Tài liệu Bài giảng bài công cơ học vật lý 8 (5)

Giáo viên thực hiện: Trần Đại Thiên Trường THCS Vĩnh Thành I. Khi nào có công cơ học 1.Nhận xét: • Con bò đang kéo xe một chiếc xe trên đường. Trong trường hợp này, người ta nói lực kéo của con bò thực hiện một công cơ học. • Người lực sĩ cử tạ đỡ quả tạ ở tư thế đứng thẳng. Mặc dù rất mệt nhọc, tốn nhiều sức lực, nhưng trong trường hợp này người ta nói lực sĩ không thực hiện một công cơ học nào. C1. Từ những trường hợp quan sát ở trên, em có thể cho biết khi nào có công cơ học? Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời. I. Khi nào có công cơ học 2. Kết luận: C2: Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống của kết luận sau: * Chỉ có công cơ học khi có . .lực . . . . . tác dụng vào vật làm cho vật . chuyển . . . . . . .dời . . . (.dịch . . . .chuyển) * Công cơ học gọi là công lực (khi một vật tác dụng lực lực sinh này sinh công thì ta có thể nói công đó gọi là công của vật). * Công cơ học thường được gọi tắt là công. 3. Vận dụng: C3: Trường hợp nào có công cơ học? a. Người CN đang đẩy xe goòng chở than chuyển động b. Máy xúc đất đang làm việc c. Học sinh đang ngồi học bài d. Lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên cao I. Khi nào có công cơ học 3. Vận dụng: C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào thực hiện công cơ học? a) Đầu tàu hỏa đang kéo các toa tàu chuyển động? Lực kéo của đầu tàu hỏa 5 I. Khi nào có công cơ học 3. Vận dụng: C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào thực hiện công cơ học? b) Quả bưởi rơi từ trên cao xuống? Lực hút của Trái đất (Trọng lực) 6 I. Khi nào có công cơ học 3. Vận dụng: C4:Trong các trường hợp sau đây lực nào thực hiện công cơ học? c) Người công nhân dùng hệ thống ròng rọc kéo vật lên cao? Lực kéo của người công nhân. 7 I. Khi nào có công cơ học Công cơ học phụ thuộc vào những yếu tố nào? Công cơ học phụ thuộc vào 2 yếu tố: Lực tác dụng. Quãng đường vật chuyển dời (dịch chuyển). II. Công thức tính công: 1. Công thức tính công cơ học: A = F.S Trong đó: A: công của lực J F: lực tác dụng vào vật (N) S: quãng đường vật dịch chuyển Nếu F = 1N và S = 1m thì A = 1N x 1m = 1Nm Ký hiệu: (m) = 1jun J Công còn có đơn vị bội của công là: kJ •1kJ = 1000J 9 Chú ý Nếu vật chuyển dời không theo phương của lực thì công được tính theo công thức khác sẽ được học ở lớp trên. α F Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực bằng 0. F P 10 2. Vận dụng C5: Đầu tàu hỏa kéo toa xe với lực kéo F = 5000N làm toa xe đi được 1000m. Tính công của lực kéo của đầu tàu. Tóm tắt F = 5000N s =1000m A = ? (J) Bài giải Công của lực kéo của đầu tàu là: Ta có : A = F. s = 5 000 . 1 000 = 5 000 000 (J) = 5 000 (kJ) Đáp số : 5 000 kJ 2. Vận dụng C6 : Một quả dừa có khối lượng 2kg rơi từ trên cây cách mặt đất 6m. Tính công của trọng lực. Tóm tắt m = 1kg h = s = 6m AP = ? (J) Bài giải Trọng lực tác dụng lên quả dừa : P = 10m = 10 . 2 = 20 (N) Công của trọng lực : Ta có : AP = F.s = P. h = 20N . 6m = 120 (J) Đáp số : 120 J 2. Vận dụng C7 : Tại sao không có công cơ học của trọng lực trong trường hợp hòn bi chuyển động trên mặt sàn nằm ngang. P  Vì trọng lực có phương thẳng đứng, vuông góc với phương chuyển động ngang của hòn bi, nên không có công cơ học của trọng lực : AP = 0 • Ghi nhớ Thuật ngữ công cơ học chỉ dùng trong trường hợp có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời • Công cơ học phụ thuộc vào hai yếu tố : Lực tác dụng vào vật và quãng đường vật dịch chuyển. • Công thức tính công cơ học khi lực F làm vật dịch chuyển một quãng đường s theo phương của lực A = F.s Đơn vị công là Jun ( Kí hiệu là J ) . 1J = 1N.1m = 1 Nm Giai ®o¹n 1964 - 1975 Cây vật lí Nhanh tay Hái hoa 8Đơn vị của công cơ học là : A , J/s B, N C, J hoặc N.m. D, kg Trường hợp nào sau đây , ngọn gió không thực hiện công vì sao : 10 A, Gió thổi làm tốc mái nhà lên. B,Gió thổi vào bức tường thành . C, Gió xoáy hút nước lên cao . D, Gió thổi mạnh làm tàu bè giạt vào bờ Vì gió đã tác dụng lực vào bức tường thành ,nhưng tường thành không dịch chuyển . Trường hợp nào có công cơ học ? điền tiếp vào các câu sau :( 3s ) 9 Các ông bà ………. Có công Con Có công Động cơ tên lửa ……………….. Người con ………….. Không có công Lực nào thực hiện công cơ học? ( 3 s ) 10 Lực của gió thổi thực hiện công cơ học Lực của nước chảy thực hiện công cơ học Lực của động cơ ôtô thực hiện công cơ học Giai ®o¹n 1964 - 1975 Cây vật lí