Tài liệu 12 đôi thần kinh sọ

12 ĐÔI THẦN KINH SỌ Bs. Nguyễn Trường Kỳ BM Giải Phẫu Học Email: [email protected] Fb: ww.facebook.com/nguyentruongky MUÏC TIEÂU 1. Trình baøy ñöôïc teân cuûa 12 ñoâi tk soï 2. Trình baøy ñöôïc nguyeân uûy thaät vaø nguyeân uûy hö cuûa 12 ñoâi tk soï 3. Trình baøy ñöôïc ñöôøng ñi vaø phaân nhaùnh cuûa 12 ñoâi tk soï 4. Trình baøy ñöôïc chöùc naêng cuûa 12 ñoâi tk soï 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 2 COÙ 12 ÑOÂI THAÀN KINH SOÏ : I --> XII • I : KHÖÙU GIAÙC • II : THÒ GIAÙC • III : VAÄN NHAÕN • IV : ROØNG ROÏC • V : SINH BA • VII : MAËT • VIII : TIEÀN ÑÌNH – OÁC TAI • IX : THIEÄT HAÀU • X : LANG THANG • XI : PHUÏ • XII : HAÏ THIEÄT • VI: VAÄN NHAÕN NGOAØI 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 3 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 4 Caùc Daây Thaàn Kinh Soï 4 NHOÙM : • CAÙC DAÂY TK GIAÙC QUAN ( I , II , VIII ). • CAÙC DAÂY TK VAÄN ÑOÄNG MAÉT ( III , IV , VI ). • CAÙC DAÂY TK HOÃN HÔÏP ( V, VII , IX , X ). • CAÙC DAÂY TK VAÄN ÑOÄNG ÑÔN THUAÀN ( XI , XII ). 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 5 Caùc Daây Thaàn Kinh Soï NGUYEÂN UYÛ THAÄT ( NUT ) : nôi xuaát phaùt ra daây TK ( nhaân xaùm trung öông neáu laø vaän ñoäng , haïch ngoaïi bieân neáu laø caûm giaùc ) . NGUYEÂN UYÛ HÖ ( NUH ) : nôi TK thoaùt ra hay vaøo naõo , thaân naõo . 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 6 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 7 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 8 Thaàn kinh khöùu giaùc (I)     1/12/2017 Nguyeân uûy thaät: teá baøo khöùu giaùc naèm ôû vuøng khöùu giaùc nieâm maïc muõi. Nguyeân uûy hö: Haønh khöùu. Caùc sôïi ngoaïi bieân thuï caûm khöùu giaùc. Caùc sôïi trung öông chui qua caùc loã maõnh saøng đến haønh khöùu. 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 9 Thaàn kinh thò giaùc (II) Nguyeân uûy thaät: taàng haïch TK thò giaùc cuûa lôùp voõng maïc maét, goàm 2 loaïi teá baøo: TB noùn thuï caûm as traéng vaø maøu. TB que chæ thuï caûm as traéng. Nguyeân uûy hö: Theå goái ngoaøi vaø loài naõo treân.  Caùc sôïi trung öông hoäi tuï laïi ôû ñóa thò giaùc TK thò giaùc, chui vaøo oáng thò giaùc ñeå ñeán hoá soï giöõa. Laø daây lôùn nhaát trong 12 daây soï. Hai daây phaûi vaø traùi baét cheùo nhau taïo thaønh giao thoa thò giaùc daûi thò 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 10 Thaàn kinh vaän nhaõn (III):      Nguyeân uûy thaät: nhaân TK vaän nhaõn ôû trung naõo ngang möùc loài naõo treân. Nguyeân uûy hö: Raõnh trong cuoáng ñaïi naõo. Chaïy ra tröôùc chui vaøo thaønh ngoaøi cuûa xoang tónh maïch hang ñeán khe oå maét treân. Vaän ñoäng cho 3 cô thaúng +cô cheùo döôùi + cô naâng mi treân. Haïch mi: vaän ñoäng cô theå mi vaø cô thaét ñoàng töû, vai troø trong PX aùnh saùng vaø co ñoàng töû. 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 11 Thaàn kinh roøng roïc (IV) Nguyeân uûy thaät: nhaân thaàn kinh roøng roïc ôû ngang möùc loài naõo döôùi cuûa trung naõo. Nguyeân uûy hö: bôø cuûa haõm maøn tuûy treân.  Ñaây laø thaàn kinh soï duy nhaát thoaùt ra ôû maët sau thaân naõo.  Chui vaøo thaønh ngoaøi xoang tm hang khe oå maét treân  Vaän ñoäng cho cô cheùo treân. 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 12 Thần kinh sinh ba (V)  V1: thần kinh mắt  V2: thần kinh hàm trên  V3: thần kinh hàm dưới 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 13 Thaàn kinh sinh ba (V) Goàm hai reã: reã caûm giaùc vaø reã vaän ñoäng.  Nguyeân uûy thaät: nhaân vaän ñoäng tksb caàu naõo vaø tb haïch tksb  Nguyeân uûy hö: maët tröôùc beân caàu naõo.  Thaàn kinh maét V1: thaønh ngoaøi xoang tm hangchui qua khe oå maét treân. Cho 1 nhaùnh beân, 3 nhaùnh taän: tk leä, tk traùn, tk muõi mi  1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 14 Thaàn kinh sinh ba (V)  Thaàn kinh haøm treân V2: chui qua loã troøn. Cho caùc nhaùnh beân: maøng naõo giöõa, chaân böôùm khaåu caùi, tk goø maù. Nhaùnh taän: tk döôùi oå maét, mi döôùi, muõi ngoaøi, trong, nhaùnh moâi treân  Treân ñöôøng ñi, coù haïch chaân böôùm khaåu caùi. Laø traïm trung gian cuûa ñöôøng baøi tieát tuyeán leä, tuyeán nhaày cuûa muõi, mieäng, haàu 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 15 Thần kinh sinh ba ( V) Thaàn kinh haøm döôùi V3: daây hoån hôïp, chui qua loã baàu duïc  cho caùc nhaùnh: maøng naõo, tk cô caén, thaùi döông saâu, tai thaùi döông, cô chaân böôùm, tk maù, tk löôõi: caûm giaùc 2/3 tröôùc löôõi, tk huyeät raêng döôùi, tk caèm. (VÑ: cô nhai, cô caêng maøng khaåu caùi vaø cô caêng maøng nhó) 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 16 Thaàn kinh vaän nhaõn ngoaøi (VI)  Nguyeân uûy thaät: nhaân vaän nhaõn ngoaøi ôû caàu naõo  Nguyeân uyû hö: raõnh haønh caàu  Chui trong xoang hang, qua khe oå maét treân, vaän ñoäng cho cô thaúng ngoaøi 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 17 Các dây thần kinh vận động của mắt 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 18 CÁC TK SỌ VÀ XOANG TM HANG Thần kinh vận nhãn Thần kinh ròng rọc Thần kinh mắt (V1) Thần kinh hàm trên (V2) Thần kinh vận nhãn ngoài Hình 38: Các dây thần kinh sọ đi trong xoang tĩnh mạch hang 1/12/2017 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 19 Thaàn kinh maët (VII)      1/12/2017 Reã vñ vaø reã caûm giaùc Nguyeân uûy thaät: nhaân naèm trong caàu naõo goàm: nhaân tk maët, nhaân nöôùc boït treân. Nguyeân uûy hö: raõnh haønh caàu. Ñöôøng ñi chia 3 ñoaïn: ñoaïn trong soï, ñoaïn trong xöông ñaù, ñoaïn ngoaøi soï. Vaän ñoäng cho caùc cô baùm da maët vaø coå. 12 ĐÔI TK SỌ-BS NGUYỄN TRƯỜNG KỲ 20