Tài liệu Bài giảng bài các loại quang phổ vật lý 12 (5)

V ẬT LÝ LOGO 12 1 KIỂM TRA BÀI CŨ 1/ Em hãy cho biết tác dụng của lăng kính trong thí nghiệm tán sắc ánh sáng của Niu-Tơn (1672) - Làm khúc xạ chùm sáng về phía đáy lăng kính. - Tách chùm sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc khác nhau . 2/ Quang phổ của ánh sáng trắng có dạng như thế nào? - Dải màu biến thiên liên tục từ đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím . 3 Quang phổ của ánh sáng trắng Quang phổ của mặt trời thu được ở mặt đất Quang phổ của khí (hơi) Na, H2, He I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH : 6 I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH : Nguồn sáng F J MÁY QUANG PHỔ L 1.Công dụng: Là dụng cụ dùng để phân tích một chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc . 2. Cấu tạo: Gồm ba bộ phận chính J F L ống chuẩn trực -Thấu kính hội tụ L1 - Khe hẹp F đặt ở tiêu điểm chính của L1 Tạo ra chùm tia song song L1 P L2 K Hệ tán sắc Gồm 1( hay 2,3) lăng kính P Làm tán sắc chùm sáng song song từ L1 chiếu tới Hộp kín:- Thấu kính hộ tụ L2 Tấm phim ảnh K (kính ảnh ) đặt ở tiêu diện L2 Tạo,hứng ảnh của các thành phần đơn sắc khi qua lăng kính P: vạch quang phổ. 10 Quang phổ phát xạ Quang phổ liên tục Quang phổ vạch 11 II. QUANG PHỔ PHÁT XẠ : 1. Quang phổ liên tục : 2. Quang phổ vạch: •Định nghĩa: Là một dải có màu biến thiên liên tục Là hệ thống gồm các vạch màu từ đỏ đến tím . riêng rẽ nằm trên nền tối. •Nguồn phát: Các chất rắn, lỏng,hay khí có áp Các chất khí hay hơi ở áp suất thấp suất lớn khi bị nung nóng được kích thích phát sáng •Đặc điểm: Không phụ thuộc thành phần cấu Đối với các nguyên tố khác nhau thì tạo mà chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ khác nhau về số lượng vạch,vị trí vạch, màu sắc và độ sáng tỉ đối các nguồn sáng vạch •Ứng dụng : Đo nhiệt độ của các vật phát sáng do Biết được thành phần hóa học, nung nóng nồng độ các nguyên tố có trong hợp chất. 12 Quang phổ liên tục của miếng sứ, sắt nung nóng 5000C17000C 13 t0đèn< t0nguồn J L J F Đèn hơi Đèn Na hơi H2 K MÁY QUANG PHỔ Quang phổ liên tục Quang phổ vạch hấp thụ I. MÁY QUANG PHỔ LĂNG KÍNH : II. QUANG PHỔ PHÁT XẠ : III. QUANG PHỔ HẤP THỤ : a-Định nghĩa: Hệ thống các vạch tối hay đám vạch tối nằm trên nền quang phổ liên tục . b- Nguồn phát : Chất rắn, lỏng cho quang phổ hấp thụ “đám”, chất khí cho quang phổ hấp thụ vạch. Nhiệt độ của khối khí hay hơi phát sáng phải nhỏ hơn nhiệt độ nguồn phát ra ánh sáng trắng c-Đặc điểm: Quang phổ vạch hấp thụ của một nguyên tố có tính chất đặc trưng cho nguyên tố đó d-Ứng dụng: Nhận biết sự có mặt của một nguyên tố trong hỗn hợp hay hợp chất. 15 Quang phổ vạch được phát ra khi: A.Nung nóng một chất rắn, lỏng hoặc khí. B. Nung nóng một chất lỏng hoặc chất khí. C. Nung nóng một chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn. D. Nung nóng một chất khí ở áp suất rất thấp. 19 Quang phổ vạch được phát ra khi: A.Nung nóng một chất rắn, lỏng hoặc khí. B. Nung nóng một chất lỏng hoặc chất khí. C. Nung nóng một chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn. D. Nung nóng một chất khí ở áp suất rất thấp. 19 Chỉ ra câu sai Quang phổ liên tục do chất nào dưới đây bị nung nóng phát ra? A. Chất rắn . B. Chất lỏng. C. Chất khí ở áp suất thấp. D. Chất khí ở áp suất cao. 17 Chỉ ra câu sai Quang phổ liên tục do chất nào dưới đây bị nung nóng phát ra? A. Chất rắn . B. Chất lỏng. C. Chất khí ở áp suất thấp. D. Chất khí ở áp suất cao. 17 Khi tăng dần nhiệt độ dây tóc đèn điện, thì quang phổ ánh sáng do nó phát ra thay đổi như thế nào? A.Sáng dần lên, nhưng vẫn có đủ bảy màu cầu vồng . B.Vừa sáng dần lên vừa trải rộng dần từ màu đỏ sang màu cam, vàng ...cuối cùng khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu. C.Ban đầu chỉ có màu đỏ, sau lần lượt có thêm màu cam, màu vàng, cuối cùng, khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu, chứ không sáng thêm. D.Hoàn toàn không thay đổi gì. 18 Khi tăng dần nhiệt độ dây tóc đèn điện, thì quang phổ ánh sáng do nó phát ra thay đổi như thế nào? A.Sáng dần lên, nhưng vẫn có đủ bảy màu cầu vồng . B.Vừa sáng dần lên vừa trải rộng dần từ màu đỏ sang màu cam, vàng ...cuối cùng khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu. C.Ban đầu chỉ có màu đỏ, sau lần lượt có thêm màu cam, màu vàng, cuối cùng, khi nhiệt độ đủ cao mới có đủ bảy màu, chứ không sáng thêm. D.Hoàn toàn không thay đổi gì. 19 HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ * Qua bài học hôm nay các em cần nắm : Cấu tạo và công dụng của máy quang phổ lăng kính Quang phổ phát xạ và hấp thụ :+ Định nghĩa + Nguồn phát + Đặc điểm + Ứng dụng . 21 HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ Vùng hồng ngoại (> đ) F JJ MÁY QUANG PHỔ L Bài mới : Tìm hiểu tia hồng ngoại,tia tử ngoại : Quang phổ + Bản chất . liên tục + Tính chất . + Nguồn phát . + Công dụng . F Vùng tử ngoại (< t) 21