Tài liệu Bài giảng bài ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ vật lý 9 (8)

[email protected] CÂU HỎI KIỂM TRA Câu 2: 1: Trình Cách nhận bày đường biết một truyền thấu3kính tia hội tụ? Trả : TKHT làm bằng vậthội liệu sánglờiđặc biệt qua thấu kính tụtrong suốt có phần Trả lời : rìa mỏng hơn phần giữa, chùm tia tới song song trục chính thì chùm tia ló hội tụ tại - Tia tới qua quang tâm thì tia ló truyền thẳng tiêu điểm của thấu kính - Tia tới song song trục chính thì tia ló qua tiêu điểm - Tia tới qua tiêu điểm thì tia ló song song trục chính Một thấu kính hội tụ được đặt sát vào mặt trang sách. Khi từ từ dịch chuyển thấu kính hội tụ ra xa, kích thước dòng chữ thay đổi như thế nào? Vì sao vậy? Thí nghiệm (hình 43.2) * Mục đích: Quan sát ảnh của một vật tạo bởi TKHT * Dụng cụ: + Một thấu kính hội tụ có f = 12cm. + Một giá quang học. + Một màn hứng ảnh. + Một cây nến và một bao diêm. * Tiến hành thí nghiệm: B1: Cả vật và màn đều được đặt vuông góc với trục chính của thấu Hình 43.2 kính hội tụ có f = 12 cm. B2: Đặt vật ở các vị trí khác nhau,di chuyển màn  quan sát ảnh rõ nét trên màn. a) Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự: * Vật đặt ở rất xa thấu kính: F F   f f -Ảnh thật hay ảnh ảo? Cùng chiều hay ngược chiều với vật? Ảnh thật ngược chiều với vật,nằm tại tiêu điểm thấu kính * Vật đặt cách thấu kính 1 khoảng d > 2f: F F   0 d > 2f C1) Nhận xét ảnh Ảnh thật, ngược chiều với vật, nhỏ hơn vật 3/ Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách TK một khoảng d: f< d< 2f F F   f d C2) Nhận xét ảnh - Ảnh thật, ngược chiều với vật lớn hơn vật b) Đặt vật trong khoảng tiêu cự: Dịch chuyển vật lại gần thấu kính cách thấu kính 1 khoảng d: d< f F F   d f C3) ảnh có hứng được trên màn hay không? Đó là ảnh gì? - Ảnh không hứng được trên màn, ảnh này là ảnh ảo Bảng 1 Kết quả Khoảng cách vât đến thấu Lần TN kính Ảnh Cùng chiều Lớn hơn hay nhỏ thật hay ngược hay ảo chiều với vật hơn vật 1 Vật ở rất xa Ảnh thật 2 d > 2f Ảnh thật f < d< 2f Ảnh thật d f ,vật nằm ngoài khoảng tiêu cự (d = OA, f = OF ) B A  F F/ O  A/ B/ Để dựng ảnh của vật sáng AB ta làm gì ? Nhận xét tính chất ảnh, độ lớn và chiều so với vật AB? Khi d = 36cm > f = 12cm ảnh A/B/ là ảnh thật, ngược chiều, ảnh nhỏ hơn vật . b) Trường hợp 2: d< f (Vật đặt trong khoảng tiêu cự) B/ B . A/ F A O Nhận xét tính chất ảnh, chiều, độ lớn, so với vật AB? .F / VẬN DỤNG: C6 Cho biết: a) Trường hợp 1: d > f (d = OA , f = OF ) AB = h = 1cm B I OA = d = 36cm F’ A F OF=OF’= f = 12cm A’ A’B’ = h’= ? Cm 0 Bài giải B’ Dùng các tam giác đồng dạng AOB và A/OB/, IOF/ và B/A/F/. AB  d  Ta có :  (1) AB d 1 1 1   (2) f d d Từ (2) d/ = df / d-f Từ (1) A/B/= AB.d//d = 36.12/ 36-12 = 18cm =1. 18/ 36= 0,5 cm B/ b) Trường hợp 2: d < f B . A/ F A I O . F/ Dùng các tam giác đồng dạng OAB và OA’B’; F’OI và F’A’B’ ta cũng chứng minh được các công thức: 1 1 1 (2) AB  d  và   (1)  f d d AB d Từ(2) d/= df / f – d Từ (1) A/B/ =AB.d//d d’= 8.12/ 12- 8= 24cm A’B’= 1.24 / 8 = 3cm. Qua bài tập trên ta nhận xét tính chất ảnh của TKHT: Ảnh thật luôn ngược chiều với vật. Ảnh ảo luôn cùng chiều với vật và lớn hơn vật C7 Khi dịch chuyển thấu kính từ từ ra xa trang sách,ảnh của dòng chữ quan sát qua thấu kính cùng chiều va øto hơn dòng chữ thật trên trang sách. Đó là ảnh ảo tạo bởi TKHT A F’ F A’ A B F’ B’ A’ F A B’ F’ B F A’ A’ A F’ B F B’ A B F ’ F CÂU 1 Khi nào thấu kính HT cho ảnh thật? A. Vật nằm trong khoảng tiêu cự TK B. Vật đặt vuông góc truc chính C. Vật đặt rất gần thấu kính D. Vật nằm ngoài khoảng tiêu cự TK CÂU 2 TKHT cho ảnh thât nhỏ hơn vât khi: A. d > f B. 2 f < d C. d < f D. f - Xem thêm -