CÔNG TY
A410 1/8
Tên khách hàng:
Tên
Ngày khóa sổ:
Nội dung: TÌM HIỂU CHU TRÌNH BÁN HÀNG, PHẢI THU, THU TIỀN
Ngày
Người thực hiện
Người soát xét 1
Người soát xét 2
A. MỤC TIÊU:
(1) Xác định và hiểu được các giao dịch và sự kiện liên quan tới chu trình KD quan trọng;
(2) Đánh giá về mặt thiết kế và thực hiện đối với các thủ tục kiểm soát chính của chu trình KD này;
(3) Quyết định xem liệu có thực hiện kiểm tra hệ thống KSNB;
(4) Thiết kế các thủ tục kiểm tra cơ bản phù hợp và có hiệu quả.
B. CÁC BƯỚC CÔNG VIỆC THỰC HIỆN:
1. Hiểu biết về các khía cạnh kinh doanh chủ yếu liên quan tới bán hàng, phải thu và thu tiền
Các thông tin về khía cạnh kinh doanh liên quan chủ yếu tới bán hàng, phải thu và thu tiền bao gồm, nhưng không giới hạn,
các thông tin sau: Sản phẩm và dịch vụ chính của DN; cơ cấu các loại doanh thu trong tổng doanh thu; cách thức bán hàng của DN áp
dụng chủ yếu (Bán buôn, bán lẻ, trả chậm, trả góp, trao đổi hàng, bán hàng thu tiền ngay, bán qua đại lý); thị phần của sản phẩm và
dịch vụ; loại KH; mức độ phụ thuộc vào KH lớn; phát triển sản phẩm mới; tính thời vụ của hàng hóa và dịch vụ; mức độ cạnh tranh;
chính sách giá bán hàng hoặc dịch vụ; kênh phân phối; các vấn đề pháp luật quy định hoạt động của ngành; quy mô của KH; chính
sách hóa đơn, chiết khấu, giảm giá và khuyến mại; các điều khoản bán hàng thông thường; điều khoản thanh toán, hoa hồng bán hàng;
bán hàng cho các bên có liên quan; quản lý nợ phải thu; các rủi ro liên quan tới quá trình thu tiền bán hàng…
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
A410
2/8
2. Hiểu biết về chính sách kế toán áp dụng
Chính sách kế toán áp dụng đối với bán hàng, phải thu và thu tiền cần tìm hiểu cho từng sản phẩm và dịch vụ chính, cụ thể
như sau: thời điểm ghi nhận doanh thu, cơ sở cho việc ghi nhận doanh thu, phải thu; các ước tính kế toán và xét đoán sử dụng như
tỷ lệ hoàn thành, ước tính dự phòng phải thu khó đòi; chính sách thủ tục gửi hàng hoặc bán hàng đại lý; so sánh chính sách kế toán
áp dụng có phù hợp với quy định của chuẩn mực, chế độ kế toán; chính sách kế toán có được áp dụng nhất quán; các thay đổi chính
sách kế toán và ước tính kế toán có được trình bày phù hợp…
3. Mô tả chu trình “bán hàng, phải thu và thu tiền”
Chu trình “ bán hàng, phải thu và thu tiền” được mô tả như sau: sử dụng phương pháp trần thuật (narrative) hoặc sơ đồ
(flowchart) để mô tả lại chu trình bán hàng, phải thu và thu tiền của DN. Khi mô tả chu trình, cần lưu ý các thông tin sau: (1) các loại
nghiệp vụ trọng yếu của chu trình từ giai đoạn thực hiện nghiệp vụ, ghi chép nghiệp vụ và bảo vệ các tài sản liên quan, (2) các thủ tục
kiểm soát chính của DN đối với chu trình này; (3) thẩm quyền phê duyệt của các bộ phận, phòng ban đối với các khâu trong chu trình;
(4) các tài liệu và báo cáo chính được sử dụng cho mục đích kiểm soát trong chu trình (5) lưu ý về việc phân công phân nhiệm trong
chu trình, đảm bảo ghi nhận việc một người đảm nhiệm nhiều khâu trong một chu trình (nếu có).
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
A410
3/8
4. Soát xét về thiết kế và triển khai các thủ tục kiểm soát chính
Các sai sót có thể
xảy ra (What can go
wrong?)
Lựa chọn hoặc mô
tả một hoặc một số
thủ tục kiểm soát
chính áp dụng để
ngăn ngừa và phát
hiện kịp thời sai sót
có thể xảy ra (Key
controls)
Đánh giá về mặt thiết kế
Kết luận
xem thủ
tục kiểm
soát
chính có
được
thực hiện
Tham
chiếu tới
tài liệu
thủ tục
kiểm tra
bằng
quan sát
hoặc điều
tra
1. Mục tiêu kiểm soát: Doanh thu và phải thu đã ghi sổ là có thật.
1.1 Doanh thu và phải
thu là giả; được ghi
nhận nhưng chưa
giao hàng/ cung cấp
dịch vụ; hóa đơn bán
hàng được ghi nhận
nhiều hơn một lần
Hóa đơn bán hàng chỉ được lập cho
các đơn hàng và lệnh xuất kho đã
được phê duyệt
Trong vòng ….. ngày sau ngày kết
thúc năm, đơn đặt hàng và các tài liệu
xuất hàng phải được soát xét và thực
hiện các điều chỉnh cần thiết đối với
các hóa đơn đã viết nhưng cuối năm
hàng vẫn chưa xuất kho.
Đối chiếu phiếu xuất kho với hóa đơn
để đảm bảo rằng một khoản doanh
thu không bị xuất hóa đơn và ghi sổ
kế toán nhiều lần
Các thủ tục khác (mô tả):……………
(1) Thủ tục
kiểm soát
được thiết
kế phù
hợp để đạt
mục tiêu
kiểm soát
(1) Thủ tục
kiểm soát
đã
được
thực hiện.
(2) Thủ tục
kiểm soát
chưa được
thiết kế
phù hợp
để đạt mục
tiêu kiểm
soát.
(2) Thủ tục
kiểm soát
chưa được
thực hiện
………………………………………….
…………………………………………
1.2 Giá bán trên hóa
đơn bị ghi cao hơn so
với biểu giá quy định
Giá bán trên hóa đơn được kiểm tra,
đối chiếu với bảng giá và được cộng
lại trước khi chuyển cho KH
Các thay đổi về giá bán và khuyến mại
phải được người có thẩm quyền phê
chuẩn.
Chỉ có người có thẩm quyền mới
được thay đổi giá cả, hạn mức tín
dụng, bổ sung KH mới vào hệ thống
Các thủ tục khác (mô tả):……………….
……………………………………………
……………………………………………
2. Mục tiêu kiểm soát: Các khoản thu tiền và giảm trừ cho KH phải được ghi chép kịp thời và đúng
đắn, và ghi giảm vào tài khoản phải thu KH.
3. Mục tiêu kiểm
soát: Tất cả các
khoản doanh thu,
phải thu của DN
trong kỳ đã được
ghi nhận Bộ
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
A410
Các sai sót có thể
xảy ra (What can go
wrong?)
Lựa chọn hoặc mô
tả một hoặc một số
thủ tục kiểm soát
chính áp dụng để
ngăn ngừa và phát
hiện kịp thời sai sót
có thể xảy ra (Key
controls)
Đánh giá về mặt thiết kế
Kết luận
xem thủ
tục kiểm
soát
chính có
được
thực hiện
Tham
chiếu tới
tài liệu
thủ tục
kiểm tra
bằng
quan sát
hoặc điều
tra
phận nhận tiền bán
hàng bằng tiền mặt
phải độc lập với kế
toán theo dõi các
khoản phải thu
Các khoản ứng
trước tiền của
KH phải được
theo dõi và đối
chiếu bởi một
cá nhân độc lập
với kế toán
phải thu.
Các
khoản
hàng bán trả lại
phải được ghi
chép và phản
ánh trong báo
cáo nhận hàng
trả lại, hàng trả
lại phải được
đối chiếu khớp
với việc giảm
trừ tiền của KH.
Các chênh lệch
phải được điều
tra.
Bảng đối chiếu
số dư tiền gửi
ngân
hàng
được lập hàng
tháng bởi một
người độc lập
với kế toán
ngân hàng.
Định kì phải
tiến hành đối
chiếu công nợ
với KH. Các
chênh lệch phải
được điều tra,
xử lý.
Các thủ tục
khác (mô tả):
……………….
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
4/8
A410
Các sai sót có thể
xảy ra (What can go
wrong?)
Lựa chọn hoặc mô
tả một hoặc một số
thủ tục kiểm soát
chính áp dụng để
ngăn ngừa và phát
hiện kịp thời sai sót
có thể xảy ra (Key
controls)
Đánh giá về mặt thiết kế
Kết luận
xem thủ
tục kiểm
soát
chính có
được
thực hiện
Tham
chiếu tới
tài liệu
thủ tục
kiểm tra
bằng
quan sát
hoặc điều
tra
…………………
…………………
………
…………………
………………………
…
2.1 Các khoản KH
thanh toán không
được ghi chép khi
nhận được, hoặc
các khoản giảm trừ
không được đưa ra
và ghi chép kịp
thời, hoặc các
khoản thanh toán
không được ghi
chép đúng đối
tượng của khoản
phải thu KH
3.1 Hàng hóa đã giao cho KH nhưng chưa xuất hóa đơn
_________________
3.2 Tiền thu từ hoạt động bán hàng có thể bị mất hoặc biển thủ trước khi được ghi nhận
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
5/8
A410
Các sai sót có thể
xảy ra (What can go
wrong?)
Lựa chọn hoặc mô
tả một hoặc một số
thủ tục kiểm soát
chính áp dụng để
ngăn ngừa và phát
hiện kịp thời sai sót
có thể xảy ra (Key
controls)
Phải lập
chứng từ vận chuyển
và chỉ xuất hàng hóa
theo đơn đặt hàng đã
phê chuẩn và chuyển
kịp thời để lập hóa
đơn.
Chứng từ vận
chuyển và sổ
theo dõi xuất
hàng phải được
đánh số thứ tự
để kiểm soát, so
sánh với hóa
đơn về số lượng
đã xuất. Các
hàng đã xuất
bán nhưng chưa
ghi hóa đơn phải
được kiểm tra
kịp thời.
Đánh giá về mặt thiết kế
Phải sử dụng sổ quỹ để ghi chép tiền
thu bán hàng.
KH được khuyến khích đòi phiếu thu
từ nhân viên nhận tiền.
Các nghiệp vụ bán hàng thu tiền mặt,
chuyển khoản và giao dịch bằng tiền
khác được giám sát chặt chẽ
Các thủ tục khác (mô tả):……………
Kết luận
xem thủ
tục kiểm
soát
chính có
được
thực hiện
Tham
chiếu tới
tài liệu
thủ tục
kiểm tra
bằng
quan sát
hoặc điều
tra
……………………………………………
……………………………………………
Các thủ tục khác
(mô
tả):
…………….
…………………
…………………
………
…………………
…………………
………
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
6/8
A410
Các sai sót có thể
xảy ra (What can go
wrong?)
Lựa chọn hoặc mô tả một hoặc một số
thủ tục kiểm soát chính áp dụng để
ngăn ngừa và phát hiện kịp thời sai sót
có thể xảy ra (Key controls)
Đánh giá
về mặt
thiết kế
Kết luận
xem thủ
tục kiểm
soát
chính có
được
thực hiện
7/8
Tham chiếu
tới tài liệu
thủ tục kiểm
tra bằng
quan sát
hoặc điều
tra
4. Mục tiêu kiểm soát: các khoản phải thu KH (trừ các khoản dự phòng) là các khoản có thể thu lại bằng
tiền.
4.1 Các khoản phải
thu KH thuần bị ghi
quá do các khoản dự
phòng bị ghi thiếu, do
không có hoặc không
tuân thủ chính sách
tín dụng cho KH
(thiếu việc xem xét
tuổi nợ, báo cáo đánh
giá tín dụng độc lập,
đối chiếu hạn mức)
Chính sách bán hàng và tín dụng phải
được thiết lập bởi các nhà quản lý và
thực hiện bởi các nhà quản lý phòng
tín dụng hoặc khác độc lập với bộ
phận bán hàng và thu tiền.
Báo cáo tuổi nợ phải được lập hàng
tháng phù hợp với chính sách của
công ty
Các thủ tục khác (mô tả):……………….
……………………………………………
……………………………………………
_________________
4.2 Các khoản dự
phòng bị ghi thiếu do
không cân nhắc đầy
đủ ảnh hưởng của
các tranh chấp với
KH
Báo cáo hàng tháng được lập và gửi kịp
thời tới KH. Tiến hành đối chiếu công
nợ định kì với KH, mọi chênh lệch phải
được phát hiện và xử lí kịp thời bởi một
bộ phận độc lập với bộ phận thu tiền.
Các thủ tục khác (mô tả):……………….
……………………………………………
……………………………………………
C. TỔNG HỢP VÀ KẾT LUẬN
1. Các rủi ro phát hiện
KTV cần tổng hợp các rủi ro trọng yếu phát hiện trong quá trình thực hiện các bước công việc từ 1-4 ở trên
vào bảng dưới đây:
Mô tả rủi ro
Cơ sở dẫn liệu
TK ảnh hưởng
Thủ tục kiểm toán cần thực hiện
2. Kết luận về KSNB của chu trình
(1) Hệ thống KSNB đối với chu trình bán hàng, phải thu và thu tiền nhìn chung đã được thiết kế phù
hợp với mục tiêu kiểm soát và đã được triển khai thực hiện?
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
A410
Có
Không
8/8
(2) Có thực hiện kiểm tra tính hoạt động hữu hiệu (kiểm tra hệ thống KSNB) đối với chu trình này
không?
Có
Không [thực hiện kiểm tra cơ bản ở mức cao]
[trình bày việc kiểm tra vào Mẫu C110]
Lý do của việc Có/Không kiểm tra hệ thống KSNB:
Chương trình kiểm toán mẫu (Áp dụng chính thức từ kỳ kiểm toán năm 2010/2011)
(Ban hành theo Quyết định số 1089/QĐ-VACPA ngày 01/10/2010 của Chủ tịch VACPA)
- Xem thêm -