lượng =hf, bắt gặp một phôtôn có năng lượng ’ đúng bằng hf, bay lướt qua nó, thì lập tức nguyên tử này cũng phát ra phôtôn . phôtôn  có cùng năng lượng và bay cùng phương với phôtôn ’. Ngoài ra, sóng điện từ ứng với phôtôn  hoàn toàn cùng pha và dao động trong một mặt phẳng song song với mặt phẳng dao động của sóng điện từ ứng với phôtôn ’. Nếu có một phôtôn ban đầu bay qua một loạt nguyên tử đang ở trạng thái kích thích thì số phôtôn sẽ tăng lên theo cấp số nhân. CÁC MỤC 34 KIỂM TRA BÀI CŨ SƠ LƢỢC VỀ LAZE BÀI MỚI I. Cấu tạo và hoạt động của laze Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng 3. Cấu tạo của laze Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ * Các loại laze: Tùy vào vật liệu phát xạ, người ta Cáclaze emthành hãy các đọcloại: sách khoa vàlaze phân Lazegiáo khí, laze rắn, bán dẫn. cho biết có những loại laze nào? * Dựa Cấu tạo củađâu lazeLaze rubi: vào mà ngƣời bánkhí dẫn ta Laze CÁC HOẠT ĐỘNG Đề mục: Cấu tao của ... CH: Các loại laze Trả lời 1 Giới thiệu laze khí chúng? trình bày hoạthình động của Các em hãy quan sát mô cấu tạo laze laze rubi? của rubi rồi cho biết tên và công dụng của từng bộ phận? Giới thiệu laze rắn Giới thiệu laze bán dẫn Đề mục: Cấu tạo ... CH: Laze Rubi phân loại Laze Rubi CH: Hoạt động laze rubi Laze Rubi Laze rắn- Rubi CÁC MỤC 34 KIỂM TRA BÀI CŨ SƠ LƢỢC VỀ LAZE BÀI MỚI II. Một vài ứng dụng của laze Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Đề mục: Một vài ứng ... H2 y học: H5 Thông Bút Trang tin chỉliên bảng trí bằng lạc bằng bằng laze laze laze sau - Trong dao mổ, chữa bệnh ngoài da …đây Các em hãy quan sát các ảnh - Trong thông tin liên lạc: sử dụng trong vô tuyến và cho biết ứng dụng của laze trong định vị, liên lạc vệ tinh, truyền tin bằng cáp quang … ảnh?công nghiệp: khoan, cắt ... - Trong - Trong trắc địa: đo khoảng cách, ngắm đường thẳng … - Trong các đầu đọc CD, bút chỉ bảng … Mổ bằng laze H1 H4 CH: Nêu ứng dụng ... Hình 1 Trả lời 1 Hình 2 Trả lời 2 Hình 3 Trả lời 3 Hình 4 Trả lời 4 Hình 5 Trả lời 5 Nội dung H3 Cắt vật liệu bằng laze CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Các em hãy gấp sách giáo khoa và vở lại để ôn lại bài vừa học! CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Laze là gì? Laze là một nguồn phát ra một chùm sáng cường độ lớn dựa trên việc ứng dụng của hiện tượng phát xạ cảm ứng. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze Nêu các đặc điểm của chùm sáng (tia laze) do laze phát ra? Đặc điểm của tia laze: CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ - Tính đơn sắc. - Tính định hướng. CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời - Tính kết hợp rất cao. - Cường độ lớn. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Sự phát xạ cảm ứng là gì? Nếu một nguyên tử đang ở trạng thái kích thích, sẵn sàng phát ra một phôtôn có năng lượng =hf, bắt gặp một phôtôn có năng lượng ’ đúng bằng hf, bay lướt qua nó, thì lập tức nguyên tử này cũng phát ra phôtôn . phôtôn  có cùng năng lượng và bay cùng phương với phôtôn ’. Ngoài ra, sóng điện từ ứng với phôtôn  hoàn toàn cùng pha và dao động trong một mặt phẳng song song với mặt phẳng dao động của sóng điện từ ứng với phôtôn ’. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Tại sao có thể khuếch đại ánh sáng dựa vào hiện tượng phát xạ cảm ứng? Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời Nhân phôtôn Sở dĩ có thể khuếch đại ánh sáng dựa vào hiện tượng phát xạ cảm ứng là vì: nếu có một phôtôn ban đầu bay ngang qua một loạt nguyên tử đang ở trạng thái kích thích thì số phôtôn sẽ tăng theo cấp số nhân. Các phôtôn này bay theo cùng một hướng nên cường độ của chùm sáng rất lớn. CÁC MỤC KIỂM TRA BÀI CŨ BÀI MỚI Laze là gì? Sự phát xạ cảm ứng Cấu tạo của laze Trình bày cấu tạo của laze Rubi. 1 A 2 Một vài ứng dụng của laze CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP VẬN DỤNG DẶN DÒ G1 CÁC HOẠT ĐỘNG Câu hỏi Trả lời G2 Cấu tạo của laze rubi: - Thanh rubi hình trụ (A), hai mặt được mài nhẵn và vuông góc với trục của thanh. - Mặt (1) mạ bạc trở thành gương phẳng G1 có mặt phản xạ quay vào trong. - Mặt (2) là mặt bán mạ, trở thành gương phẳng G2 có mặt phản xạ quay về G1. Hai gương G1 // G2.