Lêi nãi ®Çu.
ViÖc chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ
trêng ®· cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ph¸t huy cao ®é tÝnh tù chñ, tù chÞu tr¸ch
nhiÖm. §iÒu ®ã mét mÆt gi¶i phãng cho c¸c doanh nghiÖp. Hä kh«ng cßn bÞ trãi
buéc bëi c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý s¬ cøng n÷a. Song mÆt kh¸c hä
còng kh«ng cßn ®îc bao cÊp n÷a. VËn mÖnh cña mçi doanh nghiÖp phÇn lín phô
thuéc vµo chÝnh doanh nghiÖp ®ã. Tiªu chÝ quan träng nhÊt ®Ó doanh nghiÖp tån
t¹i vµ ph¸t triÓn lµ vÊn ®Ò hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt kinh doanh. Nh chóng ta ®· biÕt
s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng chøc n¨ng chñ yÕu thu hót ®Õn 70 – 80% lao ®éng
cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Cïng víi tµi chÝnh vµ
Marketing, tæ chøc s¶n xuÊt lµ mét trong ba c¸i ch©n cña chiÕc kiÒng doanh
nghiÖp. Tæ chøc s¶n xuÊt ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó cã ®îc lîi nhuËn c¸c doanh nghiÖp c¹nh
tranh víi nhau vÒ chÊt lîng, gi¸ c¶ vµ thêi gian. Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ
t¨ng søc c¹nh tranh trªn c¶ ba lÜnh vùc ®ã cho doanh nghiÖp. Do thêi gian vµ
tr×nh ®é nghiªn cøu cã h¹n nªn em chØ xin tr×nh bµy mét khÝa c¹nh nhá cña c«ng
t¸c tæ chøc s¶n xuÊt cã tªn ®Ò tµi lµ “Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y
chuyÒn – nh÷ng u ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông”. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch
thÊu ®¸o lµ mong muèn cña em nhng do lÇn ®Çu lµm c«ng t¸c nghiªn cøu khoa
häc còng nh tÇm hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ ch¾c ch¾n bµi tiÓu luËn sÏ kh«ng tr¸nh
khái thiÕu xãt v× thÕ em rÊt mong nhËn ®îc sù quan t©m gãp ý cña c¸c thÇy c¸c
c« vµ c¸c b¹n. Qua ®©y cho phÐp em nãi lêi c¶m ¬n tíi c¸c thÇy c« gi¸o trong
khoa qu¶n lý doanh nghiÖp ®· gióp ®ì em hoµn thµnh bµi tiÓu luËn nµy.
PHÇn néi DUNG.
I. Lý luËn chung vÒ tæ chøc s¶n xuÊt.
1. Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc s¶n xuÊt.
Tæ chøc s¶n xuÊt lµ sù bè trÝ c¸c c«ng ®o¹n, c¸c kh©u trong c¶ d©y chuyÒn
nh»m thùc hiÖn chu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ “®Çu vµo” ®Õn “®Çu ra”.
Môc tiªu cña tæ chøc s¶n xuÊt lµ sù bè trÝ c¸c c«ng ®o¹n c¸c kh©u nh»m
t¹o ra n¨ng suÊt, chÊt lîng cao h¬n, nhÞp ®é s¶n xuÊt nhanh h¬n, tËn dông vµ huy
1
®éng tèi ®a c¸c nguån lùc vËt chÊt vµo s¶n xuÊt, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt mét ®¬n vÞ
®Çu ra tíi møc thÊp nhÊt, rót ng¾n thêi gian s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc cung cÊp
dÞch vô. Do ®ã quyÕt ®Þnh lùa chän tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn, tæ chøc s¶n
xuÊt theo nhãm hay tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc lµ tuú thuéc vµo quy m« s¶n xuÊt,
chñng lo¹i hay kÕt cÊu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
2. C¸c ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt.
Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt kh¸c nhau. Mçi ph¬ng ph¸p ph¶i
thÝch øng víi nh÷ng ®Æc ®iÓm tr×nh ®é tæ chøc vµ kü thuËt, víi tõng lo¹i h×nh s¶n
xuÊt cña doanh nghiÖp. Cã ba ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt chñ yÕu: s¶n xuÊt d©y
chuyÒn, s¶n xuÊt theo nhãm, s¶n xuÊt ®¬n chiÕc.
a.
Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
S¶n xuÊt theo d©y chuyÒn lµ mét h×nh thøc ®Æc biÖt cña hÖ thèng s¶n xuÊt
chuyªn m«n ho¸ s¶n phÈm, ®îc thiÕt kÕ ®Ó s¶n xuÊt mét hoÆc vµi lo¹i s¶n phÈm
cã quy m« s¶n xuÊt lín, cã tÝnh chÊt ®ång nhÊt vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ vµ cã qu¸
tr×nh s¶n xuÊt æn ®Þnh.
b. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo nhãm.
Ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt theo nhãm cã ®Æc ®iÓm: kh«ng thiÕt kÕ qui tr×nh c«ng
nghÖ, bè trÝ thiÕt bÞ, m¸y mãc, dông cô ®Ó s¶n xuÊt tõng lo¹t chi tiÕt c¸ biÖt mµ
lµm chung cho c¶ nhãm, dùa vµo c¸c chi tiÕt tæng hîp ®· lùa chän. C¸c chi tiÕt
trong cïng nhãm ®îc gia c«ng trong cïng mét lÇn ®iÒu chØnh m¸y.
c. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc.
Tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc lµ tæ chøc chÕ biÕn s¶n phÈm tõng chiÕc mét
hay theo tõng ®¬n ®Æt hµng nhá. S¶n phÈm chØ ®îc s¶n xuÊt mét lÇn, kh«ng lÆp
l¹i hoÆc cã lÆp l¹i th× còng kh«ng cã chu kú nhÊt ®Þnh, kh«ng dù tÝnh ®îc tríc. 3.
Nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp.
Tæ chøc s¶n xuÊt lµ x¸c ®Þnh mét ch¬ng tr×nh s¶n xuÊt tèi u nh»m sö dông
mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c ph¬ng tiÖn s¶n xuÊt vµ tho¶ m·n tèt nhÊt nh÷ng nhu cÇu
cña kh¸ch hµng. Khi tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp cÇn tu©n theo nh÷ng
nguyªn t¾c chñ yÕu sau ®©y:
- Tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp theo híng kÕt hîp ph¸t triÓn chuyªn
m«n ho¸ víi ph¸t triÓn kinh doanh tæng hîp.
- Tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh c©n ®èi.
- Tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh nhÞp nhµng.
- Tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o s¶n xuÊt liªn tôc.
2
II. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
1. Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
S¶n xuÊt d©y chuyÒn lµ ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt mµ ë ®Êy qu¸ tr×nh
c«ng nghÖ ®îc ph©n chia thµnh nh÷ng bíc c«ng viÖc cã thêi gian lao ®éng b»ng
nhau hoÆc lËp thµnh quan hÖ béi sè víi nhau vµ ®îc x¸c ®Þnh theo tr×nh tù hîp lý.
C¸c n¬i lµm ®îc s¾p xÕp theo nguyªn t¾c ®èi tîng vµ ®îc chuyªn m«n ho¸. §èi tîng lao ®éng ®îc vËn chuyÓn liªn tôc theo mét híng nhÊt ®Þnh vµ trong cïng mét
thêi ®iÓm ®îc ®ång thêi chÕ biÕn trªn tÊt c¶ c¸c n¬i lµm viÖc cña d©y chuyÒn.
2. §Æc ®iÓm cña tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
Tõ kh¸i niÖm trªn cã thÓ thÊy s¶n xuÊt d©y chuyÒn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ
yÕu sau:
Qóa tr×nh c«ng nghÖ ®îc chia nhá thµnh nhiÒu bíc c«ng viÖc s¾p xÕp
theo mét tr×nh tù hîp lý nhÊt, cã thêi gian chÕ biÕn b»ng nh¨u hoÆc lËp thµnh
quan hÖ béi sè víi bíc c«ng viÖc ng¾n nhÊt trªn d©y chuyÒn.
TÝnh liªn tôc cña s¶n xuÊt lµ ®Æc ®iÓm chñ yÕu nhÊt cña s¶n xuÊt d©y
chuyÒn. §Ó ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc, ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt lµ ph¶i chia qu¸ tr×nh c«ng
nghÖ ra thµnh nhiÒu bíc c«ng viÖc theo mét tr×nh tù hîp lý nhÊt, víi mét quan hÖ
tû lÖ chÆt chÏ vÒ thêi gian s¶n xuÊt. Tû lÖ Êy cã thÓ lµ mét (b»ng nhau) hoÆc lµ
mét sè nguyªn nµo ®ã (béi sè).
N¬i lµm viÖc ®îc chuyªn m«n ho¸ cao vµ ®îc s¾p xÕp theo nguyªn t¾c
®èi tîng (theo tr×nh tù chÕ biÕn) t¹o thµnh ®êng d©y chuyÒn.
Trong s¶n xuÊt d©y chuyÒn, mçi n¬i lµm viÖc ®îc ph©n c«ng chuyªn tr¸ch
mét bíc c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Do ®ã, n¬i lµm viÖc ®îc trang bÞ m¸y mãc, thiÕt bÞ
vµ dông cô chuyªn dïng, ho¹t ®éng theo mét chÕ ®é hîp lý vµ cã tr×nh ®é tæ
chøc lao ®éng cao. C¸c n¬i lµm viÖc ®îc tæ chøc theo nguyªn t¾c ®èi tîng, nãi
c¸ch kh¸c lµ theo tr×nh tù chÕ biÕn s¶n phÈm vµ t¹o thµnh ®êng d©y chuyÒn. §èi
tîng lao ®éng ®îc vËn ®éng theo mét híng cè ®Þnh vµ ®êng ®i ng¾n nhÊt. §êng
®i cña s¶n phÈm cã thÓ lµ ®êng th¼ng hay cong tuú theo ph¹m vi nhµ xëng, diÖn
tÝch s¶n xuÊt nhng ®iÒu quan träng lµ kh«ng cã nh÷ng ®êng chÐo nhau hoÆc ngîc
chiÒu.
§èi tîng lao ®éng ®îc ®ång thêi chÕ biÕn trªn tÊt c¶ c¸c n¬i lµm viÖc
cña d©y chuyÒn vµ ®îc chuyÓn tõ n¬i lµm viÖc nµy sang n¬i lµm viÖc kh¸c b»ng
ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®Æc biÖt.
3
Trong mét thêi ®iÓm nµo ®ã, nÕu quan s¸t tÊt c¶ c¸c n¬i lµm viÖc cña d©y
chuyÒn, sÏ thÊy ®èi tîng lao ®éng ®îc chÕ biÕn ®ång thêi (song song) ë tÊt c¶
c¸c bíc c«ng viÖc vµ ®îc chuyÓn tõ n¬i lµm viÖc nµy sang n¬i lµm viÖc kh¸c tõng
c¸i mét hoÆc tõng chång, tõng nhãm b»ng ph¬ng tiÖn ®Æc biÖt (b¨ng chuyÒn,
b¨ng l¨n, m¸ng trît, tay m¸y, cÇn trôc…) Trong s¶n xuÊt d©y chuyÒn Ýt dïng c¸c
ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn thñ c«ng nh xe ®Èy, bng bª. Nh÷ng ®Æc ®iÓm nªu trªn võa
®¶m b¶o thùc hiÖn tèt nh÷ng nguyªn t¾c cña tæ chøc s¶n xuÊt, võa tiªu biÓu cho
ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt d©y chuyÒn. §Ó hiÓu râ h¬n nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy
cÇn ph¶i n¾m râ cã bao nhiªu lo¹i s¶n xuÊt d©y chuyÒn.
3. Ph©n lo¹i tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i s¶n xuÊt d©y chuyÒn nh c¨n cø vµo tr×nh ®é cè
®Þnh cña viÖc chÕ biÕn s¶n phÈm, c¨n cø vµo tr×nh ®é liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt hay ph¹m vi ¸p dông s¶n xuÊt d©y chuyÒn.
a. C¨n cø vµo tr×nh ®é cè ®Þnh cña viÖc chÕ biÕn s¶n phÈm, hay c¨n cø vµo
sè lo¹i s¶n phÈm chÕ biÕn trªn d©y chuyÒn nhiÒu hay Ýt.
- D©y chuyÒn cè ®Þnh: ChØ s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh, qu¸ tr×nh
c«ng nghÖ kh«ng thay ®æi, khèi lîng s¶n phÈm lín. Trªn d©y chuyÒn cè ®Þnh,
mçi n¬i lµm viÖc chØ hoµn thµnh mét bíc c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. D©y chuyÒn cè
®Þnh thÝch hîp víi lo¹i h×nh s¶n xuÊt khèi lîng lín.
- D©y chuyÒn kh«ng cè ®Þnh: ChÕ t¹o vµi lo¹i s¶n phÈm cã kÕt cÊu gÇn
gièng nhau, tr×nh tù chÕ biÕn gièng nhau. Sau khi s¶n xuÊt xong mét lo¹i s¶n
phÈm, ph¶i t¹m ngng s¶n xuÊt, ®iÒu chØnh m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó s¶n xuÊt lo¹i s¶n
phÈm kh¸c. Lo¹i d©y chuyÒn nµy ®îc sö dông réng r·i trong s¶n xuÊt hµng lo¹t
lín vµ võa.
b. C¨n cø vµo tr×nh ®é liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ chia ra d©y
chuyÒn liªn tôc vµ kh«ng liªn tôc.
- D©y chuyÒn liªn tôc: §èi tîng chÕ biÕn ®îc vËn chuyÓn tõng c¸i mét
c¸ch liªn tôc qua c¸c n¬i lµm viÖc, kh«ng cã thêi gian ngõng l¹i chê ®îi. Trªn
d©y chuyÒn nµy, ®èi tîng lao ®éng lu«n lu«n ë mét trong hai tr¹ng th¸i ®îc vËn
chuyÓn hoÆc ®ang ®îc chÕ biÕn. Lo¹i d©y chuyÒn nµy cã thÓ ho¹t ®éng theo nhÞp
®iÖu b¾t buéc hay nhÞp ®iÖu tù do.
4
+ D©y chuyÒn cã nhÞp ®iÖu b¾t buéc: lµ lo¹i d©y chuyÒn liªn tôc nhÊt. Thêi
gian c¸c bíc c«ng viÖc trªn d©y chuyÒn ®Òu b»ng nhau hoÆc lËp thµnh quan hÖ
béi sè víi nhau. §èi tîng lao ®éng ®îc vËn chuyÓn tõ n¬i lµm viÖc nµy sang n¬i
lµm viÖc kh¸c b»ng b¨ng chuyÒn chuyÓn ®éng víi mét tèc ®é nhÊt ®Þnh.
+ D©y chuyÒn cã nhÞp ®iÖu tù do: ®îc sö dông trong trêng hîp thêi gian
c¸c bíc c«ng viÖc kh«ng hoµn toµn b»ng nhau (nhng chØ chªnh lÖch víi møc ®é
kh«ng ®¸ng kÓ). §èi tîng lao ®éng ®îc c«ng nh©n s¶n xuÊt hoÆc c«ng nh©n phô
vËn chuyÓn tõ n¬i lµm viÖc nµy sang n¬i lµm viÖc kh¸c. NhÞp s¶n xuÊt ®· qui ®Þnh
®îc c«ng nh©n tù ®¶m b¶o. Gi÷a c¸c n¬i lµm viÖc thêng cã mét sè s¶n phÈm dë
dang dù tr÷ cã tÝnh chÊt b¶o hiÓm cho c«ng viÖc ®îc tiÕn hµnh liªn tôc.
- D©y chuyÒn kh«ng liªn tôc: §èi tîng lao ®éng ®îc vËn chuyÓn theo tõng
lo¹t vµ cã thêi gian t¹m ngõng t¹i n¬i lµm viÖc ®Ó chê chÕ biÕn. Trªn d©y chuyÒn
nµy, c«ng nh©n vµ m¸y mãc lµm viÖc kh«ng thùc sù ®Òu ®Æn, liªn tôc, ph¶i dõng
viÖc theo ®Þnh kú vµ ph¶i cã dù tr÷ s¶n phÈm dë dang.
c. C¨n cø vµo ph¹m vi ¸p dông s¶n xuÊt d©y chuyÒn: cã thÓ chia ra d©y
chuyÒn bé phËn, d©y chuyÒn ph©n xëng vµ d©y chuyÒn toµn xëng.
- D©y chuyÒn bé phËn: lµ d©y chuyÒn ë tõng bé phËn s¶n xuÊt. Lo¹i nµy cã
thÓ ¸p dông nhiÒu trong c¸c ph©n xëng c¬ khÝ cña c¸c xÝ nghiÖp chÕ t¹o c¬ khÝ.
- D©y chuyÒn ph©n xëng: bao gåm qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong c¶ ph©n xëng.
C¸c ph©n xëng l¾p r¸p trong c¸c doanh nghiÖp c¬ khÝ thêng ¸p dông d©y chuyÒn
nµy.
- D©y chuyÒn toµn xëng: bao gåm toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp, tõ viÖc ®a nguyªn liÖu vµo s¶n xuÊt, vËn chuyÓn b¸n thµnh phÈm gi÷a c¸c
ph©n xëng cho ®Õn viÖc ®a thµnh phÈm nhËp kho. TÊt c¶ ®Òu ®îc tiÕn hµnh theo
mét nhÞp ®iÖu chung ®· ®îc qui ®Þnh.
H×nh thøc cao nhÊt, hoµn thiÖn nhÊt cña s¶n xuÊt d©y chuyÒn lµ d©y
chuyÒn tù ®éng. §ã lµ mét thÓ thèng nhÊt vµ hoµn chØnh bao gåm tÊt c¶ m¸y mãc
thiÕt bÞ chÝnh vµ phô, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, trung t©m ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt. TÊt c¶ ®Òu ®îc phèi hîp khÐo lÐo, chÝnh x¸c vµ ho¹t ®éng theo mét nhÞp
®iÖu thèng nhÊt.
Qua qóa tr×nh ph©n lo¹i nh trªn, cã thÓ lùa chän mét trong nh÷ng ph¬ng ¸n
bè trÝ mÆt b»ng cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt díi ®©y:
5
III. HiÖu qu¶ kinh tÕ vµ trêng hîp vËn dông ph¬ng ph¸p tæ chøc
s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
1. HiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn.
Trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ kü thuËt cho s¶n xuÊt, hiÖu qu¶ kinh tÕ cña s¶n
xuÊt d©y chuyÒn ®· ®îc ®¶m b¶o nhê s¶n phÈm ®îc thiÕt kÕ theo kÕt cÊu hîp lý,
b¶o ®¶m yªu cÇu thèng nhÊt ho¸ vµ tiªu chuÈn ho¸, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu vµ
thêi gian lao ®éng. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, hiÖu qu¶ kinh tÕ cña s¶n xuÊt d©y
chuyÒn cßn thÓ hiÖn trªn nh÷ng mÆt sau:
- T¨ng s¶n lîng s¶n phÈm tÝnh cho mét ®¬n vÞ m¸y mãc vµ ®¬n vÞ diÖn
tÝch do sö dông thiÕt bÞ, m¸y mãc vµ dông cô chuyªn dïng, gi¶m thêi gian gi¸n
®o¹n trong s¶n xuÊt.
- Rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt, gi¶m bít lîng s¶n phÈm dë dang, do ®ã lµm
t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng trong ph¹m vi s¶n xuÊt sÏ nhanh h¬n.
- N©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nhê chuyªn m«n hãa c«ng nh©n, gi¶m bít
c«ng nh©n phô, xo¸ bá thêi gian ngõng s¶n xuÊt ®Ó ®iÒu chØnh thiÕt bÞ, m¸y mãc.
- N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm do qu¸ tr×nh c«ng nghÖ ®îc chuÈn bÞ chu
®¸o, kh«ng cã hoÆc rÊt Ýt s¶n phÈm dë dang nªn tr¸nh ®îc nh÷ng hiÖn tîng biÕn
chÊt h háng.
- H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ kÕt qu¶ tÊt nhiªn cña viÖc tæ chøc s¶n xuÊt hîp
lý, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, gi¶m chi phÝ tiÒn l¬ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm,
gi¶m bít chi phÝ qu¶n lý, lo¹i trõ phÕ liÖu, phÕ phÈm.
2. §iÒu kiÖn vËn dông.
Tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn thêng ®îc øng dông trong c¸c ngµnh,
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm víi khèi lîng lín vµ s¶n xuÊt hµng lo¹t.
Do ®Æc tÝnh kü thuËt cña s¶n phÈm khi s¶n xuÊt víi khèi lîng lín vµ s¶n
xuÊt hµng lo¹t lµ c¸c th«ng sè vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ, tr×nh tù c¸c bíc t¹o ra mét
s¶n phÈm ®· ®îc tÝnh to¸n s½n kh«ng cã sù thay ®æi nµo khi s¶n xuÊt s¶n phÈm kÕ
tiÕp. §a vµo d©y chuyÒn ®· ®îc lËp kÕ ho¹ch c¸c s¶n phÈm sÏ kh«ng cã sù kh¸c
biÖt vÒ chÊt lîng. Yªu cÇu cña lo¹i s¶n xuÊt nµy lµ n¨ng suÊt vµ chÊt lîng ph¶i ®îc tèi ®a ho¸. Tæ chøc s¶n xuÊt d©y chuyÒn ®îc ¸p dông réng r·i trong c¸c xÝ
6
nghiÖp c«ng nghiÖp nhÊt lµ trong c¸c xÝ nghiÖp thuéc c¸c nghµnh luyÖn kim, ho¸
chÊt, thùc phÈm, dÖt, may mÆc. §Ó tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn ®ßi hái
doanh nghiÖp ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé kü thuËt cao, d©y chuyÒn s¶n xuÊt c«ng
nghÖ hiÖn ®¹i.
3. VËn dông tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn ë mét doanh nghiÖp dÖt may.
Ta thÊy chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ trêng hÇu hÕt c¸c
doanh nghiÖp dÖt may ®Òu gÆp nh÷ng khã kh¨n chung nh: Nguyªn vËt liÖu khan
hiÕm ph¶i nhËp ngo¹i, m¸y mãc thiÕt bÞ ®· cò, c¬ së h¹ tÇng xuèng cÊp, ®éi ngò
c«ng nh©n th× lín trong khi ®ã s¶n phÈm s¶n xuÊt ra víi gi¸ thµnh cao, h×nh thøc
mÉu m· cha phï hîp vµ phong phó.
Giê ®©y khi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®éc lËp, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ
hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña m×nh, tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh ®· lµm biÕn ®æi
c¨n b¶n c¬ chÕ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp m¹nh d¹n ®Çu t m¸y
mãc trang thiÕt bÞ d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®ång bé phï hîp quy tr×nh c«ng nghÖ.
C¸c doanh nghiÖp dÖt may thêng chia quy tr×nh c«ng nghÖ ra lµm ba giai ®o¹n
chÕ biÕn liªn tôc ®Ó s¾p xÕp víi mçi giai ®o¹n mét ph©n xëng víi c¸c chøc n¨ng
kh¸c nhau. VÝ dô : ph©n xëng dÖt, ph©n xëng tÈy, ph©n xëng may.
Quy tr×nh c«ng nghÖ khÐp kÝn cña mét doanh nghiÖp dÖt may thêng ®îc bè
trÝ nh sau:
Nguyªn liÖu sîi
V¶i mÆc
Guång ®¶o sîi
M¹ng sîi
TÈy b»ng ho¸ chÊt
DÖt v¶i
KiÓm tra v¶i dÖt
GiÆt s¹ch
V¾t ly t©m
KiÓm tra v¶i
C¸n nguéi
SÊy kh«
C¸n nãng
V¶i tr¾ng
C¾t quÇn ¸o
KiÓm tra thµnh phÈm
Lµ, ®ãng gãi
May
B¸n thµnh phÈm
Thµnh phÈm
7
C¸c doanh nghiÖp dÖt may tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn tøc lµ ®·
khÐp kÝn quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp n¾m ch¾c ®îc nguån
nguyªn liÖu còng nh kiÓm so¸t ®îc chÊt lîng cña mçi s¶n phÈm do doanh nghiÖp
t¹o ra. Tiªu chÝ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ®îc n©ng lªn. Gióp doanh nghiÖp
lµm ¨n cã l·i, tån t¹i l©u dµi. Do ®ã ®¶m b¶o ®îc ®êi sèng cña c«ng nh©n viªn
trong doanh nghiÖp khiÕn hä yªn t©m c«ng t¸c l©u dµi ë doanh nghiÖp.
KÕT LUËN.
Thùc hiÖn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, ViÖt nam
®ang tiÕn hµnh x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ
trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. §¶ng vµ Nhµ
níc ta ®· vµ ®ang t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp th¸o gì khã kh¨n
tõ chç t¹o vèn lµm ¨n ®Õn u ®·i vÒ thuÕ ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã ®îc m«i trêng
kinh doanh thuËn lîi nhÊt. C¸c doanh nghiÖp ë níc ta hiÖn nay còng ®· tr¶i qua
rÊt nhiÒu khã kh¨n, víng m¾c trong kh©u tæ chøc s¶n xuÊt vµ lu th«ng hµng ho¸.
Tuy vËy ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ bíc ®Çu nh hiÖn nay lµ do c¸c doanh nghiÖp ®·
m¹nh d¹n, chñ ®éng chuyÓn ®æi ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp,
tuy vÉn cßn cã nh÷ng yÕu kÐm ë mét sè doanh nghiÖp. Nhng nh×n chung bé mÆt
kinh tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam ®ang rÊt cã triÓn väng biÓu hiÖn ë chç c¸c
chñng lo¹i s¶n phÈm do c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam s¶n xuÊt vµ cung cÊp ®· cã
chç ®øng trong lßng ngêi tiªu dïng ViÖt nam. Kh«ng chØ nh»m môc tiªu tho¶
m·n nhu cÇu trong níc mµ c¸c doanh nghiÖp ®· x¸c ®Þnh cho m×nh mét tÇm nh×n
xa h¬n vÒ thÞ trêng réng lín trªn thÕ giíi. Muèn thùc hiÖn ®îc môc tiªu ®ã th×
c«ng t¸c c¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt trong c¸c doanh nghiÖp cµng ngµy cµng chøng
tá tÝnh cÊp thiÕt cña nã. Do vËy tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn sÏ lµ môc tiªu
phÊn ®Êu cña c¸c doanh nghiÖp trong thêi gian tíi.
MôC LôC.
8
Lêi nãi ®Çu………………………………………………………………….1
PhÇn néi dung…………………………………………………………….2
I.
Lý
luËn
chung
vÒ
tæ
chøc
s¶n
xuÊt……………………………………………...2
1. Kh¸i niÖm vÒ tæ chøc s¶n xuÊt………………………………………………….2
2. C¸c ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt……………………………………………...2
a. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn………………………………...2
b. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo nhãm………………………………………2
c. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc………………………………………..2
3. Nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp………………………..3
II. Ph¬ng ph¸p tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn………………………………...3
1. Tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn………………………………………………3
2. §Æc ®iÓm cña tæ chøc s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn………………………………..3
3. Ph©n lo¹i s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn……………………………………………..5
a. C¨n cø vµo tr×nh ®é cè ®Þnh cña viÖc chÕ biÕn s¶n phÈm………………………..5
b. C¨n cø vµo tr×nh ®é liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt……………………………..5
c. C¨n cø vµo ph¹m vi ¸p dông s¶n xuÊt d©y chuyÒn………………………………6
III. HiÖu qu¶ vµ trêng hîp vËn dông s¶n xuÊt d©y chuyÒn………………………...7
1. HiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn………………………………………....7
2. Trêng hîp vËn dông…………………………………………………………….8
3. VËn dông s¶n xuÊt d©y chuyÒn vµo mét doanh nghiÖp dÖt may………………....8
KÕt luËn……………………………………………………………………..10
TµI liÖu tham kh¶o.
TµI liÖu tham kh¶o.
1. Gi¸o tr×nh Tæ chøc qu¶n lý trêng §¹i häc Qu¶n lý vµ kinh doanh Hµ Néi 2000.
2.
Qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ t¸c nghiÖp Tr¬ng §oµn ThÓ. Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc
1999.
3.
Qu¶n trÞ kinh doanh tæng hîp:
TËp 1: Qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ tiªu thô. Gi¸o tr×nh: NguyÔn Thµnh §é, NguyÔn Ngäc
HuyÒn. Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª 2001.
9
4. Tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp quèc doanh.
ViÖn nghiªn cøu qu¶n lý kinh tÕ (1978)
5. Tæ chøc vµ kÕ ho¹ch xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp X· héi chñ nghÜa. Trêng §¹i häc
kinh tÕ quèc d©n (1973).
6. Qu¶n trÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô. §ång ThÞ Thanh Ph¬ng. Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª
2002.
10
- Xem thêm -