Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ áp dụng các nguyên tắc sáng tạo trong gia công ngành cntt information technology...

Tài liệu áp dụng các nguyên tắc sáng tạo trong gia công ngành cntt information technology outsourcing

.PDF
35
124
56

Mô tả:

Đ i H c Qu c Gia TP.HCM Tr ng Đ i H c Công Ngh Thông Tin BÀI TIỂU LUẬN MÔN HỌC PH NG PHÁP NGHIÊN C U KHOA HỌC TRONG TIN H C Đ TÀI: ÁP D NG CÁC NGUYÊN T C SÁNG T O TRONG GIA CÔNG NGÀNH CNTT –INFORMATION TECHNOLOGY OUTSOURCING GVHD: Ng GS.TSKH.Hoàng Ki m i th c hi n: Nguy n Siêu Đẳng Mã s : CH1101008 L p: Cao h c khóa 6 TP.HCM – 2012 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học M CL C  ÁP D NG CÁC NGUYÊN T C SÁNG T O TRONG GIA CÔNG NGÀNH CNTT – INFORMATION TECHNOLOGY OUTSOURCING ............................................................................ 1 M C L C ................................................................................................................................................... 1 I. Khoa h c .................................................................................................................................. 3 1. Các đ nh nghĩa và khái niêm............................................................................................... 3 2. Phân lo i khoa h c theo các quan đi m ti p c n .................................................... 4 II. Nghiên c u khoa h c ........................................................................................................... 5 1. Các ch c năng c b n c a nghiên c u khoa h c ...................................................... 5 2. Các đ c đi m c a nghiên c u khoa h c........................................................................ 6 3. Các lo i hình nghiên c u khoa h c .................................................................................. 6 4. Các b III. 1. Ph c nghiên c u khoa h c .......................................................................................... 7 ng pháp nghiên c u khoa h c ................................................................................ 7 Ph ng pháp chung trong nghiên c u khoa h c ...................................................... 7 PH N II. V N Đ KHOA H C VÀ CÁC PH I. NG PHÁP GI I QUY T ...................................... 8 V n đ khoa h c ................................................................................................................... 8 1. Khái ni m ..................................................................................................................................... 8 2. Phân lo i....................................................................................................................................... 8 3. Các tình hu ng v n đ : ........................................................................................................ 9 4. Các ph II. Các ph ng pháp phát hi n v n đ khoa h c ........................................................... 9 ng pháp gi i quy t v n đ - bài toán phát minh, sáng ch .................. 9 1. Vepol ............................................................................................................................................... 9 2. 40 nguyên t c sáng t o....................................................................................................... 10 III. Các ph ng pháp gi i quy t v n đ - bài toán trong tin h c .............................. 17 1. Ph ng pháp tr c ti p....................................................................................................... 17 2. Ph ng pháp gián ti p....................................................................................................... 19 PH N III. ÁP D NG 40 NGUYÊN T C SÁNG T O TRONG GIA CÔNG LĨNH V C CNTT... 23 1. Áp d ng 40 nguyên t c sáng t o trong công ngh ph n m m...................... 23 2. Áp d ng 40 nguyên t c sáng t o trong gia công CNTT ....................................... 28 K T LU N .............................................................................................................................................. 32 TÀI LI U THAM KH O ....................................................................................................................... 34 HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 1 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học L IM Đ U  S áng t o là c t lõi c a s phát tri n, là t t y u cho s c i t o th gi i, giúp s ti n b c a khoa h c k thu t, xây d ng xã h i loài ng hi n đ i. Con ng i ngày càng văn minh i đã b t đ u sáng t o t khi t n t i m t trên trái đ t, t s ph c v nhu c u c b n ăn- -m t đ n vi c chinh ph c cả vũ tr . Trong lĩnh v c CNTT, gia công m t s n ph m CNTT (ph n m m, ph n c ng,…) là m t quá trình mà các nhi m v đ c th c hi n b i m t đ i tác bên ngoài v i chi phí th p h n và th i gian ng n h n. V b n ch t, gia công s n ph m CNTT phát tri n v i s ti n l i v k thu t, công ngh cũng nh t ch c nhân s ,…đem đ n l i nhu n và c i thi n ch t l ph n m m ch ng, trong khi gi m chi phí lao đ ng. C th nh ngành gia công y u b t đ u trong lĩnh v c công nghi p công ngh thông tin, vì d v n chuy n bit và byte ch không ph i là hàng hóa v t ch t. Chính vì th , vi c áp d ng các nguyên t c sáng t o trong lĩnh v c này là h t s c quan tr ng, mang tính s ng còn c a t ch c. Hơn nữa việc nghiên cứu sáng tạo là đi m m nh để thúc đẩy mô hình kinh doanh m i này phát triển bền vững. V i kho ng th i gian ng n, Th y Hoàng Ki m đã t n tình truy n t i m t kh i l ng l n ki n th c. Đ c bi t, b ng s hi u bi t, tri th c, kinh nghi m,giàu v n s ng th y đã chia s đ n tôi cùng các h c viên l p Cao h c khoá 6 hi u, c m nh n và kh năng v n d ng, t duy sáng t o đ gi i quy t các v n đ - bài toán trong tin h c và trong cu c s ng qua các ví d minh ho tr c quan sinh đ ng, th c t .C m n th y đã t n tình thuy t gi ng và h ng d n hoàn t t bài thu ho ch này. Chúc th y đ c nhi u s c kho và niềm vui! H c viên th c hi n Nguy n Siêu Đẳng. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 2 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học PH N I. KHOA H C VÀ NGHIÊN C U KHOA H C I. Khoa h c 1. Các đ nh nghĩa và khái niêm Khoa h c là h th ng tri th c v m i qui lu t c a v t ch t và s v n đ ng c a v t ch t, nh ng qui lu t c a t nhiên, xã h i và t duy (Pierre Auger –Tendences actuelles de la recherche scientifique, UNESCO, Paris, 1961). Khoa h c là quá trình nghiên c u nh m khám phá ra nh ng ki n th c m i, h c thuy t m i,… v t nhiên và xã h i. Nh ng ki n th c hay h c thuy t m i này, t t h n, có th thay th d n nh ng cái cũ, không còn phù h p. Ví d : Quan ni m th c v t là v t th không có c m giác đ c thay th b ng quan ni m th c v t có c m nh n. Nh v y, khoa h c bao g m m t h th ng tri th c v qui lu t c a v t ch t và s v n đ ng c a v t ch t, nh ng qui lu t c a t nhiên, xã h i, và t duy.H th ng tri th c này hình thành trong l ch s và không ng ng phát tri n trên c s th c ti n xã h i. Phân bi t ra 2 h th ng tri th c: tri th c kinh nghi m và tri th c khoa h c. - Tri th c kinh nghi m: là nh ng hi u bi t đ hàng ngày trong m i quan h gi a con ng thiên nhiên. Quá trình này giúp con ng nhiên và hình thành m i quan h nghi m đ c con ng c tích lũy qua ho t đ ng s ng i v i con ng i và gi a con ng iv i i hi u bi t v s v t, v cách qu n lý thiên gi a nh ng con ng i trong xã h i. Tri th c kinh i không ng ng s d ng và phát tri n trong ho t đ ng th c t . Tuy nhiên, tri th c kinh nghi m ch a th t s đi sâu vào b n ch t, ch a th y đ các thu c tính c a s v t và m i quan h bên trong gi a s v t và con ng ch t i.Vì v y, tri th c kinh nghi m ch phát tri n đ n m t hi u bi t gi i h n nh t đ nh, nh ng tri th c kinh nghi m là c s cho s hình thành tri th c khoa h c. - Tri th c khoa h c: là nh ng hi u bi t đ c tích lũy m t cách có h th ng nh ho t đ ng nghiên c u khoa h c, các ho t đ ng này có m c tiêu xác đ nh và s d ng ph ng pháp khoa h c. Không gi ng nh tri th c kinh nghi m, tri th c khoa h c d a trên k t qu quan sát, thu th p đ c qua nh ng thí nghi m và qua các s ki n x y ra ng u nhiên trong ho t đ ng xã h i, trong t trong khuôn kh các ngành và b nhiên. Tri th c khoa h c đ c t ch c môn khoa h c (discipline) nh : tri t h c, s h c, kinh t h c, toán h c, sinh h c,… HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 3 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học Tóm l i khoa h c là m t ho t đ ng xã h i nh m tìm tòi, phát hi n qui lu t c a v t ch t, hi n t ng và v n d ng nh ng qui lu t y đ sáng t o ra nguyên lý các gi i pháp tác đ ng vào các s v t ho c hi n t ng, nh m bi n đ i tr ng thái c a chúng. Theo quan đi m c a Marx, khoa h c còn đ h i, t n t i đ c l p t c hi u là m t hình thái ý th c xã ng đ i v i các hình thái ý th c xã h i khác. Các tiêu chí nh n bi t m t b môn khoa h c:  Có m t đ i t ng nghiên c u  Có m t h th ng lý thuy t  Có m t h th ng ph  Có m c đích s d ng ng pháp lu n 2. Phân lo i khoa h c theo các quan đi m ti p c n  Theo ngu n g c: Khoa h c thu n túy (sciences pures), lý thuy t (sciences theorique), th c nghi m (sciences experimentales), th c ch ng (sciences positives), qui n p (sciences inductives), di n d ch (sciences deductives)….  Theo m c đích ng d ng: Khoa h c mô t , phân tích, t ng h p, ng d ng, hành đ ng, sáng t o….  Theo m c đ khái quát: C th , tr u t  Theo tính t  Theo c c u h th ng tri th c: C s , c b n, chuyên ngành…  Theo đ i t ng nghiên c u: T nông nghi p, y h c…  So sánh các đ c đi m khoa h c và công ngh ng, t ng quát… ng liên gi a các khoa h c: Liên ngành, đa ngành… nhiên, k thu t, xã h i nhân văn, công ngh , TT KHOA H C 1 Nghiên c u khoa h c mang tính xác su t Đi u hành công ngh mang tính xác đ nh 2 Ho t đ ng khoa h c luôn đ i m i, không l p l i Ho t đ ng công ngh đ theo chu kỳ 3 S n ph m khó đ c đ nh hình tr c HV: Nguyễn Siêu Đẳng CÔNG NGH S n ph m đ cl pl i c đ nh hình theo thiêt k Trang 4 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học 4 S n ph m mang đ c tr ng thông tin Đ c tr ng s n ph m tùy thu c đ u vào 5 Lao đ ng linh h at và tính sáng t o cao Lao đ ng b đ nh khuôn theo qui đ nh 6 Có th mang m c đích t thân Có th không mang m c đích t thân 7 Phát minh khoa h c t n t i mãi mãi v i th i gian Sáng ch công ngh t n t i nh t th i và b tiêu vong theo l ch s ti n b k thu t II. Nghiên c u khoa h c Nghiên c u khoa h c (NCKH) nh m th a mãn nhu c u nh n th c và c i t o th gi i con ng i th c hi n:  Khám phá nh ng thu c tính b n ch t c a s v t ho c hi n t  Phát hi n qui lu t v n đ ng c a s v t ho c hi n t  V n d ng qui lu t đ sáng t o gi i pháp tác đ ng vào s v t. ng. ng. 1. Các ch c năng c b n c a nghiên c u khoa h c  Mô t : là trình bày b ng ngôn ng hình nh chung nh t c a s v t, c u trúc, tr ng thái, s v n đ ng c a s v t. S mô t l bao g m đ nh tính và đ nh ng.  Gi i thích: là làm rõ nguyên nhân s hình thành và qui lu t chi ph i quá trình v n đ ng c a s v t nh m đ a ra nh ng thông tin v thu c tính b n ch t c a s v t.  D đoán: nhìn tr c quá trình hình thành, s nh ng bi u hi n c a s v t trong t  Sáng t o: làm ra s d ng l i tiêu vong, s v n đ ng và ng lai. v t m i ch a t ng t n t i. Khoa h c không bao gi ch c năng mô t , gi i thích và d đoán. S m nh l n lao c a khoa h c là sáng t o ra các gi i pháp c i t o th gi i. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 5 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học 2. Các đ c đi m c a nghiên c u khoa h c  Tính m i: NCKH là quá trình thâm nh p vào th ng i ch a bi t, h gi i c a s v t mà con ng t i nh ng phát hi n m i ho c nh ng sáng t o. Đây là đ c đi m quan tr ng nh t c a NCKH.  Tính tin c y: K t qu l n do nhi u ng nghiên c u ph i có kh i khác nhau trong đi u ki n gi ng nhau. Do đó, m t nguyên t c mang tính ph qu nghiên c u, ng ph năng ki m ch ng l i nhi u ng pháp lu n c a NCKH là khi trình bày m t k t i nghiên c u c n ch rõ đi u ki n, nh ng nhân t và ng ti n th c hi n.  Tính thông tin: là nh ng thông tin v hi n t qui lu t v n đ ng c a s v t ho c ng, thông tin v qui trình công ngh và các tham s đi kèm qui trình đó.  Tính khách quan: v a là m t đ c đi m c a NCKH v a là tiêu chu n c a ng i NCKH. Đ đ m b o tính khách quan, ng nghi m l i nh ng k t lu n t i NCKH c n ph i t tr c ng nh đã hoàn toàn đ c xác nh n.  Tính r i ro: M t nghiên c u có th thành công, có th th t b i. Th t b i có th do nhi u nguyên nhân nh ng trong khoa h c th t b i cũng đ m t k t qu và mang ý nghĩa v m t k t lu n c a NCKH và đ t ng k t l i nh m t tài li u khoa h c nghiêm túc đ tránh cho ng c xem là c l u gi , i đi sau không d m chân lên l i mòn, tránh lãng phí các ngu n l c nghiên c u.  Tính k th a: Có ý nghĩa quan tr ng v m t ph ng pháp lu n nghiên c u. Ngày nay không có m t NCKH nào b t đ u t ch hoàn toàn tr ng không v ki n th c, ph i k th a các k t qu nghiên c u c a các lĩnh v c khoa h c khác nhau.  Tính cá nhân: vai trò c a cá nhân trong sáng t o mang tính quy t đ nh, th hi n trong t duy cá nhân và ch ki n riêng c a các nhân.  Tính phi kinh t : Lao đ ng NCKH h u nh không th đ nh m c, thi t b chuyên d ng dùng trong NCKH h u nh không th kh u hao, hi u qu kinh t c a NCKH h u nh không th xác đ nh. 3. Các lo i hình nghiên c u khoa h c  Nghiên c u c hi n t b n: nh m phát hi n b n ch t, qui lu t c a s ng trong t nhiên, xã h i, con ng HV: Nguyễn Siêu Đẳng v t ho c i, có th th c hi n trên c s Trang 6 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học nh ng nghiên c u thu n túy lý thuy t ho c trên c s nh ng quan sát, thí nghi m. S n ph m là các phát ki n, công th c, phát minh. Nghiên c u c b n thu n túy và đ nh h h ng. UNESCO chia nghiên c u c b n đ nh ng thành nghiên c u n n t ng và chuyên đ .  Nghiên c u ng d ng: là s v n d ng các qui lu t t nghiên c u c b n đ đ a ra nguyên lý v các gi i pháp có th bao g m công ngh , s n ph m, v t li u,...Sáng ch là gi i pháp k thu t có tính m i và áp d ng đ c.  Nghiên c u tri n khai (R & D): là s v n d ng các qui lu t, các nguyên lý đ đ a ra các hình m u v i nh ng tham s có tính kh thi v k thu t, có th chia làm các loại hình: tri n khai trong phòng, bán đ i trà,.. 4. Các b c nghiên c u khoa h c  Xác l p v n đ nghiên c u: V n đ nghiên c u là nh ng đi u ch a bi t ho c ch a bi t th u đáo v b n ch t s v t ho c hi n t làm rõ trong quá trình nghiên c u. Khi v n đ nghiên c u đ th hóa thành m tđ tài nghiên c u, ng ng, c n đ c c ch n và c i nghiên c u c n xác đ nh c s lý thuy t cho nghiên c u và tìm hi u l ch s v n đ .  Chu n b nghiên c u: Xây d ng đ c đ nh đ i t ng nghiên c u (lý do ch n đ tài, xác ng và ph m vi nghiên c u, xác đ nh m c tiêu và nhi m v nghiên c u, đ t tên đ tài,..), xây d ng k ho ch nghiên c u (ti n đ , nhân l c, d toán,…), chu n b ph ng ti n nghiên c u, l p danh m c t li u,....  L a ch n và nghiên c u thông tin: Thu th p và x lý thông tin, nghiên c u t li u, thâm nh p th c t , ti p xúc cá nhân, x lý thông tin,..  Nghiên c u: Xây d ng gi thuy t, l a ch n ph ng pháp nghiên c u, nghiên c u và ki m ch ng gi thuy t.  Hoàn t t nghiên c u: Đ xu t và x lý thông tin, xây d ng k t lu n và khuy n ngh , vi t báo cáo hoàn t t, hoàn t t và áp d ng k t qu . III. Ph ng pháp nghiên c u khoa h c 1. Ph ng pháp chung trong nghiên c u khoa h c (a) Ph ng pháp nghiên c u lý thuy t Ph ng pháp nghiên c u lý thuy t đ c s d ng trong c khoa h c t nhiên, khoa h c xã h i và các khoa h c khác, bao g m nhi u n i dung khác nhau nh : nghiên HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 7 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học c u t li u, xây d ng khái ni m, ph m trù, th c hi n các phán đoán, suy lu n,v.v… và không có b t c quan sát ho c th c nghi m nào đ (b) Ph c ti n hành. ng pháp nghiên c u th c nghi m Nghiên c u th c nghi m là nh ng nghiên c u đ sát các s v t ho c hi n t t c th c hi n b i nh ng quan ng di n ra trong nh ng đi u ki n có gây bi n đ i đ i ng nghiên c u m t cách có ch đ nh. Nghiên c u th c hi n có th đ trên đ i t s do ng ng th c ho c trên các mô hình do ng c th c hi n i nghiên c u t o ra v i nh ng tham i nghiên c u kh ng ch . Nghiên c u th c nghi m đ c áp d ng ph bi n không nh ng trong khoa h c t nhiên, khoa h c k thu t và công ngh , y h c, mà c trong khoa h c xã h i và các lĩnh v c khoa h c khác. (c) Ph Ph ng pháp nghiên c u phi th c nghi m ng pháp nghiên c u phi th c nghi m là m t ph ng pháp nghiên c u d a trên s quan sát, quan tr c nh ng s ki n đã ho c đang t n t i, ho c thu th p nh ng s li u th ng kê đã tích lũy. Trên c s đó phát hi n qui lu t c a s v t ho c hi n t ng. Trong ph ng pháp này ng t n t i, không có b t c s i nghiên c u ch quan sát nh ng gì đã và đang can thi p nào gây bi n đ i tr ng thái c a đ i t ng nghiên c u. PH N II. V N Đ KHOA H C VÀ CÁC PH GI I QUY T I. NG PHÁP V n đ khoa h c 1. Khái ni m V n đ khoa h c (Scientific Problem) cũng đ c g i là v n đ (research problem) ho c câu h i nghiên c u là câu h i đ c u đ ng tr nghiên c u c đ t ra khi ng i nghiên c mâu thu n gi a tính h n ch c a tri th c khoa h c hi n có v i yêu c u phát tri n tri th c c p đ cao h n. 2. Phân lo i Nghiên c u khoa h c luôn t n t i hai v n đ :  V n đ v b n ch t s v t đang tìm ki m. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 8 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  V n đ v ph ng pháp nghiên c u đ làm sáng t v lý thuy t và th c ti n nh nh ng v n đ thu c l p th nh t. 3. Các tình hu ng v n đ : Có ba tình hu ng: Có v n đ , không có v n đ , gi v n đ đ d c cho trong hình i đây Có nghiên cứu Có vấn đề Không có nghiên cứu Không có vấn đề Không có nghiên cứu Không có vấn đề Giả vấn đề Nghiên cứu theo một hướng khác nảy sinh vấn đề khác 4. Các ph ng pháp phát hi n v n đ khoa h c Có sáu phu ng pháp:  Tìm nh ng k h , phát hi n nh ng v n đ m i  Tìm nh ng b t đ ng  Nghĩ ng  Quan sát nh ng v  L ng nghe l i kêu ca phàn nàn  C m h ng: nh ng câu h i b t ch t xu t hi n khi quan sát s ki n nào đó. II. Các ph c l i nh ng quan ni m thông th ng ng m c th c t ng pháp gi i quy t v n đ - bài toán phát minh, sáng ch 1. Vepol “B t c h th ng k thu t nào cũng có ít nh t 2 thành ph n v t ch t tác đ ng t ng hỗ và m t lo i tr HV: Nguyễn Siêu Đẳng ng hay năng l ng”. Trang 9 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học T đó có m t thu t ng v tam giác k thu t g i là tam giác Vepol.Vepol là mô hình h th ng k thu t.vepol đ a ra c t ch đ ph n ánh m t tính ch t v t ch t c a h th ng nh ng là ch y u nh t v i bài toán đã cho. Ví d xét bài toán nâng cao t c đ tàu phá băng thì băng đóng vai trò v t ph m, tàu phá băng đóng vai trò công c , và tr ng c l c đ c vào tàu đ tác đ ng t ng h v i băng. Vi c phân lo i các chu n đ gi i quy t các bài toán sáng ch d a vào phân tích vepol. Mô hình Vepol g m 3 y u t : M t tr ng T và trong T có 2 v t ch t V1,V2.] T V2 V1 Tuy nhiên, m t h th ng ban đ u ch a h n đã có m t chu n Vepol đ 3 y u t trên, ho c đã đ thì có th phát tri n gì thêm trên vepol đó. Có 5 ph ng pháp:  D ng Vepol đ y đ  Chuy n sang Fepol  Phá vỡ Vepol  Xích vepol  Liên tr ng 2. 40 nguyên t c sáng t o Nhà khoa h c Atshuler trong su t quá trình làm vi c c a mình đã đ a ra m t h th ng các nguyên t c sáng t o. Nó cung c p h th ng các cách xem xét s v t; tăng tính nhanh nh y c a vi c ti p thu và đánh giá giá tr c a thông tin; đ a ra và l a ch n các cách ti p c n thích h p đ gi i quy t v n đ . H th ng các nguyên t c sáng t o còn giúp cho chúng ta xây d ng đ c tác phong, suy nghĩ và làm vi c m t cách khoa h c, sáng t o; góp ph n xây d ng t duy bi n ch ng. D i đây xin đ cl nl t đi m qua 40 nguyên t c đó:  Nguyên t c phân nh HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 10 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  Chia đ i t ng thành các ph n đ c l p.  Làm đ i t ng tr nên tháo l p đ  Tăng m c đ phân nh đ i t c. ng.  Nguyên t c “tách kh i”  Tách ph n gây “phi n ph c hay ng kh i đ i t c l i tách ph n duy nh t “c n thi t” ra ng.  Nguyên t c ph m ch t c c b  Chuy n đ i t ng (hay môi tr ng bên ngoài, tác đ ng bên ngoài) có c u trúc đ ng nh t thành không đ ng nh t.  Các ph n khác nhau c a đ i t  M i ph n c a đ i t ng ph i ng ph i có các ch c năng khác nhau. trong nh ng đi u ki n thích h p nh t đ i v i công vi c.  Nguyên t c ph n (b t) đ i x ng  Chuy n đ i t ng có hình d ng đ i x ng thành không đ i x ng (nói chung gi m b c đ i x ng).  Nguyên t c k t h p  K t h p các đ i t ng đ ng nh t ho c các đ i t ng dùng cho các ho t đ ng k c n.  K t h p v m t th i gian các ho t đ ng đ ng nh t ho c k c n.  Nguyên t c v n năng  Đ it ng th c hi n m t s ch c năng khác nhau, do đó không c n s tham gia c a các đ i t ng khác.  Nguyên t c “ch a trong”  M tđ it đ it  ng đ c đ t bên trong đ i t ng khác và b n thân nó l i ch a ng th ba… M tđ it ng chuy n đ ng xuyên su t bên trong đ i t  Nguyên t c ph n tr ng l HV: Nguyễn Siêu Đẳng ng khác. ng Trang 11 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  Bù tr tr ng l ng c a đ i t ng b ng cách g n nó v i các đ i t ng c a đ i t ng b ng cách t ng khác, có l c nâng.  Bù tr tr ng l ng tác v i môi tr ng nh s d ng các l c th y đ ng, khí đ ng …  Nguyên t c gây ng su t s b  Gây ng su t tr cđ iv iđ it ng đ phép ho c không mong mu n khi đ i t tr ch ng l i ng su t không cho ng làm vi c (ho c gây c đ khi làm vi c s dùng ng súât ng ng su t c l i).  Nguyên t c th c hi n s b  Th c hiên tr t  c s thay đ i c n có, hoàn toàn ho c t ng ph n, đ i v i đ i ng. C ns px pđ it ng tr c, sao cho chúng có th ho t đ ng t v trí thu n l i nh t, không m t th i gian d ch chuy n.  Nguyên t c d phòng  Bù đ p đ tin c y không l n c a đ i t ph ng b ng cách chu n b tr c các ng ti n báo đ ng, ng c u, an toàn.  Nguyên t c đ ng th  Thay đ i đi u ki n làm vi c đ không ph i nâng lên hay h xu ng các đ i t ng.  Nguyên t c đ o ng  c Thay vì hành đ ng nh yêu c u bài toán, hành đ ng ng làm nóng mà làm l nh đ i t  ng). Làm ph n chuy n đ ng c a đ i t đ ng yên và ng c l i (ví d : không ng (hay môi tr ng bên ngoài) thành c l i ph n đ ng yên thành chuy n đ ng.  Nguyên t c c u (tròn) hoá  Chuy n nh ng ph n th ng c a đ i t ng thành cong, m t ph ng thành m t c u, k t c u hình h p thành k t c u hình c u.  S d ng các con lăn, viên bi, vòng xo n.  Chuy n sang chuy n đ ng quay, s d ng l c ly tâm. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 12 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  Nguyên t c linh đ ng  C n thay đ i các đ c tr ng c a đ i t ng hay môi tr ng bên ngoài sao cho chúng t i u trong t ng giai đo n làm vi c.  Phân chia đ i t ng thành t ng ph n, có kh năng d ch chuy n v i nhau.  Nguyên t c gi i “thi u” ho c “th a”  N u nh khó nh n đ c 100% hi u qu c n thi t, nên nh n ít h n ho c nhi u h n “m t chút”. Lúc đó bài toán có th tr nên đ n gi n h n và d gi i h n.  Nguyên t c chuy n sang chi u khác  Nh ng khó khăn do chuy n đ ng (hay s p x p) đ i t chi u) s đ c kh c ph c n u cho đ i t ph ng (hai chi u), t ng t (hay s p x p) các đ i t ng theo đ ng (m t ng kh năng di chuy n trên m t nh ng bài toán liên quan đ n chuy n đ ng ng trên m t ph ng s đ c đ n gi n hóa khi chuy n sang không gian (ba chi u).  Chuy n các đ i t ng có k t c u m t t ng thành nhi u t ng.  Đ tđ it  S d ng m t sau c a di n tích cho tr  S d ng các lu ng ánh sáng t i di n tích bên c nh ho c t i m t sau c a ng n m nghiêng. di n tích cho tr c. c.  Nguyên t c s d ng các dao đ ng c h c  Làm đ i t ng dao đ ng.  N u đã có dao đ ng, tăng t n s dao đ ng.  S d ng t n s c ng h  Thay vì dùng các b rung c h c. dùng các b rung áp đi n.  S d ng siêu âm k t h p v i tr ng. ng đi n t .  Nguyên t c tác đ ng theo chu kỳ  Chuy n tác đ ng liên t c thành tác đ ng theo chu kỳ (xung).  N u đã có tác đ ng theo chu kỳ, hãy thay đ i chu kỳ.  S d ng các kho ng th i gian gi a các xung đ th c hiên tác đ ng khác. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 13 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  Nguyên t c liên t c tác đ ng có ích  Th c hiện công viêc m t cách liên t c (t t c các ph n c a đ i t luôn luôn làm vi c ch đ đ t i).  Kh c ph c v n hành không t i và trung gian.  Chuy n chuy n đ ng t nh ti n qua l i thành chuy n đ ng quay.  Nguyên t c “v nng c n t nhanh”  V t qua các giai đo n có h i ho c nguy hi m v i v n t c l n.  V t nhanh đ có đ c hi u ng c n thi t.  Nguyên t c bi n h i thành l i  S d ng nh ng tác nhân có h i (ví d tác đ ng có h i c a môi tr thu đ ng) đ c hi u ng có l i.  Kh c ph c tác nhân có h i b ng cách k t h p nó v i tác nhân có h i khác.  Tăng c ng tác nhân có h i đ n m c nó không còn có h i n a.  Nguyên t c quan h ph n h i  Thi t l p quan h ph n h i.  N u đã có quan h ph n h i, hãy thay đ i nó.  Nguyên t c s d ng trung gian  S d ng đ i t ng trung gian, chuy n ti p đ mang, truy n tác đ ng.  T m th i g n đ i t ng cho tr cv iđ it ng khác, đ tách r i sau đó.  Nguyên t c t ph c v  Đ it ng ph i t ph c v b ng cách th c hi n các thao tác ph tr , s a ch a.  S d ng ph li u, ch t th i, năng l ng d .  Nguyên t c sao chép (copy)  Thay vì s d ng nh ng cái không đ c phép, ph c t p, đ t ti n, không ti n l i ho c d v , s d ng b n sao.  Thay th đ it ng hay h các đ i t ng b ng b n sao quang h c( nh, hình v v i các t l c n thi t. HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 14 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  N u không th s sáng nhìn th y đ d ng b n sao quang h c c b ng m t th vùng bi u ki n (vùng ánh ng), chuy n sang s d ng các b n sao h ng ngo i ho c t ngo i.  Nguyên t c “r ” thay cho “đ t”  Thay đ i t ng đ t ti n b ng b các đ i t ng r có ch t l ng kém h n (ví d nh tu i th ).  Thay th s đ c h c  Thay th s đ c h c b ng đi n, quang, nhi t, âm ho c mùi v .  S d ng di n tr t  ng, t tr ng trong t ng tác v i đ i ng. Chuy n các tr ng đ ng yên sang chuy n đ ng, các tr thay đ i theo th i gian, các tr  ng và đi n t tr S d ng các tr ng c đ nh sang ng đ ng nh t sang có c u trúc nh t đ nh. ng k t h p v i các h t s t t .  S d ng các k t c u khí và l ng  Thay cho các ph n c a đ i t ng th r n, s d ng các ch t khí và l ng; n p khí, n p ch t l ng, đ m không khí, th y tĩnh, th y ph n l c.  S d ng v dẻo và màng m ng  S d ng các v dẻo và màng m ng thay cho các k t c u kh i.  Cách ly đ i t ng v i môi tr ng bên ngoài b ng các v dẻo và màng m ng.  S d ng các v t li u nhi u l  Làm đ i t ng có nhi u l ho c s d ng thêm nh ng chi ti t nhi u l (mi ng đ m, t m ph ,…).  N uđ it ng đã có nhi u l , s b t m nó b ng ch t nào đó.  Nguyên t c thay đ i màu s c  Thay đ i màu s c c a đ i t ng hay môi tr  Thay đ i đ trong su t c a đ i t  Đ có th quan sát đ ng bên ngoài. ng hay m i tr c nh ng đ i t ng bên ngoài. ng ho c nh ng quá trình, s d ng các ch t ph gia màu, huỳnh quang.  N u các ch t ph gia đó đã đ HV: Nguyễn Siêu Đẳng c s d ng, dùng các nguyên t đánh d u. Trang 15 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  S d ng các hình v , ký hi u thích h p.  Nguyên t c đ ng nh t  Nh ng đ i t ng t ng tác v i đ i t ng cho tr c, ph i đ c làm t cùng m t v t li u (ho c t v t li u g n v các tính ch t) v i v t li u ch t o đ it ng cho tr c.  Nguyên t c phân h y ho c tái sinh các ph n  Ph n đ i t ng đã hoàn thành nhiêm v ho c tr nên không c n thi t ph i t phân h y (hòa tan, bay h i,…) ho c ph i bi n d ng.  Các ph n m t mát c a đ i t ng ph i đ c ph c h i tr c ti p trong quá trình làm vi c.  Thay đ i các thông s hoá lý c a đ i t  Thay đ i tr ng thái đ i t  Thay đ i n ng đ hay đ đ m đ c.  Thay đ i d d o.  Thay đ i nhi t đ , th tích. ng ng.  S d ng chuy n pha  S d ng các hi n t ng n y sinh, trong các quá trình chuy n pha nh thay đ i th tích, t a hay h p thu nhi t l ng …  S d ng s n nhi t  S d ng s n (hay co) nhi t c a các v t li u.  N u đã dùng s n nhi t, s d ng v i v t li u có các h s n nhi t khác nhau.  S d ng các ch t ôxy hóa m nh  Thay không khí th ng b ng không khí giàu ôxy.  Thay không khí giàu ôxy b ng chính ôxy.  Dùng các b c x iôn hóa tác đ ng lên không khí ho c ôxy.  Thay ôxy giàu iôn (ho c ôxy b ion hóa) b ng chính ôxy.  Thay đ i đ tr HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 16 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học  Thay môi tr ng thông th ng b ng môi tr  Đ a thêm vào đ i t  Th c hi n quá trình trong chân không. ng trung hòa. ng các ph n, các ch t, ph gia trung hòa.  S d ng các v t li u h p thành (composite) Chuy n t các v t li u đ ng nh t sang s d ng nh ng v t li u h p thành  (composite), Hay nói chung s d ng các lo i v t li u m i. III. Các ph 1. Ph  ng pháp gi i quy t v n đ - bài toán trong tin h c ng pháp tr c ti p Đ c đi m c a cách gi i quy t v n đ này là đ u xác đ nh đ c tr c ti p l i gi i thông qua m t th th c tính toán (c ng th c, h th c, đ nh lu t…) ho c qua cách b c căn b n đ có đ c l i gi i. Đ i v i ph ng pháp này, vi c gi i quy t v n đ trên máy tính ch là thao tác l p trình hay ch là s chuy n đ i t ngôn ng bên ngoài sang ngôn ng s d ng trong máy tính. Tìm hi u ph này chính là tìm hi u ph  Đ th c hi n t t ph ng pháp l p trình trên máy tính. ng pháp tr c ti p ta nên áp d ng các nguyên lý sau (a) Nguyên lý 1: Chuy n đ i d li u c a bài toán thành d li u c a ch trình, có nghĩa là “D li u c a bài toán s đ oc bi u di n d bi n c a ch ng ng i d ng các ng trình thông qua các quy t c xác đ nh c a ngôn ng l p trình c th ”. M t s quy t c c n tuân th :  Ý nghĩa c a bi n ch đ c hi u b i con ng  M i bi n trong ch  Tên bi n c n g i nh và th ng nh t nh : Tên bi n ph i liên quan ng trình c n đ i. c khai báo tr c khi s d ng. đ n ý nghĩa, tên bi n ph i có ti n t cho bi t ki u bi n, vi t hoa m i ch cái đ u, vi t t t tên bi n, đ ng đ t tên bi n quá dài … (b) Nguyên lý 2: Chuy n đ i quá trình tính toán c a bài toán thành các c u trúc c a ch HV: Nguyễn Siêu Đẳng ng trình, có nghĩa là “m i quá trình tính toán đ u có th mô Trang 17 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học t và th c hi n d a trên ba c u trúc c b n: C u trúc tu n t , c u trúc r nhánh và c u trúc l p”.  Dùng bi n trung gian cho h p lý, đ ng quá l m d ng bi n trung gian. (c) Nguyên lý 3: Bi u di n các tính toán chính xác, nghĩa là “Ch ng trình tính toán theo các bi u th c chính xác không đ ng nh t v i quá trình tính toán chính xác v m t hình th c”. M t s quy t c c n tuân th :  So sánh b ng nên dùng |a-b|<  Quá trình t i u tính toán bi u th c c a ngôn ng có th làm nh h ng đ n k t qu tính toán. (d) Nguyên lý 4: Bi u di n các tính toán g n đúng b ng ph ng pháp l p, có nghĩa là: ”M i quá trình tính toán g n đúng đ u d a trên c u trúc l p v i tham s xác đ nh”. M t s quy t c c n l u ý:  Bi u th c l p ch a ch c là công th c l p t i u trong máy tính.  Thay th các c u trúc l p xác đ nh không t ng minh b ng c u trúc lặp không xác đ nh. Đ ng thay đ i bi n đ m trong vòng l p xác đ nh.  Tránh dùng các đi u ki n r nhánh không đi u ki n (Goto) m t cách không c n thi t.  Đ ng tính l i các h ng s trong m t vòng l p. (e) Nguyên lý 5: Phân chia bài toán thành các bài toán nh h n, có nghĩa là: ”M i v n đ bài toán đ u có th gi i quy t b ng cách phân chia thành nh ng bài toán nh h n”. M t s quy t c:  Dùng ch HV: Nguyễn Siêu Đẳng ng trình con: Hàm, th t c đ chia nh ch ng trình. Trang 18 Bài Tiểu Luận: Phương Pháp Nghiên Cứu Khoa Học Trong Tin Học (f) Nguyên lý 6: Bi u di n các bài toán không t ng minh b ng ph ng pháp đ quy, có nghĩa là: “Quá trình đ quy trong máy tính không đ n gi n nh các bi u th c quy n p c a toán h c”. M t s quy t c:  Kh đ quy: Chuy n tham s đ quy thành bi n đ m c a vòng l p.  Kh đ quy: Ch đ a vào stack nh ng tham s có ý nghĩa trong quá trình đ quy. 2. Ph ng pháp gián ti p  Ph ng pháp này đ c áp d ng khi ch a tìm ra l i gi i chính xác c a v n đ .  Đây cũng chính là cách ti p c n ch y u c a loài ng i t x a đ n nay. Đi u khác hôm nay là chúng ta đ a ra nh ng gi i pháp đ c tr ng c a máy tính.T t nhiên m t l i gi i tr c ti p bao gi cũng t t h n.  M t l i gi i tr c ti p bao gi cũng t t h n, nh ng không ph i lúc nào cũng có.  Các ph ng pháp gián ti p (a) Ph ng pháp th - sai Khi xây d ng bài toán theo ph ng pháp th - sai, ng i ta th ng d a vào 3 nguyên lý chính sau:  Nguyên lý vét c n: Đây là nguyên lý đ n gi n nh t, li t kê t t c tr  ng h p có th x y ra. Nguyên lý ng u nhiên: D a vào vi c th m t tr ng h p đ cl y ra ng u nhiên. Kh năng tìm ra l i gi i đúng ph thu c r t nhi u vào s l a ch n này.  Nguyên lý mê cung: Nguyên lý này đ bi t chính xác đ gi i t ng b c áp d ng khi ta không th c “hình d nh c a l i gi i” mà ph i xây d ng l i c m t gi ng nh tìm đ Ngoài ra đ th c hi n t t ph ng trong mê cung. ng th - sai ta nên áp d ng các nguyên t c sau: HV: Nguyễn Siêu Đẳng Trang 19
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan