1. NGUYÊN TẮC NGHIÊN CỨU HỒ SƠ VỤ ÁN HÌNH SỰ.
(i) Định hướng bào chữa, bảo vệ trước khi nghiên cứu hồ sơ:
Để đạt tính hiệu quả cao nhất trong việc nghiên cứu hồ sơ, các “Luật sư trẻ” cần thiết
phải phải xác định vai trò và định hướng bào chữa, bảo vệ của mình cho thân chủ. Làm
được việc này, “Luật sư trẻ” sẽ biết phải tập trung nghiên cứu những những vấn đề nào là
quan trọng nhất.
Trong vụ án này Luật sư tham gia tố tụng hình sự với tư cách người bào chữa nhưng định
hướng xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho thân chủ. Do vậy, Luật sư sẽ tập trung vào
nghiên cứu, khai thác tối đa tài liệu chứng cứ liên quan đến tình tiết giảm nhẹ của Thân
chủ (Nam, Bắc)
(ii) Phạm vi nghiên cứu hồ sơ vụ án hình sự.
u và đối chiếu kỹ trình tự tố tụng theo quy định của pháp luật như tạm giữ (về thời hạn); Khởi tố (thời
hạn, thông báo, phe chuẩn); điều tra (Phê chuẩn tạm giam, thời hạn tạm giam, gia
hạn và phê chuẩn gia hạn tạm giam, lấy lời khai của bị can…, tư cách tố tụng của
Người tham gia hỏi cung, thời gian hỏi cung…vv); truy tố (thời hạn, phê chuẩn)…
ên cứu đầy đủ, toàn diện các tài liệu có trong hồ sơ vụ án về những vấn đề phải chứng minh trong vụ án
án hình sự.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU HỒ SƠ VỤ ÁN HÌNH SỰ
Trong quá trình hành nghề, tôi đã áp dụng một số phương pháp nghiên cứu, nhưng có lẽ
phương pháp được tôi nêu ra dưới đây cho thấy tính hiệu quả nhất. Tất nhiên, đã là
phương pháp thì luôn mang tính linh hoạt, sáng tạo và tùy từng vụ án, kỹ năng của mỗi
người áp dụng cho phù hợp.
Thứ nhất, việc nghiên cứu hồ y vụ án cần phải gắn liền với việc ghi chép, dùng bút màu
đánh dấu với những nội dung quan trong. Quá trình ghi chép cần ghi rõ nội dung thuộc số
BL nào. Nếu nghiên cứu hồ sơ sao chụp trên máy tính, cần thiết phải in ngay những tài
liệu được cho là quan trọng, hoặc coppy vào một folder riêng để in sau.
Thứ hai, để có thể hệ thống và nắm bắt được toàn bộ nội dung vụ án, trước tiên cần
nghiên cứu kỹ nội dung Bản kết luận điều tra, Bản Cáo trạng;
Thứ ba, nghiên cứu lời khai của bị can, bị cáo. Tuy nhiên, riêng phần lời khai của Thân
chủ, “Luật sư trẻ” nên nghiên cứu phần các bản tự khai trước.
Thư tư, nghiên cứu các tài liệu liên quan được cơ quan điều tra thu thập trong quá trình
điều tra giải quyết vụ án, xác định những hồ sơ có lợi và bất lợi cho Thân chủ của mình;
qua đó có thể khai thác hoặc chuẩn bị nội dung phản biện.
Thứ năm, sau khi đã nắm bắt được toàn bộ nội dụng hồ sơ, tùy thuộc vào từng vụ án và
định hướng giải quyết, luật sư mới tiến hành nghiên cứu phần hồ sơ tố tụng.
Thứ sáu, nghiên cứu và chuẩn bị kỹ các quy định của pháp luật liên quan.
Thư bảy, trên cơ sở nghiên cứu hồ sơ, cần hệ thống và tóm tắt khách quan toàn bộ nội
dung vụ án theo hướng bảo vệ, bào chữa cho Thân chủ của mình. Các nội dung tóm tắt
nên được viện dẫn bởi các tài liệu, BL có trong hồ sơ vụ án.
3. KĨ NĂNG NGHIÊN CỨU HỒ SƠ VỤ ÁN.
a. Nghiên cứu bản cáo trạng.
*Về mặt tố tụng: thời hạn, thẩm quyền, hình thức là gì..
*Về mặt nội dung:
Cáo trạng là cơ sở pháp lý để Tòa án xét xử vụ án, luật sư cần nghiên cứu kỹ bản Cáo
trạng để nắm vững nội dung vụ án và xác định rõ giới hạn xét xử. Khi xem xét cáo trạng
cần chú ý các nội dung:
+ Hành vi phạm tội cụ thể của bị cáo mà Viện kiểm sát đã xác định trong Cáo trạng (kể
cả hành vi không truy tố).
+ Các chứng cứ mà Viện kiểm sát dùng làm căn cứ xác định tội phạm và người phạm tội.
+ Tội danh và điều khoản.
+ Những tình tiết định khung hình phạt, tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng trách nhiệm hình sự
đối với bị can.
+ Mức độ thiệt hại và yêu cầu cụ thể về bồi thường thiệt hại (nếu có).
Thời gian, địa điểm phạm tội?
Tóm tắt mô tả của bản cáo trạng về hành vi phạm tội
Những chứng cứ chính mà VKS dùng để buộc tội
Nội dung truy tố
Bị can có nhận tội không?
b. Nghiên cứu bản kết luận:
*Về mặt tố tụng:…(tương tự mục a)
*Về mặt nội dung:
Sau khi nghiên cứu cáo trạng, cần nghiên cứu kết luận điều tra. Việc nghiên cứu kết luận
điều tra và đối chiếu, so sánh với Cáo trạng giúp luật sư nắm được diễn biến của hành vi
phạm tội, các chứng cứ mà Cơ quan điều tra sử dụng để chứng minh tội phạm và người
phạm tội, kết luận và đề nghị của cơ quan điều tra về hướng giải quyết vụ án. Cần so sánh
những điểm khác nhau giữa Kết luận điều tra và bản Cáo trạng (về các hành vi phạm tội,
diện truy tố, các tội danh, điều khoản áp dụng của Bộ luật hình sự, các tình tiết tăng nặng,
giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đề nghị áp dụng đối với từng bị can và lý do của sự khác
nhau đó trong các vụ án có đồng phạm) để có hướng giải quyết các mâu thuẫn khi nghiên
cứu các chứng cứ, tài liệu khác.
Lưu ý các vấn đề tố tụng trog giai đoạn điều tra;
Xác định quan điểm của cơ quan điều tra đề nghị xử lý vụ án.
c. nghiên cứu các tài liệu về lời khai:
*Về mặt tố tụng:
*Về mặt nội dung:
Sau khi nghiên cứu Cáo trạng và Kết luận điều tra,cần nghiên cứu đến các tài liệu về lời
khai của những người tham gia tố tụng như: Biên bản ghi lời khai của người bị tạm giữ,
bị can; biên bản hỏi cung;
Hành vi nào bị can khai nhận như cáo trạng, hành vi nào có nêu trong cáo trạng nhưng
không có trong hỏi cung; hành vi bị can không nhận như cáo trạng, lý do không nhận,
hành vi bị can nhận nhưng sau lại không nhận.
Kiểm tra diễn biến tâm lí, hoàn cảnh khách quan diễn ra trong lúc hỏi cung.
Kiểm tra thủ tục tố tụng: Cơ quan điều tra có giải thích quyền và nghĩa vụ trước hỏi cung
không? Những chỗ bị tẩy xóa? Có chữ kí bị can xác nhận không?
4. KẾT LUẬN CHUNG
Chứng cứ đã nêu trên có giá trị chứng minh cho 2 bị can được giảm nhẹ trách nhiệm hình
sự hay không?
Có giải quyết được vụ án hay không? (Đọc DD85 BLTTHS)
- Xem thêm -