Tài liệu Bài giảng bài ánh sáng trắng và ánh sáng màu vật lý 9 (4)

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ MÔN VẬT LÝ 9 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU 1/ Dùng một máy ảnh để chụp cho một người. Biết vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ có tiêu cự là 5,5cm. a) Hỏi người đó phải đứng cách xa máy ảnh bao nhiêu xentimet để ảnh ở trên phim cách vật kính là 5,6cm. b) Tính chiều cao của người đó.Biết chiều cao của ảnh là 2cm. GiẢI Ta dùng công thức: a) (1) 1 1 1   f d d' (1) và h' d '  h d (2) d '. f 5, 6.5,5 d    308cm  3, 08m d ' f 5, 6  5,5 2 1/ Dùng một máy ảnh để chụp cho một người. Biết vật kính của máy ảnh là một thấu kính hội tụ có tiêu cự là 5,5cm. a) Hỏi người đó phải đứng cách xa máy ảnh bao nhiêu xentimet để ảnh ở trên phim cách vật kính là 5,6cm. b) Tính chiều cao của người đó.Biết chiều cao của ảnh là 2cm. GiẢI Ta dùng công thức: 1 1 1   f d d' b) Chiều cao của người đó (2) (1) và h' d '  h d (2) d 308  h  .h '  .2  110cm. d' 5,6 3 2./ Một người quan sát các vật qua một thấu kính phân kì, đặt cách mắt 10cm thì thấy ảnh của mọi vật xa, gần đều hiện lên cách mắt trong khoảng 50cm trở lại. Xác định tiêu cự của thấu kính phân kì. Thấu kính phân kì Ảnh của 1 vật 10cm 50cm TL:Vì ảnh của tất các vật nằm trước thấu kính phân kì đều là ảnh ảo nằm trong khoảng từ tiêu điểm đến quang tâm của thấu kính, nên tiêu cự của 4 thấu kính phân kì này là 50cm -10cm = 40cm Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: - Aùnh sáng mặt trời là ánh sáng trắng (trừ lúc bình minh và hoàng hôn). - Các đèn có dây tóc nóng sáng như bóng đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn pin, bóng đèn tròn…cũng là nguồn phát ra ánh sáng trắng. 2. Các nguồn phát ra ánh sáng màu: Các đèn LED, bút Laze thường dùng và đèn ống dùng trong quảng cáo… a)a)Các đèn LED phát raphát ánh ánh sáng Mặt Trời là nguồn màu. Có đèn phát ra ánh sáng màu sáng trắng rất mạnh. Aùnh sáng mặt đỏ, có đèn phát ra ánh sáng màu trời đến mắt ta lúc ban ngày (trừ lúc vàng, có đèn phát ra ánh sáng màu bình lục. minh và hoàng hôn) là ánh sáng trắng. b) Bút Laze thường dùng phát ra b)sáng Các màu đèn có ánh đỏ.dây tóc nóng sáng như bóng đèn pha của xe ôtô, xe máy, c) Có những đèn ống phát ra ánh bóng đèn tròn…cũng sáng đèn màupin, đỏ, bóng màu vàng, màu làtím…dùng nguồn phát ra ánh sángcáo. trắng. trong quảng 5 6 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: Tấm lọc màu có thể là một tấm kính màu, một mảnh giấy bóng kính có màu, một tấm nhựa trong có màu, một lớp nước màu… Tấm lọc màu có thể là một tấm kính màu, một mảnh giấy bóng kính có màu, một tấm nhựa trong có màu, một lớp nước màu… 1/ Thí nghiệm: a) Chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ. b) Chiếu chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ. c) Chiếu chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh. 7 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 8 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: 2. Các nguồn phát ra ánh sáng màu: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: C1 – Chùm sáng trắng qua tấm lọc đỏ màu đỏ, ta được ánh sáng………………… đỏlọc màu - Chùm sáng đỏ qua tấm đỏ, ta được ánh sáng……………………… không được ánh sáng đỏ mà - Chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu thấy tối xanh, ta……………………….. 9 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 10 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 3/ Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. 11 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 3/ Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. 12 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU 3/ Rút ra kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. -Vậy, nếu chiếu ánh sáng trắng hay ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ được ánh sáng có màu đó. Aùnh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác. Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác. 13 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 3/ Rút ra kết luận: C2 Hãy dùng kiến thức vừa nêu để giải thích kết qủa của các thí nghiệm ở trên. 14 1/ Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng đỏ ? TL: * Có hai giả thiết như sau: 2/ Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng - đỏ, Chùm nhuộm tấm lọc màu. cònsáng ánhtrắng sángdễđỏbịqua tấmmàu lọc bởi màu xanh ta không thu được - ánh Trong chùm trắng có ánh sáng màu. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng sáng đỏsáng ( thấy tối)? đỏ đi qua. TL: * Tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua được tấm lọc màu đỏ. * Tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó đi qua tấm lọc màu xanh và thấy tối 15 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I –NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 3/ Rút ra kết luận: III – VẬN DỤNG: C3 Ánh sáng đỏ, vàng ở các C4 nhỏbáo (như đènMột saubể và nước các đèn rẽ bể cá cảnh) có các thành bênnhư của xe máy được tạo ra trong suốt thế nào ? đựng nước pha mực đỏ có thể dùng như dụng cụ nào ở trên ? Hãy thử làm lại các thí nghiệm ở trên với bể nước màu này để khẳng định câu trả lời của em là đúng C3:TL Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng.Các vỏ nhựa đóng vai trò như các tấm lọc màu. C4:TL Một bể nhỏ có thành trong suốt đựng nước màu, có thể coi là một tấm lọc màu. 16 Bài 52- ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I – NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ NGUỒN PHÁT ÁNH SÁNG MÀU: II –TẠO RA ÁNH SÁNG MÀU BẰNG TẤM LỌC MÀU: 1/ Thí nghiệm: 2/ Các thí nghiệm tương tự: 3/ Rút ra kết luận: III – VẬN DỤNG: GHI NHỚ  Ánh sáng Mặt Trời và các đèn có dây tóc nóng sáng phát ra ánh sáng trắng.  Có một số nguồn sáng phát ra trực tiếp ánh sáng màu.  Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu. 17 VẬN DỤNG VÀ CỦNG CỐ 18 VẬN DỤNG VÀ CỦNG CỐ 19 Bài học đến đây kết thúc. Kính chúc các Thầy, Cô giáo mạnh khỏe Chúc các em học sinh luôn yêu thích môn Vật lớ 20