Lêi nãi ®Çu
Sau ®¹i héi ®¶ng toµn quèc lÇn thø VI , kinh tÕ níc ta chuyÓn sang nÒn
kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa.
Sù chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng ®· t¸c ®éng
trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh doanh cña c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ c¬
së, nhÊt lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh.
Trong giai ®o¹n ®Çu míi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, do cha quen víi c¬
chÕ míi cho nªn hÇu hÕt c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp ®Òu thua lç, thËm chÝ dÉn ®Õn
ph¸ s¶n . Song bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng ®¬n vÞ ®· t×m ra híng ®i thÝch hîp ,
tõng bíc vît qua khã kh¨n thö th¸ch vµ tù kh¼ng ®Þnh m×nh. Nhµ m¸y thuèc
l¸ Th¨ng lomng lµ mét trong nh÷ng sè ®ã.
Sau nh÷ng bíc ®i ban ®Çu ®Çy bë ngì , ho¹t ®éng cña Nhµ m¸y thuèc l¸
Th¨ng long ®· dÇn ®i vµo thÕ æn ®Þnh, tèc ®é t¨ng trëng cao, ®êi sèng c«ng
nh©n liªn tôc ®îc c¶i thiÖn. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù thµnh
c«ng cña nhµ m¸y lµ do ®· cã mét chiÕn lîc s¶n phÈm ®øng ®¾n vµ hîp lý.
Tuy nhiªn, m«i trêng kinh doanh ngµy nay cã nhiÒu thay ®æi lín. Xu híng
quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc kü
thuËt vµ c«ng nghÖ, mét mÆt mang l¹i cho c¸c doanh nghiÖp nhiÒu c¬ héi
ph¸t triÓn, nhng ®ång thêi còng ®¹t c¸c doanh nghiÖp tríc nh÷ng thö th¸ch
lín. §ã lµ sù c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn cã qui m«, gay g¾t vµ quyÕt liÖt
cïng víi sù biÕn ®æi nhanh chãng cña m«i trêng kinh doanh, trong bèi c¶nh
nh vËy nhµ m¸y muèc ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trªn thÞ trêng, cÇn cã sù hoµn
thiÖn h¬n n÷a chiÕn lîc s¶n phÈm cho m×nh. ChÝnh v× lý do nµy, sau mét thêi
gian thùc tËp t¹i nhµ m¸y, em ®· chän ®Ò tµi: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m gãp
phÇn hoµn thiÖn chiÕn lîc s¶n phÈm ë nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng long “
§Ò tµi tËp trung voµ nghiªn cøu qu¸ tr×nh qu¶n trÞ chiÕn lîc s¶n phÈm trªn
lý thuyªt còng nh trªn thùc tiÔn, ®Ò ra gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn
chiÕn lîc s¶n phÈm cña nhµ m¸y.
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm ba ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ chiÕn lîc s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong nÒn
kinh tÕ thÞ trêng.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng qu¸ tr×nh qu¶n trÞ chiÕn lîc s¶n phÈm ë nhµ m¸y thuèc
l¸ Th¨ng long.
Ch¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn chiÕn lîc s¶n phÈm ë nhµ m¸y
thuèc l¸ Th¨ng long.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o TS. Mai V¨n Bu vµ c¸c c« chó, c¸c
anh chÞ trong phßng KÕ ho¹ch – VËt t nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng long ®· t¹o
®iÒu kiÖn gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc tËp. còng nh gãp nh÷ng ý kiÕn quÝ
b¸u cho viÖc hoµn chØnh chuyªn ®Ò nµy.
1
Ch¬ng I: Lý luËn c¬ b¶n vÒ chiÕn lîc s¶n phÈm cña
doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
I.
S¶n phÈm vµ chiÕn lîc s¶n phÈm.
1. S¶n phÈm
I.1. Kh¸i niÖm.
Lµ nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô víi nh÷ng thuéc tÝnh nhÊt ®Þnh, víi nh÷ng Ých
dông cô thÓ nh»m tho· m·n nhui cÇu, ®ßi hái cña kh¸ch hµng.
I.2. C¸c møc ®é cña s¶n phÈm.
Víi bÊt cø mét s¶n phÈm nµo cïng ®Òu ®îc nh×n nhËn díi n¨m gãc ®é sau:
A: Ých lîi cèt lâi
B: s¶n phÈm chung
C: s¶n phÈm ®ùoc mong ®îi
D: s¶n phÈm hoµn thiÖn
E: s¶n phÈm tiÒn Èn
2
Ých lîi cèt lâi: lµ nh÷ng lîi Ých c¬ b¶n mµ kh¸ch hµng thùc sù nhËn ®îc khi
dïng s¶n phÈm. Trong trêng hîp s¶n phÈm thuèc l¸ , Ých lîi cèt lâi mµ
kh¸ch hµng nhËn ®îc ®ã lµ bít c¨ng th¼ng tinh thÇn, lµ ph¬ng tiÖn trong giao
tiÕp... nãi chung s¶n phÈm thuèc l¸ lµ mét nhu cÇu thiÕt yÕu cña mét bé phËn
d©n chóng.
S¶n phÈm chung: Nhµ kinh doanh ph¶i biÕn lîi Ých cèt lâi thµnh s¶n phÈm
chung. S¶n phÈm chung lµ nh÷ng d¹ng c¬ b¶n cña s¶n phÈm. §èi víi ngµnh
thuèc l¸ th× s¶n phÈm chung ë ®©y lµ c¸c nh·n m¸c thuèc l¸ nh: Vinataba,
Dunhill, 555...
S¶n phÈm ®îc mong ®îi: Nhµ kinh doanh chuÈn bÞ mét s¶n sè s¶n phÈn
mong ®äi, tøc lµ tËp hîp nh÷ng thuéc tÝnh vµ ®iÒu kiÖn mµ ngêi mua thêng
mong ®äi vµ chÊp nhËn khi hä mua s¶n phÈm ®ã. Khi kh¸ch hµng mua mét
s¶n phÈm thuèc l¸ hä thêng mong ®îi: nång ®é nicotin thÊp, mïi vÞ th¬m, ®é
ch¸y cña ®iÕu thuèc, mÉu m·...
S¶n phÈm hoµn thiÖn: ë møc ®é nµy , nhµ kinh doanh chuÈn bÞ mét s¶n
phÈm hoµn thiÖn tøc lµ mét s¶n phÈm bao gåm nh÷ng dÞch vô vµ Ých lîi phô
thªm sao cho s¶n phÈm cña c«ng ty kh¸c víi ®èi thñ c¹nh tranh. §èi víi nhµ
m¸y thuèc l¸ th¨ng long, cã thÓ cung cÊp nh÷ng lo¹i thuèc l¸ kh¸c nhau cã
h¬ng vÞ ®Æc chng so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh nh Nhµ m¸y thuèc l¸ Sµi gßn,
VÜnh Héi...kÌm theo ®ã lµ c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i, khuyÕn m·i ®èi víi c¸c
®¹i lý vµ ngêi tiªu dïng.
S¶n phÈm tiÒn Én: lµ nh÷ng sù hoµn thiÖn vµ biÕn ®èi mµ s¶n phÈm ®ã cuèi
cïng cã thÓ ®¹t ®îc trong t¬ng lai. Trong khi s¶n phÈm hoµn thiÖn thÓ hiÖn
nh÷ng g× ®É ®îc ®a vµo s¶n phÈm ngµy h«n nay, th× s¶n phÈm tiÒn Én l¹i chØ
nªu ra ph¬ng híng ph¸t triÓn cã thÓ cã cña nã. §©y chÝnh lµ lµ n¬i c¸c c«ng
ty t×m kiÕm nh÷ng c¸ch thøc míi ®Ó tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ t¹o ®îc sù sù
kh¸c biÖt cho s¶n phÈm cña m×nh. Hay nãi c¸ch kh¸c c«ng ty ph¶i x©y dùng
®îc chiÕn lîc s¶n phÈm cña m×nh. §èi víi nhµ m¸y thuèc l¸ Th¨ng long s¶n
phÈm tiÒn Èn ®ã lµ nh÷ng nh·n m¸c thuèc l¸ míi nh Mol,...
I.3. Ph©n lo¹i s¶n phÈm.
Tuú theo tiªu thøc ph©n lo¹i ngêi ta cã thÓ cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i s¶n
phÈm. Sau ®©y lµ hai c¸ch ph©n lo¹i c¬ b¶n.
I.3.1. C¨n cø vµo ®é bÒn cña s¶n phÈm:
Hµng ho¸ l©u bÒn:
lµ nh÷ng hµng ho¸ h÷u h×nh thêng ®îc sö dông nhiÒu lÇn. VÝ dô nh xe
m¸y , tñ l¹nh, tivi, quÇn ¸o...S¶n phÈm l©u bÒn thêng ®ßi hái viÖc b¸n hµng
thùc tiÕp vµ kÌm theo dÞch vô nhiÒu h¬n. s¶n xuÊt kinh doanh hµng l©u bÒn
thêng mang l¹i l·i xuÊt cao nh÷ng còng ®ßi hái ngêi b¸n ph¶i ®¶m b¶o
nhiÒu h¬n cho s¶n phÈm cña m×nh.
Hµng kh«ng l©u bÒn:
Hµng kh«ng l©u bÒn lµ nh÷ng hµng ho¸ h÷u h×nh thêng bÞ tiªu hao sau
mét hay vµi lÇn sö dông. VÝ dô nh xµ phßng, muèi, thuèc l¸....Do nh÷ng
mÆt hµng nµy bÞ tiªu hao nhanh vµ ph¶i mua s¸m thêng xuyªn nªn muèn
®¹t hiÖu qu¶ cao, ngêi b¸n ph¶i ®¶m b¶o mét hÖ thèng tiªu thô réng r·i
vµ tÝnh l·i cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm nhá.
DÞch vô:
3
DÞch vô lµ nh÷ng ho¹t ®éng, Ých lîi hay sù tho¶ m·n ®îc ®a ra ®Ó b¸n. vÝ
dô nh dÞch vô du lÞch, s÷a ch÷a xe m¸y...dÞch vô lµ hµng ho¸ v« h×nh, kh«ng
thÓ t¸ch riªng ra ®îc, dÔ thay ®æi vµ h háng. v× thÓ lo¹i s¶n phÈm nµy ®ßi
hái ph¶i kiÓm tra chÊt lîng nhiÒu h¬n, ngêi cung øng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm
cao h¬n vµ ph¶i cã kh¶ n¨ng thÝch øng cao h¬n.
I.3.2. C¨n cø vµo ®Æc tÝnh sö dông.
- hµng t liÖu tiªu dïng: lµ nh÷ng s¶n phÈm ®îc sö dông cho c¸c môc ®Ých
tiªu dïng.
- hµng t liÖu s¶n xuÊt: lµ nh÷ng s¶n phÈm ®îc sö dông cho nh÷ng môc ®Ých
s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c.
2. ChiÕn lîc s¶n phÈm.
2.1. Kh¸i niÖm.
S¶n phÈm lµ tiªu thøc chñ yÕu quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña doanh nghiÖp trªn
thÞ trêng. nÕu doanh nghiÖp ®a ra ®îc c¸c s¶n phÈm mµ thÞ trêng chÊp nhËn
cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®ã sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ngîc l¹i, nÕu s¶n phÈm
kh«ng ®îc chÊp nhËn th× doanh nghiÖp ®ã kh«ng cã lý do ®Ó tån t¹i. ë ®©y,
vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo ®Ó s¶n phÈm ®a ra ®îc thÞ trêng chÊp nhËn?
§iÒu nµy ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng môc tiªu vµ c¸c gi¶i ph¸p
®óng ®¾n cho s¶n phÈm cña m×nh. Tøc lµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét
chiÕn lîc s¶n phÈm.
ChiÕn lîc s¶n phÈm lµ ph¬ng thøc kinh doanh hiÖu qu¶, dùa trªn c¬ së b¶o
®¶m, tho¶ m·n nhu cÇu cña thÞ trêng vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng trong tõng
thêi kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
2.2. Néi dung cña chiÕn lîc s¶n phÈm.
ChiÕn lîc s¶n phÈm cã nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau:
2.2.1. ChiÕn lîc s¶n phÈm thiÕt lËp mét c¬ cÊu s¶n phÈm cho doanh nghiÖp.
ë ®©y, chiÕn lîc s¶n phÈm x¸c ®Þnh doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh
vùc nµo, s¶n xuÊt - kinh doanh nh÷ng s¶n phÈm g×? c¸c s¶n phÈm ®îc tiªu
thô trªn nh÷ng thÞ trêng nµo?...§©y lµ nh÷ng tham sè chÝnh cho viÖc x¸c
®Þnh c¸c môc tiªu, chøc n¨ng, nhiÖm vô còng nh nh÷ng ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp.
2.2.2. Hoµn thiÖn s¶n phÈm, c¶i tiÕn c¸c th«ng sè vÒ chÊt lîng cña s¶n phÈm.
Néi dung nµy cã thÓ thùc hiÖn theo c¸c híng sau:
- C¶i tiÕn vÒ chÊt lîng. Môc ®Ých cña viÖc lµm nµy lµ nh»m t¨ng ®é tin cËy,
tèc ®é, ®é bÒn, khÈu vÞ hoÆc c¸c phiªn b¶n kh¸c nhau cña cïng mét lo¹i
s¶n phÈm b»ng c¸ch s¶n xuÊt s¶n phÈm víi nh÷ng cÊp ®é chÊt lîng kh¸c
nhau.
- C¶i tiÕn vÒ kiÓu d¸ng. Cã thÓ c¶i tiÕn h×nh thøc thÈm mü cña s¶n phÈm
b»ng c¸ch thay ®æi mÇu s¾c, thiÕt kÕ l¹i bao b×, kÕt cÊu s¶n phÈm.
- T¨ng thªm mÉu m·.: Cã thÓ ph¸t triÓn thªm c¸c mÉu m· vµ kÝch thíc s¶n
phÈm kh¸c nhau nh»m t¹o ra tÝnh ®a d¹ng cña s¶n phÈm, t¹o nhiÒu c¬ héi
lùa chon cho ngêi tiªu dïng.
4
- C¶i tiÕn tÝnh n¨ng cña s¶n phÈm, bæ sung thªm gi¸ trÞ sö dông.
2.2.3. Ph¸t triÓn c¬ cÊu mÆt hµng:
Cã ba híng ®Ó ph¸t triÓn c¬ cÊu mÆt hµng. §ã lµ:
Thø nhÊt:Thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng (kÐo d·n c¬ cÊu mÆt
hµng).
Cã ba c¸ch ®Ó thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng:
- §a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cÊp thÊp
h¬n. Khi c¬ cÊu mÆt hµng cña doanh nghiÖp ®ang ë vÞ trÝ trªn cña thÞ trêng, ®ang phôc vô nh÷ng thÞ trêng cao cÊp th× doanh nghiÖp cÇn xem xÐt
kh¶ n¨ng t¨ng thªm sè lîng mÆt hµng ®Ó tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cÊp
thÊp h¬n . t¸c dông chñ yÕu cña viÖc lµm nµy lµ nh¨n ngõa c¸c ®èi thñ
c¹nh x©m nhËp vµo thÞ trêng. Tuy nhiªn, viÖc nµy còng gÆp ph¶i nh÷ng
khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Nh s¶n phÈm nµy cã thÓ khiÕn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh
cã thÓ th©m nhËp vµo phÇn thÞ phÇn phÝa trªn cña thÞ trêng.
- §a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cÊp cao
h¬n. Theo c¸ch nµy doanh nghiÖp sÏ bæ xung vµo c¬ cÊu mÆt hµng cña
m×nh nh÷ng s¶n phÈm tinh x·o h¬n, chÊt lîng tèt h¬n, ®Ñp h¬n... nh»m
tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cÊp cao h¬n. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ
gÆp ph¶i sù c¹nh tranh quyÕt liÖt vµ khã lßng thuyÕt phôc ®îc kh¸ch hµng
tin vµo chÊt lîng gia t¨ng cña s¶n phÈm míi.
- §a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng nh»m tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu cao vµ thÊp
h¬n. Khi doanh nghiÖp ®ang phôc vô nh÷ng nhu cÇu ë møc trung b×nh th×
cã thÓ xem xÐt viÖc ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng ra c¶ hai phÝa b»ng viÖc
tung ra c¸c s¶n phÈm míi.
Thø hai, LÊp kÝn c¬ cÊu mÆt hµng. Tøc lµ t¨ng thªm sè danh môc mÆt hµng
trong c¬ cÊu mÆt hµng hiÖn t¹i. Móc ®Ých chÝnh cña c«ng viÖc nµy lµ nh»m
®¶m b¶o sao cho kh¸ch hµng thùc sù thÊy ®îc c¸i míi, thÊy ®îc sù kh¸c biÖt
cña s¶n phÈm mµ hä mua víi nh÷ng s¶n phÈm mµ hä cã.
Thø ba, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ cÊu mÆt hµng, Khi c¬ cÊu mÆt hµng ®· t¬ng ®èi hîp
lý, th× nh÷ng s¶n phÈm vÉn cã thÓ ®îc hiÖn ®¹i ho¸ b»ng c¸ch ®æi míi kiÓu
d¸ng, ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt...
2.2.4. Nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi.
Qui tr×nh nghiªn cøu s¶n phÈm míi ®îc thùc hiÖn trªn hai cÊp ®é sau:
CÊp ®é doanh nghiÖp:
Bao gåm c¸c bíc san:
- X©y dùng ý tëng
- chän läc ý tëng
- ph¸t triÓn c¸c quan niÖm vÒ s¶n phÈm.
- §¸nh gi¸ quan niÖm vÒ s¶n phÈm
- ®¸nh gi¸ s¶n phÈm hoµn chØnh vµ x©y dùng chiÕn lîc Marketing
- ThiÕt lËp hÖ thèng theo dâi tung s¶n phÈm ra b¸n.
CÊp bé phËn chøc n¨ng.
- Bé phËn Maketing: NhiÖm vô chñ yÕu lµ thu thËp vµ ph©n tÝch c¸c th«ng
tin vÒ kh¸ch hµng vµ th¸i ®é cña hä ®èi víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt th¬mh mai cña s¶n phÈm.
5
- Bé phËn nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn: T¹o ra c¸c ý tëng vÒ s¶n phÈm míi,
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt kü thuËt cña s¶n phÈm.
- Bé phËn tµi chÝnh: tham gia vµo qui tr×nh nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm
míi b»ng c¸ch lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh tæng hîp. H¬n n÷a bé phËn nµy cßn
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ph©n tÝch nhu cÇu vèn ®Çu t vµ cuèi cïng lµ ph¶i ®¶m
b¶o nguån vèn cÇn thiÕt.
- Bé phËn qu¶n trÞ nh©n sù sÏ cã vai trß ®Æc biÖt quan träng nÕu ®Ò ¸n thay
®æi s¶n phÈm ®ßi hái ph¶i tuyÓn dông thªm nh©n viªn. Ngoµi ra, bé phËn
nµy cßn thùc hiÖn viÖc bè trÝ s¾p xÕp l¹i c¬ cÊu tæ chøc cho phï hîp h¬n
víi thc tÕ ®o× hái cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n phÈm míi.
2.2.5. Nghiªn cøu chu kú sèng cña s¶n phÈm.
Mçi s¶n phÈm ®Òu cã chu kú sèng. §ã lµ kho¶ng thêi gian tõ khi nã ®îc ®a
ra thÞ trêng cho ®Õn khi nã kh«ng cßn tån t¹i trªn thÞ trêng.
Møc tiªu thô
TriÓn
khai
T¨ng
trëng
Trëng
thµnh
Suy
tho¸i
Thêi gian
Chu kú sèng cña s¶n phÈm m« t¶ ®éng th¸i cña viÖc tiªu thô hµng ho¸, tõ
khi nã xuÊt hiÖn trªn thÞ trêng cho tíi khi nã rót khái thÞ trêng. ViÖc nghiªn
cøu chu kú sèng cña s¶n phÈm gióp doanh nghiÖp ho¹nh ®Þnh mét chiÕn lîc
s¶n phÈm ®øng ®¾n, ®ång thêi cßn gióp doanh nghiÖp trong viÖc hÖ thèng
ho¸ c«ng t¸c kÕ ho¹nh mÆt hµng vµ nghiªn có s¶n phÈm thÝch hîp víi tõng
giai ®o¹n vµ ®iÒu quan träng h¬n c¶ lµ ®Ó so¹n th¶o mét c¸ch chi tiÕt c¸c
biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m khai th¸c tèt nhÊt c¸c giai ®o¹n cã triÓn väng cña
chu kú s¶n phÈm.
Chu kú sèng cña s¶n phÈm bao giåm c¸c giai ®o¹n sau:
Giai ®o¹n triÓn khai ®a s¶n phÈm ra b¸n trªn thÞ trêng.
Trong giai ®o¹n nµy, khèi lîng hµng ho¸ tiªu thô mét c¸ch chËm ch¹p v×
s¶n phÈm vÉn cha ®îc ngêi tiªu dïng biÕt ®Ðen, hä cßn ®ang " lìng lù" v×
cha biÕt chóng, cha cã nhiÒu ®èi chøng vÒ viÖc tiªu thô s¶n phÈm ®ã. Doanh
nghiÖp ph¶i bá ra nh÷ng chi phÝ rÊt lín ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm vµ nghiªn
cøu c¸i tiÕn. ViÖc thö nghiÖm thÞ trêng ®ang ®îc xóc tiÕn cïng víi nh÷ng
thö nghiÖm vÒ chÊt lîng s¶n phÈm. V× vËy lîi nhuËn thu ®îc rÊt thÊp, thËm
chÝ cha cã.
NhiÖm vô cña doanh nghiÖp trong giai ®o¹n nµy lµ ph¶i lµm cho s¶n phÈm
cã søc hÊp dÉn cao, thu hót ®îc sù quan t©m cña kh¸ch hµng. BiÖn ph¸p
chÝnh ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nµy lµ t¨ng cêng ho¹t ®éng qu¶ng c¸o,, tuyªn
truyÒn... Song song víi viÖc nµy doanh nghiÖp cÇn ®¶m b¶o khèi lîng s¶n
phÈm dù tr÷ ®Ó s½n sµng ®¸p øng nhu cÇu thÞ trêng.
6
Giai ®o¹n t¨ng trëng.
Giai ®o¹n nµy cã ®Æc trng lµ:
- Khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô nhanh do thÞ trêng ®· chÊp nhËn s¶n phÈm
míi.
- Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m ®¸ng kÓ vµ do ®ã doanh
nghiÖp thu ®îc lîi nhuËn cao .
- ViÖc më réng hay tÊn c«ng vµo nh÷ng thÞ trêng míi lµ t¬ng ®èi thuËn lîi.
- Chi phÝ cho viÖc hoµn thiÖn s¶n phÈm, nghiªn cøu thÞ trêng cßn ë møc
cao.
§èi víi giai ®o¹n nµy cÇn cã c¸c biÖn ph¸p sau:
- TËp trung c¶i tiÕn chÊt lîng, bæ xung thªm phÈm chÊt s¶n phÈm, t¨ng
thªm mÉu m· míi.
- T×m kiÕm kªnh tiªu thô míi.
- ChuyÓn träng t©m cña qu¶ng c¸o tõ viÖc lµm cho kh¸ch hµng biÕt ®Õn s¶n
phÈm sang viÖc t¹o ra sù chÊp nhËn vµ dïng thö s¶n phÈm.
- TËp chung vµo viÖc b¸n ®óng thêi ®iÓm gi¶m gi¸ ®Ó khai th¸c "tÇng líp"
kh¸ch hµng tiÕp theo.
Giai ®o¹n chÝn muåi.
giai ®o¹n nµy cã xu híng kÐo dµi nhÊt so víi c¸c giai ®o¹n kh¸c trong chu
kú cña s¶n phÈm. Giai ®o¹n nµy cã ®Æc chng lµ s¶n lîng hµng ho¸ b¸n ra æn
®Þnh. ViÖc c¹nh tranh ë giai ®o¹n nµy trë nªn quyÕt liÖt h¬n, do s¶n phÈm ®·
®îc chuÈn ho¸ nªn cã rÊt nhiÒu s¶n phÈm cïng lo¹i hoÆc nh¹i theo s¶n phÈm
cña doanh nghiÖp ®ang ®îc kinh doanh trªn thÞ trêng chÝnh v× vËy sù co gi·n
cña cÇu víi yÕu tè gi¸ lµ rÊt lín. Doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn c¸c biÖc ph¸p
sau:
- Chó träng ®Õn viÖc t×m kiÕm c¸c cung ®o¹n thÞ trêng mµ tríc ®ã cha khai
th¸c.
- C¶i tiÕn chÊt lîng, kiÓu d¸ng vµ t¹o ra nh÷ng tÝnh n¨ng míi cho san
phÈm.
Giai ®o¹n suy tho¸i.
Giai ®o¹n nµy ®îc ®Æc trng bëi sù gi¶m sót nghiªm träng trong khèi lîng
tiªu thô vµ lîi nhuËn thu ®îc. Gi¶i ph¸p cho giai ®o¹n nµy doanh nghiÖp
ph¶i cã nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ, ®Ó tr¸nh ®µ sôt gi¶m vÒ khèi lîng s¶n
phÈm tiªu thô vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp.
3. Vai trß cña chiÕn lîc s¶n phÈm vµ mèi quan hÖ cña nã víi c¸c kÕ
ho¹ch, chiÕn lîc kh¸c cña doanh nghiÖp..
ChiÕn lîc s¶n phÈm lµ nÒn t¶ng, lµ x¬ng sèng cña chiÕn lîc kinh doanh
cña doanh nghiÖp. Tr×nh ®é s¶n xuÊt cµng cao, c¹nh tranh trªn thÞ trêng
cµng quyÕt liÖt th× vai trß cña chiÕn lîc s¶n phÈm cµng trë nªn quan
träng. Chi khi h×nh thµnh ®îc chiÕn lîc s¶n phÈm th× doanh nghiÖp míi
cã ph¬ng híng ®Ó ®Çu t, nghiªn cøu, thiÕt kÕ, s¶n xuÊt vµ kinh doanh .
NÕu chiÕn lîc s¶n phÈm kh«ng ®¶m b¶o mét sù tiªu dïng ch¾c ch¾n vÒ
s¶n phÈm th× c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiªp trë nªn rÊt m¹o hiÓm vµ cã
thÓ dÉn ®Õn nh÷ng thÊt b¹i nÆng nÒ.
7
ChØ khi thùc hiÖn tèt chiÕn lîc s¶n phÈm th× chiÕn lîc thÞ trêng cña doanh
nghiÖp míi b¾t ®Çu ph¸t huy t¸c dông. NÕu kh«ng cã chiÕn lîc s¶n phÈm
th× chiÕn lîc thÞ trêng míi chØ dõng l¹i trªn ý ®Þnh, trªn lý thuyÕt vµ hoµn
toµn kh«ng cã t¸c dông. H¬n n÷a viÖc x©y dùng mét chiÕn lîc s¶n phÈm
sai lÇm, tøc lµ ®a ra thÞ trêng nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô kh«ng cã nhu cÇu
hoÆc nhu cÇu rÊt nhá bÐ th× dï gi¸ c¶ cã rÏ ®Õn ®©u, qu¶ng c¸o tiÕp thÞ cã
hay ®Õn mÊy th× s¶n phÈm ®ã còng kh«ng tiªu thô ®îc. V× vËy viÖc x©y
dùng chiÕn lîc ®øng ®¾n cã vai trß quan trong ®èi víi sù tån t¹i cña
doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. ThÓ hiÖn qua c¸c mÆt sau:
- §¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc diÔn
ra liªn tôc.
- §¶m b¶o sù chÊp nhËn cña ngêi tiªu dïng ®èi víi hµng hµng cña doanh
nghiÖp.
- §¶m b¶o viÖc ph¸t triÓn vµ më réng thÞ trêng tiªu thô th«ng qua viÖc t¨ng
khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô vµ ®a s¶n phÈm míi vµo thÞ trêng.
- §¶m b¶o sù c¹nh tranh ®îc ®èi víi s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ trêng.
ChiÕn lîc s¶n phÈm cßn ®¶m b¶o sù g¾n bã chÆt chÏ gi÷a c¸c kh©u cña
qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng cña doanh nghiÖp, nh»m thùc hiÖn c¸c
môc tiªu cña chiÕn lîc tæng thÓ. Nh:
- Môc tiªu lîi nhuËn: chiÕn lîc s¶n phÈm quyÕt ®Þnh sè lîng vµ chñng lo¹i
s¶n phÈm, chÊt lîng vµ tÝnh n¨ng t¸c dông cña s¶n phÈm ... lµ nh÷ng yÕu
tè ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp cã thÓ ®¹t ®îc.
- Môc tiªu thÕ lùc trong kinh doanh: Víi mét chiÕn lîc s¶n phÈm ®øng ®¾n,
nghÜa lµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, lîi nhuËn
thu ®îc ngµy cµng t¨ng, thÞ phÇn doanh nghiÖp n¾m gi÷ ngµy cµng
nhiÒu... ®iÒu nµy cã nghÜa lµ môc tiªu thÕ lùc trong kinh doanh cña doanh
nghiÖp ®îc ®Èm b¶o.
- Môc tiªu an toµn trong kinh doanh: Mét chiÕn líc lîc ®øng ®¾n ®Èm b¶o
cho doanh nghiÖp mét sù tiªu thô ch¾c ch¾n, tr¸nh ®îc nh÷ng ròi ro, tæn
thÊt trong kinh doanh.
4. Mét sè yªu cÇu ®èi víi viÖc x©y dùng chiÕn lùoc s¶n phÈm.
Mét chiÕn lîc s¶n phÈm ®îc coi lµ hîp lý vµ ®øng ®¾n nÕu nã x¸c ®Þnh ®îc
mét danh môc nh÷ng s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp sÏ ®a vµo s¶n xuÊt - kinh
doanh phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng, ®îc ngêi tiªu dïng chÊp nhËn vµ hoan
nghªnh, ®ång thêi phï hîp víi kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp vµ ®em l¹i hiÖu
qu¶ kinh tÕ, gióp hä ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra. Víi yªu cÇu trªn, viÖc x©y
®ùng chiÕn lîc s¶n phÈm cña doanh nghiÖp tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu sau:
- Khi tiÕn hµnh x©y dùng chiÕn lîc s¶n phÈm, chØ ®a vµo chiÕn lîc nh÷ng
s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng vµ ®îc kh¸ch
hµng chÊp nhËn ( cã thÓ bao gåm c¶ nh÷ng s¶n phÈm tríc m¾t cha cã nhu
cÇu hoÆc nhu cÇu rÊt Ýt nhng l¹i cã triªnr väng ph¸t triÓn trong t¬ng lai).
- ViÖc x¸c ®Þnh kÝch thíc tËp hîp s¶n phÈm trong x©y dùng chiÕn lîc s¶n
phÈm ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ môc tiªu tæng thÓ doanh
nghiÖp ®Æt ra.
- §Ó më réng thÞ trêng, ®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh liªn tôc víi hiÖu qu¶
cao, th× trong chiÕn lîc s¶n phÈm ph¶i thÓ hiÖn ®îc vÊn ®Ò c¶i thiÖn s¶n
phÈm cò, ph¸t triÓn s¶n phÈm míi.
8
- Khi x©y dùng chiÕn lîc s¶n phÈm, doanh nghiÖp ph¶i lu«n nghÜ ®Õn viÖc
tiªu thô s¶n phÈm, ph¶i dù b¸o ®îc nh÷ng khã kh¨n, ¸ch t¾c cã thÓ xÈy ra
trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt kÞp thêi .
II.
Qu¸ tr×nh qu¶n trÞ chiÕn lîc s¶n phÈm.
Còng gièng nh qu¸ tr×nh qu¶n trÞ chiÕn lùîc nãi chung, qu¸ tr×nh qu¶n trÞ
chiÕn lîc s¶n phÈm gåm b¶y bíc ®îc m« t¶ qua s¬ ®å sau.
9
Ph©n tÝch
m«i trêng
bªn ngoµi
X¸c ®Þnh
c¸c môc
tiªu
X¸c ®Þnh
sø mÖnh
Ph©n tÝch
m«i trêng
bªn trong
H×nh thµnh
c¸c chiÕn
lîc
Thùc hiÖn
c¸c chiÕn
lîc
§¸nh gi¸,
kiÓn tra,
kiÓm so¸t
1. X¸c ®Þnh sø mÖnh cña doanh nghiÖp.
1.1. Kh¸i niÖm.
Sø mÖnh cña doanh nghiÖp lµ mét kh¸i niÖm dïng ®Ó chØ môc ®Ých cña
doanh nghiÖp, lý do vµ ý nghÜa cña sù ra ®êi cña nã. Sø m¹ng cña doanh
nghiÖp chÝnh lµ b¶n tuyªn ng«n cña doanh nghiÖp ®èi víi x· héi, nã
chøng minh tÝnh h÷u Ých doanh nghiÖp ®èi víi x· héi. XÐt vÒ thùc chÊt
b¶n tuyªn ng«n vÒ sø mÖnh cña doanh nghiÖp tËp tung lµm s¸ng tá mét
vÊn ®Ò hÕt søc quan träng lµ: " C«ng viÖc s¶n xuÊt - kinh doanh cña
doanh nghiÖp nh»m môc ®Ých g×?.
1.2. Néi dung cña b¶n tuyªn ng«n sø mÖnh cña doanh nghiÖp
B¶n tuyªn ng«n vÒ sø mÖnh cña doanh nghiÖp ®îc cÊu thµnh tõ chÝn
yÕu tè sau:
- Kh¸ch hµng: X¸c ®Þnh ai lµ ngêi tiªu thu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp?
- S¶n phÈm: s¶n phÈm chÝnh cña doanh nghiÖp lµ g×?
- ThÞ trêng: Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn nh÷ng thÞ trêng nµo?
- C«ng nghÖ: Doanh nghiÖp sö dông nh÷ng c«ng nghÖ g×?
- Sù quan t©m ®èi víi vÊn ®Ò tån t¹i, ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng sinh lîi: Doanh
nghiÖp cã bÞ rµng buéc bëi môc tiªu kinh tÕ hay kh«ng?
- TriÕt lý: C¸i g× lµ niÒm tin c¬ b¶n, gi¸ trÞ nguyÖn väng vµ c¸c triÕt lý kinh
doanh cña doanh nghiÖp?
- Mèi quan t©m ®èi víi céng ®ång: H×nh ¶nh cña céng ®ång, x· héi cã lµ
mèi quan t©m chñ yÕu ®èi víi doanh nghiÖp hay kh«ng?
- Mèi quan t©m ®èi víi nh©n viªn: Th¸i ®é cña doanh nghiÖp ®èi víi nh©n
viªn cña m×nh nh thÕ nµo?
1.3. T¸c dông cña viÖc x¸c ®Þnh sø mÖnh cña doanh nghiÖp.
X¸c ®Þnh sø mÖnh cña doanh nghiÖp cã t¸c dông:
- §¶m b¶o sù ®ång t©m vµ nhÊt trÝ vÒ môc ®Ých trong néi bé cña doanh
nghiÖp.
10
- T¹o c¬ së ®Ó huy ®éng vµ ph©n phèi c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp.
- H×nh thµnh khung c¶nh vµ bÇu kh«ng khÝ kinh doanh thuËn lîi trong
doanh nghiÖp.
- T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chuyÓn ho¸ c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp thµnh c¸c
chiÕn lîc vµ c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ.
1.4. Qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh sø mÖnh.
Qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh sø mÖnh cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh thêng xuyªn,
liªn tôc. Bao gåm c¸c bíc sau:
Bíc 1
H×nh
thµnh ý
tëng
ban
®Çu vÒ
sø
m¹ng
cña
doanh
nghiÖp
-
-
Bíc 2
Bíc 3
Bíc 4
Bíc 5
Bíc 6
Kh¶o
X¸c
TiÕn
Xem
Xem
s¸t MT
®Þnh l¹i
hµnh
xÐt
xÐt vµ
bªn
ý tëng
x©y
viÖc
®iÒu
ngoµi
vÒ sø
dùng
thùc
chØnh
vµ
m¹ng
b¶n sø
hiÖn
b¶n sø
nhËn
cña
m¹ng
b¶n sø
mÖnh.
®Þnh
doanh
cho
mÖnh
c¸c
nghiÖp.
doanh
®iÒu
nghiÖp.
kiÖn
néi bé
1.5. Nh÷ng yªu cÇu ®èi víi b¶n tuyªn ng«n sø mÖnh
Ph¹m vi cña sø mÖnh kh«ng ®îc qu¸ réng hay qu¸ hÑp. NÕu qu¸ réng sÏ
trë nªn m¬ hå kh«ng t¹o môc tiªu vµ ®éng lùc cho doanh nghiÖp trong
qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. NÕu qu¸ hÑp nã sÏ trãi buéc c¸c ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp vµ cã thÓ bá qua nh÷ng c¬ héi kinh doanh do m«i trêng mang l¹i.
Do ®ã, b¶n tuyªn bè vÒ sø mÖnh ph¶i cã giíi h¹n võa ®ñ ®Ó lo¹i trõ c¸c
rñi ro m¹o hiÓm vµ ph¶i ®ñ réng ddÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho t¨ng trëng , s¸ng
t¹o.
Néi dung cña b¶n tuyªn ng«n vÒ sø mÖnh ph¶i t¬ng ®èi râ rµng ®Ó tÊt c¶
mäi ngêi trong doanh nghiÖp ®Òu cã thÓ hiÓu vµ n¾m râ.
B¶n tuyªn ng«n vÒ sø mÖnh ph¶i ®îc x©y dùng trªn c¬ së dù b¸o chÝnh
x¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng, tõ ®ã x¸c ®Þnh c«ng nghÖ s¶n xuÊt vµ s¶n
phÈm dÞch vô kÌm theo.
B¶n tuyªn ng«n vÒ sø mÖnh ph¶i ®îc xem xÐt l¹i liªn tôc ®Ó thÝch nghÞ
kÞp thêi víi sù biÕn ®æi kh«ng ngõng cña thÞ trêng. Vµ còng nªn ®iÒu
chØnh b¶n tuyªn ng«n khi gÆp ph¶i thÊt b¹i trong kinh doanh.
2. Ph©n tÝch m«i trêng bªn ngoµi.
II.1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i.
Nghiªn cøu m«i trêng bªn ngoµi lµ mét qu¸ tr×nh ph¶i tiÕn hµnh thêng
xuyªn, liªn tôc bëi nã chÝnh lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o sù thµnh c«ng cho doanh
nghiÖp. môc ®Ých cña nghiªn cø m«i trêng bªn ngoµi ®ã lµ nhËn d¹ng nh÷ng
®e do¹ còng nh c¬ héi cã ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
M«i trêng bªn ngoµi gåm:
11
- M«i trêng tæng qu¸t: bao trïm lªn ho¹t ®éng cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp
tæ chøc. gæm c¸c yÕu tè : C¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, v¨n ho¸,
tù nhiªn, d©n sè vµ kü thuËt c«ng nghÖ...
- m«i trêng c¹nh tranh:
Theo M. Porter m«i trêng c¹nh tranh gåm n¨m yÕu tè:
+ Sù ®e doa cña nh÷ng ngêi nhËp ngµnh.
+ Søc m¹nh cña nh÷ng nhµ cung cÊp.
+ Søc m¹nh cña ngêi mua.
+ Sù ®e do¹ cña nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ.
+ C¬ng ®é c¹nh tranh gi÷a nh÷ng doanh nghiÖp trong
ngµnh.
12
Nh÷ng ngêi nhËp
ngµnh
Sù ®e do¹ cña nh÷ng ngêi nhËp ngµnh
Nh÷ng ngêi
b¸n
Søc m¹nh cña
nhµ cung cÊp
Nh÷ng nhµ c¹nh
tranh trong ngµnh
MËt ®é cña c¸c
nhµ c¹nh tranh
Nh÷ng ngêi
mua
Søc m¹nh
cña ngêi mua
sù ®e do¹ cña sp thay thÕ
Nh÷ng s¶n phÈm
thay thÕ
II.2. Néi dung cña nghiªn cøu m«i trêng bªn ngoµi.
Gåm hai néi dung : Thu thËp th«ng tin vÒ m«i trêng vµ dù b¸o m«i trêng
kinh doanh.
II.2.1. Thu thËp th«ng tin vÒ m«i trêng.: Thu thËp th«ng tin lµ c¬ së ®Ó dù b¸o
m«i tr¬ng kinh doanh..
Qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin ®îc m« t¶ qua s¬ ®å sau:
X¸c ®Þnh nhu
cÇu vÒ th«ng
tin.
x¸c ®Þnh c¸c
nguån th«ng
tin
X©y dùng hÖ
thèng thu thËp
th«ng tin.
X¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin: tuú the ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng, môc tiªu vµ
chiÕn lîc cña tõng doanh nghiÖp mµ nhu cÇu th«ng tin kh¸c nhau. Gåm
c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn m«i trêng vÜ m«, m«i trêng c¹nh tranh vµ
m«i tr¬ng néi bé cña doanh nghiÖp.
X¸c ®Þnh c¸c nguån th«ng tin:
Gåm hai nguån chñ yÕu:
- Nguån th«ng tin s¬ cÊp: lµ nguån th«ng tin thu ®îc tõ nghiªn cøu kh¶o
s¸t ban ®Çu. Gåm :
+ Nguån th«ng tin s¬ cÊp néi bé
+ Nguån th«ng tin s¬ cÊp bªn ngoµi.
- Nguån th«ng tin thø cÊp:Lµ c¸c th«ng tin cã s½n tõ c¸c nguån kh¸c nhau,
nhµ qu¶n trÞ kh«ng cÇn tèn nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ cho qu¸ tr×nh thu
thËp. Gåm hai lo¹i:
+ Nguån th«ng tin thø cÊp néi bé
+ nguån th«ng tin thø cÊp bªn ngoµi.
X©y dùng hÖ thèng thu thËp th«ng tin:
13
Cã ba m« h×nh thu thËp th«ng tin mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän lµ
- m« h×nh thu thËp liªn tôc
- m« h×nh thu thËp kh«ng thêng xuyªn
- M« h×nh ®Þnh kú.
II.2.2. Dù b¸o m«i trêng kinh doanh.
Cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p dù b¸o m«i tr¬ng kinh doanh, chóng kh¸c nhau vÒ
møc ®é phøc t¹p, ®é tin cËy. trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu m«i trêng, dùa trªn u
®iÓm vµ nhîc ®iÓm cña mçi ph¬ng ph¸p mµ ta la chän ®Ó sö dông cho phï
hîp víi ®iªï kiÖn cô thÓ. Xin nªu mét sè ph¬ng ph¸p sau:
ph¬ng ph¸p ®Þnh tÝnh: bao gåm c¸c kü thuËt dù b¸o ®îc thùc hiÖn dùa
vµo kinh nghiÖm, sù hiÓu biÕt cña c¸c chuyªn gia ®Ó suy ®o¸n c¸c sù
kiÖn. th«ng thêng ngêi ta sÏ ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy ®èi víi c¸c vÊn ®Ò
mµ d÷ liÖu trong qu¸ khø kh«ng cã s½n hoÆc ®èi víi víi c¸c vÊn ®Ò mµ
mèi quan hÖ gi÷a c¸c biÕn sè kh«ng cã tÝnh æn ®Þnh. gåm:
- Ph¬ng ph¸p chuyªn gia
- ®¸nh gi¸ cña c¸c gi¸m ®èc ®iÒu hµnh hoÆc c¸c nh©n viªn b¸n hµng.
Ph¬ng ph¸p ®Þnh lîng: gåm
- PhÐp ngo¹i suy xu híng
- Liªn hÖ xu híng
- M« h×nh kinh tÕ lîng
3. Ph©n tÝch m«i trêng bªn trong.
Ph©n tich m«i trêng bªn trong lµ nh»m t×m ra nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm
yªud cña doanh nghiÖp. §Ó tõ ®ã ph¸t huy ®îc nh÷ng lîi thÕ c¹nh tranh cña
m×nh vµ ®ång thêi h¹n chÕ ®îc nh÷ng nh÷ng sá ®o¶n, ®iÓm yÕu cÇn kh¾c
phôc.
Néi dung cña nghiªn cøu m«i trêng kinh doanh gåm c¸c vÊn ®Ò sau:
- Nghiªn cøu vÒ qu¸ tr×nh qu¶n trÞ nh©n lùc
- Nghiªn cøu vÒ c¸c ®Æc ®iÓm kü thuËt - c«ng nghÖ.
- Nghiªn cøu t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
- Nghiªn cøu t×nh h×nh tæ chøc vµ l·nh ®¹o.
4. X¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cña chiÕn lîc.
Môc tiªu lµ nh÷ng tr¹ng th¸i , nh÷ng cét mèc, nh÷ng tiªu thøc cô thÓ mµ
doanh nghiÖp muèn ®¹t ®îc trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh trong t¬ng
lai.
ViÖc x¸c lËp ®óng ®¾n hÖ thèng c¸c môc tiªu ®ãng vai trß hÕt søc quan
träng:
Thø nhÊt, Môc tiªu lµ ph¬ng tiÖn ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých cña doanh
nghiÖp. Th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh vµ thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ môc
tiªu trong tõng giai ®o¹n sÏ gióp doanh nghiÖp ®¹t ®îc môc ®Ých l©u dµi
cña m×nh.
Thø hai: ViÖc x¸c ®Þnh cô thÓ c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp trong tõng
giai ®o¹n sÏ gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ nhËn d¹ng c¸c môc tiªu, ho¹t ®éng u
14
tiªn, qua ®ã doanh nghiÖp cã thÓ tËp trung tèi ®a nguån lùc cho c¸c môc
tiªu u tiªn.
Thø ba: Môc tiªu ®ãng vai trß tiªu chuÈn cho viÖc thùc hiÖn, lµ c¬ së
cho viÖc lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t
®éng.
Thø t: môc tiªu ®îc thiÕt lËp hîp lý sÏ lµm hÊp dÉn c¸c ®èi tîng h÷u
quan (kh¸ch hµng cæ ®«ng...)
Víi chiÕn lîc s¶n phÈm viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu nh»m thùc hiÖn c¸c néi
dung c¬ b¶n sau:
- X¸c ®Þnh danh môc s¶n phÈm bao gåm nh÷ng lo¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô
phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp nh»m
môc tiªu tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña thÞ trêng vµ thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng
trong tõng thêi kú ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §¶m b¶o ho¹t ®éng s¶n
xuÊt - kinh doanh doanh cña doanh nghiÖp ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ thùc hiÖn
®îc nh÷ng môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra.
- Ph¸t triÓn s¶n phÈm míi, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®a s¶n phÈm míi ra thÞ
trêng víi yªu cÇu s¶n phÈm ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, tiªu thô nhanh vµ ®¹t
lîi nhuËn cao.
5. H×nh thµnh c¸c chiÕn lîc.
5.1. C¸c ph¬ng ph¸p lùu chän híng chiÕn lîc.
NÕu nh b¶n tuyªn bè sø mÖnh cña doanh nghiÖp chØ míi ®a ra môc ®Ých
cña doanh nghiÖp, môc tiªu míi chØ ra nh÷ng ®Ých mµ doanh nghiÖp ph¶i ®¹t
®îc trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh th× c¸c híng chiÕn lîc chØ ra con ®êng
®Ó ®¹t ®îc môc tiªu, môc ®Ých ®ã. Tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cña m«i trêng,
tuú thuéc vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän híng
chiÕn lîc kh¸c nhau. Cã ba c¸ch tiÕp cËn ®Ó lùa chän:
5.1.1. Ph¬ng ph¸p ma trËn BCG (Boston Consulting Group)
§©y lµ mét ma trËn kh¸ cæ ®iÓm vµ ®¬n gi¶n trong vËn dông. nã tá ra rÊt
thÝch hîp víi c¸c vÊn ®Ò vÒ chi phÝ. ma trËn ®îc thiÕt lËp bëi hai biÕn sè, trôc
hoµnh thÓ hiÖn phÇn thÞ trêng t¬ng ®èi cña ph©n ®o¹n thÞ trêng vµ ®îc ®o tõ 0
®Õn 10, trôc tung lµ tû lÖ ph¸t triÓn cña ph©n ®o¹n thÞ trêng ®îc ®o tõ -20%
®Õn 20%. S¬ ®å cã tÝnh nguyªn t¾c cña ma trËn BCG ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å
sau:
20%
Ng«i sao
Bß s÷a
Lìng lù
§iÓm chÕt
-20%10 8 4 2 1 0,5 0,1 0
Dùa vµo c¸c d÷ liÖu: Doanh thu cña tõng ph©n ®o¹n, phÇn thÞ trêng, tû lÖ
ph¸t triÓn ta sÏ ®Þnh vÞ trÝ cña doanh nghiÖp theo tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng
15
vµo 4 « trong ma trËn. Víi mçi « ®è sÏ thÓ hiÖn mét sè ®Æc ®iÓm vµ híng
chiÕn lîc cho doanh nghiÖp nh sau:
Lëng lù
Ng«i sao
- Sinh lîi kÐm
- Kh¶ n¨ng sinh lêi - Nhu cÇu vèn lín.
lín
- Lîng tiÒn thu vÒ Ýt - Rñi ro lín.
hoÆc c©n b»ng
- Rñi ro trung b×nh.
Bß s÷a
- Sinh lîi tèt
- Kh«ng cã nhu
cÇu vèn
- Rñi ro Ýt.
Lëng lù
Ng«i sao
§Çu t khèi lîng vèn
Nªn gia vÞ trÝ c¹nh lín ®Ó v¬n lªn chi
tranh chi phèi.
phèi hoÆc ph©n ®o¹n
l¹i hoÆc tõ bá.
§iÓm chÕt
Bß s÷a
Sinh lêi cao, nªn
- Sinh lîi kÐm
tËp
trung khai th¸c
thËm chÝ lç.
tèi
®a.
- Nhu cÇu vèn Ýt
- Rñi ro trung
b×nh.
§iÓm chÕt
Tõ bá hoÆc duy trf
æn ®Þnh kh«ng ®Çu t.
¦u ®iÓm cña c¸ch tiÕp cËn BCG lµ ®¬n gi¶n, cã tÝnh thùc thùc hµnh cao.
Nhng cã h¹n chÕ lµ c¬ chÕ vËn hµnh m¸y mãc vµ thô ®éng, h¬n n÷a nã chØ
cã ph¹m vÞ ¸p dông hÑp víi lo¹i h×nh chiÕn lîc chi phÝ.
5.1.2. Ph¬ng ph¸p ma trËn A.D.Little.
C¸ch tiÕp cËn cña ph¬ng ph¸p nµy dùa vµo hai biÕn sè lµ vÞ trÝ c¹nh tranh vµ
møc ®ä chÝn muåi cña ho¹t ®éng. Theo ph¬ng ph¸p nµy th×, vÞ trÝ c¹nh tranh
cña doanh nghiÖp tõng ph©n ®o¹n dùa vµo sù so s¸nh víi c¸c ®èi thñ c¹nh
tranh trªn thÞ trêng vµ ®îc chia lµm 5 møc ®é nh sau:
VÞ trÝ
- VÞ trÝ ngoµi lÒ:
- VÝ trÝ yÕu
- VÞ trÝ trung b×nh
- VÞ trÝ m¹nh
- VÞ trÝ chi phèi
§iÓm
1 - 1,5
1,5 - 3,5
2,5 - 3,5
3,5 - 4,5
> 4,5
Cßn biÕn sè mùc ®é chÝn muåi cña ho¹t ®éng lµ t¬ng øng víi chu kú s¶n
phÈm gån 4 pha: B¾t ®Çu, ph¸t triÓn, b·o hoµ, Suy tµn. KÕt hîp hai trôc ta cã
ma trËn sau:
Chi phèi
M¹nh
Trung b×nh
YÕu
Ngoµi lÒ
Vïng ®¬ng nhiªn ph¸t triÓn
Vïng ph¸t triÓn cã chon läc
B¾t ®Çu
Ph¸t triÓn
B·o hoµ
Vïng rót lui
Suy tµn
Ma trËn nµy phøc t¹p trong c¸ch vËn dông, nhng nã cho phÐp x¸c ®Þnh ®îc
nh÷ng vïng ®Þnh híng cho chiÕn lîc cña doanh nghiÖp. Nh÷ng chØ dÉn cña
c¸c vïng trªn ma trËn ®ã lµ:
16
- Vïng ph¸t triÓn ®¬ng nhiªn: Cã liªn quan ®Õn nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng
chñ yÕu lµ míi b¾t ®Çu, hoÆc ®· ph¸t triÓn nhng vÞ trÝ c¹nh tranh ®· ®îc
kh¼ng ®Þnh lµ chi phèi hoÆc m¹nh. Muèn thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn ®¬ng nhiªn , ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i b¶o ®¶m chu cÊp c¸c nguån lùc.
Vïng ph¸t triÓn cã chon läc: Môc tiªu chiÕn lîc trong vïng nµy lµ v¬n
lªn vÞ trÝ chi phèi hoÆc m¹nh ®Ó cã kh¶ n¨ng sinh lêi lín. Lo¹i chiÕn lîc
nµy cã liªn quan ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng cã vÞ trÝ ho¹t ®éng trung b×nh yÕu.
§iÒu ®ã, hiÓn nhiªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i bá vèn ®Çu t, thËm chÝ
ph¶i thùc hiÖn ph©n lo¹i l¹i nÕu cã thÓ t×m ra ®Ých míi.
- Vïng rót lui: §èi víi nh÷ng ph©n ®o¹n chiÕn lîc nµy, tèt h¬n hÕt lµ vËn
dông chiÕn lîc gÆt h¸i råi ®Çu t trë l¹i bëi vÞ trÝ c¹nh tranh chñ yÕu lµ
ngoµi lÒ. Vïng nµy còng gièng nh ®iÓm chÕt trong BCG.
5.2. C¸c cÊp chiÕn lîc.
ChiÕn lîc cña doanh nghiÖp ®îc x©y dùng ë hai cÊp: CÊp doanh nghiÖp vµ
cÊp kinh doanh .
5.2.1. ChiÕn lîc s¶n phÈm xÐt trªn cÊp ®é doanh nghiÖp.
ë cÊp ®é nµy doanh nghiÖp cã thÓ lùa chon c¸c híng chiÕn lîc sau:
ChiÕn lîc t¨ng trëng: Môc tiªu cña chiÕn lîc t¨ng trëng lµ t¨ng lîi nhuËn
vµ thÞ phÇn thÞ trêng cña doanh nghiÖp. ChiÕn lîc t¨ng trëng cã thÓ thùc
hiÖn b»ng c¸c c¸ch sau:
- T¨ng trëng néi bé doanh nghiÖp: Lµ h×nh thøc t¨ng trëng b»ng c¸ch t¨ng
doanh thu b¸n hµng, t¨ng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ t¨ng sè lîng lao ®éng.
- T¨ng trëng hîp nhÊt: lµ h×nh thøc t¨ng trëng b»ng c¸ch hîp nhÊt hai hay
nhiÒu h¶ng kh¸c nhau ®Ó cïng chia sÎ c¸c nguoßn lîi nhÇm môc tiªu
dµnh ®îc thÕ lùc m¹nh h¬n trong kinh doanh.
- T¨ng trëng qua th«n tÝnh: lµ h×nh thøc t¨ng trëng b»ng c¸ch th«n tÝnh c¸c
doanh nghiÖp kh¸c cïng c¹nh tranh th«ng qua viÖc mua tõng bé phËn
hoÆc tÊt c¶ c¸c bé phËn cña doanh nghiÖp ®ã. Cã hai h×nh thøc th«n tÝnh
lµ th«n tÝnh theo chiÒu däc vµ th«n tÝnh theo chiÒu ngang.
- T¨ng trëng b»ng liªn doanh : lµ h×nh thøc t¨ng trëng mµ trong ®ã hai hay
nhiÒu h¶ng liªn doanh víi nhau ®Ó cïng chia sÎ vÒ chi phÝ, rñi ro vµ lîi
nhuËn trong viÖc khai th¸c hoÆc tËn dông c¸c c¬ héi kinh doanh míi.
ChiÕn lîc æn ®Þnh : Lµ chiÕn lîc mµ trong ®ã doanh nghiÖp cè g¾ng gi÷
v÷ng qui m« s¶n xuÊt hiÖn cã. ChiÕn lîc nµy thêng ®îc sö dông trong
c¸c trêng hîp:
- Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh ph¸t triÓn chËm hoÆc kh«ng
ph¸t triÓn
- Khi chi phÝ më réng thÞ trêng hoÆc ®a s¶n phÈm míi th©m nhËp thÞ trêng
lµ kh¸ cao.
- Doanh nghiÖp cã qui m« nhá s¶n xuÊt s¶n phÈm chuyªn m«n ho¸ cao
phôc vô cho mét thÞ trêng hÑp.
ChiÕn lîc c¾t gi¶m: ChiÕn lîc nµy ®îc ¸p dông khi doanh nghiÖp ë vµo vÞ
trÝ hoµn toµn bÊt lîi, khong cã thÕ m¹nh vµ kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn.
ChiÕn lîc nµy cã thÓ ®îc thùc hiÖn theo ba híng:
17
- ChuyÓn híng s¶n xuÊt, chuyÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp sang ngµnh kinh doanh kh¸c cã hiÖu qu¶ h¬n. Theo híng nµy ®ßi
hái ph¶i lo¹i bá nh÷ng s¶n phÈm kh«ng hiÖu qu¶, tæ chøc l¹i d©y chuyÒn
s¶n xuÊt vµ thay ®æi thÞ trêng c¬ ban cña doanh nghiÖp.
- Thu hÑp qui m« s¶n xuÊt, b¸n bít mét bé phËn kinh doanh hiÖu qu¶ thÊp
vµ kh«ng phï hîp víi nhiÖm vô chiÕn lîc cña doanh nghiÖp.
- Gi¶i thÓ doanh nghiÖp, khi doanh nghiÖp kh«ng cßn kh¶ n¨ng tån t¹i th×
b¾t buéc ph¶i chon h×nh thøc gi¶i thÓ.
ChiÕn lîc kÕt hîp: Trong kinh doanh doanh nghiÖp cã thÓ kÕt hîp hai
hay nhiÒu h×nh thøc chiÕn lîc ®· nªu ë trªn ®Ó tËn dông ®îc mäi lîi thÕ
cña m×nh.
5.2.2. ChiÕn lîc s¶n phÈm trªn cÊp ®é chiÕn líc cÊp kinh doanh - chøc n¨ng.
Tuú theo ®Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp, ®acù ®iÓm cña s¶n phÈm dÞch vô
doanh nghiÖp ®Þnh ®a ra thÞ trêng, doanh nghiÖp cã thÓ lùa chon mét sè híng
chiÕn lîc sau:
ChiÕn lîc chuyªn m«n ho¸: Lµ qu¸ tr×nh tËp trung s¶n xuÊt cña doanh
nghiÖp vµo viÖc thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cïng lo¹i. NÕu doanh nghiÖp
lùa chän chiÕn lîc chuyªn m«n ho¸ cã thÓ ®i theo ba híng sau:
- ChiÕn lîc chi phèi b»ng chi phÝ: lo¹i chiÕn lîc nµy dùa vµo sù kh¸c biÖt
víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh b»ng chi phÝ ®¬n vÞ s¶n phÈm thÊp h¬n nhng
vÉn gi÷ chÊt lîng s¶n phÈm ngang b»ng víi chÊt lîng c¸c s¶n phÈm cña
c¸c ®èi thñ c¹nh tranh.
- ChiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸: ChiÕn lîc nµy dùa vµo viÖc cung cÊp mét s¶n
phÈm hoÆc dÞch vô ®îc coi lµ ®éc ®¸o, duy nhÊt ®èi víi kh¸ch hµng. §iÒu
®ã cho phÐp doanh nghiÖp cã mét gi¸ b¸n cao h¬n møc gi¸ b×nh qu©n cña
ngµnh, cña khu vùc.
- ChiÕn lîc chia nhá hoÆc héi tô: ChiÕn lîc nµy thùc hiÖn b»ng c¸ch tËp
trung ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµo mét ph©n ®o¹n ®Æc biÖt cña thÞ trêng, nh÷ng ph©n ®o¹n ®Æc biÖt nµy cã thÓ lµ: Nhãm kh¸ch hµng, mét
®o¹n trong gam s¶n phÈm, mét vïng ®Þa lý, mét kªnh ph©n phèi riªng.
¦u thÕ cña lo¹i chiÕn lîc nµy bao hµm u thÕ cña c¶ hai híng chiÕn lîc:
ChiÕn lîc chi phèi b»ng chi phÝ vµ chiÕn lîc kh¸c biÖt ho¸. Tuy nhiªn, nã
chØ ®îc thùc hiÖn trong nh÷ng ph©n ®o¹n thÞ trêng riªng biÖt, kh«ng thÓ
¸p dông trªn tÊt c¶ c¸c m¶ng thÞ trêng.
ChiÕn lîc bµnh tríng: ChiÕn lîc nµy ®îc thùc hiÖn nh»m ®Èy m¹nh tiªu
thô s¶n phÈm, më réng thÞ trêng cña doanh nghiÖp. ViÖc thùc hiÖn cã thÓ
®i theo hai híng sau:
- Th©m nhËp vµo thÞ trêng b»ng c¸ch b¸n s¶n phÈm hiÖn t¹i cho kh¸ch
hµng míi.
- Cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô c¶i tiÕn hoÆc míi hoµn toµn trªn thÞ trêng hiÖn t¹i, qua ®ã t¨ng thªm thÞ trêng cña doanh nghiÖp.
ChiÕn lîc ®a d¹ng ho¸: Lµ m« h×nh chiÕn lîc nh»m híng ph¸t triÓn ®ång
thêi s¶n phÈm míi vµ thÞ trêng míi. ChiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ cña doanh
nghiÖp cã c¸c h×nh thøc biÓu hiÖn sau:
- ChiÕn lîc më réng mÆt hµng tõ s¶n phÈm truyÒn thèng, nh»m ®¸p øng
c¸c nhu cÇu thÞ trêng thêng xuyªn biÕn ®éng.
18
- ChiÕn lîc liªn kÕt däc: theo híng chiÕn lîc nµy doanh nghiÖp cã thÓ ph¸t
triÓn ho¹t ®éng trªn c¬ së ngµnh nghÒ ban ®Çu cña m×nh lªn phÝa trªn
(phÝa ngêi cung øng) nh»m lµm gi¶m ®i sù phô thuéc ®èi víi ngêi cung
øng vµ vÒ phÝa díi (phÝa ngêi tiªu dïng) nh»m ®a s¶n phÈm trùc tiÕp ®Õn
tay ngêi tiªu dïng.
- ChiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ "thùc sù" doanh nghiÖp thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸
trong nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng kh«ng cã mèi liªn hÖ nµo vÒ c«ng nghÖ,
còng nh c¸c mèi liªn hÖ th¬ng mai víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh
nghiÖp.
ChiÕn lîc rót lui: Doanh nghiÖp thùc hiÖn chiÕn lîc nµy khi kh«ng cßn
®iÒu kiÖn c¶u thiÖn vÞ trÝ c¹nh tranh cña m×nh n÷a. §Ó thùc hiÖn chiÕn lîc
nµy tríc hÕt doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n nhanh nhÊt nh÷ng s¶n phÈm
cña m×nh, sau ®è ph¶i cè g¾ng b¶o toµn nh÷ng nguån lùc hiÖn cã tríc khi
bÞ coi lµ qu¸ muén vµ cuèi cïng doanh nghiÖp tËp trung ph¸t triÓn c¸c
s¶n phÈm kh¸c trong kinh doanh, mau chãng nghiªn cøu s¶n phÈm míi
®Ó thay thÕ s¶n phÈm ®· bÞ lo¹i bá.
6. Thùc hiÖn chiÕn lîc s¶n phÈm.
-
-
Sau khi x©y dùng ®îc chiÕn lîc s¶n phÈm doanh nghiÖp tiÕn hµnh triÓn
khai thùc hiÖn, ®Ó triÓn khai chiÕn lîc s¶n phÈm doanh nghiÖp ph¶i tiÕn
hµnh lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô thùc chÊt cña
viÖc lËp kÕ ho¹ch nµy lµ ph¬ng ¸n kinh doanh bao gåm: Ph¬ng ¸n s¶n
phÈm, ph¬ng ¸n chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, ph¬ng ¸n tæ chøc qu¸
tr×nh s¶n xuÊt, ph¬ng ¸n tiªu thô s¶n phÈm, ph¬ng ¸n t¹o nguån vµ sö
dông vèn... §Ó triÓn khai chiÕn lîc s¶n phÈm th× vÊn ®Ò cèt lâi lµ doanh
nghiÖp ph¶i x©y dùng ®îc ph¬ng ¸n s¶n phÈm.
Ph¬ng ¸n s¶n phÈm bao gåm c¸c néi dung chñ yÕu :
X¸c ®Þnh môc tiªu vµ nhiÖm vô c¬ b¶n cña doanh nghiÖp trong thêi kú
x©y dùng ph¬ng ¸n s¶n phÈm.
QuyÕt ®Þnh khèi lîng s¶n phÈm dÞch vô ®a ra thÞ trêng trong ®ã chØ râ: sè
lîng cña mçi lo¹i s¶n phÈm lµ bao nhiªu? chÊt lîng thÕ nµo? ngêi mua
cÇn lóc nµo? cho ai vµ ë ®©u?
Nªu c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra khèi lîng s¶n phÈm, dÞch vô ®·
quyÕt ®Þnh trong ph¬ng ¸n nh: vËt t, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, vèn, lao ®éng,...
TÝnh to¸n kÕt qu¶ kinh doanh theo khèi lîng s¶n phÈm trong ph¬ng ¸n:
Ph¬ng ¸n s¶n phÈm kh«ng ®Ò cËp mét c¸ch chi tiÕt kÕt qu¶ kinh doanh,
mµ nªu mét c¸ch kh¸i qu¸t trªn c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ chñ yÕu nh: n¨ng
xuÊt lao ®éng, tû suÊt vèn ®Çu t, thêi h¹n thu håi vèn, lîi nhuËn, gi¸
thµnh.
KÕ ho¹ch tæ chøc thùc hiÖn ph¬ng ¸n ®Ò ra, ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc
chØ ®¹o vµ nhiÖm vô c¸c bé phËn c¸ nh©n cã liªn quan.
Dù kiÕn c¸c sai lÖch vµ rñi ro cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¬ng ¸n s¶n phÈm vµ c¸c biÖn ph¸p ®Ò phßng , ng¨n chÆn.
Dù kiÕn ®iÒu chØnh khèi lîng s¶n phÈm cña ph¬ng ¸n khi thÞ trêng xuÊt
hiÖn nh÷ng thuËn lîi, hay khã kh¨n míi.
KÕt luËn c¬ b¶n vÒ ph¬ng ¸n s¶n phÈm.
19
Sau khi x©y dùng sang ph¬ng ¸n s¶n phÈm, c¨n cø vµo ph¬ng ¸n s¶n
phÈm doanh nghiÖp x©y dùng nªn nh÷ng bé phËn ph¬ng ¸n kinh doanh
kh¸c nh : Ph¬ng ¸n chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, ph¬ng ¸n ttá chøc
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt,...sau khi x©y dùng xong c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh,
doanh nghiÖp tiÕn hµnh triÓn khai s¶n xuÊt nh kÕ ho¹ch ®· v¹ch ra; tiÕn
hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô; tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô ®a
s¶n phÈm, dÞch vô vµo kªnh ph©n phèi, tæ chøc c¸c ho¹t ®éng yÓm trî b¸n
hµng...nh»m tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ trêng.
7. §¸nh gi¸, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc s¶n phÈm.
-
-
Néi dung c¬ b¶n cña bíc nµy lµ nh»m x¸c ®Þnh vµ söa ch÷a ®îc nh÷ng
sai lÖch trong ho¹t ®éng cu¶ doanh nghiÖp so víi nh÷ng môc tiªu kÕ
ho¹ch ®Ò ra. Tuy nhiªn, c«ng t¸c kiÓm tra còng cã mÆt tr¸i cña nã. NÕu
viÖc kiÓm tra x¶y ra mét c¸ch qu¸ thêng xuyªn cã thÓ lµm n¶n lßng
nh÷ng ngêi lµm c«ng, lµm mÊt uy tÝn cña nh÷ng c¸n bé qu¶n trÞ, g©y l·ng
phÝ tiÒn b¹c vµ thêi gian cña doanh nghiÖp. V× vËy ®Ó ho¹t ®éng kiÓm tra
thËt sù mang l¹i lîi Ých cÇn tu©n thñ mét sè nguyªn t¾c kiÓm tra sau:
Nguyªn t¾c kiÓm tra c¸c ®iÓm yÕu. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh
c¸c khu vùc ho¹t ®éng thiÕt yÕu vµ ®iÓm kiÓm tra thiÕt yÕu ®Ó tËp trung sù
chó ý vµo c¸c khu vùc, c¸c ®iÓm ®ã.
Nguyªn t¾c vÒ ®Þa ®iÓm kiÓm tra. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái viÖc kiÓm tra
kh«ng chØ dùa vµo sè liÖu b¸o c¸o thèng kª mµ ph¶i ®îc tiÕn hµnh ngay
t¹i n¬i ho¹t ®éng.
Nguyªn t¾c sè lîng nhá c¸c nguyªn nh©n. Nguyªn t¾c nµy nªu râ: Trong
mét c¬ héi ngÉu nhiªn nhÊt ®Þnh mét sè lîng nhá c¸c nguyªn nh©n còng
cã thÓ g©y ra ®a sè c¸c kÕt qu¶. ®©y lµ nguyªn t¾c rÊt quan träng t¹o c¬ së
khoa häc cho c¸c nhµ qu¶n trÞ khi hä cè g¾ng x¸c ®Þnh c¸c khu vùc ho¹t
®éng thiÕt yÕu vµ c¸c ®iÓm kiÓm tra thiÕt yÕu. Nguyªn t¾c nµy còng ®ßi
hái trong qu¸ tr×nh kiÓm tra ph¶i xem xÐt kü cµng mäi nguyªn nh©n dÊn
®ªns nh÷ng sai lÖch cña sù thùc hiÖn so víi môc tiªu kÕ ho¹ch ®Ó cã thÓ
®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh cã hiÖu qu¶.
Nguyªn t¾c tù kiÓm tra; ®ßi hái mçi ngêi, mçi bé phËn ph¶i tù kiÓm tra
m×nh lµ tèt nhÊt.
Qu¸ tr×nh kiÓm tra ®îc minh ho¹ qua s¬ ®å sau:
X¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn vµ
c¸c ph¬ng ph¸p ®o lêng sù
thùc hiÖn.
§o líng sù thùc hiÖn
Sù thùc hiÖn phï hîp víi
c¸c tiªu chuÈn.
Kh«ng cÇn
®iÒu chØnh.
20
- Xem thêm -